အိခ်ယ္ရီေအာင္ ● တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားတိုင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈတိုင္းကို ေဖာ္ထုတ္ေပး၊ ျမႇင့္တင္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တိုင္းရင္းသားေရးရာႏွင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးခြန္ေမာင္ေသာင္း
အိခ်ယ္ရီေအာင္ ● တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားတိုင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈတိုင္းကို ေဖာ္ထုတ္ေပး၊ ျမႇင့္တင္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္
(မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၃၊ ၂၀၁၆

ရန္ကုန္ (Myanmar Now) – အစုိးရက တုိင္းရင္းသားစာေပ သင္ၾကားခြင့္ဆိုင္ရာ မူဝါဒ၊ အသံုးစရိတ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး  မူဝါဒ တိတိက်က် သတ္မွတ္ရန္၊  တုိင္းရင္းသားေဒသ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရး ပိုမို ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း  ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တိုင္းရင္းသားေရးရာႏွင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈေကာ္မတီ ဥကၠ႒   ဦးခြန္ေမာင္ေသာင္းက ေျပာသည္။

၆၆ ႏွစ္အရြယ္ ဦးခြန္ေမာင္ေသာင္းသည္ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ႏွစ္ႀကိမ္ဆက္တိုက္ ေရြးေကာက္ခံထားရသူျဖစ္ၿပီး ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီတြင္ ဒုဥကၠ႒ တာဝန္ ယူထားသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းအတြင္း Myanmar Now က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းစဥ္ ဦးခြန္ေမာင္ေသာင္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ပအိုဝ္းကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ က႑မ်ားအေၾကာင္း ေျပာျပထားသည္။

ေမး - ဦးခြန္ေမာင္ေသာင္းတို႔ ေကာ္မတီက တုိင္းရင္းသားေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္ေနပါသလဲ။
ေျဖ - တိုင္းရင္းသားစာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈကိစၥေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးေနပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း စည္းလံုး ညီညႊတ္မႈဆိုတဲ့ အပိုင္းကိုလည္း ဦးတည္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေကာ္မတီ အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြသြားေရာက္ၿပီး ေလ့လာဖို႔ အတြက္ကိုလည္း လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီလိုသြားေရာက္မွပဲ တိုင္းရင္းသားေဒသတိုင္းရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုခ်င္းကို တိတိက်က် သိရိွႏိုင္မွာပါ။ တိုင္းရင္းသားေဒသ မဖြံ႔ၿဖိဳးေသးတဲ့ေနရာ ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ဖို႔အတြက္ ဘတ္ဂ်က္ေတြ က်ေအာင္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ေကာ္မတီက လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပ ေဆြးေႏြးသြားမွာပါ။  တိုင္းရင္းသားေရးရာ ဝန္ႀကီးဌာနကလည္း အခု အသစ္ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဝန္ႀကီးနဲ႔ ခ်ိတ္ ဆက္မိဖို႔ကလည္း အထူး လိုအပ္ေနေသးတာေပါ့။ လုပ္ရကိုင္ရတာ တခ်ိဳ႔ေနရာေလးေတြကလည္း အခ်ိတ္အဆက္ မမိတာမ်ိဳးေလးေတြ ရိွပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ အားလံုး အေျခက်လာမွာပါ။ အဲဒီအခါက်ရင္ တိုင္းရင္းသားက႑ကို ပိုၿပီး ျမွင့္တင္လာႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

