 |
| မၾကာေသးခင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Myanmar Now သတင္းဌာနရံုးခန္းတြင္ေတြ႔ရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒၚခိုင္ခုိင္ဝင္း (ဓာတ္ပံု - ထက္ေခါင္လင္း/ MyanmarNow) |
Myanmar Now - ကြၽန္မတို႔က အႀကံျပဳေပးတာပဲ လုပ္လုိ႔ရတယ္ (အင္တာဗ်ဴး)
(မုိးမခ) မတ္ ၁၃၊ ၂၀၁၆
======
ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္တြင္ အျပစ္ေပး အေရးယူႏိုင္သည့္အာဏာရိွသည္ဟု မယူဆေစလိုေၾကာင္း ေကာ္မရွင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒၚခိုင္ခိုင္ဝင္းက ေျပာသည္
=====
ယခုေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခန္းအား Myanmar Now မွ ရယူသည္။
(မုိးမခ) မတ္ ၁၃၊ ၂၀၁၆
======
ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္တြင္ အျပစ္ေပး အေရးယူႏိုင္သည့္အာဏာရိွသည္ဟု မယူဆေစလိုေၾကာင္း ေကာ္မရွင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒၚခိုင္ခိုင္ဝင္းက ေျပာသည္
=====
ယခုေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခန္းအား Myanmar Now မွ ရယူသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မၾကာေသးမီက စတင္ေပၚေပါက္လာေသာ ထုိေကာ္မရွင္တြင္ တာဝန္ယူလိုေသာေၾကာင့္ ဝင္ေငြေကာင္း ေသာ ဂ်ပန္ဘာသာျပန္အလုပ္၊ ျပည္ပအဖဲြ႔အစည္းအလုပ္အကိုင္တို႔ကုိ စြန္႔လႊတ္ခဲ့သည္ဟု ေဒၚခိုင္ခိုင္ဝင္းက ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသား စီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ဝန္ႀကီးဌာနတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ စိုက္ပ်ဳိးေရး ဆုိင္ရာ ပါရဂူဘဲြ႔ ရရိွခဲ့သူ၊ စာနယ္ဇင္းႏွင့္ရင္းႏီွးကြၽမ္းဝင္သူ ၄၁ ႏွစ္အရြယ္ ေဒၚခိုင္ခိုင္ဝင္းက မၾကာေသးမီရက္ပိုင္းအတြင္း Myanmar Now ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ျပည္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေန၊ ေကာ္မရွင္၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ ပဋိပကၡေဒသ အေနအထားတို႔အေၾကာင္းကုိ ေျပာျပထားသည္။ Myanmar Now သတင္းအဖဲြ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားသည္မ်ားမွ ေကာက္ ႏုတ္ ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။
ေမး - ဌာနဆိုင္ရာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြက ကန္႔သတ္ထားတာေတြ မ်ားတယ္။ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ စံုစမ္းမႈမွာ လိုအပ္ခ်က္အရ အစိုးရဌာနကုိ စာရြက္ စာတမ္း ေတာင္းယူတဲ့အခါ အခက္အခဲေတြ႔ရပါသလား။
