ဇာနီႀကီး ● ဖြံၿဖိဳးေရး သံုးသပ္ခ်က္ (၃) ခု
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၆
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၆
● ေခ်းေငြ
ပိုလန္ႏိုင္ငံထုတ္ မီးသတ္ကား အစီးေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ဝယ္ယူဖုိ႔ ယူရို သန္း ၅၀ (က်ပ္ ဘီလ်ံ ၅၀ ေက်ာ္) အတြက္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားစြာကေဆြးေႏြးျပီးေနာက္ ျပည္ထဲေရးဒုဝန္ႀကီးက အေသးစိတ္ျပန္လည္ရွင္းလင္းျပီး စီမံဘ႑ာ ဒုဝန္ႀကီး ကလဲ ေထာက္ခံရွင္းလင္းပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ေခ်းယူဖုိ႔ အတည္ျပဳလိုက္ပါတယ္။
ျပည္တဲေရးဌာနအတြက္ မေကြးတိုင္းက ဦးလွဆန္း အၾကံျပဳေမးျမန္းတဲ့ Maintenance ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးက အလြန္အ ေရးႀကီးလွေၾကာင္း အရာရွိသင္တန္းသား ၂၁ ဦး ေစလႊတ္ျပီး ထိုသူမ်ားကတဆင့္ ကားတစီး သင္တန္းသား ၃ ဦးစီ ကြၽမ္း က်င္သူမ်ားကို ေမြးထုတ္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
* ေခ်းေငြ စီမံခန္႔ခြဲေရးကို လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႕မ်ားသာမက တီဗီြလႊတ္ေတာ္ခ်နယ္မွ အၾကိမ္ၾကိမ္ လႊင့္ထုတ္ေပးျခင္းက အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားနဲ႔ ျပည္သူလူထု ပညာေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အင္တာနက္နဲ႔ လူမႈကြန္ယက္မ်ားက တဆင့္ ႏိုင္ငံတြင္းသာမက ျပည္ပေရာက္ ၁၀% ျမန္မာ ၅ သန္းအတြက္ပါ အက်ိဳးသက္ေရာက္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ ေခ်းေငြစီမံျခင္း အေရးႀကီးသလဲဆိုေတာ့ အေျခခံလုပ္သား ျမန္ႏိုင္ငံသား အားလံုးနီးပါး အေႂကြးမ်ား ေငြတိုးမ်ားနဲ႔ လံုးျခာရိုက္ေနသူမ်ား အမ်ားစုျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရေခါင္းဆာင္မ်ားက ဦေဆာင္ျပျပီး လူထုက ေနာက္လိုက္ေကာင္း ျဖစ္လာမႈ နဲ႔ ေအာင္ျမင္မွာပါ။
* ဘတ္ဂ်တ္ေတြ ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ေမွာက္ၾကတယ္။ အခြန္ေငြေတြ မိမိအိတ္ထဲထည့္ၾကတယ္။ ကမၻာ့ လာဘ္အစားဆံုးႏိုင္ငံ အျဖစ္ Transperational Intl အဖဲြ႕က ၂၀၁၀ မွာ ရမွတ္ ၁၈ မွတ္နဲ႔ သတ္မွတ္ခံရပါတယ္။ အခု ၂၀၁၅ မွာ ရမွတ္ ၂၂ မွတ္ တိုးတက္လာဘ္ါျပီ။ လာဘ္မစားဆံုး ႏိုင္ငံတခု စင္ကာပူက ၈၅ မွတ္ကေတာ့ မွီဖုိ႔ခက္ေပမဲ့ ထိုင္းႏုိင္ငံ ၃၈ မွတ္ကိုေတာ့ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း မွီႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံတိုးတက္တာလက္ခံေပမဲ့ လာဘ္စားမႈမ်ားလို႔ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံကို အားက်ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စင္ကာပူလာတိုင္း ၂၀၁၃ နဲ႔ ၂၀၁၆ ေတြမွာ လာဘ္္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ ကို အထူးေလ့လာ အကူညီယူေနပါတယ္။
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Corruption_Perceptions_Index
