Letters from Michigan - 19

မစ္ရွီဂန္မွေပးေသာစာ (၁၉)
ေအာင္ေ၀း
ၾသဂုတ္ ၂၉၊ ၂၀၁၀

မိတ္ေဆြႀကီးကိုေဒါင္း-

က်န္းခံ့သာလို႔ မာပါစ။ ဒီတစ္ခါေတာ့ ေပၚလစီအႏုပညာအေၾကာင္း စဥ္းစား ေတြးေတာမိတာေလး ေျပာပရေစ။ ေပၚလစီလို႔ ဆိုလိုက္လို႔ ႏိုင္ငံေရးေပၚလစီ တစ္ခုတည္းကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားေပၚလစီေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ဥပမာ- စီးပြားေရး ေပၚလစီ၊ ပညာေရးေပၚလစီ စသည္ျဖင့္ ဆိုပါေတာ့။

ေပၚလစီ အႏုပညာလို႔ ေျပာလိုက္ရင္ တခ်ိဳ ့က ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရးလို႔ပဲ ျမင္ေနၾကတယ္။ တကယ္က ေပၚလစီအႏုပညာဆိုတာ ၀ါဒျဖန္႔ရံုသက္သက္ေတာ့လည္း မဟုတ္ရပါဘူး။ အႏုပညာတိုင္းဟာ ၀ါဒျဖန္႔တာပဲ ဆိုတဲ့ အယူအဆ တစ္ရပ္ေတာ့ ရွိဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေပၚလစီအႏုပညာကေတာ့ ၀ါဒျဖန္႔တာထက္ ပိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္မွဳ ရွိပါတယ္။ ေပၚလစီ အႏုပညာဆိုတာ ေပၚလစီတာ၀န္ ရွိသလို၊ အႏုပညာ တာ၀န္ကိုလည္း ထမ္းရပါတယ္။ ဒီတာ၀န္ ႏွစ္ခုစလုံး ထမ္းႏိုင္မွ ေပၚလစီ အႏုပညာပါ။

ေပၚလစီအႏုပညာ(Policy Art)လို႔ ဆိုကတည္းက အႏုပညာ ပါကိုပါရမယ္၊ Art ပါကိုပါရမယ္။ အႏုပညာပါမွ၊ Art ပါမွ ျဖစ္မယ္။ ဒါကိုေတာ့ သတိျပဳၾကရမယ္။ အခုျဖစ္ေနတာက က်ေနာ္တုိ႔ တိုင္းျပည္မွာ၊ ေျမြပူရာ ကင္းေမွာင့္ ျဖစ္ေနတာက အုပ္စိုးသူ လက္တစ္ဆုပ္စာ လူနည္းစု အတြက္ ေရးသားေနၾကတဲ့ ေပၚလစီ ေဆာင္းပါးေတြ၊ ေပၚလစီ၀တၳဳေတြ၊ ေပၚလစီကဗ်ာေတြ၊ ေပၚလစီ သီခ်င္းေတြ၊ ေပၚလစီရုပ္ရွင္ေတြပါပဲ။

အစိုးရကထုတ္တဲ့ သတင္းစာေတြထဲက၊ အစိုးရအလိုက် ဂ်ာနယ္ မဂဇင္းေတြထဲက စာေတြဆိုရင္ အစိုးရေပၚလစီေတာ့ ေပၚလစီပါပဲ၊ နအဖ ေပၚလစီပါပဲ။ သို႔ေသာ္အႏုပညာ လံုးလုံးမပါတဲ့ အစိုးရ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး သက္သက္ ျဖစ္ေနတာပါပဲ။

