သမိုင္းတေကြ႕မွ ဗိုလ္လက္်ာ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္)
သန္းဝင္းလႈိင္
ဇြန္ ၂၈၊ ၂၀၁၂
ဇြန္ ၂၈၊ ၂၀၁၂
ဂ်ပန္ေရာက္ ဗုိလ္လက်္ာ၊ ဗုိလ္စၾကၤာ၊ ဗုိလ္ေတဇ (၁၉၄၁)
ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ဝင္ ဗိုလ္လက္်ာ၏ အမည္ရင္းမွာ ကိုလွေဖျဖစ္သည္။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းဦးစီးေသာ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး ဝင္ေရာက္ေသာအခါသခင္လွေဖျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဂ်ပန္စစ္ပညာသင္တန္းတက္စဥ္က ဂ်ပန္အမည္မွာ ‘တာနီကိေယာ႐ွိ’ (Tani Kiyoshi) ျဖစ္သည္။ ဘီအိုင္ေအဖြဲ႕ၿပီးေနာက္ ဗိုလ္အမည္ခံယူရာတြင္ ဗိုလ္လက်ာ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ဗိုလ္လက္်ာကို ၁၉၁၁ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ၃၀ရက္ေန႔၌ ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ႕တြင္ အဖဦးစိန္သြင္၊ အမိေဒၚက်င္ၿမိဳင္တို႔မွ ဖြားျမင့္ခဲ့သည့္ ျမန္မာလူမ်ိဳး ဗုဒၶဘာသာျဖစ္သည္။
ငယ္စဥ္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕မအမ်ိဳးသားေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ၁၀တန္းေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႔ ဆက္လက္ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ျဖစ္ပြားေသာ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ဒုတိယႏွစ္ေက်ာင္းသားသပိတ္တြင္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအျဖစ္ ပါဝင္လႈပ္႐ွားခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ထြက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ ကာလကတၱား တကၠသိုလ္ တြင္ ပညာဆက္လက္သင္ၾကားခဲ့သည္။
၁၃၀၀ျပည့္ အေရးေတာ္ပံုကာလ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ အသင္းတုိက္၌ က်င္းပေသာ လွ်ိဳ႕ဝွက္အစည္းအ႐ုံးသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေရေက်ာ္ရပ္ တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ုံးတည္ေနရာ၌ ကြန္ျမဴနစ္ (ကလာပ္စည္း) အဖြဲ႕အစည္းတရပ္ကို သခင္ေအာင္ဆန္း၊ ကိုသိန္းေဖ (သိန္းေဖျမင့္)၊ ကိုဗဟိန္း၊ မစၥတာဒတၱားတို႔ႏွင့္ စတင္ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေ႐ွ႕ပိုင္း ၄၉ လမ္း အိမ္အမွတ္ ၁၈၈ တြင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္စိုး၊ ဂို႐ွယ္ေခၚ ဘတင္၊ ကိုဗဟိန္း၊ မစၥတာနတ္တို႔ႏွင့္ လွ်ိဳ႕ဝွက္တည္ေထာင္ရာတြင္ သခင္လွေဖ (ဗိုလ္လက်္ာ) သည္ ဘ႑ာေရးမွဴးအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရအား ဆန္႔က်င္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္႐ြက္ရန္ ေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕ (Underground Unit) ကို ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ဖြဲ႕စည္းရာသခင္ျမ (ျပည္တြင္းေခါင္းေဆာင္)၊ သခင္ေအာင္ဆန္း (ျပည္ပေခါင္းေဆာင္) ကိုဗ ဟိန္း၊ ကိုလွေမာင္ (ဗိုလ္ေဇယ်)၊ ကိုလွေမာင္ (မိတၳီလာ)၊ သခင္ခ်စ္ (ေနာင္ဗကပအတြင္းေရးမွဴး)၊ ကိုဗေဆြ(ေနာင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္) ကိုေက်ာ္ ၿငိမ္း(အာအီးတီ)၊ ကိုထြန္းေ႐ႊ (နဂါးနီ)၊ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း (ေနာင္ဒုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္) တို႔ႏွင့္အတူ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ဗိုလ္လက္်ာသည္ စစ္ႀကိဳေခတ္ သ ခင္ႏုႏွင့္ ပူးတြဲ၍ ‘ဂႏၶာလရာဇ္ ႏိုင္ငံေရးအဘိဓာန္’ စာအုပ္ကို ေရးသားခဲ့သည္။
တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး၏ တာဝန္ေပးခ်က္အရ သခင္လွေဖသည္ သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သခင္လွၿမိဳင္ (ေနာင္ဗိုလ္ရန္ေအာင္)တို႔ တ႐ုတ္ျပည္ အမြိဳင္ၿမိဳ႕သို႔သြားေရာက္ေရးအတြက္ စီစဥ္ေပးခဲ့သည္။ တဖန္သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သခင္လွၿမိဳင္တို႔ အမိြဳင္တြင္ေသာင္တင္၍ ေငြျပတ္လပ္ ေနစဥ္အတြင္း ရန္ပံုေငြမ်ား ႐ွာေဖြေကာက္ခံေပးပို႔ခဲ့သည္။ သခင္လွေဖသည္ ကိုလွေမာင္ (အၿငိမ္းစား သံအမတ္ႀကီး)ႏွင့္အတူ ျပည္ပအ ကူအညီရ႐ွိရန္အတြက္ ထုိင္းႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္ခဲ့ရာ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္မပါဘဲ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းဝင္ေရာက္မႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံရသည္။
ယင္းေနာက္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ သခင္ေအာင္ဆန္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ လွ်ိဳ႕ဝွက္တိတ္တဆိတ္ေရာက္႐ွိလာၿပီး မတ္လ၁၀ရက္ေန႔ တြင္ ႐ႊန္းတင္မာ႐ူးသေဘၤာျဖင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ အျပန္တြင္ သခင္လွေဖသည္ ကိုထြန္း႐ွိန္ (ေနာင္ဗိုလ္ရန္ႏိုင္)၊ သခင္ဗဂ်မ္း (ဗိုလ္လေရာင္)၊ သခင္ေအးေမာင္ (ဗိုလ္မိုး) တို႔ႏွင့္အတူ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ပထမအသုတ္အျဖစ္ လုိက္ပါသြားခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ တိုက်ိဳၿမိဳ႕သို႔ ၁၉၄၁ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ေရာက္႐ွိၿပီး ၁၀ ရက္ခန္႔အၾကာ ၁၉၄၁ခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ ထိုင္ဝမ္ကၽြန္းမွ တဆင့္ ဟိုင္နန္ကြၽန္းသို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ဟိုင္နန္ကြၽန္းတြင္ စစ္ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။
ဗိုလ္လက္်ာသည္ သခင္ေအာင္ဆန္း (ဗိုလ္ေတဇ)၊ သခင္ေအာင္သန္း (ဗိုလ္စၾကာ) တို႔ႏွင့္အတူ တပ္ဖြဲ႕ (၃) ၌ ေလ့က်င့္သင္ၾကားခဲ့သည္။ သူတို႔၏ေလ့က်င့္ေရးမွဴးမွာ လက္ဖတင္နင္ (ဗိုလ္) ဆူဇူကီး ျဖစ္သည္။
ဟိုင္နန္ကြၽန္း၌ ဗိုလ္လက္်ာႏွင့္အတူ စစ္ပညာသင္တန္းတက္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာက သူ၏ကိုယ္တိုင္ေရးအတၳဳပၸတၱိ၌ ဗိုလ္လက္်ာ ၏ အေၾကာင္းကို ဤသို႔ ျပန္ေျပာင္းေရးသားထားေလသည္။
“၁၉၄၁ခုႏွစ္တြင္ က်ေနာ္တို႔ ဟိုင္နန္ကၽြန္း ဂ်ပန္စစ္ပညာသင္ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္တြင္ က်ေနာ္ႏွင့္ရင္းႏွီးခင္မင္ဆံုးပုဂၢိဳလ္တဦးမွာ ဗိုလ္လက်္ာ ျဖစ္သည္။ က်ေနာ့္ထက္ အသက္ (၄) ႏွစ္မွ် ပိုႀကီးမည္ထင္ပါသည္။ သူ၏႐ုပ္အသြင္မွာ အနည္းငယ္ပိန္လွီၿပီး သြားလာလႈပ္႐ွားမႈအနည္းငယ္ ေႏွးေကြးသည္။ အေျပာအဆို ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕သည္။ အသြင္အျပင္မွာ ေအးေဆးေပ်ာ့ေပ်ာင္းေသာ အသြင္အျပင္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ဗိုလ္လက္်ာ၏ စိတ္ဓာတ္မွာ ၾကံ့ခိုင္ေတာင့္တင္းသူျဖစ္သည္။ ဟိုင္နန္ကြၽန္း ဂ်ပန္စစ္ပညာသင္ယူၾကရာတြင္ ဂ်ပန္ေခတ္ စစ္ေလ့ က်င့္ခန္းမ်ားမွ ေျပးရလႊားရတုိက္ခိုက္ရသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ အေတာ္ပင္ပန္းၾကသည္။ ၎မွာ မ်က္ႏွာဖံုးေခါင္းစြပ္အကာႏွင့္ ကိုယ္အထက္ပိုင္း အကာ အဝတ္အစားမ်ားဝတ္ဆင္ၿပီး တဦးႏွင့္တဦး ႏွစ္ဘက္ေသနတ္အတု၊ တုတ္တို႔ျဖင့္ လံွစြပ္ထိုးရျခင္းျဖစ္သည္။ အလြန္ေမာပန္းေသာ စစ္ေလ့က်င့္ခန္းျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ရဲေဘာ္မ်ားေမာပန္းၿပီး လဲၿပိဳေမ့ေမ်ာသည္အထိ ျဖစ္သည္။ က်ေနာ္တို႔က ဗိုလ္လက္်ာကို သူလုိက္ၿပီးလုပ္ ႏိုင္ပါ့မလားဟု စိတ္ပူမိသည္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္လက်္ာမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကဲ့သို႔ပင္ စစ္ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားကိုလိုက္ၿပီး ဇြဲႏွင့္မွန္မွန္လိုက္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ဤတြင္ သူစိတ္ဓာတ္ၾကံ့ခိုင္မႈကို က်ေနာ္တို႔ျမင္ရျခင္းျဖစ္သည္။