* ရင္းႏွီျမႇဳတ္ႏွံမႈေတြ လိုင္စင္ပါမစ္ေတြ ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ ပုဂၢလိကစီမံကိန္းႀကီးမ်ား အထူးသျဖင့္ အရက္ ေဆးလိပ္ စက္ရံု မ်ားစြာ ခြင့္ျပဳခဲ့သလို သယံဇာတ ဓါတ္ေငြ႕ ေက်ာက္စိမ္း ကြၽန္းသစ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ေၾကးနီ သတၱဳမ်ားတို႔အျပင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး ဆိုျပီး ေျမယာေတာေတာင္မ်ား ရယူၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး အိမ္ေဖာ္အျဖစ္ပါ လူကုန္ကူးသလို ျပည္ပအလုပ္ကိုင္ရွာေဖြေရး လက္တလံုးျခား လုပ္ခြင့္ေပးေနပါတယ္။ ယခုအစိုးရသစ္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနပါတယ္။
* ဌာနဆိုင္ရာ အရာရွိငယ္အခ်ိဳ႕က မေျပာင္းလဲေသးေပမဲ့ ဝန္ႀကီးမ်ားလာဘ္္မစားတာ ေက်နပ္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္က ေျပာပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္မ်ားေမးခြန္းေတြကို ဝန္ႀကီးမ်ားက အေကာင္းဆံုးေျဖၾကေပမဲ့ အရာရွိငယ္မ်ား လာဘ္္စားမႈ ဥပေဒလက္တလံုးျခားမ်ားကို မရွင္းႏိုင္ေတာ့ ကာကြယ္ထားသလို ေျဖၾကားေနရပါတယ္။
ေခ်းေငြစိစစ္ေရး အဆင့္ (၃) ခု။
၁။ ဌာနဆိုင္ရာမ်ား
စက္ပစၥည္းအင္ဂ်င္နီယာ/နည္းပညာ
တစီးကို က်ပ္သိန္း ၁၂၀၀၀ တန္တဲ့ မီးသတ္ကားႀကီးေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သင့္ေလ်ာ္ပါသလား။ လက္ရွိ မီးသတ္ကားေတြ က အရည္ခ်င္း မလံုေလာက္တာလား။ အထူးသျဖင့္ ကိုင္တြယ္မဲ့ မီးသတ္ကားေမာင္းသူ အရည္အခ်င္းက လစာဘယ္ေလာက္ ေပးမွာလဲ စသျဖင့္ Industrial Engineering IE အင္ဂ်င္နီယာအလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။
* ဒါေလာက္တန္ဖိုးႀကီးတဲ့ မီးသတ္ကားမ်ားကို အက်ိဳးရွိစြာသံုးႏိုင္ဖုိ႔ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းစရိတ္ အနည္းဆံုး 5 % ေလာက္ေတာ့ ႏွစ္စဥ္သံုးရမွာပါ။
* ျပီးေတာ့ စက္ပစၥည္းဆိုတာ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း ထိန္းသိမ္းပါေစ။ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ပဲ သံုးရတယ္။ အသစ္ေပၚ လာတာ ဝယ္ရပါတယ္။
ဒါကေတာ့ စက္ပစၥည္း စက္ရံုမ်ားအတြက္ နည္းပညာဆိုင္ရာ အက်ိဳးအျမက္ထက္ မလိုအပ္ပဲ မဆံုးရံႈးဖုိ႔ သံုးသပ္ခ်က္ကို ဌာနဆိုင္ရာက လုပ္ေပးရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေႂကြးနဲ႔ ဝယ္ျပီး ၃ ႏွစ္မၾကာခင္မွာ ပ်က္စီးသြားတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာစက္ ပစၥည္း စက္ရံုမ်ားစြာရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ တရုတ္ဝိသမမ်ားနဲ႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ား ဝယ္ယူခဲ့လို႔ တရုတ္ကို စိတ္နာစရာ မရွိပါ။ အဂတိကာကြယ္ေရးစနစ္ မခိုင္မာရင္ အေမရိကန္ ဂ်ာမဏီ ဂ်ပန္ ကုမၼဏီေတြ အားလံုးကလည္း အဂတိလိုက္ စားမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၂။ စီမံဘ႑ာ Grant Element
အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ စိစစ္ျခင္း
