အိခ်ယ္ရီေအာင္ (Myanmar Now) ● အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ အခြင့္အေရး ရိွေနတယ္၊ ဆုပ္ကုိင္ႏိုင္ဖို႔ပဲ လိုတယ္
(မုိးမခ) ေဖေဖာ္ဝါရီ ၈၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) ေဖေဖာ္ဝါရီ ၈၊ ၂၀၁၇
အမ်ဳိးသမီးေတြ အခြင့္အေရးကို ဆုပ္ကိုင္သင့္တယ္လို႔ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ေျပာလုိက္ပါတယ္။
ရန္ကုန္ (Myanmar Now) - အမ်ိဳးသမီးေတြ အိမ္မႈကိစၥမ်ဳိးစံု တစ္ေနကုန္လုပ္ရတာကို ဝင္ေငြရလုပ္အား အျဖစ္ ထည့္တြက္ဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသမီး စီးပြားေရး စြမ္းေဆာင္ရွင္မ်ားအသင္း အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ေဒၚႏွင္းေဝက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ
အမ်ိဳးသမီး စီးပြားေရး စြမ္းေဆာင္ရွင္မ်ားအသင္း အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ေဒၚႏွင္းေဝ (ဓာတ္ပံု - အိခ်ယ္ရီေအာင္/Myanmar Now)
မၾကာေသးမီ ရက္ပိုင္းအတြင္းက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းရာမွာ အိမ္တြင္းအလွဆင္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူ ၄၄ ႏွစ္အရြယ္ ေဒၚႏွင္း ေဝက အမ်ိဳးသမီးတိုင္းမွာ စြမ္းရည္ရိွပံု၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ဦးေဆာင္မႈက႑၊ လုပ္ငန္းရွင္အမ်ိဳးသမီးေတြ ရင္ဆိုင္ရတဲ့ အဟန္႔ အတား၊ ဖံြ႔ၿဖဳိးေရးသင္တန္းအတြက္ စဥ္းစားရမယ့္အခ်က္၊ ျပည္ပရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စတဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ဳိးစံုကို ေျပာျပထား ပါတယ္။
ေမး - အမ်ိဳးသမီးေတြ စီးပြားေရးလုပ္ဖို႔ ဘာေတြက အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနပါသလဲ။
ေျဖ - အမ်ိဳးသမီးလည္း စီးပြားေရးလုပ္လုိ႔ တယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ကုိယ့္အေနနဲ႔ သိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ငယ္ငယ္တည္းက ကၽြန္မတို႔ကုိ အမ်ိဳးသမီးဆို လိမ္လိမ္မာမာ ေနရမယ္၊ ပညာတတ္ဖို႔ မလိုဘူး၊ အိမ္မႈကိစၥ ႏိုင္နင္းရမယ္၊ အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီးရင္ အမ်ိဳးသားကို မွီခိုရမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ သင္လုိက္တယ္။ အမ်ိဳးသားေတြကိုေတာ့ ဦးေဆာင္ရမယ္၊ စာတတ္ေအာင္ သင္ရမယ္၊ အလုပ္ လုပ္ႏုိင္ေအာင္ ဝင္ေငြရေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္၊ ဒါမွ မိသားစုကို ဦးေဆာင္ႏုိင္မယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ သင္လုိက္တယ္။ ဒီလိုပဲ ေနရမယ္လုိ႔ သတ္မွတ္လုိက္တဲ့ အတြက္ ယဥ္ေက်းမႈႀကီးက အဟန္႔အတား ျဖစ္သြားတာေပါ့။ အမ်ိဳးသမီးေတြက အိမ္မွာပဲ ေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ စီးပြားေရးလည္း လုပ္လို႔ရပါတယ္။ ဥပမာ - ေစ်းထဲကုိ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေစ်းေရာင္းတာ မ်ားတယ္၊ ေစ်းေရာင္းေနတယ္ ဆိုတာကလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ ဦးေဆာင္ၿပီး လုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာ သေဘာပါပဲ။
