ေမာင္စိန္ေသာ္ ● မိုင္းေယာင္းတိုက္ပဲြ

ေမာင္စိန္ေသာ္ ● မိုင္းေယာင္းတိုက္ပဲြ
(မုိးမခ) မတ္ ၁၊ ၂၀၁၈

အပိုင္း (၁)
တ႐ုတ္-ဗမာနယ္စပ္တေၾကာရိွ အျခခံစခန္းမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေရးတပ္ဖဲြ႔မ်ားသည္ မဆလ စစ္အစိုးရ၏ မင္းရန္ေအာင္ထိုးစစ္အား ျပန္လွန္႐ိုက္ခ်ဳိးေရးကို ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ၄ လပိုင္းတြင္ ေဒသအသီးသီးက တာ၀န္ယူ၍ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆိုင္ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ၀ နယ္မွ ေမာ္ဖေဒသ ေကာင္းလင္းေကာင္းလန္းတိုက္ပဲြ၊ ၈၀ ခု ၄ လပိုင္း မိုင္းယန္းတိုက္ပဲြ၊ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွ မူဆယ္တိုက္ပဲြ၊ ၈၁၅ ေဒသ ဖန္းငင္းတိုက္ပဲြ၊ ရွမ္းျပည္ အလယ္ပိုင္းမွ ဆင္ေတာင္ေဒသတိုက္ပဲြတို႔သည္ ေရွ႕စဥ္ေနာက္ဆက္တိုက္သည့္ ခိ်န္ကိုက္တိုက္ပဲြမ်ားျဖစ္ သည္။

ရန္သူသည္ စစ္ေရးထိုးစစ္ဆင္ၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေရးထိုးစစ္ဆင္ေနခိ်န္ျဖစ္သည္။ မဆလ၏ နိုင္ငံေရးထိုးစစ္ ဆိုသည္က လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႔အစည္းမ်ားမွ လက္နက္ခ်အညံ့ခံသူမ်ားအား လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာ ခြင့္ေပး ႀကိဳဆိုလ်က္ရိွေၾကာင္း၊ ၀င္လာသူ မည္၍မည္မွ် ရိွေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း စာရင္းမ်ားထုတ္ျပန္ၿပီး ျမန္မာ့အသံ ေရဒီယိုမွ ေန႔စဥ္၀ါဒျဖန္႔ေၾကညာေနခိ်န္ျဖစ္သည္။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ နယ္စပ္အေျခခံစခန္းမ်ားတြင္ အဆိုပါႏိုင္ငံေရးထိုးစစ္ကို ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္တြင္းရိွ ေဒသခံရဲေဘာ္အမ်ားစုႀကီးအေနျဖင့္ ရန္သူ၏ ၀ါဒျဖန္႔ လုပ္ၾကံသတင္းမ်ား သတိထားနားေထာင္ၾကသူပင္ မရိွသေလာက္ ရွားသည္။

စစ္ေရးတိုက္ပဲြ အရိွန္ရေနေသာ မိမိတို႔ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္သည္ ရန္သူကို ေနာက္ထပ္တိုက္ပဲြႀကီးတပဲြျဖင့္ ထိုးႏွက္ရန္ ပါတီဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္မွဆံုးျဖတ္သည္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ၆ လပိုင္း မိုးတြင္းကာလမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၀ နယ္ပန္ဆန္းမွထြက္၍ က်ဳိင္းတံုေျမာက္ပိုင္းေဒသရိွ မိုင္းေပါက္သို႔ခီ်တက္ၿပီး ျပင္ဆင္မႈမ်ားလုပ္ၾကရသည္။ တပ္မ ၆၈ ႐ံုးအဖဲြ႔ႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔လိုက္ပါခဲ့သည္။ ထိုအခိ်န္က ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္ တပ္မ ၆၈ ဖဲြ႔စည္းေရး လုပ္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ထိုတပ္မွ ေျခလ်င္တပ္ႏွင့္ လက္နက္ႀကီးတပ္အပါ တပ္ရင္း ၃ ရင္း [ရင္း ၁၅၊ ရင္း ၆၈၅၈၊ ရင္း ၉ (ကိုးကန္႔)]၊ အေရွ႕ေျမာက္စစ္ေဒသ ကင္းတပ္ရင္းတရင္း၊ ၇၆၈ တပ္မဟာမွ (ရင္း ၉ တရင္း၊) ေပါင္း တပ္ရင္း ၅ ရင္း ဖဲြ႔စည္းပံုအရျဖစ္သည္၊ အင္အားျပည့္မည္မထင္ပါ။ စစ္ေျမျပင္တပ္ကို တိုက္႐ိုက္ကြပ္ကဲသူမ်ား မွာ အေရွ႕ေျမာက္အေနျဖင့္ တပ္မ ၆၈ မွ ရဲေဘာ္လီတက္ခိုင္ႏွင့္ ၇၆၈ မွ ဒုတပ္မဟာမွဴး ရဲေဘာ္အိုက္ခလံုးတို႔ ပါ၀င္သည္ကိုေတြ႔ရသည္။

