တူေမာင္ညိဳ ● ပါတီႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီ
(မုိးမခ) ဧၿပီ ၁၅၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) ဧၿပီ ၁၅၊ ၂၀၁၇
စစ္အုပ္စုရဲ႕ မဖံုးႏုိင္မဖိႏုိင္တဲ့ အာဃာတနဲ႔ အညႇဳိးအေတးေတြထဲမွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြအေပၚထားရွိတဲ့ အာဃာတနဲ႔ အညႇဳိးအေတးကလည္း တခုအပါအဝင္ျဖစ္ပါတယ္။
“ပါတီႏိုင္ငံေရး” ဆုိတာ ယုတ္ညံ့တဲ့လုပ္ရပ္တစ္ခုသဖြယ္ျဖစ္သေယာင္ စစ္အုပ္စုက ျပစ္တင္႐ႈံံ႕ခ်ေလ့ရွိၿပီး၊ ျမင့္ျမတ္တဲ့ “အ မ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး” ကိုေတာ့ သူတို႔ကသာလွ်င္ လုပ္ႏုိင္တယ္လို႔ အသလြတ္အေခ်ာက္တိုက္ဘဝင္ျမင့္ၿပီး ဝင့္ႂကြားတတ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ ကာခ်ဳပ္ဗိုလ္မင္းေအာင္လိႈင္က “ပါတီႏုိင္ငံေရး” အေပၚ မလိုမုန္းထားတဲ့စစ္အုပ္စုရဲ႕ မူလ သ ေဘာထားကို “ပါတီႏုိ္င္ငံေရးဆုိသည္မွာ မိမိပါတီအင္အားေတာင့္ေရး၊ ပါတီ၏ႏုိင္ငံေရးအာဏာရရွိေရး၊ ရရွိၿပီးသည့္ အာ ဏာတည္ၿမဲေရးတို႔ကို အစဥ္တစုိက္ဦးစားေပးေနရသည့္အတြက္ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းမွ ေသြဖည္မႈမ်ဳိး၊ တခါ တရံ အမ်ဳိးသားအက်ိဳးစီးပြားကို လ်စ္လ်ဴရႈမႈမ်ဳိးရွိႏုိင္ေၾကာင္း” စသျဖင့္ နတ္သံေႏွာၿပီးေျပာသြားပါတယ္။
စစ္အုပ္စုရဲ႕ ဒီေျပာစကားနဲ႔ သေဘာထားကို ျဖတ္သန္းခဲ့ ျဖတ္သန္းဆဲ သမုိင္းလက္ေတြ႔နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကပါစုိ႔။
စစ္တပ္ကို ခါးပုိက္ေဆာင္တပ္၊ တစ္လက္ကုိင္တပ္အျဖစ္ ခုတံုးလုပ္အသံုးခ်ၿပီး စစ္အုပ္စုအာဏာ ေရရွည္တည္တ့ံ ခုိင္ၿမဲေရး ဆုိတဲ့ “စစ္အုပ္စုႏုိင္ငံေရး” လုပ္ရပ္ကို ဖံုးကြယ္လွည့္စားဖုိ႔ “အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပါတီႏုိင္ငံေရး” ကို စစ္အုပ္စုက အသံုးခ် ေနတာဟာ ပင္မအေၾကာင္းအခ်က္ျဖစ္တယ္။
ဒီအတြက္ အရင္းခံလိုအပ္ခ်က္က စစ္တပ္ (ဝါ) တပ္မေတာ္ကို စစ္အုပ္စုက ခါးပုိက္ေဆာင္တပ္၊ တလက္ကိုင္တပ္အျဖစ္ ပုိင္ ပုိင္ႏုိင္ႏုိင္ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏုိင္ဖုိ႔ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ တဖက္မွာ “စစ္အမိန္႔/စစ္စည္းကမ္း” ဆိုတဲ့ ေႏွာင္ႀကိဳးနဲ႔ တင္းတင္း ၾကပ္ၾကပ္တုတ္ေႏွာင္ထားၿပီး၊ အျခားတစ္ဖက္မွာေတာ့ “အဆင့္ေနရာ၊ ရာထူးနဲ႔လုပ္ပုိင္ခြင့္” ဆုိတဲ့ အရာနဲ႔ အခ်ိဳ သပ္လွည့္ျဖားထားတယ္။ ဒီလို စစ္မိန္႔စစ္စည္းကမ္း၊ အဆင့္ေနရာ၊ အခြင့္ထူးေတြနဲ႔ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏုိင္ေသးတဲ့ အေနအထား ဟာ “ဘယ္သူခြဲခြဲ ဒုိ႔မကြဲအၿမဲ စည္းလံုးမည္” ဆုိတဲ့အေျခအေနကို ေျပာတာပဲျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဗိုလ္ေနဝင္းလက္ထဲကေန ဗိုလ္သန္းေရႊက အာဏာလုယူတာ၊ ဗိုလ္ခင္ညြန္႔ အစြယ္ခ်ဳိးပစ္တာတို႔လုိ ျဖစ္ရပ္ေတြကေတာ့ စစ္အုပ္စုတြင္း အာဏာစားခြက္ လုပြဲေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။။
