Doing business in Ygn (service & Mfg)
ေဇာ္ေအာင္ (မုုံရြာ)
ဧၿပီ ၃၀၊ ၂၀၁၃
 |
| North Dagon Industrial Park |
ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းလိုင္စင္မ်ားနဲ႔ပဲ လုပ္ေနၾကတာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေနပါျပီ၊ ကုမၸဏီမ်ား ေထာင္ထားေပမဲံ ႏိုင္ငံျခား Trading လုပ္ဖို႔ဆိုတာ လူတစ္စုကပဲ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ထားပါတယ္။ အခုေတာ့ ကုမၸဏီအေသးေတြလည္း Import/Export လုပ္ေနၾကပါျပီ။ ပြင့္လင္းျမင္သာ အစိုးရေၾကာင့္ အစိုးရအဖြဲ႔မ်ားက လုပ္ရတာလြယ္ကူေပမဲ့၊ ဌာနဆိုင္ရာမ်ား (ေအာက္ေျခ၊ ျမိဳ႔နယ္ဦးစီးမႈးရံုးမ်ား) မွာ လုပ္ရတာ အဆင္မေျပမႈ အနည္းအက်ဥ္းရွိပါတယ္။ လက္ေဆာင္မ်ားမ်ားရတဲ့ ဌာနဆိုင္ရာမ်ား ဥပမာ ..ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ မီးသက္၊ လွ်ပ္စစ္ရံုး ..စသည္တို႔ကေတာ့ က ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္ျခင္း၊ Import/Export လုပ္ငန္းအဆင့္ဆင့္၊ ကို လြယ္ကူေအာင္လုပ္ကိုင္ေပးပါတယ္။ ျမန္မာ့ျပည္ပေလဆိပ္ လ.၀.က၊ အေကာက္ခြန္ဌာနမ်ားမွာလည္း အလြန္လြယ္ကူ ျမန္ဆန္ေအာင္ လုပ္ေပးထားပါတယ္။ စာသင္ေက်ာင္း၊ သင္တန္း လုပ္ငန္းမ်ားကိုေတာ့ ပညာေရးဌာနလို လက္ေဆာင္အရနည္းတဲ့ဌာနျဖစ္လို႔ လက္ေဆာင္ေပးသင့္တဲ့ ေနရာမ်ိဳးျဖစ္ေပမဲ့၊ မတရားေတာင္းလာတာမ်ိဳးေတာ့ စိတ္ပ်က္စရာ တစ္ခု၊ ႏွစ္ခု ေတြ ့ႏိုင္ပါတယ္။
ျခံဳၾကည့္ရင္ ..၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားစြာ ေခ်ာေမြ႔အဆင္ေျပလာပါျပီ။
ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္ျခင္း (ျမိဳ႔နယ္အဆင့္မွေနျပည္ေတာ္)
လိုအပ္ခ်က္
၁။ ပါမစ္ (သို႔မဟုတ္) ေနရာဂရမ္
၂။ မွတ္ပံုတင္နံပါတ္
အခေၾကးေငြ US$1500 ခန္႔ ..
အစိုးရထံေပးရန္ (က်ပ္၁၀သိန္း၊ တဆိပ္ေခါင္းခြန္ ၂သိန္း၊ မိမိကိုယ္တိုင္ေနျပည္ေတာ္ထိ သြားစရာမလိုသည့္ပုဂၢလိက ပြဲစားခ ၄သိန္း၊)..
ႏိုင္ငံျခားေငြ အေကာင့္ US$200
Import, Export ကိစၥမ်ား၊ မိမိကိုယ္တိုင္မလုပ္ၾကပဲ .. ပြဲစားကုမၸဏီမ်ားကို အပ္လိုက္ျခင္း၊ သူတို႔ထံမွ ပစၥည္းကို မွာယူျခင္း ..လြယ္ကူလွ်င္ျမန္စြာ လုပ္ႏိုင္ေနျပီ)
မိမိဖာသာလုပ္လွ်င္ ေနျပည္ေတာ္သြားျပန္၊ေငြအခ်ိန္ အလြန္ကုန္က်သျဖင့္ ေအးဂ်င္ကိုသာ ခိုင္းလိုက္ရသည္။
ေဆာက္လုပ္ေရး၊ ေရနံ၊ ဆက္သြယ္ေရး စသည့္လုပ္ငန္းကဲ့သို႔ အလုပ္မ်ားဆိုလွ်င္ ပါမစ္ထပ္ေရွာက္ရသည္။ Deposit က်ပ္သိန္း ၅၀၀မွ အထက္ ေပးရသည္။
ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း ၈ခု ဆိုလွ်င္ FDI လုပ္ခြင့္ရွိသည္။
အျခား ၀န္ေဆာာင္မႈ Service ဆိုလွ်င္ လိုကယ္ ျမန္မာတစ္ဦးႏွင့္ပူးေပါင္းလုပ္ရသည္။
ျမန္မာျပည္တြင္ ပုဂၢလိက တစ္ဦးခ်င္းလိုင္စင္ (ပါမစ္)မ်ား ခ်ေပးျပီး လုပ္ၾကသည္က မ်ားသည္။ ကုမၸဏီမေထာင္လိုၾက။ ပါစင္နယ္ (လူပုဂိၢဳလ္)အားျဖင့္သာ လုပ္ၾကသျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ားက လာေရာက္ေလ့လာျပီးျပန္သြားၾကသည္သာ မ်ားသည္။ NATO ေခတ္စားေနသည္။ No Action Talk Only... I also same same.
