ထက္ေခါင္လင္း - ေဆးေရာင္စံု ဖားကန္႔

ထက္ေခါင္လင္း - ေဆးေရာင္စံု ဖားကန္႔(Myanmar NOW) မိုးမခ၊ ေမ ၂၇၊ ၂၀၁၆
ေက်ာက္မ်က္ကုမၸဏီႀကီးေတြ၊ အနယ္နယ္က အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းသူေတြ စုေဝးရာ ကခ်င္ေဒသ ေက်ာက္စိမ္းေျမမွာ ဇာတ္လမ္းမ်ားစြာ ရိွေနပါတယ္

ဖားကန္႔ (Myanmar Now) - ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား တည္ရိွတဲ့ေနရာကုိ ဧၿပီလက ေရာက္တုန္းေရာက္ခိုက္ ျမင္ကြင္းတခ်ဳိ႕ကို ဓာတ္ပံုရိုက္မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါတယ္။

ေက်ာက္စိမ္းေျမအျဖစ္ ျပည္တြင္းျပည္ပက သိထားၾကတဲ့ ဒီေနရာက ရရိွတဲ့ အက်ဳိးအျမတ္ေတြက ဘယ္သူေတြဆီ သြားေနသလဲ ဆိုတာ တိတိက်က် မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသးေပမဲ့ ဒီေဒသရဲ႕ ေတာေတာင္သဘာဝဝန္းက်င္ရဲ႕မူလအေနအထား ပ်က္ယြင္းေနတာကိုေတာ့ မ်က္ဝါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က လူမ်ဳိးစံုလည္း အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းဖို႔အတြက္ ေက်ာက္စိမ္းေျမမွာ က်င္လည္ေနၾကၿပီး အမ်ားအျပားက မူးယစ္ေဆးစဲြေနၾကပါတယ္။ မေတာ္တဆျဖစ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ အေသအေပ်ာက္မ်ားတဲ့ေဒသလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ (ဓာတ္ပံုမ်ား - ထက္ေခါင္လင္း/Myanmar Now)


ပံု 01 - ခပ္လွမ္းလွမ္းက ေတြ႔ရတဲ့ သာယာကုန္းရြာနဲ႔ ရြာဝန္းက်င္ျမင္ကြင္း။ က်င္းႀကီးေတြ နက္နက္တူး၊ ေတာင္ေတြကိုၿဖိဳခ်တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေတြေၾကာင့္ ဒီရြာက ေခ်ာက္ကမ္းပါးေပၚ အလိုအေလ်ာက္ ေရာက္ေနပါၿပီ။ အခ်ိန္မေရြး ေတြ႔ႀကဳံႏိုင္တဲ့ ေျမၿပိဳက်မႈ ျဖစ္ေပၚခဲ့ရင္ေတာ့ ဒီရြာရဲ႕ အေနအထားက အႀကီးအက်ယ္ ေျပာင္းလဲသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။



ပံု 02 - အလတ္စားနဲ႔ အႀကီးစား စက္ယႏၱရားမ်ား။ ကုမၸဏီႀကီးေတြ အားကိုးၾကတဲ့ ဒီယႏၱရားႀကီးေတြ လူေနထူထပ္တဲ့ရြာထဲ ဝင္ထြက္သြားလာတဲ့အခါ မေတာ္တဆမႈေတြျဖစ္ေပၚေနပါတယ္၊ ေက်ာက္စိမ္းေျမကုိ အသြင္ေျပာင္းမယ့္ ဒီယႏၱရားႀကီးေတြဟာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး ဖားကန္႔မွာ ရိွေနပါတယ္။ အဲဒီထဲက ပမာဏ အမ်ားအျပားကို ကုမၸဏီေတြက တရားဝင္အသံုးျပဳခြင့္လိုင္စင္ မရိွဘဲ သံုးေနတယ္ဆိုတ့ဲ သတင္းေတြထြက္ခဲ့ၿပီး အာဏာပိုင္ေတြက ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးပါတယ္။


