စံလွၾကီး - ဒီမိုကေရစီ စတင္ရာ ေဒသမွ မညီညြတ္ၾကသူမ်ား၏ သမိုင္း သင္ခန္းစာ
ဒီလိႈင္းဂ်ာနယ္၊ (မိုုးမခ) ႏိုု၀င္ဘာ ၁၆၊ ၂၀၁၆
ယေန႔ေခတ္တြင္ ဒီမိုကေရစီ ဟူေသာ စကားမွာ ကမၻာႏွင္႔အဝွမ္း က်ယ္ၿပန္႔လ်က္ ရွိသည္။ စစ္ေအး တိုက္ပြဲကာလက အာဏာရွင္ ႏုိင္ငံမ်ားပင္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္သို႔ ေၿပာင္းလဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေနၾက၏။ အာဏာရွင္ စနစ္ၿဖင္႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ား လံုးဝ ပေပ်ာက္ၿပီဟု မဆိုႏိုင္ေစကာမူ ဒီမိုကေရစီ စနစ္က ကမၻာတြင္ ေအာင္ပြဲခံေနသည္ကေတာ႔ အထင္အရွားပင္။ ဒီမိုကေရစီ ဟူေသာ စကားလံုးသည္ ဂရိဘာသာမွ ဆင္းသက္လာေသာ ေဝါဟာရ ၿဖစ္ၿပီး လူအမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္ၿခင္းဟု အဓိပၸါယ္ ရသည္။ ဂရိၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံမ်ားမွ တဆင္႔ ကမၻာတဝွမ္းလံုးသို႔ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ႔သည္။ ဒီမိုကေရစီ အစ ဂရိလူမ်ိဳးေတြက ဟုပင္ ဆိုရေခ်မည္။
ဒီမိုကေရစီ စနစ္ သာမက ဥေရာပတိုက္ တစ္ခုလံုး၏ ယဥ္ေက်းမွဳမ်ားသည္လည္း ဂရိႏိုင္ငံမွပင္ စတင္ခဲ႔သည္။ ဥေရာပ၏ စာေပ အႏုပညာမ်ားကို နားလည္ရန္ ေရွးေဟာင္း ဂရိယဥ္ေက်းမွဳကို သေဘာေပါက္ရန္ လိုသည္ဟု ဆုိသည္။ ဂရိလူမ်ိဳးေတြက က်န္းမာေရးလည္း လိုက္စားသည္။ သူတို႔ေတြ စတင္ခဲ႔သည္ အိုလံပစ္ ၿပိဳင္ပြဲမွာ ယေန႔ေခတ္ အထိ ကမၻာႏွင္႔ အဝွမ္း စိတ္ဝင္စားမွဳ အခံရဆံုး ၿပိဳင္ပြဲၾကီး ၿဖစ္သည္။ ထို႔ၿပင္ ဆိုကေရးတီး၊ ပေလတို၊ အာခီးမီးဒီး အစရွိသည္႔ ေတြးေခၚပညာရွင္မ်ား သိပၸံပညာရွင္မ်ားသည္လည္း ဂရိလူမ်ိဳးမ်ားသာ ၿဖစ္သည္။ ထိုပညာရွင္မ်ားထံမွ ၿမစ္ဖ်ားခံ၍ ယေန႔ သိပၸံပညာရပ္မ်ား ဒႆန ပညာရပ္မ်ား ေပၚထြန္းခဲ႔သည္။ ဒါတင္မက ပိုက္သာဂိုးရပ္၊ ယူကလစ္ စေသာ သခ်ာၤပညာရွင္မ်ားသည္လည္း ဂရိလူမ်ိဳးေတြပင္။ သူတို႔၏ သခ်ာၤ သီအိုရီမ်ားမွာ ယေန႔အထိ ေလ႔လာေနရဆဲပင္။ သီအိုရီ ဟူေသာ စကားလံုးသည္ပင္ ဂရိဘာသာ ေပါက္ဖြား လာၿခင္းၿဖစ္သည္။ ယေန႔ေခတ္ ဆရာဝန္မ်ား ဘြဲ႕ယူရာတြင္ ဆိုရေသာ သစၥာဓိဌာန္မွာလည္း ေဆးပညာ၏ ဖခင္ဟု ဆိုရမည္႔ ဂရိသမားေတာ္ၾကီး ဟစ္ပိုကေရးတီး ထားခဲ႔သည္႔ အစဥ္အလာပင္။ မည္မွ် အံ႔ၾသ ခ်ီးက်ဴးစရာ ေကာင္းေသာ ဂရိလူမ်ိဳးေတြပါနည္း။ ေခတ္သစ္ ဒႆနပညာ၊ သိပၸံပညာ၊ အႏုပညာ၊ အားကစား၊ သခ်ာၤပညာ၊ ေဆးပညာ စသည္႔ အားလံုးေသာ ပညာရပ္ေတြမွာ သူတို႔ကပင္ စတင္ခဲ႔ၿခင္း ၿဖစ္သည္။
ဥာဏဗလ သာမဟုတ္ ကာယဗလ ဟုဆိုရမည္႔ တိုက္ရည္ ခိုက္ရည္ တြင္လည္း ဂရိေတြက ထိပ္တန္းပင္။ ပညာရွင္ ဆိုကေရးတီး ကုိယ္တုိင္္ ငယ္စဥ္ဘဝက တိုက္စြမ္းရည္ ေကာင္းလွေသာ စစ္သားေဟာင္းၾကီး ၿဖစ္သည္။ ဂရိ ၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံမ်ားထဲမွ စပါတာ ၿမိဳ႕သားေတြ၏ သတၱိဗ်တၱိကေတာ႔ သမုိင္းတြင္ပင္ စာတင္ခံရသည္။ ယေန႔ေခတ္အထိ သတၱိ အလြန္ ေကာင္းလွသူမ်ားကို စပါတာ သတၱိဟု တင္စား ေခၚေဝၚရေလသည္။ ကာယဗလ ဥာဏဗလ စြယ္စံုရသည္႔ ဂရိေတြမွာလည္း အၾကီးမားဆံုး အားနည္းခ်က္ၾကီး တစ္ခု ရွိၿပန္သည္။ ထိုအားနည္းခ်က္ကား သူတို႔ အခ်င္းခ်င္း စည္းလံုးညီညြတ္မွဳ မရွိၿခင္းပင္ ၿဖစ္သည္။
ဂရိတုိ႔သည္ ပင္ကိုဇာတိအားၿဖင္႔ စည္းလံုးမွဳကို ၾကိဳက္ေသာ လူမ်ိဳးမ်ား မဟုတ္ခဲ႔ေခ်။ ဂရိႏိုင္ငံ၏ ပထဝီ အေနအထားကလည္း ေဒသ တစ္ခုႏွင္႔ တစ္ခု ေတာင္တန္းမ်ားၿဖင္႔ ကာဆီးထားသၿဖင္႔ ဂရိတို႔မွာ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံငယ္မ်ား အၿဖစ္ အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာ ၿဖစ္ေနခဲ႔သည္။ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံ အခ်င္းခ်င္း ၿပိဳင္ဆိုင္မွဳကလည္း ၿပင္းထန္လွေပသည္။ ေအသင္ၾကီးစိုးမွဳကို စပါတာက လက္မခံႏိုင္။ စပါတာ လႊမ္းမိုးလာသည္ကိုလည္း သီးဗီးၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံက ၾကည္႔မေနႏိုင္။ ထို႔အတူ သီးဗီး တန္ခိုးတက္လာမည္ကိုလည္း က်န္ ၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားက မႏွစ္ၿမိဳ႕။ သူတို႔ အခ်င္းခ်င္းလည္း အၿပင္းအထန္ ယွဥ္ၿပိဳင္ တိုက္ခိုက္ၾကၿပန္သည္။ ပထဝီ အေနအထား ေၾကာင္႔ပင္လား သို႔တည္းမဟုတ္ ဂရိအခ်င္းခ်င္း အေက်ာမခံႏိုင္သည္႔ ဂုဏ္တု ဂုဏ္ၿပိဳင္မွဳေၾကာင္႔လား ထိုႏွစ္ခုလံုးေၾကာင္႔ပင္ေလာ မဆိုႏိုင္ ဂရိေတြ မညီညြတ္ခဲ႔တာေတာ႔ အမွန္ပင္ ၿဖစ္ေပသည္။
ဂရိၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံမ်ား၏ အေနအထားကလည္း ဆန္းၾကယ္သည္။ ထိုၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံေလးမ်ားသည္ ကိုယ္စီ အခ်ဳပ္အၿခာ အာဏာပိုင္ေသာ ႏိုင္ငံငယ္ေလးမ်ား ၿဖစ္သည္။ ဂရိေတြ ရံဖန္ရံခါ စည္းလံုးညီညြတ္တာမ်ိဳးေတာ႔ ရွိခဲ႔ဖူးသည္။ ၿပင္ပမွ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ေသာ ေဘးရန္ အႏၱရာယ္ ၾကံဳသည္႔ အခါမ်ိဳးတြင္ ဂရိေတြ စည္းလံုးညီညြတ္စြာၿဖင္႔ ခုခံ ကာကြယ္ခဲ႔ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္ သာမန္ အခ်ိန္မ်ားတြင္ကား သူတလူ ငါတမင္း အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာ ကြဲေနခဲ႔သည္သာ ၿဖစ္သည္။ ထိုကဲ႔သို႔ေသာ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားကား ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ အင္အားၾကီး ႏိုင္ငံမ်ားက အလြယ္တကူ သိမ္းသြင္းၿခင္း ခံရမည္သာ ၿဖစ္သည္။ ဂရိေတြ ေအာင္ၿမင္ခဲ႔ဖူးေသာ ရန္သူမ်ားမွာ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္မွ မဟုတ္။ အလြန္ေဝးလံလွေသာ အာရွဘက္မွ စစ္တပ္မ်ားသာ ၿဖစ္သည္။