ေဖာ္ျပပါတပ္ဖဲြ႔မ်ား အသုတ္လိုက္ခဲြ၍ က်ဳိင္းတံုအေရွ႕ပိုင္းရိွ ၈၁၅ စစ္ေဒသသို႔ ဦးတည္ခီ်တက္သည္။ မိုင္းေပါက္၊ မိုင္းဖ်င္၊ ဟိုေတာင္းႏွင့္ မိုင္းယန္းခြင္(ဂြင္)ကို ျဖတ္ေက်ာ္၍ စလဲ့ႏွင့္ စန္းေတာင္ စသည့္ေဒသတို႔ကို ျဖတ္သန္းရ သည္။ လမ္းခရီးတြင္ အခါလူမ်ဳိး၊ ရွမ္းလူမ်ဳိးႏွင့္ လြယ္လူမ်ဳိးမ်ားကိုေတြ႔ရသည္။ လြယ္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာ သာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ လြယ္အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ ခါးေတာင္အက်ႌမ်ား၀တ္ဆင္၍ ေခါင္းေပါင္းအနက္မ်ား ေပါင္း ထားသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ လြယ္လူမ်ဳိးမ်ား၏ထူးျခားခ်က္မွာ စုေပါင္းေနထိုင္မႈဓေလ့ထံုးစံပင္ျဖစ္သည္။ ပေလာင္ လူမ်ဳိးမ်ားကဲ့သို႔ အိမ္တန္းရွည္မ်ားႏွင့္ေနျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ႀကီးမားက်ယ္၀န္းေသာ အိမ္မႀကီးတလံုးတြင္ ၾကမ္း ခင္း၍ အခန္းမ်ားဖဲြ႔ တခန္းစီေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ေဆြမ်ဳိးစု တအိမ္ေထာင္ တခန္းေနသည္ဟု သိရသည္။ မိဘ အႀကီးအကဲမ်ားက အိမ္အလယ္မွာေန၍ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္သေဘာေတြ႔ရသည္။ အိမ္အလယ္ရိွ မီးဖိုေနရာမွာ ကိုယ့္ မိသားစုမီးဖိုႏွင့္ကိုယ္ ခ်က္ျပဳတ္စားၾကသည္။ အမ်ားဆံုး ၂၈ အိမ္ေထာင္စု (မီးဖို ၂၈ ဖို) အထိ စုေပါင္းေနထိုင္ သည့္ အိမ္ေထာင္စုႀကီးရိွေၾကာင္း ေလ့လာသိရိွရသည္။ လမ္းခရီးတြင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔တပ္ဖဲြ႔မ်ား ထိုအိမ္ေထာင္ မ်ားၾကား တိုးေ၀ွ႔တည္းခိုၾကရသည္။ စန္းေတာင္ေဒသမွတဆင့္ ဆက္ထြက္ခဲ့ရာ ၀န္တင္ျမင္း၊ လားမ်ားသံုး၍ မိုးထဲေရထဲ ခရီးရွည္ခီ်တက္ရျခင္းျဖစ္သျဖင့္ အလြန္ပင္ပန္းသည္။ မိုးေတြက ဆက္တိုက္ရြာ၊ နမ့္ေလြေခ်ာင္းႏွင့္ အမည္မမွတ္မိ အျခားေခ်ာင္းတေခ်ာင္း ဆံုသည့္ ေခ်ာင္းဆံုခ်က္ေနရာတေနရာတြင္ ေခ်ာင္းေရမ်ား မတရားႀကီးေနမႈေၾကာင့္ ၀ါးေဖာင္ျဖင့္ျဖတ္ကူးေရး ခက္ခဲလွသည္။

တဖက္ကမ္းျဖတ္ကူးၿပီးမွ ေနာက္တဖက္ကမ္းသို႔ ျပန္ကူးရသည္၊ ေခ်ာင္းခြဆံုျဖစ္၍ ႏွစ္ဆင့္ကူးရျခင္းျဖစ္သည္။ ရွမ္းရြာထင္သည္၊ ဆြတ္ေလြ ဆိုသည့္ ရြာေလးတရြာမွာ ညေနစာခ်က္စားၾကသည္။ ဘုန္ေတာ္ႀကီးေက်ာင္းက ဦးပဥၨင္းတပါး ဗမာစကားေပါက္၍ အျခအေနေမးျမန္းေလွ်ာက္ထားမႈ လုပ္နိုင္သည္။ မိုင္းလား၊ မိုင္းမေဒသမ်ား ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ခရီးစဥ္ ရက္သတၱတပတ္ခန္႔အၾကာ ၁၉၈၀ ခု ၆ လကုန္ေလာက္တြင္ ၈၁၅ စစ္ေဒသဌာနခ်ဳပ္သို႔ အေရွ႕ေျမာက္မွတပ္ဖဲြ႔ေပါင္းစံု ေရာက္ရိွသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုးအဖဲြ႔ နမ့္ေလြေခ်ာင္းေဘးရိွ က်ဳိင္းခမ္းဆိုသည့္ ရွမ္းရြာမွာ စခန္းခ်သည္။ က်ဳိင္းခမ္း ႏွင့္ ၈၁၅ စစ္ေဒသဌာနခ်ဳပ္မွာ သိပ္မေ၀းပါ။ ၈၀ ခုႏွစ္ ၇ လ ၁ ရက္၊ ၂ ရက္ဟုထင္ပါသည္။ စစ္ေဒသႏွစ္ခု၏ တပ္ဖဲြ႔မ်ားမွ စစ္ေရးအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ တာ၀န္မ်ား၊ အျပန္အလွန္ေပါင္းစပ္တိုက္ပဲြ၀င္နိုင္ေရး ေကဒါမ်ား စံုညီအစည္း အေ၀းလုပ္သည္။ ေထာင္ခီ်ရိွသည့္ တပ္အင္အားမ်ား၏ ရိကၡာ၊ ေဆး၀ါးႏွင့္ တိုက္ပဲြလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဒသခံ ၈၁၅ မွတာ၀န္ယူ၍ စည္း႐ံုးျပင္ဆင္ထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ တိုက္ပဲြစဥ္တခုလံုးအား ပါတီဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္အတြင္းေရးမွဴး ရဲေဘာ္တင္ရီကိုယ္တိုင္ တိုက္႐ိုက္ဦးစီးသည့္႐ံုး အျပင္ ေနာက္ထပ္ စစ္ေျမျပင္ဦးစီးကြပ္ကဲေရး ေရွ႕တန္းစစ္ဦးစီး႐ံုးႏွစ္ဖဲြ႔ရိွသည္။ တပ္မ ၆၈ တပ္မမွဴး ရဲေဘာ္ ထြန္းလြင္ႏွင့္ အေရွ႕ေျမာက္စစ္ေဒသမွဒုတပ္မွဴး ဖုန္ၾကားရွင္းတို႔ ဦးစီးသည့္ ႐ံုးတဖဲြ႔၊ ၈၁၅ ေရွ႕တန္းဦးစီး႐ံုးအဖဲြ႔မွ ရဲေဘာ္ေအးေငြ၊ ရဲေဘာ္တင့္လိႈင္၊ ရဲေဘာ္ေဇာ္ဆိုင္းႏွင့္ ဦးစိုင္းလင္းတို႔ကတဖဲြ႔ျဖစ္သည္။ နိုင္၀င္းေဆြႏွင့္ လွေဆြ တို႔လည္း စစ္ေျမျပင္သတင္းေထာက္မ်ားအျဖစ္ ၈၁၅ အဖဲြ႔မ်ားႏွင့္အတူရိွေနသည္။ စစ္ဦးစီး႐ံုးႏွစ္ခု ေရွ႕တန္း စစ္ေျမျပင္မွာ အလွမ္းေ၀းေနၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ တပ္မ ၆၈ ႐ံုးအဖဲြ႔မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ပါ၀င္သည္။ ေရွ႕တန္း ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္႐ံုးမွ ရဲေဘာ္စိုးခ်စ္တို႔အဖဲြ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ႀကိဳတင္ညႇိနိႈင္းမႈလုပ္ၾကရသည္။

