ေမာင္ဥကၠလာ - သမၼတ၊ သူပုန္မ နဲ႔ အယုတ္တမာေကာင္ (ကိန္းဂဏန္းမ်ား)
(မုိးမခ) မတ္ ၁၊ ၂၀၁၆
(မုိးမခ) မတ္ ၁၊ ၂၀၁၆
● ရွစ္ပူးျဖစ္မယ့္ သမၼတ
မေန႔ည ေဖေဖၚဝါရီလ (၂၈) ရက္ေန႔မွာ ေဟာ္လီဝုဒ္ရဲ႕ (၈၈) ႀကိမ္ေျမာက္ ေအာ္စကာဆုေပးပြဲကို က်င္းပခဲ့တယ္။ အဲဒီ ရွစ္ပူးအေၾကာင္းေျပာဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ ေျပာခ်င္တဲ့ ရွစ္ပူးက အေမရိကန္သမၼတႀကီး ဘာရက္ အိုဘားမားရဲ ႔ ေနာက္ဆံုးလုပ္ရပ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရန္ေစာင္ေနတဲ့ ျမန္မာေတြအေခၚ က်ဴဘားႏိုင္ငံ (သူတုိ႔အေခၚ ကူဗား - Cuba) ကို မတ္လထဲမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ခ်စ္ၾကည္ေရးအတြက္ သြားေရာက္လည္ပတ္မယ္တဲ့။ အဲဒီ့ မေလာက္ေလး မေလာက္စား၊ မလိမ္မိုး မလိမၼာ ကြၽန္းႏုိင္ငံေလး (ဧရီယာအက်ယ္အဝန္း ၄၂၄၂၆ စတုရန္းမိုင္) က အေမရိကန္ ပုလိပ္မင္းႀကီးကို ကမာၻ ေက်ာ္ ေတာ္လွန္ေရးသမားႀကီး ဖီဒလ္ ကတ္စ္ထရို (Fidel Castro) က အာဏာရွင္လုပ္ အန္တု အာခံခဲ့တာ ၁၉၆၀ ကေန ဒီေန႔အထိေပါ့။ အေမရိကန္ စီအိုင္ေအ ဦးေဆာင္ၿပီး အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးေတြ၊ ပုန္ကန္မႈေတြ၊ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ႔ ကတ္စ္ထရို အစိုးရကို ဖယ္ရွားဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ အခု အသက္ (၉၀) အရြယ္အထိ သူက ငါမေသဘူး ေရကူးတတ္တယ္နဲ႔ အန္ကယ္ဆမ္ (Uncle Sam) ကို အာခံႏိုင္ခဲ့တယ္။ ၂၀၀၈ မွာ သမၼတရာထူးကို သူနဲ႔ ကူဗားေတာ္လွန္ေရး လက္တြဲတိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တဲ့ ညီျဖစ္သူ ရာရူး ကတ္စ္ထရို (Raul Castro) ကို လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ေပမယ့္၊ ေရႊျပည္က ဘဝရွင္မင္း တရားႀကီးလို ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္ေနဆဲ။ ဒါေပမဲ့ ကတ္စ္ထရိုက ဂႏၲဝင္ ေတာ္လွန္ေရးသမားႀကီး၊ မန္ဒဲလ္လားလို ေခါင္း ေဆာင္ႀကီးေတြရဲ႕ဂုဏ္ျပဳခ်ီးက်ဴးခံရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီး။ ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္ကေန ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ ေၾကာင္သူေတာ္ လုပ္ေန အက်င့္ပ်က္၊ အရည္အခ်င္းမဲ့လာတဲ့ တပ္ကိုခ်ဳပ္ကိုင္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာကို ထိန္းခ်ဳပ္ေနတဲ့ တပ္ခ်ဳပ္ႀကီးနဲ႔ ေလး စားစရာ တကြက္မရွိ၊ သမိုင္းမရွိတဲ့ ဗိုလ္ရႈပ္ေတြထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာသာတယ္။
