မ်ဳိးေတဇာေမာင္ ● အစၥေရးလ္ကဗ်ာဆရာ ယဟူဒါ အာမီခိုင္းလ္ ဘဝနဲ႔ ကဗ်ာ

မ်ဳိးေတဇာေမာင္ ● အစၥေရးလ္ကဗ်ာဆရာ ယဟူဒါ အာမီခိုင္းလ္ ဘဝနဲ႔ ကဗ်ာ
(မုိးမခ) ေအာက္တုိဘာ ၁၆၊ ၂၀၁၇

အစၥေရးလ္ ကဗ်ာဆရာႀကီး ယဟူဒါ အာမီခိုင္းလ္ ဟာ အစၥေရးလ္ မွာ သာမက ႏိုင္​ငံတကာ မွာပါ ေလးစား အသိအမွတ္ျပဳရတဲ့ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာဆရာႀကီး တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ကဗ်ာကိုေန႔စဉ္သံုး ဟီးဗ႐ူး ဘာသာစကား နဲ႔ အေစာဆံုးေရးသားခဲ့သူတစ္ဦးလည္းျဖစ္ၿပီး သူ႔ရဲ႕ကဗ်ာေတြကို ဘာသာစကားေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္ဘာသာျပန္ဆိုခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

ယဟူဒါ အာမီခိုင္းလ္ ကို ၁၉၂၄ ခုႏွစ္၊ ေမလ (၃)ရက္ေန႔ မွာ ဖြားျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ၊ ဝုဇ္ဘာ့ဂ္ၿမိဳ႕ေလး က ေအာ္သိုေဒါ့ဇ္ဂ်ဴး မိသားစုတစ္စုမွာ ဖြားျမင္ခဲ့တာေၾကာင့္ ငယ္စဉ္ကတည္းက ဟီးဗ႐ူးလိုေရာ၊ ဂ်ာမန္လိုပါေျပာတတ္ပါတယ္။ အာမီခိုင္းလ္အသက္ဆယ့္တစ္ႏွစ္အရြယ္ ၊ ၁၉၃၅ မွာေတာ့ မိသားစုနဲ႔အတူပါလက္စတိုင္း ကိုေျပာင္းေရႊ႔အေျခခ်ပါတယ္။

၁၉၃၆ မွာ ေဂ်႐ုစလင္မ္ ၿမိဳ႕က Ma'aleh ဂ်ဴးဘာသာေရးအထက္တန္းေက်ာင္းမွာ ပညာသင္ယူ ခဲ့ပါတယ္။ လူငယ္ဘဝ မွာ အာမီခိုင္းလ္ဟာ ပါလက္စတိုင္းမွာ႐ွိတဲ့ ဂ်ဴးေက်းရြာေတြကိုေစာင့္ေ႐ွာက္ေပးရတဲ့ ဟဂၢနာအဖြဲ႔ရဲ႕ လက္နက္ကိုင္တပ္ျဖစ္တဲ့ ပါးလ္မတ္ခ်္တပ္ဖြဲ႔မွာ ေဗာ္လန္တီယာအဖြဲ႔ဝင္အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္အတြင္းမွာ ၿဗိတိသ်ွစစ္တပ္မွာ တာဝန္ထမ္းခဲ့ၿပီး အစၥေရးလ္ လြတ္​လပ္​​ေရး တိုက္ပြဲကာလမွာေတာ့ ေတာင္ပိုင္းစစ္မ်က္ႏွာ Negev မွာ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အာမီခိုင္းလ္ဟာ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ၿဗိတိသ်ွစစ္တပ္ က ထြက္ၿပီးေနာက္ ေဂ်႐ုစလင္မ္ က David Yellin ဆရာအတတ္သင္ ေကာလိပ္မွာတက္ ေရာက္ၿပီး ဟိုင္ဖာမွာ ေက်ာင္းဆရာလုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ အစၥေရးလ္ႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ၿပီး ေနာက္မွာေတာ့ The Hebrew University of Jerusalem မွာ သမၼာက်မ္းနဲ႔ ဟီးဗ႐ူးဘာသာ၊ စာေပကိုေလ့လာသင္ယူခဲ့ပါတယ္။ ဟီးဗ႐ူး တကၠသိုလ္က သူ႔ရဲ႕ ပါေမာကၡတစ္ေယာက္ရဲ႕အားေပးမႈေၾကာင့္  သူ႔ရဲ႕ပထမဆံုး ကဗ်ာစာအုပ္ ျဖစ္တဲ့ Now and in Other Days ကို ၁၉၅၅မွာထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။

