ကိုသန္းလြင္ - စကၤာပူအိပ္မက္ (EDB အေၾကာင္း)
(မိုးမခ) ေအာက္တိုုဘာ ၃၀၊ ၂၀၁၄
(၁)
ကြ်န္ေတာ္ စကၤာပူသို႔ ပထမ ဆံုးေရာက္ဖူးရသည္မွာ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ကတည္းက ျဖစ္ပါသည္။ ထိုစဥ္က ကြ်န္ေတာ္တို႔အေခၚ မိုးပ်ံတိုက္ၾကီးေတြ ရွိတာကိုဘဲမွတ္မိသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီ က ၆ ထပ္ရံုးဆိုလ်င္ အလြန္ျမင့္လွေပျပီ။ ေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္တၾကိမ္၊ သံုးႏွစ္တၾကိမ္ မျပတ္ ေရာက္ပါသည္။ စကၤာပူသည္ တရိပ္ရိပ္ တိုးတက္ေနသည္ကို ျမင္ေနရသည္။
၁၉၈ရ ခုႏွစ္တြင္ MRT ေခၚ ေျမေအာက္ရထားေတြ စတင္ေျပးေနျပီ။ မွန္တံခါးမွ ျမင္ရေသာ ရထားေတြ ေျပးေနတာမွာ တရိပ္ရိပ္။ စီးရသည္မွာ ညင္သာလွသည္။ ျမန္မာျပည္က ရထားေတြလို တဒံုးဒံုး မမည္။ ခုန္လည္း မခုန္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေခါင္းေဆာင္ၾကီးေတြ လာေတာ့လည္း သူတို႔ မီးရထား ကို စီးျပီး ေလ့လာ ခိုင္းသည္။ ထိုစဥ္က သူတို႔မီးရထားမွာ စကၤာပူ၏ ေအာင္ျမင္မႈ ျပယုဂ္လို ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ စကၤာပူ ေရာက္ရတိုင္း ငါတို႔ႏိုင္ငံ ဘယ္ေတာ့ စကၤာပူလိုျဖစ္မလဲဟု ကြ်န္ေတာ္တို႔ အျမဲစဥ္းစားခဲ့ၾကပါသည္။
အခုေတာ့လည္း တျဖည္းျဖည္း ကြ်န္ေတာ္ သေဘာေပါက္လာရေလသည္။ ျမန္မာျပည္သည္ စကၤာပူ လို ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္မွာမဟုတ္ဖူးဟု ေတြးထင္စျပဳလာေလျပီ။ ျမန္မာျပည္က ဒီေန႔ အေျခအေနေတြနဲ႔ ကေတာ့ စကၤာပူကို မမွီႏိုင္ျပီ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔သြားေနေသာ လမ္းေၾကာင္းႏွင့္ အစိုးရ၏ လုပ္ရပ္မ်ားမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ တိုးတက္ေရးအတြက္ အားရွိစရာ မျမင္ၾကရေပ။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ကြ်န္ေတာ္သည္ အလုပ္ လုပ္ရန္၊ ကာလ တာရွည္ ေနထိုင္ရန္ေရာက္ လာေသာအခါ စကၤာပူကို အနီးကပ္ ျမင္ရေလသည္။ တတိယကမၻာႏိုင္ငံ ငယ္ငယ္ ေလးသည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မ်က္စိေရွ႔မွာပင္ ပထမကမၻာ၏ စံျပႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ေခါင္းေဆာင္ၾကီး လီကြမ္းယူး ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ဤမွ် တိုးတက္ရသည္ဟုဆိုလ်င္ မွားမည္မထင္ပါ။ သူတစ္ေယာက္တည္းႏွင့္ အခုလိုျဖစ္ရသည္ေတာ့ မဟုတ္။ သို႔ပါေသာ္လည္း သူမပါဘဲေတာ့လည္း စကၤာပူသည္ အခုျမင္ေနရသည့္ အေျခအေနသို႔မေရာက္ႏိုင္ပါ။ သက္ေသျပခ်က္ ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ တို႔ ျမန္မာျပည္ၾကီးကိုဘဲျပရလိမ့္မည္။ ေခါင္းေဆာင္မႈ ညံ့ဖ်င္းျပီး ေစတနာ မမွန္ပါေသာ္ ဘာေတြ ျဖစ္မည္ဆိုသည္ကို ဥဒဟုန္ေဆာင္စရာ ကိစၥေတြ ျမန္မာျပည္မွာ ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။
(၂)
