ေဇာ္ေအာင္ (၀ါရွင္တန္ဒီစီ)
ဇန္န၀ါရီ ၂၉၊ ၂၀၁၀
လူပုဂၢိဳလ္တဦးတေယာက္၊ အဖြဲ႔အစည္းတခု၊ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံအေၾကာင္းကို သမိုင္းမ်ားမွ က်ေနာ္တို႔ ေလ့လာသိရွိႏိုင္ၾကတယ္ မဟုတ္လား? အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းသမိုင္းစာအုပ္မ်ား နဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ သတင္းမီဒီယာမ်ားမွာ ဖတ္ၾကားသိရတဲ့ ႏုိင္ငံသမိုင္းေတြကေတာ့ အႏိုင္ရသူ၊ အာဏာပိုင္ဆိုင္သူေတြက သူတုိ႔အႀကိဳက္ ေကာင္းတာေတြ ပံုႀကီးခ်ဲ ႔ေရးၿပီး သမုိင္းအမွန္ကုိ ကြယ္၀ွက္ထားၾကတာ မ်ားပါတယ္။ အစစအရာရာ ဖိႏိွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ တားျမစ္ျခင္း ခံေနရတဲ့ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာေတာ့ သမုိင္းအမွန္ ေရးဖို႔ႀကိဳးစားသူမ်ားရွိခဲ့ ရွိေနေပမယ့္ ယေန႔အထိေတာ့ အုပ္စိုးအာဏာရွင္တုိ႔က မိမိတို႔သမိုင္းကလြဲလို႔ တျခားသမုိင္းမွန္ ျဖစ္ရပ္မ်ားကို ေရးသားခြင့္၊ ျပည္သူမ်ား ဖတ္ခြင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားဆဲ။
တိုးတက္လြတ္လပ္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာလည္း စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ရွိလို႔ သမုိင္းအမွန္ေရးသူမ်ားရွိေနေပမယ့္ သူတုိ႔ကို လူသိနည္း၊ အဓိက မီဒီယာသတင္းဌာနမ်ား (CNN, NBC, CBS, ABC) မွာ ေဖာ္ျပျခင္း၊ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျခင္းမ်ား မရွိသေလာက္ ရွိေနေသးတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ ေရးသားတဲ့ စာမ်ား၊ ေျပာဆုိခ်က္မ်ားကိုေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဖတ္ရႈ ႔ေလ့လာႏုိင္လို႔ သူတို႔ရဲ ႔ စာမ်ားကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ေလ့လာမွတ္သားႏုိင္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း စိတ္၀င္စားတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ေရာက္ေနသူမ်ား၊ အေမရိကန္သမိုင္း၊ ႏုိင္ငံေရး စိတ္၀င္စားသူမ်ားအေနနဲ႔ အေမရိကန္သမိုင္းကုိ အာဏာရအစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား အႀကိဳက္၊ အႏိုင္ရသူမ်ားဘက္က မေရးဘဲ ျပည္သူ႔ရႈေထာင့္၊ ဖိႏိွပ္ခံရသူမ်ားဘက္ကေန မႁခြင္းမခ်န္ သမိုင္းအမွန္ေရးတဲ့ ပါေမာကၡ ဟာ၀က္ဇင္ (Howard Zinn) ေရးသားခဲ့တဲ့ သမိုင္းမွတ္တမ္း စာအုပ္၊ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ဖတ္ရႈ ႔ေလ့လာၾကည့္ဖို႔ တုိက္တြန္းပါတယ္။
က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္လည္း ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ အင္ဒီးယားနားတကၠသိုလ္မွာ ေက်ာင္းတက္ေနစဥ္ကာလ ဆရာတေယာက္ မိတ္ဆက္ေပးမႈေၾကာင့္ ပါေမာကၡ ဟာ၀က္ဇင္ ေရးသားတဲ့ စာတခ်ဳိ ႔ကို ဖတ္ရၿပီး သူ႔အေၾကာင္းကို သိခဲ့၊ သူေရးတဲ့စာမ်ားကို ႏွစ္ၿခိဳက္ခဲ့တယ္။ လူဘ၀ သက္တမ္းအရ ပါေမာကၡ ဟာ၀က္ဇင္ အသက္ရွည္စြာ (၈၇) ႏွစ္ အက်ဳိးရွိရွိ ေနထိုင္သြားခဲ့ေပမယ့္ က်ေနာ္အေနနဲ႔ သူကို ဒီထက္မက အသက္ရွည္ ေနေစခ်င္ၿပီး ျပည္သူလူထု သိသင့္တဲ့ သမိုင္းအမွန္ ျဖစ္ရပ္မွန္မ်ားကို ဆက္လွ်က္ေရးသား ေစခ်င္ပါတယ္။ ပါေမာကၡ ဟာ၀က္ဇင္ ဟာ ကမာၻေပၚမွာ ရွားရွားပါးပါး အလြန္ေလးစားဖို႔ေကာင္းတဲ့ သမုိင္းကို ႏိုင္သူခ်ီးမြမ္းခန္းဖြင့္ မေရးဘဲ ဖိႏိွပ္ခံျပည္သူမ်ားကိုယ္စား အျဖစ္မွန္၊ အမွန္အတိုင္း ေရးသူ သမိုင္းသုေတသီ တဦးျဖစ္ပါတယ္။