၁၉၅၆ ဆိုင္းႏိုင္းစစ္ပြဲ၊ ၁၉၇၃ ယြန္ကစ္ပူး စစ္ပြဲေတြမွာလည္း အာမီခိုင္းလ္ စစ္မႈထမ္းခဲ့ပါေသးတယ္။ ၁၉၆၃ မွာ သူ႔ရဲ႕ ပထမဆံုးဝတၳဳျဖစ္တဲ့ Not of This Time , Not of This Place ကိုထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။  အာမီခိုင္းလ္ တစ္ေယာက္ ကဗ်ာေတြနဲ႔ စၿပီးေတြ႔ဆံုခဲ့ရတာကေတာ့ ၿဗိတိသ်ွစစ္တပ္မွာအမႈထမ္းစဉ္ကပါ။ အီဂ်စ္မွာ အေျခစိုက္တဲ့  ၿဗိတိသ်ွစစ္တပ္မွာ အမႈထမ္းေန တုန္း ေမာ္ဒန္ၿဗိတစ္သ်ွ္ ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္ တစ္အုပ္ အမွတ္မထင္ေတြ႔ရၿပီး ဒီလန္ေသာမတ္စ္၊ တီအက္စ္ အဲလိယက္ ၊ ေအာ္ဒင္ တို႔ရဲ႕ကဗ်ာေတြဖတ္ခဲ့ရတယ္။ အဲ့ဒီ့စာအုပ္ဟာ ကဗ်ာဆရာျဖစ္ေစဖို႔သူ႔ကို ပထမဆံုးလႊမ္းမိုးခဲ့တဲ့ စာအုပ္လို႔ဆိုပါ တယ္။ အာမီခိုင္းလ္ ဟာ ကဗ်ာေတြ ေရးတဲ့အခါ  ေန႔စဉ္ဘဝအျဖစ္အပ်က္ေတြ၊ ဒႆနဆန္တဲ့အေတြးေတြ၊ ဘဝအဓိပၸါယ္ ၊ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ၊ အလြြမ္း၊ ေသျခင္းတရား စတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို ပင္ကိုဟန္၊ သိမ္ေမြ႔တဲ့သေရာ္သံ အံဩဖြယ္ စိတ္ကူး ကြန္႔ျမဴးမႈေတြ နဲ႔ ေရးဖြဲ႔ပါတယ္။ ဟီးဗ႐ူးေန႔စဉ္သံုးဘာသာစကားကို သံုးစြဲၿပီးေရးဖြဲ႔ပါတယ္။ ဟီးဘ႐ူး ဘာသာ စကားဟာ ဟီးဘ႐ူးက်မ္းစာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတာေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ကဗ်ာေတြမွာ ဟီးဘ႐ူး ဘာသာေရး က်မ္းစာပါ အၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ကဗ်ာကေျပာလိုတဲ့ Theme ကို ကြၽမ္းက်င္စြာေပါင္းစပ္ျပႏိုင္တာေတြ႕ရပါတယ္။ အာမီခိုင္းလ္ ရဲ႕ကဗ်ာေတြမွာ"အသံ" ဟာလည္းအေရးႀကီးတယ္လို႔ေျပာရမွာပါ။ အာမီခိုင္းလ္ရဲ႕ကဗ်ာေတြကို အစၥေရးလ္ မွာေရာ အျခားႏိုင္ငံေတြမွာပါ ​ေတးသီခ်င္​းအျဖစ္ ျပန္တင္ဆက္ၾကတာေတြ႔ရပါတယ္။ အာမီခိုင္းလ္ရဲ႕ကဗ်ာေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာ ကဗ်ာဘာသာျပန္ပရိသတ္ ေတြၾကားမွာ လူႀကိဳက္မ်ားေပမယ့္ မူရင္းဟီးဘ႐ူး ဘာသာစကားမူနဲ႔ ေရးထားတဲ့ကဗ်ာေတြကို ျမတ္ႏိုးတဲ့ပရိသတ္ေတြကေတာ့ ဘာသာျပန္ေတြမွာ အာမီခိုင္းလ္ရဲ႕ ဆန္းသစ္ထားတဲ့ ဘာသာစကားအလွေတြ ေပ်ာက္ကုန္တယ္လို႔ဆိုၾကပါတယ္။ အာမီခိုင္းလ္ရဲ႕ ကဗ်ာတခ်ိဳ႕မွာ ဂ်ဴးဘာသာေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြဟာ လူသားရဲ႕ေန႔စဉ္ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ေရာယွက္ ပါဝင္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး The American Poetry Foundation နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမွာ အာမီခိုင္းလ္ က ေဟာ့ဒီလိုေျဖထားပါတယ္။ "က်ေနာ္ဟာ ဘာသာေရးအလြန္ကိုင္း႐ႈိင္းတဲ့မိသားစုမွာ ႀကီးျပင္းခဲ့သူျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘုရား႐ွိခိုး ဆုေတာင္းစာေတြ၊ က်မ္းစာသံုး ဘာသာစကားေတြဟာ က်ေနာ့္ရဲ႕ ပင္ကိုသဘာဝ ဘာသာစကားလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကဗ်ာကို ပိုၿပီးေဝေဝ ဆာဆာျဖစ္ဖို႔ ယဉ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ၊ မ်ိဳးႏြယ္စုဆိုင္ရာအသံုးအႏႈန္းေတြကို အျခားကဗ်ာဆရာေတြ အားထုတ္သလို ႀကိဳးစားပမ္း စား အားထုတ္စရာမလိုဘဲ က်ေနာ့္ဆီ သဘာဝအေလ်ာက္ေရာက္လာတာပါပဲ။" အဲ့ဒီလိုကဗ်ာေတြကေတာ့....

