လွေက်ာ္ေဇာ - ေမ့က်န္ခဲ့သူမ်ား

ေဖေဖ က်န္းက်န္းမာမာကာလမ်ားမွာ အခုလိုေမးျမန္းၿပီး အခ်က္အလက္မ်ားကို စုေဆာင္းခဲ့ရပါတယ္။
လွေက်ာ္ေဇာ - ေမ့က်န္ခဲ့သူမ်ား
(မုိးမခ) ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၃၊ ၂၀၁၆
 
ေဖေဖက သူ႔ရဲ႕ကိုယ္ေရး အတၳဳပၸတၱိေရးေတာ့ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ပါၿပီ။ အရင္က ေရးသားထားတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ၊ ကိုယ္ ေတြ႕အေတြ႕အၾကံဳ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားရွိေနလို႔ အသင့္အတင့္ ျပည့္စံုေအာင္ ေရး ႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။ တခါတေလ သူက စာေရးေနရင္း တခ်ဳိ႕အျဖစ္အပ်က္ေတြကို အတိအက် မမွတ္မိျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုအခါမ်ိဳးမွာ “သူရွိတုန္းက ေရးျဖစ္ရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲ” လို႔ ညည္းတြားတတ္ပါတယ္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္က ကြယ္လြန္သြားတဲ့ ေမေမ့ကို ရည္ၫႊန္းေျပာဆိုတာပါ။ ေမေမက မွတ္ဉာဏ္အလြန္ေကာင္းၿပီး ေဖေဖသြားေလရာေနာက္ တေကာက္ေကာက္ ပါသူလည္း ျဖစ္ေလေတာ့ အေၾကာင္းအရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို မွတ္မိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဖေဖက ေမေမ့ကို တသ မိတာပါ။

ေဖေဖ့စာအုပ္ထြက္လာေတာ့ ဖတ္ရတဲ့သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေဖေဖပါးစပ္နဲ႔ေျပာျပဖူးတဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ားကို ပါမလာလို႔ဆိုၿပီး ေမးၾကျမန္းၾကပါတယ္။ ကြၽန္မကိုလည္း ေဖေဖ့စာအုပ္ထဲက ေမ့က်န္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို ဆက္ေရးခိုင္း ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မ အခု အသက္ ၉၀ ျပည့္ေတာ့မယ္ ေဖေဖ့ကို ဟိုကိစၥေလးေမးလိုက္၊ ဟိုလူ ဒီလူ အေၾကာင္း ေျပာခိုင္းလိုက္နဲ႔ သူေျပာျပသမွ်ေတြကို ျပန္ေဖာက္သည္ခ်လိုက္ရပါတယ္။

ေဖေဖက သူ႔ကို မ်ိဳးခ်စ္ျပည္ခ်စ္စိတ္သြင္းေပးတဲ့ အဓိကပုဂၢိဳလ္ဟာစာေရးဆရာႀကီး ‘မဟာေဆြ- ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူ ရန္ကုန္ ဆရာျဖစ္သင္တန္းတက္ေနတုန္းမွာ စာၾကည့္တိုက္မ်ားက စာအုပ္မ်ား အျမဲမျပတ္ ငွားဖတ္ရာမွာ သူအစြဲလမ္း ဆံုးစာအုပ္မ်ားဟာ ဆရာႀကီးမဟာေဆြရဲ႕စာအုပ္မ်ားျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆရာႀကီးရဲ႕ စာအုပ္ေတြဟာ သူ႕ဘဝေရွ႕ခရီး အတြက္ အလြန္ေကာင္းမြန္တဲ့ အုတ္ျမစ္ေတြကို ခ်ေပးခဲ့တယ္တဲ့။ တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္စိတ္ ခိုင္ခိုင္မာမာဝင္ေအာင္ အက်င့္ စာရိတၱ ေကာင္းမြန္ေအာင္ က်န္းမာေရးလိုက္စားခ်င္လာေအာင္ စတဲ့ အလြန္ေကာင္းမြန္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြကို သြင္းေပး ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

၁၃၀ဝ ျပည့္ အေရးေတာ္ပံုအၿပီး ဒဏ္ရာရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကိုစုၿပီး ဂုဏ္ျပဳတဲ့ အခမ္းအနားတခုမွာ ဆရာႀကီး မဟာ ေဆြကို ကိုယ္တိုင္ေတြ႕ဖူးသိရွိလိုက္ရၿပီး အဲဒီအခ်ိန္ကစလို႔ ဆရာႀကီးအိမ္ကို ဝင္ထြက္သြားလာၿပီး ဆံုးမၾသဝါဒမ်ား မျပတ္ခံ ယူတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ ဂ်ပန္ျပန္ ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာႁဖစ္လာေတာ့လည္း ဆရာႀကီးမဟာေဆြအိမ္ကို အဆင္သင့္ရင္ သင့္သလို သြားေရာက္ ၿပီး အၾကံဉာဏ္ေတြ ဆံုးမစကားေတြကို နာယူခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဆရာႀကီးမဟာေဆြရဲ႕ ကိုယ္တိုင္ေရးအတၳဳပၸတၱိျဖစ္တဲ့ “မဟာေဆြရဲ႕မဟာေဆြ” ဆိုတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာလည္း ေဖေဖ့ အ ေၾကာင္းေတြ နည္းနည္းပါးပါး ေရးထားတာေတြ႕ရပါတယ္။