ေမး - တိုင္းရင္းသားစာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေကာ္မတီရဲ႕ လုပ္ငန္းတခ်ဳိ႕အေၾကာင္း ေျပာျပေပးပါ။
ေျဖ -   အစိုးရေက်ာင္းေတြမွာ တိုင္းရင္းသားစာေပေတြသင္ၾကားတဲ့အခါမွာ အစိုးရဆီက အေထာက္အပ့ံ လံုလံုေလာက္ ေလာက္ရရိွဖို႔ကို အဓိကထား လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြမွာ တိုင္းရင္းသားစာေပ သင္ၾကားခြင့္ကို အစုိးရေဟာင္းလက္ထက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ပညာသင္ႏွစ္မွာ ရရိွခဲ့တာပါ။   ေက်ာင္းခ်ိန္အတြင္းမွာ သင္မွာလား၊ ေက်ာင္းခ်ိန္ျပင္ပမွာ သင္မွာလား ဆိုတာကို အစိုးရအေနနဲ႔ မူဝါဒ ျပတ္ျပတ္သားသား မခ်ထားဘူး။  တိုင္းရင္းသားစာေပ သင္ၾကားမႈကို အစိုးရက ေထာက္ပံ့ေပးမယ္ဆိုရင္လည္း ႏွစ္စဥ္ဘတ္ဂ်က္မွာ ခြဲေဝ ခ်ထားေပးသင့္ပါတယ္။   အခုက ပံုမွန္ဘတ္ဂ်က္မရိွေတာ့ သင္ရမလို၊ မသင္ရမလို။   သင္ၾကားမႈအပိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ကသိကေအာင့္ ျဖစ္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားစာေပ သင္ၾကားတဲ့ ဆရာမ အေနနဲ႔ သူသင္ၾကားတဲ့ လတိုင္း၊ လစာမရဘဲ ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေရာက္မွ လစာရတယ္ ဆိုတာကလည္း သူ႔အတြက္ အဆင္မေျပပါဘူး၊  တခ်ိဳ ႔က်ေတာ့ ႏွစ္လ၊ သံုးလပဲ သင္ၿပီး ထြက္သြားတာရိွတယ္။ တိုင္းရင္းသားစာေပသင္ၾကားခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရအေနနဲ႔ ဘယ္ျပည္နယ္မွာ ဘယ္လူမ်ိဳးအုပ္စု၊ ဘယ္တိုင္းရင္းသားစာေပက ဘယ္ႏွစ္ေက်ာင္း သင္ၾကားခြင့္ရိွတယ္ဆိုတဲ့ မူဝါဒကအစ တိတိက်က်ရိွဖို႔ လိုပါတယ္။

ေမး -  ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသရဲ႕ ပအိုဝ္း ဆရာျဖစ္သင္တန္းအေၾကာင္း နည္းနည္း ေျပာျပေပးပါ။
ေျဖ -   ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕မွာ ပအိုဝ္း စာေပယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔၊ စာေပျပန္႔ပြားေရး သံဃာအဖြဲ႔၊ လူငယ္အဖြဲ႔ေတြရယ္ ေပါင္းၿပီးေတာ့မွ ဆရာျဖစ္သင္တန္းေတြ ဖြင့္ထားေပးတာ ရိွပါတယ္။   ဆရာေတြကို   ပအိုဝ္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသက ေက်ာင္းေတြကို ပို႔ေပးပါတယ္။

ေမး - တခ်ဳိ႕ေဒသမွာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုရိွတာဆိုေတာ့ တိုင္းရင္းသားစာေပကို ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ သင္ၾကားေနပါသလဲ။
ေျဖ -   ပအိုဝ္း ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ  ေက်ာင္းေတြမွာ ပအိုဝ္းလူမ်ိဳးေတြပိုမ်ားတယ္ဆိုရင္ ပအိုဝ္း စာေပကို သင္ၾကမွာပဲ။ ဆိုလိုတာက စာသင္ခန္းထဲမွာ လူမ်ားစုရိွတဲ့ တုိင္းရင္းသားစာေပကုိ သင္ၾကရတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပါပဲ။ သူအေျခခံထားတဲ့ ၿမိဳ ႔နယ္၊ သူအေျခခံထားတဲ့ စာေပေပၚ မူတည္ၿပီး သင္ၾကရတာပါ။