အာရပ္ဆိတ္ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္
ဇီယြန္ေတာင္ကုန္းမွာ သားေပ်ာက္႐ွာတယ္

အာရပ္ ဆိတ္ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္
ဇီယြန္ေတာင္ကုန္းမွာ
ဆိတ္ကေလးတစ္ေကာင္ကို႐ွာေနတယ္
တစ္ဘက္ကေတာင္ကုန္းမွာ
က်ေနာ့္သားေလးကို က်ေနာ္႐ွာေနတယ္
ခဏတာ ဆံုး႐ႈံးမႈကိုယ္စီနဲ႔
အာရပ္ ဆိတ္ေက်ာင္းသားရယ္၊ ဂ်ဴးဖခင္ရယ္
က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ၾကား
ေတာင္ၾကားထဲက ဆူလတန္ဘုရင့္ေရကန္အထက္မွာ
က်ေနာ္တို္႔ရဲ႕အသံေတြေတြ႔ဆံုၾကတယ္
က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္စလံုး မျဖစ္ေစခ်င္တာက
ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ဟာ့ဒ္ဂဒ္ယာ စက္ဝန္းထဲက
အျဖစ္မ်ိဳးထဲ ကေလးေတြကို မက်ေရာက္ေစခ်င္တာပဲ။

ခဏၾကာေတာ့၊ သူတို႔ကို ခ်ံဳပုတ္ေတြထဲ က်ေနာ္တို႔ျပန္႐ွာေတြ႔ရတယ္
ဒါနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အသံေတြက်ေနာ္တို႔ဆီျပန္ေရာက္လာခဲ့ၾက
အတြင္းမွာ ငိုခဲ့၊ ရယ္ခဲ့။

ဆိတ္ကေလးတစ္ေကာင္႐ွာေဖြတာနဲ႔
သားေပ်ာက္႐ွာေဖြတာဟာ
ဒီေတာင္ကုန္းေတြေပၚမွာ အျမဲလိုလို
သာသနာအသစ္ေပၚထြန္းျခင္းရဲ႕နိဒါန္းျဖစ္ခဲ့ေပါ့။

Yehuda Amichai ရ ဲ့An Aran Shepherd Seeks A Kid On Mount Zeon


Had Gadya ဆိုတာ ဟီးဗ႐ူး႐ိုးရာေတးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေတးသံျမဴးျမဴးနဲ႔သီဆိုၾကပါတယ္။ ဟာ့ဒ္ဂဒ္ယာဆိုတာ ဆိတ္ေပါက္ေလး သို႔မဟုတ္ ကေလးေလး လို႔အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။