ေျဖ - လက္ရွိအထိေတာ့ အဲဒီလိုအေနအထားမ်ိဳး လုပ္ရမယ့္အမႈ မရွိေသးဘူး။ ဥပမာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးတစ္ေယာက္ကို လာ တိုင္တယ္ေပါ့။ သူ႔ေၾကာင့္လူ႔အခြင့္အေရးဆံုး႐ံႉးတယ္ဆိုရင္ … ကြၽန္မတို႔က လိုက္တယ္၊ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ ဥပေဒပ ညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ၿပီး ေနာက္ဆံုးထြက္လာတဲ့ သံုးသပ္ခ်က္ေတြကို အဲဒီအေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုးထက္ျမင့္တဲ့ ျပည္ ထဲေရးကို ပို႔တယ္၊ ဘယ္ေန႔က၊ ဘယ္ၿမိဳ႕က၊ ဘယ္သူဟာ ဘာလုပ္ခဲ့တာကို ေကာ္မရွင္ေတြ႔ရွိခ်က္က ဒီလိုျဖစ္ေနတယ္၊ ဒီလိုျဖစ္သင့္ပါတယ္လုိ႔ အႀကံျပဳလိုက္တယ္၊ ဘယ္လိုလုပ္ပါလုိ႔ မေျပာဘူး။ ဟိုဘက္ကလည္း ေကာ္မရွင္ဥပေဒအတိုင္း ရက္ေပါင္း ၃ဝ အတြင္းမွာ အေၾကာင္းျပန္ရမယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းအရာကို ဌာနအေနနဲ႔ရတယ္၊ စံုစမ္းလိုက္တာမွန္တယ္၊ သူ႔ကိုအေရးယူၿပီးသြားၿပီဆိုတဲ့စာ ျပန္လာတယ္။ ျပန္စာရတဲ့အခါ ကြၽန္မတို႔ဆီ တိုင္ခဲ့တဲ့သူကို ဒီစာျပန္ပို႔ေပးတယ္၊ တိုင္ထားတဲ့ကိစၥ ဒီလိုျဖစ္သြားတယ္ေပါ့။ ေနာက္ ေရွ႕ေနလိုင္စင္ အသိမ္းခံရတယ္ေပါ့၊ ဒါဟာ သူ႔ရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးကို ခ်ိဳး ေဖာက္တာ။ ကြၽန္မတို႔က လိုက္တယ္၊ မွန္ကန္တယ္ ဆိုရင္ ေရွ႕ေန လိုင္စင္ ျပန္ရသြားတဲ့သူေတြရွိတယ္။ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္အ ထိေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ကိစၥ ဘယ္ဌာနနဲ႔မွ မရွိေသးဘူး။ (မြန္ျပည္နယ္ရိွ တပ္မေတာ္စခန္းတစ္ခုတြင္ ထိန္း သိမ္းခံရစဥ္ ပစ္ခတ္ခံရၿပီး ေသဆံုးသူ) ကိုပါႀကီးအမႈမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကပါ လာအစစ္ခံတယ္။ ဒီေန႔အထိကေတာ့ ကန္႔သတ္ ဆိုတဲ့ဟာေတြနဲ႔ မေတြ႔ဖူးေသးဘူး။
ေမး - ၂ဝ၁၅ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ ဆႏၵျပပဲြတစ္ခုမွာ လက္ပတ္နီဝတ္ စြမ္းအားရွင္ဆိုတဲ့သူေတြက ဝင္ၿပီး အၾကမ္းဖက္ ကုိင္တြယ္ခဲ့တယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္အေၾကာင္း ေကာ္မရွင္က ကိုင္တြယ္စံုစမ္းခဲ့တာရွိပါသလား။
ေျဖ - ကြၽန္မသိသေလာက္ေတာ့ မလုပ္ဘူးရွင့္။ ေစာင့္ေတာ့ေစာင့္ၾကည့္တာေပါ့။
ေမး - ေကာ္မရွင္ဥပေဒမွာပါတဲ့ တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြက ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အလုပ္ေတြကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေနတာမ်ိဳး ရွိပါသလား။ ဥပမာဆိုရရင္ တရားရံုးမွာ စီရင္ဆဲနဲ႔ စီရင္ခ်က္ခ်ၿပီးသားအမႈေတြကို ေကာ္မရွင္က ကိုင္တြယ္ေပးလုိ႔ မရဘူး။
ေျဖ - ဆံုးျဖတ္ၿပီးသားအမႈေတြကို မကိုင္ရဘူးဆိုရင္ ဒီတရားရံုးကဆံုးျဖတ္တာဟာ တရားမွ်တမႈျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ ဘယ္သူေျပာ ႏိုင္မလဲ၊ တရားသူႀကီးက တရားမွ်မွ်တတနဲ႔ အမႈကို ကိုယ္တြယ္ပါတယ္လို႔ ေကာ္မရွင္က ဆိုႏိုင္မလားဆိုတာမ်ိဳး ေရာက္တဲ့ ေနရာတိုင္းမွာ အေမးခံရတယ္။ ေကာ္မရွင္က လူႀကီးပိုင္းေတြ သံုးသပ္ထားတာ ရွိတယ္၊ ေနာက္ပိုင္း ဒါမ်ိဳးေတြ သိပ္မ်ား လာလုိ႔ လိုအပ္လာရင္ ဥပေဒျပင္တဲ့လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံုလုပ္ၾကဖုိ႔ေပါ့။ ဆံုးျဖတ္ထားၿပီးသား အမႈတိုင္းမွာ လည္း တရားမွ်တပါတယ္လို႔ ေျပာလို႔မရဘူးရွင့္။ အခုလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေကာ္မတီေတြရွိပါတယ္၊ ဥပေဒတိုင္းကို သံုးသပ္ၿပီး အားနည္းတယ္ထင္ရင္ ျပင္လုိ႔ရတဲ့အပိုင္းေတြရွိေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္မွာ ဒါမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနေသးတယ္ (ဆိုၿပီး) ျပည္သူေတြရဲ႕အားနဲ႔၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ အသံေတြနဲ႔ သြားရင္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
ေမး - အစိုးရကို အႀကံ ဉာဏ္ေပးလုိ႔ရတယ္ဆိုေတာ့ ဘာအႀကံ ဉာဏ္ေတြ ေပးထားၿပီးၿပီလဲ။
ေျဖ - ဥပေဒတစ္ခုဟာ ထြက္လာေပမယ့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးစံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ မကိုက္ညီဘူးဆိုရင္ ကြၽန္မ တို႔က အႀကံဉာဏ္ေတြ ေပးလုိ႔ရတယ္။ ဥပေဒအားလံုးေတာ့ ကြၽန္မတို႔မလုပ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ဥပေဒထြက္လာခ်ိန္မွာ ကြၽန္မတို႔မွာ ရာဇသတ္ႀကီးဥပေဒရွိၿပီးသား၊ အဲဒီထဲက ပုဒ္မ ၃၉၄၊ ၃၉၅ ဆိုတာနဲ႔ ထိပ္တိုက္ျဖစ္မေနဘူးလား၊ အဲဒီရာဇသတ္ႀကီးထဲကဟာကိုပဲ ေခတ္နဲ႔ေလ်ာ္ညီေအာင္ လုပ္လို႔မရဘူးလားေပါ့။ ကြၽန္မတို႔က လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္း ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးက ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ေတြ႔တယ္။ သူတို႔တင္ျပတဲ့ အခ်က္ေတြကိုလည္း လႊတ္ေတာ္ဆီကိုတင္ေပး လိုက္တယ္။
ေမး - ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈတခ်ိဳ႕ကို ေျပာျပပါဦး။
ေျဖ - ေအာင္ျမင္မႈဆိုတာ ကြၽန္မအျမင္နဲ႔ပဲ ေျပာလို႔ရမယ္ရွင့္။ ကြၽန္မ ဒီေကာ္မရွင္ကို ၂ဝ၁၄ ကတည္းက ဝင္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ နံပါတ္တစ္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ကိုပါႀကီးကိစၥေပါ့။ ကိုပါႀကီးက ဒီလိုဒီလိုျဖစ္ၿပီး ေသသြားတယ္။ ဟိုးအရင္အခ်ိန္ေတြကဆိုရင္ ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳး ဘယ္သူမွ အနားေတာင္ကပ္လုိ႔ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ကိုပါႀကီးရဲ႕ အမ်ိဳးသမီးလည္း အဲဒီလိုအေလာင္းေဖာ္တာတို႔လို အနားေတာင္ကပ္လုိ႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ သူ႔ရဲ႕အသံေတြလည္း မီဒီယာေပၚတက္လာမွာမဟုတ္ဘူး။ ကြၽန္မတို႔ဘက္က ဒါလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာ၊ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္က ဒီလိုမျဖစ္သင့္ဘူးလို႔ ကြၽန္မတို႔ ဒုတိယဥကၠ႒ႀကီးကိုယ္တိုင္ စံုစမ္းမယ္ဆိုတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဒီကိစၥကို လိုက္ပါ၊ ဒါလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာ၊ မင္းတို႔အဖြဲ႕ေတြ သြားသင့္တယ္လုိ႔ တိုက္ရိုက္ဖုန္းဆက္တယ္။ ကြၽန္မတို႔ဥပေဒမွာလည္း ပါတယ္၊ လိုအပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သမၼတကခိုင္းခြင့္ရွိတယ္ လို႔။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥမွာ သူ႔ဘက္ကိုယ့္ဘက္ အျမင္မတူတာေတြရွိတယ္၊ ေျပာမွလုပ္တယ္လုိ႔ ကြၽန္မတို႔ကို ေထာက္ျပေဝဖန္ တဲ့သူေတြ၊ မီဒီယာေတြလည္းရွိတယ္။ တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သမၼတ ကိုယ္တိုင္က ဒီလူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို စိတ္ဝင္တစားနဲ႔ ဖုန္းဆက္တယ္ဆိုကတည္းက ကြၽန္မတို႔ဘက္ကအႏိုင္လို႔ ကြၽန္မေတာ့တြက္တယ္။ သူ မဆက္လည္း ရတာပဲ။
ေမး - သမၼတက ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနတို႔ကို စံုစမ္းခိုင္းလို႔ရပါလ်က္နဲ႔ ဘာျဖစ္လုိ႔ ေကာ္မရွင္ကို အားကိုးရတာလဲ။
ေျဖ - သမၼတတစ္ေယာက္မွာ လမ္းေၾကာင္းေတြအမ်ားႀကီး ပိုင္ထားတာပဲေလ။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒမွာ သမၼတ လိုအပ္ရင္ သမၼတေျပာတဲ့ကိစၥ သြားလုိ႔ရတယ္ဆိုေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး႐ႈေထာင့္ကေနသြားရင္ ပိုျမန္မယ္လို႔ သူသံုးသပ္လုိ႔ေနမွာေပါ့။ ကြၽန္မတို႔စံုစမ္းတယ္၊ အေလာင္းေဖာ္တဲ့ဆီမွာလည္း ေတာက္ေလွ်ာက္ပါတယ္။ ကိုပါႀကီးအမ်ိဳးသမီးေရာ၊ သူ႔ေရွ႕ေန ေရာပါတယ္။ တိုင္တဲ့သူက အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ေတာ့ သူ႔ရဲ႕လံုၿခံဳေရးအရ ေနာက္တစ္ေယာက္ကို ေခၚခြင့္ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူနဲ႔ပါလာတဲ့အဖြဲ႔ တစ္ဖြဲ႕လံုးဝင္လုိ႔ ရမွ သူဝင္မယ္ဆိုေတာ့ ကြၽန္မတို႔ရံုးေရွ႕မွာ ဆႏၵျပတာမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ကြၽန္မတို႔ဘက္က သူ႔ကိုဆက္သြယ္ပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွာ အေသးစိတ္ေရးထားတယ္၊ ကြၽန္မတို႔သြားတယ္၊ အေလာင္းျပန္ေဖာ္တယ္။ အေလာင္း ျပန္သယ္လာေတာ့ ျဖတ္ရမယ့္ ၿမိဳ႕၊ ရြာတိုင္းက အမ်ားအားျဖင့္ ျဖတ္သန္းဖုိ႔ သေဘာမတူဘူး။ ျမန္မာ့ထံုးစံအရ ေသၿပီးတဲ့အေလာင္းကို လံုးဝၿမိဳ႕ထဲအဝင္မခံဘူး။ နည္းနည္းရုတ္ရုတ္ျဖစ္သြားတာမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကေနဆိုၿပီး ကြၽန္မတို႔ဆိုင္းဘုတ္တင္ၿပီး ေပးသြားပါေျပာၿပီးေတာ့ ေရွ႕ဆံုးကေန ကြၽန္မတို႔ကား ထြက္တယ္၊ ကြၽန္မတို႔ ကားထြက္မွ လူအုပ္က ဖယ္ေပးၿပီး အေလာင္းကို ရန္ကုန္သယ္၊ ေကာင္းမြန္စြာနဲ႔ လူသားတစ္ေယာက္ ပီသစြာနဲ႔ သူ သၿဂၤဳိဟ္ခြင့္ရသြားတယ္။ ဆံုးရံႈးသူဘက္ကၾကည့္ရင္ အမ်ားႀကီးဆံုးရံႈးတယ္လို႔ ေျပာလုိ႔ရေပမဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရးဘက္က ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေကာ္မရွင္က