သမုိင္းလက္ေတြ႔ ျဖစ္ရပ္ေတြကို ၾကည့္ၾကအံုးစုိ႔။
ျပည္တြင္းစစ္ဆိုတဲ့ျဖစ္စဥ္ထဲမွာ စစ္အုပ္စုဟာ ေနရာရ တြင္က်ယ္လာတာျဖစ္တယ္။ ဗိုလ္က်ေမာက္မာလာတာျဖစ္တယ္။ ဘယ္အထိလဲ။ ေရြးေကာက္ခံအစုိးရကို အက်ပ္ကုိင္တဲ့အထိ ဗိုလ္က်ႏုိင္တယ္။ ဒီအတြက္ထင္ရွားတဲ့အခ်က္က“အိမ္ေစာင့္အစုိးရ” ဆုိတဲ့ ျဖစ္ရပ္ပဲ။ ဒီအခ်က္မွာ တခ်ဳိ႕ ဦးႏုရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးအပါးဝမႈလုိ႔ ဘယ္လိုပင္အမွတ္ေပးေနၾကပါေစ။ တကယ့္လက္ ေတြ႔ကေတာ့ စစ္အုပ္စုကို မလြန္ဆန္ႏုိင္တဲ့ ဦးႏုဟာ “ဥပေဒ” ကို လက္တလံုးျခားလုပ္ၿပီး စစ္ဗိုလ္ကို “ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္” လုပ္ ေစခဲ့တယ္။ “ဥပေဒကို လက္တလံုးျခားလုပ္တယ္” ဆုိတာဟာ “၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၁၁၆” ကို “ဆုိင္းငံ့တယ္” ဆို ၿပီး (အႀကိမ္ႀကိမ္ေရြ႕ဆုိင္းေစကာ) ” ထင္သလုိလုပ္ခဲ့တာပါ။ “ပုဒ္မ ၁၁၆” က ဒီလိုေရးထားတာပါ (အစုိးရအဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ႀကီး တဦးသည္၊ ေျခာက္လမွ် တဆက္တည္း ပါလီမန္အမတ္္မဟုတ္လွ်င္၊ ထုိကာလအပုိင္းအျခား ကုန္ဆုံးေသာအခါ၊ အစုိးရအ ဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးအျဖစ္မွ ရပ္စဲရမည္။)
တကယ္ေတာ့ ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ တဖက္မွာ အၾကပ္ကုိင္ေနတဲ့စစ္အုပ္စုကို တနပ္စားဉာဏ္နဲ႔ေခ်ာ့ျမႇဴလာဘ္ထုိးျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ အျခား တစ္ဖက္မွာေတာ့ (ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံရသူသာ အစုိးရအဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးျဖစ္ရမယ္ဆုိတဲ့) ဒီမုိကေရစီစံႏႈန္း/ ဒီမုိကေရစီမူကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ခ်ိဳးေဖာက္ပစ္လိုက္တာသာျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာအလံုးစံု မသိမ္းႏုိင္ေသးတဲ့အခ်ိန္အခါမုိ႔ စစ္အုပ္ စုက ဥပေဒကိုလက္တလံုးျခားလုပ္ၿပီး (အိမ္ေစာင့္အစုိးရ) အာဏာယူခဲ့တာပါ။
ဒါေၾကာင့္ ၁၉၆၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏုိင္ရပါတီ (ပထစ) ကို အာဏာျပန္အပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ကို “စစ္တပ္” က အေျခခံဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာတဲ့လုပ္ရပ္၊ တုိင္းျပည္ကို ကယ္တင္ခဲ့တဲ့လုပ္ရပ္အျဖစ္ စစ္အုပ္စုက မဂၤလာယူေလ့ရွိပါ တယ္။ အဲဒီတုန္းက ျပည္ပစာနယ္ဇင္းေတြကလည္း ဗိုလ္ေနဝင္းကို အေျခခံဥပေဒကိုေလးစားတဲ့ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဆိုၿပီး ေျမႇာက္ပင့္ ေရးခဲ့ၾကတယ္။ ဖိလစ္ပုိင္ကဆုိရင္ “မက္ေဆးေဆးဆု” ခ်ီးျမႇင့္လုိက္ေသးတယ္။ လူလည္လူပါး ဗိုလ္ေနဝင္းက အဲဒီဆုကို လွည့္ေတာင္မၾကည့္ဘူး။