ဗိုလ္လက်္ာသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္အတူတကြ ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရးကို ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ေသာ ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီးတစ္ဦး လည္းျဖစ္သည္။ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးလက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲအတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ဟုိင္နန္ကြၽန္းတြင္ စစ္ပညာသင္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အတူ ၁၉၄၁ တြင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ကို ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ဗမာျပည္၏ စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီးလည္းျဖစ္သည္။” ဟူ၍ ေရးသား ထားေလသည္။
ဗိုလ္လက်္ာသည္ ဗိုလ္လေရာင္ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျပည္တြင္းသူပုန္လုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္ တာဝန္ေပးအပ္ျခင္းခံရသည္။ ထိုတာဝန္မ်ား ေဆာင္႐ြက္စဥ္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ တက္ႏြန္႐ြာ၌ ထိုင္းရဲမ်ား၏ ဖမ္းဆီးျခင္းခံရၿပီး ၁၉၄၁ခုႏွစ္ ဒီဇင္ ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔မွ အခ်ဳပ္မွလြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။
ဘီအိုင္ေအဖြဲ႕ၿပီးေနာက္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္တပ္မေတာ္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ကာဝါရွီမားႏွင့္ ဗိုလ္လက်္ာ ႀကီးမွဴး သည့္ ဘီအိုင္ေအ ထားဝယ္စစ္ေၾကာင္းသည္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွ စတင္ခ်ီတက္ခဲ့ၾကသည္။
ဗိုလ္လက္်ာသည္ ဘီအိုင္ေအတပ္၌ ဒုတိယစစ္ေသနာပတိအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းရြက္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ဘီအိုင္ ေအဖ်က္သိမ္း၍ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္ (ဘီဒီေအ) ဖြဲ႕စည္းထားေသာအခါ ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီးအဆင့္ျဖင့္ ဘီဒီေအစစ္ဦးစီးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းရြက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ဗိုလ္လက္်ာသည္ မခင္လွႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့သည္။
၁၉၄၄ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ၂၃ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေနအိမ္၌ က်င္းပေသာ ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းေရး အစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၅ခုႏွစ္ မတ္လ၁ရက္ေန႔မွ၃ရက္ေန႔အထိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေနအိမ္တြင္ က်င္းပေသာ ဖတပလအစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ အဆိုပါအစည္းအေဝးတြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမဟာမိတ္စစ္႒ာနခ်ဳပ္မွေပးစာႏွင့္ ဦးသိန္းေဖျမင့္ထံမွ ေပးစာတို႔အေပၚ မူ တည္၍ေဆြးေႏြးကာ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို သေဘာတူခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ ေရး ျပည္သူ႔အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရးျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဖတပလ) ဟုျပင္ဆင္ၿပီး ဖတပလဦးစီးအဖြဲ႕ကို တပ္မေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္၊ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီတို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္သံုးဦးစီျဖင့္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းသည္။ ထို႔ေနာက္ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္ကိုလည္း ‘ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္’ (အတိုေကာက္အားျဖင့္ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္)ဟု အမည္ေျပာင္းလဲ ရန္ႏွင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားကို လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးစတင္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔ရွိ တပ္မေတာ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ဖတပလအဖြဲ႕ခြဲမ်ားသို႔ “ပုန္ကန္ထႂကြေရး ၫႊန္ၾကားခ်က္ အမွတ္-၁” ထုတ္ျပန္ရန္ သေဘာတူခဲ့သည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏႊဲရန္ စစ္တိုင္းႀကီးမ်ားခြဲျခင္း၊ စစ္နယ္ေျမ မ်ား သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ စစ္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားေရြးခ်ယ္ျခင္း စသည္တို႔ကို ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။
ဗိုလ္လက္်ာသည္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလတြင္ တုိင္း (၂) (ဟံသာဝတီ၊ ဖ်ာပံုႏွင့္ မအူပင္ခ႐ိုင္မ်ား) ႏွင့္ တိုင္း (၃) (ပုသိမ္၊ ဟသၤာ တ (အေနာက္) ႏွင့္ ေျမာင္းျမခ႐ိုင္မ်ား) ဆက္သြယ္ေရးတာဝန္ခံအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးၿပီးေနာက္ မိတၳီလာ ၿဗိတိသွ်ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဝီလ်ံစလင္းႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ျပန္လည္ေရာက္႐ွိေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သည္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလက္်ာ၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေနဝင္း၊ သခင္စိုး၊ သခင္သန္းထြန္း၊ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း၊ ဦးဗေဆြတို႔ႏွင့္ စစ္ေရးႏိုင္ငံေရး အေျခအေနမ်ားကို တုိင္ပင္ေဆြးေႏြး၍ ဖတ ပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးကို စနစ္တက် ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
ယင္းေနာက္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ေရးရာေဆြးေႏြးရန္ သီဟိုဠ္ကြၽန္း(သီရိ လကၤာႏိုင္ငံ) ကႏၵီၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ဗိုလ္ေနဝင္း၊ ဗိုလ္ေဇယ်၊ ဗိုလ္ေမာင္ေမာင္၊ ဗိုလ္ေဇာ္ မင္းတို႔ႏွင့္အတူ ဗိုလ္လက္်ာသည္ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ (၇) ဦး၌ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ယင္းအဖြဲ႕၌ ေျပာက္က်ားကိုယ္စားလွယ္ ၂ ဦးမွာ ကို ညိဳထြန္းႏွင့္ သခင္သန္းထြန္းတို႔ျဖစ္ၿပီး အမ်ိဳးသားကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ဦးမွာ ဦးဘေဘႏွင့္ ေစာဘဦးႀကီးတို႔ ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္။
ထို႔ေနာက္ ကႏၵီစာခ်ဳပ္အရ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗမာ့တပ္မေတာ္တြင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးရာထူးျဖင့္ ဒုတိယစစ္ေဆးေရးအရာ႐ွိခ်ဳပ္အျဖစ္ ခန္႔ အပ္ခံရသည္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ အာရွအေရွ႕ေတာင္ပိုင္း မဟာမိတ္စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ ေမာင့္ဘက္တန္က ၿဗိတိသွ်စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုပ္သိမ္းေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္အမွတ္ (၁) ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ထိုေန႔မွာ ျမန္မာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္ ဒုတိယစစ္ေသနာပတိ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလက္်ာက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ေထာက္ပံ့ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ လက္ခံရရွိသည့္ အလွဴရန္ပံုေငြစာရင္းရွင္းတမ္းကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလက္်ာသည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ရာထူး တိုးျမႇင့္ေပးျခင္းခံရသည္။