မႏိႈင္းယွဥ္သင့္တာကို ႏိႈင္းေျပာမိတာကို ခြင့္လြတ္ပါ။ မိုးေတြလည္း ၿခိမ္း၊ လွ်ပ္စီးေတြလက္ေနေတာ့ ဒီေလာက္ပါပဲ။
နွစ္ (၆၀) ေက်ာ္ အေမရိကန္ပုလိပ္မင္းႀကီးက သူတို႔ရဲ ႔ ရုပ္ေသအစိုးရ အာဏာရွင္ ဘတီစၥထာ (Batista) ကို ျဖဳတ္ခ်လိုက္တဲ့ မစၥတာကတ္စထရို သူပုန္-ကြန္ျမဴနစ္-ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရကို ႏိုင္ငံေရး၊ သံတမန္၊ စီးပြားေရး ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ၿပီးမွ အခုေတာ့ အေမရိကန္ အက်ဳိးစီးပြားတစံုတရာေၾကာင့္ မခ်စ္ေသာ္လဲ ေအာင့္ကာနမ္း၊ ရန္သူဆန္႔က်င္သူေတြနဲ႔ ျပန္လည္ဆက္ဆံေရး လုပ္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ သမၼတအိုဘားမား က ေရႊျပည္က ဗိုလ္ရႈပ္ေတြကို အခြင့္အခါေပး ျပန္ဆက္သြယ္ခဲ့သလို ကူဗားကိုလည္း ျပန္လည္အေပါင္းအသင္းလုပ္ဖို႔ မႏွစ္က ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္။ အခု မတ္လမွာ ကူဗာကြၽန္းႏိုင္ငံကို တရားဝင္ သြားေရာက္လည္ပတ္ မယ့္ဆိုေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း (၈၈) ႏွစ္အတြင္းမွာ တရားဝင္သြားေရာက္လည္ပတ္မယ့္ အေမရိကန္သမၼတေပါ့ (ေနာက္ဆံုး သြား ေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္သမၼတက ကဲလ္ဗင္ ကူးလိဂ်္ (Calvin Coolidge) - ၁၉၂၈ ခုႏွစ္တုန္းက)။ အခု သမၼတအိုဘားမားရဲ႕ ကူဗားႏုိင္ငံနဲ႔ ျပန္လည္ဆက္ဆံေရးကို ရီပတ္ဘလင္ကန္ပါတီ (အထူးသျဖင့္ သမၼတေလာင္းေတြ)၊ ကူဗားအစိုးရ ဆန္႔က်င္ ေရးသမားေတြက ကန္႔ကြက္ရႈတ္ခ်ၾကၿပီး ဒီႏွစ္ကုန္ မစၥတာအိုဘားမား သမၼတရာထူးစြန္႔လႊတ္ၿပီး၊ ၂၀၁၆ ႏိုဝင္ဘာ ေရြး ေကာက္ပြဲမွာ ရီပတ္ဘလင္ကန္တို႔ အႏုိင္ခဲ့ရင္ေတာ့ သမၼတအိုဘားမား ေပၚလစီေတြကို ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲပစ္မယ္လို႔ ႀကိမ္းဝါးထားၾကတယ္။ ေရႊျပည္က ဗိုလ္ရႈပ္ေတြကိုလည္း သတိထားေပါ့။ ကြန္ဆာေဗးတစ္ေတြ အျမတ္ေတာ္ရွၿပီး ျပစ္ဒဏ္ ျပန္ခတ္ေနအံုးမယ္။ ကဲ အခ်ိန္ရွိတုန္း လုပ္ေနၾက ယၾတာေခ်၊ ေအာက္လမ္းအထက္လမ္း၊ ေဗဒင္ဘာညာ တြက္ခ်က္ထားၾက ေပါ့။ (သတင္း - AP)
● ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သူပုန္မႀကီး
