ဗိုလ္သူရိန္- ပင္လယ္သမုဒၵရာနွင့္ သေဘၤာသားမ်ား

ပင္လယ္သမုဒၵရာနွင့္ သေဘၤာသားမ်ား
ဗိုလ္သူရိန္
(မိုးမခ)၊ ဒီဇင္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၇
     
သေဘၤာသားဆိုတာ ကမ္းမျမင္ လမ္းမျမင္ ပင္လယ္သမုဒၵရာအလယ္မွာ လႈပ္ရွားသြားလာေနရသူေတြပါ။ အၾကမ္းတမ္းဆံုး ပင္လယ္ျပင္ အရမ္းကားဆံုး ရာသီဥတုဒဏ္ကိုက်ြန္ေတာ္တို့ သေဘၤာသားခံစားေနၾကရပါ တယ္။ သေဘၤာေပၚမွာ အသက္ကယ္ေလွ Life boat  အသက္ကယ္ ေဖာင္ life rat အသက္ကယ္အက်ႌ life jacket ေတြရွိေနၿပီး သေဘၤာစြန္႔ခြာမႈ abondon ship drill ေလ့က်င့္ခန္းေတြ ဘယ္ေလာက္လုပ္လုပ္ အေၾကာင္းတစံုတရာေၾကာင့္သေဘၤာျမႇဳပ္ၿပီဆိုရင္ျဖင့္ မိနစ္ပိုင္းအနည္းငယ္သာအခ်ိန္ရွိတဲ့အတြက္ အသက္ ေပါင္းမ်ားစြာ ေရထဲမွာ စေတးခံခဲ႔ရတဲ့ သေဘၤာသားေတြ မနည္းေတာ့ပါဘူး။

သေဘၤာျမႇဳပ္တဲ့အဓိက အေၾကာင္းအရာေတြက သေဘၤာအျခင္းျခင္းတိုက္တဲ႔အခါ၊ သေဘၤာၾကမ္းျပင္ကို အရာဝတၳဳတခုခုနဲ႔ ေစာင့္မိၿပီးမတားနိုင္မစီးနိုင္ ပယ္လယ္ေရဝင္လာတ့ဲအခါ၊ မုန္တိုင္းနဲ႔ေတြ႔ၿပီး ပယ္လယ္ လိႈင္းၾကမ္းတဲ့အခါ တင္လာတဲ့ကုန္ေၾကာင့္သေဘၤာေစာင္းသြားျခင္း cargo list ျဖစ္တဲ့အခါမွာ သေဘၤာျမဳပ္ တတ္ၾကပါတယ္။ ဒီထဲမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုးကေတာ့ ရာသီဥတုဆိုးရြားေနတဲ့အခ်ိန္ တင္လာတဲ့ကုန္ေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ က်ြန္ေတာ္ အေတြ႔အႀကံဳအရ ႏွစ္စီးျဖစ္ဖူးပါတယ္။ ၂၀၁၂ ဝန္းက်င္ကာလက ဖိလစ္ပိုင္ ေရပိုင္နက္နားမွာ ျမန္မာသေဘၤာသားေတြ အပါအဝင္ ေတာင္ကိုရီးယားသေဘၤာ ကုန္ေပါက္ ငါးေပါက္ ကရိန္းေလးေခ်ာင္းပါ(သေဘၤာသားအေခၚ ေလးေခ်ာင္း ငါးေပါက္) တစီးျမႇဳပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္
 
အင္ဂ်င္စက္ျပင္ေနခ်ိန္မွာ ျဖစ္ပြားတဲ့အတြက္ စက္ ၂ (second eigner) က လြဲၿပီး စက္ခန္းထဲက က်န္တဲ့ သူေတြ အသက္မရွင္ၾကသလို သေဘၤာ ထမင္း ခက္က ေရထဲအခ်ိန္မီခုန္ခ်ခဲ႔ေပမယ့္လည္း ငါးစာမိသြား တာေၾကာင့္ အသက္ဆံုး ရံႈးခဲ႔ရပါတယ္။