အဲဒီစာေတြ အားလုံးလိုလိုက ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ NLD ကို အပုပ္ခ်တဲ့၊ ထိုးႏွက္တဲ့စာေတြ အမ်ားဆုံးပါပဲ။ မယုံမရွိနဲ႔ကိုေဒါင္း။ နအဖရဲ ့၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို မ်က္စိမိွတ္ ေထာက္ခံတဲ့၊ နအဖရဲ ့၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို ပါးစပ္ပိတ္ လက္ခံတဲ့စာေတြ မ်ားပါတယ္။ ဒါဟာ စာေပအႏုပညာကို အလြဲသုံးစားလုပ္တဲ့ အလုပ္လို႔ပဲ ေျပာရမယ္ ကိုေဒါင္း။ ဒါ စာေပရာဇ၀တ္မွဳပဲ၊ ဒါ အႏုပညာ ရာဇ၀တ္မွဳပဲ။

က်ေနာ္တို႔စာေပမွာ စာေကာင္းေပမြန္ေတြက ေမွးမွိန္ ေပ်ာက္ကြယ္ေနရျပီး၊ ဘာမဟုတ္တဲ့ အဲဒီလို ျပည္သူကို ေစာ္ကားတဲ့၊ လူထုေခါင္းေဆာင္ကို ပုတ္ခတ္တဲ့၊ ျပည္သူ႔ပါတီ လူထုပါတီကို ထိုးႏွက္တဲ့ စာဆိုး စာညံ့ စာယုတ္မာေတြက တစ္မိုးလုံးေဖ်ာက္ဆိပ္ ျဖစ္ျပီး တြင္က်ယ္ေနတာပဲ မဟုတ္လား ကိုေဒါင္း။

အခု က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ ျပည္သူ႔ဘက္က ရပ္တည္တဲ့ စာေပအႏုပညာရွင္ေတြ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခံေနရတယ္။ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခံေနရတယ္။ နအဖအစိုးရနဲ႔ နအဖရဲ ့ ႏွိပ္ကြပ္ေရး ယႏၱရား တစ္ခုျဖစ္တဲ့ စာေပစိစစ္ေရး ဌာနေၾကာင့္ ျမန္မာစာေပဟာ ရသစာေပေတြ က်ဆုံးေနရတယ္။ အဖိုးတန္စာေပေတြ ေပ်ာက္ဆုံးေနရတယ္။

ဆိုပါေတာ့ ဒီကေန႔ ေခတ္သစ္ ဂႏၳ၀င္လက္ရာ (Modern Classic) ျဖစ္တဲ့ လုံးခ်င္း၀တၳဳ ရွည္ႀကီးေတြ တိမ္ျမဳပ္ ေပ်ာက္ကြယ္ေနရတယ္။ စာေရးဆရာေတြက မေရးၾကဘူး မဟုတ္ဘူး။ စာေရးဆရာေတြဘက္က အားမထုတ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဖိႏွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက ခ်ိဳးႏွိမ္ ပိတ္ပင္ထားလို႔ပါပဲ။ ဒီလို ျပည္သူ႔ဘ၀ကို ထင္ဟပ္တဲ့၊ ေခတ္ျပိဳင္ ခံစားမွဳ ပါတဲ့၊ ရသေျမာက္တဲ့ လုံးခ်င္း၀တၳဳႀကီးေတြကို ဖိႏွိပ္သူ အာဏာရ လူတန္းစားက ခြင့္မျပဳပါဘူး။

ေကာက္ကာငင္ကာ ဥပမာ ေပးရရင္ ဆရာဒဂုန္တာရာရဲ ့ တို႔ေခတ္ကိုေတာ့ ေရာက္ရမည္မွာ မလြဲပါ-၀တၳဳႀကီး အဆုံး မသတ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဆရာနတ္ႏြယ္ရဲ ့ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ၀တၳဳႀကီး တတိယတြဲ(ဇာတ္သိမ္းပိုင္း) ထြက္မလာႏိုင္ေသးပါဘူး။