အေမရိကန္ သမၼတအဆက္ဆက္ကို သူတို႔ စံအိမ္ အိမ္ျဖဴေတာ္ အေရွ ႔ဘက္ျခမ္း၊ လက္ဖီရက္ပန္းၿခံ (Lafayette Park) လူသြားလမ္း ျမက္ခင္းျပင္ေပၚမွာ သပိတ္စခန္းခ် တဲထိုးၿပီး ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပခဲ့တဲ့ သူပုန္မႀကီး ကြန္စပ္စီအြန္ ပီစၥရာတို (Concepcion Picciotto) ေခၚ ေကာ္နီ (Connie) တစ္ေယာက္ ေန႔ညဆက္ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၆ အထိ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္ ကမာၻႀကီး ၿငိမ္းခ်မ္းဖို႔၊ စစ္လက္နက္ေတြ၊ ႏ်ဴကလီးရားလက္နက္ေတြ ဖ်က္သိမ္းဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရကို အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အေတာ္မသတ္ သတ္လို႔ဖ်က္လို႔ မဝေသးတဲ့ လူသားေတြကို ေနာက္ဆံုးေတာ့ စိတ္ကုန္ လက္ေလွ်ာ့ကာ အသက္ (၈၀) မွာ ဘဝတပါးသို႔ ထြက္ခြါသြားေလၿပီ။ ဗုဒၶတရား ထြန္းကားတယ္ဆိုၿပီး ရန္စြယ္ႏွင့္ေငါေငါ ဘီလူးေတြ ေသာင္းက်န္း၊ ေရာင္စံုလက္နက္ကိုင္ေတြ မင္းမူေနတဲ့ ေရႊျပည္မွာေမြးခဲ့ရင္ ဒီေလာက္ၾကာၾကာေတာင္ ေနမွာ မဟုတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဒီလို ႏိုင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္၊ လည္ပတ္သူေတြ သန္းခ်ီ လာေရာက္တဲ့ အိမ္ျဖဴေတာ္ေရွ႕ (သမၼတ အိမ္နား) မွာ အေႏွာင့္အယွက္ကင္း၊ ဆႏၵျပတာမ်ဳိး ေရႊျပည္မွာဆို အင္းစိန္ေထာင္ထဲက ထြက္ရမွာ မဟုတ္ဘူး။
ေမာင္ဥကၠလာတုိ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္ေရွ႕မွာ ျမန္မာ့အေရး သြားေရာက္ဆႏၵျပတိုင္း၊ အလည္အပတ္ေရာက္တိုင္း မစၥေကာ္နီကို ႏႈတ္ဆက္၊ စကားေျပာဖူးတယ္။ သူ႔တဲျဖဴေလးေရွ႕မွာ စစ္ပြဲအနိဌာရံု ဓါတ္ပံုေတြခ်ိတ္၊ စာတန္းေတြနဲ႔ လာသမွ်သူေတြကို သူ႔အသံေသးေသးေလးနဲ႔ စစ္ပြဲေတြရပ္ဖို႔၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေတာင္းဆုိဆႏၵျပၾကဖို႔ တိုက္တြန္းတယ္။ အိမ္ျဖဴေတာ္ လာေရာက္လည္ပတ္သူေတြက သူ႔တဲတဝိုက္မွာ မစၥေကာ္နီနဲ႔ အမွတ္တရ ဓါတ္ပံုေတြ ရိုက္တတ္ၾကတယ္။ ႏွစ္ (၃၀) ေက်ာ္အတြင္းမွာ သံုးေလးငါးႀကိမ္ သူ႔တဲနန္းကို လံုၿခံဳေရး နဲ႔ တျခားအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ ေခတၱဖယ္ရွားမႈေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္ ေရႊျမန္မာရဲေတြလို တရုတ္ဝမ္ေပါင္၊ ဦးပိုင္၊ ခရိုနီေတြအတြက္ သက္စြန္႔လက္စြမ္းျပ ရွင္းလင္းႏိွပ္ကြပ္မႈေတြ မရွိခဲ့ဘူး။ သိန္းသန္းခ်ီ ႏိုင္ငံတကာ၊ ျပည္တြင္း ခရီးသည္၊ လည္ပတ္သူေတြနဲ႔ စည္းကားေနတဲ့ အထင္ကရ၊ အလြန္လွပတဲ့ အိမ္ျဖဴေတာ္ ေရွ ႔မွာ လူသားတဦးရဲ ႔ ယံုၾကည္ခ်က္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ႏိုင္တယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မစၥေကာ္နီ က သူ႔ယံုၾကည္ခ်က္အတိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပးဆပ္သြားခဲ့တယ္။ သူကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အခ်ိန္ျပည့္တိုက္ပြဲဝင္ေနတဲ့ သူရဲေကာင္းလို႔ တခ်ဳိ႕က ခ်ီးက်ဴးေျပာဆုိၾကသလို၊ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ စိတ္ ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ဳိ႕ယြင္းေနသူလို႔ ျပစ္တင္ေျပာဆိုၾကတယ္။ ဘယ္သူေတြ ဘာပဲေျပာေျပာ ဝါရွင္တန္ပိုစ္ သတင္းစာႀကီးကေတာ့ အေမရိကန္သမုိင္းမွာ ႏွစ္အရွည္ဆံုး သမိုင္းဝင္ အစိုးရဆန္႔က်င္ဆႏၵျပသူအျဖစ္ မွတ္တမ္းျပဳတယ္ (မစၥေကာ္နီထက္ လအနည္းငယ္ေစာ၊ ေနာက္ လက္တြဲဆႏၵျပခဲ့သူ ဝီလီယံ ေသာမတ္စ္ (William Thomas) က ၂၀၀၉ မွာ ေသဆံုးခဲ့တယ္)။ အခုေတာ့ သူတို႔အေမြကို ဆက္ခံၿပီး နာရီပိုင္း၊ ေန႔အလိုက္ အလွည့္က် ဆႏၵျပၾကမယ့္သူေတြ စာရင္းေပး တန္းစီးေနၾကတယ္။ ေရႊျပည္က စစ္အစိုးရ အခ်စ္ေတာ္ ေဒၚေနာ္အုန္းလွ၊ ကိုေနမ်ုိးဇင္တို႔ကို လက္တို႔ေျပာလိုက္ပါ - ဒီမွာစာရင္းလာေပး အိမ္ျဖဴ ေတာ္ေရွ႕မွာ ေအးေအးေဆးေဆး၊ အေႏွာင့္အယွက္ကင္း ေျပာခ်င္တာ ကမာၻႀကီးကို ေျပာျပႏုိင္တယ္လို႔။ ေရႊျပည္သားေတြ တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွာ အေႏွာင့္အယွက္ကင္းမဲ့၊ လြတ္လပ္ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ႏိုင္ၾကပါေစ။ (သတင္း - Washington Post)
● မွတ္ကေရာ အယုတ္တမာေကာင္
ေထာင္ဒဏ္ (၂၃၆) ႏွစ္ က်ခံေစလို႔ တရားသူႀကီးက အမႈၾကားနာစစ္ေဆးၿပီး စီရင္ဆံုးျဖတ္ အမိန္႔ခ်လိုက္ေတာ့ နွလံုးေသြးရပ္၊ ႏွပ္ေခ်းထြက္ေသးထြက္ တရႈပ္ရႈပ္ ငိုခ်င္းခ်တဲ့ အေမာင္ရဲမင္းကို သူ႔ေဆြမ်ဳိးတခ်ဳိ႕ကလြဲ ၾကားရျမင္ရသူအေပါင္း ဝမ္းနည္း စိတ္မေကာင္းမျဖစ္၊ ေကာင္းေလစြလုိ႔ ေထာပနာ ျပဳၾကတယ္။ ျဖစ္ပံုက အမိန္႔အာဏာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အလႊဲသံုးစားလုပ္ကာ မိမိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ကူညီရမယ့္ ျပည္သူမ်ားကို ၿခိမ္းေျခာက္ေစာ္ကား၊ အဓမၼျပဳက်င့္မႈစတဲ့ ရာဇဝတ္အမႈေပါင္း (၃၆) မႈနဲ႔ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသူက အသက္ (၂၉) ႏွစ္ ဒန္နီရယ္ ေဟာ့ဇ္ကေလာ (Daniel Holtzclaw) ဆိုသူျဖစ္ၿပီး၊ အေမရိကန္ အ ေနာက္အလယ္ပိုင္း အိုကလားဟိုမား (Okalahoma) ျပည္နယ္၊ အိုကလားဟိုမားၿမိဳ႕မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ျပည္ သူ႔ရဲအရာရွိ။