သီခ်င္းရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကေတာ့အေဖျဖစ္သူက ဆိတ္ေပါက္ေလးတစ္ေကာင္ ကိုေ႐ွးေခတ္သံုး ဂ်ဴးဒဂၤါး (Zuzim) ႏွစ္ျပားေပးၿပီး ဝယ္လာခဲ့တယ္။ ေၾကာင္တစ္ေကာင္ေရာက္လာၿပီး ဆိတ္ကိုစားပစ္တယ္။ ေခြးတစ္ေကာင္ထပ္ေရာက္လာၿပီးဆိတ္ကိုစားတဲ့ ေၾကာင္ကို ကိုက္တယ္။

အဲ့ဒီ့မွာတုတ္တစ္ေခ်ာင္းေရာက္လာၿပီး ေခြးကို႐ိုက္တယ္။ တုတ္ကိုမီး႐ႈိ႕ေတာ့ေရေရာက္လာၿပီးမီးၿငိမ္းတယ္။အဲ့ဒီ့ေရကိုႏြားကေသာက္ပစ္တယ္။ ႏြားကိုသားသတ္သမားက သတ္တယ္။သားသတ္သမားကို ေသမင္းကအသက္ႏႈတ္တယ္။ေသမင္းကိုဘုရားသခင္ႂကြလာၿပီးျပစ္တင္ဆံုးမတယ္။

ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြမွာေတာ့ ဟာ့ဒ္ဂဒ္ယာ ဟာ ဂ်ဴးနယ္ေျမေတြကို သိမ္းပိုက္ခဲ့တဲ့တိုင္းျပည္အသီးသီးကို ညႊန္းဆိုတယ္ လို႔သိရတယ္။ဆိတ္ေပါက္ေလး သို႔မဟုတ္ ကေလးငယ္ ဟာဂ်ဴးေတြကို ဆိုလိုပါသ တဲ့။ ေၾကာင္ကေတာ့ အာဆီးရီးယန္းေတြ ၊ ေခြးက ေဘဘီလံု၊ တုတ္ေခ်ာင္းက ပါး႐ွား၊ မီးက မက္ဆီဒိုးနီးယား၊ ေရက ေရာမအင္ပါယာ၊ သားသတ္သမား က အာရပ္၊ ေသမင္းက တူရကီ စသျဖင့္ၫႊန္းဆိုပါသတဲ့။ ကတိထားေတာ္မူတဲ့အတိုင္းေတာ့ ေနာက္ဆံုးဘုရားသခင္က ဂ်ဴးေတြဘက္က ရပ္တည္ေပးတဲ့အေနနဲ႔ ေသမင္းကိုဆံုးမခဲ့တယ္။ သီခ်င္းက ဆယ့္တစ္ပိုဒ္ပါၿပီး အပိုဒ္တိုင္းမွာ ဒဂၤါးႏွစ္ျပား two Zuzim ကိုထည့္ထားတာဟာ ကိုယ္ေျမေပၚမွာေနထိုင္ရတာကိုဂ်ဴးတစ္ေယာက္အတြက္ အခြန္ ဒဂၤါး ၂ ျပားေပးရတာကိုဆိုလိုတာပါ။

က်မ္းစာက်ေရာက္ျခင္း

ဆိုင္းႏိုင္းေတာင္ကုန္းေပၚမွာ
မိုးဇက္တစ္ေယာက္ ဘုရားသခင္နဲ႔အတူတူထိုင္ၿပီး
ေက်ာက္ျပားေပၚ ကမၺည္းတင္တဲ့အခါ
က်ေနာ္ စာသင္ခန္းေနာက္နားက
ေထာင့္တစ္ေထာင့္မွာထိုင္ၿပီး
စိတ္ကူးယဥ္ရင္း နဲ႔ေရးဆြဲခဲ့တာ
ပန္းပြင့္ေတြ၊မ်က္ႏွာေတြ၊ေလယာဥ္ပ်ံေတြ နဲ႔
စကားလံုးအလွတန္ဆာဆင္ထားတဲ့ နာမည္ေတြ။

အခု က်ေနာ္ ခင္ဗ်ားကို အားလံုးျပမယ္
မလုပ္နဲ႔၊နားမေထာင္နဲ႔!