ေမး - အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ိဳးသမီးေတြ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ဆက္လက္ရိွေနႏိုင္ေအာင္ ဘယ္လို အေထာက္အပံ့ အကူအညီ လိုပါသလဲ။
ေျဖ - အမ်ိဳးသမီးေတြ ဝင္ေငြရအလုပ္ လုပ္တဲ့အခါ ပံ့ပိုးကူညီေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ အမ်ားႀကီးလိုတာေပါ့။ ကေလးရိွလို႔ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က အလုပ္ မလုပ္ရဘူးဆို ကုမၸဏီပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရကပဲျဖစ္ျဖစ္ ကေလး ထိန္းေက်ာင္းတဲ့ ေနရာ ဖန္တီးေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုက သူတို႔မွာ အခြင့္အေရး မရိွဘူး ဆိုၿပီး ေျပာၾကတယ္။ အခြင့္အေရးက ရိွေနတယ္၊ ဆုပ္ကုိင္ႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။ ဥပမာ - နယ္ေတြမွာဆို ေက်ာင္းနဲ႔ အိမ္နဲ႔ ေဝးတဲ့အခါ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္တည္း မသြားသင့္ဘူးလုိ႔ ေျပာလုိက္တာနဲ႔ ဒီေက်ာင္းကုိ မတက္ျဖစ္ေတာ့ဘူးေပါ့။ အမ်ိဳးသားနဲ႔အမ်ိဳးသမီးက ပညာသင္ခြင့္ အတူတူ ရိွတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီလို အေၾကာင္းအရာေတြေၾကာင့္ မဖမ္းဆုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အခြင့္အလမ္းက ရိွတယ္။
ေမး - အမ်ဳိးသမီးေတြ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္တဲ့ အခါ ထူးထူးျခားျခား ဘယ္လို အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေတြ႔ရလဲ။
ေျဖ - ကၽြန္မတို႔ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးစံေတြက အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ အဟန္႔အတား ျဖစ္တဲ့ဟာေတြ အမ်ားႀကီး ရိွပါတယ္။ ကၽြန္မကိုယ္တိုင္လည္း အိမ္ေထာင္သည္အမ်ိဳးသမီး ျဖစ္ေတာ့ အိမ္ေရာက္ရင္ အိမ္မႈကိစၥ လုပ္ရတာေပါ့။ အဓိကေတာ့ ကုိယ့္အမ်ိဳးသားက ကုိယ့္အေပၚမွာ နားလည္မႈ ရိွဖို႔ပါ။ မိန္းမမို႔လို႔၊ အမ်ိဳးသမီးမို႔လို႔ စီးပြားေရးလုပ္စရာ မလိုဘူးလို႔ေျပာတဲ့ ခင္ပြန္းသည္မ်ိဳးနဲ႔ ေတြ႔ရင္ေတာ့ အဆင္မေျပႏိုင္ဘူးေပါ့။ ကၽြန္မ အမ်ိဳးသားကေတာ့ အခုလို ကိုယ္အလုပ္ လုပ္ေနတာကို ေထာက္ခံၿပီး နားလည္ေပးတဲ့သူမ်ိဳးျဖစ္ေတာ့ အဆင္ေျပတာေပ့ါ။
ေမး - ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသမီး စီးပြားေရး စြမ္းေဆာင္ရွင္မ်ားအသင္းရဲ႕ သက္တမ္း ႏွစ္၂ဝ ေက်ာ္အတြင္း အသင္းဝင္ေတြ အတြက္ ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသလဲ။