ေမး - တိုင္းရင္းသားအေရး ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဘယ္က႑ကို ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္သင့္ပါသလဲ။
ေျဖ -  တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ ျပည္နယ္၊ ေဒသေတြကို ကိုယ္တိုင္ ေရာက္ဖူးရင္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ေနာက္က်ေနၿပီလဲ ဆိုတာကို သိမွာပါ။ ဘယ္လိုကိစၥကို ဦးစားေပးၿပီး လုပ္ေဆာင္သင့္လဲဆို တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားတိုင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈတိုင္းကို ေဖာ္ထုတ္ေပး၊ ျမွင့္တင္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ မဖြံ႔ၿဖိဳး မတိုးတက္ေသးတဲ့ ေဒသေတြကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ တြန္းအားေပး။  လုပ္ေဆာင္ေပးရမယ့္ က႑ေတြ အမ်ားႀကီး ရိွပါတယ္၊ ဥပမာေျပာရရင္   လမ္း၊ တံတား မရိွ၊    ေက်းရြာ၊ အုပ္စုတိုင္းမွာ စာသင္ေက်ာင္း မရိွတဲ့ ေဒသေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ဘဝက မဖြံ႔ၿဖိဳး၊ မတိုးတက္ဘဲ ဒီအတိုင္း ရိွေနတာပါ။ ျပည္မမွာ တိုးတက္သလို တိုင္းရင္းသားေတြ ေနထုိင္တဲ့ ေဒသမွာလည္း တိုးတက္ဖို႔ ပါတယ္။ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြားေရး စတဲ့ က႑အသီးသီး တိုးတက္ေအာင္ အစုိးရအေနနဲ႔ ျမွင့္တင္ေပးရပါမယ္။

ေမး -ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ေနေပမဲ့ တုိက္ပြဲေတြဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနတာကို  ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ -  NCA (တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္)မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔က ၈ ဖြဲ႔ ရွိပါတယ္။ (တပ္မေတာ္က) လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ေတာ့ တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနတယ္ဆိုတာ မၾကားရသေလာက္ပါပဲ။ အခု မၾကာခဏ ျဖစ္ေနတဲ့ တုိက္ပြဲေတြကလည္း လက္မွတ္မထုိးရေသးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုိက္ပြဲေတြပါပဲ။

ေမး - ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေကာ္မတီက ဘာေတြမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနပါသလဲ။
ေျဖ -   ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ၊ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေရး ေကာ္မတီ  ေအာက္မွာ ေကာ္မတီ ႏွစ္ခု ထပ္ဖြဲ႔ပါတယ္။ ေကာ္မတီ (၁) က မူေဘာင္ေရးဆြဲျခင္း ႏွင့္ ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္းေပါ့။ အဲဒီထဲမွာက NCA လက္မွတ္ေရး ထိုးထားၿပီးတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ၈ ဖြဲ႔၊ အစုိးရ၊ တပ္မေတာ္၊ လႊတ္ေတာ္ရယ္ ပါတယ္။ ေကာ္မတီ (၂) မွာက်ေတာ့ လက္မွတ္မထိုးရေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတြကို ေတြ႔ဆံုညိွႏႈိင္း ပါဝင္လာဖို႔၊ သြားေရာက္ၿပီး ေဆြးေႏြးညိႇ ႏႈိင္းတာတို႔ အဲဒီတာဝန္ကို ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးမွာ ရိွပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ေကာ္မတီ (၁) မွာ ပါဝင္တာပါ။

ေမး - ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္က ဘယ္အဆင့္အထိ ေရာက္ၿပီလဲ။
ေျဖ - လႊတ္ေတာ္က အမ်ားႀကီးလုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အဆင့္ေတာ့ မေရာက္ေသးပါဘူး၊ ညီလာခံ ၿပီးတဲ့ အခ်ိန္က်မွာပဲ လႊတ္ေတာ္အခန္းက႑က ပိုၿပီးေတာ့ ေပၚလြင္လာမွာပါ။ အခုကေတာ့ မူေဘာင္ေရးဆြဲတဲ့ အဆင့္ပဲ ရိွေသးတယ္ဆိုေတာ့ အလုပ္ မမ်ားေသးပါဘူး။ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္မလဲ ဆိုတာကို ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ညွႇိႏႈိင္းၿပီးေရး ဆြဲထားတဲ့ အဆင့္ပဲ ရိွပါေသးတယ္။   မူေဘာင္ေရးဆြဲတဲ့အဆင့္ဆိုတာ တကယ္ကို အေရးႀကီးတဲ့ အဆင့္ပါပဲ။  ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီမူ ေဘာင္အေပၚမွာလိုက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။      ။