Yehuda Amichai ရဲ႕ The Giving of the Torah

၁၉၃၆ ေလာက္မွာ ေဂ်႐ုစလင္မ္ ၿမိဳ႕ က Ma'aleh ဂ်ဴးဘာသာေရးအထက္တန္းေက်ာငး္မွာတက္ေရာက္ ပညာသင္ယူခဲ့ၿပီး ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး မွာေတာ့ The Hebrew University of Jerusalem မွာ သမၼာက်မ္းနဲ႔ ဟီးဘ႐ူးစာေပ ကိုအာမီခိုင္းလ္ ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ ဟီးဘ႐ူးစာေပ မွာTorahဟာ အဓိကက်တယ္လို႔သိရပါတယ္။

မိုးဇက္ ကိုဆိုင္းႏိုင္းေတာင္ကုန္းေပၚမွာ ဘုရားသခင္က ေပးအပ္တဲ့ ပညတ္ေတာ္ေတြျဖစ္ၿပီး ပညာ႐ွင္ ေတြ က ဂ်ဴးေတြရဲ႕သမၼာက်မ္းလို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ အခုဖတ္ရမယ့္ကဗ်ာရဲ႕ေခါင္းစဉ္က The Giving of the Torahျဖစ္ၿပီး အာမီခိုင္းလ္ ရဲ႕ဘာသာေရးစာေပေလ့လာစဉ္ကာလအမွတ္ရခ်က္လို႔ေျပာႏိုင္မလား စဉ္းစားစရာပါ။

၁၉၉၄ ခုႏွစ္ အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ဆု ကိုအစၥေရးလ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယစ္ဇက္ရာဘင္ ခ်ီးျမင့္ခံရတဲ့အခါ ႏိုဗယ္ဆုေပးပြဲ အခမ္းအနား မွာ ကဗ်ာရြတ္ေပးဖို႔ ယဟူဒါ အာမီခိုင္းလ္ ကိုဖိတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ အခုဖတ္ရမယ့္ God Has Pity on Kindergarten Children ဟာ အဲ့ဒီ အခမ္းအနား မွာရြတ္ခဲ့တဲ့ကဗ်ာေတြထဲက တစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါတယ္။ အစၥေရးလ္ ႏိုင္ငံ တဲလ္အဗိ ျမိဳ႕ေတာ္မွာ႐ွိတဲ့ရာဘင္ျပတိုက္မွာ ဒီကဗ်ာကို ေက်ာက္သား ကမၺည္းထိုးထားပါတယ္။

ဘုရားသခင္ဟာ မူႀကိဳကေလးေတြကို
သနားေတာ္မူတယ္

ဘုရားသခင္ဟာ မူႀကိဳကေလးေတြကို
သနားေတာ္မူတယ္
ေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလးေတြကိုေတာ့
သိပ္မသနားဘူး
အရြယ္ေရာက္လာၿပီဆိုရင္ေတာ့၊ ဘုရားသခင္ က
ေနာက္ထပ္သနားမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး
သူတို႔ကို ပစ္ထားလိုက္တယ္
တခါတေလဆိုရင္ ခ်စ္ခ်စ္ေတာက္ပူတဲ့သဲျပင္ေပၚမွာ
ေသြးတစ္စက္စက္က်ရင္း ၊ ၾကက္ေျခနီစခန္းဆီ
သူတို့ ေလးဘက္ေထာက္သြားရတယ္။

ဘုရားသခင္ဟာ
အမွန္တကယ္ခ်စ္တတ္သူေတြကိုေတာ့
သနားေတာ္မူႏိုင္ၿပီး
လမ္းေဘး ခံုတန္း႐ွည္ေပၚမွာ
အိပ္ေပ်ာ္ေနသူတစ္ေယာက္အေပၚသစ္ပင္က
အရိပ္မိုးေပးသလို
ဘုရားသခင္ရဲ႕အရိပ္ေတာ္နဲ႔သူတို႔ကိုမိုးေပးႏိုင္တယ္။