ေျဖ - အသင္း စတည္ေထာင္တုန္းက အသင္းဝင္က ၂၅ ဦး။ အခုက်ေတာ့ အသင္းဝင္က ၂,ဝဝဝ ေက်ာ္ေပါ့။ အရင္တုန္းက ႏိုင္ငံျခားကိုသြားဖို႔အတြက္ ခက္ခဲတယ္။ ဒီအသင္း ထူေထာင္ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ အသင္းဝင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ စီးပြားေရး ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားပြဲေတြ၊ အစည္းအေဝးေတြ၊ သင္တန္းေတြ တက္ေရာက္ခဲ့တယ္။ ျပည္တြင္းအေနနဲ႔ ဆိုရင္လည္း သန္လ်င္ၿမိဳ ႔နယ္ ကရင္ဆိပ္ စံျပေက်းရြာကုိ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ေပးခဲ့တယ္။ အရင္က ဒီရြာက စာသင္ေက်ာင္း အခက္အခဲရိွတယ္၊ ေရရွားပါးတယ္၊ ေဆးရံု ေဆးခန္း အခက္အခဲရိွတယ္။ အခု ၁ဝ ႏွစ္ေက်ာ္ ကာလအတြင္းမွာ ကေလးေတြလည္း ၁,ဝဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ ေက်ာင္းထားေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ ရြာက ကေလးေတြကို ေက်ာင္းထားေပးၿပီးေတာ့ သူတို႔ဘြဲ႔ရတဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့ ကၽြန္မတို႔ အသင္းမွာပဲ အလုပ္ျပန္ေပးပါတယ္။ ဒီရြာကို ေခ်းေငြ ထုတ္ေပးတယ္။ ေက်းလက္ေဒသ ဆင္းရဲတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ မူလတန္းပညာ ၿပီးဆံုးတဲ့အထိ ေက်ာင္းတက္ႏုိင္ေအာင္ ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ အစီအစဥ္လည္း ရိွပါတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္က စခဲ့တယ္။
ေမး - ဘယ္ၿမိဳ ႔နယ္က အမ်ိဳးသမီးေလးေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးတာလဲ။
ေျဖ - ရန္ကုန္ဆို လိႈင္သာယာ၊ သန္လ်င္၊ ခရမ္း၊ သံုးခြ။ ဧရာဝတီတိုင္းဆို က်ိဳက္လတ္။ ေတာင္ႀကီး၊ အင္းေလး။ ပဲခူးတိုင္းထဲမွာဆို ျပည္။ ကရင္ျပည္နယ္မွာဆို ဘားအံ၊ ျမဝတီနယ္စပ္ေတြက အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ မူလတန္းပညာ ၿပီးဆံုးတဲ့အထိ ေထာက္ပံ့ေပးေနပါတယ္။ ေက်ာင္းေပါင္းကေတာ့ ၃၇ ေက်ာင္းပါ။
ေမး - အသင္းရဲ႕ အသံုးစရိတ္ ဘယ္ကရသလဲ။
ေျဖ - အသင္းရန္ပံုေငြနဲ႔ပဲ လည္ပတ္ပါတယ္။ ဘယ္အဖြဲ႔ဆီကမွ အေထာက္အပံ့ မယူပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္က အသင္းဝင္မယ္ ဆိုရင္ တစ္သိန္း တစ္ေသာင္း ေပးရပါတယ္။ အသင္းဝင္ေၾကးက တစ္ေသာင္း၊ ရန္ပံုေငြက တစ္သိန္း ေပးရပါတယ္။ အသင္းဝင္အားလံုးက လုပ္အားေပးသူေတြပါ။ ဘယ္ခရီးပဲသြားသြား အသင္းက ထုတ္ေပးတာ မရိွပါဘူး။ ကုိယ့္စရိတ္နဲ႔ကိုယ္ သြားရတာပါ။
ေမး - အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ အမ်ားစုက သူတုိ႔လုပ္ႏုိင္တဲ့ လက္မႈပညာေတြ လုပ္ၾကေပမယ့္ ေစ်းကြက္ပိုင္းဆိုင္ရာ အားနည္းတာ ဘာေၾကာင့္လို႔ ထင္လဲ။
