ေအာင္သူၿငိမ္း ● ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ထိုင္းပညာေရး အေတြ႔အၾကံဳ (၁)
(မိုးမခ) ဇူလိုင္ ၂၃၊ ၂၀၁၆
ထိုင္းပညာေရး အေတြ႔အၾကံဳကို ေျပာျပခ်င္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနတယ္ ဆိုေတာ့ စဥ္းစားစရာ အခ်ဳိ႕ရႏိုင္မယ္လို႔ ထင္မိတာေၾကာင့္ပါ။ ေရးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ စာေတြ႔-ကိုယ္ေတြ႔ ေပါင္းစပ္ေရးရမယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ မိသားစုက ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေနပါတယ္။ သမီးႀကီးက ထိုင္းမွာ ၁၁-တန္း (ထိုင္းပညာေရးစနစ္က ၁၂-တန္းေအာင္ မွ တကၠသိုလ္သြားရပါတယ္)။ သမီးအငယ္က သူငယ္တန္း၊ ကၽြန္ေတာ္က ထိုင္းႏိုင္ငံ NIDA တကၠသိုလ္ (www.nida.ac.th) မွာ Ph.D ဘြဲ႔အတြက္ ေက်ာင္းတက္ေနေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ထိုင္းပညာေရးအေၾကာင္းကို ႏွံ႔စပ္ ကၽြမ္းက်င္မဟုတ္ေတာင္ တီးမိေခါက္မိလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ ပညာေရးဟာ ျမင့္မားစံထားရမယ့္၊ အတုယူရမယ့္ စံျပ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုလို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ကာလေတြ အတြင္းမွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ၾကံဳခဲ့ၿပီး၊ ကမၻာ့အဆင္မီ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုျဖစ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတာေတြကိုေတာ့ သတိျပဳမိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထိုင္းႏိုင္ငံက ပညာရွင္အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ထိုင္းပညာေရးစနစ္ က်ရံႈးေနၿပီ (Thailand education failure) ဆိုၿပီး သတိေပး ေျပာဆိုေနၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္က ထိုင္းလူမ်ဳိးမဟုတ္တဲ့ အျပင္လူတဦးအေနနဲ႔ သံုးသပ္ေရးေတာ့ ကြဲလြဲတာေတြလည္း ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ ပါတယ္။ အမွားေတြ႔ရင္ ျပင္ ေပးၾကဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။ အဓိကေဆြးေႏြးခ်င္တာေတာ့ သူတို႔နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘာေတြကြာသြားၿပီလဲ၊ ဘာေတြ တူညီေနေသးလဲ… ဘယ္လိုကိစၥေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အတုယူႏိုင္မလဲ… စတာေတြ သတိျပဳမိရင္ ကၽြန္ေတာ္ စာေရးရက်ိဳး နပ္ၿပီ ယူဆမိပါတယ္။
■ ကၽြန္ေတာ့္သမီးရဲ႕ သူငယ္တန္း
ကၽြန္ေတာ့္သမီးက သူငယ္တန္းေက်ာင္းသူပါ။ သူ႔ကို ကၽြန္ေတာ္ ေက်ာင္းႀကိဳ၊ ေက်ာင္းပို႔သြားေတာ့ သူတို႔စာသင္ခန္း ကေလးကို ေတြ႔ရတာ စိတ္ခ်မ္းသာပါတယ္။ သူတို႔ေက်ာင္းက မူလတန္းေက်ာင္း (၆-တန္းအထိ) ပါ။ မိန္းမက ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ၿမိဳ႕ကေလးမွာေနေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္သမီးလည္း နယ္စပ္ၿမိဳ႔က ေက်ာင္းကေလးမွာပဲ တက္ပါတယ္။ ေတာ ေက်ာင္းပဲ ဆိုပါစို႔။