ထို႔ကဲ႔သုိ႔ ဂရိ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံေတြ အခ်င္းခ်င္း တိုက္ခိုက္ေနဆဲမွာပင္ သူတို႔ႏွင္႔ကပ္လ်က္ မက္ဆီဒိုးနီးယား ႏိုင္ငံသည္ ဖိလစ္ဟူေသာ ဘုရင္ တစ္ပါး၏ လက္ေအာက္တြင္ အင္အားၾကီးမားလာသည္။ ဖိလစ္ကိုယ္တုိင္လည္း စစ္တိုက္ အလြန္ေတာ္သူ ၿဖစ္သည္။ အခ်ိန္လြန္မွ ဖိလစ္၏ အႏၱရာယ္ကို ရိပ္စားမိေသာ ဂရိ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံမ်ားသည္ မက္ဆီဒုန္ စစ္တပ္ၾကီး၏ လက္ေအာက္သို႔သာ က်ေရာက္ရေလေတာ႔သည္။ ဂရိတို႔ ေမာင္းကိုထုပါ လူစုပါ လုပ္ေနစဥ္တြင္ပင္ ဖိလစ္ ဦးေဆာင္ေသာ မက္ဆီဒိုးနီးယား တပ္ၾကီးသည္ ဂရိၿမိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားကို ေအာင္ၿမင္စြာ သိမ္းပိုက္ၿပီးေလၿပီ။ အခ်င္းခ်င္း တိုက္ခိုက္ရင္းၿဖင္႔သာ အခ်ိန္ကုန္ခဲ႔ေသာ ဂရိၿမိဳ႕မ်ားကား သူတပါး၏ ဓားေအာက္သို႔သာလွ်င္ က်ေရာက္၍ ရံွဳးၿခင္းၾကီး ရံွဳးၾကရေလသည္။ ဖိလစ္ကား ေနာင္ေသာအခါ ကမၻာ႔သမိုင္းတြင္ ေက်ာ္ၾကားလာမည္႔ အလက္ဇႏၵားမင္းမဟာ(Alexander the Great) ၏ ခမည္းေတာ္ပင္ ၿဖစ္သည္။
မက္ဆီဒုန္ ဘုရင္ ဖိလစ္ အနိစၥေရာက္ၿပီး သားေတာ္ အလက္ဇႏၵား၏ လက္ထက္ေတာ္တြင္ ဂရိၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံ တစ္ခု ၿဖစ္ေသာ သီးဗီး(Thebes) က အကဲစမ္း ပုန္ကန္ရန္ ၾကိဳးပမ္းခဲ႔ေသးသည္။ သက္ေတာ္ (၂၀) မွ်သာ ရွိေသးေသာ ဘုရင္ေလး ၿဖစ္၍ အကဲစမ္းမည္ ဆိုကလည္း စမ္းခ်င္စရာပင္။ သို႔ေသာ္ ထိုပုန္ကန္မွဳကို ဘုရင္ေလး အလက္ဇႏၵားက ရက္စက္စြာ ႏွိမ္ႏွင္းလိုက္သည္။ တစ္ၿမိဳ႕လံုးရွိ အေဆာက္အအံုမ်ားကို ၿဖိဳခ် ဖ်က္ဆီးလိုက္သည္။ သူအလြန္ ႏွစ္သက္ေသာ စာဆိုေတာ္ၾကီး၏ အိမ္ တစ္လံုးကိုသာ ခၽြင္းခ်န္ ထားခဲ႔သည္။ ေရွး ဘုရင္စနစ္၏ ထံုးစံအတိုင္း အစရွိ ေနာက္ေနာင္ မၿဖစ္ရေလေအာင္ စံနမူနာၿပ ႏွိပ္ကြပ္ၿခင္းပင္။
အလက္ဇႏၵားမင္းမဟာ၏ စြမ္းရည္ကေတာ႔ ကမၻာ႔သမုိင္းတြင္ အထင္အရွား ေနရာရသူ ၿဖစ္သည္႔ အတုိင္း အေထြအထူး ေၿပာစရာ မလိုေပ။ စစ္ပြဲတိုင္း၏ အစပိုင္းတြင္ ေနာက္ကြယ္ကသာ လိုအပ္သမွ်ကို စီမံခန္႔ခြဲေလ႔ ရွိေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုး အဆင္႔ ၿမင္းတပ္ႏွင္႔ နင္းၿပီး အႏိုင္တုိက္ရေတာ႔မည္ ဆုိလွ်င္ သူကိုယ္တုိင္ တပ္ဦးမွ ပါလာတတ္သည္။ ထိုအရာသည္ပင္ သူ႕တပ္သားမ်ား အတြက္ အလြန္ၾကီးမားေသာ ေအာင္စိတ္ ၿဖစ္လာၿပီး တိုက္ပြဲတိုင္းကို အႏိုင္ရေလေတာ႔သည္။