ယေန႔ ကမၻာၾကီး၏ အေျခအေနေတြအရ ႏိုင္ငံတစ္ခု တိုးတက္ဖို႔ဆိုလ်င္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမႈေတြလို သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ ၁၉၆၂ ခု စစ္အစိုးရတက္လာျပီး ပထမ ဦးဆံုးလုပ္ေသာ လုပ္ရပ္မွာ ႏိုင္ငံျခား အဖြဲ႔ အစည္း၊ အသင္း၊ ကုမၸဏီေတြကို ႏွင္ထုတ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္ကစ၍ ကြ်န္ေတာ္တို႔သည္ လမ္းမွား ၾကီးအတိုင္း ေလ်ာက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ေၾကာင္း အခု သေဘာေပါက္ ႏိုင္ၾကပါသည္။ စကၤာပူကမူ ဤသို႔မဟုတ္။ မိမိ ေျခေထာက္ေပၚ ရပ္ႏိုင္ျပီဟု ဆိုကတည္းက ႏိုင္ငံျခားရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏွံမႈကို ဘယ္လို ရွာရမလဲဟု စျပီး စဥ္းစားခဲ့ၾကသည္။
၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ စကၤာပူသည္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရေသာ နယ္တနယ္ျဖစ္လာပါသည္။ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္မူ လံုး၀လြတ္လပ္ေသာႏုိင္ငံ တခုျဖစ္လာသည္။ စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံ တိုးတက္ေရး မဟာ ဗ်ဴဟာႏွစ္ခုမွာ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏီွး ျမွဳပ္ႏွံမႈ ႏွင့္ Tourism လုပ္ငန္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္။
EDB ေခၚ Economic Development Board ကို ဖဲြ႕စည္းေရးအတြက္ မစၥတာ လီကြမ္းယူးကို စတင္ အၾကံ ဥာဏ္ေပးသူမွာ ကုလသမဂၢ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ Dutch လူမ်ိဳး Mr Winsenmius ဆိုသူျဖစ္ပါ သည္။ သူကရင္းႏီွး ျမွဳပ္ႏံွဖို႔ ေရာက္လာသူတစ္ဦးကို အစိုးရ၀န္ၾကီး ႒ာနေပါင္းစံု ျဖင့္ ဆက္ဆံရန္မလို ဘဲ ေနရာတစ္ခုတည္းတြင္ သူ႔လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္း ေပးမည့္ ဌာနတစ္ခု ရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။ အစပထမတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ လိုသူကို မိမိကစတင္ျပီး ဖိတ္ေခၚရန္ လိုအပ္သည္ဟုလည္း ဆိုပါသည္။ EDB သည္ ႏိုင္ငံတြင္းမွ လိုအပ္ခ်က္မွန္သမွ်ကို ျဖည့္ဆည္းေပး ႏိုင္သည့္ One stop Agency တခုျဖစ္ လာပါသည္။
ဤ တစ္ေနရာထဲမွာ ကိစၥျပီးသည့္ သေဘာကို စကၤာပူ ျပည္သူ႔ ေဆးရံုၾကီးတြင္ေတြ႔ ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ႏိုင္ငံျခားမွ ေရာက္လာေသာ လူနာရွင္မ်ား မွာ ရံုးခန္းတစ္ခုသို႔ သြားၾကရပါသည္၊ ထိုရံုးခန္း မွ ကြ်မ္းက်င္ သူမ်ားက မည္သည့္ဆရာ၀န္ႏွင့္ ေတြ႔ရမည္။ မည္သည့္ အေဆာင္သို႔ သြားၾကရမည္။ အဖိုးအခ အဘယ္ မွ် က်သင့္ႏိုင္သည္တို႔ကို တခါတည္း တြက္ခ်က္ေပးပါသည္။ လူနာအတြက္ stay လိုအပ္ခ်က္ ႏွင့္ အျခားျပႆနာမ်ားကို ထိုရံုးခန္းမွာ တင္ျပေဆြးေႏြးႏိုင္ၾကပါသည္။
ပထမဆံုးေသာ အီး၊ဒီ၊ဘီ ဥကၠဌက ႏိုင္ငံတြင္းမွ ပညာေတာ္ေပ့ ဆိုသူမ်ားကို စုစည္းယူပါသည္။ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဥေရာပ၊ နယူးဇီလန္ စသည္ျဖင့္ အေကာင္းဆံုး တကၠသိုလ္မ်ား မွ ဘြဲ႔ရျပီးသူမ်ားကို လခ အေကာင္းဆံုးေပး၍ အီး၊ဒီ၊ဘီ အရာရွိအျဖစ္ တာ၀န္ေပးသည္။