ေနာက္တခုက မၾကာေသးခင္  ၂၀၁၇ ေအာက္တိုဘာလမွာျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ အိႏၵိယသေဘၤာသားေတြပါတဲ့ bulk carrier အမ်ဳိးအစားသေဘၤာပါပဲ။ ျဖစ္လိုက္တဲ့သေဘၤာကုန္အမ်ဳိးအစားေတြၾကည့္လိုက္ရင္ နီကယ္ သတၳဳရိုင္း nickle ore ေတြ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ က်ြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း ဒီကုန္ အမ်ိုးအစားကိုတင္တဲ့ နယူးကယ္လီတိုးနီးယား new caledonia နိုင္ငံကေန ေတာင္ကိုရီးယားကို ပို႔ေဆာင္ေနတဲ့ သေဘၤာကို စီး ေနသူပါ။

ဒါေပမဲ့ က်ြန္ေတာ္တို႔ကုန္ေတြက ေရလံုးဝမပါေသာ နီကယ္သတၳုရိုင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ အႏၱရာယ္ သိပ္မျဖစ္ ဘူးဆိုေပမယ့္လည္း ေန႔စဥ္ကုန္တင္္ေပါက္ ရဲ႕ေရစစ္ကန္ bildge hold မ်ားကိုကုန္မွ ေရက်မက် ေန႔စဥ္ တိုင္းေနရပါတယ္။ ယခုျဖစ္ပြားတဲ့သေဘၤာႏွစ္စီးလံုးက ေရအထြက္မ်ားေသာ ေၾကးနီ ေျမႀကီးေၾကာင့္ ျဖစ္ သလို ဆိုင္ကလုန္း တိုက္ဖုန္းမိုင္တုိင္းေတြနဲ႔ေတြ႔ၿပီဆိုရင္ေတာ့ သေဘၤာအတြက္ အင္မတန္အႏၱရာယ္မ်ား ရာကေန ေရပါတဲ့ကုန္က သေဘၤာတဖက္ကိုသာကပ္သြား (cargo list ) ၿပီး တျဖည္းျဖည္းေစာင္းသြားကာ သေဘၤာျမႇဳပ္သြားသည္အထိ ျဖစ္သြားၾကတာပါ။ 
 
ဒီလိုျဖစ္လို႔ အမွန္တကယ္ သေဘၤာစြန္႔ခြာခ်ိန္က မိနစ္ အနည္းငယ္ပါပဲ။ သတ္မွတ္တဲ့ဇံုေနရာ (muster station) မွာ လူစုထြက္ဖို႔ေနေနသာသာ အသက္ကယ္ အက်ႌ ဝတ္ၿပီး ေရထဲခုန္ခ်ဖို႔ေတာင္အေတာ္ႀကိဳးစား ရပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္ စက္ခန္း engin မွာ တာဝန္ၾကတဲ့သေဘၤာသားက မစားသာပါဘူး။ သူ႔အတြက္ အခ်ိန္ က စက္ခန္းကေန အေပၚျပန္တက္လာရတာနဲ႔တင္ ဘုရားေပးတဲ့အသက္သာ ရွိပါေတာ့တယ္။

ဒီျဖစ္စဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တကယ့္ျဖစ္ရပ္မွန္ သေဘၤာျမႇဳပ္သြားတာကိုကယ္ခဲ့ရသူ သေဘၤာသား ကိုေကာင္း ျမတ္ရဲ႕ အေတြ႔အႀကဳံကို ျပန္လည္ မ်ွေဝလိုက္ပါတယ္။

၂၀၁၇ ေအာက္တိုဘာ ၁၃ ရက္ေန႔

ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ (south china sea) ထဲမွာ ျမန္မာ ၁၆ ေယာက္ ကိုရီယား ၄ ေယာက္ပါတဲ့ SM Samarinda သေဘာၤ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း မိၿပီး တစီးလံုး ေျဗာင္းဆန္ေနေအာင္လႈပ္ရမ္းေနလို႔ အိပ္လို႔ လည္းမရ ျဖစ္ေနခ်ိန္၊ မနက္ ၂ နာရီေလာက္ ကုန္းခ်ုပ္ (Chief officer) က အခန္းတံခါး လာေခါက္ပါ တယ္။ အေရွ႕ ၆ မိုင္ေလာက္မွာ သေဘာၤတစီးျမဳပ္ေနလို႔ ငါတို႔ကိုအကူအညီလွမ္းေတာင္းေနတယ္။ အခုသြားကယ္ရမယ္ဆိုတာနဲ႔ ညေမွာင္ေမွာင္မဲမဲ မိုးထဲေလထဲမွာ တစီးလံုးက သေဘၤာသားေတြကို အကုန္ ေခၚၿပီး ေရေၾကာင္းျပေလွခါး (pilot ladder) ေတြဆင္၊ အသက္ကယ္ေဘာကြင္း (life buoy) ေတြကို ႀကိဳး နဲ႔တြဲခ်ည္ၿပီး အဆင္သင့္အေနအထား ျပဳလုပ္ၾကရနဲ႔ အကုန္အလႈပ္ရႈပ္ကုန္ပါတယ္။