ဂရိ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံမ်ားမွာလည္း အလက္ဇႏၵား၏ လက္ေအာက္တြင္ ဝပ္စင္းရရံုမက သူ႕တပ္တြင္ပါ တပ္သားမ်ား အၿဖစ္ ဝင္ေရာက္ အမွဳထမ္းရေလေတာ႔သည္။ အလက္ဇႏၵား စစ္ခ်ီရာသို႔ ဂရိလူမ်ိဳးမ်ားစြာ လိုက္ပါရၿပီး ကမၻာ႔ေနရာ အသီးသီးတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ က်န္ရစ္ခဲ႔ၾကသည္။ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔ ေလာကတြင္ ပညာၾကြယ္ဝ မိလိႏၵမင္း ဟူ၍ ထင္ရွားခဲ႔သည္႔ မိလိႏၵမင္းၾကီးမွာ ဂရိလူမ်ိဳး ၿဖစ္ၿပီး ေမနႏၵာဟု အမည္ရသည္ဟု ဆိုသည္။ မ်ိဳးႏွင္႔ ရိုးႏွင္႔ ပညာၾကီးသည္႔ ေနရာတြင္ ပိဋကသံုးပံုးတြင္ပါ ေနရာယူႏိုင္ေသာ ဂရိလူမ်ိဳးေတြဟု ဆိုရမည္။ သို႔ေသာ္ ကိုယ္႔အခ်င္းခ်င္း မညီညြတ္ၾကသၿဖင္႔ အင္အားၾကီး ႏိုင္ငံၾကီး တစ္ခု မထူေထာင္ႏိုင္ရံုမွ်မက သူတပါး လက္ေအာက္သို႔ အခ်ိန္ ၾကာၿမင္႔စြာ က်ေရာက္ခဲ႔ရေလသည္။
အလက္ဇႏၵားမင္းမဟာ လြန္ေလၿပီး ေနာက္တြင္ ဂရိတုိ႔သည္ မက္ဆီဒိုးနီးယား လက္ေအာက္မွ လြတ္ရန္ ၾကိဳးစားခဲ႔ၾကသည္။ ဘီစီ ၁၉၇ တြင္ ေရာမလူမ်ိဳးတို႔က မက္ဆီဒိုးနီးယားကို ဝင္ေရာက္ တိုက္ခုိက္ေသာ အခါ ဂရိတုိ႔က ကူညီခဲ႔ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေရာမလူမ်ိဳးတို႔၏ ကၽြန္သေဘာက္ ဘဝသို႔ က်ေရာက္ရၿပန္သည္။ ဘီစီ ၁၄၆ တြင္ ဂရိၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံအားလံုး ေရာမတို႔ လက္ေအာက္သို႔ ေရာက္ခဲ႔ရေလသည္။ ထိုမွ်မက ေရာမ ေၾကးေရတတ္မ်ား၏ အိမ္ေဂဟာမ်ားတြင္ပင္ ဂရိလူမ်ိဳးတို႔မွာ အေစခံမ်ား ၿဖစ္ကုန္ၾကသည္။ တိုင္းၿပည္လည္းဆံုးရံွဳး လူမ်ားလည္း ကၽြန္ၿဖစ္ကုန္သည္႔ ဂရိတို႔ အၿဖစ္က ေၾကကြဲဖြယ္ ၿဖစ္သည္။
ဤသို႔ၿဖင္႔ ဂရိတို႔သည္ အလက္ဇႏၵား မင္းမဟာ လက္ထက္ေတာ္မွ စ၍ ေအဒီ ၁၉ ရာစု အစေလာက္ အထိ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀၀) ေက်ာ္တိုင္ သူတပါး လက္ေအာက္ခံ လူမ်ိဳးမ်ား ၿဖစ္ခဲ႔ၾကေလသည္။ သူတို႔၏ ေနာက္ဆံုး အရွင္သခင္တို႔ကား ၁၅ ရာစုေလာက္မွ စတင္၍ အုပ္စိုးေသာ တူရကီတုိ႔ ၿဖစ္ၾကသည္။ (၁၈၂၉) တြင္မွ ဂရိတို႔မွာ တူရကီတုိ႔ လက္ေအာက္က လြတ္ေၿမာက္ၾကေလသည္။
ဒီမိုကေရစီ အေတြးအေခၚမ်ား စတင္ခဲ႔ရာ ေဒသ၊ ေခတ္မီ သိပၸံပညာရပ္မ်ားကို အစပ်ိဳးခဲ႔ရာ လူမ်ိဳး၊ ကာယဗလ ဥာဏဗလ စြယ္စံုရသည္႔ ဂရိလူမ်ိဳးမ်ားကား အခ်င္းခ်င္း ဂုဏ္တုဂုဏ္ၿပိဳင္လုပ္ရင္း မညီညြတ္ႏိုင္ခဲ႔သၿဖင္႔ တိုင္းၿပည္ပါ ဆံုးရံွဳးၿပီး ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀၀) ေက်ာ္တိုင္ တိုင္းတပါး လက္ေအာက္တြင္ ေအာက္က် ေနာက္က် ေနခဲ႔ရသည္႔ အၿဖစ္မွာ သံေဝဂႏွင္႔ သမိုင္း သင္ခန္းစာ ယူစရာပင္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
ကိုးကား
ဥေရာပ ယဥ္ေက်းမွဳ အႏုပညာမိတ္ဆက္(ခင္မ်ိဳးခ်စ္)
ၿမန္မာ႔ စြယ္စံုက်မ္း
Glimpses of World History(JAWAHARLAL NEHRU)