စေျပာရရင္ သူတို႔ေက်ာင္း နံရံေတြမွာ ကာတြန္းေတြ၊ ရုပ္ပံုေတြ ဆြဲထားပါတယ္။ ကေလးေတြေပ်ာ္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဖန္တီးေပးဖို႔လို႔ ယူဆပါတယ္။ မူလတန္းေက်ာင္းသာဆိုတယ္။ တေလာကပဲ ေလးထပ္အေဆာက္အအံုတခု အသစ္ ေဆာက္လုိ႔ ၿပီး သြားပါတယ္။ ေက်ာင္းမွာ ကေလးေတြမ်က္စိထဲ စြဲေနေစဖို႔ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ပံုကားခ်ပ္ေတြ ဆြဲထားပါတယ္။
ဥပမာ- ျမန္မာႏိုင္ငံကဆိုရင္ "မဂၤလာပါ" ဆိုၿပီး ႏႈတ္ဆက္တယ္။ က်ပ္ေငြသံုးတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္က ေနျပည္ေတာ္၊ ပန္းက ပိေတာက္ပန္းႀကိဳက္တယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ေနရာေတြက ေရႊတိဂံု၊ စသည္ျဖင့္ ဟာမ်ဳိးပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေက်ာင္းတိုင္းမွာ ဒီလိုသတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ရုပ္ပံုကားခ်ပ္ေတြ ဆြဲထား ၾကပါတယ္။
ေနာက္တခုကေတာ့ လက္ေဆးဖို႔ ေရဘံုဘိုင္ေခါင္းေတြ ေနရာအမ်ားအျပားမွာ ထားေပးပါတယ္။ သူတို႔ ေက်ာင္းက သူငယ္တန္းစာသင္ခန္းမွာ ေလေအးစက္ (အဲယားကြန္း) တပ္ထားပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ဖိုး ကုန္က်စရိတ္ကိုေတာ့ မိဘေတြ မွ်ခံရပါတယ္။ မေပးမေနရေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တတ္ႏိုင္သေလာက္ မွ်ေဝေပးဆိုတဲ့စနစ္ပါ။ ေန႔လည္စာ ေကၽြးပါတယ္။ ေန႔လည္စာဖိုးကိုလည္း မိဘေတြက တတ္ႏိုင္သေလာက္မွ်ေဝေပးပါ။ မေပးမေနရေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ထူးထူးျခားျခား သတိထားမိတာက ေက်ာင္းမွာ မြတ္ဆလင္ကေလးကလည္း ရာဂဏန္းေက်ာ္ရွိေတာ့ သူတို႔အတြက္ သီးသန္႔ခ်က္ျပဳတ္သူ တေယာက္ထားေပးပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ ေလ့လာေတြ႔ရွိရသေလာက္ ကေလးတဦး အေကာင္းဘက္ကို ေျပာင္းလဲဖြံ႔ၿဖိဳးလာေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေပးမႈေတြ ရွိပါတယ္။ သမီးတို႔ စာသင္ခန္းမွာ ကေလးေတြ ထီးခ်ိတ္ဖို႔ေနရာ၊ ဖိနပ္စင္၊ ေသာက္ေရခြက္ ကိုယ္စီ၊ သြားတိုက္တံ ကိုယ္စီ ထားတဲ့စင္ကေလးေတြ ရွိၾကပါတယ္။ သူတို႔ က ေက်ာင္းစာသင္ခန္း အျပင္မွာလည္း ကေလးေတြအတြက္ အခ်ိန္ ဇယား (ဘယ္အခ်ိန္ ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာ) မိဘေတြ ႀကိဳတင္သိထားႏိုင္ေအာင္ ကပ္ထားေပးၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းတက္ ခ်ိန္ကေတာ့ သူငယ္တန္းမွာ နံနက္ ၈ နာရီကေန ညေန ၃ နာရီအထိ တက္ၾကရပါတယ္။ မနက္ ၈ နာရီမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အလံတင္သီခ်င္းဆို၊ ၿပီးရင္ ဘုရားရွိခိုးၾကရပါတယ္။ ဒီကိစၥကေတာ့ အျငင္းပြားဖြယ္ပါ။ အျခားဘာသာဝင္ကေလးေတြ လည္း စိတ္ပါပါ၊ မပါပါ လိုက္ဆိုၾကရပါတယ္။ တခါတေလ ဆရာမက အလုပ္မရွိရင္ ကေလးေတြကို တရားထိုင္ခိုင္း တယ္ဆိုၿပီး၊ မ်က္ေစ့မွိတ္ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ ထိုင္ခိုင္းတာမ်ဳိးလည္း လုပ္တတ္ပါတယ္။ ဘာသာျခားေသာ ဘာေသာ နား မလည္ပါ။ အကုန္လိုက္လုပ္ၾကရတာမ်ဳိးေတာ့ ရွိတတ္ပါတယ္။