အေကာင္းဆံုးလုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့တာပဲ။ ျပည္သူေတြနဲ႔ ကြၽန္မတို႔နဲ႔ နည္းနည္း သေဘာထားခ်င္း မတိုက္ဆိုင္တာက သူတို႔က ကြၽန္မတို႔ကို တရားစီရင္ခ်က္ခ်လို႔ရတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ထင္ေနတယ္။ ကြၽန္မတို႔ က အႀကံျပဳေပးတာပဲ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ လိုက္ၿပီးမလုပ္တာ၊ လုပ္တာက ဟိုဘက္အဖြဲ႕အစည္းက လူေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးေပၚ နားလည္မႈ၊ ေလးစားမႈေပၚ မူတည္တာ။ သူတို႔ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးေပၚ နားလည္တဲ့ သေဘာတရား၊ စိတ္ခံယူခ်က္ေျပာင္း သြားတဲ့အေပၚ ကြၽန္မတို႔အလုပ္လုပ္ရတာ အရမ္းလြယ္တယ္။ ဟိုတေလာက မိုးညွင္းၿမိဳ႕က အခ်ဳပ္ထဲမွာ ရိုက္ႏွက္တာကို ဗီဒီယိုရိုက္ထားၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း AAPP က လာတိုင္တယ္။ အဲဒီကိစၥကို ကြၽန္မတို႔စံုစမ္းၿပီး မွန္ကန္တဲ့အတြက္ အထက္ကိုစာပို႔လိုက္တာ ဘယ္ေန႔၊ ဘယ္ရက္က အဲဒီလုပ္တဲ့သူကို ျဖဳတ္လိုက္ပါၿပီလို႔ တကူးတကနဲ႔ တေလးတစား စာျပန္လာတယ္။ ဆိုလိုခ်င္တာက ဟိုဘက္က အေရးယူတဲ့အပိုင္း တိုးတက္လာၿပီ။ အက်ဥ္းေထာင္၊ အက်ဥ္းစခန္းေတြ သြားစစ္တာမွာလည္း အခုေနာက္ပိုင္း လူ႔အခြင့္အေရးရွိလာၿပီဆိုတဲ့အသိနဲ႔ အက်ဥ္းသား ေတြရဲ႕ အေျခအေနေကာင္းလာၿပီ။ ေကြၽးေမြးတာကအစ အဆင္ေျပလာတယ္။ ၁၉၄၈ ကေန ၂ဝ၁၁ အထိ လူ႔အခြင့္အေရး မေျပာနဲ႔၊ ဘာမွေတာင္ေျပာလုိ႔မရတဲ့အေျခအေနကေန အမ်ားႀကီးတိုးတက္လာတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရမယ္။ ကြၽန္မတို႔ဆီကို လည္း တိုင္တန္းမႈေတြ အရမ္းမ်ားလာတယ္။ မ်ားလာလုိ႔ ဂုဏ္ယူၿပီးေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို အားကိုးလာတယ္။
ေမး - တိုင္တန္းရာမွာ မေအာင္ျမင္တာ၊ စစ္ဘက္ အရပ္ဘက္ ႏိုင္ငံေတာ္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ပက္သက္ေနတာေတြ ရွိလား။
ေျဖ - တုိင္တန္းတဲ့ကိစၥက ဥပေဒပါအခ်က္ေတြ မျပည့္စံုတာမ်ိဳးဆုိရင္ေတာ့ ကြၽန္မတို႔ ကိုင္တြယ္လို႔မရဘူး။ တိုင္တန္းတဲ့ ကိစၥေတြမွာ တကယ့္ထိပ္တန္းေလာက္အထိေတာ့ မရွိဘူး။ တပ္ဘက္နဲ႔ ပတ္သက္တာမွာဆိုလည္း ဒီလူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာထက္ လယ္ေျမသိမ္းတဲ့ကိစၥက မ်ားတယ္။ ကြၽန္မတို႔လုပ္လိုက္တဲ့အခါ တပ္ဘက္က ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားလည္း ျပန္ေပးၿပီးၿပီ။ တခ်ိဳ႕ဟာေတြက်ေတာ့လည္း ေျမ (ျပန္) မေပးႏိုင္တဲ့ အခါမွာ ေလ်ာ္ေၾကးေပးတာမ်ိဳး ရွိတယ္။ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္မွာပဲ တုိင္တန္းခ်က္ေပါင္းက ၁,၇ဝဝ ေက်ာ္သြားၿပီ။ စဖြဲ႕တဲ့ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္နဲ႔ဆိုရင္ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ၿပီ။ ကြၽန္မတို႔ ႏွစ္စဥ္အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ အေသးစိတ္ရွိတယ္။ ရန္ကုန္က ဘယ္ႏွမႈ၊ ဧရာဝတီက ဘယ္ႏွမႈ၊ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို တိုင္တာက ဘယ္ႏွမႈဆုိၿပီးေတာ့။