၁၉၆၂ မတ္လေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ စစ္အုပ္စုက “၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒ” ကို ဖ်က္သိမ္းႏုိင္တဲ့အဆင့္ေရာက္သြားခဲ့ၿပီ။ အစုိးရအဖြဲ႔ကိုဖမ္း၊ အေျခခံဥပေဒကိုဖ်က္သိမ္းခဲ့ၿပီ။ အာဏာသိမ္းပုိက္သြားႏုိင္တဲ့စစ္အုပ္စု ဘာေတြလုပ္သလဲ။ သမၼတစဝ္ ေရႊသုိက္ရဲ႕သားငယ္ စဝ္မီမီသုိက္ အာဏာသိမ္းညမွာ ပစ္သတ္ခံရတယ္။ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ သီေပါေစာဘြား စဝ္ ၾကာဆုိင္ကို စစ္တပ္ေထာက္လွမ္းေရးက သတ္ျဖတ္လက္စေဖ်ာက္တယ္။ သမုိင္းဝင္ (တကသ) အေဆာက္အဦကို ဒုိင္းန မုိက္နဲ႔ၿဖိဳခ်ၿပီး တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ရာေက်ာ္သတ္ျဖတ္ျပလိုက္တယ္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ လုိက္တယ္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ကုိကိုးကြၽန္းပုိ႔ပစ္တယ္။ ဟန္ျပၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေခၚတယ္။ တဖက္သတ္ ဖ်က္သိမ္းပစ္တယ္။ ေစာဟန္တာသာေမႊးရဲ႕ (KRC) တဖြဲ႔ပဲ ဗိုလ္ေနဝင္းစစ္အုပ္စု လွည့္ကြက္ထဲ ဝင္ေရာက္သြားတယ္။ “ေကာ္သူေလး” ဆုိတဲ့စကားလံုးကို အခိုက္အတံ့ လက္ခံျပလိုက္တယ္။ စီးပြားေရးဘက္မွာ “ျပည္သူပုိင္” ဆုိတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ ခ်ိတ္ၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို စစ္အုပ္စုပုိင္အျဖစ္ လုယက္သိမ္းပုိက္ခဲ့တယ္။
ဒီလိုလုပ္ႏုိင္တာေတြဟာ စစ္အုပ္စုက စစ္တပ္ကို ဂုတ္ခြစီးထားႏုိင္လုိ႔ျဖစ္တယ္။
၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒကို စစ္ဖိနပ္နဲ႔ နင္းေခ်ႏုိင္ခဲ့ၿပီျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ေနဝင္းစစ္အုပ္စုဟာ “၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒ” ကို စိတ္ႀကိဳက္ ေရးဆြဲၿပီး အတည္ျပဳခဲ့ျပန္တယ္။ (မဆလ) “တပါတီႏုိင္ငံေရး” လုပ္ခဲ့တယ္။
ဒါဆိုရင္ (မဆလ) တပါတီထဲ ၁၉၇၄ ကေန ၁၉၈၈ အထိ “တစ္ပါတီႏုိင္ငံေရး” လုပ္သြားတာကို ကာခ်ဳပ္ဗိုလ္မင္းေအာင္လိႈင္ ေျပာတဲ့စကားနဲ႔ ဆန္းစစ္ဝံ့သလား။ အဲဒီ (မဆလ) တပါတီႏုိင္ငံေရးကို ဒီေန႔စစ္အုပ္စုရဲ႕ေဂါ့ဖားသား ဗိုလ္ေနဝင္းက ဦးစီး လုပ္ကုိင္ခဲ့တာမဟုတ္လား။ ဒီတုန္းက မိုးေကာင္းလွတဲ့ “တပါတီႏုိင္ငံေရး” ကို “တပ္မေတာ္” က ဘယ္လိုမ်ား ေဝဖန္ခဲ့ဖူးပါ သလဲ။ ပါတီဥကၠ႒ႀကီး ဦးေနဝင္းကို ေစ့ေစ့ၾကည့္ဝ့ံပါသလား။ “သမၼတ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ဝန္ႀကီး၊ ကာခ်ဳပ္ေတြ၊ တိုင္းမွဴးေတြ” ကို