အတန္းငယ္ ကေလးေတြက မနက္ေစာေစာ ေက်ာင္းေရာက္ရင္ ေဆာ့ကစား၊ စာသင္ လုပ္ၾကၿပီးရင္ အိပ္ၾကရပါတယ္။ စာသင္တယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္နဲ႔ သိပ္မထူးလွပါဘူး။ ကႀကီးကေန- အအထိ က်က္ခိုင္းတာမ်ဳိး၊ လက္ေရးလွ ေရးခိုင္းတာမ်ဳိး၊ က-ကေလးငယ္ ခ်စ္စဖြယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး သူတို႔ ထိုင္းဗ်ည္းေတြကို ကဗ်ာလိုစပ္ဆိုထားတာကို အလြတ္ ရြတ္ဖတ္ၾကရပါတယ္။ အိပ္ခ်ိန္ေပးတဲ့အခါမွာေတာ့ သူတို႔ကေလးေတြ ကိုယ္စီအိပ္ယာကေလးေတြ ရွိပါတယ္။ ေသာၾကာ ေန႔ဆိုရင္ အိပ္ရာေတြကို အိမ္ျပန္ေပးလိုက္ၿပီး ေလွ်ာ္ခိုင္းပါတယ္။ ေန႔လည္ ၁၂ ေလာက္က်ေတာ့ ျပန္ထရပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ေန႔လည္စာ စားၾကရတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္သတိထားမိလာတာ သမီးငယ္က လက္ေဆးရင္စနစ္တက် ေဆးပါ တယ္။ သြားတိုက္တာလည္း အေတာ္စနစ္တက် တိုက္ပါတယ္။ ေက်ာင္းကသင္လႊတ္လိုက္တာပါ။
ေက်ာင္းဝတ္စံု ကေတာ့ ၄-စံုေလာက္ ရွိပါတယ္။ ပံုမွန္ေက်ာင္းဝတ္စံု၊ အားကစားဝတ္စံု၊ အေရာင္အလိုက္ ဝတ္စံု.. စသည္ျဖင့္ပါ။ ေသာၾကာေန႔မွာေတာ့ ကေလးေတြက မိရိုးဖလာႀကိဳက္တာဝတ္ဆင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ကရင္သင္တိုင္း၊ မြန္ဝတ္စံု စသည္ျဖင့္ ဝတ္ဆင္လာၾကရပါတယ္။ ေက်ာင္းမွာ ဘြတ္ဖိနပ္စီးရပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ အသားက်ေနေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာလို "ဘြတ္ ဖိနပ္စီးလို႔ ပူတယ္။ အပူငုတ္တယ္" ဆိုတာမ်ဳိး မရွိေတာ့ပါဘူး။ ငယ္ငယ္ကတည္းက ေျခအိတ္နဲ႔၊ ဘြတ္ဖိနပ္နဲ႔ အသားက် သြားေတာ့တာပါပဲ။
ထိုင္းႏိုင္ငံ မူလတန္းေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအဆိုးဘက္ကိစၥေတြ ေျပာရရင္ ကေလးေတြကို ဆရာမေတြက ရိုက္တဲ့ကိစၥ ရွိေနပါေသးတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာက ေက်ာင္း သားေတြကို ရိုက္ႏွက္အပစ္ေပးတာ (Corporal Punishment) ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းက ဥပေဒထုတ္ တားျမစ္ထားၿပီး ပါၿပီ။
ဓာတ္ပံု Anthony Hartman from Meizhou, China ;
Credit: Wikimedia Commons, Source: https://www.flickr.com
[ထိုင္းႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကာလအပိုင္းအျခားအလိုက္ ျပန္လည္စိစစ္ အစီရင္ခံစာတင္ရတဲ့ အခ်ိန္ (Universal Periodic Review) ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစတင္လို႔ ကေလးေတြကို ရိုက္ႏွက္မဆံုးမဘူးဆိုတာ ကတိကဝတ္ျပဳ ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို တားျမစ္ခ်က္ကို ဥပေဒထုတ္ျပန္ၿပီး သူနာျပဳဌာနမ်ား၊ မူႀကိဳေက်ာင္းမ်ား၊ ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရး ဌာနမ်ား အားလံုး အၾကံဳးဝင္ လိုက္နာေစခဲ့ပါတယ္။]
ဒါေပမယ့္ သူတို႔ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔လို လူမႈအသိုင္း အဝိုင္းက မကြာလွေတာ့၊ ယခုတိုင္ အိမ္မွာ ရိုက္ႏွက္ဆံုးမတာ ရွိေနေသးသလို၊ ေက်ာင္းအခ်ဳိ႕မွာလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။
ဥပေဒစည္းၾကပ္မႈ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္မရွိေတာ့ ဆရာ/ဆရာမေတြက တခါတေလ ႀကိမ္သံုးပါတယ္။ ရိုက္ပါတယ္။ အကယ္၍ မိဘက တိုင္မယ္၊ ေစာဒကတက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ရိုက္တဲ့ ဆရာဘက္က ျပႆနာရွိပါတယ္။