ဆရာသမားက သူတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္ ၂၀၁၃ - ၂၀၁၄ ႏွစ္ကာလအတြင္း ဆင္းရဲႏႊမ္းပါးၿပီး၊ တံု႔ျပန္မေျပာရဲ၊ အႏိုင္ က်င့္လို႔ရတဲ့ အာဖရိကန္ႏြယ္ဖြား အေမရိကန္ လူမည္းအမ်ဳိးသမီးေတြကို ပစ္မွတ္ထားၿပီး သူတုိ႔ေတြကို တားဆီးဖမ္းဆီး၊ ေသနတ္ျပ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး လိင္ဆက္ဆံဖုိ႔ အဓမၼေတာင္းဆို၊ မုဒိမ္းက်င့္ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဂလို အာဏာကို အလႊဲသံုးစား လုပ္၊ ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ေမာင္မင္းႀကီးသားကို ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဖြင့္ေျပာရဲတဲ့ အမ်ဳိးငယ္တဦးရဲ ႔ တိုင္းခ်က္ေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးလိုက္ေတာ့ ဆရာသမားရဲ႕လုပ္ရပ္က ေအာ့ႏွလံုးနာ မယံုႏုိင္စရာ။
သူ အဓမၼျပဳက်င့္ ေစာ္ကားခဲ့တဲ့ မိန္းမေတြက အမ်ားႀကီး။ တရားစီရင္ေတာ့ ဓမၼအတြက္ အရွက္ကိုဖြင့္ခ်၊ ေစာ္ကားမႈခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီး (၁၃) ေယာက္ရဲ႕ရင္ဖြင့္ထြက္ဆိုခ်က္၊ သက္ေသသာဓကေတြေၾကာင့္ တရားဥပေဒအထက္ ဘယ္အေကာင္မွ မရွိဘူးလို႔ လက္ကိုင္စြဲထား၊ ဘယ္ရဲ-ဘယ္တပ္မွ ေၾကာက္စရာ၊ နာခံစရာမလိုတဲ့ တရားသူႀကီးက ကူညီပါရေစ ျပည္သူ႔ရဲကို မွတ္ေလာက္သားေလာက္ တသက္စာ အျပစ္ခ်မွတ္လိုက္တယ္။
ဒီလို အာဏာအလႊဲသံုးစားလုပ္၊ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြကို လက္နက္အားကိုး၊ တရားမဲ့ က်ဴး လြန္ေနသူေတြကို အျပစ္ေပးရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေမာင္ဥကၠလာတုိ႔ ေရႊျပည္မွာ ရသမွ် အခြင့္အေရးကို အလြဲသံုးစား၊ ေဖာက္ ဖ်က္ေနတဲ့ တပ္ခ်ဳပ္တပ္မွဴးကေန ေအာက္ေျခေက်းလက္က ရဲတပ္သား၊ စစ္သားေတြ တေယာက္မွ အျပစ္လြတ္မွာ မဟုတ္ ဘူးေနာ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို တဖြဖြေျပာရွာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလာေလာဆယ္ ေတာ့ ဗိုလ္ရႈပ္ေတြ ဆက္လက္ထိန္းခ်ဳပ္ေနတဲ့ ေရႊျပည္ႀကီးမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးမရွိလို႔ သူလည္း အစိုးရသစ္ကို သမၼတမႀကီး လုပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ အခြင့္မသာ ျဖစ္ေနရတယ္။ (သတင္း - Reuters)