က်ေနာ္တို႔လည္း သူတို႔ကို
အေမရဲ႕ေသတမ္းစာနဲ႔ေပးခဲ့တဲ့
ေနာက္ဆံုးလက္က်န္ေႂကြေလးတခ်ိဳ႕လွဴဒါန္းႏိုင္တယ္
ဒါမွ သူတို႔ရဲ႕ ခ်မ္းေျမ့မႉက
က်ေနာ္တို႔ကို အခုေရာ၊ေနာင္ပါ
အကာအကြယ္ေပးလိမ့္မယ္။

Yehuda Amichai ရဲ႕God Has Pity on Kindergarten Children

အာမီခိုင္းလ္ အမ်ားဆံုးကိုင္တြယ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကေတာ့ ေဂ်႐ုစလင္မ္ပါပဲ။ ေဂ်႐ုစလင္မ္ နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကဗ်ာေပါင္းမ်ားစြာေရးခဲ့ေပမယ့္ အေၾကာင္းအရာ၊ တင္ျပပံု၊ စကားလံုးေရြးခ်ယ္မႈ မထပ္တာကို အံ့ဩစရာေကာင္းေလာက္ ေအာင္ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေဂ်႐ုစလင္မ္ ကဗ်ာ အနည္းငယ္ဖတ္ၾကည့္ပါဦး။

ေဂ်႐ုစလင္မ္ ၁၉၈၅

ငိုသံတံတုိင္း ရဲ႕အက္ေၾကာင္းထဲ ထည့္ကပ္ထားတဲ့
ေတာင္းပန္စာေတြ
ေၾကမြ တြန္႔လိပ္ေနတဲ့ မွတ္စုစာရြက္ေတြ။

အျခားတေနရာရာမွာ ၊ သံမဏိတံခါးအိုႀကီးမွာ ကပ္ထားတဲ့ မွတ္စုတစ္ရြက္
စံပယ္ပန္းျခံဳထဲ ဖြက္ထားတဲ့ တစ္ဝက္__
"ကိုယ္မလာႏိုင္ခဲ့တာေလး
မင္းနားလည္ေပးႏိုင္မယ္ ေမ်ွာ္လင့္တယ္။"

Yehuda Amichai ရဲ႕ Jerusalem 1985



"ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္"


ေဂ်႐ုစလင္မ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ျဖစ္ရတာ
ဝမ္းနည္းစရာပဲ။
သိပ္ဆိုးတယ္။
လူသားတစ္ေယာက္ဟာ ဒီလိုၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ဘယ္လိုလုပ္ျဖစ္ႏိုင္မလဲ။
သူ ဒီၿမိဳ႕ေတာ္ကိုဘာလုပ္မလဲ။
သူတည္ေဆာက္မယ္
တည္ေဆာက္ၿပီးရင္းတည္ေဆာက္မယ္။

ညမွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ ပတ္လည္ေတာင္ကုန္းေတြေပၚကက်ာက္တံုးေတြ
အိမ္ေတြဆီခ်ဉ္းကပ္လာပံုက
လူသားရဲ႕ေက်းကြၽန္ေခြးေတြဆီ
ဝံုပုေလြေတြအူၿပီး ခ်ဉ္းကပ္လာသလို။

Yehuda Amichai ရဲ႕ The Mayor


"ေဂ်႐ုစလင္မ္"

ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းရဲ႕ေခါင္မိုးတစ္ခုေပၚမွာ
ညေန ေနေရာင္ေအာက္
ေလ်ွာ္ၿပီးသားအဝတ္ေတြလွမ္းထားတယ္
ငါ့ရန္သူျဖစ္တဲ့မိန္းမတစ္ေယာက္ရဲ႕ အိပ္ယာခင္းအျဖဴေရာင္
ငါ့ရန္သူျဖစ္တဲ့ေယာက်ာၤးတစ္ေယာက္ သူ႔ႏွဖူးကေခြၽးကိုသုတ္တဲ့ တဘက္တစ္ထည္။

ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းရဲ႕ေကာင္းကင္မွာ
စြန္တစ္ခု။
ႀကိဳးစရဲ႕တစ္ဘက္အဆံုးက
ကေလးတစ္ေယာက္ကိုေတာ့
တံတိုင္းကကြယ္ေနလို႔ ငါမျမင္ႏိုင္ဘူး။