ပံု 03 - ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ကြက္တစ္ခု။ ကုမၸဏီႀကီးေတြက ဧရာမယႏၱရားမ်ဳိးစံုကုိ အသံုးျပဳၿပီးလုပ္ကိုင္တဲ့အတြက္ လုပ္ငန္းတြင္က်ယ္လွသလို ကခ်င္ျပည္နယ္ရဲ႕ ေတာင္ကုန္းေတြ ေပ်ာက္ကြယ္မႈ၊ လူလုပ္ခ်ဳိင့္ဝွမ္းႀကီးေတြ ျဖစ္ေပၚမႈကလည္း ျမန္ဆန္လွပါတယ္။


ပံု 04 - ေရကန္မ်ားနဲ႔ စိုင္းဂ်ာဘြန္ရြာ။ ဒီရြာနားမွာ ေရကန္မရိွခဲ့ေပမဲ့ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေတြေၾကာင့္ ေပ ၅၀၀ ဝန္းက်င္ နက္တဲ့ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းက်ယ္ႀကီးေတြ ေပၚလာၿပီး ေရကန္ႀကီးအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းသြားခဲ့တာပါ။ လမ္းေတြဟာ ေျမစာပံုေတြေၾကာင့္ ေတာင္ေတြ ျဖစ္သြားႏိုင္သလို ေတာင္ေတြဟာလည္း တူးေဖာ္ၿဖိဳခ်ေရးလုပ္ငန္းႀကီးေတြေၾကာင့္ ေျမျပန္႔ သို႔မဟုတ္ ခ်ဳိင့္ဝွမ္းျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။


ပံု 05 - စြန္႔ပစ္ေျမစာပံုတစ္ခုမွာ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြေနၾကသူမ်ား။ လူအင္အား၊ စက္အင္အားနဲ႔ တူးေဖာ္ ရွာေဖြၿပီး ေက်ာက္စိမ္း မပါဘူးလို႔ ယူဆရတဲ့ ေျမစာေတြကို ကုမၸဏီႀကီးေတြက စြန္႔ပစ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီ စြန္႔ပစ္ေျမစာထဲက ေက်ာက္တံုးေတြထဲမွာ ေရာင္းတန္းဝင္ေက်ာက္စိမ္း ပါဝင္တတ္တဲ့အတြက္ သြားေရာက္ ရွာေဖြသူေတြ မနည္းမေနာပါပဲ။ ရလာတဲ့ ေရာင္းတန္းဝင္ေက်ာက္ကို ေရမေဆးေတာ့ဘဲ အဝယ္ဒိုင္ဆီကို ေျပးေရာင္းတာျဖစ္လို႔ ေရမေဆးေက်ာက္လို႔ ေခၚၾကၿပီး သူတုိ႔ကုိလည္း ေရမေဆးသမား၊ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြသူမ်ားလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ခြင့္ကုိ ကုမၸဏီႀကီးေတြပဲ ရရိွတာေၾကာင့္ အရင္းအႏီွးမရိွသူေတြဟာ ေရမေဆးေက်ာက္သမားေတြ ျဖစ္သြားၾကပါတယ္။ ေျမစာပံုအနီး တဲထိုးေနထိုင္ျခင္း တားျမစ္ခ်က္ကုိ မလုိက္နာသူေတြလည္း ရိွပါတယ္။ ေမ ၂၃ ရက္ေန႔ မုိးအဆက္မျပတ္ရြာသြန္းခ်ိန္မွာ ကမ္းပါးၿပဳိက်မႈေၾကာင့္ ေရမေဆးသမား ၁၂ ဦး အနည္းဆံုး ေသဆံုးသြားပါတယ္။


ပံု 06 - ေရမေဆးေက်ာက္သမား။ တစ္သံုးလံုးကုမၸဏီ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ကြက္ရဲ႕ စြန္႔ပစ္ေျမစာပံုကို အခ်ိန္ပိုင္း ဝင္ေရာက္ခြင့္ရတဲ့ကာလအတြင္း ေရမေဆးသမားေတြက အလုအယက္ရွာေဖြေနၾကပံုျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕အဓိကအလုပ္ကေတာ့ ကိုင္ထားတဲ့ တူေလးေတြနဲ႔ ေက်ာက္တံုးေတြကို လိုက္လံတီးေခါက္ၾကည့္ျခင္းပါပဲ။ ဖားကန္႔ရတနာေျမက ေက်ာက္တုံးဆိုတာ ဒီအတုိင္းၾကည့္ရံုနဲ႔ ေက်ာက္တံုးအတြင္းသားအေျခအေနကို မခန္႔မွန္းႏိုင္ပါဘူး။ တူနဲ႔ထု၊ ထြက္လာတဲ့အသံကို နားေထာင္ရင္ေတာ့ ေက်ာက္စိမ္းဟုတ္မဟုတ္ သူတုိ႔သိၾကပါတယ္။


ပံု 07 - ေက်ာက္ေအာင္ၿပီလား။ စိုင္းေတာင္ရြာေဟာင္းနားက ေရမေဆးသမားတစ္ေယာက္ ရလာတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းကို ေက်ာက္ၾကည့္ဓာတ္မီးသံုးၿပီး စစ္ေဆးေနၾကတာပါ။ ေဘးမွာ ေရမေဆးသမားေတြရဲ႕ လက္စဲြေတာ္ စိန္တူကုိ ေတြ႔ရမွာပါ။ ရလာတာ ေရာင္းတန္းဝင္ေက်ာက္ ဆိုေပမဲ့ အရည္အေသြး ဘယ္ေလာက္ရိွလဲဆိုတာ ခန္႔မွန္းႏိုင္မွ ျပန္ေရာင္းတဲ့အခါ ေစ်းေကာင္းရဖို႔ ေတာင္းဆိုႏိုင္မွာပါ။ အဝယ္ဒိုင္က ဒီေက်ာက္ကို ခဲြစိတ္လိုက္တဲ့အခါ အရည္အေသြးည့ံရင္ သူရံႈးမယ္ သို႔မဟုတ္ အျမတ္နည္းႏိုင္ပါတယ္။ အရည္အေသြး အလြန္ေကာင္းတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အျမတ္မ်ားတယ္၊ ေက်ာက္ေအာင္တယ္လို႔ ဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။


ပံု 08 - ေဒါက္တာတန္း။ ေဆးထိုးအပ္ကိုင္သူေတြ အမ်ားအျပား က်က္စားတဲ့ေနရာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေနရာကို ေဒါက္တာတန္းလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ေရမေဆးသမားေတြ၊ ကုမၸဏီဝန္ထမ္းေတြထဲမွာ ဘိန္းျဖဴသံုးစဲြသူ အမ်ားအျပား ရိွေနၿပီး သူတို႔ စုေဝးရာေဒါက္တာတန္းေတြကုိ ဖားကန္႔မွာ အမ်ားအျပား ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ ဖားကန္႔မွာ မူးယစ္ေဆးမ်ဳိးစံု လက္လီလက္ကားေရာင္းသူေတြဟာ ဌာနဆိုင္ရာေတြ၊ လက္နက္ကိုင္သူေတြကို ဆက္ေၾကး၊ လိုင္းေၾကး ဆိုတ့ဲ လာဘ္ေငြေပးရတယ္ဆိုတာ အားလံုးသိတဲ့ လွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္ပါပဲ။

ဖားကန္႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးတင့္စိုးက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးမွာ ဒီအေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။ "တစ္ရက္ကိုလိုင္းေၾကး သိန္းတစ္ရာခန္႔ရွိေနတာကိုလည္း အံ့ၾသစြာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေရာင္းေၾကးကလည္း တစ္ရက္ကို သိန္း ၃၀၀ ခန္႔ရွိတယ္လို႔ ေျပာျပခ်က္ေတြအရ သိရပါတယ္"လို႔ ဦးတင့္စိုးက အရပ္ဘက္ မူးယစ္တုိက္ဖ်က္ေရးအဖဲြ႔တစ္ခုရဲ႕ ေတြ႔ရိွခ်က္ကုိ ကုိးကားၿပီး ေျပာပါတယ္။


ပံု 09 - ေဒါက္တာတန္းမွာ ဘိန္းျဖဴသံုးျခင္း။ ဘိန္းထိုးသူတခ်ဳိ႕က ကုိယ္တုိင္ ထုိး၊ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ အျပန္အလွန္ ကူညီၿပီး ထိုးေပးေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ "ေရမေဆးနဲ႔ ကုမၸဏီအလုပ္သမားမ်ား၊ ေဒသခံလူငယ္မ်ား စုစုေပါင္းရွစ္ေသာင္းခန္႔" မူးယစ္ေဆးစဲြေနၾကတယ္လို႔ ဖားကန္႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးတင့္စိုးက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိ တင္ျပထားပါတယ္။