 |
| Bus in Yangon City |
● ျမန္မာလူငယ္-လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးႏွင့္ ေမးျမန္းျခင္း
ျမန္မာအီးဂရပ္စ္မွာ သင္တန္းတက္ခဲ့သူျဖစ္ျပီး၊ ယခု အသက္၂၇ႏွစ္ရွိပါျပီ၊ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ၊ စီးပြားေရးေဘာဂေဗဒ၊ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး၊ ဂ်ာနယ္လစ္စင္ စတဲ့ အဆင့္ျမင့္ေတြးေခၚ ေျပာဆို၊ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားလုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ မိမိသူငယ္ခ်င္းမ်ားရဲ့ ရိုးရာလုပ္ငန္း စစ္ဗိုလ္၊ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ဘဏ္၊ အင္ဂ်ီအို စတဲ့လုပ္ငန္းမ်ားကို မလုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါ။ အခုေတာ့ တစ္ခုကိုလုပ္မယ္ ဆံုးျဖတ္ျပီး ကံအားေလွ်ာ္စြာ ဂ်ပန္မွာ အႏွစ္၂၀ေက်ာ္ ေနလာခဲ့တဲ့ အန္တီတစ္ဦးနဲ႔ ေတြ႔မိသြားပါတယ္။ ဂ်ပန္စကားေျပာသင္တန္းကေန သင့္ေတာ္သူမ်ားကို ဂ်ပန္တကၠသိုလ္၊ ေက်ာင္းမ်ားသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးရန္ ရည္ရြယ္ျပီး ကုမၸဏီစတင္ေထာင္ပါတယ္။ တကယ္လုပ္ကိုင္ၾကည့္တဲ့အခါ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားက အဆင္ေျပလြယ္ကူပါတယ္။ မီးသတ္၊ ရဲစခန္း၊ လွ်ပ္စစ္ စတဲ့ဌာနမ်ားက ေထာက္ခံစာမ်ား လက္ေဆာင္ေပးစရာမလိုပဲ ရရွိခဲ့ျပီး၊ ပညာေရးဌာနမွာ ၃ေခါက္ေလာက္သြားခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ဆံုး ျမိဳ႔နယ္ပညာေရးရံုးက၊ စာေရးၾကီးအဆင့္ရွိသူ .. က်ပ္တစ္သိန္းေလာက္ လိုခ်င္တဲ့ပံုစံျဖစ္လာလို႔ ျပန္လာခဲ့ျပီး ဘယ္လိုဆက္လုပ္ရမလဲ နည္းလမ္းရွာေဖြေနပါတယ္။ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားနဲ႔ နီးစပ္သူမ်ား အၾကံေပးတာေတာ့ ... ေက်ာင္းဖြင့္တာမဟုတ္၊ လူ၃၀ေလာက္အတြက္ သင္တန္းဖြင့္ခ်င္လို႔ ေျပာပါ။ ပညာေရးမႈးအဆင့္ထိ သြားေတြ႔စရာမလိုေၾကာင္း စသျဖင့္ အၾကံေပးၾကပါတယ္။
ဒါကေတာ့ ေငြ၄သိန္း ပြဲစားခ အကုန္မခံႏိုင္ပဲ၊ မိမိကုိယ္တိုင္ ၀င္ေတြ႔မယ္ဆိုတဲ့ လူငယ္တစ္ဦးရဲ့ အေတြ႔ၾကံဳျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလူငယ္ဟာ Rich Dad , Poor Dad ကို စနစ္တက်နားလည္ထားသူျဖစ္တဲ့အတြက္ လုပ္ငန္းလုပ္မယ္ဆိုရင္ ၂မ်ိဳးပဲရွိေၾကာင္း၊ (၁) Real Estate အိမ္ျခံေျမလုပ္ငန္း (၂) IPO အမ်ားပိုင္အထိ တက္လွမ္းမဲ့လုပ္ငန္း ... ၂မ်ိဳးမွာ သူက ဒုတိယလမ္းကို လုိက္ေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
အခု သူေလွ်ာက္တဲ့ လုပ္ငန္းက ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းအမ်ိဳးစား ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔မွာ ယံုၾကည္ရတဲ့ မိတ္ေဆြလူငယ္ေတြပဲရွိပါတယ္။ သူ႔ထက္ခ်မ္းသာလြန္းသူမ်ားနဲ႔ ေပါင္းျပီးမလုပ္ပဲ၊ သက္တူရြယ္တူနဲ႔ပဲ လုပ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားေၾကာင္း၊ ဂ်ပန္ျပန္ အန္တီၾကီးကိုေတာ့ ေငြပိုျပီးတတ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ အက်ိဳးအျမက္ရဲ့ ၄၀% ကိုေပးဖို႔ သေဘာတူေၾကာင္း၊ ရင္းႏွီးထားတဲ့ ေငြမ်ားကိုလည္ အတိုးႏႈန္းတခုနဲ႔ အန္တီၾကီးကို ေပးရမယ္။ အန္တီၾကီးလည္း ေဒၚလာသန္းခ်ီမတတ္ႏိုင္ေပမဲ့ ရိုးသား၊ ယံုၾကည္စြာ လုပ္ငန္းတခုကို လုပ္ႏိုင္မဲ့ ေဒၚလာသိန္းဂဏန္းအထိ ရံပံုေငြ (ေခ်းေငြ Loan) ရရွိဖို႔ စီမံထားေၾကာင္း၊ လက္ရွိေတာ့ ေဒၚလာ ေထာင္ဂဏန္းနဲ႔ပဲ လုပ္ငန္းစတင္ဖို႔ ၾကိဳးစားမယ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တစ္ႏွစ္အၾကာ ေအာင္ျမင္လာမယ္ ယံုၾကည္ျပီး၊ ဂ်ပန္အဆက္အသြယ္မ်ားရွိျပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ လူအမ်ားရဲ့ယံုၾကည္မႈဟာ တစ္ႏွစ္အတြင္ မိမိတို႔ သင္တန္းက ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ဂ်ပန္ကို ေရာက္ရွိ၊ စာသင္ၾကားေနၾကျပီလဲ ..ဆိုတဲ့ Result ရလဒ္ေကာင္းေကာင္း ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားေတာ့မယ္။ စိတ္မေထြျပားေတာ့ပဲ ဒီတစ္ခုကိုပဲ စိုက္စိုက္မတ္မတ္လုပ္ေတာ့မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ပြဲစားနဲ႔လုပ္လိုသူမ်ားကိုေတာ့ သူ႔သူငယ္ခ်င္း ဥပေဒဘြဲ႔ရ၊ လူငယ္မ်ားရဲ့ Lwin Associate ကို ညႊန္းပါတယ္။ ပြဲစားခ ၄သိန္းေလာက္ေပးရင္ ၂ပတ္အတြင္ ျပည္ပနဲ႔ဆက္သြယ္ႏိုင္မဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုကို Register ျပီးဆံုးေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ေၾကာင္း။ အဲဒီ အဖြဲ႔အစည္းလည္း ယခင္က အမ်ိဳးမ်ိဳး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေနရာကေန အခု ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္ေပးျခင္းကို စိုက္စိုက္မတ္မတ္လုပ္ေတာ့ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္လာတာကို တစ္ႏွစ္အတြင္ ျမင္ေတြ႔ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျပည္တြင္းပဲလုပ္ျပီး ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားစြာရွိပါတယ္။ ပီစာဖုတ္ေရာင္းတဲ့ဆိုင္၊ စားေသာက္ဆိုင္၊ အင္တာနက္ဆိုင္၊ ေရွ႔ေနလုပ္ငန္း၊ ၾကက္ဘဲေမြးျမဴေရးလရုုပ္ငန္း၊ စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္း၊ ခရီးသြားလာမႈ၊ ကုန္စည္ပို႔တဲ့ ၁၀ဘီးကုန္ကားလုပ္ငန္း၊ ရုပ္ရွင္၊ ေတးဂီတ၊ စာအုပ္၊မီဒီယာလုပ္ငန္းကအစ ဗီဒီယိုရိုက္ျခင္း၊ လက္ကိုင္ဖုန္းအေရာင္းဆိုင္၊ လက္ကိုင္ဖုန္းျပဳျပင္ေရးဆိုင္ ..စသျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားနဲ႔ဆက္သြယ္စရာလံုး၀မလိုတဲ့ အလြန္ၾကီးမားလွတဲ့ ျမန္မာျပည္တြင္းေစ်းကြက္ၾကီးလည္း ရွိပါတယ္။ မိုဘိုင္းဖုန္းဆို တရုပ္ ဆမ္ေဆာင္းဖုန္းတခုကို က်ပ္ ၄ေသာင္းကေန ၆ေသာင္းဆို အဂၤလိပ္စာ Menu သံုးစရာလံုး၀မလိုေတာ့ေအာင္ ပရိုဂရမ္လုပ္ျပီးသား ရပါတယ္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႔သားမ်ားစြာ အဂၤလိပ္လို Phone Menu မဖတ္ခ်င္တဲ့လူမ်ား ..ဥပမာ စက္ပိတ္ပါ၊ ေစာင့္ပါ၊ စတဲ့ကြန္မင့္မ်ားကို ၾကည့္ျပီး မိုဘိုင္းသံုးႏိုင္ပါျပီ။ ေဖ့စ္ဘုတ္ကလည္း ေငြတတ္ႏိုင္ျပီး၊ နဲနဲပါးပါးလုပ္တတ္သူမ်ား ေရာက္ရာေနရာမွာ ၾကည့္ႏိုင္ပါျပီ။ ႏိုင္ငံတကာဖုန္းမ်ားလည္း ျမန္မာျပည္မွာ Roaming သံုးႏိုင္ပါျပီး။ တစ္မိနစ္ usd 5 dollars ေစ်းၾကီးလွပါတယ္။ လိုကယ္ Sim Card မ်ားကို ေစ်းႏႈန္း က်ပ္ေသာင္းဂဏန္းနဲ႔ ၀ယ္သံုးႏိုင္ျပီျဖစ္ပါတယ္။ က်ပ္၁၅၀၀ဖုန္းမ်ားကို ဆင္းရဲသူမ်ားက ျပန္ေရာင္းစားၾကပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဖုန္းေျပာခ ေစ်းတင္ျပီး၊ Sim Card အခမဲ့ေပးတဲ့ တျခားႏိုင္ငံမ်ားစတိုင္ ျဖစ္လာပါေတာ့မယ္။