ေဖေဖ စစ္တပ္က ပင္စင္ယူၿပီး ကြၽန္မတို႕မိသားစုေတြ စမ္းေခ်ာင္းအိမ္ေရာက္လာေတာ့ ဆရာႀကီးရဲ႕ က်န္ရစ္သူ ဇနီးေဒၚ ၾကည္ၾကည္နဲ႔ ဆရာႀကီးရဲ႕ သမီးႀကီး ေဒၚခင္ေဆြဦးတို႔ လာလည္ၾကတဲ့အခါ ေဒၚၾကည္ၾကည္က ေဖေဖ့ကို “ကိုေရႊ” လို႔ ေခၚ ၿပီး၊ ေဒၚခင္ေဆြဦၤးကေတာ့ “ကိုကိုေရႊ” လို႔ ေခၚပါတယ္။ ေဖေဖ့ကို ဒီလိုေခၚသူနည္းပါတယ္။ ဒါက ေဖေဖဟာ သူတို႕မိသားစုနဲ႕ ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာမျဖစ္ခင္ကတည္းက ရင္းႏွီးကြၽမ္းဝင္ခဲ့တယ္ဆိုတာ သိသာႏိုင္ပါတယ္။

ဒါကေတာ့ ေဖေဖရဲ႕ ဆရာရင္း ဆရာႀကီးမဟာေဆြအေၾကာင္း သူ႕စာအုပ္ထဲ ထည့္မေရးျဖစ္ခဲ့မိဖူးလို႔ဆိုျပီး ေျပာခဲ့တဲ့ အ ေၾကာင္းေတြပါ။

ေနာက္တေယာက္ သူေျပာျပဖို႔ေမ့ေနသူတဦးကေတာ့ လက္သီးပုန္းသခင္ဘတင္လို႔ လူသိမ်ားတဲ့ ဗိုလ္ႀကီးဘတင္ပါ။ ဗိုလ္ ႀကီးဘတင္ဟာ ေဖေဖ ဂ်ပန္ေခတ္ ၁၉၄၃-၄၄ ခုႏွစ္က ပဲခူးစံျပေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းအုပ္လုပ္စဥ္က စတင္သိရွိခဲ့တာပါ။ အဲဒီတုန္းက ဗိုလ္ႀကီးဘတင္က သခင္ဗတင္ဆိုၿပီး တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးရဲ႕ နာမည္ႀကီး သခင္တၪီးအျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားၿပီးသူပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္ႀကီးဘတင္မ်က္စိထဲမွာ ဂ်ပန္ျပန္ဆိုၿပီး နာမည္ႀကီးလာေနတဲ့ ေဖေဖတို႔ကို ဂ်ပန္စိတ္ဝင္ေနတယ္ဆိုၿပီး ၾကည့္ မရ ျဖစ္ေနဟန္ရွိပါတယ္။ ေဖေဖက အသက္အရြယ္ကလည္း ၂၅-၂၆ ေလာက္ပဲရွိေသးေတာ့ မေလာက္ေလး မေလာက္ စားေလးေတြလို႔ သေဘာထားၿပီး စံျပေက်ာင္းကခ်ထားတဲ့ ေက်ာင္းစည္းကမ္းေတြကို အမ်ဳိးမ်ဳိးခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး အရြဲ႕တိုက္ တတ္သတဲ့။

ေဖေဖတို႕က ေက်ာင္းသားေတြ ည အျပင္မထြက္ရ၊ ညေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘားတိုက္ေတြမွာ ရွိရမယ္လို႔ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ထားေပမယ့္ ဗိုလ္ႀကီးဘတင္က ညအျပင္ ထြက္လည္တတ္ၿပီး၊ ညအခ်ိန္မေတာ္မွ ျပန္လာတတ္ပါသတဲ့။ ေဖေဖက ညကင္းေတြ လွည့္စစ္ခ်ိန္မွာ သူျပန္လာတာနဲ႔တိုးရင္ ေဖေဖက မျမင္ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေပမယ့္ သူက ေဖေဖမသိ သိေအာင္ ေခ်ာင္းဟန္႔လိုက္ အသံေပးလိုက္ လုပ္တတ္သတဲ့။ သူက အဲသလိုမ်ိဳး အရြဲ႕တိုက္တာပါ။