၁၉၈၀ ခု ၇ လ ၃ ရက္ဟုထင္သည္။ ၈၁၅ စစ္ေဒသ ဌာနခ်ဳပ္ဧရိယာမွ စတင္ထြက္ခြာသည္။ ေရႀကီးေနသည့္ နမ့္ေလြေခ်ာင္းကို ၀ါးေဖာင္မ်ားျဖင့္ေက်ာ္ျဖတ္၍ မိုင္း၀ ဘက္သို႔ ကူးရန္ျဖစ္သည္။ လူအင္အားကမ်ား၊ မိုးတြင္း မွာျဖစ္၍ ေရကပိုႀကီး၊ ျမင္းလားမ်ားပါေန၍ တသုတ္ခ်င္း အခိ်န္ေစာင့္ကူးၾကရသည္။ တပ္မွဴး၏ျမင္းလားထိန္း သည့္ ကိုးကန္႔သားတေယာက္ ၀ါးေဖာင္ေပၚ ျမင္းလားေတြတင္ေနရင္း အရပ္သားေဖာင္သမားကို မေခ်မငံဆက္ ဆံေနသည္ကို ျမင္လိုက္ရသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔တေတြ ထိုရဲေဘာ္ကို အေတာ္ မေက်မနပ္ျဖစ္လိုက္ၾကရသည္။ နမ့္ေလြေခ်ာင္းကို အခ်ဳိ႕က နမ့္ေလြျမစ္ဟုပင္ ေခၚၾကသည္။ မိုးတြင္းကာလမို႔လားမသိ၊ စီးဆင္းေနေသာ ေရျပင္ က်ယ္ကိုေတြ႔ရသည္။ လာအို-ျမန္မာနယ္စပ္ရိွ မဲေခါင္ျမစ္ထဲသို႔ နမ့္ေလြကစီး၀င္သည္။

မိုင္း၀ဘက္သို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေန႔လည္ပိုင္းေရာက္သည္။ ရွမ္းေဒသျဖစ္မည္၊ အိမ္ႀကီးအိမ္ေကာင္း မ်ားေတြ႔ရၿပီး အုန္းပင္ေတြအစီအရီႏွင့္ သာသာယာယာရိွသည္။ ရန္သူ႔ေလယာဥ္ ဗံုးဒဏ္သင့္ရာေဒသျဖစ္၍ ေက်းရြာျပည္သူ မ်ား ေန႔ခင္းေန႔လည္ ရြာမွာရဲရဲမေနရဲၾက၊ ရြာထဲမွာ အရပ္သားသိပ္မေတြ႔ရ၊ ေလေၾကာင္းရန္ တိမ္းေရွာင္ေနၾက သည္ဟု သိရသည္။ မိုင္း၀ဘက္မွ ဆက္ထြက္ၿပီးေနာက္ ပါေနာက္ေတာင္ေၾကာေခၚသည့္ သစ္ေတာမ်ားဖံုုးအုပ္ ေနေသာ ေတာင္ေၾကာႀကီးကို ျဖတ္ေက်ာ္ရသည္။ မိုးက ရြာခ်လိုက္ ရပ္သြားလိုက္ ျဖစ္ေနသည္။ ရဲေဘာ္မ်ား လည္း မိုးေရကစို ေခြ်းနံ႔ကသင္း ေျခရာခ်င္းထပ္ေနသည့္ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း မတံုံ႔မဆိုင္းလိုက္ေနရသည္။ ႐ံုး အဖဲြ႔သားမ်ားအတြက္ ရိကၡာမွဴး ျပင္ဆင္မႈမေကာင္း၍ ထိုေန႔ညေနစာ ထမင္းမႏူးမနပ္ကို ေရေသာက္ စားၾကရ သည္။ ဟင္းလံုး၀မပါ။ ေတာင္ေၾကာေပၚမွာ ညအိပ္ရသည္၊ မိုးလင္းသည္ႏွင့္ ေရွ႕ခရီးဆက္သည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ ေနာက္ကလိုက္သည့္ ႐ံုးအဖဲြ႔ျဖစ္သည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေရွ႕တြင္ အင္အားတေထာင္ေက်ာ္ ႏွစ္ေထာင္ေလာက္ရိွႏိုင္သည့္ တိုက္ခိုက္ေရးအင္အားမ်ားႏွင့္ ျပည္သူ႔စစ္ အင္အားမ်ား ေထာက္ပံ့ေရးပစၥည္း အထမ္းသမားမ်ားပါေပါင္းလွ်င္ သံုးေလးေထာင္ရိွေသာအင္အားမ်ား ခ်ီတက္သြားႏွင့္ၾကၿပီဟု ခန္႔မွန္းသည္။ ၈၁၅ ေဒသမွ တပ္ရင္း ၅ ရင္း ၆ ရင္း ပါ၀င္၍ ေဒသႏွစ္ခုေပါင္း၊ မိမိဘက္ဖဲြ႔စည္းပံုအရ တိုက္ခိုက္ေရးတပ္ ၁၀ ရင္းေက်ာ္လိမ့္မည္ဟုထင္သည္။ ထိုေန႔နံနက္ ၆ နာရီ ေက်ာ္ ၇ နာရီေလာက္ထဲက ကြ်န္ေတာ္တို႔ေရွ႕ရိွ မိုင္းေယာင္းကြင္းဆီမွ လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္သံမ်ား ၾကားေနရသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၆၈ တပ္မမွဴးႏွင့္ ႐ံုးအဖဲြ႔ လမ္းခရီးသြားေနဆဲျဖစ္ေနသည္။ ကန သတင္း ေတာက္ေလွ်ာက္၀င္ေန၍ ကန ေစာင့္ဖမ္း ေစာင့္ပို႔ႏွင့္ ေရွ႕ခရီး ေတာ္ေတာ္ႏွင့္ မေရာက္နိုင္ျဖစ္ေနသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုးအဖဲြ႔သား ေမာင္လွ၀င္း(ျမင္းျခံ) သည္ စစ္ခရီးစဥ္ ျမင္ကြင္းမ်ားကို ေဆာင္းပါးမ်ားေရးသား၍ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအာေဘာ္ ျပည္သူ႔အသံ အသံလႊင့္ဌာနသို႔ ေပးပို႔ေၾကာင္းသိရသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုးအဖဲြ႔ ခရီးဆက္ႏွင္ေနစဥ္ အေျမာက္သံ လက္နက္ငယ္သံမ်ား ၾကာေလ နီးေလျဖစ္လာသည္။ ေရွ႕ထိပ္ကေတာင္ကုန္းမွာ ရန္သူကာကင္းစခန္းရိွသည္။ (ကာကင္းမွ ရန္သူထြက္ လႈပ္ရွားစဥ္ မိမိဘက္ လက္နက္ႀကီးအဖဲြ႔မွ ရဲေဘာ္ေလးတေယာက္ ေရွ႕ကံြ်သြားစဥ္ ရန္သူႏွင့္တိုး ဖမ္းမိ၊ ပစ္သတ္ခံလိုက္ရသည္ ထင္သည္။ သူ႔အေလာင္းကို ရန္သူက တေနရာယူသြားၿပီး ျပရန္ႀကိဳးစားသည့္သေဘာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲေဘာ္ေလး၏အေလာင္း လည္ပင္းမွာ ႀကိဳးတန္းလန္းခ်ည္ ဒရြတ္ဆဲြထားသည့္ပံု ေတြ႔ရသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔တပ္ဖဲြ႔၀င္မ်ား ရန္သူေသနတ္သံ ၾကားလိုက္သည္ႏွင့္ ေကြ႔ပတ္၀ိုင္း ေခ်မႈန္းသည္။ ထိုရန္သူမ်ား မလြတ္၊ ႏွစ္ေယာက္အရွင္မိ၊ က်န္ရန္သူမ်ား ေသလားရွင္လား မရွင္း။ ဖမ္းမိသံု႔ပန္း ကြ်န္ေတာ္ေမးၾကည့္ေတာ့ ေျပးမလြတ္နိုင္ဘူး၊ ၀ိုင္းပတ္တိုက္တာခံရၿပီး က်န္တဲ့သူတို႔လူေတြ ထိထားၿပီး ဒဏ္ရာျပင္းတာေတြ႔တယ္ဟု ဆိုသည္။ တပ္စိတ္လိုက္ ထြက္လာသည့္ ကင္းေထာက္အဖဲြ႔ျဖစ္သည္။ ေကာ္ပိုၾကားေတာင္ကုန္းစခန္းမွ ျဖစ္ သည္)။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေရွ႕မွာ လွမ္းျမင္ေနရသည္။ ခဏအၾကာ ရန္သူေကာ္ပိုၾကားစခန္း ေတာင္ကုန္းတ၀ိုက္မွ ေသနတ္သံမ်ား ႐ုတ္တရက္ေပၚထြက္လာသည္။ ရန္သူစခန္းကုန္းေပၚတြင္လည္း အေျမာက္ဆန္မ်ား ေပါက္ကဲြေနသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔လည္း ေရွ႕သို႔သာတြင္တြင္ခီ်တက္လာခဲ့ရာ လမ္းတြင္ ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ေတြ႔ရသည္။ ေတာင္ကုန္းေပၚမွာေရာ ေတာင္ကုန္းေအာက္မွာ တိုက္ပဲြျဖစ္ေနသည္။

