ေမာင္ေမာင္စုိး ● ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘဂၤါလီအေရး - အပိုင္း (၂)

ေမာင္ေမာင္စုိး ● ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘဂၤါလီအေရး - အပိုင္း (၂)
(မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၃၊ ၂၀၁၇

● ေရွာင္လႊဲ၍မရသည့္ျပႆနာ
အထူးသျဖင့္ ၂ဝ၁၂ မွ စ၍ ဘဂၤါလီမ်ားကို လုံျခံဳေရးအရ နယ္ေျမကန္႔သတ္၍ သြားလာခြင့္ျပဳျခင္းႏွင့္ IDP စခန္းမ်ားတြင္ ထားျခင္းသည္ ၅ ႏွစ္ခန္႔ရွိသြားေပၿပီ။ ဤျပႆနာသည္ ေျဖရွင္းရန္လိုအပ္သည့္ ျပႆနာဆိုသည္မွာ ျငင္းပယ္ရန္မရွိေပ။ မည္သုိ႔ုေျဖရွင္းၾကမည္နည္းဆိုသည္ကသာ အေရးၾကီးေပသည္။ ထို႔ျပင္ လက္ရွိအေနအထားသည္ ၅ ႏွစ္တိုင္ခ့ဲၿပီျဖစ္ရာ ပို၍ လ်င္ျမန္စြာ ေျဖရွင္းရန္လိုအပ္ေနသည္။ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ေလ ပို၍ေျဖရွင္းခက္ခဲသည့္အေျခအေနႏွင့္ ၾကံဳရမည္ျဖစ္သက့ဲသုိ႔ အခ်ိန္မေရြး ထပ္မံေပါက္ကြဲနိုင္သည္ဆိုသည္ကို သတိျပဳၾကရန္ လိုအပ္ပါသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ဘဂၤါလီျပႆနာကို ေျဖရွင္းရာတြင္ အေျခခံေျဖရွင္းရမည့္ျပႆနာမွာ တရားဥပေဒႏွင့္အညီ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ကို အရင္ဆံုးကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ လိုအပ္သည္။

● နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ
နိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ သည္ အဆိုပါႏိုင္ငံ၏တရားဥပေဒႏွင့္အညီျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္ကို ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူအခြင့္ ေရး ေရွ႕တန္းေရာက္သည္ဆိုေသာ နိုင္ငံမ်ားေရာ အျခားနိုင္ငံမ်ားေရာ အတူတူျဖစ္သည္။ နိုင္ငံတနိုင္ငံ၏ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အတြက္ လိုအပ္ေသာအေထာက္အထားျပသမႈႏွင့္ လိုအပ္သည့္ အစစ္ေဆးခံမႈ မျဖစ္မေန လိုအပ္သည္။ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ရခိုင္ျဖစ္ေစ ကရင္ျဖစ္ေစ ရွမ္းျဖစ္ေစ ကခ်င္ျဖစ္ေစ ဗမာျဖစ္ေစ နိုင္ငံသားသက္ေသ ခံလက္မွတ္အတြက္ လိုအပ္သည့္အေထာက္အထားစာရြက္စာတမ္းမ်ား အစစ္ေဆးခံရန္ လိုအပ္ေပသည္။ မည္သူမဆိုလည္း အဆိုပါအေထာက္အထားမ်ားကို တင္ျပေလွ်ာက္ထားရသည္သာျဖစ္သည္။

ယခု ဘဂၤါလီျပႆနာကိုၾကည့္လ်င္ နိုင္ငံသားစိစစ္မႈ မလုပ္ဟူ၍ အစိုးရဖက္က ျငင္းပယ္ထားသည္မဟုတ္ေပ။ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္စဥ္ကာလကထဲက ဘဂၤါလီမ်ားဖက္မွ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ အားနည္းခ့ဲသည္။ ထို႔ျပင္ နိုင္ငံသား ေလ်ွာက္ထားမႈအား အစိုးရဖက္က လမ္းဖြင့္ေပးထားခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ ၿမိဳ႕နယ္တိုင္း၌ လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားသူ နည္းပါး ခ့ဲသည္။ အမ်ားစုႀကီးက လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားျခင္း မျပဳၾကေခ်။ ဤသုိ႔ ေလွ်ာက္ထားျခင္းမျပဳသည္မွာ ျပည့္စုံေသာ အေထာက္အထားမရွိသူကအမ်ားစု ျဖစ္ေန၍ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ရသည္။ ယခုခ်ိန္ထိ နိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိမွတ္ျပဳႏိုင္သူ ၂ဝဝဝ ခန္႔သာရွိေသးသည္။