သူက ေဖေဖ့ကိုၾကည့္မရေပမယ့္ ေဖေဖကေတာ့ သခင္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းႀကီးေတြဆိုၿပီး တေလးတစားဆက္ဆံ၊ ေက်ာင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာ္မတီထဲမွာထည့္၊ သူ႕ဆီကအၾကံဉာဏ္ေတြေတာင္းနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ဆက္ဆံေတာ့ ေနာက္ ပိုင္း မွာ အေတာ္ရင္းႏွီး ခင္မင္သြားၾကၿပီး ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအတြင္းမွာေတာ့ တိုင္း ၄ စစ္ေကာ္မတီအတြင္း တာဝန္ေတြ ထမ္း ေဆာင္ခဲ့ၾကတဲ့အခါမွာေတာ့ အေတာ္သင့္ျမတ္ေျပလည္သြားခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္း လြတ္လပ္ေရးေခတ္ ေဖေဖတိုင္းမွဴးျဖစ္ေတာ့ သူက စီးပြားေရးနယ္ပယ္ထဲဝင္ေရာက္ၿပီး အေတာ္ေအာင္ျမင္ ခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီကာလက ေဖေဖနဲ႔ေတြ႕ခ်ိန္မွာ “ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာေရ က်ဳပ္ေတာ့ ဒန္အိုးကုမၸဏီေထာင္ထားတာ၊ ဒန္အိုးေတြ ေရာင္းဖို႔ ေစ်းကြက္လိုတယ္။ မေလးရွားကို တိုက္ေပးဗ်ာ” လို႔ ေျပာဖူးတယ္တဲ့။

မဆလေခတ္မွာေတာ့ ဗိုလ္ေနဝင္းရဲ႕ မၾကာခဏ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျခင္းကိုခံရၿပီး ကိုကိုးကြၽန္းေတာင္ ေရာက္သြားရဖူး ပါ တယ္။ သူက ကိုကိုးကြၽန္းက ျပန္လြတ္လာေတာ့ ဒုလႅဘရဟန္းခံပါတယ္။ သူလြတ္လာျပီၾကားေတာ့ ေဖေဖနဲ႔ ေမေမတို႔ သူတို႔အိမ္သြားႏႈတ္ဆက္ပါတယ္။ သူက ရဟန္းဝတ္နဲ႔ပါ။ သူ႔ကို ေဖေဖက ဝတ္ျပဳကန္ေတာ့ေတာ့ သူက အေတာ္ေက်နပ္ၿပီး လာသမွ်လူေတြကို “က်ဳပ္ကို ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာက ကန္ေတာ့သြားတယ္” လို႔ တေန႔လံုး ေျပာေနသတဲ့ေလ။ သူ႕သမီး စန္းစန္း တင္ (အာအက္ဖ္ေအ-မွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့) က ျပန္ေျပာျပဖူးပါတယ္။

သူ႔ကို ဗိုလ္ေနဝင္းက မည္းရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ ဗိုလ္ဘတင္ဟာ ဗိုလ္ေနဝင္းက သူ႔ၿပိဳင္ဖက္လို႔သေဘာထားတဲ့ ဗိုလ္ လက်ာ္နဲ႔ အေတာ္ရင္းႏွီးတာကတေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ေနဝင္းအေပၚလည္း အထင္မႀကီး မေလးစားတာက တေၾကာင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ဟန္ရွိတယ္လို႔ ေဖေဖကဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဗိုလ္ဘတင္ႀကီးဟာ ေနာက္တတ္ေျပာင္တတ္သူလည္း ျဖစ္ေတာ့ အ ေၾကာင္းသိမိတ္ေဆြေတြေရွ႕မွာ ဗိုလ္ေနဝင္းဂိုက္၊ ပံုစံေတြလုပ္ျပတတ္ၿပီး ေျပာင္တတ္ ေလွာင္တတ္တာေတြလည္း ရွိတယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေတြကို ဗိုလ္ေနဝင္းက ျပန္ၾကားဟန္ရွိၿပီး ဒါေတြေၾကာင့္ ဗိုလ္ဘတင္ကို မုန္းတီးဟန္ရွိတယ္လို႔လည္း ေဖေဖက ေျပာျပပါတယ္။

ဒါေတြကေတာ့ ေဖေဖဆက္ေျပာျပတဲ့ သူ႔စာအုပ္ထဲ ထည့္မေရးမိခဲ့တဲ့အေၾကာင္းအရာတခ်ိဳ႕ပါ။

၅-၈-၂၀ဝ၉

မွတ္ခ်က္၊
၁။ အမွားျပင္ဆင္ခ်က္။ ဗိုလ္ဘတင္ ကိုကိုးကြၽန္းအပို႔ခံရခ်ိန္မွာ အိမ္ေစာင့္အစိုးရေခတ္ (၁၉၅၈-၆၀) မွာျဖစ္ပါတယ္။ မဆလ ေခတ္မဟုတ္ပါ။
၂။ ကြၽန္မဆက္၍ေရးျခင္ေသာ ေဖေဖအေၾကာင္းမ်ား၊ အတြဲ (၁)၊ ၿဖိဳးေမာက္သာစာေပ၊ ေဆာင္းပါးအမွတ္ (၁) ကို ျပန္တင္ ပါတယ္။

လွေက်ာ္ေဇာ
၂၁-၂-၂၀၁၆