ပါတီဥကၠ႒ႀကီး ဦးေနဝင္းစိတ္တုိင္းက် ခန္႔အပ္ခဲ့တာပဲမဟုတ္လား။ ခန္႔အပ္ခံၾကသူေတြကလည္း ဥကၠ႒ႀကီးအေပၚ သစၥာ ရွိရွိနဲ႔ ထားရာေန၊ ေစရာသြား၊ ခုိင္းသမွ်လုပ္ခ့ဲၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ ဒီကေန႔ စစ္အုပ္စုထိပ္သီးေတြ ဗုိလ္သန္းေရႊကို သစၥာ ေစာင့္သိၾကသလိုပါပဲ။ ဗိုလ္သန္းေရႊမရွိေတာ့တဲ့အခါ ဒီကေန စစ္ဗိုလ္ထိပ္သီးေတြ ဘယ္သူ႔အေပၚသစၥာခံၾကမလဲ။
ဒီေတာ့ “(မဆလ) ပါတီ” ပဲျဖစ္ေစ၊ “စစ္တပ္” ပဲျဖစ္ေစ ဗိုလ္ေနဝင္းရဲ႕တလက္ကိုင္၊ ခါးပိုက္ေဆာင္ ပါတီနဲ႔တပ္ အျဖစ္သာ အသံုးေတာ္ခံခဲ့တာ သိပ္ကို ထင္ရွားပါတယ္။ “၁၉၈၈ ဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီး” ေပၚေပါက္လာေတာ့ လူထုအေရးေတာ္ ပံုႀကီးကို “စစ္တပ္ဆုိတာ ပစ္ရင္ တည့္တည့္ ပစ္တယ္၊ မိုးေပၚေထာက္ေဖာက္တာမပါဘူး” ဆုိတဲ့ ဗိုလ္ေနဝင္း အမိန္႔အတိုင္း ရက္ရက္ စက္စက္ ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းခဲ့တဲ့ စစ္တပ္ဟာ (မဆလ) အစုိးရအဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ဖမ္းဆီးခဲ့သလား။ “ေစာေမာင္ခင္ညြန္႔ အာဏာသိမ္းၾက” လုိ႔ အမိန္႔ေပးခဲ့တာ ဘယ္သူလဲ။ ဗိုလ္ေနဝင္းပဲမဟုတ္လား။ (နဝတ) စစ္ေကာင္စီကေၾကညာရမယ့္ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ေတြကို ႏႈတ္တိုက္ခ်ေပးတာ ဘယ္သူလဲ။ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ပဲ မဟုတ္လား။ ပါတီႏုိင္ငံေရးမေကာင္း ဘူးလုိ႔ဆုိရင္ အဲဒီမေကာင္းတဲ့ (မဆလ) တပါတီႏုိင္ငံေရးကို စစ္အုပ္စုက စိတ္ႀကိဳက္ေရးဆြဲထားတဲ့ “၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒ နဲ႔အညီ” လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ စစ္တပ္ကသာ “အမိ်ဳးသားႏုိင္ငံေရး” ကို အစဥ္ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ခဲ့တယ္၊ အမ်ဳိးသားေရးကိုသစၥာမေဖာက္လုိ႔ မုိး လား ကဲလား၊ ေျပာေန၊ ဆုိေနတာ မိုးလံုးျပည့္ မုသာဝါဒေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရွက္မရွိေျပာေနတဲ့စကားေတြသာျဖစ္ပါတယ္။
အခုလည္း စစ္အုပ္စုက စစ္တပ္ကို ခါးပုိက္ေဆာင္တပ္သဖြယ္လုပ္ထားႏုိင္တဲ့အေပၚမွာ “၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ” ကို စိတ္ ႀကိဳက္ ေရးဆြဲအတည္ျပဳခဲ့ျပန္တယ္။ တလက္ကိုင္ပါတီ (ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ) ဖြဲ႔ထားတယ္။ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီရဲ႕ေခါင္းေဆာင္အင္အားကို အၿငိမ္းစားစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ အားျဖည့္ေပးတယ္။ (ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ) က သူ႔အဆြယ္အပြားပါတီေတြကို နာမည္မ်ဳိးစံုနဲ႔ ျဖန္႔ခြဲ ဖြဲ႔စည္း ေစျပန္တယ္။