(ႏိုဝင္ဘာ ၁၄ ရက္ေန႔ ၂၀၁၆ ထုတ္ ဒီလိွဳင္းဂ်ာနယ္ အတြဲ (၅) အမွတ္ (၄၄) မွာ ပံုႏွိပ္ ေဖာ္ၿပခဲ႔ေသာ ေဆာင္းပါး ၿဖစ္ပါသည္။)
ယေန႔ေခတ္တြင္ ဒီမိုကေရစီ ဟူေသာ စကားမွာ ကမၻာႏွင္႔အဝွမ္း က်ယ္ၿပန္႔လ်က္ ရွိသည္။ စစ္ေအး တိုက္ပြဲကာလက အာဏာရွင္ ႏုိင္ငံမ်ားပင္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္သို႔ ေၿပာင္းလဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေနၾက၏။ အာဏာရွင္ စနစ္ၿဖင္႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ား လံုးဝ ပေပ်ာက္ၿပီဟု မဆိုႏိုင္ေစကာမူ ဒီမိုကေရစီ စနစ္က ကမၻာတြင္ ေအာင္ပြဲခံေနသည္ကေတာ႔ အထင္အရွားပင္။ ဒီမိုကေရစီ ဟူေသာ စကားလံုးသည္ ဂရိဘာသာမွ ဆင္းသက္လာေသာ ေဝါဟာရ ၿဖစ္ၿပီး လူအမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္ၿခင္းဟု အဓိပၸါယ္ ရသည္။ ဂရိၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံမ်ားမွ တဆင္႔ ကမၻာတဝွမ္းလံုးသို႔ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ႔သည္။ ဒီမိုကေရစီ အစ ဂရိလူမ်ိဳးေတြက ဟုပင္ ဆိုရေခ်မည္။
ဒီမိုကေရစီ စနစ္ သာမက ဥေရာပတိုက္ တစ္ခုလံုး၏ ယဥ္ေက်းမွဳမ်ားသည္လည္း ဂရိႏိုင္ငံမွပင္ စတင္ခဲ႔သည္။ ဥေရာပ၏ စာေပ အႏုပညာမ်ားကို နားလည္ရန္ ေရွးေဟာင္း ဂရိယဥ္ေက်းမွဳကို သေဘာေပါက္ရန္ လိုသည္ဟု ဆုိသည္။ ဂရိလူမ်ိဳးေတြက က်န္းမာေရးလည္း လိုက္စားသည္။ သူတို႔ေတြ စတင္ခဲ႔သည္ အိုလံပစ္ ၿပိဳင္ပြဲမွာ ယေန႔ေခတ္ အထိ ကမၻာႏွင္႔ အဝွမ္း စိတ္ဝင္စားမွဳ အခံရဆံုး ၿပိဳင္ပြဲၾကီး ၿဖစ္သည္။ ထို႔ၿပင္ ဆိုကေရးတီး၊ ပေလတို၊ အာခီးမီးဒီး အစရွိသည္႔ ေတြးေခၚပညာရွင္မ်ား သိပၸံပညာရွင္မ်ားသည္လည္း ဂရိလူမ်ိဳးမ်ားသာ ၿဖစ္သည္။ ထိုပညာရွင္မ်ားထံမွ ၿမစ္ဖ်ားခံ၍ ယေန႔ သိပၸံပညာရပ္မ်ား ဒႆန ပညာရပ္မ်ား ေပၚထြန္းခဲ႔သည္။ ဒါတင္မက ပိုက္သာဂိုးရပ္၊ ယူကလစ္ စေသာ သခ်ာၤပညာရွင္မ်ားသည္လည္း ဂရိလူမ်ိဳးေတြပင္။ သူတို႔၏ သခ်ာၤ သီအိုရီမ်ားမွာ ယေန႔အထိ ေလ႔လာေနရဆဲပင္။ သီအိုရီ ဟူေသာ စကားလံုးသည္ပင္ ဂရိဘာသာ ေပါက္ဖြား လာၿခင္းၿဖစ္သည္။ ယေန႔ေခတ္ ဆရာဝန္မ်ား ဘြဲ႕ယူရာတြင္ ဆိုရေသာ သစၥာဓိဌာန္မွာလည္း ေဆးပညာ၏ ဖခင္ဟု ဆိုရမည္႔ ဂရိသမားေတာ္ၾကီး ဟစ္ပိုကေရးတီး ထားခဲ႔သည္႔ အစဥ္အလာပင္။ မည္မွ် အံ႔ၾသ ခ်ီးက်ဴးစရာ ေကာင္းေသာ ဂရိလူမ်ိဳးေတြပါနည္း။ ေခတ္သစ္ ဒႆနပညာ၊ သိပၸံပညာ၊ အႏုပညာ၊ အားကစား၊ သခ်ာၤပညာ၊ ေဆးပညာ စသည္႔ အားလံုးေသာ ပညာရပ္ေတြမွာ သူတို႔ကပင္ စတင္ခဲ႔ၿခင္း ၿဖစ္သည္။