ထို အရာရွိမ်ား၏ အဓိက တာ၀န္မွာ ႏိုင္ငံျခား မွရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ၀င္ေရာက္လာေရးပင္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေပါင္း ေလးငါးဆယ္မွ CEO မ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈး မ်ား ကို တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္ျပီး စကၤာပူ ႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏီွး ျမွဳပ္ႏွံေရးအတြက္ ဖိတ္ေခၚၾကပါသည္။ စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ အနာဂါတ္ေရးမွာ သူတို႔ လက္ထဲတြင္ရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ အီး၊ဒီ၊ဘီ အရာရွိ တဦးက ေက်ာင္းဆင္း လႊတ္လိုက္ေသာ ကေလး ေတြကိုေတြ႔လွ်င္ သူတို႔ ေလးေတြကို တေန႔ဘယ္လိုမ်ား အလုပ္ေပးရမလဲဟု အျမဲ ေတြးေနမိ သည္ဟု ဆိုပါသည္။
အီး၊ဒီ။ဘီ အရာရွိမ်ားအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားေမးသမွ် ေမးခြန္းေပါင္းစံုကို ေျဖၾကရျပီး အခက္အခဲ ျဖစ္ေနေသာ ျပႆနာ မွန္သမွ် ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းေပးရသည္၊ အခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံျခား ေကာ္ပိုေရးရွင္း မွ အၾကီးအကဲ လုပ္သူမ်ားမွာ စကၤာပူ ဆိုေသာ ႏိုင္ငံ ဘယ္ေနရာမွာရွိသည္ ဆိုသည္ကို မသိဘူးဟုဆို သည္။ အစပထမတြင္ UNDP ေခၚ ကုလသမဂၢေအဂ်င္စီ မွ အရာရွိမ်ားကို အကူအညီအျဖစ္ ေခၚထား ၾကရပါ သည္၊
အီး၊ဒီ။ဘီ သည္ နိုင္ငံ ၏ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာ Infrastructure မ်ားကို တည္ ေဆာက္ ေပးရန္ တာ၀န္ယူရသည္။ ပထမဆံုး တည္ေဆာက္ေသာ သူတို႔ ပေရာဂ်က္ မွာ Jurong Industrial Estate ျဖစ္ပါသည္။ စကၤာပူႏုိင္ငံ အေနာက္ဘက္အပိုင္းရွိ ဂ်ဴေရာင္း ဆိုေသာ ရပ္ကြက္ တြင္ ဧက ၉၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ရွိေသာ ေျမေနရာကြက္တြင္ လိုအပ္ေသာ လမ္း၊ လွ်ပ္စစ္မီး၊ ေရတို႔ကို အလံုအေလာက္ အသံုးျပဳႏိုင္ေရး ႏွင့္ ေရဆိုးထြက္ေပါက္မ်ားအျပင္ လိုအပ္ေသာ အေဆာက္အဦး မ်ားကို အစိုးရက တည္ေဆာက္ေပးသည္။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံျခားပိုင္ စက္ရုံ ၁၉ ရံုသာရွိခဲ့ျပီး ၁၉ရ၀ ခုႏွစ္တြင္ စက္မႈ လုပ္ငန္း ၃၉၀ အထိ တိုးျမင့္ လာခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ Texas Instrument ေရာက္လာျပီး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ အျပီး ရက္ေပါင္း ၅၀ အတြင္း production စႏိုင္ခဲ့သည္။ သူတို႔ ေနာက္ National Semiconductor ေရာက္လာခဲ့ပါသည္၊ HP မွ Mr Hewlett က အေထာက္ေတာ္ ေျမာက္မ်ားစြာ လႊတ္ျပီး ေသခ်ာမွ သူကိုယ္တိုင္ လာၾကည့္ပါသည္၊