ေမး - ျမန္မာျပည္ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းေထာင္ေနၾကတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေကာ္မရွင္က ဘာေတြ လုပ္ေနပါ သလဲ။
ေျဖ - ေျမျမႇဳပ္မုိင္းက ဘာမွေတာ့ ကြၽန္မတုိ႔ဘက္က အထူးတလည္လုပ္ထားတာ မရွိဘူး။ ဒါဟာ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ဒါဟာ လူသားေတြ၊ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ လူသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဒီလုိမ်ိဳးဟာေတြ မလုပ္သင့္ပါဘူးဆုိတာ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ ထားတယ္။ ခက္တာက ကြၽန္မတုိ႔စကားက ဘယ္ေလာက္အထိ တာသြားသလဲ၊ စစ္တုိက္ေနတဲ့သူေတြဆီသြားၿပီး လူ႔အခြင့္ အေရးေျပာမယ္၊ သူတုိ႔ကရယ္တာေပါ့။ သူတုိ႔ေတြ႔ႀကံဳလာတာက လူ႔အခြင့္အေရးလာမေျပာနဲ႔ သူသတ္ရင္ငါသတ္မယ္၊ ငါမ သတ္ရင္ သူင့ါကုိသတ္မွာေပါ့၊ သူေထာင္ရင္ငါေထာင္မွာေပါ့ ဆုိတဲ့ဟာမ်ဳိး။ သူနဲ႔ငါ ဒီလုိေတြျဖစ္ေနတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ အခ်ိန္တစ္ခုကုိေစာင့္ၿပီးေတာ့ တျဖည္းျဖည္း ကြၽန္မတုိ႔သြားရမွာပဲ။
ေမး - ပဋိပကၡေဒသေတြမွာ လက္နက္ကိုင္တဲ့ ႏွစ္ဖက္စလံုးက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရွိတယ္လို႔ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္း တခ်ိဳ႕က ထုတ္ျပန္ထားတာနဲ႔ ပက္သက္လုိ႔ေရာ ေကာ္မရွင္က ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ေနပါသလဲ။
ေျဖ - ကြၽန္မတို႔ အဲဒီလို ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ေနရာကို မသြားဘူး။ ဘာလုိ႔လဲဆိုေတာ့ ကြၽန္မတို႔အဖြဲ႕ကို လံုၿခံဳေရး ဘယ္ဘက္ ကမွ မေပးႏိုင္ဘူး။ အဲဒီလိုေနရာေတြမွာ ႏွစ္ဖက္စလံုးက က်ဴးလြန္တာေတြရွိတယ္။ ကြၽန္မတို႔လုပ္ႏိုင္တာက ဒါမ်ိဳးေတြကို သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြနဲ႔ ထုတ္ျပန္တယ္။ ကယ္ဆယ္ေရး ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ ကေလးေတြ ဘာျဖစ္ေနလဲ၊ ဘယ္မွာေနေနရလဲ၊ စာသင္ရရဲ႕လား၊ က်န္းမာေရးေဆးေပးခန္းေရာ ရွိလား၊ က်န္းမာေရးမႉးေတြ လာလား စသျဖင့္ေပါ့။ ကြၽန္မတို႔သြားတိုင္း မေတြ႔တာက အမ်ိဳးသားေတြပဲ။ သူနာျပဳက တစ္ေယာက္တည္း မျဖစ္ဘူးဆိုရင္ ကြၽန္မတို႔က အဲဒီၿမိဳ႕က အရာရွိကိုေခၚ၊ ဒီမွာနည္းေနတယ္၊ ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲေပါ့။ ကြၽန္မတို႔က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကေန တစ္ဆင့္သြားတာဆိုေတာ့ ဒီလိုျဖစ္တာေလး ဘယ္ေတာ့ေလာက္ကို အေၾကာင္းျပန္ေပးပါဆိုရင္ သူတို႔ သူနာျပဳ ျပန္ထားေပး တယ္။ ဆိုလိုခ်င္တာက လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္ကေနပဲ ကြၽန္မတို႔ ေျပာလုိ႔မရဘူး၊ စစ္ျဖစ္တဲ့ေနရာကို ကြၽန္မတို႔သြားၿပီး နင္မပစ္နဲ႔၊ နင္မပစ္နဲ႔ဆို ဝင္ေျပာလုိ႔မရဘူး။ ကြၽန္မတို႔လုပ္ေပးႏိုင္တာပဲ လုပ္ေပးလို႔ရတယ္။ စစ္ျဖစ္တာမေကာင္းဘူး၊ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးရေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္ၾကမလဲဆုိတဲ့ဟာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လုံးမွာ အေတြးအျမင္ရွိမွ ဒီျပႆနာက ေျပလည္မွာ။
ေမး - ေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ကိုင္မႈေတြမွာ အကန္႔အသတ္ေတြ ျဖစ္တာမ်ိဳးေရာရွိလား။
ေျဖ - အစိုးရပိုင္းနဲ႔ ကြၽန္မတို႔ ဥပေဒအရဆိုရင္ ရက္ ၃ဝ အတြင္း အေၾကာင္းျပန္ေပးရမယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။ အေၾကာင္း မျပန္ရင္ ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာ မပါဘူး။ ပဲခူးက ေထြအုပ္ကိုတိုင္တဲ့ကိစၥ။ ကြၽန္မတို႔က ျပည္ထဲ ေရးကိုပို႔တယ္။ ျပည္ထဲေရးက ပဲခူးတိုင္းကိုခ်ေပးတယ္။ တိုင္းကေန သက္ဆုိင္ရာၿမိဳ႕နယ္မႉးကို မင္းလုပ္တဲ့ဟာ ေကာ္မရွင္က စာလာေနၿပီဆို လုပ္တယ္။ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ကလည္း မေကာင္းေတာ့ တခ်ိဳ႕ေနရာမွာ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ၾကာတာေတြရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕က လည္း ထားလိုက္စမ္းပါကြာ။ ေကာ္မရွင္က ဘာအမႈမွန္းမသိ ရႈပ္ေနတယ္၊ ငါတို႔လည္း ငါတို႔ဘက္က ငါတို႔လုပ္တာပဲဆုိတဲ့အဖြဲ႕လည္းရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕လူ႔အခြင့္အေရးကို အသိအမွတ္ျပဳေလးစားတယ္ဆိုတဲ့ အစိုးရဌာနေတြက်ေတာ့ တစ္လအတြင္း စာျပန္လာတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္၊ လုပ္ၿပီးပါၿပီ၊ မွန္ကန္ေၾကာင္းေတြ႔ရပါတယ္ေပါ့။ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ေလးစားရေကာင္းမွန္း ေတာင္မသိဘူး၊ ေကာ္မရွင္လည္းဘာမွန္းမသိဘူး၊ မလုပ္ေတာ့ေရာဘာျဖစ္လဲဆုိတဲ့ ဌာနမ်ိဳးေရာက္သြားရင္ေတာ့လည္း ဘာမွကုိလုပ္လုိ႔မရဘူး။ လက္ပံတန္း (ေက်ာင္းသားသပိတ္စခန္း) ကိစၥမွာ ပဲခူးတုိင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က အစစ္ေဆးမခံဘူး၊ အဲဒီကိစၥေတြကို ႏွစ္စဥ္ အစီရင္ခံစာမွာ ထည့္ေရးေနတယ္၊ ေနာက္ႏွစ္ လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီအစီရင္ခံစာတင္ျပရင္ ပါသြားမွာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားတယ္၊ အသိအမွတ္ျပဳတယ္ဆိုတဲ့ အစုိးရျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ သူတို႔အတြက္ ဖိအားျဖစ္ လာမွာပဲ၊ အစိုးရနဲ႔ ကြၽန္မတို႔နဲ႔ အလုပ္လုပ္ရတာ ပိုျမန္လာမယ္။
ေမး - ဌာနဆိုင္ရာေတြကို အႀကံျပဳေပမဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္တာမရွိဘူးဆိုရင္ အလုပ္ပိုျဖစ္ဖို႔ ေကာ္မရွင္ဥပေဒကို ျပင္ဆင္မွာလား။ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြရွိလဲ။