 |
 |
| Yangon Airport , April 2013 |
● ႏိုင္ငံျခားလုပ္ငန္းရွင္မ်ားစြာ
လာေရာက္ျပီး၊ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံဖို႔ လာေရာက္ Proposal တင္ျပၾကပါတယ္။ အၾကီးစားေတြပဲ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ၾကျပီး ႏိုင္ငံသားမ်ားကေတာ့ အေျပာပဲၾကီးေနဆဲ၊ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကေတာ့ ၾကည့္-ျပန္ ေလ့လာေရးေလာက္ပဲ လုပ္ေနၾကတယ္။ မိုက္ကရိုေဆာ့၊ ဂူဂယ္လို အၾကီးၾကီးေတြေတာင္ အခန္းေလးတစ္ခုငွား၊ လူနည္းနည္းပဲ ခန္႔ထားျပီး ေစာင့္ၾကည့္ကာလျဖစ္ပါတယ္။ Proposal လုပ္ႏိုင္သူမ်ားက တိုင္းေဒသ၀န္ၾကီး၊ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အဆင့္တင္ျပသူမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီးမ်ားနဲ႔သမၼတအထိတင္ျပႏိုင္သူမ်ား၊ တခ်ိဳ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အထိ တင္ျပႏိုင္သူမ်ား ..စသျဖင့္ Proposal မ်ား တေသာေသာ တင္ျပေနၾကပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ အၾကီးစားၾကီးေတြ အျပင္းထတ္ျပိဳင္ဆိုင္မႈက ဆက္သြယ္ေရးမိုဘိုင္းဖုန္း ေအာ္ပေရတာကန္ထရိုက္ကို ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
NATO No action , talk only (for local partners)
LLLL Live, Look, Learn, Leave (4L) for foreign investors on all kind of business.
ျမန္မာအစိုးရက ခ်ေပးေနတဲ့ လုပ္ငန္းလိုင္စင္ ၇မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရးဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ၁၀၀% ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံႏိုင္ပါတယ္။ ဖက္စပ္လဲလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ Service ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းဆိုရင္ ေဒသခံတစ္ဦးနဲ႔ႏိုင္ငံျခားသားတစ္ဦး ဖက္စပ္မလုပ္မေနရ လုပ္ရပါတယ္။
 |
| Pathein Glass Factory - stopped production and waiting investor for 2 years. |
● ပုဂၢလိက ႏိုင္ငံသားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ
ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ျပည္နယ္၊တိုင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္မ်ားက ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းမ်ားကို လိုင္စင္ခ်ေပးႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဗဟိုအစိုးရ (ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္) နဲ႔ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားေအာက္မွာပဲ လုပ္ေနက် ျမန္မာမ်ားရဲ့ (အထက္အမိန္႔မရရင္ ေဘာ္လီေဘာပုတ္တဲ့စရိုက္) ေၾကာင့္ ျပည္နယ္တိုင္းေဒသမ်ားက စီးပြားလုပ္ငန္းလိုင္စင္မ်ား ခ်ေပးဖို႔ အခက္ခဲေတြရွိပါတယ္။ ဧရာ၀တီတိုင္းတစ္ခုပဲ တိုင္းေဒသလႊတ္ေတာ္က အလုပ္လုပ္ေနတဲ့သေဘာရွိပါတယ္။ တျခား တိုင္းေဒသမ်ားက ဧရာ၀တီတိုင္းကို ၾကည့္ေနရာပါတယ္။ ဥပမာ ..