မိမိဘက္မွဒဏ္ရာရရဲေဘာ္မ်ား ေနာက္ပိုင္းျပန္သယ္လာသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။ ေရွ႕မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုး အဖဲြ႔မွရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ စကားေျပာေနသူ အေ၀းမွလွမ္းျမင္ရသည္။ ရဲေဘာ္တေယာက္ လည္ပင္းမွာ ပတ္တီးႀကီး ႏွင့္ ဒဏ္ရာရထားသူ၊  အနားေရာက္မွ ေသခ်ာသိရသည္က ရခိုင္ရဲေဘာ္ ညိဳစိန္ထြန္း ျဖစ္ေနသည္။ သူက အဲဒီ အခိ်န္က အေရွ႕ေျမာက္ကင္းတပ္ရင္းကျဖစ္သည္။ သူကဒဏ္ရာရ၍ ေနာက္ပို႔ရသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ေရွ႕ဆက္ခ်ီတက္ေနဆဲ။ ရန္သူေကာ္ပိုၾကားစခန္း ေန႔ ၁၀ နာရီ၊ ၁၁ နာရီခန္႔ေလာက္ မိမိဘက္မွ သိမ္းပိုက္ရရိွ လိုက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းပို႔လာသည္။ စခန္းေပၚရိွ ရန္သူအမ်ားစု လြတ္သြားသည္ဟုဆိုသည္။

စခန္းေအာက္မွာ ေစာေစာက သံု႔ပန္းႏွစ္ေယာက္ဖမ္းမိထားသည္မွလဲြ၍ စခန္းေပၚတြင္ ရန္သူတေလာင္းသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔မ်က္ျမင္ေတြ႔ရသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုးအဖဲြ႔ သိမ္းပိုက္ၿပီးေကာ္ပိုၾကားစခန္းေပၚ ေနရာယူလိုက္ သည္။ ထိုကုန္းေပၚမွ မိုင္းေယာင္းကြင္းကိုစီးၾကည့္လိုက္လွ်င္ ကြင္းႀကီးတခုလံုး ဟိုတကြက္၊ ဒီတကြက္ မီခိုးလံုး ေတြထ တိုက္ပဲြေတြျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္သည္။ အေျမာက္သံ ေသနတ္သံေတြ ဆက္တိုက္ၾကားေနရဆဲျဖစ္သည္။ မိမိဘက္မွ အဆက္မျပတ္ ကန သတင္းေတြ ၀င္လာသည္။ ရန္သူ႔အေျမာက္ကုန္း သိမ္းရၿပီ၊ ဗ်ဴဟာကုန္း သိမ္း ရၿပီ၊ ရဲညြန္႔ကုန္းသိမ္းၿပီးၿပီ၊ ေနာက္ သေဘာတရားကုန္းလား ေျမျပင္စခန္းလား သိမ္းထားေသးသည္။ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္သည့္ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္မွ တာ၀န္ယူခဲြတန္းခ်၍ ထိုးစစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္ေခ်မႈန္းေနမႈမ်ားျဖစ္ သည္။ ဗ်ဴဟာမွဴး မိၿပီလား၊ ၀မ္ဟိုယန္းရြာ သိမ္းမိၿပီလား၊ ဒီဘက္မွအေမး။ ႐ုတ္တရက္ အေျဖမေပးႏိုင္ ျဖစ္ေန ၾကသည္။