အဲဒါအျပင္ လူမႈက်င့္ဝတ္ေလးေတြလည္း သင္ပါေသးတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္သမီးအႀကီး ခပ္ငယ္ငယ္က တရက္မွာ ကၽြန္ေတာ္က ခိုးကူးဒီဗြီဒီ ရုပ္ရွင္တခ်ပ္ဝယ္ဖို႔ ေရြးေနေတာ့ သူက မ်က္ရိပ္မ်က္ႏွာကဲနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို မဝယ္ဖို႔ တားေနပါ တယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း သူမႀကိဳက္တာနဲ႔ မဝယ္ျဖစ္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ.. သမီးလို႔ ေမးေတာ့ သူက "ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနတယ္" လို႔ ျပန္ေျပာပါတယ္။ ဒီလိုက်င့္ဝတ္ပိုင္း သင္ေပးလိုက္တာေလးေတြလည္း ရွိပါတယ္။
သူတို႔ ကေလးေတြဆိုတဲ့ သီခ်င္းကေလးလည္း ရွိပါတယ္။ ျမန္မာလို ျပန္ရရင္.. "ေပ်ာ္တယ္။ ေက်ာင္းသြားရမွာ ေပ်ာ္တယ္။ ကေလးေတြကလည္း မဆိုးဘူး။ ဆရာမကလည္း ကေလးတိုင္းအေပၚ စိတ္ေကာင္းတယ္။ ေပ်ာ္တယ္… ေက်ာင္းသြားရမွာ ေပ်ာ္တယ္" ဆိုတဲ့ သီခ်င္းကေလးပါ။ ေျပာရရင္ေတာ့ ကေလးေတြက စာေမးပြဲ၊ ေက်ာင္းစာ၊ က်ဴရွင္ ေတြနဲ႔ ဖိစီးမႈ သိပ္မရွိလွပါဘူး။
■ အေထြေထြ အေျခအေန
ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးအတြက္ အသံုးစားရိတ္ ဘတ္ဂ်က္က မ်ားပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ စုစုေပါင္းထုတ္ကုန္တန္ဖိုး (GDP) ရဲ႕ ၄% ေလာက္ သံုးပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံကဆိုရင္ သူ႕ ဂ်ီဒီပီရဲ႕၃% ေလာက္ပဲ သံုးပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံ ပညာေရးအတြက္ ဘတ္သန္း ၅၂၁,၅၈၀ သံုးမယ္လို႔ လ်ာထားခဲ့ပါတယ္။ [ေဒၚလာ ၁၄. ၉ ဘီလီယံေလာက္ ရွိႏိုင္ပါတယ္။]
ထိုင္းႏိုင္ငံက ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တုန္းက ပညာေရးအတြက္သံုးတာ ၁၄၀ ဘီလီယံဘတ္ပဲ ရွိရာကေန၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ၃၅၀ ဘီလီယံဘတ္၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ၄၆၀ ဘီလီယံဘတ္အထိ တိုးျမႇင့္သံုးစြဲခဲ့ပါတယ္။ အခု ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ၅၂၁ ဘီလီယံ ဘတ္ ျဖစ္လာခဲ့ပါၿပီ။
ထိုင္းႏိုင္ငံ အစိုးရဘတ္ဂ်က္ရဲ႕ ပ်မ္းမွ် ၃၀% ေလာက္ကို ပညာေရးအတြက္ သံုးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေက်ာင္းအေျခခံအေဆာက္အအံုေတြက ေကာင္းပါတယ္။ အပ်ံစားလို႔ေတာင္ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တကၠသိုလ္ေတြမွာ အေဆာက္အအံု အသစ္ေတြ အၿပိဳင္းအယိုင္း ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ တကၠသိုလ္ေတြမွာက်ေတာ့ တကၠသိုလ္လည္ပတ္စရိတ္ ကို အစိုးရက တဝက္က်ခံၿပီး၊ က်န္တဝက္ကို ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ေက်ာင္းလခ (Tution fee) နဲ႔ အသံုးခ် လည္ပတ္ေစပါတယ္။