တခ်ဳိ႕က“တုိင္းရင္းသား” အမည္ခံထားၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ “အမ်ဳိးသားေရး” အမည္ခံၾကတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ဒီခ်ဳပ္က ေနပဲ့ ထြက္သြားသူေတြပါတယ္ (ဦးခင္ေမာင္ေဆြ၊ ဦးသိန္းညြန္႔၊ နန္းေရႊၾကာတုိ႔ရဲ႕ပါတီေတြ)၊ ေခတ္သစ္ျပည္သူ႔ပါတီဆုိတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ေထာင္ထားတဲ့ “အလံနီပ်က္ေတြ” ပါတယ္။
အဲဒီလိုပါတီေတြရဲ႕ေၾကာင္သူေတာ္မဟာမိတ္ကို (၈-၄-၂၀၁၇) ရက္စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ “ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၉ ပါတီ ပူးတြဲသေဘာ ထားေၾကညာခ်က္” မွာ အထင္အရွားေတြ႔ႏုိင္တယ္။
တကယ္ေတာ့ ၉ ပါတီလို႔သာ နာမည္မိ်ဳးစံုနဲ႔ ျပန္႔က်ဲဖြဲ႔ထားေပမယ့္၊ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ တပါတီထဲသာျဖစ္တယ္။ အေရအတြက္ တစံု တရာျဖစ္ေအာင္ျဖန္႔ခြဲထားျခင္းသာျဖစ္တယ္။ သေဘာထားအျမင္စုလုိက္ရင္ တပါတီထဲ၊ သေဘာထားတခုထဲ။ တေသြးထဲ၊ တသံထဲ၊ တမိန္႔ ထဲျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ စစ္အုပ္စုရဲ႕ အာေဘာ္နဲ႔လည္း တထပ္တည္း တူညီေနတာေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ျမင္သာေအာင္ပံုခိုင္းရရင္ (ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ) ဆုိတာ “စစ္အုပ္စု” လက္ထဲမွာကုိင္ထားတဲ့ “တ႐ုတ္ယပ္ေတာင္” ပဲ။ ျဖန္႔လိုက္ရင္ ၉ ပါတီျဖစ္လာၿပီး၊ ျပန္စုလိုက္ရင္ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီတပါတီထဲ ျပန္ျဖစ္သြားတယ္။
အဲဒီလို စစ္အုပ္စုက အကြက္ရုိက္ဖန္တီးထားတာကို “စည္းကမ္းျပည့္ဝတဲ့ ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီစနစ္” လုိ႔ ေခၚေနၾကတာျဖစ္ပါ တယ္။ တျခားပါတီေတြဟာ အဲဒီစစ္အုပ္စုရဲ႕ အကြက္႐ုိက္ဖန္တီးခ်က္အတြက္ အိမ္ျဖည့္သေဘာသာျဖစ္ပါတယ္။ အေရာင္ တင္ေပးဖုိ႔ အလွျခယ္ေပးဖို႔သာျဖစ္တယ္။
စစ္အုပ္စုဟာ စစ္တပ္ကို ခါးပုိက္ေဆာင္တပ္၊ တလက္ကိုင္တပ္သဖြယ္ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏုိင္တဲ့အေျခခံေပၚမွာ “ပုဒ္မတခု” က ေန “အေျခခံဥပေဒတခုလံုး” အထိ ဖ်က္သိမ္းႏုိင္တယ္။ အေျခခံဥပေဒ စိတ္ႀကိဳက္ေရးၿပီး အတည္ျပဳႏုိင္တယ္။
“ေရြးေကာက္ ခံ အစိုးရ” ကို အၾကပ္ကုိင္ႏုိင္တယ္။
အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မတခုကို လက္တလံုးျခားလုပ္ႏုိင္တယ္။ (၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၁၁၆)
အေျခခံဥပေဒ ဖ်က္သိမ္းႏုိင္တယ္။ (၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒ)
ဟန္ျပၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ႏုိင္တယ္။ (၁၉၆၃ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ)