ပါေမာကၡ ဟာ၀က္ဇင္ ကုိ ၁၉၂၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၄) ရက္ေန႔မွာ နယူးေရာ့ခ္ (New York) ျပည္နယ္၊ ဘရြတ္ကလင္ (Brooklyn) ၿမိဳ ႔မွာ ဆင္းရဲတဲ့ စက္ရုံအလုပ္သမား ဂ်ဴးမိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့ အလုပ္သမား ေအာက္ေျခလူတန္းစားဘ၀ကို ငယ္စဥ္ကတည္းက ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရလို၊ ကိုယ္တိုင္လည္း သေဘၤာက်င္းအလုပ္သမားအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့တာေၾကာင့္ အေျခခံလူတန္းစားမ်ားဘ၀၊ အရင္းရွင္စနစ္ မတရားမႈမ်ား နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္အစိုးရမ်ားရဲ ႔ တရားဥပေဒမဲ့ လုပ္ကိုင္မႈမ်ားကို အေျခခံ အလုပ္သမားလူတန္းစား၊ ေက်ာင္းသားမ်ားနဲ႔ လက္တြဲတိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့သူတဦး ျဖစ္လာခဲ့တယ္။
ဒုတိယကမာၻစစ္ကာလအတြင္းမွာ အေမရိကန္ေလတပ္ထဲ ၀င္ေရာက္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ေလသူရဲအျဖစ္ ဂ်ာမန္နာဇီ ေရွ ႔တန္းစစ္စခန္းမ်ားကို ဗံုးႀကဲတိုက္ခိုက္မႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္း စစ္ပြဲမ်ားရဲ ႔ ဆိုးက်ဳိး၊ စစ္ပြဲမ်ားမွာ အျပစ္မဲ့ျပည္သူမ်ား ေသေၾကဆုံးရႈံးမႈမ်ားကို ကိုယ္ေတြ႔ျမင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ စစ္ဆန္႔က်င္ေရးသမား ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ဒုတိယကမာၻစစ္အၿပီးမွာ စစ္မႈထမ္းေဟာင္း ေထာက္ပံ့ေၾကး (G.I Bill) ျဖင့္ ေက်ာင္းျပန္တက္ၿပီး နယူးေရာ့ခ္ တကၠသိုလ္ (New York University) မွ သမုိင္းဝိဇၨာဘြဲ႔ကို ၁၉၅၁ ခုႏွစ္မွာ ရရွိခဲ့ၿပီး မဟာဝိဇၨာဘြဲ႔ နဲ႔ ပါရဂူ ေဒါက္တာဘြဲ႔တို႔ကုိ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ နဲ႔ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္တုိ႔မွာ ကိုလံဘီယာ တကၠသိုလ္ (Columbia University) တုိ႔မွ ရရွိခဲ့တယ္။ ဘြဲ႔ရၿပီးေနာက္ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာ (Georgia) ျပည္နယ္ အက္လန္တာ (Atlanta) ၿမိဳ ႔ရွိ ပထမဦးဆံုး လူမဲအမ်ဳိးသမီး ေကာလိပ္ ဆပယ္မန္ (Spelman College) မွာ (၇) ႏွစ္ နဲ႔ ေဘာစတြန္းတကၠသိုလ္ (Boston University) တုိ႔မွာ သမုိင္း နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံပါေမာကၡအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့တယ္။
၁၉၆၀ ကာလအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈ ဆန္႔က်င္ေရး ေခၚ ျပည္သူမ်ားရပိုင္ခြင့္ (Civil Rights) လႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ ဗီယမ္နမ္စစ္ ဆန္႔က်င္ေရး၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးတုိက္ပြဲမ်ား နဲ႔ အာဏာဖိဆန္ေရး အၾကမ္းမဖက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ ေရွ ႔တန္းမွ ပါ၀င္လႈပ္ရွားခဲ့တယ္။ အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္းေဒသ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈမွာ အၾကမ္းမဖက္ လႈပ္ရွားမႈ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ေက်ာင္းသားမ်ားေကာ္မတီ (Student Nonviolent Coordinating Committee) အႀကံေပးအျဖစ္ တာ၀န္ယူလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားကို အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အာဏာဖိဆန္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားဆုိင္ရာ သင္ခန္းစာမ်ားကို သင္ၾကားပို႔ခ်ခဲ့တယ္။ ဒီလုိ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားဘက္က ရပ္တည္ၿပီး အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ ဆပယ္မန္ေကာလိပ္ အာဏာပိုင္မ်ားက သူကို ေက်ာင္းမွထုတ္ပယ္လိုက္တယ္။ စစ္ရဲမ်ားရဲ ႔ ရိုက္ႏွက္မႈ၊ အက်ဥ္းက် ေထာင္ခ်ျခင္းမ်ားလည္း ခံခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ေဘာစတြန္းတကၠသိုလ္မွာ ျပည္သူမ်ား လြတ္လပ္မႈ နဲ႔ ရပိုင္ခြင့္ ဘာသာရပ္ကုိ သင္ၾကားစဥ္ ေက်ာင္းသားေပါင္း ေလးငါးရာ သူ႔အတန္းကို တက္ေရာက္သင္ၾကားခဲ့တယ္။