ရန္သူေထာက္ပို႔ကားေတြ သိမ္းရတယ္။ ခ်င္းသနက ၃ ေနာက္တန္း႐ံုး ၀င္သိမ္းေနဆဲ၊ သံု႔ပန္းအမ်ားအျပား ဖမ္းမိတယ္၊ ရဲညြန္႔ေလးေတြ မိထားတာ ၆၀ ေလာက္ရိွတယ္ …ဟူေသာသတင္းမ်ား ပို႔လာသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေကာ္ပိုၾကားစခန္းေပၚေရာက္တာ ေန႔ ၁၁ နာရီေလာက္ျဖစ္မည္။ စခန္းက ခ်င္းသနက ၃ ခဲြစခန္း ျဖစ္ပံုရသည္။ ကုန္းေပၚမွာ ရန္သူကၾကက္မ်ားေမြးထား၍ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲေဘာ္မ်ား လိုက္ဖမ္းေနသည္။ မိုင္းနင္းမိမည္စိုးသျဖင့္ ျခံစည္း႐ိုးေက်ာ္လိုက္မဖမ္းရန္ ေျပာရသည္။

ဖမ္းမိထားသည့္ သံု႔ပန္းႏွစ္ေယာက္အား မိုင္းေယာင္းကြင္းတြင္ ရန္သူတပ္စဲြထားသည့္ အေနအထားႏွင့္ စခန္း အေရအတြက္ အင္အားစာရင္း၊ စခန္းတာ၀န္ခံအရာရိွအမည္မ်ား ေသခ်ာစစ္ေဆးေမးျမန္း၍ အျမန္စာရင္းျပဳစု၊ မိမိတို႔ေရွ႕တန္းဦးစီး႐ံုးသို႔ အခိ်န္မီတင္ျပရသည္။ ေျမျပန္႔ထဲရိွ မိုင္းေယာင္းကြင္းအႏံွ႔ တေနကုန္တိုက္ပဲြမ်ား ျဖစ္ ေနသည္။ ေကာင္းကင္မွလည္း ရန္သူဗံုးၾကဲေလယာဥ္ ၅ စင္း၊ ၆ စင္းေလာက္အထိ အုပ္လိုက္ပံ်သန္း ဗံုးၾကဲခ် ေနသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေရာက္ေနသည့္ ေကာ္ပိုၾကားေတာင္ကုန္းေပၚ ေလယာဥ္ေတြလာ၀ဲၾကည့္ေသးသည္။ ဗံုးေတာ့မၾကဲ၊ သူတို႔လူေတြရိွမရိွ ရန္သူေတြမေ၀ခဲြနိုင္ ျဖစ္ေနၿပီ။

လတ္တေလာ မိုင္းေယာင္းကြင္းအတြင္း စစ္ေရးအရ ရန္သူ လံုး၀လက္ဦးမႈမဲ့သြားသည္။ သိရသေလာက္ ဗ်ဴဟာမွဴး ဗိုလ္ထြန္းၾကည္ ကံေကာင္းသြားသည္။ မိမိတပ္မ်ား ဗ်ဴဟာ႐ံုး ၀င္သိမ္းစဥ္ ဗိုလ္ထြန္းၾကည္ မိုင္းယု ဘက္ေရာက္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ တိုက္ပဲြ ခြင္(ဂြင္)ထဲမွာဘဲ ရိွေနသည္။ ထိုေဒသရိွ မိုင္းယုမွာ မိုင္းေယာင္းႏွင့္ လာအိုနယ္စပ္ၾကားမွာ ရိွသည္။ လာအို-ဗမာနယ္စပ္ကို မဲေခါင္ျမစ္ျဖင့္ စည္းျခားထားသည္။ တိုက္ပဲြဂြင္ထဲမွာ ရန္သူ ခလရ ၅၊ သနက ၂၊ ခ်င္းသနက ၃ စသည့္တပ္ရင္း ၃ ရင္းလံုး ဗ်ဴဟာမွဴး ဗိုလ္ထြန္းၾကည္လက္ေအာက္ မွာရိွသည္။ ဗိုလ္ထြန္းၾကည္လြတ္သြားေသာ္လည္း ဗ်ဴဟာ႐ံုးရိွ စစ္သံုးပစၥည္းမ်ား ကြ်န္ေတာ္တို႔ျပည္သူ႔တပ္ မေတာ္က သိမ္းပိုက္ရမိသည္။

ခ်င္း ၃ ေနာက္တန္း႐ံုးတခုလံုး တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္သည္။ သံု႔ပန္းမ်ားဖမ္းဆီးရာတြင္ အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ဳိး သမီးမ်ား ငိုယိုေတာင္းပန္ၾက၍ ၾကင္နာမိသည့္ရဲေဘာ္မ်ားက သံု႔ပန္းတခ်ဳိ႕ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သည္လည္း ရိွခဲ့သည္ ဟု သတင္းၾကားရသည္။ ညေနပိုင္းတြင္ ခ်င္း ၃ မွ အသက္ႀကီးႀကီးအရာခံဗိုလ္တေယာက္ မိလာ၍ ကြ်န္ေတာ္ တို႔ထံ လာအပ္သည္လည္းရိွသည္။ ထိုသံု႔ပန္းေျပာတာ တပ္ေရးဗိုလ္ႀကီးႏွင့္အတူ ဦးတည့္ရာေျပးလာၾကတာ၊ တပ္ေရးဗိုလ္ ေပါင္မွာေသနတ္မွန္ လဲေနရစ္ၿပီး သူကအဖမ္းခံ၍ အသက္မေသတာ ေတာ္ပါေသးသည္ဟု ေျပာ သည္။ အရာခံဗိုလ္သံု႔ပန္းႀကီးမွာ တဂိ်န္းဂိ်န္းေပါက္ကဲြေနသည့္ မိုင္းေယာင္းကြင္းကိုၾကည့္ၿပီး ရင္တမမျဖစ္ေန ရွာသည္။ သူ႔ဇနီးႏွင့္ကေလးမ်ား မိုင္းေယာင္းကြင္းထဲမွာရိွေနသည္တဲ့၊ မ်က္ႏွာငယ္ငယ္ႏွင့္ စိုးရိမ္မိတယ္ဆရာ ရယ္နဲ႔ ျဖစ္ေနသည္။ စစ္သားလုပ္ေနၿပီး ဒီေလာက္လဲ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔၊ စစ္သားဟာ စစ္ပဲြကိုေတာ့ ရင္ဆိုင္ရစျမဲဘဲ မဟုတ္လားဟု ေျပာလိုက္ရသည္။
မိုးေတြကရြာ တိုက္ပဲြေတြက မရပ္၊ ရန္သူထံမွ ၇၆ မမ ေတာင္ေပၚပစ္အေျမာက္ႀကီးႏွစ္လက္၊ ယူဂိုစလပ္လုပ္ ၁၂၀ မမ ႏွစ္လက္အပါအ၀င္ အေျမာက္ႀကီးမ်ားႏွင့္ အေျမာက္ဆန္ေတြ ေထာင္ခ်ီၿပီး သိမ္းပိုက္ရမိ ထားေၾကာင္းႏွင့္ ရန္သူ႔စစ္သံုးေထာက္ပို႔ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားလည္း အစီးေရ ၂၀-၃၀ ခန္႔မိထားေၾကာင္း သတင္းပို႔လာသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုးအဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္မ်ား တက္ႂကြေနၾကသည္။ လက္နက္မခ်ဘဲ ခုခံေနသည့္ ရန္သူစခန္းရိွရင္ သူ့လက္နက္နဲ႔သူ သိမ္းရထားသည့္အေျမာက္ေတြသံုး တိုက္မည္။ အေျမာက္ႀကီးေတြကို ကားေမာင္းတတ္သူရိွရင္ ကားနဲ႔ဆဲြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ႏြားလွည္းႏွင့္ဆဲြတိုက္ရန္အထိ စဥ္းစားေနၾကသည္။ အခိ်န္ကား အေမွာင္လႊမ္းေတာ့မည့္ဘက္ ေရြ႕ေနသည္။ မိုးေမွာင္ည မိုးမင္းက သဲႀကီးမဲႀကီးရြာသြန္းေလၿပီ။ သိမ္းပိုက္ရရိွ ထားၿပီး မသယ္ယူနိုင္သည့္ ရန္သူအေျမာက္ဆန္ႏွင့္ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ား ေဖာက္ခဲြဖ်က္ဆီးေနၾက၍ မိုးႏွင့္ အၿပိဳင္ ထိန္ေတာက္၀င္းလက္ ေပါက္ကဲြထြက္လ်က္ မိုင္းေယာင္းကြင္းတခုလံုး ျမည္ဟိန္းေနေတာ့သည္။