အေျခခံဥပေဒ စိတ္ႀကိဳက္ေရးဆြဲႏုိင္တယ္။ (၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒ)
(မဆလ) တပါတီႏုိင္ငံေရးလုပ္ႏုိင္တယ္။
လူထုအုံႂကြမႈကို ေခ်မႈန္းၿပီး အာဏာျပန္ထိန္းႏုိင္တယ္ [၁၉၈၈ ဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပံုနဲ႔ (နဝတ) အာဏာသိမ္းမႈ]
ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ေပးႏုိင္တယ္။ (၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ)
ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ဖ်က္သိမ္းႏုိင္တယ္။ (၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္)
အေျခခံဥပေဒ စိတ္ႀကိဳက္ေရးဆြဲ/အတည္ျပဳႏုိင္တယ္။ (၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ)
ကာခ်ဳပ္က လႊတ္ေတာ္ထဲကို စစ္ဗိုလ္ေတြ စိတ္ႀကိဳက္လႊတ္ႏုိင္တယ္/စိတ္ႀကိဳက္လဲလွယ္ႏုိင္တယ္။
အစိုးရအဖြဲ႔အဆင့္ဆင့္မွာ ဝန္ႀကီး ၃ ေနရာ ကာခ်ဳပ္က စိတ္ႀကိဳက္ခန္႔ႏုိင္တယ္။
အခုလည္း “ဥပေဒနဲ႔ညီတဲ့ ျပည္သူ႔ဆႏၵ” ဆုိတဲ့စကားကို စစ္အုပ္စုက ေျပာေနျပန္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ စစ္အုပ္စု က “စစ္တပ္ (ဝါ) တပ္မေတာ္” ကို ခါးပိုက္ေဆာင္၊ တလက္ကိုင္တပ္အျဖစ္ ဂုတ္ခြစီးထားၿပီး ႏုိ္င္ငံေရးလုပ္ ေနတာကို “အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး” လို႔ ဘယ္လိုမွေခၚလို႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ေခြးနဲ႔ပါးခ်ပ္ဆုိတာလုိ မအပ္မစပ္၊ မေတာ္မေလ်ာ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တကယ္တန္း ဂုဏ္နဲ႔ျဒပ္ကိုက္ညီေစတဲ့ အမည္မွန္ကေတာ့ “စစ္အုပ္စုႏုိင္ငံေရး” ပါပဲ။
“စစ္အုပ္စုႏုိင္ငံေရး” ဆိုတာ “စစ္တပ္၊ အေျခခံဥပေဒ၊ လႊတ္ေတာ္၊ အစိုးရ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ၊ စီးပြားေရး” စတဲ့ဘက္ေပါင္းစံုကို စစ္အုပ္စုက ခ်ဳပ္ကိုင္ဗို္လ္က်ႏုိင္တဲ့အေနအထားနဲ႔ လုပ္ရပ္ကို ေခၚတာပါ။ အဲဒီလုပ္ရပ္ကို “အမ်ဳိးသားနဲ႔ႏုိင္ငံေရး” ဆုိတဲ့ ေရာင္စံုစကၠဴလွလွေလးနဲ႔ ထုတ္ပုိးထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ “၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒေဘာင္” ထဲမွာ အတိုက္အခံပါတီပီပီသသ ရပ္တည္ဖို႔ ဘာဘာညာညာနဲ႔ မိုးလားကဲလား ေျပာဆုိ ေနသူေတြအေနနဲ႔ စစ္အုပ္စုရဲ႕စပြန္ဆာပါတီ၊ အသံုးေတာ္ခံပါတီ၊ “စစ္အုပ္စုႏုိင္ငံေရး” အတြက္ အျဖည့္ခံပါတီမျဖစ္ေစ ဖုိ႔ အထူးသတိျပဳၾကပါ။ စစ္အုပ္စုရဲ႕ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ေပၚေပါက္လာရၿပီး၊ စစ္အုပ္စုရဲ႕အမိန္႔နဲ႔ ဖ်က္သိမ္းခံရတဲ့ပါတီဟာ “တကယ့္ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု” ကို ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ ခ်ီတက္သြားႏုိင္မွာလဲ။