ဥာဏဗလ သာမဟုတ္ ကာယဗလ ဟုဆိုရမည္႔ တိုက္ရည္ ခိုက္ရည္ တြင္လည္း ဂရိေတြက ထိပ္တန္းပင္။ ပညာရွင္ ဆိုကေရးတီး ကုိယ္တုိင္္ ငယ္စဥ္ဘဝက တိုက္စြမ္းရည္ ေကာင္းလွေသာ စစ္သားေဟာင္းၾကီး ၿဖစ္သည္။ ဂရိ ၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံမ်ားထဲမွ စပါတာ ၿမိဳ႕သားေတြ၏ သတၱိဗ်တၱိကေတာ႔ သမုိင္းတြင္ပင္ စာတင္ခံရသည္။ ယေန႔ေခတ္အထိ သတၱိ အလြန္ ေကာင္းလွသူမ်ားကို စပါတာ သတၱိဟု တင္စား ေခၚေဝၚရေလသည္။ ကာယဗလ ဥာဏဗလ စြယ္စံုရသည္႔ ဂရိေတြမွာလည္း အၾကီးမားဆံုး အားနည္းခ်က္ၾကီး တစ္ခု ရွိၿပန္သည္။ ထိုအားနည္းခ်က္ကား သူတို႔ အခ်င္းခ်င္း စည္းလံုးညီညြတ္မွဳ မရွိၿခင္းပင္ ၿဖစ္သည္။
ဂရိတုိ႔သည္ ပင္ကိုဇာတိအားၿဖင္႔ စည္းလံုးမွဳကို ၾကိဳက္ေသာ လူမ်ိဳးမ်ား မဟုတ္ခဲ႔ေခ်။ ဂရိႏိုင္ငံ၏ ပထဝီ အေနအထားကလည္း ေဒသ တစ္ခုႏွင္႔ တစ္ခု ေတာင္တန္းမ်ားၿဖင္႔ ကာဆီးထားသၿဖင္႔ ဂရိတို႔မွာ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံငယ္မ်ား အၿဖစ္ အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာ ၿဖစ္ေနခဲ႔သည္။ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံ အခ်င္းခ်င္း ၿပိဳင္ဆိုင္မွဳကလည္း ၿပင္းထန္လွေပသည္။ ေအသင္ၾကီးစိုးမွဳကို စပါတာက လက္မခံႏိုင္။ စပါတာ လႊမ္းမိုးလာသည္ကိုလည္း သီးဗီးၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံက ၾကည္႔မေနႏိုင္။ ထို႔အတူ သီးဗီး တန္ခိုးတက္လာမည္ကိုလည္း က်န္ ၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားက မႏွစ္ၿမိဳ႕။ သူတို႔ အခ်င္းခ်င္းလည္း အၿပင္းအထန္ ယွဥ္ၿပိဳင္ တိုက္ခိုက္ၾကၿပန္သည္။ ပထဝီ အေနအထား ေၾကာင္႔ပင္လား သို႔တည္းမဟုတ္ ဂရိအခ်င္းခ်င္း အေက်ာမခံႏိုင္သည္႔ ဂုဏ္တု ဂုဏ္ၿပိဳင္မွဳေၾကာင္႔လား ထိုႏွစ္ခုလံုးေၾကာင္႔ပင္ေလာ မဆိုႏိုင္ ဂရိေတြ မညီညြတ္ခဲ႔တာေတာ႔ အမွန္ပင္ ၿဖစ္ေပသည္။
ဂရိၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံမ်ား၏ အေနအထားကလည္း ဆန္းၾကယ္သည္။ ထိုၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံေလးမ်ားသည္ ကိုယ္စီ အခ်ဳပ္အၿခာ အာဏာပိုင္ေသာ ႏိုင္ငံငယ္ေလးမ်ား ၿဖစ္သည္။ ဂရိေတြ ရံဖန္ရံခါ စည္းလံုးညီညြတ္တာမ်ိဳးေတာ႔ ရွိခဲ႔ဖူးသည္။ ၿပင္ပမွ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ေသာ ေဘးရန္ အႏၱရာယ္ ၾကံဳသည္႔ အခါမ်ိဳးတြင္ ဂရိေတြ စည္းလံုးညီညြတ္စြာၿဖင္႔ ခုခံ ကာကြယ္ခဲ႔ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္ သာမန္ အခ်ိန္မ်ားတြင္ကား သူတလူ ငါတမင္း အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာ ကြဲေနခဲ႔သည္သာ ၿဖစ္သည္။ ထိုကဲ႔သို႔ေသာ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားကား ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ အင္အားၾကီး ႏိုင္ငံမ်ားက အလြယ္တကူ သိမ္းသြင္းၿခင္း ခံရမည္သာ ၿဖစ္သည္။ ဂရိေတြ ေအာင္ၿမင္ခဲ႔ဖူးေသာ ရန္သူမ်ားမွာ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္မွ မဟုတ္။ အလြန္ေဝးလံလွေသာ အာရွဘက္မွ စစ္တပ္မ်ားသာ ၿဖစ္သည္။