ေကာ္ပိုၾကားစခန္းေပၚ ညအိပ္၍ နံနက္မိုးလင္းသည္ႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုးအဖဲြ႔ မိုင္းေယာင္းကြင္း ဆင္းေနရာယူ ေရး စီစဥ္ထားသည္။ မိုးလင္းသည္ႏွင့္ စီစဥ္ထားသည့္အတိုင္းျဖစ္မလာ၍ ဘယ္လိုအေျခအေနလဲ သိလိုစိတ္ ျပင္းျပေနသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔အတြက္ ပတ္၀န္းက်င္အေနအထား စိမ္းေနသည္။ လံုး၀မထိေတြ႔ဖူးသည့္ေဒသ ျဖစ္သည္။ နာမည္ေက်ာ္ ေရႊႀတိဂံေဒသအခ်က္အခ်ာေနရာမ်ားဟု ထင္သည္။ ရန္သူဗံုးၾကဲေလယာဥ္ေတြ မိုင္း ေယာင္းကြင္းဘက္ ၀ဲေနသည္။ မိုးကလဲမျပတ္၊ တရစပ္ ေလာ၍ေလာ၍ ရြာသြန္းေနသည္။ မိုင္းေယာင္းကြင္းႏွင့္ ရြာေတြအိမ္ေတြ အေ၀းမွလွမ္းျမင္ေနရေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေရာက္ရိွ၊ မထိေတြ႔ရေသး။ ကြ်န္ေတာ္တဦး ခ်င္းအေနႏွင့္ အေတြ႔အၾကံဳႏွင့္ ေဒသအေနအထားအရ ေျမပံုႏွင့္ ေျမျပင္စခန္းမ်ား ေပါင္းစပ္မျမင္နိုင္ မမွန္းနိုင္ ျဖစ္ေန၍ တိုက္ပဲြတခုလံုး ျခံဳနားမလည္နိုင္ျဖစ္ေနသည္။ မိမိထိုးစစ္ လက္ဦးမႈရေနဆဲ၊ ရန္သူ လက္ဦးမႈမဲ့ေနၿပီး ဘယ္လိုမွျပန္မလုပ္နိုင္ဟု ျမင္ေနသည္။ ဒီအခိ်န္ ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုးအဖဲြ႔မွ တပ္မ ၆၈ တပ္မမွဴးသည္ ေနာက္ျပန္ ဆုတ္မိန္႔ေပးေနသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အံအားသင့္ေနမိသည္။

သံု႔ပန္းတခ်ဳိ႕ႏွင့္ အျမန္ဆုတ္လိုက္ရသည္။ ေနာက္မွသိရသည္မွာ ႐ံုးအဖဲြ႔တခုႏွင့္တခု က-န ဆက္သြယ္မႈ မေကာင္း၊ အျပန္အလွန္ညႇိနိႈင္းမႈမလုပ္နိုင္၊ နားလည္မႈမျပည့္စံုျဖစ္ေနသည္။ တိုက္ပဲြဂြင္ကက်ယ္၊ ေပါင္းစပ္ကြပ္ ကဲရသည့္တပ္ကမ်ား ဤသို႔ေသာႀကီးမားသည့္ စစ္ဆင္ေရးႀကီးမ်ဳိး မိမိတို႔အေတြ႔အၾကံဳႏွင့္ စစ္ေရးနည္းပညာပိုင္း အားနည္းေနသည္ဟုထင္ျမင္မိသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔အေရွ႕ေျမာက္တပ္မ်ားႏွင့္ ႐ံုးအဖဲြ႔ ေတြ ျပန္ဆုတ္ၿပီးကာမွသိရသည္က ၈၁၅ တပ္မ်ား အေျခအေနေကာင္းေနသည္။ တိုက္ပဲြမွာ ထုတ္မသံုးရေသး သည့္ တပ္မ်ားပင္ရိွေသးသည္။ မိမိဘက္စစ္ေရးလက္ဦးမႈ ရေနသည္။ ဆက္တိုက္လွ်င္ ေအာင္ျမင္မႈေကာင္း ေကာင္းရနိုင္ေသးသည့္ အေျခအေနေတြ႕ရိွသည္။ ရန္သူတပ္မ ၈၈ စစ္ေရးလက္ဦးမႈ မဲ့ေနသည္။ က်ဳိင္းတံုဘက္ မွစစ္ကူလမ္းေၾကာင္းျဖတ္ေတာက္ေရး ၈၁၅ မွ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္ တပ္ရင္း ၇ ေျပာက္က်ားတပ္ဖဲြ႔မ်ား လံုး၀ တာ၀န္ေက်သည္။ ရန္သူတပ္ကူမလာနိုင္ေအာင္ လမ္းျဖတ္ထားနိုင္ၾကသည္။ ထိုစဥ္က ရန္သူ တပ္မ ၈၈ ၏ တပ္မမွဴးသည္ နအဖ ထိပ္သီးအာဏာရွင္ ဗိုလ္သန္းေရႊျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၈၀ ခုႏွစ္မိုင္းေယာင္းတိုက္ပဲြသည္ စစ္အာဏာရွင္ႀကီး ဗိုလ္သန္းေရႊ တပ္မမွဴးလက္ထက္မွာ ၈၈၂ နည္းဗ်ဴဟာတခုလံုး ေခ်မႈန္းခံရသည့္ တိုက္ပဲြ ႀကီးျဖစ္သည္။