ေျဖ - ဒါကိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ေျပာရမယ္။ ထိုင္းမွာ ေကာ္မရွင္ရွိတယ္။ အိႏၵိယမွာေရာ ကြၽန္မတို႔မွာေရာရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံက သူတို႔ေပးခ်င္တဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္အတိုင္းအတာကို ေပးထားတာ။ ထိုင္းဆို ကြၽန္မတို႔လုိပဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မရဘူး။ အိႏၵိယက်ေတာ့ ေကာ္မရွင္က ဆံုးျဖတ္လို႔ရတယ္။ အစိုးရေပၚမူတည္တယ္။ အဲဒီလိုေလး ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ေပးထားရင္ ကြၽန္မတုိ႔မွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ပိုမ်ားသြားမယ္။ ပိုအဆင္ေျပမယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ ၾသဇာလည္းရလာမယ္။ အဲဒီ အခ်က္ေလးေတြကို ျမင္တဲ့သူေတြက ေထာက္ျပႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းမွာေပါ့။ ဥပမာ လူတစ္ေယာက္က လူ႔အခြင့္ေရးေကာ္မရွင္ဥပေဒက ပုဒ္မ ဘယ္ေလာက္က ဘယ္လိုျဖစ္ေနတယ္၊ ဒါကို ဒီလိုေလး ျပင္လိုက္ရင္ ဌာနဆိုင္ရာေတြအတြက္ပါ ဖိအားေလးျဖစ္လာ ႏိုင္မယ္၊ ပိုေကာင္းသြားမယ္လို႔ ေထာက္ျပလာရင္ ဥပေဒျပင္တာျဖစ္ေကာင္းျဖစ္လာမွာေပါ့။ ကြၽန္မတို႔ဘက္က ဒါကို ျပင္သင့္ပါတယ္လို႔ေတာ့ သြားေျပာလုိ႔မရဘူးေလ။
ေမး - ျပည္ပေရာက္ေနတဲ့ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အရာရိွေဟာင္း ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က အစုလိုက္အၿပဳံလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈႀကီး တစ္ခုအေၾကာင္း ထုတ္ေျပာထားတာရွိတယ္။ အေျခခံဥပေဒက ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ အေရးယူတာမ်ိဳး မလုပ္ရဘူးလို႔ ျပ႒ာန္းထားေတာ့ အဲဒီလို အမႈမ်ိဳး တိုင္တန္းလာရင္ စံုစမ္းတာမ်ိဳးလုပ္မလား။
ေျဖ - ဒါက အေျခခံဥပေဒအရ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လုိ႔မရတဲ့ အမႈမ်ိဳးျဖစ္ေနတာေပါ့။ ကြၽန္မက ေပၚလစီခ်မွတ္တဲ့ ေကာ္မရွင္ ၁၁ ဦးအဖြဲ႕ထဲက မပါေတာ့ သူတို႔ ဆံုးျဖတ္၊ မဆံုးျဖတ္ကို မသိဘူး၊ တကယ္လို႔ အဲဒီလိုကိစၥမ်ိဳးတက္လာရင္ သူတို႔ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေပၚမူတည္မယ္။ ကိစၥရပ္တစ္ခု ကြၽန္မတို႔ဆီေရာက္လာရင္ အရင္ဆံုးၾကည့္တာက ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး၊ လူ႔အခြင့္အ ေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရလား၊ မခံရလားပဲ။ ဥပေဒမွာ အခ်ိန္ကန္႔သက္ခ်က္မပါတဲ့အတြက္ ဘယ္သူမဆို ဘယ္တုန္းကျဖစ္ခဲ့ ျဖစ္ခဲ့၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတယ္လို႔ ထင္ရင္ တိုင္လို႔ရတယ္။ ကိုယ္တိုင္မွ မဟုတ္ဘူး၊ သူမ်ားအတြက္လည္း လိုက္ၿပီး တိုင္လုိ႔ရတယ္။ ။