ယင္းေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက်ဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္လက္်ာသည္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး တာ ဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီးလက္်ာသည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တပ္မ ေတာ္ဆိုင္ရာကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရႏွင့္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရတို႔၏ သေဘာတူခ်က္မ်ားပါေသာ လက္်ာဖရီးမင္းစာခ်ဳပ္ကို ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕၌ ၿဗိတိသွ်စစ္မစ္႐ွင္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဂြၽန္ဒဗလ်ဴဖရီးမင္း (John W.Freeman) ႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္။ စာခ်ဳပ္တြင္ အခ်က္ေပါင္း ၁၀ ခ်က္ ပါဝင္သည္။
၁၉၄၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ၁၁ရက္ေန႔တြင္ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးဦးဗေဆြက ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ သန္႔ရွင္း၍ ခိုင္မာ ေတာင့္တင္းေရးအတြက္ ဗိုလ္မွဴးေအာင္၊ ဦးဗေဆြ၊ မန္းဝင္းေမာင္တို႔ႏွင့္အတူ ဗိုလ္လက္်ာသည္ သန္႔ရွင္းေရးအဖြဲ႕ငယ္တြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္လက္်ာအား ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တို ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ သခင္ႏုေခါင္းေဆာင္ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္ရာတြင္ ဗိုလ္လက္်ာသည္ အဖြဲ႕ ဝင္အျဖစ္ လိုက္ပါသြားခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလတြင္ တပ္မေတာ္မွ အၿငိမ္းစားယူခဲ့သည္။ ထိုႏွစ္မွာပင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရခ်ီးျမႇင့္ေသာ မဟာသီရိသုဓမၼဘြဲ႕ ခ်ီးျမႇင့္ျခင္းခံရသည္။ တပ္မေတာ္မွ အၿငိမ္းစားယူၿပီးေနာက္ လက္်ာကုမၸဏီႏွင့္ မုတၱမကုမၸဏီမ်ား တည္ေထာင္၍ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။
ဗိုလ္လက္်ာသည္ တပ္မေတာ္အၿငိမ္းစားမယူမီကပင္ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပ ေသာ ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၌ ကသာေက်းလက္အေ႐ွ႕ပိုင္းမဲဆႏၵနယ္မွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရ သည္။ တပ္မေတာ္အၿငိမ္းစားယူၿပီးေနာက္ ဖဆပလအစိုးရအဖြဲ႕၌ ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ျပည္ထဲေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးတာဝန္ကို ပူးတြဲထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ အစိုးရအဖြဲ႕မွ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့သည္။
၁၉၅၆ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ဗကပအလင္းဝင္ေရာက္ေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဖဆပလအစိုးရႏွင့္ ဗကပဗဟိုေကာ္မတီကိုယ္စားလွယ္ ရဲေဘာ္ ခ်မ္းေအး (ေမာင္စူးစမ္း) တို႔အၾကား ၾကားလူအျဖစ္ ေဆြးေႏြးေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္ ေတာ္လွန္ေရးေန႔တြင္ ဗိုလ္လက္်ာအား ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ ေနာက္ဆံုးက႑၌ ကိုယ္က်ိဳးမငဲ့ဘဲ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳး လြတ္လပ္ေရးအတြက္ သက္စြန္႔ဆံဖ်ားႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္က လြတ္လပ္ေရးေမာ္ကြန္းဝင္ (ပထမ အဆင့္) တံဆိပ္ ခ်ီးျမႇင့္ေပးခဲ့သည္။