ငါတို႔ေပ်ာ္ေနၾကတယ္လို႔သူတို႔ထင္ေအာင္
ငါတို႔ အလံေတြအမ်ားႀကီးလႊင့္ထူၾက
သူတို႔ေပ်ာ္ေနၾကတယ္လို႔ငါတို႔ထင္ေအာင္
သူတို႔အလံေတြအမ်ားႀကီးလႊင့္ထူၾက။

Yehuda Amichai ရဲ႕ Jerusalem

"ေဂ်႐ုစလင္မ္ ေဂဟေဗဒ"

ေဂ်႐ုစလင္မ္ၿမိဳ႕ေပၚကေလထဲမွာ ဆုေတာင္းေတြ၊အိပ္မက္ေတြနဲ႔ျပည့္ႏွက္ေနတာ
စက္မႈၿမိဳ႕ေတာ္ေတြေပၚကေလလိုပဲ
အသက္႐ွဴဖို႔ခက္တယ္။

မၾကာခဏဆိုသလို ကုန္စည္သေဘၤာအသစ္ေတြဆိုက္ေရာက္တယ္
သယ္လာတဲ့ကုန္စည္ေတြက အေဆာက္အဦးေတြနဲ႔ေမ်ွာ္စင္ေတြေပါ့
ေနာက္ေတာ့လည္း စြန္႔ပစ္ၿပီးစုပံုထားလိုက္တာပါပဲ။

တခါတေလ လူေတြအစား ဖေယာင္းတိုင္ေတြေရာက္လာတယ္
အဲ့ဒီအခါ တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္လို႔ေပါ့။
တခါတေလ ဖေယာင္းတိုင္ေတြအစား လူေတြေရာက္လာတယ္
အဲ့ဒီအခါ ပြက္ေလာ႐ိုက္လို႔ေပါ့။

ၿပီးေတာ့၊ ပိတ္ထားတဲ့ဥယ်ာဉ္ေတြထဲက
ေမႊးျမေနတဲ့စံပယ္ျခံဳေတြၾကားမွာ
ႏိုင္ငံျခားေကာင္စစ္ဝန္ေတြဟာ
သစ္စိမ္းခ်ိဳးခ်ိဳးခံခဲ့ရသူဆိုးသြမ္းတဲ့သတို႔သမီးေတြလို
သူတို႔ရဲ႕အခ်ိန္ကိုေစာင့္ေနၾကေပါ့။

Yehuda Amichai ရဲ႕ Jerusalem Ecology

ေနာက္တစ္ခုက စစ္ပြဲ။ အာမီခိုင္းလ္ရဲ႕ စစ္ပြဲအေပၚအျမင္ဟာ လူသားဆန္လြန္းတာကို Rain on the Battlefield ဆိုတဲ့ကဗ်ာ တိုေလးမွာ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

"စစ္ေျမျပင္မွာရြာတဲ့မိုး"

က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းေတြအေပၚမိုးရြာခ်တယ္။
သူတို႔ရဲ႕ေခါင္းေတြကိုေစာင္တစ္ထည္နဲ႔ျခံဳထားတဲ့
အသက္႐ွင္ဆဲသူငယ္ခ်င္းေတြအေပၚ
ၿပီးေတာ့ ေစာင္မျခံဳထားတဲ့
က်ဆံုးေလသူ သူငယ္ခ်င္းေတြအေပၚ။