ေျဖ - လိုအပ္ေနတဲ့ဟာကို ထုတ္လုပ္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေစ်းကြက္က အဲ့ဒီေလာက္ ရွာစရာ မလိုပါဘူး။ ဥပမာ.. ဖေယာင္းတုိင္လုပ္တဲ့သင္တန္း ေပးတယ္ ဆိုရင္ အဲ့ဒီနယ္ကထြက္တဲ့ ဖေယာင္းတုိင္ကုိ ဘယ္ေနရာမွာ သံုးမလဲ ဆိုတဲ့ ေစ်းကြက္ကို အရင္ေလ့လာဖို႔ လိုတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတိုးတက္ေရး ဆုိၿပီး အက်ႌခ်ဳပ္သင္တန္း ေပးလိုက္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ရြာမွာက အက်ႌခ်ဳပ္တဲ့သူက ၁ဝ ေယာက္၊ ခ်ဳပ္ဝတ္မယ့္သူက သိပ္ မရိွဘူး ဆိုရင္ ဒီသင္တန္းက သင္လုိက္ေပမယ့္ အက်ိဳးမရိွဘူးေပါ့။ သင္တန္း မေပးခင္မွာ ေစ်းကြက္က ဘာေတြ လိုအပ္ေနလဲ၊ သင္တန္းေပးမယ့္ ေနရာ လိုအပ္ခ်က္က ဘာလဲ ဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ အရင္ ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေပါင္မုန္႔ဖုတ္သင္တန္း ေပးလုိက္တယ္ ဆိုပါစို႔၊ နယ္မွာက ေပါင္မုန္႔ မစားဘူးေလ။ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳးေတာ့ မျဖစ္ေအာင္ ဆင္ျခင္ရမွာေပါ့။ အခုဆို ဆပ္ျပာ ထုတ္ေနတာေတြ ေတြ႔တယ္။ ဆပ္ျပာကို ဘယ္ေလာက္ထိ သံုးေနၾကလဲ၊ အရည္အေသြးကုိ ဘယ္ေလာက္ထိ လုပ္ထားလဲ၊ အဲဒီလိုဟာမ်ိဳးေတြကလည္း အမ်ားႀကီးလုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အနီးစပ္ဆံုး ယိုးဒယားကိုၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ တစ္ရြာမွာ ထုတ္ကုန္တစ္ခု လုပ္တယ္၊ အဲ့ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရကလည္း ေထာက္ပံ့ေပးတယ္၊ ေစ်းကြက္ရေအာင္လည္း စီစဥ္ေပးတယ္၊ အရည္အေသြးမီရင္ ေစ်းကြက္တင္လို႔ရေအာင္ လုပ္ေပးထားတယ္၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုတာေပါ့။ ေစ်းကြက္မရဘူး၊ ေစ်းကြက္မရဘူး ေအာ္တာထက္ ေစ်းကြက္က လိုအပ္တဲ့ဟာ ဘယ္လိုတီထြင္ၿပီး ထုတ္လုပ္မလဲ ဆိုတာကုိလည္း စဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။
ေမး - အစုိးရက ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဘယ္လို ကူညီသင့္သလဲ။
ေျဖ - စီးပြားေရး လုပ္ခ်င္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ အခက္အခဲ၊ အတားအဆီးကေတာ့ အမ်ိဳးမိ်ဳး ရိွႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ ႔လည္း ေငြေရးေၾကးေရး၊ တခ်ိဳ ႔လည္း ေစ်းကြက္အခက္အခဲေပါ့။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု လုပ္မယ္ ဆိုရင္ အဓိက လုပ္ရမွာက မွတ္ပံုတင္ရမွာပဲ။ လြယ္လြယ္ကူကူ မွတ္ပံုတင္လုိ႔ရေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ေစ်းကြက္တို႔ ေငြေရးေၾကးေရးတုိ႔က ေနာက္တစ္ဆင့္ပါ။ ေငြေရးေၾကးေရး လိုလို႔ ဘဏ္မွာ ေငြေခ်းမယ္ ဆိုရင္လည္း လုပ္ငန္းလိုင္စင္ ရိွမွ ေခ်းလို႔ရမွာ။
ေမး - အစိုးရသစ္ တက္ၿပီးေနာက္မွ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ဝင္လာမႈအေပၚမွာေရာ အားရေက်နပ္မႈရိွလား။