၂၀၁၅ ပညာေရးႏွစ္မွာေတာ့ အေျခခံပညာေရးအတြက္ ဘတ္သန္း ၈,၇၆၈၊ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာေရးဌာနအတြက္ ၂၃၇၅ ဘတ္သန္း၊ အဆင့္ျမင့္ (တကၠသိုလ္) ပညာေရးဌာနအတြက္ ၁,၇၈၂ ဘတ္သန္း ခြဲေဝခ်ထားေပးခဲ့ပါတယ္။[1] ၿပီးခဲ့ တဲ့ႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးအသံုးစရိတ္ကို ဘတ္ဂ်က္ရဲ႔ ၂၀% သံုးစြဲဖို႔ ေတာင္းဆိုတာ သတိရမိပါေသးတယ္။ ဘတ္ဂ်က္အေသးစိတ္ကို သိရေတာ့ စီးပြား ေရးပညာသေဘာနဲ႔ ဆိုရင္ သက္ေရာက္အက်ဳိးရွိမႈကို ပံုေသနည္းကားေတြနဲ႔ ျပန္လည္တြက္ခ်က္လို႔ ရပါတယ္။ သီအိုရီ သေဘာေျပာရရင္ မူလတန္းပညာေရးမွာ ပိုမိုအက်ဳိးရွိေအာင္ ျမႇဳပ္ႏွံသင့္ပါတယ္။ မသင္မေနရ ပညာေရး (လူတိုင္းစာတတ္ ေအာင္) လုပ္ေပးဖို႔က ပိုအေရးႀကီးပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဒီလိုတြက္ခ်က္ႏိုင္ေအာင္ ပညာေရးဘတ္ဂ်က္ရဲ႔ အေသး စိတ္ သံုးစြဲေငြေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ မသိရပါဘူး။ ေနာက္တခ်က္က ပညာေရးအသံုးစရိတ္ေတြက ဝန္ႀကီးဌာနအမ်ား ေအာက္မွာ ေရာက္ေနပါတယ္။ (ဥပမာ- စက္မႈနည္းပညာ၊ က်န္းမာေရး၊ နယ္စပ္ေရးရာ… စသည္ျဖင့္ ဝန္ႀကီးဌာန အသီး သီး ေအာက္မွာ ဘတ္ဂ်က္ေတြေရာက္ေနေတာ့ ခုနလို သက္ေရာက္မႈအေပၚ ျပန္လည္တြက္ခ်က္ထုတ္ျပႏိုင္ဖို႔လည္း ခက္ ပါတယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာလည္း မရွိလွပါဘူး။)
ဒါေပမယ့္လည္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ပညာေရးအတြက္ ေငြကုန္၊ အသံုးအစြဲမ်ားသေလာက္ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ ရလဒ္က မထြက္ ေပၚလာဘူးလို႔လည္း ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈ ေတြရွိေနပါေသးတယ္။
■ ထိုင္းပညာေရးစနစ္ က်ရႈံးေနၿပီလား
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသားပညာေရးစနစ္ေတြရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ေတြရွိပါတယ္။ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ထင္ရွားတဲ့ ပညာရွင္ ကင္ ေရာ္ဘင္ဆန္ (Sir Ken Robinson) ကေတာ့ အစိုးရေတြ ကမကထျပဳတဲ့ပညာေရးစနစ္ (Public Education) ေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေနၾကတဲ့အခါမွာ ဦးတည္ခ်က္ ၂-ခု ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပထမတခုက ၂၁ ရာစု စီးပြားေရး စနစ္ထဲမွာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကေလးေတြကို ဘယ္လိုပညာေပးၾကမလဲ။ ဒုတိယတခ်က္ကေတာ့ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း (ကမၻာလႊမ္းျခံဳ ေျပာင္းလဲမႈ) အတြင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႔ ကေလးေတြကို ယဥ္ေက်းမႈၾကန္အင္ လကၡဏာ (တနည္းေျပာရရင္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ မ်ဳိးရိုးဗီဇ) ေတြကို ဘယ္လို လႊဲေျပာင္းလက္ခံေစမလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက Ted.com ေဟာေျပာပြဲတခုမွာ "ပညာေရးက႑ ပါရာဒိုင္း အေျပာင္းအလဲမ်ား" ဆိုၿပီး ေျပာခဲ့ပါတယ္။[2]