ေငြေၾကးပမာဏအားျဖင့္လည္း၊ လွ်ပ္စစ္ပုဂၢလိကထုတ္မယ္ဆိုရင္ ၁၀မဂၢာ၀ပ္ေအာက္ဆိုရင္ တိုင္းေဒသအစိုးရက လိုင္စင္ခ်ေပးပါတယ္။ သို႔ေသာ္ မကိုက္ပဲနဲ႔ ဇြတ္လာေရာက္မလုပ္ေစလိုေၾကာင္း၊ ႏွစ္ဖက္ကိုက္မွ လုပ္သင့္ေၾကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္၀န္ၾကီးဌာနက ေရအားလွ်ပ္စစ္ တစ္ယူနစ္ ၇က်ပ္ေလာက္ပဲ ထုတ္လုပ္ခ က်သင့္ျပီး၊ ျပည္သူကို ေရာင္းခ်ရာမွာ တစ္ယူနစ္ ၂၅က်ပ္ နဲ႔ ေရအားလွ်ပ္စစ္ကို ေရာင္းခ်ေနခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဓါတ္ေငြတာဘိုင္နဲ႔လွ်ပ္စစ္ထုတ္ရင္ တစ္ယူနစ္၁၅၀နဲ႔ ေရာင္းႏိုင္ရင္လက္ခံေၾကာင္း၊ တစ္ယူနစ္၃၀၀ေက်ာ္ ေရာင္းခ်ရင္ လူထု၊ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ၀ယ္ယူရင္ေတာင္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားျဖန္႔ျဖဴးဖို႔ အလြန္ခက္မယ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဧရာ၀တီတိုင္းက စားေသာက္ကုန္ ဆန္စက္၊ ဆီစက္၊ ဆားစက္၊ ငါးလုပ္ငန္းစက္၊ စတဲ့ အေရအတြက္ ၆၀၀၀ေက်ာ္ စက္ရံုမ်ားနဲ႔ လူထုအိမ္ယာမီးေပးဖို႔ ကိုယ္ပိုင္မီးစက္မ်ားကိုသာ အားထားေနရေၾကာင္း၊ မဟာဓါတ္အားလိုင္းေရာက္တဲ့ ေနရာမ်ားမွာလည္း ေ၀စုရဖို႔ တန္းစီေနရေၾကာင္း၊ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားနဲ႔ အေရးၾကီးလူေနအိမ္မ်ားကိုသာ မဟာဓါတ္အားလိုင္းကို သံုးရေၾကာင္း၊ ေလာေလာဆယ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေတာ့ ပုဂၢလိက မီးစက္မ်ားနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကို ကုန္က်စရိတ္ၾကီးစြာ ထုတ္လုပ္သံုးစြဲေနရဦးမယ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္ဖို႔ ေရအားလွ်ပ္စစ္ပဲ အႏွစ္၃၀ အာမခံခ်က္ရွိေပမဲ့၊ အရည္ေသြးညံ့စက္ေတြဆို ႏွစ္အနည္းငယ္နဲ႔ ရပ္ဆိုင္းသြားႏိုင္ေၾကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ဖို႔ မဟာဓါတ္အားလိုင္းမရႏိုင္ရင္ တျခားေလာင္စာဆီ၊ ဒီဇယ္၊ ထင္း၊ စပါးခြံ စတဲ့ ကုန္ၾကမ္းမ်ားကို သံုးရာမွာ ကုန္က်စရိတ္ၾကီးေပမဲ့ မီးမလာခ်ိန္မွာ ဒီေလာင္စာဆီေတြနဲ႔ပဲ လွ်ပ္စစ္ထုတ္ရေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ျခင္းဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္ရံုမ်ား ျပည္တြင္းကိုပဲ ျဖန္႔ျဖဴးႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဧရာ၀တီတိုင္းမွာ လူမ်ားစြာအလုပ္ရရွိဖို႔ စက္မႈစားကုန္ ဆန္ဆီဆား စက္ရံုမ်ားစြာကို ပုဂၢလိကထုတ္လုပ္ဖို႔ အနည္းဆံုး ၁၅ႏွစ္လုပ္ပိုင္ခြင့္လိုင္စင္မ်ား ေပးပါမွ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား လာေရာက္ရင္းႏွီးၾကမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ အလတ္စားစက္ရံုမ်ားအတြက္ ႏွစ္ရွည္လိုင္စင္အတြက္ Man, Machine, Method, Material & Environment (4M & 1E) လြယ္ကူေခ်ာေမြ႔ေအာင္ တိုင္းေဒသအစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားက သြင္းကုန္မ်ားကို ဧရာ၀တီတိုင္းက ဆိပ္ကမ္းၾကီး ၃ခုမွာ Import/Export လုပ္ပိုင္ခြင့္စနစ္မ်ား၊ ဥပေဒမ်ား၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား ..လုပ္ကိုင္လာႏိုင္ရင္ေတာ့ အလြန္အဆင္ေျပလာမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္နယ္တိုင္းေဒသလႊတ္ေတာ္မ်ားက အခြန္ေကာက္ျခင္းမွာလည္း အားနည္း (လုပ္နည္းဥပေဒမရွိ၊ မလုပ္တတ္ေသးမႈ) ရွိပါတယ္။