၁၉၆၅ ခု လြတ္လပ္ေရး ရျပီးခ်ိန္ ျဗိတိသွ် တို႔ ထြက္သြား ခ်ိန္တြင္ သူတို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱယားမွ ၀န္ထမ္း ေပါင္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္ ေလးေသာင္း ခန္႔ ကို အလုပ္ အကိုင္ ရရွိေရး အတြက္ ႏိုင္ငံျခားမွ ရင္းႏီွး ျမွဳပ္ႏွံ လာေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို အားကိုး ၾကရပါသည္။ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းအ၀၀ မွာ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ အပါအ၀င္ လိုအပ္ခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳးိ ရွိတတ္ၾကေပရာ အခက္အခဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေတြ႔ၾကရပါသည္၊ အီး၊ဒီ။ဘီ ၀န္ထမ္းမ်ား ၏ အခက္အခဲမ်ားကို မွန္းဆ ၾကည့္ႏိုင္ၾက ပါသည္။ ထို အီး၊ဒီ။ဘီ အရာရွိမ်ားထဲ မွ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစိုးရ ၀န္ၾကီး ၃ ေယာက္ ႏွင့္ အတြင္းေရး အတြင္း၀န္မ်ား အေျမာက္အမ်ား ေပၚထြက္လာပါသည္၊
အီး၊ဒီ။ဘီ အဖြဲ႔မွာ တျဖည္းျဖည္း လူအင္အားႏွင့္ လုပ္ငန္းပမာဏ တိုးပြားလာျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႒ာန ၾကီး ၂ ခု အျဖစ္ ခြဲလိုက္ရပါသည္။ DBS ( Development Bank Of Singapore) ႏွင့္ JTC (Jurong Town Council) ဟု ႒ာနၾကီး ၂ ခု ျဖစ္လာပါသည္။ စကၤာပူ၏ စက္ရုံ အလုပ္ရံု အေဆာက္အဦ ေျမာက္မ်ားစြာကို ေဂ်၊တီ၊စီ ကပိုင္ဆိုင္ပါသည္၊
၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ အီး၊ဒီ၊ဘီ ရံုးခြဲ တခုကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တိုက်ိဳျမိဳ႔တြင္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ ၾကပါသည္။ စကၤာပူလူမ်ိဳး ဂ်ပန္ တကၠသိုလ္မွဘြဲ႔ ရရွိျပီး ဂ်ပန္စကားေျပာ ႏိုင္သူကို ဦးေဆာင္ေစသည္။ ဂ်ပန္တို႔ ၏ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမႈရဘို႔ အခက္အခဲမ်ားစြာရွိပါသည္။ ဂ်ပန္ တို႔က သူတို႔ Precision Technology ကို မည္သည့္ အာရွ ႏိုင္ငံကမွ လိုက္မမွီႏိုင္ဘူးဟု အယူအဆရွိၾကသည္။၊ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္တြင္ ဆီကို နာရီစက္ရုံ စတင္ဖြင့္ ႏိုင္ခဲ့သည္။
ေရနံခ်က္စက္ရုံ မ်ားကို စကၤာပူတြင္ လာေရာက္ ဖြင့္လွစ္ေရးမွာမူ နိုင္ငံေရးကိစၥ မ်ားပါ ပါ၀င္ပါတ္သက္ ေနေသာေၾကာင့္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ေဆြးေႏြး ညိွႏွိုင္း ရေသာ ကိစၥမ်ား ရွိခဲ့ဘူးပါသည္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ား မွာမွ ေရနံခ်က္ စက္ရံုမ်ားကို စကၤာပူတြင္ စတင္ တည္ေဆာက္ ႏိုင္ခဲ့ ၾကပါသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ၀င္ေရာက္လာျခင္းကို ပါတ္၀န္းက်င္ ႏိုင္ငံမ်ားက အားက်ခဲ့ၾကသည္။
စကၤာပူမွ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ၾကည့္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏွံမႈ အေျခအေန မ်ားကို ကြ်န္ေတာ္ ေတြးၾကည့္မိသည္။ စကၤာပူ ႏိုင္ငံတြင္ သဘာ၀ ထြက္ကုန္ ဟူ၍ မရွိဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကြ်န္းသစ္၊ ေရနံ၊ ေက်ာက္သံ ပတၱျမား စသည္ျဖင့္ သယံဇာတ ပစၥည္း ေပါင္းစံု ထြက္ရွိပါသည္၊ သို႔ပါ ေသာ္လည္း ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၀င္ေရာက္လာမည့္ စက္ရုံမ်ား အဆင္ေျပေျပ လည္ပါတ္ႏိုင္ေရး အတြက္ Infrastructure မွာ ျပည့္စံုေနဖို႔လိုသည္၊