စီမံဘ႑ာ ဒုဝန္ႀကီးရွင္းလင္း ေထာက္ခံခ်က္မွာ Grant Element ဇယားကိုတင္ျပပါတယ္။ JICA (ဂ်ပန္), World Bank (အေမရိကန္), IMF (ဥေရာပ) စတဲ့ အဖြဲအစည္းမ်ားရဲ့ လက္ရွိ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈအကူညီအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရာႏႈန္းတြက္ခ်က္ျခင္းပါ။ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထက္ဆို ေခ်းေငြ အက်ိဳးရွိတယ္ဆိုျပီး စီမံဘ႑ာဝန္ႀကီးဌာနက ေထာက္ခံတင္ျပပါတယ္။ JICA 59%, WorldBank 57%, AsiaBank 53% စသျဖင့္ အခု ပိုလန္ေခ်းေငြကေတာ့ 79% နဲ႔ အေကာင္းဆံုးတြက္ခ်က္ျပျပီး ေထာက္ ခံထားပါတယ္။
* ဂရန္႔အဲလိမင့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရာႏႈန္း တြက္ခ်က္မႈ စိတ္ဝင္စားသူမ်ား ဖတ္ရန္လင့္။
https://ida.worldbank.org/financ…/grant-element-calculations
* တကယ္ေတာ့ စနစ္မေကာင္းလို႔ စစ္အစိုးရလက္ထက္ ေခ်းေငြအတိုးအရင္း လစဥ္မေပးႏိုင္ေတာ့လို႔ ၁၉၈၇ မွာ ေဒဝါလီခံရ တယ္။ ၁၉၈၈ အေရးခင္းျဖစ္ျပီး ႏိုင္ငံတကာ ေခ်းေငြမရေတာ့ ဆင္းရဲရံုမက မြဲေတသြားတာတယ္။ ၂၀၁၃ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ ဂ်ပန္အကူညီနဲ႔ ေခ်းေငြ ျပန္ရလာပါတယ္။
* ေခ်းေငြ ဘယ္လိုယူမယ္ ဘယ္လိုအက်ိဳးရွိေအာင္လုပ္မယ္ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း စနစ္ေကာင္းဖုိ႔ တနည္း အဂတိ နည္းပါးဖုိ႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။
၃။ ဖြံျဖိဳးမႈအကူညီညွိႏိႈင္းမႈအဖြဲ႕. .
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ DACU အဖြဲ႕
အထက္ပါ အခ်က္၂ ခ်က္နဲ႔ အရင္အစိုးရလက္ထက္ ေခ်းေငြယူခဲ့ေပမဲ့ ေခ်းလို႔ရတာအကုန္ယူ ေနာင္ခါလာေနာင္ေစ်းဆိုျပီး ေခ်းၾကပါတယ္။ ပုဂၢလိကကို ေခ်းတာထက္ အစိုးရကိုပဲေခ်းခ်င္ၾကပါတယ္။ ျပန္ရမွာေသခ်ာတဲ့အျပင္ မိမိပစၥည္းန႔ဲ လုပ္အား ကို ျပန္ရ အျမတ္ထြက္မွာ ေသခ်ာလို႔ ေခ်းခ်င္ၾကပါတယ္။ ေစ်းကြက္မွာ ေရာင္းမစြံတဲ့/အသံုးသိပ္မတည့္တဲ့ စက္ပစၥည္းေတြ ကို ေရာင္းခ်လို႔ ဗီယက္နမ္အစိုးရက အေမရိကန္ ဝိသမကုမၸဏီမ်ားဒဏ္ အေတာ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ေခ်းသင့္ မသင့္ / ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ ႏွံမႈမ်ားဖိတ္ေခၚေရးကို ညႇိႏိႈင္းမႈအဖြဲ႕က ထိေရာက္စြာလုပ္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
* အရင္အစိုးရလည္းအ ေခ်းေငြစီစစ္မႈကို ခုေနာက္ဆံုး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဥကၠဌနဲ႔ ဝန္ႀကီးမ်ားနဲ႔ ပညာရွင္မ်ားပါဝင္တဲ႕ ဖြံျဖိဳးမႈအကူညီညႇိႏိႈင္းမႈအဖြဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ DACU အဖြဲ႕ကို ၂၀၁၆ ေအာက္တိုဘာလ စတင္ဖြဲ႕စည္းျပီး ဒီဇင္ဘာလ မွာ ကုမၼဏီႀကီးမ်ားကို ေခၚယူေတြ႕ဆံုျပီးပါျပီ။
● နိဂံုး
တပ္မေတာ္ကိုယ္စားျပဳ ဝန္ႀကီးဌာန ၃ ခုမွာ ဝန္ႀကီး စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားကလည္း အဂတိနည္းေအာင္ အထူးလုပ္ေဆာင္ေန တာကို အားရစရာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႕စည္းသစ္ကေတာ့ ေခ်းေငြမ်ားဖြံ႕ျဖိဳးမႈရလဒ္နဲ႔ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာစီမံကိန္းမ်ားကို အဂတိနည္းပါးေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ေပးဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ဇာနီႀကီး
၂၂ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၆