● အထူးလုပ္ငန္းမ်ား ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ
ဗဟိုအစိုးရကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အျမက္အစြန္းအလြန္ရတဲ့ ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ သယံဇာတေရာင္းခ်ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ထုတ္ကုန္ျပည္ပပို႔ျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္စက္မႈ၊ဓါတုကုန္တင္သြင္းျခင္း၊ ဒီဇယ္ဓါတ္ဆီတင္သြင္းျခင္း၊ ယာဥ္အမ်ိဳးမ်ိဳးတင္သြင္းျခင္း၊ ဘိလပ္ေျမစက္ရံုတည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသံုး အထူးသျဖင့္ သံ၊ သံမဏိမ်ားတင္သြင္းျဖင္း၊ စတဲ့လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား လံုး၀သိစရာမလိုတဲ့ သံယံဇာတ တင္သြင္းျခင္း၊ ထုတ္ေရာင္းျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားစြာလည္း ရွိပါတယ္။ ဥပမာ.. ျမိတ္ကြ်န္စု ၈၀၀၀ေက်ာ္မွာ အလြန္ၾကီးမားလွတဲ့ ပုလဲေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းကို ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားစြာ၊ ၾသစေၾတးလ်ားကုမၸဏီအခ်ိဳ႔လာေရာက္လုပ္ကိုင္ပါတယ္။ ထြက္တဲ့ပုလဲအေရအတြက္ရဲ့ ၂၅%ကို ျမန္မာအစိုးရကို ေပးရတဲ့ နည္းစနစ္နဲ႔ လုပ္ကိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ပုလဲဌာနက ေမြးျမဴတဲ့ ကမာေကာင္အေရအတြက္ကို ေသခ်ာစာရင္းစစ္၊ ေရတြက္ပါတယ္။ ဂ်ပန္နည္းပညာအဆင့္ျမင့္လြန္းလို႔ ေဒသခံမ်ား လုပ္ကိုင္ဖို႔ ခက္ခဲပါတယ္။ ေရေအာက္ခ်ထားတဲ့ ကမာေကာင္မ်ားရဲ့ က်န္းမာေရးကို လစဥ္လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္း၊ ကမာေကာင္မ်ားကို တစ္ေကာင္ျခင္း သူတို႔ထဲက ပုလဲမ်ားအေျခအေနကို ဓါတ္မွန္ရိုက္ၾကည့္ျခင္း၊ ၅ႏွစ္ၾကာတဲ့အခ်ိန္ ထုတ္ေရာင္းျခင္း၊ ယခုအခါ ကမာေကာင္ရဲ့ အခြံကလည္း ေစ်းအရမ္းေကာင္းလာတဲ့အတြက္ ကန္ထရိုက္မ်ားကို ျပန္လည္ေျပာင္းဖို႔ ျပင္ဆင္ေနျခင္း၊ သိန္းဂဏန္းရွိတဲ့ ပုလဲေမြးလုပ္ငန္း အလုပ္သမ်ားမ်ားကို ဂ်ပန္မ်ားက စနစ္တက်၊ စား၀တ္ေနေရးစီမံေပးျခင္း၊ ၾသစေၾတးလ်ားမ်ားက မရိုးသားျခင္း၊ ပုလဲမ်ားကို ဖြက္ျပီးခိုးထုတ္မႈ ၾသစေၾတးလွ်ားမ်ား အလြန္လုပ္ေသာ္လည္း ဂ်ပန္မ်ားက ဒါမ်ိဳးေတြ မလုပ္ၾကေၾကာင္း ... လူအမ်ားသိတဲ့ လက္ပံေတာင္းေၾကးနီစီမံကိန္း စာခ်ဳပ္ကို တရုပ္နဲ႔ တဖက္သတ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့မႈရွိသလို .. တျခားစီးပြားလုပ္ငန္းမ်ားစြာ ဥပမာ...ပုလဲေမြးလုပ္ငန္းလို စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ားစြာလည္း ျမန္မာျပည္မွာ ရွိေနပါတယ္။ လုပ္ျပီး အဆင္ေျပေနသူမ်ားကေတာ့ ျငိမ္ေနၾကျပီး၊ အခုမွ စတင္လုပ္မဲ့ လူငယ္မ်ားကေတာ့ သူတို႔ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ IT, Agriculture, Factory, Import/Export, Education, Health စတဲ့လုပ္ငန္းမ်ားကို ျမန္ဆန္စြာ လုပ္ကိုင္ေနၾကျပီျဖစ္ပါတယ္။
 |
| Myanmar SME (Industrial Digest Magazine) |
● တင္းၾကပ္တဲ့လက္၀ါးၾကီးအုပ္စီးပြားဥပေဒမ်ားေလွ်ာ့ေပးလာ (သတင္း)
ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား သြင္းကုန္လိုင္စင္ရရွိဖို႔ ယခင္စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနကို သို႔ တင္ျပရတဲ့ ပို႔ကုန္ရေငြစိစစ္ေသာ ပို႔ကုန္ရေငြသြင္းကုန္အက်ိဳးခံစားခြင့္(Earning)ကိုတင္ျပရန္ မလိုအပ္ေတာ့ေၾကာင္း စီးပြား/ကူးသန္းဝန္ႀကီးဌာနက ၂၀၁၃ ဧၿပီလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ယခင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ သြင္းကုန္လိုင္စင္ ရရွိေရးအတြက္ စီးပြား/ကူးသန္းဝန္ႀကီးဌာနသို႔ ျပသရတဲ့ (Earning)မရွိတဲ့အတြက္ Earning ရွိသည့္ လုပ္ငန္းရွင္ထံမွ ျပန္လည္ဝယ္ယူခဲ့ရပါတယ္။ ယခုကဲ့သို႔ ေျဖေလ်ာ့လိုက္ သည့္အတြက္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနနဲ႔ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္လုပ္ငန္းမ်ားကို အခ်ိန္ကုန္သက္သာစြာ ပိုမိုလြတ္လပ္စြာ တင္ သြင္းႏိုင္ေတာ့မယ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အလားတူ .. ကုမၸဏီေထာင္ျခင္း၊ ဘဏ္စာရင္းဖြင့္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္ျခင္း၊ တယ္လီဖုန္း၊ ကား၊ သေဘၤာစရိတ္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားလည္း ျပည္ပကုန္သြယ္သူမ်ားအတြက္ တေျဖးေျဖးေလွ်ာ့ေပးလာျပီး၊ SME Small & Median Enterprise အလယ္လတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအံတြက္ ပိုမိုအဆင္ေျပလာေတာ့မယ္ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုမွ ျမန္မာျပည္ျပန္လုပ္မယ္ဆိုရင္ အရမ္းေနာက္က်ေနျပီ ..ေျပာဆိုသူမ်ားစြာရွိပါတယ္။ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ား တစ္လ၊ ႏွစ္လေလာက္ ျမန္မာျပည္လာၾကည့္ျပီး အလြန္စိတ္ပ်က္သြားပါလိမ့္မယ္။ ၆လ၊ တစ္ႏွစ္ တစိုက္မွတ္မွတ္လုပ္ငန္းတစ္ခုကို လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ အဆင္ေျပလာပါလိမ့္မယ္။ ေငြရွိမွ လုပ္ျဖစ္မယ္ ထင္သူမ်ားအတြက္ေတာ့ ေငြထုတ္ပိုက္ျပီးျပန္လာရင္ .. ေငြကုန္သြားဖိုပဲ မ်ားပါမယ္။ အခုခ်ိန္ကိုလာေရာက္ ရင္းႏွီးတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားဆိုသူမ်ားဟာ ကမၻာ့ခ်န္ပီယံမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာမ်ား အိမ္ကြင္းမွာ လည္၀ယ္၊ အပိုင္စီးမယ္ အၾကံရွိရင္ .. အဲဒီႏိုင္ငံျခားသား ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံသူမ်ားကို လူလည္က်လို႔မရပဲ၊ ကိုယ့္ရွိတာေျပာင္သြားႏိုင္ပါတယ္။ မေလးရွား၊ ထိုင္း၊ စင္ကာပူက လုပ္ငန္းအဆင္မေျပသူမ်ားစြာ ေဒၚလာေထာင္၊ေသာင္း သံုးစြဲျပီး သူတို႔စက္မ်ားကို ၀ယ္ယူဖို႔ ခပ္တည္တည္နဲ႔ Proposal မ်ား လာေရာက္တင္ျပေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားစြာ Proposal လာလုပ္ရင္း .. ေဒသခံမ်ား အလိမ္ခံျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။