သုိ႔ေသာ္ ဤသုိ႔ေသာအေျခအေနတြင္ UN အပါအဝင္နိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အစိုးရ၏တရားဥပေဒႏွင့္အညီ နိုင္ငံသားေလ်ွာက္ထားခြင့္ျပဳထားျခင္းအား အေလးထားအသိမွတ္ျပဳျခင္း အဆိုပါအခ်က္ဖက္မွ ရပ္ခံျခင္းမေတြ႕ရေပ။ အဘယ္ ေၾကာင့္ဤအခ်က္ကို တရားဥပေဒႏွင့္အညီ ျပႆနာေျဖရွင္းနိုင္ရန္ လိုအပ္ခ်က္အျဖစ္ UN ႏွင့္ နိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အသိမွတ္ျပဳ တြန္းအားမေပးသနည္း။ မည္သည့္နိုင္ငံတြင္ေရာ အေထာက္အထားမရွိသူမ်ားအား နိုင္ငံသားေပးသည္ကို ေတြ႕ဘူးပါသနည္း။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈအတြက္ အေထာက္အထားမရွိေသာ္လည္း မျဖစ္မေန လိုအပ္ခ်က္အျဖစ္စဥ္းစားလ်င္ မည္သည့္ အဆင့္အတန္းထား၍ မည္သုိ႔ေျဖရွင္းမည္ မည္သုိ႔ထည့္သြင္းစဥ္းစားမည္နည္းဆိုသည္ကိုမွန္ကန္စြာ သုံးသပ္ရန္ လိုသည္။ သုိ႔ေသာ္ထိုအေျခခံေျဖရွင္းမႈအတြက္ ဦးစားေပးစဥ္းစားမႈကို ေဘးဖယ္ထားၿပီး ရခိုင္ရွိ ဘဂၤါလီမ်ားသည္ ေဘးအႏၲ ရာယ္ က်ေရာက္ေနသည္။ ထိုသူတုိ႔အတြက္ အကာကြယ္ေပးရန္လိုသည္။ ထိုသူတုိ႔၏လုံျခံဳမႈအတြက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳ လုပ္ရန္လိုသည္။ ထိုမွ်သာမကထိုသူမ်ားအတြက္ အႏၲရာယ္ကင္းဇံုတခုသတ္မွတ္ေပးရန္လိုသည္ဟု ေျပာဆိုခ်ဥ္းကပ္ကာ ရခိုင္ရွိ ဘဂၤါလီျပႆနာကို ဒုတိယ ကိုဆိုဗုိက့ဲသုိ႔ ၾကည့္ျမင္သုံးသပ္ေျဖရွင္းလာျခင္းမ်ဳိးသည္ ေျမျပင္အေျခအေနမွန္မ်ားႏွင့္ ကင္းကြာသက့ဲသုိ႔ ျပႆနာေျဖရွင္းပုံအား လမ္းလႊဲရန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ရသည္။ မည္သူေတြ အႏၲရာယ္ရွိေနသနည္းဆိုသည္ကို ဘက္ေပါင္းစုံမွ သုံးသပ္ၾကည့္ရန္လိုအပ္ပါသည္။

● အႏၲရာယ္ကင္းဇံု
အႏၲရာယ္ကင္းဇံု safety zone ဟူ၍ ေျပာဆိုေနၾက၍ မည္သူေတြ အႏၲရာယ္ကင္းရန္ အမွန္တကယ္လိုအပ္ေနသည္ကို ေျမျပင္ပကတိလက္ေတြ႕အေျခအေနမ်ားအရ သုံးသပ္ၾကည့္ၾကရန္လိုသည္။ ဦးစြာအားျဖင့္ ရခိုင္ရွိ ဘဂၤါလီ မြတ္စလင္ဘာ သာဝင္မ်ား အမ်ားစုေနထိုင္ေသာ ေမာင္ေတာခရိုင္၏ ေျမျပင္ပကတိလက္ေတြ႕အေျခအေနကို သုံးသပ္ၾကည့္ရန္ လိုအပ္ သ ည္။ ဤျပႆနာသည္ ေရွာင္လႊဲ၍မရေသာ ျပႆနာျဖစ္သည္မွန္ေသာ္လည္း လမ္းလႊဲ၍ ေျဖရွင္းရမည့္ျပႆနာလည္း မ ဟုတ္ေပ။