ကြ်န္ေတာ့္ကို အခန္း ၂၀၀၊ ၃၀၀ ပါ၀င္ေသာ ေဟာ္တယ္ၾကီးတစ္ခု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဆာက္လို ပါသည္ ဟု ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ေယာက္က ေမးျပီဟုဆိုပါစို႔။ ကြ်န္ေတာ္႔တြင္ လမ္းညႊန္ေပး ႏိုင္ေသာ အရည္အခ်င္း မရွိပါ။ ဘယ္သူ႔ဆီကိုသြားျပီး ဘယ္သူ႔ကိုေမးပါဟု ကြ်န္ေတာ့္တြင္ ေျပာျပႏိုင္ေသာ အခ်က္အလက္မရွိပါ၊
ႏိုင္ငံတကာ ကုမၸဏီၾကီးမ်ားက ဤကဲ့သို႔မေရမရာ အေျခအေနကို လက္ခံလိမ့္ မည္မဟုတ္။ Mr Hewlett လိုပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ ကိုယ္တိုင္ မလာမွီ အေထာက္ေတာ္ ေပါင္းမ်ားစြာဦးစြာ လႊတ္ျပီးမွ လာသင့္၊ မလာသင့္ ဆံုးျဖတ္ၾကသည္၊
ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ေယာက္က ေဟာ္တယ္ေဆာက္လိုသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနျဖင့္ သင့္ေတာ္ေသာ ေျမေနရာႏွင့္ သင့္ေတာ္ေသာေစ်းႏွဳန္းတို႔ကို ေျပာျပ ႏိုင္စြမ္းရွိရပါမည္။ သူ၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမည့္ေငြကို ႏိုင္ငံတြင္းသို႔ တရား၀င္ တင္သြင္းႏိုင္ေသာ နည္းလမ္း ရွိရပါမည္။ သူ၏ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ ေနေရး ထိုင္ေရး လစာေငြ ေပးႏိုင္ေရးအတြက္ တရား၀င္ နည္းလမ္းမ်ားရွိရ ပါမည္၊ သူ႔၀င္ေငြကို လိုအပ္သလို ျပည္ပသို႔ ပို႔ေပးႏိုင္ရန္သူ႔တြင္ နည္းလမ္းရွိရပါမည္။
လုပ္ငန္းသေဘာမွာ အေႏွာင့္အယွက္ မွန္သမွ် ဖယ္ရွား ျပစ္ရပါမည္။ ႏိုင္ငံျခားသားသည္ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္း၊ စံညႊန္းေတြကို သာသိသည္။ ျမန္မာျပည္မွာက ျမန္မာတို႔ စံႏႈန္း ေတြသာ ေနရာတကာမွာရွိေနသည္။
စကၤာပူတြင္ ျပည္ပႏိုင္ငံမွ တင္ပို႔ လိုက္ေသာ ကုန္ပစၥည္းသည္ ေလယာဥ္ ႏွင့္ ဆိုက္ေရာက္ လာပါ လ်င္ ၄-၅ နာရီအတြင္း ပိုင္ရွင္က မိမိကားေပၚတြင္တင္ခါ ေမာင္းထြက္ သြားႏိုင္ၾကပါသည္။ သေဘၤာ ႏွင့္ ေရာက္လာလ်င္ ၃ ရက္အတြင္း ပိုင္ရွင္ က ထုတ္ယူႏိုင္ပါျပီ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တခါက ၾကံဳရဘူးသည္ မွာ တင္ပု႔ိ လိုက္ေသာ ပစၥည္းထုပ္သည္ ယခုႏွစ္ ဧျပီ ၅ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္း သို႔ေရာက္ ပါသည္။ သၾကၤန္ပိတ္ရက္ေၾကာင့္ဆိုကာ ဧျပီ ၂၅ ရက္ မိုးၾကီးခ်ဳပ္မွ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေနရာသို႔ ပစၥည္း ထုပ္ ေရာက္ပါသည္။
ဆိပ္ကမ္းတြင္ ပစၥည္းတစ္ခု၏ ေႀကျငာထားေသာ တန္ဖိုးသည္ နည္းေနသည္ဟုဆိုပါစို႔။ ဆိပ္ကမ္း အရာရွိမ်ားက ပိုင္ရွင္ႏွင့္ ျငင္းခုန္မေနပါ။ ပစၥည္းတန္ဖိုးကို ေနာင္ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားက စစ္ေဆးၾကပါ လိမ့္မည္။ တန္ဖိုးက Catalogue မွာ မပါေသာေၾကာင့္ ပစၥည္းထုတ္ရန္ ၾကန္႔ၾကာျခင္းမျဖစ္ပါ။ အကယ္၍ ပစၥည္းတန္ဖိုးကို ေလွ်ာ့ေပါ့ေႀကျငာျပီး ထုတ္ယူပါလ်င္ ေနာင္တြင္ ရွင္းယူရန္ တာ၀န္မွာ ေႀကျငာသူ၏ တာ၀န္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