က်ြန္ေတာ္တို့ သေဘၤာေနာက္မွာလည္း bulk carrier အမ်ိုးအစား ကုန္ေပါက္  ၉ ေပါက္ပါ သေဘၤာတစီး က search light မီး ေတြအကုန္ဖြင့္ၿပီး ကယ္ ဆယ္ေရး (rescue)လုပ္ဖို႔လာေနတာေတြ႔တယ္။ 
 
ခဏေလာက္ၾကာေတာ့ ေရွ႕မွာ အသက္ကယ္ေလွ (life boat) တစီးေမ်ာလာတာေတြ႔တာနဲ႔ အနားကို ကပ္ၾကည့္ေတာ ေရထဲအလိုအေလ်ွာက္က် အသက္ကယ္ေလွ(free fall life boat) အမ်ိုးအစားက အမိုးက ပြင့္ထြက္ၿပီး ေရေတြအျပည့္ဝင္ ေန တယ္။ ေလွအထဲမွာလဲ လူတေယာက္မွမေတ႔ြရပါဘူး။ 
 
ၾကည့္ရသေလာက္ ျမဳပ္သြားတဲ့သေဘာၤသားေတြ အသက္ကယ္ေလွနဲ႔အတူဆင္းဖို႔ (life boat launching) ေတာင္ အခ်ိန္မရလိုက္ဘူးထင္ပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္မွာပဲ ေနာက္သေဘာၤကအသက္ကယ္အက်ႌ(life jacket) ဝတ္ထားတဲ့ လူ၂ ေယာက္ကို ကယ္လိုက္ႏိုင္တယ္။ စက္ခန္းအရာရွိ  စက္ ၃ (3rd engineer) နဲ႔ စက္ ၄ (4th engineer)လို႔ ေျပာပါတယ္။ သူတို႔ေျပာတာကိုကယ္ထား တဲ့ေနာက္သေဘၤာက စကားေျပာစက္နဲ႔ က်ြန္ေတာ္တို႔ သေဘၤာကို သတင္းလွမ္းပို႔ပါတယ္။

အခု ျမဳပ္သြားတဲ့သေဘၤာအမည္က Emerlad star၊ သေဘၤာနိုင္ငံပိုင္အလံက ေဟာင္ေကာင္  Hong kong flag၊ ကုန္တင္အမ်ိုးအစားက bulk carrier၊ ကရိန္း ေလေခ်ာင္း ကုန္ငါးေပါက္ပါၿပီး သေဘၤာသား စုစု ေပါင္း ၂၆ ေယာက္ပါတယ္လို့သိရပါတယ္။ သေဘၤာသား အားလံုးက အိႏၵိယလူမ်ိုးေတြခ်ည္ပါပဲ။ 
 
တင္လာတဲ့ကုန္က နီကယ္သတၳဳရိုင္း (nickel ore)၊မုန္တိုင္းမိေတာ့ သေဘၤာလႈပ္ရမ္းေနရာကေန ကုန္မ်ား က တဖက္ကိုသာ ေစာင္း သြားၿပီး  သေဘၤာကိုတည္ၿငိမ္ေအာင္ မထိမ္းနိုင္ေတာ့ရာကေနစၿပီး ျမဳပ္သြားတာ ပါ။ စျဖစ္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔ တစီးလံုးျမဳပ္တဲ့အခ်ိန္က 20 မိနစ္ပဲၾကာတယ္။ အသက္ကယ္ေလွေပၚ တက္ေရာက္ဖို႔ ေတာင္ အခ်ိန္မရလိုက္ပါဘူး။ သေဘၤာသားအားလံုး အသက္ကယ္အက်ႌေတြနဲ႔ေရထဲခုန္ခ်လိုက္ရတယ္လို့ ၾကားရပါတယ္။

မနက္ ၆ နာရီေလာက္ၾကေတာ့ ျမဳပ္တဲ့ေနရာကို ကုန္ေသတၱာ container သေဘၤာတစီးပါ ထပ္ေရာက္လာ ၿပီး အားလံုးေပါင္း သေဘၤာ ၃ စီး ဆက္ ရွာၾကတယ္။ ရာသီဥတုကလည္း အရမ္းဆိုး၊ ေလလည္းၾကမ္း၊ မိုးကလည္းရြာ၊ သေဘာၤကလည္း အရမ္းလူးေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျမဳပ္သြားတဲ့ သေဘၤာက သေဘၤာသား ေတြ ဝတ္ထားတဲ့အသက္ကယ္ လိေမၼာ္ေရာင္ အက်ႌေတြက သေဘာၤ FO ဆီေတြေပက်ံကုန္ၿပီး အမဲေရာင္ ေတြျဖစ္ေနေတာ့ ကယ္ဖို႔ မေျပာနဲ႔ လူရွာရတာေတာင္ အရမ္းခက္ခဲေနတယ္။ ေလအရမ္းတိုက္ေနခ်ိန္မွာ မိုးကပါရြာေနေတာ့ မိုးစက္ေတြက မိုးကာဝတ္ထားတဲ႔ က်ြန္ေတာ္တို႔ ကိုေတာင္ ခဲနဲ႔ပစ္ေနသလိုပါပဲ။

မနက္ ၂ နာရီ သေဘာၤစျမဳပ္ထဲက ပယ္လယ္ထဲမွာ အသက္ကယ္အက်ႌနဲ႔ပဲ ၈ နာရီေလာက္ေရာက္ေနတဲ့ သူတုိ႔ေတြအတြက္ စဥ္းစားသာၾကည့္ပါေတာ့။ ေနာက္ က်ြန္ေတာ္တို႔သေဘာၤက အရွည္မီတာ ၂၅၀ (ေပ ၇၀၀) နီးပါး၊ ကုန္မပါေတာ့ အရမ္းေပါ့ေနၿပီး ေရေပၚမွာ သေဘၤာ(freeboard ) က ၂၅ မီတာျမင့္ေနတာ ေၾကာင့္ လိႈင္းထဲေလထဲမွာ ပန္ကာ (propeller effect) ကေကာင္းေကာင္း အလုပ္မလုပ္ေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ရ တာ အရမ္းခက္ခဲလို့  ကယ္ဖို႔လူကို ေတြ႔ေနရင္ေတာင္ အနားကပ္ဖို႔ကအရမ္းၾကာတယ္။

ဒါေပမဲ့ က်ြန္ေတာ္တို့အားလံုးတက္ညီလက္ညီႀကိဳးစားၾကတာ လူငါးေယာက္ရဲ႕အသက္ကိုကယ္လိုက္ႏိုင္ ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕လူေတြ က်ြန္ေတာ္တို႔သေဘာၤ ေဘးေအာက္ေရာက္ေနခါမွ ေျခကုန္လက္ပန္းက် ေရငန္ေတြ ပါးစပ္ထဲဝင္တာမ်ားၿပီး သတိလစ္သြားၾကေတာ့ သူတို႔ကို ဘယ္လိုမွကယ္ဖို႔ မတတ္ႏိုင္ပါဘူး။ 
 
ပစ္ခ်ေပးတဲ့ႀကိဳးနဲ႔တြဲခ်ီထားတဲ့ ေဘာကြင္းေတြကိုမကိုင္ႏိုင္ပဲ လိႈင္းနဲ႔ ျပန္လြင့္သြားတဲ့ လူ ၃ ေယာက္ ကိုယ့္မ်က္စိေရွ႕မွွာတင္ ေသသြားတာကို ေတြ႔ဖူးတာ က်ြန္ေတာ့္ဘဝမွာ ပထမဆံုးပါပဲ။ အရမ္းစိတ္မေကာင္းျဖစ္ေပမယ့္ ဘယ္လိုမွမတတ္ႏိုင္ခဲ့ဘူး။ က်ြန္ေတာ္တို႔သေဘာၤက ကယ္ဆယ္ေရး ေလွ (rescue board) ခ်ဖို႔အတြက္လည္း ရာသီဥတုကအရမ္းဆိုးေနေတာ့ ဘယ္လိုမွအဆင္မေျပခဲ့ဘူးျဖစ္ေန တယ္။ မနက္ ၁၀ နာရီေလာက္ၾကေတာ့ က်ြန္ေတာ္တို႔သေဘာၤက လူ ၅ ေယာက္နဲ႔ ေနာက္က သေဘာၤက ၁၁ ေယာက္ စုစုေပါင္း ၁၆ ေယာက္ကယ္လိုက္ႏိုင္ၿပီး အေလာင္း  ၄ ေလာင္းေတြ႔ရပါတယ္။ ၆ ေယာက္က ေတာ့ ေပ်ာက္ဆံုးေနတုန္းပါပဲ။
   
ေန႔လည္ ၂ နာရီေလာက္မွာေတာ့ ဂ်ပန္ဆိပ္ကမ္း(coast guard) က ရဟတ္ယာဥ္ေရာက္လာၿပီး ဆက္ရွာ ေနၾကပါတယ္။ ည ၇ နာရီေလာက္မွာ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဘာမွမျမင္ရေတာ့ကယ္ဆယ္တာ ခဏရပ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔သေဘာၤေတြကို အဲဒိနားမွာပဲ ေမ်ွာၿပီး ေစာင့္ေနရတယ္။ သေဘၤာတစီးလံုးလည္း မနက္ ၂ နာရီထဲက ေတာက္ေလ်ွာက္ မိုးေရထဲ ေျပးလႊားေနရေတာ့ အားမရွိေတာ့ဘူး။ လူပင္ပန္းတာထက္ ကိုယ္ ေတြသေဘာၤ ေဘးေအာက္နားေရာက္ေနမွ ကယ္ဆယ္ခြင့္မရလိုက္တဲ့ လူ ၃ ေယာက္ရဲ႕မ်က္ႏွာက မ်က္ လံုးထဲေပၚပၚလာလို့ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၿပီး ထမင္းေတာင္ မစားႏိုင္ ျဖစ္ရပါတယ္။ 
 
ကယ္ထားတဲ့သေဘၤာသား ၅ ေယာက္ကလည္း ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြအျပင္ သေဘၤာ FO ဆီေတြ မ်က္လံုး ေတြ ပါးစပ္ေတြ ထဲဝင္ၿပီး ထမင္းေတာင္မစားႏိုင္ၾကဘူး။ သူတို႔ကိုၾကည့္ၿပီး ေၾကာက္လည္း ေၾကာက္ ေတာ္ ေတာ္လည္း သနားသြားတယ္။

ဘယ္ေလာက္ႀကီးတဲ့သေဘၤာျဖစ္ျဖစ္၊သေဘၤာေပၚေလ့က်င့္ခန္း drill ေတြ ဘယ္ေလာက္လုပ္လုပ္၊တကယ္ တမ္းျဖစ္လာခဲ့ရင္ ဘာမွကိုလုပ္ခ်ိန္မရဘူး ဆိုတာသိလာရေတာ့ သေဘၤာလိုက္ခ်င္စိတ္ ကုန္သြားပါၿပီလို႔ သေဘၤာျမဳပ္တာကို ကိုယ္တိုင္ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ကိုေကာင္းျမတ္ သူ့ facebook မွာ ေရးသားထားပါတယ္။

ကုန္းေျမထက္ ဧရိယာပိုက်ယ္ဝန္းတဲ့ ပင္လယ္သမုဒၵရာထဲေရာက္သြားရင္ လူေတြဖန္တီးတဲ့ ဘယ္ေလာက္ ႀကီးတဲ့အရာျဖစ္ပါေစ၊ အားလံုးက ေသးငယ္သြားတက္ၾကပါတယ္။ သူ႔ကိုအန္တုလို႔ သူတျပန္ ကိုယ္တျပန္ လည္ပင္းခြစီး ႀကိဳးကိုင္ေနသူေတြကေတာ့ ပင္လယ္ကူး သေဘၤာသားေတြပါပဲ။ တခါတေလ အခန္႔မသင့္ ရင္ ရန္သူကေန မိတ္ေဆြျပဳၿပီး ပယ္လယ္ၾကမ္းျပင္ေအာက္မွာ မနိုးေသာ အိပ္စက္ျခင္းမ်ားနဲ႔ လဲေလ်ာင္း အနားယူသြားၾကတဲ့သေဘၤာသားေတြလည္း ရွိပါတယ္။ 

ဗိုလ္သူရိန္
၂၀ ၁၁ ၂၀၁၇
ေတာင္ပစိဖိတ္

Comments