အပိုင္း (၂)
မိမိတို႔ ေနာက္တန္းျပန္ဆုတ္ၾကရသည္။ က်ဳိင္းခမ္းရြာျပန္ေရာက္စဥ္ ႏိုင္း၀င္းေဆြတို႔အဖဲြ႔ေတြ႔သည္။ အိပ္ေရးပ်က္ေနသည့္ပံုႏွင့္ ပင္ပန္းေနေသာႏိုင္၀င္းေဆြက “ေဟ့လူ ေရွ႕တန္းစြပ္တိုးလိုက္မေနနဲ႔၊ ေသနိုင္တယ္။ ကိုယ္ေတာင္ ကံေကာင္းလို႔ေနာ္၊ အိပ္ေရးကလည္း ပ်က္လိုက္တာ မခံနိုင္ဘူး” တဲ့။ အသက္အရြယ္ရေနသည့္ သူ႔အတြက္ ၂ ရက္ ၃ ရက္ အိပ္ေရးပ်က္ဒဏ္ခံနိုင္ဖို႔မလြယ္။ ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ မိုးထဲေရထဲသြားေနရ၍ ၂ ရက္ ၃ ရက္ ဘိနပ္မခြ်တ္ရသျဖင့္ မခံနိုင္ေလာက္ေအာင္ ေျခေထာက္က အနံ႔မ်ားထြက္ေနသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။ မိုင္းေယာင္းတိုက္ပဲြစဥ္ႀကီးတခုလံုး ျပန္သံုးသပ္၍ အထိနာေနသည့္ရန္သူကို ဆက္လက္တိုက္ပဲြဆင္ရန္ တရက္ ႏွစ္ရက္ အနားယူျပင္ဆင္၍ မိုင္းယုဘက္ရိွ ေကာ္ဟိုလြယ္ ရန္သူစခန္းကို ၀င္တိုက္ျပန္သည္။ ေကာ္ဟိုလြယ္ ရန္သူ႔စခန္းကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ေရွ႕တန္းစစ္ဦးစီး႐ံုးတည္ေနရာမွ အေပၚစီးလွမ္းျမင္ေနရသည္။ ထိုတိုက္ပဲြတြင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေရွ႕တန္း႐ံုး၌ တပ္မ ၆၈ တပ္မမွဴးရဲေဘာ္ထြန္းလြင္အျပင္ ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္အတြင္းေရးမွဴး ရဲေဘာ္တင္ရီတို႔႐ံုးလည္း အတူရိွေနသည္။ မိမိဘက္တပ္မ်ား သတ္မွတ္ခိ်န္ထက္ ေနာက္က်ၿပီးမွ တိုက္ပဲြခြင္ထဲ ေရာက္ၾကသည္။ ဘယ္လိုအခက္အခဲလဲမသိ၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အနည္းငယ္မွ် စိတ္ကသိကေအာက္ ျဖစ္ၾက ေသးသည္။ တိုက္ပဲြစတိုက္၍ ပထမ မုန္တိုင္းစစ္ဆင္ခိ်န္ အေျခအေနေကာင္းသည္။ စခန္းတခု သိမ္းပိုက္လိုက္ နိုင္သည္။

က်န္ရိွသည့္ ေကာ္ဟိုလြယ္ရန္သူ႔အဓိကစခန္းႀကီး မုန္တိုင္းထိုးသိမ္းပိုက္ေနဆဲ၊ ရန္သူေလတပ္အကူ ေရာက္လာသည္။ ဒီတိုက္ပဲြမွာ လက္ဦးမႈယူေရးအားနည္းခ်က္တခုက မိမိလက္နက္ႀကီးပစ္ကူမ်ား မုန္တိုင္းဆင္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားက ရန္သူ ကန ဆက္သြယ္ေရးကို ရပ္သြားေအာင္ မျဖတ္ေတာက္နိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဒါေၾကာင့္ ရန္သူက သူ႔ဘက္ကိုယ့္ဘက္ စစ္ေနရာမ်ားခဲြျခား၍ ေလတပ္အေထာက္အကူ တိတိက်က်အခ်က္ေပး ေနရာ ေျပာနိုင္သည္။ ေျမျပင္စစ္ကူေပးေရးလည္း အေျခအေန အခိ်န္ႏွင့္တေျပးညီ အဆက္မျပတ္ေအာ္ေနႏိုင္သည္ ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔သိေနရသည္။ မိမိဘက္မွသိမ္းယူရရိွထားသည့္ စခန္းကုန္းကို ရန္သူေလယာဥ္ေတြ အႀကီး အက်ယ္ ဗံုးၾကဲခ်သည္။ ေတာင္ကုန္းတခုလံုး မီးခိုးလံုးႀကီးမ်ား ဖံုးလႊမ္းေနသည္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ လွမ္းေတြ႔ေနရ သည္။ မိမိဘက္ရဲေဘာ္ေတြ ေရွာင္တိမ္းခိ်န္မရ၍ အထိအခိုက္ေတြရိွေၾကာင္း သိေနရသည္။ ေနာက္ ေျမျပင္မွ ခလရ ၅ တပ္ကူလည္း အခိ်န္မီ စစ္ကူေပးနိုင္မည့္ အေျခအေနျဖစ္ေနသည္။ ေကာ္ဟိုလြယ္ ပင္မကုန္းမႀကီး သိမ္းပိုက္ရွင္းလင္းရန္ အျမန္အဆံုးသတ္စစ္ ဆင္မရျဖစ္ေနသည္။
ရန္သူေသေၾကဒဏ္ရာမ်ားေနေၾကာင္း တဲတဲေလးက်န္ေနသည္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေသခ်ာသိေနသည္။ မိမိတပ္ မွ အျမန္သိမ္းပိုက္ရွင္းလင္းေရး မုန္တိုင္းစစ္ဆင္ေနသလို ရန္သူကလည္း အခိ်န္ဆဲြေတာင့္ခံေရး အခိ်န္လု တိုက္ေနၾကဆဲမွာ ရန္သူေလယာဥ္အုပ္ ေနာက္တခီ်ေရာက္လာျပန္သည္။ သိမ္းပိုက္ၿပီးကုန္းႏွင့္ မိမိတပ္ဘက္ ဗံုးၾကဲခ်ျပန္သည္။ ကတုတ္က်င္းေပၚအထိ ဗံုးထိမွန္၍ မိမိတပ္လႈပ္ရွားမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ခံရသည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနသည္။ ထိုစဥ္ ေျမျပင္တပ္ကူ ခလရ ၅ စစ္ကူေရာက္လာသည္။ ေကာ္ဟိုလြယ္စခန္း အခိ်န္မီ မသိမ္းပိုက္ ႏိုင္ျဖစ္ေနၾကသည္ႏွင့္ ပင္ပန္းေနေသာမိမိတပ္မ်ား ေနာက္ျပန္ဆုတ္မိန္႔ ေပးရေတာ့သည္။