အေကာက္ခြန္ ေကာက္ရာတြင္ စကၤာပူႏိုင္ငံတြင္ ယေန႔ (၇) ရာခိုင္ႏွဳန္း ေကာက္ခံပါသည္၊ ဤသ႔ို ျမွင့္တင္ရန္ ခ်က္ျခင္း။ဆံုးျဖတ္ၾကသည္ မဟုတ္ပါ။ ၃%၊ ၅ % စသည္ျဖင့္ အခ်ိန္ ၁၀ ႏွစ္မွ် ယူျပီး တျဖည္းျဖည္း ျမွင့္ တင္ယူပါသည္။ အကယ္၍ အခြန္ေပးေဆာင္ျပီး ပစၥည္းကို စကၤာပူႏိုင္ငံ တြင္းတြင္ မသံုးဘဲ ျပည္ပသို႔ ထုတ္ယူပါက ေကာက္ခံျပီး အခြန္ ကို ျပန္ေပးပါ သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ေကာက္ယူေနေသာ အခြန္ႏွဳန္းထား သင့္ေတာ္သည္ မသင့္ေတာ္သည္ကို ပါတိတ္ တင္သြင္းၾကေသာ ဥပမာျဖင့္ သိသာႏိုင္ပါသည္။ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံက ထုတ္ေသာ ပါတိတ္ကို ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္းသို႔ မပို႔ၾကပါ။ ယိုးဒယားႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕မွ တဆင့္ ျမ၀တီ၊ ျမ၀တီမွ ကုန္းလမ္းျဖင့္ ထရပ္ကားမ်ားႏွင့္ ရန္ကုန္သို႔ ပို႔ ၾကပါသည္။ ဤကိစၥ ဘယ္လိုမွ် မျဖစ္သင့္ေသာ ကိစၥ ျဖစ္ပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စကၤာပူမွ အီး၊ဒ၊ီဘီ ကဲ့သို႔ အလားတူ အဖြဲ႔တခုေတြ႔ ျမင္လိုပါသည္။ ထိုအဖြဲ႔တြင္ ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္မ်ားမွ ဘြဲ႔ ရခဲ့သူမ်ား၊ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ဥာဏ္ ထက္ျမက္သည့္ ပညာရွင္မ်ား၊ စီပြားေရးကို ကြ်မ္းက်င္သူမ်ား၊ တက္ၾကြေသာ လူငယ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္း ေပးေစလိုပါ သည္။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏွံ သူမ်ားနည္းတူ ျပည္တြင္းမွ လုပ္ငန္းရွင္ မ်ား၏ အခက္အခဲ မ်ားကို ထိုအဖြဲ႔ မွ အရာရွိမ်ားက ေျဖရွင္းေပးေနသည္ကို ေတြ႔ျမင္ လိုပါသည္။
McDonnald ႏွင့္ KFC ကဲ့သို႔ေသာ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား ျမန္မာျပည္တြင္ လာေရာက္ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ ေနၾကသည္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ျမင္လိုပါသည္။ ၄င္းတို႔အတြက္ သင့္ေတာ္ေသာ အေျခ အေနေကာင္း မ်ားကို ဖန္တီးေပးရန္ ကြ်န္ေတာ္တို႔တြင္တာ၀န္ရွိပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ခ်မွတ္လိုက္ ေသာ ေပၚလစီ တစ္ခု မွန္၊ မမွန္ကို တိုင္းျပည္၌ ထိုကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံတကာ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား ရွိ၊ မရွိ ကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ သိႏွိုင္ၾကပါသည္။
စကၤာပူႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔မွာ အေျခအေန မတူ၊ ကြဲ ျပားျခားနားမႈ ေျမာက္မ်ားစြာရွိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဧရိယာ ၾကီးမား က်ယ္ျပန္႔ျပီး သယံဇာတ ေပါၾကြယ္၀ပါသည္။ ပံုတူကူးခ်ရန္ မလိုပါ။ တရုတ္ႏိုင္ငံ သမၼတေဟာင္း Jiang Zemin မွာ သမၼတ မျဖစ္မီွက စကၤာပူကို အီး၊ဒီ၊ဘီ အဖြဲ႔ အေၾကာင္း ေလ့လာရန္ လာျပီး ရက္သတၱ ၂ပါတ္ၾကာေန သြားဘူးပါသည္။ အျပန္မွာ Fujian ႏွင့္ Guangdong Special Economic Zone ၂ခု ကိုထူေထာင္ရန္ တာ၀န္ ေပးျခင္း ခံရပါသည္။ တရုတ္ျပည္ကပင္ နည္းယူရသည္ ဆိုလ်င္ ျမန္မာတို႔ အဖို႔နည္းယူရန္ ၀န္မေလးသင့္ပါ။
