ဇင္လင္း - ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ရထားလမ္းစီမံကိန္း သာတူညီမွ် ျဖစ္ရဲ႕လား?
(မုိးမခ) ဇူလိုင္ ၉၊ ၂၀၁၆
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၁၂ ရက္ေန႔ကေန ၁၇ ရက္ေန႔အထိ တရုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ကူမင္းၿမိဳ႕မွာ ၂၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ႏုိင္ငံတကာ ကုန္စည္ျပပဲြ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကိုလည္း ဖိတ္ၾကားခဲ့လို႕ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ တက္ေရာက္ ခဲ့ေၾကာင္း မီဒီယာသတင္းေတြအရ သိရပါတယ္။ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔မွာ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာသန္းျမင့္၊ မႏၱေလး တုိင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာလင္းထြဋ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာခက္ေအာင္နဲ႔ ျပည္နယ္ အစိုးရအဖဲြ႔ဝင္ေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္းလည္း RFA သတင္းက ေဖၚျပပါတယ္။ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ရဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးနဲ႔ ေပါက္ခ်န္းျပည္နယ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဥကၠဌတို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရး တုိးျမွင့္ဖို႔ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႕ သိရတယ္။ တရုတ္ျပည္ခရီးစဥ္အတြင္း ႏွစ္ဖက္အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေဆြးေႏြးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာကိုယ္စား လွယ္ အဖြဲ႔မွာ ပါဝင္တဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္ စီမံကိန္းနဲ႔ စီးပြားေရးဝန္ႀကီး ဦးစိုးညြန္႔လြင္ ကို RFA သတင္းေထာက္က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းရာမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ကေန တရုတ္ႏိုင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕ကို မီးရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ေပးေရး ကိစၥ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို တြန္းအားေပးဖို႔ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြ က ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ ကို ေတာင္းဆုိ ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။
“ကူမင္း၊ ေက်ာက္ျဖဴ မီးရထားေဖာက္လုပ္ေရးကိုအဓိကေတာင္းဆိုတယ္၊ အဖြဲ႔ေတြအကုန္လံုးက၊ ကုန္းတြင္းပိတ္ ျပည္နယ္ ျဖစ္ေနေတာ့ ဘာကိုလိုခ်င္တာလဲ ဆိုေတာ့ သူတို႔ကပင္လယ္ထြက္ေပါက္ကို လိုခ်င္တာ။ က်ေနာ္တို႔ဆီကျဖတ္သြားရင္ ျဖတ္သန္းခေလာက္နဲ႔ေတာ့ တိုင္းျပည္က အက်ိဳးမရွိႏိုင္ဘူး။ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးရဲ႕သေဘာထားေပါ့၊ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ က ေခါင္းမညိတ္ခဲ့ဘူး။ အထက္ကိုပဲ တင္ျပေပးပါမယ္ဆိုၿပီး က်ေနာ္တို႔ျပန္လာခဲ့ၾကတယ္။” လို႕ ရွမ္းျပည္နယ္ အစိုးရအဖဲြ႔ စီမံကိန္းနဲ႔ စီးပြားေရးဝန္ႀကီး ဦးစိုးညြန္႔လြင္ က ေျပာပါတယ္။
ဝန္ႀကီး ဦးစိုးညြန္႔လြင္ရဲ႕ ေျပာျပခ်က္အရ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း မီးရထားလမ္းကိစၥ ေတာင္းဆိုသူေတြထဲမွာ တရုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ရဲ႕ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးနဲ႔ ေပါက္ခ်န္းျပည္နယ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဥကၠဌတို႔ ပါဝင္ တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာသန္းျမင့္နဲ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကေတာ့ တရုတ္နဲ႔ ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ပြင့္လင္းၿပီး မွ်တတဲ့ကုန္သြယ္မႈတစ္ရပ္ ျဖစ္လာဖို႔အတြက္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ကေန၊ အမ္း၊ မေကြး၊ မႏၱေလး၊ လားရိႈးနဲ႔ မူဆယ္ၿမိဳ႕ေတြကိုျဖတ္ၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕အထိ မီးရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ဖို႔အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ ကတည္းက တရုတ္ႏုိင္ငံဘက္က ေတာင္းဆိုမႈ ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရတယ္တယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴ ၿမိဳ႕နယ္ အထူး စီးပြားေရးဇုံ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ရာ ယခင္ အစိုးရလက္ထက္ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ေနာက္တစ္ရက္မွာပဲ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း တစ္ခုျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္နိုင္ငံတကာ ရံပုံေငြနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈ ေကာ္ပိုေရးရွင္း (CITIC) အုပ္စုကို တင္ဒါ အေအာင္ေပးခဲ့ေၾကာင္း သတင္းေတြျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လုပ္ခဲ့တဲ့ အေပၚေဝဖန္မႈွုေတြ ေပၚထြက္ခဲ့ေၾကာင္း ၂၀၁၆ ဇႏၷ၀ါရီလဆန္း ဘီဘီစီ သတင္းမွာ ေဖၚျပဖူးပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသက္တမ္း လအနည္းငယ္ပဲ လိုေတာ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီရဲ့ အက်ိဳးစီးပြား မ်ားမ်ားရေအာင္ တြန္းၿပီးလုပ္ေနတာ ျဖစ္တယ္လို႕ ေဒသတြင္း ရခိုင္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးက ဘီဘီစီကို ေျပာခဲ့ပါ တယ္။ ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ “ရခိုင္သဟာယ အသင္း” ကလည္း ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လုပ္ခဲ့တဲ့ ေက်ာက္ျဖဴ စီမံကိန္းဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိပဲ၊ ေဒသခံ လူထုရဲ႕အသံကိုလည္း လ်စ္လ်ဴရႈ ထားတယ္လို႕ ေဝဖန္ခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္မွာ ေက်ာက္ျဖဴ စီမံကိန္းနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ရွင္းလင္း တင္ျပခဲ့ရာမွာလည္း ဘယ္ ကုမၸဏီေတြနဲ႕ ဘယ္လို တည္ေဆာက္သြားမယ္ဆိုတဲ့ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြ ရွင္းျပမႈ မရွိေၾကာင္း၊ အစိုးရ အေနနဲ႕ စီမံကိန္းနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ပြင္းလင္း ျမင္သာမႈရွိဖို႕လိုေၾကာင္း၊ ႐ုိးသားမႈရွိဖို႕ လိုေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာဆိုခဲ့ဖူးတယ္လို႕ ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ ခင္ဦးသာရဲ႕ သတင္းေပးပို႕ခ်က္ တစ္ခုမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးဘရွိန္က “ဒီစီမံကိန္းဟာ လုပ္သင့္တာမွန္ေပမယ့္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိဖို႔လိုတယ္၊ အခုဟာက ေဒသရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားထက္ တစုံတဦးရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးထား ခဲ့ခ်င္ပုံ ရတယ္လို႔ပဲ ျမင္တယ္” လို႕ ေျပာဆိုေၾကာင္း ဧရာ၀တီသတင္းမွာ ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၄ VOA သတင္းမွာေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ကလာတဲ့ သတင္းေတြအရ တ႐ုတ္-ျမန္မာ သေဘာတူ ထားတဲ့ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္မယ့္ကိစၥကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ၿပီလို႔ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာ့ မီးရထားဌာနက တာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ ေဆြးေႏြးေနဆဲျဖစ္တယ္လို႕ေျပာပါတယ္။ စီမံအင္ဂ်င္နီယာလည္းျဖစ္ အေထြေထြ မန္ေနဂ်ာလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေစာဗယ္လင္တုိင္းက ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ရထားလမ္း စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႕ မျပတ္ေသးေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းကေတာ့ MOU ေတာ့ ထုိးထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လို႕ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ MOU သက္တမ္း ကေတာ့ ၂၀၁၄ ဧၿပီမွာ ကုန္သြားတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ သက္တမ္းထပ္မတိုးတဲ့အတြက္ ဆက္လုပ္မလုပ္ဆုိတာ ျမန္မာဘက္က တရုတ္ဘက္နဲ႕ မေဆြးေႏြးရေသးဘူးလို႕ ေစာဗယ္လင္တုိင္းက ဆိုပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္းနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ေဒသခံ လူထုကို ခ်ျပျပီး သေဘာထားေတာင္းခဲ့တာမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘူးလို႕လည္း သိရပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက China Railway Engineering Corporation (CREC) လို႔ေခၚတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ မီးရထား ေကာ္ပိုေရးရွင္းတို႔ဟာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ႏွစ္ဘက္သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးထားတယ္လို႕ သတင္းေတြအရ သိရတယ္။ ဒီစာခ်ဳပ္အရဆိုရင္ ဒီရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္မႈဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ မႏၱေလးတုိင္း၊ မေကြးတုိင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတြကို ျဖတ္ၿပီး ေဖာက္လုပ္မယ့္ စီမံကိန္းျဖစ္တယ္လို႕ အၾကမ္းမ်ဥ္း သိရတယ္။ ဒီစီမံကိန္းဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴ ကေန တရုတ္ႏိုင္ငံ ကူမင္းအထိ ရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္မယ့္ စီမံကိန္းျဖစ္ျပီး၊ အာရွ ပစိဖိတ္ေဒသ ရဲ႕ Travel Daily News မွာေဖာ္ျပခ်က္အရ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၂ ေသာင္းေက်ာ္ ကုန္က်မယ့္ စီမံကိန္းလို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒီ စီမံကိန္း ေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္ ဆိုးက်ိဳးေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဒသခံ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြက ေထာက္ျပ ကန္႔ကြက္မႈေတြ ရွိေၾကာင္း လည္း VOA သတင္းအရ သိရတယ္။
အဆိုပါ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ရထားလမ္း စီမံကိန္းအတြက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ရာႏႈန္းျပည့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ စီမံကိန္းရဲ႕ ခန္႔မွန္းကုန္က်စရိတ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၀ ဘီလ်ံခန္႔ ရွိတယ္လို႕ ရထားပို႔ေဆာင္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာေၾကာင္းလည္း သိရတယ္။ Eleven Media ရဲ႕ သတင္းတစ္ပုဒ္အရေတာ့ အရွည္ ၈၀၀ ကီလိုမီတာရွိတဲ့ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ရထားလမ္း စီမံကိန္းကို ရထားပို႔ေဆာင္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန နဲ႕ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ Rail -ways Engineering Corporation တို႔ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၂၇ ရက္က MoU လက္မွတ္ေရးထုိး ခဲ့ၾကတာျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ေရနံေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ Arakan Oil Watch ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ ဒီ စီမံကိန္းဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ လက္မႇတ္ေရးထိုးခဲ့တာျဖစ္ၿပီး စီမံကိန္းနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူသုိ႔ အသိေပး ထုတ္ျပန္ခဲ့မႈ မရွိခဲ့ဘူးလို႕သိရပါတယ္။
အဲဒီ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုုး ထားမႈအရ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ရထားလမ္းကို ေငြေၾကးမတည္ ေဆာက္လုပ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ၾကာေအာင္ အသံုးျပဳမယ္လို႕ သိရတယ္။ ႏွစ္ငါးဆယ္ ေနာက္ပိုင္းမွ ျမန္မာအစိုးရကို လႊဲေျပာင္းေပးမွာျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ရထားလမ္းဟာ တစ္နာရီလွ်င္ ၁၇၀ ကီလိုမီတာ အျမန္ႏႈန္း နဲ႕ ခုတ္ေမာင္းႏုိင္မွာျဖစ္ျပီး ကုဗတန္ခ်ိန္ ၄၀၀၀ သယ္ေဆာင္ႏုိင္မယ္လို႕ဆိုေၾကာင္း ရခုိင္ေရနံ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖၚျပထား တယ္လို႕သတင္းက ဆိုပါတယ္။ အဲဒီ မီးရထားလမ္း စီမံကိန္းရဲ႕ စုစုေပါင္း အရွည္ ၈၆၈ ဒသမ ၂၆၂ ကီလိုမီတာ၊ မိုင္အားျဖင့္ ၅၃၉ ဒသမ ၁၉ မိုင္ရွိၿပီး ေက်ာက္ျဖဴ၊ အမ္း၊ မေကြး၊ မႏၲေလး၊ လား႐ႈိး၊ မူဆယ္ၿမိဳ႕မ်ားကို ျဖတ္သန္း တည္ေဆာက္ သြားမွာ ျဖစ္ျပီး ကူမင္းၿမိဳ႕အထိ ေဖာက္လုပ္မွာျဖစ္ေၾကာင္း သိရတယ္။ မီးရထားလမ္း စီမံကိန္းအရ ဘူတာ႐ံု ၇၉ ခု၊ တံတား ၄၀၉ စင္း၊ ဥမင္လိုင္ေခါင္း ၁၀၁ ခု ပါ၀င္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