● ေမာင္ေတာခ႐ိုင္
ျမန္မာျပည္၏ အေနာက္ဖက္တံခါးဟုဆိုေသာ ေမာင္ေတာခရိုင္သည္ရခိုင္ျပည္နယ္၏အေနာက္ေျမာက္ဖက္၌ တည္ရွိသည္။ မူလက ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္သာရွိေသာေမာင္ေတာအား ယခုအခါ ခရိုင္အဆင့္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕ စည္းထားသည္။ ေမာင္ေတာ ခရိုင္အတြင္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္အျပင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေမာင္ေတာ၏ အေနာက္ေျမာက္ ၃၈ မိုင္ခန္႔အကြာ ဘဂၤ လားဒက္ရွ္နယ္အနီး ေတာင္ၿပိဳ လက္ဝဲၿမိဳ႕နယ္ခြဲတုိ႔ပါရွိသည္။ ေတာင္ၿပိဳ လက္ဝဲၿမိဳ႕နယ္ခြဲသည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ နယ္ထဲမွ ထပ္မံခြဲထုတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ေမာင္ေတာ၏ ေျမာက္ဖက္ မိုင္ ၃ဝ ေက်ာ္ ခန္႔အကြာတြင္ ခေမာက္ဆိပ္ႏွင့္ ေမာင္ေတာ၏ေတာင္ ဖက္ မိုင္ ၂ဝ ေက်ာ္ခန္႔အကြာရွိ ျမင္းလႊတ္တုိ႔အား ၿမိဳ႕သစ္မ်ားအျဖစ္တည္ေဆာက္ရန္ လ်ာထားထားပါသည္။

● ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္၏ အေရွ႕ဖက္၌ မယူ (ေမယု) ေတာင္တန္းရွိသည္။ ေမာင္ေတာေဒသအေနာက္ဖက္ အထက္ပိုင္းတြင္ နတ္ျမစ္သည္ ျမန္မာႏွင့္ဘဂၤလားဒက္ရွ္အားပိုင္းျခားထားသည္။ ေအာက္ပိုင္းတြင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ျဖစ္သည္။ မယူ ေတာင္တန္းမွ စီးဆင္းလာသည့္ ေမာင္ေတာေခ်ာင္းႀကိမ္ေခ်ာင္း ျပဴးမေခ်ာင္း စသည့္ ေခ်ာင္းေပါင္း ၂ဝ ေက်ာ္သည္ နတ္ျမစ္ ႏွင့္ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္းသုိ႔စီးဝင္ရာ မယူေတာင္တန္းႏွင့္ နတ္ျမစ္အၾကား နတ္ျမစ္ဝွမ္းဟုဆိုရာမည့္ က်ယ္ျပန္႔၍ ျပန္ ျပဴးေသာလြင္ျပင္သည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ျဖစ္ေပသည္။

ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္အတြင္းသုိ႔ မယူျမစ္စီးဆင္းဝင္ေရာက္ရာအလယ္သံေက်ာ္ (ေမာင္ေတာ ေတာင္ဖက္ ၁၂ မိုင္ခန္႔အ ကြာ) အထက္ဖက္နတ္ျမစ္ႏွင့္ မယူေတာင္တန္းၾကားတြင္ ပို၍က်ယ္ျပန္႔ေသာ နတ္ျမစ္ဝွမ္းရွိၿပီး ေအာက္ဘက္ ဘဂၤလားပင္ လယ္ေအာ္ႏွင့္ မယူေတာင္တန္းအဆံုးသတ္ရာ အငူေမာ္ၾကားတြင္ ေျမျပန္႔သည္ တေျဖေျဖးက်ဥ္းေျမာင္းသြားေပရာေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္၏ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးလုပ္ကိုင္နိုင္ေသာလယ္ေျမမ်ားျပားၿပီး ေတာင္ပိုင္းတြင္း တျဖည္းျဖည္း နဲ သြားသည္ဟုဆိုရမည္။