တရုတ္ျပည္တြင္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္သည္ ဆိုရာ၌ State Control ေခၚ အစိုးရ၏ ပါ၀င္ပါတ္သက္မႈကို ေလ်ာ့ခ်ေပးျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရသည္ ျပည္သူတို႔၏ ျပႆနာကိုေျဖရွင္း ေပးရန္ ႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ရွိေစရန္ု ထိမ္းသိမ္းေပးရန္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရက စီးပြားေရး မလုပ္ပါ။ အစိုးရသည္ စီးပြားေရးလုပ္ရန္ မလိုပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ကုန္သည္တို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ား တြင္ အစိုးရ၏ ပါ၀င္ပါတ္သက္မႈ နည္းေလ ေကာင္းေလပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရက ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားမွာ မည္သူ႔ကိုမွ် ကူညီရာ မေရာက္ တတ္ပါ။ အစိုးရအရာရွိၾကီးမ်ား အေနျဖင့္ တိုင္းျပည္ စီးပြားေရး ေကာင္းမြန္ တိုးတက္ ေစလိုပါလ်င္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၌ ၄င္းတို႔၏ ပါ၀င္ ပါတ္သက္မႈကို တတ္ႏိုင္ သမွ် ေလွ်ာ့ခ်ရန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
၁၉၆ရ ခုႏွစ္တြင္ အင္ဒိုနီးရွား သမၼတၾကီး ဆူဟာတိုက Dr BJ Habibie ေခါင္းေဆာင္ေသာ အဖြဲ႔ ကို ဘာတန္ကြ်န္း စက္မႈဇံု ဖြံ႔ ျဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ရန္ စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ အကူအညီ ရႏိုင္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးဘို႔ ေစလႊတ္လိုက္ပါသည္။ ဘာတန္ကြ်န္းတြင္ ဟက္တာ ၅၀၀ အက်ယ္ အ၀န္းရွိေသာ စက္မႈဇံု ကို စကၤာပူႏွင့္ ဖက္စပ္ထူေထာင္ၾကျပီး ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏီွးျမွဳပ္နံမႈ ဘီလီယံ ခ်ီျပီး ၀င္ေရာက္ေနပါျပီ။
(၃)
ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ စကၤာပူလိုျဖစ္ရန္မွာ လက္ရွိအေျခအေနေတြႏွင့္ ဆိုေသာ္ စိတ္ကူး ယဥ္အိပ္မက္ သဖြယ္ျဖစ္ေနေပသည္။ လူအရင္းအျမစ္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိေသာ ပညာတတ္ေတြေပါသည့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ အေျခအေနက ေပးလ်င္ မျဖစ္စရာမရွိ။ ပို၍ပင္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါသည္။
စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားမွာ ေအာင္ျမင္ေသာ ပံုစံ (model) တခုသာျဖစ္ပါသည။၊ သူတို႔အေတြ႔ အၾကံဳမ်ားမွာ မွတ္တမ္းတင္ျပီးရွိေနရာ ၄င္းတို႔မွ တန္ဖိုးရွိေသာ သခၤန္းစာေတြ ရႏိုင္ ၾကပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ အေျခအေနႏွင့္ လိုက္ဖက္တာကိုယူျပီး မလိုတာေတြ ပယ္ၾကရုံသာ ရွိပါသည္၊