အလားတူပဲ ထိုင္းႏိုင္ငံ ပညာေရးစနစ္မွာလည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ တခုကေတာ့ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ကမၻာမွာ ခုပညာေရးစနစ္က ေမြးထုတ္လာတဲ့ ပညာတတ္မ်ားရဲ႕ ၿပိဳင္ဆိုင္ႏိုင္မႈ (Competitiveness) တိုးတက္လာေအာင္ပါ။ ဒုတိယ တစ္ခ်က္ကေတာ့ စဥ္းစားေတြးေခၚတတ္တဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ား (Thinking Students) ျဖစ္ေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ရည္ရြယ္ခ်က္ကလည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ စတင္သက္ဝင္လာမယ့္ အာဆီယံ စီးပြားေရးအသိုက္အဝန္း (ASEAN Economic Community) အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ျပင္ဆင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ ပညာေရးစနစ္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သတိျပဳစရာက ဘုရင္လက္ထက္ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္မွာပဲ မသင္မေနရ မူလတန္းပညာေရးကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာအထိ အက်ံဳးဝင္ တယ္ဆိုတာ မသိႏိုင္ပါဘူး။ ၁၉၃၂ မွာေတာ့ ေသြးမထြက္တဲ့ အာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘုရင္ကိုစည္းမ်ဥ္းခံေနေစၿပီး ပရီဒီ ဘန္ႏံုယံုက ဦးေဆာင္လို႔ ဒီမိုကေရစီအစိုးရဆိုၿပီး အေျပာင္းအလဲ လုပ္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီကာလမွာ ပထမဦးဆံုး အမ်ဳိးသားပညာေရးစနစ္ဆိုတာ မိတ္ဆက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈ၊ က်ား-မ၊ လူမႈအဆင့္အတန္း မခြဲျခား ဘဲ ပညာေရးစနစ္ကို ရရွိခံစားႏိုင္ဖို႔ လုပ္ခဲ့တာပါ။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ားမွာေတာ့ မသင္မေနရ ပညာေရးကို ၇-တန္းအထိ တိုးခ်ဲ႕ ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္မွာ အခုထိတိုင္က်င့္သံုးေနတဲ့ ၁၂-တန္း စနစ္ကို စတင္က်င့္သံုးခဲ့ပါတယ္။ (၆-၃-၃ ခြဲပါတယ္။ မူလတန္း ၆ ႏွစ္၊ အလယ္တန္း (Lower Intermediate) ၃ ႏွစ္၊ အထက္တန္း (Upper Intermediate) ၃ ႏွစ္ ခြဲျခားခဲ့တာ ပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ေဝဖန္ၾကတာကေတာ့ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြက တသမတ္တည္း မဟုတ္ဘူး။ ေရွ႕ေနာက္မညီဘူး။ ဦးတည္ခ်က္မဲ့ေနတယ္။ ေရရွည္အျမင္ မရွိဘူးလို႔ ေဝဖန္ၾကပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး သုေတသန အင္စတိက်ဳ (TDRI) ရဲ႔ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ဆုမ္ကိယက္ တန္ကစ္ ဝါနစ္ခ်္ (Somkiat Tankitwanitch) က ေဝဖန္တာကေတာ့ တာဝန္ယူတာဝန္ခံမႈ စနစ္ (Accountability System) ရွိမေနဘူး။ ကေလးေတြကို ေခတ္ေပၚလူေနမႈစနစ္ (Modern Living) အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္မႈ အရည္အေသြးမ်ားကို ျပင္ဆင္ေပးျခင္း မရွိဘူးလို႔ ေဝဖန္ပါတယ္။[3]
တခါ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္စကားေျပာႏွစ္ (English speaking year 2012) စီမံကိန္းကို ပညာေရးဝန္ႀကီး ဝိုရာဝုတ္ ေအြးပင္ရာကူးလ္ (Woravat Auapinyakul) လက္ထက္မွာ စခဲ့ပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးက အစိုးရေက်ာင္း ၃၄,၀၀၀ မွာ ေက်ာင္းသား ၁၄ သန္းအတြက္ ဦးတည္အေကာင္အထည္ ေဖာ္တာပါ။ တပတ္မွာ အနည္းဆံုးတရက္ ဆရာေတြေရာ၊ ေက်ာင္းသားေတြပါ အဂၤလိပ္လို ေျပာဆိုၾကဖို႔ စတင္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ မူရင္းမိခင္ဘာသာစကားေျပာ ဆရာမ်ား (Native Speakers) မ်ားကို ထိုင္းေက်ာင္းေတြကို ငွားရမ္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံဟာ တခ်ိန္မွာအာဆီယံ စီးပြားေရး အသိုက္အဝန္း (AEC) အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္လာမယ္။ ေအအီးစီရဲ႕ ဘာသာစကားဟာ အဂၤလိပ္စကားနဲ႔ပဲ ေျပာဆိုဆက္ဆံ ရမယ္။ သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ေက်ာင္းၿပီးသူေတြရဲ႕ ၿပိဳင္ဆိုင္ႏိုင္စြမ္း ျမင့္မားလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္တာပါ။ သိပ္ေတာ့ အလုပ္မျဖစ္လွဘူးလို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
တခါ ထိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တက္ဆင္ျဖစ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံက ၂-၃ လံုးခ်ဲထီေတြကို တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ စနစ္ ကို ထြင္လိုက္ပါတယ္။ အဲသည္ေတာ့ အစိုးရက အခြန္တိုးတက္ရလာပါတယ္။ ဒီတိုးတက္ရလာတဲ့အခြန္ေတြကို နယ္ေဝး ကို ေက်ာင္းသြားတက္ၾကရတဲ့ ကေလးေတြအတြက္ စက္ဘီးေတြ ဝယ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္ စည္းရံုးတဲ့ကိစၥ (Populist Policy) လို႔ ေဝဖန္သူေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္တခါ တက္ဆင္ရဲ႕ ညီမ ယင္လတ္ ရွင္နာဝတ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာေတာ့ "၁ တန္းေက်ာင္းသားေတြအတြက္ အခမဲ့ တက္ဘလက္ ၁ လံုး" (Free tablet PCs for Grade 1 students) ေပးမယ္ဆိုတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဆိုလိုတာက ကေလးေတြကို နည္းပညာ တကၠႏိုလိုဂ်ီနဲ႔ ထိေတြ႔ေစေရး၊ ဖတ္စာအုပ္ေတြအစား တက္ဘလက္ထဲမွာ တခါတည္း ဖတ္စာအုပ္ေတြကို ထည့္သြင္းေပးလိုက္တဲ့စနစ္ကို အခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ စတင္စမ္းသပ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ထိုင္းပညာေရးစနစ္ရဲဲ႕ ျပႆနာေတြက သက္တမ္းရွည္ေနခဲ့ၿပီ၊ မလြယ္ဘူးလို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဆရာေတြရဲ႕ အရည္အေသြး ညံ့ဖ်င္းမႈ၊ လစာနည္းမႈလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆရာေတြဟာ ေႂကြးေတြထဲနစ္ေနပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တက္ဆင္လက္ထက္မွာ အေႂကြးဝယ္ခြင့္ကဒ္ျပား (Credit card) ေတြ ေဖာေဖာသီသီ ဘဏ္ေတြကို ထုတ္ေပးေစေတာ့ အမ်ားဆံုး အေႂကြးတင္ၾကသူေတြက ဆရာ-ဆရာမေတြပါ။ ယခင္က သူတို႔ရဲ႕ အေႂကြးဟာ လစာရဲ႕ (၃ လစာခြဲကေန)၊ အေႂကြးကဒ္ေတြနဲ႔ ေဖာေဖာသီသီ ဝယ္ယူၾကၿပီး သူတို႔လစာရဲ႔ (၈ လစာခြဲ) အထိ တက္လာေနတယ္လို႔ တက္ဆင္ရဲ႕ ကိုယ္ေရး အတၳဳပၸတၱိ အေၾကာင္းေရးတဲ့ စာအုပ္တအုပ္မွာ ဖတ္ခဲ့ရဖူးပါတယ္။