ထို႔ကဲ႔သုိ႔ ဂရိ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံေတြ အခ်င္းခ်င္း တိုက္ခိုက္ေနဆဲမွာပင္ သူတို႔ႏွင္႔ကပ္လ်က္ မက္ဆီဒိုးနီးယား ႏိုင္ငံသည္ ဖိလစ္ဟူေသာ ဘုရင္ တစ္ပါး၏ လက္ေအာက္တြင္ အင္အားၾကီးမားလာသည္။ ဖိလစ္ကိုယ္တုိင္လည္း စစ္တိုက္ အလြန္ေတာ္သူ ၿဖစ္သည္။ အခ်ိန္လြန္မွ ဖိလစ္၏ အႏၱရာယ္ကို ရိပ္စားမိေသာ ဂရိ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံမ်ားသည္ မက္ဆီဒုန္ စစ္တပ္ၾကီး၏ လက္ေအာက္သို႔သာ က်ေရာက္ရေလေတာ႔သည္။ ဂရိတို႔ ေမာင္းကိုထုပါ လူစုပါ လုပ္ေနစဥ္တြင္ပင္ ဖိလစ္ ဦးေဆာင္ေသာ မက္ဆီဒိုးနီးယား တပ္ၾကီးသည္ ဂရိၿမိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားကို ေအာင္ၿမင္စြာ သိမ္းပိုက္ၿပီးေလၿပီ။ အခ်င္းခ်င္း တိုက္ခိုက္ရင္းၿဖင္႔သာ အခ်ိန္ကုန္ခဲ႔ေသာ ဂရိၿမိဳ႕မ်ားကား သူတပါး၏ ဓားေအာက္သို႔သာလွ်င္ က်ေရာက္၍ ရံွဳးၿခင္းၾကီး ရံွဳးၾကရေလသည္။ ဖိလစ္ကား ေနာင္ေသာအခါ ကမၻာ႔သမိုင္းတြင္ ေက်ာ္ၾကားလာမည္႔ အလက္ဇႏၵားမင္းမဟာ(Alexander the Great) ၏ ခမည္းေတာ္ပင္ ၿဖစ္သည္။
မက္ဆီဒုန္ ဘုရင္ ဖိလစ္ အနိစၥေရာက္ၿပီး သားေတာ္ အလက္ဇႏၵား၏ လက္ထက္ေတာ္တြင္ ဂရိၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံ တစ္ခု ၿဖစ္ေသာ သီးဗီး(Thebes) က အကဲစမ္း ပုန္ကန္ရန္ ၾကိဳးပမ္းခဲ႔ေသးသည္။ သက္ေတာ္ (၂၀) မွ်သာ ရွိေသးေသာ ဘုရင္ေလး ၿဖစ္၍ အကဲစမ္းမည္ ဆိုကလည္း စမ္းခ်င္စရာပင္။ သို႔ေသာ္ ထိုပုန္ကန္မွဳကို ဘုရင္ေလး အလက္ဇႏၵားက ရက္စက္စြာ ႏွိမ္ႏွင္းလိုက္သည္။ တစ္ၿမိဳ႕လံုးရွိ အေဆာက္အအံုမ်ားကို ၿဖိဳခ် ဖ်က္ဆီးလိုက္သည္။ သူအလြန္ ႏွစ္သက္ေသာ စာဆိုေတာ္ၾကီး၏ အိမ္ တစ္လံုးကိုသာ ခၽြင္းခ်န္ ထားခဲ႔သည္။ ေရွး ဘုရင္စနစ္၏ ထံုးစံအတိုင္း အစရွိ ေနာက္ေနာင္ မၿဖစ္ရေလေအာင္ စံနမူနာၿပ ႏွိပ္ကြပ္ၿခင္းပင္။
အလက္ဇႏၵားမင္းမဟာ၏ စြမ္းရည္ကေတာ႔ ကမၻာ႔သမုိင္းတြင္ အထင္အရွား ေနရာရသူ ၿဖစ္သည္႔ အတုိင္း အေထြအထူး ေၿပာစရာ မလိုေပ။ စစ္ပြဲတိုင္း၏ အစပိုင္းတြင္ ေနာက္ကြယ္ကသာ လိုအပ္သမွ်ကို စီမံခန္႔ခြဲေလ႔ ရွိေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုး အဆင္႔ ၿမင္းတပ္ႏွင္႔ နင္းၿပီး အႏိုင္တုိက္ရေတာ႔မည္ ဆုိလွ်င္ သူကိုယ္တုိင္ တပ္ဦးမွ ပါလာတတ္သည္။ ထိုအရာသည္ပင္ သူ႕တပ္သားမ်ား အတြက္ အလြန္ၾကီးမားေသာ ေအာင္စိတ္ ၿဖစ္လာၿပီး တိုက္ပြဲတိုင္းကို အႏိုင္ရေလေတာ႔သည္။