ယင္းေနာက္ ဗိုလ္လက္်ာသည္ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ထုိင္းႏိုင္ငံ၌ ႏုိင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုဦးစီးဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီပါတီ (Parliament Democracy Party-PDP) တြင္ ဒုတိယဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ ၁၉၇၀ျပည့္ႏွစ္ ေမလ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ပီဒီပီပါတီသည္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံး (KNU)၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီတို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ‘တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံုညီၫြတ္ ေရးႏွင့္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ေပါင္းစု (တညလ) ကို ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ရာတြင္ ဗိုလ္လက္်ာသည္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္စည္း႐ုံးေရးဆပ္ေကာ္မတီ ၌ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
၁၉၇၃ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဦးႏုသည္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီပါတီ ဥကၠ႒အျဖစ္မွ ႏႈတ္ထြက္သြားၿပီးေနာက္ ဗိုလ္လက္်ာသည္ (People’s Patriotic Party) အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းၿပီးေနာက္ ဥကၠ႒အျဖစ္တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ဗိုလ္လက္်ာသည္ ျပည္ခ်စ္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ကို ဖြဲ႕စည္းရာတြင္လည္း ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့သည္။
၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္အနီး ပရာကြၽတ္စခန္းတြင္ ေကအန္ယူေရႊ႕ဆုိင္းတပ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားစဥ္ က် ဆံုးသြားခဲ့ရသည္။ ဗိုလ္လက္်ာက်ဆံုးသြားစဥ္က ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာက ... “ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာသည္ ဗမာျပည္၏ ဗိုလ္ေနဝင္း စစ္ အာဏာရွင္စနစ္ဆိုး အုပ္စိုးမႈကို သူက်ဆံုးသည့္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာအထိ တုိက္ခိုက္ဆန္႔က်င္သြားသူျဖစ္သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာသည္ မိမိကိုယ္မိမိ အေတာ္ႏွိပ္ခ်တတ္သူျဖစ္သည္။ က်ေနာ္တို႔က ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အတူတကြ ဗမာျပည္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္၊ စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား လုပ္ခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္အတူတူထားၿပီး ေလးစားခဲ့ၾက သည္။
သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာသည္ သူ႔ကိုယ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ တတန္းတည္းမထားဘဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို သူ႔ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ သေဘာထားခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကားတစ္ကားတည္းအတူစီးၾကရာတြင္ သူက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္အတူ ေနာက္တန္းတြင္ မထိုင္ဘဲ ေရွ႕ခန္းတြင္း ဒ႐ုိင္ဘာ၏ခံုေဘးထိုင္ခံုတြင္ ထုိင္တတ္သည္ကိုေတြ႕ရ၍ သူ႔ကို က်ေနာ္တို႔ေလးစားၾကရပါသည္။ သူသည္ သူ႔ကိုယ္သူ ႏွိမ့္ခ်တတ္သူျဖစ္သည္။
ေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာသည္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအေပၚ မ်ားစြာယံုၾကည္ေလးစားအားထားသူ ျဖစ္သည္။ ဘီအိုင္ေအေခတ္ ၿပီးခါစတြင္ ထင္ပါသည္။ က်ေနာ္တို႔တပ္ထဲတြင္ ထုိင္းႏိုင္ငံကဝင္လိုက္ခဲ့တဲ့ တပ္မွဴးတစ္ဦးက တုိက္ပြဲတစ္ပြဲက သူရလာတဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးရဲ႕ လက္ဝတ္ရတနာစိန္ေ႐ႊပစၥည္းမ်ားထည့္ထားတဲ့ သံေသတၱာေလးတစ္လံုး လာၿပီးေပးအပ္ပါသည္။ က်ေနာ္ ေခတၱသိမ္းထားၿပီးေနာက္ က် ေနာ့္အထက္တြင္ ဗိုလ္လက္်ာ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔႐ွိရာ ကြၽန္ေနာ္ ဗိုလ္လက္်ာထံသြားၿပီး ထုိရတနာေသတၱာကို ဘယ္သူ႔အပ္ရမလဲ သြားေမးပါသည္။ ဗိုလ္လက္်ာက ေနာင္အနာဂတ္မွာ ဗမာျပည္မွာလြတ္လပ္ေရးကို ဆက္တိုက္သြားမွာက ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီပဲျဖစ္ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို သြားၿပီးေပးထားပါဟု ၫႊန္ၾကားပါသည္။ က်ေနာ္မွာ မိမိဆႏၵႏွင့္လည္းကိုက္ညီၿပီး ခ်က္ခ်င္းပင္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္ သခင္သန္းထြန္းထံသို႔ ထိုေသတၱာငယ္ကို သြား၍ေပးအပ္လိုက္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာသည္ ဤသို႔ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအေပၚ ယံုၾကည္အားထားသူျဖစ္ပါသည္။
ေနာင္ႏွစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာမွ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ၁၅ရက္ေန႔တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းရာ၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္ဗဟိန္းတို႔ႏွင့္အတူ ပါဝင္ခဲ့သူျဖစ္ေၾကာင္း က်ေနာ္သိရပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကလည္း က်ေနာ္တို႔အျမင္အရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာကို အေတာ္ပင္ေလးစားခ်စ္ခင္သည္။ ရဲေဘာ္ရဲဘက္စိတ္ သာမက တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ညီအစ္ကိုပမာကဲ့သို႔လည္း အျပန္အလွန္ခ်စ္ခင္ေလးစားၾကသည္။ သူ၏လက္ေအာက္ ဒုတိယေနရာတြင္ အၿမဲထားၿပီး၊ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာ၏ အထက္ေနရာကို မေပးခဲ့ေခ်။ ဗိုလ္ေနဝင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေအာက္ ေရာက္လာေသာအခါ အျခားႏိုင္ ငံေရးပါတီကျဖစ္၍ မ်ားစြာေနရာေပးဆက္ဆံခဲ့ေသာ္လည္း သတိထားၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာ၏ အထက္ေနရာကို ဘယ္ေတာ့မွ မေပးေခ်။ ဗိုလ္ ေနဝင္းက ဒါကို အေတာ္မေက်မနပ္ျဖစ္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္လက္်ာအေပၚ တေလွ်ာက္လံုးဆန္႔က်င္ခဲ့သည္”ဟူ၍ သူ၏ ကိုယ္ေရးအတၳဳပၸတၱိ၌ ေရး သားထားေလသည္။
ဂ်ာနယ္ေက်ာ္မမေလးကလည္း “သူလိုလူ” စာအုပ္စာမ်က္ႏွာ ၃၃၁ ၌ “ဗိုလ္လက္်ာကား လူပံုေပ်ာ့၍ ႏုနယ္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရးလုပ္ရာတြင္ သူ႔စိတ္ကား သံေခ်ာင္းတစ္ေခ်ာင္းကဲ့သို႔ မာထက္ေသာ သူတစ္ဦးျဖစ္ေလသည္” ဟူ၍ ခ်ီးက်ဴးထားေလသည္။
မည္သို႔ဆိုေစ… ဗိုလ္လက္်ာကား ျမန္မာ့သမိုင္းတေကြ႕၌ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈသမိုင္းတြင္ ကိုယ္က်ိဳးမငဲ့ အနစ္နာခံကာ သက္စြန္႔ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္၊ စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည္ကိုမူ မည္သူမွ် ျငင္း၍မရႏိုင္ေခ်။ မဟုတ္ပါေလာ။
• ရည္ညႊန္း
၁။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ၊ ကိုယ္တုိင္ေရးအတၳဳပၸတၱိေပါင္းခ်ဳပ္ (ဆိုင္းစုမသည္မန္ဟိုင္းဆီသို႔….) ပထမအႀကိမ္ ဓူဝံစာေပ၊ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု၊ ၂၀၀၇။
၂။ ေက်ာ္ၿငိမ္း၊ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ပထမအႀကိမ္၊ အင္းဝစာေပတုိက္၊ ၁၉၉၈။
၃။ တကၠသိုလ္စိန္၊ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ေမာ္ကြန္း၊ ပၪၥမအႀကိမ္၊ အားမာန္သစ္စာေပ၊ ၂၀၁၀။
၄။ ျမန္မာ့ရက္စဥ္သမိုင္း (ပထမတြဲ၊ ဒုတိယတြဲ)၊ သမုိင္းသုေတသနဦးစီးဌာန၊ ပထမအႀကိမ္၊ ၂၀၀၉။
Comments