ေဘာစတြန္းတကၠသိုလ္ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံဌာနမွာ (၂၆) ႏွစ္ၾကာ ႏုိင္ငံေရးသမိုင္းဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္မ်ားကို သင္ၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ အၿငိမ္းစားယူခဲ့တယ္။ သူရဲ ႔ ႏုိင္ငံေရးသမိုင္း သင္ၾကားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူေျပာဆိုခဲ့တာက “ေက်ာင္းသားေတြက ဆရာေျပာသမွ်၊ စာအုပ္ထဲက အေၾကာင္းအရာ အခ်က္အလက္ေတြကို သေဘာတူ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ မေနဘဲ ဒီမုိကေရစီရဲ ႔ အဓိကအႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ မိမိယံုၾကည္ခ်က္ကို ေျပာဆိုႏိုင္ဖို႔၊ ဖြင့္ေျပာရဲဖို႔၊ မတရားတာကို ဆန္႔က်င္လုပ္ကိုင္ဖို႔ေတြကို အဓိက သင္ၾကားေပးေၾကာင္း” ဆုိတယ္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ သမိုင္းဆရာႀကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္း ကလည္း ‘မအေအာင္ သမိုင္းသင္တာ’ လို႔ ေျပာခဲ့ဘူးတယ္)။
ေဘာစတြန္းတကၠသိုလ္မွာ စာသင္ေနခ်ိန္မွာ အေမရိကန္အစိုးရ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခဲ့တဲ့ ဗီယက္နမ္စစ္ကို ေရွ ႔တန္းပါ၀င္ ဆန္က်င္ရႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္တပ္မ်ား ခ်က္ခ်င္းျပန္ရုတ္သိမ္းရန္ တိုက္တြန္းထားတဲ့ စာအုပ္တအုပ္ (Vietnam: The Logic of Withdrawal) ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့တယ္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွာ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္တဦးနဲ႔အတူ ဗီယက္နမ္ကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ အေမရိကန္စစ္သား (၃) ေယာက္ လြတ္ေျမာက္ေရးကို လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဗီယက္နမ္ စစ္ဆန္႔က်င္ေရးမွ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္အထိ အေမရိကန္အစိုးရ ပါ၀င္စြက္ဖက္ခဲ့တဲ့ အီရတ္၊ အာဖဂန္ စစ္ေရးတိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို ဆန္႔က်င္ေရးသား ေျပာဆုိခဲ့တယ္။ အေျခခံလူတန္းစားမ်ားအေရး၊ အလုပ္သမားအေရး၊ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး နဲ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေရးသမိုင္းစာအုပ္ေပါင္း (၂၀) ေက်ာ္ နဲ႔ စာတမ္းေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္ ကုိ ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားရဲ ႔ မတရားတဲ့အမိန္႔ ဖီဆန္ၾကဖို႔၊ ဖိႏိွပ္ခံ လူတန္းစားမ်ားဘက္က ရပ္တည္ၾကဖို႔ ေနာက္ဆံုးရက္အထိ နယ္လည္ေဟာေျပာ လုပ္ကိုင္ခဲ့တယ္။
ဒီလို ေရးသားေဟာေျပာေနရင္ ကယ္လီဖိုးနီးယား (California ) ျပည္နယ္၊ ဆန္တာ ေမာ္နီကာ (Santa Monica
ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးသမိုင္း ေလ့လာခ်င္သူမ်ား သူေရးသားခဲ့တဲ့ စာအုပ္မ်ားထဲမွ A People’s History of the United States
ဇန္န၀ါရီ ၂၈၊ ၂၀၁၀
Comments