ေျဖ - ကၽြန္မက အာဆီယံပြဲေတြ သြားတက္တယ္၊ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ လာဖို႔ အတြက္ မွတ္ပံုတင္ လုပ္ငန္း၊ လိုင္စင္လုပ္ငန္း လုပ္တာေတြမွာ ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ အခ်ိန္အၾကာဆံုး ဆိုတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒီအခ်က္ကလည္း လာေရာက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ စဥ္းစားၾကမယ့္ အေျခအေနလို႔ ထင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈက သိပ္ၿပီးေတာ့ အားေကာင္းတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး မဟုတ္ေသးဘူး။
ေမး - ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လို အႀကံျပဳခ်င္ပါသလဲ။
ေျဖ - ဥပမာ - ကားေတြ သြင္းေနမယ္အစား ျပည္တြင္းမွာပဲ ကားထုတ္လုပ္ရင္ေရာ၊ အဲ့ဒီလိုစဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္၊ သြင္းကုန္ရဲ႕တန္ဖိိုးကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်လို႔ ရတာေပါ့။ ျပည္တြင္းမွာ ထုတ္ျခင္းအားျဖင့္ ကိုယ့္ႏုိင္ငံလည္း အလုပ္အကုိင္္ အခြင့္အလမ္း ပိုရမယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ ျပည္တြင္း ထုတ္လုပ္မႈကို အားေပးသင့္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူက ကုိယ့္ႏိုင္ငံမွာလာၿပီး ထုတ္လုပ္ရင္ ကုိယ့္ဆီက နည္းပညာရမယ္၊ အသိအျမင္ရမယ္။
ေမး - အစိုးရသစ္လက္ထက္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါဝင္ခြင့္ရလာတာကို အားရရဲ႕လား။
ေျဖ - အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ ေနရာ ေပးလာတာကို အားရေက်နပ္တယ္ ဆိုတာထက္ လုပ္ကုိ လုပ္ရဦးမွာေပါ့။ စီးပြားေရးပိုင္းမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြက တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ေတာ့ လုပ္ေနၾကတာပါပဲ။ ႏိုင္ငံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပိုင္း၊ ေခါင္းေဆာင္မႈအပိုင္းေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးက႑ေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ စဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး လုပ္အားကို ထည့္မတြက္ထားတာေတြ အမ်ားႀကီးရိွတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြက အိမ္မႈကိစၥေတြ တစ္ေနကုန္ လုပ္ရတယ္။ အဲ့ဒါကိုေတာ့ ဝင္ေငြရ လုပ္အား ဆိုၿပီးေတာ့ ထည့္မတြက္ထားဘူး။ ေနရာတိုင္း က႑တိုင္းမွာ က်ား/မ တန္းတူဆိုတာ အတူတူပါလာမယ္ ဆိုရင္ ႏုိင္ငံကလည္း ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ လုပ္အား ရမွာေပါ့။ အမ်ိဳးသမီးက႑ ဒီထက္ ပိုအားေကာင္းလာရင္ ႏိုင္ငံရဲ ႔ အရင္းအျမစ္ အင္အားလည္း ပိုၿပီး ေကာင္းလာမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းမွာ အရည္အခ်င္း၊ စြမ္းရည္ရိွတယ္ ဆိုတာကို နားလည္ေအာင္ အသိပညာေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ။