လွေက်ာ္ေဇာ ● တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (၁၉) ႀကိမ္ေျမာက္ အမ်ဳိးသားကြန္ဂရက္ - အပိုင္း (၁ဝ)


လွေက်ာ္ေဇာ ● တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (၁၉) ႀကိမ္ေျမာက္ အမ်ဳိးသားကြန္ဂရက္ - အပိုင္း (၁ဝ)
(မုိးမခ) မတ္ ၁၊ ၂ဝ၁၈

● ေလ့လာစရာအခ်က္မ်ား
တ႐ုတ္သမၼတရွီက်င့္ဖင္တင္သြင္းလာတဲ့ အနာဂတ္ေတြမွ်ေဝထားတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတရပ္တည္ေဆာက္ေရးဆိုတာဟာ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ႏိုင္ငံတကာ့ဝါဒအျမင္သစ္တရပ္သာျဖစ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားကဆိုၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ။

ဒုတိယကမာၻစစ္အၿပီးေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ (အရင္းရွင္ အေနာက္တိုင္းႏိုင္ငံႀကီးမ်ားအုပ္စီးထားတဲ့) ႏိုင္ငံတကာ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြား ေရး၊ ဘ႑ာေရးစည္းမ်ဥ္းမ်ားရဲ႕ အားနည္းခ်က္မ်ား (ဥပမာ - ၂ဝဝ၈ ကစခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးကပ္ နလံမထူႏိုင္မႈ)တရားမွ်တမႈမရွိမႈ (ဥပမာ - အလ်င္အျမန္တိုးတက္လာတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားကို ေနရာမေပးမႈ) ေတြကို ဆိုရွယ္လစ္တ႐ုတ္ျပည္က စိန္ေခၚခဲ့ပါတယ္။


 တ႐ုတ္ေရနံကုမၸဏီႀကီးမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ လာဘ္စားမႈျဖင့္ တရား႐ံုးမွာစစ္ေဆးေနစဥ္

တ႐ုတ္က ႏိုင္ငံႀကီးငယ္မဟူ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိတဲ့ ဗဟုဝင္႐ိုးစြန္းစနစ္ (multilateralism) က်င့္သံုးေရးအတြက္ ေရွ႕ေဆာင္ ေရွ႕ရြက္ျပဳ ေျပာဆိုလာပါတယ္။ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းၾကား ထိန္းညိႇၿပီး တႏ္ုိင္ငံတည္း လႊမ္းမိုးမႈ (unipolarorha gemony) ကို တားဆီးႏိုင္ေရးအတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအတြက္ တ႐ုတ္ဟာ ျပည္တြင္းမွာေရာ ျပည္ပမွာပါ ဘက္ေပါင္းစံုကႀကိဳးစားၿပီး တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ၾသဇာအရွိန္ျမင့္မားလာ ေအာင္လုပ္ေဆာင္လာရာမွာ အခု ၂၁ ရာစုမွာေတာ့ စီးပြားေရးအရ ကမာၻ႔ဒုတိယအင္အားႀကီးႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔ေရာက္ရွိလာ႐ံု မွ်မက၊ ကမာၻေပၚမွာအလံုျခံဳဆံုံး၊ အတည္ၿငိမ္ဆံုးႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔လည္း ေရာက္ရွိလာပါေတာ့တယ္။

ကမာၻ႔စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္းရဲ႕ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းကို တ႐ုတ္က အာမခံထားတာျဖစ္ၿပီး ကမာၻဆင္းရဲသားလူဦးေရစုစုေပါင္းရဲ႕ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းကို တ႐ုတ္က ဆင္းရဲတြင္းကလြတ္ေစခဲ့ပါတယ္။

တျခားႏိုင္ငံမ်ားက ရာစုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီးလုပ္ခဲ့ရတာကို တ႐ုတ္က ဒီေလာက္လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ႀကီး လုပ္ႏိုင္လာတဲ့အခါ ကမာၻတဝွမ္း က ပညာရွင္မ်ား တ႐ုတ္ပံုစံ (Chinese Model) ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို စိတ္ဝင္စားလာၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႔ မ႐ိုးမစြဲ တူညီခဲ့တဲ့ႏိုင္ငံမ်ား (ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား) က ပိုစိတ္ဝင္းစားလာၾကပါတယ္။

● ဒီပံုစံကေနဘာေတြအတုယူႏိုင္မလဲ
၁။ ျပည္သူလူထု အက်ိဳးစီးပြားကို အဓိကထားမႈ (People centered)
(၁၉) ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္အစီရင္ခံစာထဲမွာ ရွီက်င့္ဖ်င္က ကြၽန္ေတာ္တို႔တေတြဟာ လူေသာင္းအခ်ဳိ႕ မ်က္ႏွာကို ေထာက္ မလား။ လူသန္းေပါင္း (၁၄ဝဝ) မ်က္ႏွာကိုေထာက္မလားလို႔ ေမးခဲ့ပါတယ္။ လာဘ္ယူ လာဘ္စားမႈန႔ဲ အေရးယူခံရ တဲ့ပါတီနဲ႔ အစိုးရဝန္ထမ္းေသာင္းအခ်ိဳ႕ကို မေထာက္ထားဘူးလို႔ အေျပာခံရတဲ့အတြက္ တ႐ုတ္တျပည္လံုးရွိ ျပည္သူ သန္းေပါင္း (၁၄ဝဝ) ကိုပဲ ေထာက္ထားရမယ္လို႔ ဆိုလိုတာပါ။


ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာခ်ထားေသာ ရြာသစ္တရြာ

တကယ္ေတာ့ ဒီလိုစကားမ်ဳိးကို ရွီက လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ (၂ဝ) ေက်ာ္ သူ ခ႐ိုင္အဆင့္တာဝန္ခံျဖစ္စဥ္ကတည္းက ေျပာခဲ့ဖူးတာပါ။ ဖူက်င့္ျပည္နယ္တြင္း ခ႐ိုင္အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ နင္တဲ့ခရိုင္ကိုေရာက္သြားစဥ္ အဲဒီခ႐ိုင္အတြင္း အစိုးရအရာရွိအေတာ္မ်ားမ်ား ဟာ လယ္သမားေတြဆီက လယ္ေတြသိမ္းၿပီး (အစိုးရေငြနဲ႔) အိမ္ေတြေဆာက္ ကိုယ္ကေတာ့ အစိုးရေပးတဲ့အိမ္နဲ႔ ေနစတဲ့ အမႈေတြနဲ႔ တန္းတိုးပါတယ္။ ဒါကို လူထုကမေက်နပ္လို႔ လူထုဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲေတြ လုပ္ေနတာပါ။ အဲဒီလူထုေတြကို ရွီက ေခၚေတြ႕ၿပီး တကယ္ဟုတ္မဟုတ္ ကြင္းဆင္းေလ့လာပါတယ္။ မွန္ေၾကာင္းေတြ႕ရတဲ့အခါ၊ အဲဒီလိုအရာရွိေတြကို ပထမ ေတာ့ အစိုးရအိမ္ေတြကိုျပန္အပ္ခိုင္း၊ ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးေတြေပးခိုင္း စတာေတြလုပ္ၿပီး တခ်ဳိ႕လူထုအေပၚ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့ သူမ်ားကိုေတာ့ (ေျမယာေတြအၾကမ္းဖက္သိမ္းရင္း ထိခိုက္မႈ၊ ေသဆံုးမႈေတြျဖစ္ခဲ့) အိမ္ေတြသိမ္း၊ ရာထူးကျဖဳတ္ အေရးယူခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ရွီကေျပာခဲ့တာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ လူ (၁၃) သန္း (ခ႐ိုင္အတြင္းလူဦးေရ)မ်က္ႏွာေထာက္မလား။ အရာရွိတရာေက်ာ္ (ျပစ္မႈေတြက်ဴးလြန္ထားတဲ့ အရာရွိမ်ား) မ်က္ႏွာေထာက္မလားတဲ့။

တ႐ုတ္ျပည္သူလူထုအေၾကာင့္ၾကဆံုးျပႆနာဟာ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီတြင္းနဲ႔ တ႐ုတ္အစိုးရတြင္း လာဘ္ယူလာဘ္စားမႈ မ်ား တေန႔တျခားႀကီးထြားလာၿပီး မႏိ္ုင္မနင္းျဖစ္ကာ၊ ပ်က္စီးသြားမွာကိုပါ။ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဟာ စတင္တည္ေထာင္ ကတည္းက ပါတီတြင္းစည္းကမ္းမ်ားကို အေတာ္တင္းက်ပ္စြာကိုင္တြယ္ခဲ့ပါတယ္။ စည္းကမ္းခ်ိဳးေဖါက္သူမ်ားကိုလည္း အေတာ္ျပင္းထန္စြာအေရးယူပါတယ္။ ဘယ္သူ႔မ်က္ႏွာမွမေထာက္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတံခါး ဖြင့္ေပၚလစီက်င့္သံုးၿပီး ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ဖိတ္ေခၚရတဲ့အခါ၊ စည္းကမ္းေတြေလ်ာ့ရဲလာပါတယ္။ (တိန္ေရွာင္ဖင္ ကလည္း တံခါးေတြဖြင့္လိုက္ရင္ေတာ့၊ ေလေကာင္းေလသန္႔ေတြ၊ အလင္းေရာင္ေတြနဲ႔အတူ၊ ျခင္ေတြ ယင္ေတြ ဝင္လာမွာပဲ လို႔ သတိေပးခဲ့ပါတယ္။)

အစိုးရကိုယ္တိုင္က ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး (၁ဝ) ႏွစ္ ဆင္ႏႊဲထားလို႔ စီးပြားေရးအရခြၽတ္ျခံဳက်ေနတဲ့အေရးက ေသေရး ရွင္ေရးျဖစ္ေနေလေတာ့ (Investment friendly atmosphere) ႏ္ိုင္ငံျခားအရင္းအႏွီးေတြ လွိမ့္ဝင္လာေရးကိုပဲ မ်က္စိမိွတ္ ဦးစားေပးခဲ့ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားက အရင္းအႏွီးတင္မက၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အတတ္ပညာရွင္တြ စသျဖင့္ လူစံုပါ လာၿပီး၊ (တခ်ဳိ႕ဆို အစီအစဥ္ရွိရွိ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ေတြကို) ဘက္စံုက ဖ်က္ဆီးပါေတာ့တယ္။ အရင္းရွင္စနစ္အတြင္းက ဆုတ္ယုတ္ပ်က္ျပားတဲ့အက်င့္ေတြ ေပၚထြက္လာပါတယ္။ အရင္းအႏွီးရွိတဲ့ အရင္းရွင္ေငြရွင္ေၾကးရွင္မ်ားနဲ႔ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕ အစည္းထဲကလူမ်ား ပူးေပါင္းၿပီး ခ႐ိုနီလူတန္းစားမ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ (၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက သတင္း စာေတြထဲမွာ ဒီစီးပြားေရးပံုစံကို မျပဳျပင္ရင္ေတာ့၊ တို႔တိုင္းျပည္ႀကီး အရင္းရွင္ခ႐ိုနီစနစ္ႀကီး ျဖစ္သြားေတာ့မယ္လို႔ ေရးသား ေနတာေတြရွိၿပီး၊ အဲဒီေဆာင္းပါးေတြထဲမွာပဲ၊ တ႐ုတ္ျပည္မွာ မီးခိုးေရာင္ေငြ (၉) ထရီလ်ံယြင္ရွိတယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ (မီးခိုးေရာင္ေငြ (Gray money) ဆိုတာ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းရထားတဲ့ ေငြျဖဴလည္းမဟုတ္၊ ဥပေဒမဲ့ရထားတဲ့ ေငြမဲလည္းမဟုတ္ပဲ၊ ဥပေဒေတြကို လက္တလံုးၾကားလုပ္၊ ယိုေပါက္အမ်ဳိးမ်ဳိးကေနရထားတဲ့ဝင္ေငြေတြကို ဆိုလိုတာပါ။)



ဆင္းရဲမႈပေပ်ာက္ေရးစီမံကိန္းအရ အိမ္သစ္မ်ားသို႔ေျပာင္းေရႊ႕လာတဲ့ ရြာသူရြာသားမ်ား

ဒါေတြကို တ႐ုတ္အစိုးရအဆက္ဆက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ေပမယ့္ အျမစ္မျပတ္ပါဘူး။ တ႐ုတ္အစိုးရအေနနဲ႔ကလည္း အရင္းရွင္ကမာၻနဲ႔ သိပ္မ်က္ႏွာပ်က္မခံႏုိင္ေသးပါဘူး။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္စီးပြားေရးက သိပ္မတည္ၿငိမ္ေသးလို႔ပါ။ ၂၁ ရာစုအဝင္မွာေတာ့ တ႐ုတ္ စီးပြားေရးကလည္း အေတာ္ေတာင့္တင္းလာ (အရန္ေငြ ေဒၚလာ ၃ ထရီလ်ံေက်ာ္)၊ အရင္းရွင္စီးပြားေရးကလည္း ပံုပ်က္လာ တဲ့အခါ၊ တ႐ုတ္က ဒါကိုအခြင့္ေကာင္းအျဖစ္အသံုးခ်ၿပီး၊ တ႐ုတ္ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ခိုင္မာေရးအတြက္ ဘက္စံုက ပံုေအာလုပ္ လာရင္း အိတ္ေပါက္နဲ႔ ဖားေကာက္သလိုျဖစ္ေနရတဲ့ (ျပည္သူေတြကလည္း သိပ္ရြံ႕မုန္းေနတဲ့ အခြင့္ထူးခံမ်ားရဲ႕) လာဘ္ယူ လာဘ္စား တိုက္ဖ်က္ေရးကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္လုပ္ေဆာင္လာရာမွာ ျပည္သူေတြရဲ႕ တခဲနက္ေထာက္ခံမႈကိုရလာၿပီး၊ ပါတီရဲ႕ၾသဇာေရာ၊ အစိုးရရဲ႕ၾသဇာပါ တက္လာပါေတာ့တယ္။ မိမိလုပ္သေရြ႕ အက်ိဳးေက်းဇူးခံစားလာရမႈမ်ားက လူေတြရဲ႕ထုတ္လုပ္ေရးစြမ္းအင္ေတြကိုျမွင့္တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒါက တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ခိုင္မာေတာင့္ တင္းေစလိုက္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕အက်ိဳးစီးပြားကို ဦးထိပ္ထားတယ္ဆိုတာကို ေပၚလြင္ေအာင္ျပသႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

၂။ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရထားတဲ့ပါတီ အင္အားေတာင့္တင္းေအာင္ တည္ေဆာက္ေရး
ရွီ ရဲ႕ကြန္ဂရက္မွာတင္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ေရွ႕အႏွစ္ (၃ဝ) ထိ (၂ဝ၄၉ တ႐ုတ္ျပည္သစ္တည္ေထာင္တာ ႏွစ္ (၁ဝဝ) ျပည့္) စီမံကိန္းအျပည့္အစံု (Blue print) ကို အဆင့္အသီးသီးခြဲၿပီး တင္ျပထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ ဘယ္အစိုးရ၊ ဘယ္ပါတီမွ မလုပ္ႏိုင္တဲ့လုပ္ငန္းပါ။ ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္ျပည္မွာက တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဟာ ေတာက္ေလွ်ာက္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရခဲ့တဲ့ ပါတီျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ဒီလိုမ်ဳိးအခြင့္ (Legitimiacy) ဘာ့ေၾကာင့္ရေနသလဲ။

တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ေတြဟာ သူတို႔ပါတီကို စဥ္ဆက္မျပတ္ သန္႔ရွင္းလန္းဆန္းတက္ႂကြေနေအာင္၊ ေခတ္ကာလမ်ားနဲ႔အညီတီထြင္ဖန္တီးမႈရွိစြာ ဘက္စံုကျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေနႏိုင္လို႔ပါပဲ။ ပါတီတြင္းႏိုင္ငံေရးေလထုကို အလြန္ေကာင္း မြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ထားတာပါ။

တကယ္ေတာ့ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ (၉၆) ႏွစ္က လူ (၅ဝ) ေလာက္သာရွိခဲ့တဲ့ အစုအဖြဲ႕ေလးတခုအျဖစ္က ေနအခုအခါ ပါတီဝင္ေပါင္း (၈၉) သန္းနဲ႔ ေအာက္ေျခအဖြဲ႕ (Grassroots organizations) ၄.၅ သန္းရွိတဲ့ ပါတီႀကီးတရပ္ အ ျဖစ္သို႔ေရာက္ရွိေနၿပီး၊ ကမာၻေပၚမွာအႀကီးဆံုး အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရပါတီျဖစ္ေနပါၿပီ။ တိုင္းျပည္ႀကီး တည္ၿငိမ္ဖို႔၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအရွိန္ကိုထိမ္းထားႏိုင္ဖို႔၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားကို ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ပါတီႀကီးကို အင္အားေတာင့္တင္း ခိုင္မာ ေအာင္ တည္ေဆာက္ၾကမယ္လို႔လည္း တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားက ဆံုးျဖတ္ထားၾကပါတယ္။     ပါတီႀကီးကို အဂတိကင္းစင္တဲ့၊ ဖ်က္ဆီးလို႔မရႏိုင္တဲ့၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီတရပ္ျဖစ္လာေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို ၾကည့္ရေအာင္ပါ။

(က) ပါတီဝင္မ်ားလိုက္နာရမဲ့စည္းကမ္းမ်ား၊ ေယဘုယ်အေျခခံေတာင္းဆိုမႈမ်ားအျပင္၊ အခ်ိန္ကာလအလိုက္၊ ေနရာ ဌာန မ်ားအလိုက္ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား အလြန္အေသးစိတ္က်ပါတယ္။ ဥပမာ - ၿခိဳးျခံေခြၽတာေရးအတြက္ လိုက္နာ ရမဲ့ အခ်က္ (၈) ခ်က္ဆိုပါစို႔။ ျပည္သူပိုင္ပစၥည္းမ်ား (ကားမ်ား၊ အေဆာက္အအံုမ်ား) သံုးစြဲမႈကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား၊ အစိုးရေငြ မ်ားသံုးၿပီး အခမ္းအနားမ်ား ၊စားပြဲေသာက္ပြဲက်င္းပတာေတြ၊ ခရီး (ေလ့လာေရးနာမည္တပ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခားခရီးေတြ) ထြက္ရာ မွာ မလိုအပ္သူမ်ားပါေနတာ၊ စတာ စတာေတြကို အကုန္တင္းက်ပ္စြာပိတ္ထားပါတယ္။ (အဲဒီလႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ ေငြဘီလီယံနဲ႔ခ်ီ ေခြၽတာလိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ စာရင္းအတိအက် တိုင္းျပည္ကို ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ပါတယ္။)

(ခ) ဒီလုပ္ဟန္ေတြကို ေစာင့္ၾကည့္စံုစမ္းႀကီးၾကပ္တဲ့အဖြဲ႕မ်ားကိုလည္း အဆင့္ဆင့္ဖြဲ႕ထားပါတယ္။

(ဂ) ဒါေတြကိုခ်ဳိးေဖာက္သူမ်ားကို ရာထူးအဆင့္အတန္းမခြဲ၊ ဘယ္မ်က္ႏွာမွမေထာက္ တရားဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူအျပစ္ ေပးပါတယ္။ တရားစီရင္စစ္ေဆးမႈေတြကိုလည္း အေတာ္ပြင့္လင္းစြာျပဳလုပ္ပါတယ္။ အစိုးရ႐ုပ္ျမင္သံၾကားက တိုက္႐ိုက္ လႊင့္ထုတ္ေပးတာေတာင္ ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒီနည္းမ်ားနဲ႔ (၁၈ ႀကိမ္နဲ႔ ၁၉ ႀကိမ္ ကြန္ဂရက္ၾကား) ၅ ႏွစ္ကာလအတြင္း လာဘ္ယူလာဘ္စားအမႈေပါင္း ၁.၆ သန္းေက်ာ္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး၊ အစိုးရအမႈထမ္းနဲ႔ ပါတီဝင္ေပါင္း ၁.၂ သန္းေက်ာ္ကို အေရးယူအျပစ္ေပးခဲ့ႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားကိုေျပးသြားတဲ့သူေပါင္း ရာဇဝတ္သား၂၅ဝဝ ေက်ာ္ကို တိုင္းျပည္သို႔ျပန္လည္ေခၚေဆာင္လာႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ဘ႑ာေငြ ယြင္ ၈.၆ ဘီလီယံ (ေဒၚလာ ၁.၂ ဘီလီယံ) ျပန္လည္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ပါတီတြင္းေလထုကိုသန္႔စင္ေအာင္လုပ္ေနရံုမွ်မက ပါတီတြင္း မ်ဳိးဆက္သစ္ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း စနစ္တက်လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ပါတီ အဆင့္တိုင္းက ေခါင္းေဆာင္အစုမ်ားထဲမွာ သံုးပံုတပံုကို အသစ္မ်ားထည့္သြင္းၿပီး လူေဟာင္းမ်ားနဲ႔ ပူးတြဲတာဝန္ယူေစပါ တယ္။

တ႐ုတ္က အစိုးရအရာရွိမ်ားေမြးျမဴရာမွာ (Meritocracy) ဆိုတဲ့ အရည္အခ်င္းေပၚမူတည္ၿပီး ရာထူးအတိုးအျမႇင့္ လုပ္မႈပါပဲ။ ဒါေတြက ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕လုပ္ရည္ကိုင္ရည္နဲ႔ စိတ္ဓာတ္ထက္သန္မႈေတြကို ရေစပါတယ္။ တရားမွ်တစြာယွဥ္ၿပိဳင္မႈကို ျဖစ္ ေစပါတယ္။

၃။ အေျခခံပစၥည္းမ်ား (Resources) ကို လိုအပ္သလို စုစည္းအသံုးျပဳႏိုင္ျခင္း
တိုင္းျပည္မွာ အေရးေပၚအေျခအေနမ်ား (သဘာဝေဘးမ်ား၊ လူမ်ဳိးစုျပႆနာမ်ား) ေပၚေပါက္လာပါက တ႐ုတ္အစိုးရ (ဗဟို) အေနနဲ႔ လိုအပ္သလို အေျခခံပစၥည္းမ်ားကို ထိေရာက္စြာစုစည္္းအသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ အေျခခံအေဆာက္အအံုတည္ေဆာက္ေရးမွာျဖစ္ျဖစ္၊ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားမွာျဖစ္ျဖစ္၊ ပံုေအာအကုန္အက်ခံႏိုင္တာေၾကာင့္၊ တျခားႏိုင္ငံ မ်ားနဲ႔ယွဥ္ရင္ အျမဲေရွ႕ေရာက္ေနႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ - ၂ဝဝ၈ စစ္ခြၽမ္ငလ်င္ႀကီးေဘးနဲ႔ၾကံဳရတဲ့ ေဒသအားလံုးကို တတိုင္းျပည္လံုးက (ျပည္နယ္တိုင္း) ဝိုင္းၿပီး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေပးျခင္းျဖင့္ (၁ဝ) ႏွစ္ျပည့္ခ်ိန္မွာ လုပ္ငန္းအားလံုး နဂိုအတိုင္း ျပန္တည္ေဆာက္ၿပီးျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ စနစ္တက်စံုစမ္းေလ့လာညိႇႏႈိင္းပံုစံဆြဲၿပီးမ ျပန္လည္တည္ ေဆာက္တာျဖစ္လို႔ ေရတိုအက်ိဳးေပၚထြက္မဲ့စီမံကိန္းေတြေရာ၊ ေရရွည္စဥ္ဆက္မျပတ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ပါ စီမံကိန္းမ်ားပါ ဝင္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

၄။ ထိေရာက္တဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္

ဒီမိုကေရစီရဲ႕အႏွစ္သာရဟာ ျပည္သူလူထု အလိုက်ေက်နပ္ေစမႈပါပဲ။ တ႐ုတ္ျပည္က က်င့္သံုးေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ျပည္သူ႔ ကြန္ဂရက္စနစ္ရဲ႕ အဓိကတာဝန္ဟာ ျပည္သူလူထုအက်ိဳးေဆာင္ၿပီး၊ ျပည္သူေတြရဲ႕အက်ိဳးစီးပြားကိုသာ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ ေဆာင္ေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။ ယခုအခါ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာရဲ႕အျမင့္ဆံုးအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသားျပည္သူ႔ကြန္ဂရက္မွာအလႊာအသီးသီးက အထူးသျဖင့္ ေအာက္ေျချပည္သူ႔အသံမ်ား ပိုမိုၾကားရဖို႔အတြက္ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ဝန္ထမ္း ပညာရွင္၊ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေနရာမ်ား ပိုမိုေပးလာေနပါတယ္။ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေတာင္ တက္ေရာက္လာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

တ႐ုတ္ရဲ႕ဒီမိုကေရစီမွာ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းျခင္းဟာ အခရာ ဂုဏ္အဂၤါရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ (Consultative) ဥပမာ - ၁၃ ႀကိမ္ေျမာက္ (၅) ႏွစ္စီမံကိန္း (၂ဝ၁၆ - ၂ဝ၂ဝ) (အေတာ္အသင့္ျပည့္စံု ႂကြယ္ဝတဲ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတည္ေဆာက္ေရး အတြက္ အခ်က္အခ်ာစီမံကိန္း) ဟာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေထာင့္စံု၊ ေနရာစံုက အထက္မွေအာက္၊ ေအာက္မွအထက္၊ အျပန္ျပန္ အလွန္လွန္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၿပီးမွ ထြက္လာတာပါ။ တႏိုင္ငံလံုးက စုစည္းရသမွ် အခ်က္အလက္ေပါင္း ၂၅ဝဝ ထဲက ၃၂ ရာ ႏႈန္းကို လက္ခံထားပါတယ္။ (ဒီေနရာတင္မဟုတ္ပါဘူး။ ပါတီကြန္ဂရက္အတြက္ အစီရင္ခံစာျပင္ဆင္ရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရရဲ႕လုပ္ငန္းအစီရင္ခံစာအတြက္ျပင္ဆင္ရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အဲသလိုတျပည္လံုးက ပါဝင္ေျပာဆိုခြင့္ရေအာင္ စီစဥ္ထားတဲ့အ ေျခခံအေဆာက္အအံုေတြရွိပါတယ္။) အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားေရြးခ်ယ္ရာမွာျဖစ္ေစ၊ ရာထူးေနရာမ်ား တိုးျမႇင့္ရာမွာျဖစ္ေစ၊ အ ရည္ အခ်င္းမ်ားေပၚမူတည္ၿပီး ေရြးခ်ယ္မႈနဲ႔ ေရြးေကာက္ခံရမႈ (Selection plus election) စနစ္နဲ႔သြား႐ံုသာမက၊ လူထု ရဲ႕အျမင္၊ သေဘာထားမ်ားကိုလည္း အေလးထားထည့္သြင္းစဥ္းစားပါတယ္။ အရာရွိမ်ားရဲ႕လုပ္ရည္ကိုင္ရည္မ်ားကို အကဲ ျဖတ္တဲ့အခ်က္မ်ားကေတာ့၊ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၊ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးႏိုင္မႈ၊ လူမႈတည္ၿငိမ္ေရး၊ ဆင္းရဲသားပ ေပ်ာက္ ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္လုပ္ငန္းမ်ား စတာေတြပါဝင္ၿပီး၊ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈမ်ားကလည္း အလြန္ျပင္းထန္လို႔ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ အလြန္ေကာင္းမြန္သူမ်ားသာ ရာထူးတက္လာႏိုင္တာပါ။ (ယခု သမၼတရွီက်င့္ဖင္ေရာ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီခက္ ခ်န္ေရာ၊ သာမန္ေအာက္ေျခအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အဆင့္ဆင့္တက္လာသူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။)

၅။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ႏိုင္မႈ
တ႐ုတ္အစိုးရအေနနဲ႔ ေရရွည္စီမံကိန္းမ်ား၊ ေရတိုစီမံကိန္းမ်ားရွိေပမယ့္ လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ အခ်ိန္မီ တီထြင္ဖန္တီးမႈရွိစြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ဥပမာ - ေက်းလက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေၾကာင္းၾကည့္ရေအာင္ပါ။ တ႐ုတ္ျပည္အေနနဲ႔ လယ္ယာလုပ္ငန္းနဲ႔ေက်းလက္ေဒသကိုေခတ္မီတိုးတက္ေအာင္တျပိဳင္တည္းမလုပ္ႏိုင္ရင္ေခတ္မီတိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။လို႔ဆိုထားပါတယ္။ဒိအတြက္ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရးအတြက္စီမံကိန္းမ်ားေရးဆြဲရာမွာေဒသအလိုက္၊အေျခအေနအလိုက္ေရးဆြဲထားၿပီးသင့္ေတာ္သလိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ေအာင္စီမံထားတာေတြ႕ရပါတယ္။စီမံကိန္းကိုတသမတ္တည္းမထားပါဘူး။

ေနေရး စားေရး ဖူလံုတဲ့ေက်းရြာမ်ားမွာ လူမႈေရးဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြ အဓိကထားဖို႔၊ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ေတြရွိတဲ့ ရြာ ေတြမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးနဲ႔ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းေတြကို တြဲလုပ္ဖို႔၊ သဘာဝအႏာၱရာယ္ရွိႏိုင္တဲ့ေနရာေတြ၊ ရာသီဥတု၊ ေျမအေျခ အေန ဆိုးဝါးတဲ့ေဒသေတြကို ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာခ်ထားေပးဖို႔ စသျဖင့္ အေသးစိတ္ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ခ်ေပးထားတာပါ။

ဒီလိုစီမံကိန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ရာမွာလည္း စမ္းသပ္ကြက္မ်ား (Pilot program) လုပ္ေဆာင္ၾကည့္ၿပီးမွ တခြင္တျပင္လံုးမွာ ေဖၚေဆာင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီီလိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားကို အခ်ိန္မီလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာတာဝန္ခံမ်ားဟာ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ (Accountability) အျပည့္ရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

၆။ တီထြင္ဖန္တီးမႈရွိတဲ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ရဲ႕အျမဳေတအဆင့္ (Primary stage) မွာ သာရွိေနေသးတဲ့အတြက္ ယခုက်င့္သံုးေနတဲ့ အေျခခံစီးပြားေရးစနစ္အတြင္းမွာ အမ်ားပိုင္ဆိုင္မႈစနစ္ (Public ownership) က အဓိကအခန္းကပါဝင္ဦးေဆာင္ေနေပမဲ့တျခားပိုင္ဆိုင္မႈအမ်ဳိးမ်ဳိးေတြလည္း ယွဥ္တြဲရွိေနၿပီး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေနပါတယ္။ ဒါက အမ်ားပိုင္ဆိုင္မႈစနစ္ (အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံပိုင္လုပ္ငန္းႀကီးမ်ား (State Owned Enterprises.S.O.E) ရဲ႕စြမ္းအင္ကို ပိုမိုခိုင္မာေစတာနဲ႔အတူ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ အခန္းက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေရးကိုလည္း အားေပးေထာက္ခံ လမ္းညႊန္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အေျခခံပစၥည္းမ်ား ခြဲေဝေရးကို ေစ်းကြက္ ကပဲ ဆံုးျဖတ္ခြင့္္ေပးထားၿပီး၊ အစိုးရကေတာ့ အႀကီးစားေပၚလစီမ်ားအတြက္ ပိုမိုအားျဖည့္လုပ္ေဆာင္ဖို႔သာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ တ႐ုတ္မ်ားရဲ႕ အစဥ္အလာအရ ဘက္စံုတဲ့အႏုပဋိေလာမက်တဲ့စဥ္းစားေတြးေခၚနည္းျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိၾကပါတယ္။

အစိုးရနဲ႔ေစ်းကြက္အၾကားဆက္ဆံေရးဟာ ပိုမိုအားေကာင္းေစတဲ့ (Symbiotic) ဆက္ဆံေရးျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ တ႐ုတ္ရဲ႕ဆိုရွယ္လစ္ေစ်းကြက္စနစ္ဟာ အံၾသဖြယ္စီးပြားေရးေအာင္ျမင္မႈေတြကိုရခဲ့ၿပီး၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔လည္း ကြၽမ္းက်င္ လုပ္ သားမ်ား ဆြဲေဆာင္တဲ့ (Talent magnet) ေနရာျဖစ္လာေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားထြက္ပညာသင္ခဲ့ၾကတဲ့သူေတြ အခုအခါ သိန္း နဲ႔ခ်ီၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ျပန္လာေနၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြေၾကာင့္ အခုအခါ လုပ္ငန္း ကိုင္ငန္း လုပ္ကိုင္ခြင့္ေေတြ အလတ္စားအငယ္စားလုပ္ငန္းေတြ (small and median –size enterprises.S.M.E) လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ပိုမို ေကာင္းမြန္လာလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က (Brain drain) ဦးေႏွာက္ယိုစီးမႈၾကံဳေနခဲ့ရတယ္ဆိုတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္မွာ အခုေတာ့ (Brain gain) ဦးေႏွာက္စြမ္းရည္ အျမတ္ထြက္လာေနပါျပီ။

၇။ တည္ၿငိမ္မႈကို ထိန္းသိမ္းျခင္း
တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕အဓိကကိုင္စြဲထားတဲ့မူဟာ ဖြံ႕Nဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႔ယွဥ္လ်က္ လူမႈေရးတည္ၿငိမ္မႈကို ထိမ္းသိမ္းေရးပါပဲ။ လုံျခံဳ ေရးဟာ လူထုရဲ႕ေနထိုင္မႈဘဝမွာ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့အစိတ္အပိုင္းတရပ္ျဖစ္႐ံုမက၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္လည္း ပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္းကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။

ကမာၻမွာ လူဦးေရအမ်ားဆံုးရွိတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္မွာ (က) လူမ်ဳိးစုအမ်ားအျပားရွိေပမယ့္ (ခ) အလြန္က်ယ္ေျပာတဲ့ႏိုင္ငံႀကီး ျဖစ္ေပမယ့္ (ဂ) မတူတဲ့ေဒသမ်ားအၾကားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြ မညီမမွ်ျဖစ္ေနေပမယ့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေရးနဲ႔တည္ၿငိမ္မႈအၾကား ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ထိန္းညႇိထားႏိုင္လို႔ လူမႈေရးတည္ၿငိမ္မႈကို ထိမ္းသိမ္းထားႏိုင္တာပါ။ ျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားအၾကားေပၚေပါက္လာေလ့ရွိတဲ့ ပဋိပကၡမ်ားကို ျပည္သူအက်ိဳးစီးပြားေပၚအေျခခံၿပီး လက္ဦးမႈရွိ ရွိေျဖရွင္းေပးႏိုင္ရံုမွ်မက၊ ျပည္သူလူထုကိုလည္း မိမိတို႔ရဲ႕မတူညီတဲ့အက်ိဳးစီးပြားေတြ၊ ေတာင္းဆိုမႈေတြကို စနစ္တက် သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္စြာ ေျဖရွင္းဖို႔ လမ္းညႊန္မႈေတြလုပ္ေပးပါတယ္။

အလုပ္အကိုင္သစ္မ်ားေပၚေပါက္ေရး၊ တည္ၿငိမ္ေရးေတြကို အဆက္မျပတ္လုပ္ေဆာင္ၿပီး ဝင္ေငြကြာဟမႈမ်ားကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကမာၻအႀကီးဆံုးအက်ယ္ျပန္႔ဆံုး လူမႈဖူလံုေရးကြန္ရက္ကိုလည္း တည္ေဆာက္ေပး ထားၿပီးပါၿပီ။



ကာဘြန္အသံုးျပဳမႈေလွ်ာ့ခ်ထားတဲ့ ၿမိဳ႕သစ္ (Smart city)

လူေတြရဲ႕စိတ္မွာ တရားမွ်တမႈရွိတယ္လို႔ ခံစားရရံုမက၊ ႀကိဳးစားရင္ႀကိဳးစားသေလာက္ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရွိတယ္၊ ေမွ်ာ့္လင့္ ခ်က္ေတြရွိတယ္ဆိုတာေတြကို ထင္သာျမင္သာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေတြက လူမႈေရး တရားမွ်တမႈ (Social justice) ကိုရေစၿပီး တည္ၿငိမ္မႈကိုရေစပါတယ္။

၈။ အျပန္အလွန္္အက်ဳိးရွိေရးနဲ႔ မွ်ေဝျခင္း
တ႐ုတ္အေနနဲ႔ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ တံခါးဖြင့္ေပၚလစီစတင္က်င့္သံုးခ်ိန္ကစလို႔ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕စည္းမ်ား (ကုလသမဂၢ၊ ကမာၻ႔ဘဏ္ စသျဖင့္) ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီးႏိုင္ငံမ်ား (အေမရိကန္၊ ဥေရာပစသျဖင့္) ကေန အကူအညီမ်ား (အရင္းအႏွီး၊ အတတ္ပညာစသျဖင့္) ဘက္စံုရရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအရင္းရွင္ ဂလိုဘယ္လာေဇးရွင္းလိႈင္းကိုစီးၿပီး (တဖက္က လည္း ဂလိုဘယ္လာေဇးရွင္းကို ေထာက္ပံ့ကူညီၿပီး) တ႐ုတ္အေနနဲ႔ ကမာၻ႔ဒုတိယအင္အားအႀကီးဆံုးႏိုင္ငံတရပ္ျဖစ္လာတာပါ။ တ႐ုတ္က ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို အကူအညီေပးခဲ့တဲ့သူေတြရဲ႕ေက်းဇူးကို ဘယ္ေတာ့မွ်မေမ့ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔တတ္ ႏိုင္သမွ်ျပန္ဆပ္မွာပါလို႔ ဆိုေနပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ကမာၻ႔ရြာျဖစ္လာခ်ိန္မွာ ကမာ႔ၻစီးပြားေရးအေျခအေနေတြ က်ဆင္းလာေတာ့ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံမ်ားက ဂလိုဘယ္လာေဇးရွင္းကေန ေနာက္ဆုတ္ခ်င္လာၾကပါတယ္။

ဒီမွာတင္ တ႐ုတ္က ဂလိုဘယ္လာေဇးရွင္းရဲ႕အားနည္းခ်က္ေတြကိုျပဳျပင္ၿပီး ပိုမိုပြင့္လင္းမႈရွိတဲ့၊ ပိုမိုတရားမွ်တတဲ့၊ အားလံုး ပါဝင္ႏိုင္တဲ့ အနာဂတ္ေတြကံၾကမၼာေတြကို မွ်ေဝထားတဲ့ ကမာၻႀကီးတရပ္တည္ေဆာက္ေရးဆိုတဲ့လမ္းစဥ္ကို တင္လာ တာျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္က လက္ဦးမႈယူၿပီး အလုပ္လမ္းညႊန္ေတြကိုလည္း တင္လာေနပါတယ္။

(က) ပိုးလမ္းမသစ္ (စႀကႍခါးပတ္လမ္း) တည္ေဆာက္ၿပီး အာရွ၊ ဥေရာပ၊ အာဖရိကႏိုင္ငံမ်ားအၾကား ဆက္သြယ္ေရးလမ္း ေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးကေနဆက္သြယ္ၿပီး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈလမ္းေၾကာင္းေတြကို ရွာေဖြဆက္ႏြယ္ဖို႔၊

(ခ) အာရွအေျခခံအေဆာက္အအံု ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာဘဏ္ (Asian Infrastructure Investment Bank AIIB) ကို မတည္ေပးၿပီး ႏုိင္ငံတကာကိုဖိတ္ေခၚရာမွာ ႏိုင္ငံေပါင္း (၈ဝ) ေက်ာ္ ပါဝင္လာတာေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီဘဏ္က ယခုအခါ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားက စီမံကိန္းေပါင္း၂၈ ခုကို ေဖာ္ေဆာင္ေနပါၿပီ။

တ႐ုတ္ေတြအေနနဲ႔ မိမိရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚအယူအဆေတြကိုလည္း မစြန္႔လႊတ္ပဲ၊ တျခားႏိုင္ငံက ေအာင္ျမင္မႈေတြ ကိုေလ့လာ (တိုက္႐ိုက္ပံုတူကူးျခင္းမဟုတ္) ၿပီး၊ မိမိႏိုင္ငံကို အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတရပ္အျဖစ္ ထူေထာင္လိုက္ႏိုင္တာကို လက္ေတြ႕ျပသႏိုင္လိုက္ပါတယ္။ ဒီအေတြ႕အႀကံဳေတြကိုလည္း တတ္ႏိုင္သမွ် နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႔ မွ်ေဝေပးေနပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ မိမိတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈအရွိန္ကို စဥ္ဆက္မျပတ္ထိန္းသိမ္းဖို႔ဆိုရင္ တျခားႏိုင္ငံမ်ားလည္းဖြံ႕ၿဖိဳး လာဖို႔လိုတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ပတ္ဝန္းက်င္အေနအထားလည္းရွိရမယ္လို႔ လက္ခံထားတာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကမာၻႀကီးတခုလံုး ကရရွိလာတဲ့ အက်ိဳးစီးပြားေတြကို တရားမွ်တစြာမွ်ေဝၿပီး အျပန္အလွန္အက်ိဳးရွိေရးအတြက္ႀကိဳးပမ္းၾကဖို႔ နည္းလမ္းမ်ား အျဖစ္လမ္းေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးကို တဖက္ကလည္းတင္ျပ၊ တဖက္ကလည္း စမ္းသပ္လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြ႕ရပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ား ႏိုင္ငံတကာဝါဒသစ္လို႔ သူတို႔ဟာသူတို႔ သတ္မွတ္ေခၚေဝၚဟန္တူပါတယ္။ ဒါေတြက ေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ားအတြင္းက တျခားႏိုင္ငံမ်ားေလ့လာႏိုင္တဲ့၊ ေလ့လာသင့္တဲ့အခ်က္ မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ (၁၉) ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္ကာလအတြင္းကထြက္ေပၚလာတဲ့ စာ ေစာင္စာတမ္းအမ်ဳိးမ်ဳိးမွာ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္မ်ားထဲက ေကာင္ႏုတ္ခ်က္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။      

ယခုအခါ အရင္းရွင္ႏိုင္ငံမ်ားက စီးပြားေရးအေျခအေနမ်ား ကေသာင္းကနင္းျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္စီးပြားေရးက ၾကာေလ တက္ေလျဖစ္ေနေလေတာ့ တ႐ုတ္အႏၱရာယ္ (China Threat) ဆိုတဲ့ေႂကြးေက်ာ္သံက ပိုက်ယ္ေလာင္လာပါတယ္။ တ႐ုတ္ မ်ားကေတာ့ အရင္းရွင္ (အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား) က တ႐ုတ္အႏၱရာယ္လို႔ဆိုတာဟာ စစ္ေရးအပါအဝင္ တျခားအေၾကာင္း အရာ မ်ားကို ဆိုလိုတာမဟုတ္ဘဲ၊ တ႐ုတ္ရဲ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈပံုစံ (Mode of devolpment) ကုိ ဆိုလိုတာျဖစ္တယ္လို႔ အနက္ အဓိပၸါယ္္ဖြင့္ၾကပါတယ္။

တ႐ုတ္ရဲ႕ပံုစံကေတာ့ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ကိုယ့္တိုင္းျပည္အေျခအေနမ်ားနဲ႔အညီ ျပည္သူလူထုအက်ိဳးစီးပြားကိုအေျခခံၿပီး ကိုယ့္ လမ္း ကိုယ္ထြင္တာပါပဲလို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ဗမာျပည္အပါအဝင္ ဆင္းရဲတြင္းနက္ဆဲ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ေတာ့ ေလ့လာစရာေတြမ်ားပါတယ္။

လွေက်ာ္ေဇာ
၂၈၊ ၂၊ ၂ဝ၁၈

Comments