ဤမိုင္းေယာင္းတိုက္ပဲြ ေခၚ တပ္မ ၈၈ လက္ေအာက္ခံ နဗဟ ၈၈၂ ႐ံုးကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္သည့္ စစ္ဆင္ ေရးႀကီးၿပီးဆံုး၍ တိုက္ပဲြ၀င္တပ္ဖဲြ႔အသီးသီး ၈၁၅ ေဒသ ေနာက္တန္းမွာစုစည္း၍ တိုက္ပဲြနိဂံုးခ်ဳပ္လုပ္ေရး ျပင္ဆင္ေနဆဲကာလမွာ မဆလ ဥကၠ႒ ဦးေန၀င္းသည္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေရဒီယို မိန္႔ခြန္းေျပာရာတြင္ “အဖဲြ႔ႀကီးတခုက ၀င္လာခ်င္သူေတြ စိတ္ခ်လက္ခ်၀င္လာပါ၊ ႀကိဳဆိုလ်က္ရိွပါတယ္” ဟု ထည့္ေျပာသြားသျဖင့္ ထူးဆန္းေနသည္ဟုသာ စိတ္ထဲကထင္လိုက္မိသည္။ ဘယ္ကိုရည္ရြယ္မွန္း မခန္႔မွန္း တတ္။ ေနာက္ရက္ပိုင္းအတြင္း ျမန္မာ့အသံေရဒီယိုသတင္းတြင္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ အေနာက္ေျမာက္ ပိုင္းေဒသမွ ပါတီဗဟိုေကာ္မတီ ဗိုလ္သက္ထြန္းႏွင့္အဖဲြ႔ လက္နက္ခ်၀င္လာေၾကာင္းေၾကညာသည္။ ကြ်န္ေတာ္ တို႔ ႐ုတ္တရက္အံ့အားသင့္သြားသည္။

ပါတီတြင္းရိွ ၿမိဳ႕မွလာသည့္ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ ရဲေဘာ္ေဟာင္းတခ်ဳိ႕အတြင္းသာ တစံုတရာေျပာၾကဆိုၾကရိွသည္။ နယ္စပ္တေၾကာရိွ ေဒသခံရဲေဘာ္မ်ားအေနျဖင့္ မည္သည့္႐ိုက္ခတ္မႈမွမျဖစ္ပါ။ ေနာက္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ မွ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုတို႔လည္း လက္နက္ခ်ခဲ့သည့္ကာလဟုထင္သည္။ တိုက္ပဲြနိဂံုးခ်ဳပ္လုပ္သည့္အခါ တပ္ဖဲြ႔အသီးသီး၏တင္ျပခ်က္မ်ား စုစည္းလိုက္မွ မိုင္းေယာင္းတိုက္ပဲြ ေအာင္ျမင္မႈႀကီးေၾကာင္း ပို၍ျပည့္ျပည့္စံုစံု သိရသည္။ ရန္သူေသ ၂၀၀ နီးပါးႏွင့္ ဒဏ္ရာအမ်ာအျပားရသည္။ စစ္သံု႔ပန္းမွာ ရဲညြန္႔မ်ားအပါအ၀င္ ၈၀ ေက်ာ္ ၉၀ ေလာက္ထင္သည္။ ရဲညြန္႔က ၆၀ ေလာက္ျဖစ္ေန၍ က်န္သံု႔ပန္း ၂၀၊ ၂၅ ခန္႔ဘဲျဖစ္မည္။ ေသခ်ာမမွတ္မိ၊ စစ္သံုးပစၥည္းသိမ္းပိုက္ရရိွမႈ အေသးစိတ္မတင္ျပႏိုင္ေသာ္လည္း အၾကမ္းျပင္းသိရသေလာက္ ၇၆ မမ ၂ လက္၊ ၁၂၀ မမ ၂ လက္အပါအ၀င္ က်ည္မ်ား ေထာင္ခီ်သိမ္းပိုက္နိုင္၊ အခ်ဳိ႕ထမ္းသယ္ယူ၊ မသယ္နိုင္သည္ကို ဖ်က္ဆီးနိုင္သည္။ (၁၂၀ မမမ်ား ထမ္းလာသည္ကို မ်က္ျမင္ေတြ႔ရသည္) ပစၥတိုထည့္သည့္ေသတၱာ ပက္ကင္ လိုက္သိမ္းရသည္ဟုသိရသည္။

လက္နက္ငယ္က်ည္ သိန္းသန္းခ်ီ သိမ္းရ၊ ဖမ္းမိသံု႔ပန္းနွင့္ ရဲညြန္႔မ်ားပါ သိမ္းရပစၥည္းမ်ား ထမ္းကူခိုင္းရသည္။ မသယ္ယူနိုင္သည့္ က်ည္ဆန္ ခဲယမ္းႏွင့္ စစ္သံုးေမာ္ေတာ္ယဥ္မ်ား မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည္။ တိုက္ပဲြအရိွန္ ေၾကာင့္ ရန္သူစခန္းတခ်ဳိ႕ မတိုက္ရဘဲ ဆုတ္ေျပးသည္မ်ားရိွသည္။

ဤသည္ကား ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ မိုင္းေယာင္းတိုက္ပဲြ ျဖစ္စဥ္ကို တတ္နိုင္သေလာက္ ျပည့္စံုေအာင္ေဖာ္ျပလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေမာင္စိန္ေသာ္
(၃၀. ၅. ၂၀၀၈)