ဂရိ ၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံမ်ားမွာလည္း အလက္ဇႏၵား၏ လက္ေအာက္တြင္ ဝပ္စင္းရရံုမက သူ႕တပ္တြင္ပါ တပ္သားမ်ား အၿဖစ္ ဝင္ေရာက္ အမွဳထမ္းရေလေတာ႔သည္။ အလက္ဇႏၵား စစ္ခ်ီရာသို႔ ဂရိလူမ်ိဳးမ်ားစြာ လိုက္ပါရၿပီး ကမၻာ႔ေနရာ အသီးသီးတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ က်န္ရစ္ခဲ႔ၾကသည္။ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔ ေလာကတြင္ ပညာၾကြယ္ဝ မိလိႏၵမင္း ဟူ၍ ထင္ရွားခဲ႔သည္႔ မိလိႏၵမင္းၾကီးမွာ ဂရိလူမ်ိဳး ၿဖစ္ၿပီး ေမနႏၵာဟု အမည္ရသည္ဟု ဆိုသည္။ မ်ိဳးႏွင္႔ ရိုးႏွင္႔ ပညာၾကီးသည္႔ ေနရာတြင္ ပိဋကသံုးပံုးတြင္ပါ ေနရာယူႏိုင္ေသာ ဂရိလူမ်ိဳးေတြဟု ဆိုရမည္။ သို႔ေသာ္ ကိုယ္႔အခ်င္းခ်င္း မညီညြတ္ၾကသၿဖင္႔ အင္အားၾကီး ႏိုင္ငံၾကီး တစ္ခု မထူေထာင္ႏိုင္ရံုမွ်မက သူတပါး လက္ေအာက္သို႔ အခ်ိန္ ၾကာၿမင္႔စြာ က်ေရာက္ခဲ႔ရေလသည္။
အလက္ဇႏၵားမင္းမဟာ လြန္ေလၿပီး ေနာက္တြင္ ဂရိတုိ႔သည္ မက္ဆီဒိုးနီးယား လက္ေအာက္မွ လြတ္ရန္ ၾကိဳးစားခဲ႔ၾကသည္။ ဘီစီ ၁၉၇ တြင္ ေရာမလူမ်ိဳးတို႔က မက္ဆီဒိုးနီးယားကို ဝင္ေရာက္ တိုက္ခုိက္ေသာ အခါ ဂရိတုိ႔က ကူညီခဲ႔ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေရာမလူမ်ိဳးတို႔၏ ကၽြန္သေဘာက္ ဘဝသို႔ က်ေရာက္ရၿပန္သည္။ ဘီစီ ၁၄၆ တြင္ ဂရိၿမိဳ႕ၿပ ႏိုင္ငံအားလံုး ေရာမတို႔ လက္ေအာက္သို႔ ေရာက္ခဲ႔ရေလသည္။ ထိုမွ်မက ေရာမ ေၾကးေရတတ္မ်ား၏ အိမ္ေဂဟာမ်ားတြင္ပင္ ဂရိလူမ်ိဳးတို႔မွာ အေစခံမ်ား ၿဖစ္ကုန္ၾကသည္။ တိုင္းၿပည္လည္းဆံုးရံွဳး လူမ်ားလည္း ကၽြန္ၿဖစ္ကုန္သည္႔ ဂရိတို႔ အၿဖစ္က ေၾကကြဲဖြယ္ ၿဖစ္သည္။
ဤသို႔ၿဖင္႔ ဂရိတို႔သည္ အလက္ဇႏၵား မင္းမဟာ လက္ထက္ေတာ္မွ စ၍ ေအဒီ ၁၉ ရာစု အစေလာက္ အထိ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀၀) ေက်ာ္တိုင္ သူတပါး လက္ေအာက္ခံ လူမ်ိဳးမ်ား ၿဖစ္ခဲ႔ၾကေလသည္။ သူတို႔၏ ေနာက္ဆံုး အရွင္သခင္တို႔ကား ၁၅ ရာစုေလာက္မွ စတင္၍ အုပ္စိုးေသာ တူရကီတုိ႔ ၿဖစ္ၾကသည္။ (၁၈၂၉) တြင္မွ ဂရိတို႔မွာ တူရကီတုိ႔ လက္ေအာက္က လြတ္ေၿမာက္ၾကေလသည္။
ဒီမိုကေရစီ အေတြးအေခၚမ်ား စတင္ခဲ႔ရာ ေဒသ၊ ေခတ္မီ သိပၸံပညာရပ္မ်ားကို အစပ်ိဳးခဲ႔ရာ လူမ်ိဳး၊ ကာယဗလ ဥာဏဗလ စြယ္စံုရသည္႔ ဂရိလူမ်ိဳးမ်ားကား အခ်င္းခ်င္း ဂုဏ္တုဂုဏ္ၿပိဳင္လုပ္ရင္း မညီညြတ္ႏိုင္ခဲ႔သၿဖင္႔ တိုင္းၿပည္ပါ ဆံုးရံွဳးၿပီး ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀၀) ေက်ာ္တိုင္ တိုင္းတပါး လက္ေအာက္တြင္ ေအာက္က် ေနာက္က် ေနခဲ႔ရသည္႔ အၿဖစ္မွာ သံေဝဂႏွင္႔ သမိုင္း သင္ခန္းစာ ယူစရာပင္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
ကိုးကား
ဥေရာပ ယဥ္ေက်းမွဳ အႏုပညာမိတ္ဆက္(ခင္မ်ိဳးခ်စ္)
ၿမန္မာ႔ စြယ္စံုက်မ္း
Glimpses of World History(JAWAHARLAL NEHRU)
(ႏိုဝင္ဘာ ၁၄ ရက္ေန႔ ၂၀၁၆ ထုတ္ ဒီလိွဳင္းဂ်ာနယ္ အတြဲ (၅) အမွတ္ (၄၄) မွာ ပံုႏွိပ္ ေဖာ္ၿပခဲ႔ေသာ ေဆာင္းပါး ၿဖစ္ပါသည္။)