အုပ္စိုးသူေတြ လိုခ်င္တာက သူတို႔ကို ေထာက္ခံတဲ့၊ သူတို႔ကို ခ်ီးက်ဴးတဲ့ ဘုန္းေတာ္ဘဲြ႔စာေတြပါပဲ။ နအဖ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့၊ နအဖနဲ႔ မကင္းတဲ့ စာနယ္ဇင္းေတြမွာ အဲဒီလို ဘုန္းေတာ္ဘဲြ႔ အေရး အသားေတြနဲ႔ ျပည့္ေနတာ ထူးျပီးေတာ့လည္း မဆန္းလွေတာ့ပါဘူး။ ပုတ္သင္ညိဳလို အေရာင္ေျပာင္းတဲ့ စာေရးဆရာေတြ၊ သတင္းစာဆရာေတြကလည္း ေခတ္တိုင္းမွာ ရွိစျမဲဆိုေတာ့၊ စစ္ကၽြန္ေခတ္မွာ လူရာ၀င္ခ်င္တဲ့ စာေရးဆရာ၊ စာနယ္ဇင္းသမားေတြကလည္း မနည္းဘူး မဟုတ္လား ကိုေဒါင္းရဲ ့။

အခု ကိုေဒါင္းတို႔ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ေနေတြ႔ေန ၾကားေနရတဲ့ နအဖရဲ ့ေရဒီယို၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား၊ စာနယ္ဇင္းေတြထဲက စာလုံးေတြ၊ အရုပ္ေတြ၊ အသံေတြ အားလုံးဟာ နအဖရဲ ့စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ ေပၚလစီကို ဗန္းတင္ေနတဲ့၊ ဇန္းတင္ထားတဲ့ အရာေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒါကို နအဖေပၚလစီ အႏုပညာလို႔ေတာ့ လြယ္လြယ္ မေခၚလိုက္ေလနဲ႔။ ဒီလို အသုံးအႏွဳန္းနဲ႔ မတန္ဘူး ကိုေဒါင္း။

နအဖေပၚလစီကို ေဖာ္ျပေနတာေတာ့ ဟုတ္တယ္၊ ဒါေပမဲ့ အႏပညာလို႔ ေခၚဖို႔ မထိုက္တန္ေလာက္ေအာင္ သိမ္ဖ်င္း ယုတ္မာတဲ့ အရာေတြပဲ ကိုေဒါင္း။

ေျပာရရင္ ျပည္သူ႔ဘက္မွာလည္း ျပည္သူ႔အက်ိဳးစီးပြားကို ထင္ဟပ္တဲ့ ျပည္သူ႔ေပၚလစီ အႏုပညာ ဆိုတာ ရွိတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီျပည္သူ႔ေပၚလစီ အႏုပညာက ေခတ္ျပိဳင္ခံစားမွဳ ပါတဲ့၊ ရသ ေျမာက္တဲ့၊ ျမင့္ျမတ္တဲ့ သန္႔စင္ေသာ အႏုပညာစစ္ကို တာ၀န္ ခံႏိုင္ပါတယ္။

တစ္ခုေတာ့ ေျပာခ်င္တယ္ ကိုေဒါင္း။ စာေပ အႏုပညာ လြတ္လပ္ခြင့္ လုံး၀ မရွိတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ စာေပ အႏုပညာ အဆင့္အတန္း နိမ့္က်ေနပါတယ္ရယ္လို႔ ေဘးက ေ၀ဖန္လာရင္ေတာ့၊ ဒါဟာ စာေပ အႏုပညာရွင္ေတြမွာ တာ၀န္ စိုးစဥ္းမ်ွ မရွိဘူး၊ တိုင္းျပည္ အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္တဲ့သူေတြမွာပဲ လုံးလုံး တာ၀န္ ရွိတယ္လို႔ ေျပာလိုက္ပရေစေတာ့ဗ်ာ။

အားလုံးကိုသတိရလ်က္-

ေအာင္ေ၀း( ၅-၂၅-၁၀ )

[ကဗ်ာဆရာေအာင္ေဝးသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ မစ္ရွီဂန္ျပည္နယ္တြင္ ေရာက္ရိွေနသည္။ မစ္ရွီဂန္မွ ေပးေသာစာ အမွတ္ ၁၉ ကုိ လြတ္လပ္သည့္ အာရွအသံ www.rfa.org/burmese က ထုတ္လႊင့္ခ့ဲၿပီး ျဖစ္သည္။]