လက္ရွိ ခရိုင္ဖြဲ႕စည္းပုံအရ အငူေမာ္မွ ေျမာက္ဖက္ ၁၂ မိုင္ခန္႔အကြာတြင္ရွိသည့္ (မယူေတာင္တန္းအေနာက္ဖက္ျခမ္း) သဝန္ေခ်ာင္းအထိအား ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕ နယ္အတြင္းတြင္ ထည့္ထားရာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ အေနျဖင့္သဝန္ေခ်ာင္းမွ မယူျမစ္စီးဝင္ရာအထိ ဘဂၤလာပင္လယ္ေအာ္ႏွင့္ ခန္႔မွန္းေခ် ၂၄ မိုင္ခန္႔ ထိစပ္ေနၿပီး နတ္ျမစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ဘဂၤလားပင္ေအာ္သုိ႔ စီးဝင္သည့္ေနရာမွ ေျမာက္ဖက္ေတာင္ျပိဳ လက္ဝဲအထိ မိုင္ ၆ဝေက်ာ္ထိစပ္ေန သည္ဟု ဆိုရမည္။

သုိ႔ျဖစ္ရာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းလုပ္ငန္းအတြက္ လယ္ယာစိုက္ပ် ဳိ းလုပ္ကိုင္နိုင္ရန္ နတ္ျမစ္ဝွမ္းတြင္လယ္ဧကေပါင္း၇၃၆၆ဝ ခန္႔ရွိေနၿပီး ေရလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးရန္ နတ္ျမစ္ႏွင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တုိ႔ႏွင့္ ထိစပ္မႈ စုစုေပါင္း ၈၅ မိုင္ခန္႔ရွိသည့္ ေရျပင္ရွိေနသည္ဟုဆိုရပါမည္။ ဤေရျပင္သည္ မူလသဘာဝစီးပြါးေရးအျပင္ ယေန႔ ေခတ္သစ္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အိႏၵိယနိုင္ငံတုိ႔ႏွင့္ ေမွာင္ခိုစီးပြါးကူးသန္းျခင္းအပါ ေရေၾကာင္းကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးအတြက္လည္း လြန္စြာအသုံးဝင္ေပ သည္။

● ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္
ေမာင္ေတာခရိုင္အတြင္း ေနာက္တၿမိဳ႕နယ္မွာ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ နယ္ျဖစ္သည္။ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ နယ္သည္ အေနာက္ဖက္ မယူေတာင္တန္း အေရွ႕ဖက္ စိုင္းတင္ေတာင္တန္းၾကား ေျမာက္ဖက္ ထိုေတာင္တန္းႏွစ္ခု ဆံုရာ မယူျမစ္အထက္ပိုင္း ကုလားပန္းဇင္းေခ်ာင္းႏွင့္စိုင္းတင္ေခ်ာင္းရိုးတေလ်ာက္ ဆိုရလ်င္ မယူျမစ္ဝွမ္း အထက္ပိုင္းျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕ နယ္အထက္ပိုင္းတြင္ ေတာ ေတာင္ထူထပ္ေသာ္လည္း ၿမိဳ႕ နယ္၏ေအာက္ဖက္ပိုင္းတြင္ ေျမျပန့္လြင္ျပင္မ်ားရွိသည္။

ဘူးသီေတာင္ၿမိဳ႕ နယ္အတြင္း အဓိကၿမိဳ႕နယ္၏ ေတာင္ဖက္ပိုင္း၌စိုက္ပ်ဳိးနိုင္ေသာ လယ္ေျမဥယ်ာဥ္ေျမ စုစုေပါင္း ဧက ၇၈ဝဝဝ ခန္႔ရွိသည္။ ေျမာက္ပိုင္း စိုင္းတင္ေတာင္ေၾကာတေလ်ာက္ ထူထပ္ေသာ ဝါးေတာၾကီးမ်ားရွိသည္။ ေရလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေမြးျမဴ ေရးလုပ္ငန္းတုိ႔အတြက္ မယူျမစ္ကုလားပန္ဇင္းေခ်ာင္းႏွင့္ စိုင္းတင္ေခ်ာင္းတုိ႔ရွိပါသည္။