ေနာက္ဥပမာတစ္ခုကေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသံုး သံျပား၊ သံတန္း၊ သံေခ်ာင္းမ်ား ယခင္တရုပ္၊ အိႏၷိယက တင္သြင္းေနရာက အခု ဗီယက္နမ္သံပစၥည္းမ်ား နာမည္ရလာျပီး တရုပ္၊အိႏၷိယကုန္သည္မ်ားသာမက ဗီယက္နမ္ကုန္သည္မ်ားက သေဘၤာနဲ႔ သယ္လာျပီး၊ လာေရာင္းခ်ပါေတာ့တယ္။ ဥပမာ ဗီယက္နမ္မွာ တစ္တန္ကို ကန္ေဒၚလာ ၅၀၀ ေပးရတယ္ဆိုရင္၊ သယ္စရိတ္က တစ္တန္ကို ေဒၚလာ၁၀၀ေလာက္ပဲက်သင့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရန္ကုန္မွာ တစ္တန္ကို ကန္ေဒၚလာ၈၀၀ေလာက္နဲ႔ေရာင္းခ်ေတာ့ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အလြန္နစ္နာပါတယ္။ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုမွာ သံထည္၊ သံျပား၊ သံတန္း၊ သံေခ်ာင္း စရိတ္က ၃၀ရာႏႈန္းေလာက္ရွိေတာ့ ေစ်းႏႈန္းေတြ မတရားၾကီးေနပါတယ္။ ေငြရင္းၾကီးမားလို႔ သေဘၤာလိုက္ ကုန္ေတြသယ္လာၾကတာမဟုတ္ပါ။ သေဘၤာလိုက္ ဗီယက္နမ္က အေၾကြးသယ္ယူလာတာပါ။ ရန္ကုန္မွာ လက္ငင္းေရာင္းခ်ျပီး ရေငြကို ရက္၃၀၊ ရက္၆၀ စသျဖင့္ အတိုးမဲ့ျပန္ဆပ္တဲ့လုပ္ငန္းပါ။ Trading လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ၂ခါျပန္ရံႈးေနျခင္းကို ကာကြယ္ဖို႔ အလြန္အေရးၾကီးေနပါတယ္။ အစိုးရကပဲ လုပ္ေပးရမွာျဖစ္ေတာ့ သံလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ႏိုင္ငံတကာအေတြ႔အၾကံဳရွိတဲ့ သံလုပ္ငန္းျမန္မာ၀န္ထမ္းမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာေစ်းႏႈန္းေပးျပီး အျမန္ဆံုးခန္႔ထားဖို႔ လိုေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ပထမပိုင္းေတာ့ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းကို ႏိုင္ငံတကာ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ ျမန္မာမ်ားကို လခ ေဒၚလာ ၂၀၀၀အထက္ ေပးျပီး အစိုးရကပဲ ေငြကုန္ခံ ခန္႔ထားေပးဖို႔၊ အစိုးရကပဲ အစပိုင္းမွာ လမ္းေၾကာင္းတည့္ေပးျပီး၊ လအနည္းငယ္ၾကာရင္ ျမန္မာအသင္းအဖြဲ႔မ်ား ႏိုင္ငံျခားလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္လာမယ္ျဖစ္ပါတယ္။
အလားတူ ဆန္၊ပဲ၊ ငါးကုန္သည္မ်ားအသင္းဆိုတာလည္း စတင္လုပ္ကိုင္စဥ္၊ တစ္ႏွစ္ေလာက္မွာေတာ့ အခက္ခဲမ်ားစြာ၊ ဆံုးရံႈးမႈမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ အဆင္ေျပလာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ .. ေဘာ္လံုးကန္သလို အိမ္ကြင္း၊အေ၀းကြင္း ကန္တဲ့အခ်ိန္မွာ အိမ္ကြင္းမွာကန္မဲ့ ျမန္မာမ်ား ႏိုင္ငံတကာအသင္းမ်ားကို အႏိုင္ယူဖို႔မလြယ္ေပမဲ့၊ ဖက္စပ္လုပ္ဖို႔ ..ပိုင္းေျခညွိျပီး (ျမန္မာဥပေဒနဲ႔ႏိုင္ငံတကာဥပေဒနားလည္ျပီး) ပူးေပါင္းရပါတယ္။ ေနာက္တဆင့္ကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားနဲ႔စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ရာမွာ ႏွစ္ဖက္ Win-Win ျဖစ္ေအာင္ ညွိႏိႈင္းရပါမယ္။
Doing Business in Myanmar ဆိုျပီး က႑မ်ားလက္ေတြ႔လုပ္ေနသူမ်ားကို ေမးျမန္းျပီး ဆက္လက္ေရးခ်င္ပါေသးတယ္။
Ref:
1. MYANMAR Business Investment Laws, Knowledge of Myanmar Legal System & Culture to download
http://mingalaronline.biz/myanmar.htm
2. DANIEL PADANG (Myanmar Speaking) SUSTAINABLE BUSINESS MYANMAR
NEWTON CIRCUS THE HUB SINGAPORE, 113 SOMERSET ROAD, SINGAPORE 238165
WWW.SUSTAINABLEBUSINESSMYANMAR.COM
WW.NEWTON-CIRCUS.COM
3. Thet Naing Soe, Pyinnyar Dana Training Center
http://pyinnyar.com/
4. Black Pearl Engineering, Yangon
http://blackpearlengineering.com
Comments