ေက်ာက္ျဖဴ-ယူနန္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ ပိုက္လုိင္းတည္ေဆာက္စဥ္က ပိုက္လိုင္းတစ္ေလ်ာက္ ေဒသခံတို႕ရဲ႕ လယ္ယာေျမ သိမ္းယူခံရမႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့ျပီး ေဒသခံျပည္သူေတြ ေလ်ာ္ေၾကး မရရွိခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံျပည္သူေတြ သိရွိနားလည္ေစဖို႕ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရႇိရွိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို ရွင္းျပတာမ်ိဳး မရႇိခဲ့ဘူးလို႕သိရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ေဒသအာဏာပိုင္တို႕ရဲ႕မတရားမႈေတြကို မေက်နပ္ တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း ေပၚေပါက္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမီဒီယာေတြမွာ ေဖၚျပဖူးပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚႏုိင္တဲ့ Environmental Impact Assessment – (EIA) နဲ႕ Social Impact Assessment – (SIA) ေတြကို ေဒသခံေတြ သိရွိေအာင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားတာမ်ိဳးလည္း မရႇိခဲ့ဘူး။ အခု ရထားလမ္း စီမံကိန္းနဲ့ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံေတြက ဘာမႇ မသိရဘူးလို႕ ဆိုၾကပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ ဒီလို ကိစၥရပ္ေတြမွာ ေဒသခံလူထုကို ႀကိဳတင္ အသိေပးရုံမက၊ သက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရႇိသူေတြ အေနနဲ႕ေဒသခံေတြရဲ႕ အသံေတြကို နားေထာင္ဖို႕လည္း လိုပါတယ္။ ကြင္းဆင္းျပီး ေလ့လာသင့္ပါတယ္။
ေက်ာက္ျဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္း၊ ေရနံ သိုေလွာင္႐ုံ စီမံကိန္း၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ သန္႔စင္စက္႐ုံ စီမံကိန္း၊ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းစတဲ့ စီမံကိန္းေတြကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အႀကီးဆုံး ကုမၸဏီတခုျဖစ္တဲ့ (China National Petroleum Corporation – CNPC) နဲ႕ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား၊ ကိုးရီးယားပိုင္ ေဒ၀ူး၊ ဟြန္ဒိုင္း နဲ႕ အႏၵိယ၊ မေလးရွား အစရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ကုမၸဏီမ်ားကလည္း စီမံကိန္းအလိုက္ တာ၀န္ယူ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေအးရွားေ၀ါလ္၊ သႏၱာနဂါး၊ ျမန္မာ့ေရႊသရဖူ၊ 7-Star, PSC, Myint and Association စတဲ့ ကုမၸဏီမ်ားလည္း တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းတခ်ဳိ႕မွာ ပါ၀င္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ဧရာ၀တီသတင္းမွာ ေဖၚျပခဲ့ဖူးတာေတြ႕ရတယ္။
ေက်ာက္ျဖဴ စံမံကိန္းေတြဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြက္ စြမ္းအင္ ေလာင္စာ ရရွိေရး အဓိက ျဖစ္တယ္။ ေဒသခံတို႕ အတြက္ ထက္ တ႐ုတ္အက်ဳိး စီးပြားအတြက္ ပဓါနထားတဲ့ စီမံကိန္းျဖစ္တယ္။ ဒီ စီမံကိန္းနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ေျဖရွင္းေပးေရး အဆုိကို RNDP ပါတီမွ ျပည္သူ႔လႊတ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဘရွိန္က ၂၀၁၁ စက္တင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔ လႊတ္ေတာ္ တင္သြင္းခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဦးဘရွိန္က ရခိုင္ ကမ္းလြန္ေဒသရွိ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမွ ထြက္တဲ့ စြမ္းအင္နဲ႕ ေဒသခံျပည္သူေတြအတြက္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးေရး လႊတ္ေတာ္မွာ ေမးျမန္းခဲ့ရာ၊ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ စြမ္းအင္၀န္ႀကီး ဦးသန္းေဌးက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ အၿပီးအပိုင္ ေရာင္းခ်ထားၿပီး ျဖစ္တယ္လို႕ ျပန္လည္ ေျဖဆိုၾကား ခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္အရ တ႐ုတ္အက်ဳိးစီးပြားက ပဓါနျဖစ္ေနတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ဦးသန္းေဌးရဲ႕ ေျဖဆိုမႈဟာ တာ၀န္မဲ့ စကား ျဖစ္လို႕ ရခိုင္ျပည္သူေတြနဲ႕ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြက ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ဧရာ၀တီသတင္းမွာ ေတြရတယ္။