● ေမာင္ေတာခရိုင္ လူမႈစီးပြါးအေျခခံ
ရွည္ၾကာလွေသာ သမိုင္းႏွင့္မတူေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ားအရ ေမာင္ေတာေဒသ ျဖစ္ထြန္းလာမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဤေနရာတြင္ ေဖၚျပသုံးသပ္ျခင္း မျပဳလိုေသးပါ။ လက္ရွိျဖစ္တည္ေနေသာ ပကတိေျမျပင္ အခ်က္အလက္မ်ားေပၚ၌သာ ဦးစားေပးသုံးသပ္ သြားလိုပါသည္။

လက္ရွိေမာင္ေတာၿမိဳ႕ နယ္အတြင္း ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ၁ ခု ၿမိဳ႕သစ္ ၂ ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေက်းရြာေပါင္း ၃၆၄ ရြာရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ေမာင္ ေတာေဒသတြင္ေနထိုင္ၾကသည့္ လူမ်ဳိးမ်ားမွာ အျငင္းပြါးမႈမရွိဘဲ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိမွတ္ျပဳ ျခင္းခံထားရသည့္ ရခိုင္၊ ဒိုင္းနက္၊ ျမိဳတုိ႔ အမ်ားစုေနထိုင္ၾကၿပီး ခမီး မရာမာၾကီးႏွင့္ကမန္တုိ႔မွာ အနဲငယ္သာရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုသူ တုိ႔အားလုံးမွာ နိုင္ငံသားကဒ္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ေမာင္ေတာေဒသတြင္ ဟိႏၵဴအခ်ဳိ႕ေနထိုင္ၾကၿပီး နိုင္ငံ သားကဒ္ ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ရၾကသည္။ ထိုလူဦးေရမွာ ၂ဝ၁၆ ခု စက္တင္ဘာစာရင္းအရ ၃ဝဝဝဝ ခန္႔ ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။

တကယ္တမ္းမ်ားျပားသည့္လူဦးေရမွာ ထိုနိုင္ငံသားကဒ္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ရသည့္ အျငင္းပြါးဖြယ္မရွိသည့္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသား မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ရခိုင္၊ ၿမိဳ၊ ဒိုင္းနက္၊ သက္တုိ႔မဟုတ္ေပ။ ၎တုိ႔အား ရိုဟင္ဂ်ာဟူ၍ သတ္မွတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုေနသည့္ ဘဂၤါလီ မြတ္စလင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုဘဂၤါလီမ်ားအား ၂ဝ၁ဝ မတိုင္မီ white card ထုတ္ေပးစဥ္ကာလက ေမာင္ေတာ ေဒသတြင္ သုံးသိန္းခန္႔ထုတ္ေပးခ့ဲၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္ ထပ္မံစာရင္းေကာက္ယူမႈမ်ားအရ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအထိ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ျပိဳလက္ဝဲၿမိဳ႕ နယ္ ခေမာက္ဆိပ္ၿမိဳ႕သစ္ ျမင္းလႊတ္ၿမိဳ႕သစ္တုိ႔၌ ဘဂၤါလီ လူဦးေရ ၄၉ဝဝဝဝ ခန္႔ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ေဒသခံအခ်ဳိ႕ကေတာ့ ထို႔ထက္ပိုနိုင္သည္ဟု ယုဆၾကပါသည္။

လက္ရွိ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေက်းရြာေပါင္း ၃၆၄ ရြာရွိသည့္အနက္ ဘဂၤါလီသီးသန္႔ေနထိုင္သည့္ ေက်းရြာ ၂၇၂ ရြာရွိၿပီး တိုင္းရင္းသား (ရခိုင္/ ၿမိဳ / ဒိုင္းနက္/သက္/ခမီ ) ေက်းရြာ ၈၅ ရြာသာရွိ၍ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဘဂၤါလီ ေရာေနသည့္ ရြာ ၇ ရြာခန္႔ရွိပါသည္။ ထို႔ျပင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားေနထိုင္သည့္ ရြာမ်ားအနက္ အိမ္ေျခ ၁ဝဝ မွ ၂ဝဝ ခန္႔ထိရွိသည့္ ရြာ ၄ ရြာ ခန္႔သာရွိၿပီး အမ်ားစုမွာ အိမ္ေျခ ၂ဝ မွ ၄ဝ ခန္႔သာရွိသည့္ ရြာငယ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဘဂၤါလီရြာအမ်ားစုကေတာ့ အိမ္ေျခရာခ်ီ ရွိၾကၿပီး အိမ္ေျခေထာင္ ဂဏန္းအထိရွိသည့္ ရြာၾကီးမ်ားလည္းမနည္းလွေပ။