Yehuda Amichai ရဲ႕ Rain on the Battlefield

အာမီခိုင္းလ္ကဗ်ာေတြကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္အျဖစ္ ပထမဆံုးပံုႏွိပ္ခဲ့တာကေတာ့ ၁၉၆၅မွာ ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ Modern Poetry in translation ( edited by Daniel Weissbort and Ted Hughes )ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၆၆ မွာ အီတလီႏိုင္ငံ ကေ႐ွးေဟာင္းၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ Spoleto မွာက်င္းပတဲ့ ကဗ်ာပြဲေတာ္ကို အက္ဇရာေပါင္း၊ ေအာ္ဒင္၊ န႐ူဒါတို႔နဲ႔အတူ အာမီခိုင္းလ္လည္းတက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၈မွာ လန္ဒန္ကဗ်ာပြဲေတာ္ကို တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အဲ့ဒီႏွစ္မွာပဲ Assia Guttman ဘာသာျပန္တဲ့ အာမီခိုင္းလ္ကဗ်ာအဂၤလိပ္ဘာသာျပန္လံုးခ်င္း Selected Poems ကိုထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ ကယ္လီဖိုးနီးယား တကၠသိုလ္​ (ဘာကေလ)မွာဧည့္ပါေမာကၡ တာဝန္ ထမ္းေနစဉ္  ၁၉၇၁ မွာ ေတာ့ ဒုတိယေျမာက္ ဝတၳဳစာအုပ္ျဖစ္တဲ့ Mi Yitneni Malon ကိုထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ နယူးေရာခ္တကၠသိုလ္မွာလည္း အာမီခိုင္းလ္ဟာ Poet in Residence အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့ပါေသးတယ္။ အစၥေရးလ္ မွာေတာ့ အာမီခိုင္းလ္ ဟာ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမေတြကို စာေပသင္ၾကားေပးတဲ့ တာဝန္ယူခဲ့ၿပီး the Hebrew University မွာ ႏိုင္ငံျခားေက်ာင္းသားေတြကို စာေပပို႔ခ်ပါတယ္။

၁၉၉၄ ခုႏွစ္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ဆုကို အစၥေရးလ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယစ္ဇက္ရာဘင္ရ႐ွိတဲ့အခါမွာ ႏိုဗယ္ဆုေပးပြဲမွာ ကဗ်ာရြတ္ဖို႔ ရာဘင္က အာမီခိုင္းလ္ကိုဖိတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ထဲမွာ စာဖတ္သူေတြ ဖတ္ရမယ့္ God Has Pity on Kindergarten Children ဟာ အဲ့ဒီ့အခမ္းအနားမွာရြတ္ခဲ့တဲ့ ကဗ်ာေတြထဲက တစ္ပုဒ္ျဖစ္ၿပီး၊ အစၥေရးလ္ႏိုင္ငံ တဲလ္အဗိ ၿမိဳ႕ေတာ္က ရာဘင္အထိမ္းအမွတ္ျပတိုက္မွာ ဒီကဗ်ာကို ေက်ာက္သား ကမၺည္းထိုးထားပါတယ္။ အာမီခိုင္းလ္အမည္နဲ႔လမ္းေတြကို အစၥေရးလ္ႏိုင္ငံမွာေရာ ေမြးရပ္ၿမိဳ႕ ဝုဇ္ဘာဂ္မွာပါဂုဏ္ျပဳ မွည့္ေခၚထားတာ ေတြ႔ရမွာပါ။ အာမီခိုင္းလ္ဟာ တစ္သက္တာလံုးကဗ်ာေတြေရးခဲ့ၿပီး ၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္၊စက္တင္ဘာလ (၂၂)ရက္ေန႔မွာကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။

အာမီခိုင္းလ္ ရ႐ွိခဲ့ဖူးတဲ့ဆုေတြကေတာ့ ...

၁၉၅၇ မွာ Shlonsky Prize
၁၉၆၉ မွာ Brenner Prize၊
၁၉၇၆မွာ Bialik Prize for literature (အက္ေဆးဆရာYeshurun Keshet နဲ႔ပူးတြဲ) ၊
၁၉၈၁ မွာ Wurzburg's Prize for Culture (Germany)၊
၁၉၈၂ မွာIsrael Prize for Hebrew poetry.
၁၉၈၆ မွာ  Agnon Prize၊
၁၉၉၄မွာ Malraux Prize: International Book Fair (France)၊
၁၉၉၄ မွာပဲLiterary Lion Award (New York)၊
၁၉၉၅ မွာ Macedonia`s Golden Wreath Award: International Poetry Festival  နဲ႔
၁၉၉၆မွာ Norwegian Bjornson Poetry Award တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။   
စာေပဆိုင္ရာႏုိဗယ္ဆုကိုေတာ့ အႀကိမ္ႀကိမ္အမည္စာရင္းတင္သြင္းျခင္းခံရေသာ္လည္း မရ႐ွိခဲ့ပါဘူး။

မ်ဳိးေတဇာေမာင္

Comments