အထက္မွာ တင္ျပခဲ့တဲ့ ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ရထားလမ္းစီမံကိန္း ေနာက္ခံ အေၾကာင္းအရာကို ေလ့လာရင္ သက္ဆိုင္ရာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေဒသခံတို႕အတြက္ အက်ိဳးမရွိတာေတြ႕ရတယ္။ ကူမင္းၿမိဳ႕မွာ ၂၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ႏုိင္ငံတကာ ကုန္စည္ျပပဲြ (ဇြန္လ ၁၂ ရက္ေန႔မွ ၁၇ ရက္ေန႔အထိ) အေတာအတြင္း “ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း မီးရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္ေရး ကိစၥ” အတြက္ ျမန္မာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို တြန္းအားေပးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ကို တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေတာင္းဆုိခဲ့ေၾကာင္း သတင္းအရသိရွိရတယ္။ တရုတ္တို႕ရဲ႕ အခုလို ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကိုပဲ အဓိက ထား ေတာင္းဆိုမႈဟာ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ မရွိဘူးလို႕ ယူဆပါတယ္။ ျမန္မာကို မိတ္ေဆြႏိုင္ငံလို႕ သေဘာထားရင္ တန္းတူ ဆက္ဆံဖို႕လိုပါတယ္။ အျပန္အလွန္ေလးစားဖို႕ လိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က အက်ိဳးအျမတ္ ေကာင္းက်ိဳးဆိုးျပစ္ေတြ ကိုလည္း စာနာေထာက္ထား စဥ္းစားေပးဖို႕ လိုပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ကလို အားနည္းခ်က္ကို ကိုင္ျပီး၊ ျမန္မာျပည္သူတို႕အေပၚ အျမတ္ထုတ္ အေခ်ာင္ႏိႈက္ခဲ့တာမ်ိဳး၊ လက္ရွိ ျပည္သူ႕အစိုးရေခတ္မွာ လုပ္လို႕ မရႏိုင္ပါဘူး။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္တြင္းေရးကို ၀င္ေရာက္ ခ်ယ္လွယ္တာမ်ိဳးကို တရုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႕ မလုပ္သင့္ေတာ့ဘူးလို႕ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကတဲ့ တရုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာက်င့္၀တ္ေတြကို ေစာင့္ထိန္း လိုက္နာမႈ အလြန္ အားနည္းတဲ့ သတင္းေတြ မၾကာမၾကာ ၾကားသိေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ အစိုးရအေနနဲ႕ တရုတ္ ျမန္မာ စီးပြားေရး-ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈက႑နဲ႕ပတ္သက္လို႕ ဆက္ဆံေျပာဆိုရာမွာ အေလ်ာ့ေပးဆက္ဆံ ျခင္းမလုပ္ဘဲ၊ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံညႊန္း က်င့္၀တ္စည္းကမ္းမ်ားနဲ႕အညီ တန္းတူ ဆက္ဆံေဆာင္ရြက္ဖို႕လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာ ကို ျပန္လည္ ျမွင့္တင္ေပးေရးအတြက္ တရုတ္ရဲ႕ ဖိအားေပး အျမတ္ထုတ္မႈေတြ ကို ရဲရဲ၀႕ံ၀႕ံ ျငင္းပယ္ဖို႕ လိုပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႕လည္း “ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး မူ ၅ ခ်က္” Five Principles of Peaceful Co-existence ကို ျပန္လည္ သတိရ ေလးစားလိုက္နာသင့္ပါတယ္။
၁၉၅၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၉ မွာ ျမန္မာဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၊ တရုတ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ခ်ဴအင္လိုင္း တို႔ သေဘာတူထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး မူ (၅) ခ်က္ရွိပါတယ္။ တစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပိုင္နက္ နယ္နမိတ္နဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို အျပန္အလွန္ ေလးစား အသိအမွတ္ျပဳေရး၊ မက်ဴးေက်ာ္ေရး၊ သူတပါးျပည္တြင္းေရးကို ဝင္မစြက္ေရး၊ အျပန္အလွန္ အက်ိဳးတူ သာတူ ညီမွ် ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး အစရွိတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ တရုတ္အစိုးရ အေနနဲ႕ ေဖၚျပပါ မူ ၅ ခ်က္ကို ေလးစားလိုက္နာဖို႕ တရုတ္ကုမၸဏီတာ၀န္ရွိသူေတြကို ညႊန္ၾကား သင့္ပါတယ္။ ‘ႏွစ္ႏိုင္ငံ အက်ိဳးတူ သာတူညီမွ် ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ေရး’ ကို တရုတ္ကုမၸဏီမ်ား ေလးစားလိုက္နာဖို႕လိုပါတယ္။ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ပဓါနထားတဲ့ မူ၀ါဒကိုင္စြဲထားမႈကို စြန္႕လႊတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို မွ်မွ်တတ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈရွိရွိ ေဆာင္ရြက္ဖို႕ သေဘာထားမရွိရင္ေတာ့ တရုတ္ကုမၸဏီမ်ားရဲ႕ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ က လက္ခံျခင္း မျပဳသင့္ေၾကာင္း ႏိႈးေဆာ္အပ္ပါတယ္။