လက္ရွိအခ်ိန္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ နယ္အတြင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေက် းရြာ၈၅ ရြာရွိေနသည္ဆိုျခင္းမွာလည္း ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္ ကာလပိုင္း နတလဝန္ႀကီးဌာနမွ နတလေက်းရြာဟူ၍ ဝန္ၾကီးဌာနပ့ံပိုးမႈ ျဖင့္တည္ေဆာက္ေပးေသာေက်းရြာက ၂ဝ ေက်ာ္ ၃ဝ နီးပါးပါဝင္ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ ရခိုင္မ်ဳိးႏြယ္စုဝင္မ်ား ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးပဋိပကၡျဖစ္ပြါးၿပီး ရြာမ်ားမီး႐ႈိ႕ခံရၿပီးေနာက္ ထြက္ေျပးလာၾကသူမ်ားအား ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လက္ခံ၍ေနရာခ်ေပးထားေသာ ရြာအခ်ဳိ႕ လည္းပါဝင္သည္။

ထို့ျပင္ လယ္ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ေျပာရလ်င္ အမ်ားစုသည္ ဘဂၤါ လီတုိ႔၏လက္တြင္း၌ရွိသည္ဟု ဆိုနိုင္သည္။ ေမာင္ေတာ၏ေျမာက္ဖက္ၾကိမ္ေခ်ာင္းဆိုသည့္ရြာတြင္ ဘဂၤါလီအိမ္ေျခ ၁ဝဝဝ ခန္႔ရွိၿပီး ရခိုင္တိုင္းရင္းသားအိမ္ေျခ ၄ဝ ခန္႔ရွိသည္။ ထိုရခိုင္တိုင္းရင္းသားအိမ္ေျခ ၄ဝ ခန္႔တြင္လယ္ပိုင္ဆိုင္သူ တဦးမွမရွိေပ။ ထို႔အတူ ငါးခူရရြာအနီးရွိ အိမ္ေျခ ၉၆ အိမ္ခန္႔ ရွိေသာ ေလာင္ဒုံရြာတြင္ လယ္ပိုင္ဆိုင္သူ အိမ္ေထာင္စု ၂ စုသာရွိသည္။တအိမ္က ၂၅ ဧကပိုင္ဆိုင္၍ တအိမ္က ၁ဝ ဧကပိုင္ဆိုင္သည္။ က်န္ ၉၄ အိမ္ေထာင္စုမွာ လယ္ေျမပိုင္ဆိုင္ျခင္းမရွိပါ။ အလားတူ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္ ပတ္ဝန္းက်င္က တည္ ေသာ နတလရြာမ်ားမွာလည္း လယ္ဧက ပိုင္ဆိုင္မႈ အလြန္နည္းသည္။ ေမာင္ေတာေခ်ာင္းတဖက္ကမ္း ေအာင္ဗလ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားရြာ၌လယ္ေျမပိုင္ဆိုင္သူတဦးမွ မရွိပါ။

သုိ႔ျဖစ္ရာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ နယ္တြင္းရွိ လယ္ဧက ၇ဝဝဝဝ ေက်ာ္၏ တစ္ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်ေလာက္သာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ လက္တြင္း၌ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ထို႔ျပင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ နတ္ျမစ္ကမ္းတေလ်ာက္ႏွင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ ေအာ္ကမ္းေျခတေလ်ာက္တြင္လည္း ကိုးတန္ေကာက္ အလယ္သံေက်ာ္စသည့္ ဘဂၤါလီရြာႀကီးမ်ားသာရွိၿပီး ေရလုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ဘဂၤါလီတုိ႔က စိုးမိုးထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ရခိုင္တိုင္းရင္း သားအမ်ားစု က်ပမ္းလုပ္ကိုင္၍ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳေနၾကပါသည္။

ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း၌ ၂ဝ၁၆ ဒီဇင္ဘာလစာရင္းအရ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ၄၅ဝဝဝ ခန္႔ရွိၿပီး ဘဂၤါလီလူဦးေရ ၂၅ ဝဝဝဝ ေက်ာ္ရွိသည္။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေက်းရြာ ၁၅၉ ရြာ ဘဂၤါလီေက်းရြာ ၁၇၅ ရြာႏွင့္ ေရာေႏွာေနသည့္ေက်းရြာ ၅ ရြာရွိသည္။ လယ္ေျမပိုင္ဆိုင္မႈအရ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားအိမ္ေထာင္စု ၄၉၄ဝ ပိုင္ဆိုင္သည့္လယ္ေျမ ၂ဝ၉၁၃ ဧကရွိၿပီး ဘဂၤါ လီအိမ္ေထာင္စု ၂၁၄၃၃ ပိုင္ဆိုင္သည္ လယ္ေျမ ၅၇၁၉၂ ဧကရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ နယ္ ထက္စာလ်င္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း၌တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏လက္ထဲတြင္ လယ္ေျမအတန္အသင့္ရွိေသးသည္ဟု ဆို နိုင္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္တခုလုံးတြင္ခ်ဳပ္၍ဆိုရလ်င္ ....
ရခိုင္ ၄၄၅၆၉ ဦး
ခမီး ၇၅၇၂ ဦး
ဒိုင္းနက္ ၈၄၈၇ ဦး
ျမိဳ ၈၂၁၃ ဦး
သက္ ၂ဝ၁ဝ ဦး
မရမာ ၃၃၃ ဦး
ဗမာ ၂၄၆၄ ဦး
ကရင္ ၂ဝ ဦး
ခ်င္း ၁၄၁ ဦး
ဟိႏၵဴ ၅၁၇ဝ ဦး
အျခား ၂၇၆ ဦး

ဘဂၤါလီမြတ္စလင္ ၇၅၅၃၇၁ ဦး ရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ခရိုင္တခုလုံးအရဆိုလ်င္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားလူဦးေရထက္ ဘဂၤါ လီလူဥိီးေရက ဆယ္ဆခန္႔မ်ားသည္ကိုေတြ႕ရပါသည္။

သုိ႔ျဖစ္ရာ ေမာင္ေတာခရိုင္အတြင္း လယ္ယာေျမအမ်ားစုကို ဘဂၤါလီတုိ႔က ပိုင္ဆိုင္လုပ္ကိုင္ေနသက့ဲသုိ႔ ေရလုပ္ငန္းႏွင့္ပတ္ သက္သည့္ အခ်က္အျခာက်သည့္ ေနရာမ်ားကိုလည္း ဘဂၤါလီတုိ႔၏ ထိမ္းခ်ဳပ္၍လုပ္ကိုင္ေနသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။

သုိ႔ျဖစ္ရာ လူဦးေရႏွင့္ လယ္ေျမပိုင္ဆိုင္မႈအခ်ဳိးအစား အတန္အသင့္ရွိေသာ ဘူးသီးေတာင္ထက္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဘဂၤါလီတုိ႔၏ လႊမ္းမိုးမႈကိုပိုေတြ႕ရသည္။ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ ေစ်းႀကီး ရခိုင္တိုင္းရင္းသားအထည္ဆိုင္ ၃ ဆိုင္ခန္႔သာရွိသည္။ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ၾကိမ္ေခ်ာင္းေစ်းတြင္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေစ်းသည္တေယာက္မွ မရွိပါ။

ဘာသာေရးအရဆိုလ်င္လည္း ေမာင္ေတာခရိုင္အတြင္း ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း ၂၂၂ ေက်ာင္း ရဟန္းအပါး ၃၃ဝ သာမေဏ ၁၅၅ ပါးသီလရွင္ ၁၇ ပါးရွိသည္။ မြတ္စလင္ ေမာ္လဝီဆရာ ၁၃၁၈ ေယာက္ ဗလီ၁၃၂ဝ အာရဗီေက်ာင္း ၁၁၅၈ ေက်ာင္း ရွိသည္။ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္း ၁၇ ေက်ာင္း ခရစ္ယန္ဘုရာေက်ာင္း ၇ ေက်ာင္းရွိသည္။

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။
ေမာင္ေမာင္စုိး

(ဧရာဝတီျမန္မာပိုင္း၌ဇူလုိင္ ၁၈၊ ၂၀၁၇ ရက္ေန႔က ဖၚျပၿပီးျဖစ္သည္။)

Photo : Christophe Archambault / AFP / Getty Images