ဆိုးဆိုးရြားရြားေတြလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တေခတ္မွာ ပုဂၢလိကတကၠသိုလ္ေတြက ေက်ာင္းသားေတြကို ဘြဲ႔-ဒီဂရီ ေရာင္း စားတာေတြ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္။ ထိုင္းအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း (အိစန္ေဒသ) က ပုဂၢလိက တကၠသိုလ္တခုက ေက်ာင္းသား ၈,၀၀၀ ေက်ာ္ကို ဘြဲ႔ေတြ ေရာင္းစားေပးခဲ့ပါတယ္။ ပညာေရးဝန္ႀကီး ဆူခ်တ္ (Suchart Tadathamrongvej) လက္ထက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာမွ ျပန္ရုပ္သိမ္းခဲ့တာပါ။ [4] တခါက ရမ္ကမ္ဟမ္တကၠသိုလ္က (Ramkamhaeng University) က သတင္းစာမွာ ဆရာေခၚတဲ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ လုပ္ပါတယ္။ ဆရာရဲ႕ လိုအပ္တဲ့အရည္အခ်င္းေတြက ဘယ္သို႔ညာသို႔ စသည္ ျဖင့္ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ ရမ္ကမ္ဟမ္တကၠသိုလ္က ေက်ာင္းၿပီးဘြဲ႔ရသူ မျဖစ္ေစရ ဆိုတာပါေတာ့ လူေျပာစရာ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ရမ္ကမ္ဟန္တကၠသိုလ္လည္း အမ်ားႀကီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ပညာေရးဝန္ႀကီး ဆူခ်တ္လက္ထက္မွာပဲ တရုတ္စကားေျပာႏွစ္ (Teaching of Mandarin as a third foreign language) လုပ္ဖို႔ စိုင္းျပင္းခဲ့ပါေသးတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကမၻာတဝန္း ေက်ာင္းသားေတြကို တိုင္းတာစစ္ေဆးတဲ့ (Pisa test) ေလ့လာမႈအရေတာ့ ထိုင္းေက်ာင္းသား ေတြက အေရွ႕အာရွေဒသမွာ အမွတ္ေတြနိမ့္ေနပါတယ္။ ပ်မ္းမွ်အသက္ ၁၅-ဝန္းက်င္ ေက်ာင္းသားေတြကို စစ္ေဆးတဲ့ အခါ စင္ကာပူႏိုင္ငံက အဖတ္မွာ ၅၂၆၊ သခ်ၤာ ၅၆၂၊ သိပၸံ ၅၄၂ ရၾကပါတယ္။ ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္အရ ထိုင္းေက်ာင္းသားေတြက ေတာ့ အဖတ္ ၄၂၁၊ သခ်ၤာ ၄၁၉၊ သိပၸံ ၄၂၅ ပဲ ရၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ေငြကုန္သေလာက္ ရလဒ္ေကာင္းမထြက္လာတဲ့ အေပၚမွာ သူတို႔ပညာေရးက႑က ေဝဖန္ေနၾကတာပါ။ [5] ပီဆာစာေမးပြဲ (Pisa Test) ဆိုတာကေတာ့ ဥေရာပ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔ (OECD) ရဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားေတြကို အကဲျဖတ္စစ္ေဆးတဲ့ အစီအစဥ္ တစ္ခုပါ။ အသက္ ၁၅-ႏွစ္အရြယ္ ကေလးေတြကို စစ္ေဆးပါတယ္။ ပထမပိုင္းမွာတုန္းက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ သခ်ၤာကို အဓိကထား စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ျပႆနာေျဖရွင္းျခင္း (Problem-Solving) စြမ္းရည္နဲ႔ ေငြေၾကးသေဘာ ကၽြမ္းက်င္တတ္ေျမာက္မႈ (Financial Literacy) ကိုပါ စစ္ေဆးပါတယ္။
(ဆက္ပါဦးမည္။)
ေအာင္သူၿငိမ္း
[1] http://www.en.moe.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=2601:moe-budget-expenditure&catid=1:news&Itemid=42
[2] Ken Robinson: Changing education paradigms http://www.ted.com/talks/ken_robinson_changing_education_paradigms
[3] Dr. Somkiat Tankitvanich, "Education system ills setting up future failure", Bangkok Post, March 27, 2013. available on line at http://www.bangkokpost.com/opinion/opinion/342521/education-system-ills-setting-up-future-failure
[4] So much revision, but Thai education system still failing, The Nation, October 4, 2012.
[5] https://www.oecd.org/pisa/test/