ေမာင္ရင္ငေတ - ရာဇဝင္ထဲကလူသားမ်ား

ေမာင္ရင္ငေတ - ရာဇဝင္ထဲကလူသားမ်ား 
(ျပင္သစ္သမိုင္းမွ လူဝီဘုရင္မ်ား - ၁)
(ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕ မွတ္ရလြယ္ ျပင္သစ္ လူဝီ ႏွစ္ဆယ္)
(မုိးမခ) ဧၿပီ ၂၉၊ ၂၀၁၅
 
L’expansion de l’empire Franc, entre 481 et 814 (Photo Google)

ေမာင္ရင္ငေတ သမိုင္းဘာသာရပ္ကို အကၽြမ္းတဝင္ မရွိလွပါဘူး။ ဟိုစပ္စပ္ဒီစပ္စပ္ ဝါသနာေၾကာင့္ ဟိုဖတ္ဒီဖတ္ရာကေန ဘုရင္လူဝီဆိုတာေတြ မ်ားျပားလြန္းလွတာ ေတြ႔ရလို႔ ေရးခ်င္စိတ္ေပၚလာၿပီး  ေရးမိတာပါ။ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေတြက ဖတ္မွတ္ထားတာေတြကို ေမာင္ရင္ငေတ မူပိုင္အျဖစ္ အလြယ္တကူ မွတ္မိေအာင္ အတိုခ်ဳပ္ထားတဲ့ လူဝီဘုရင္မ်ားရဲ႕ သမိုင္းပါ။


လူဝီဘုရင္မ်ားရဲ႕ သမိုင္းလို႔ ဆိုေပမယ့္ ဥေရာပႏိုင္ငံတိုင္းမွာလည္း လူဝီဘုရင္ေတြက မ်ားမွမ်ားပါ။ေမာင္ရင္ငေတ အခုေရး မွာက ျပင္သစ္ျပည္သမိုင္းတေလွ်ာက္မွာ (အမည္ေပးစရာ ရွားလို႔လားေတာ့ မသိပါဘူး) နာမည္ႀကီးခဲ့တဲ့ ျပင္သစ္လူဝီမ်ား အေၾကာင္း အတိုခ်ဳပ္ပါ။ တျခားႏိုင္ငံက လူဝီဘုရင္မ်ားအေၾကာင္း မပါပါဘူး။

ျပင္သစ္သမိုင္းကို ခရစ္ေတာ္ မေပၚမွီေခတ္ကစတင္ၿပီး သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားမွာ ေရးသားၾကေပမယ့္ တကယ္တမ္း ဆိုရရင္ ေတာ့ ေအဒီ ၄၇၆ ခုႏွစ္ထိ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရယ္လို႔ ေျပာလို႔မရေသးပါဘဲ ေရာမ အင္ပါယာေခတ္ ေရာမဘုရင္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွာသာရွိခဲ့ၾကတဲ့ ျပင္သစ္နယ္ေျမေတြလို႔သာ ေျပာမယ္ဆို ပိုၿပီးမွန္ႏိုင္မွာပါ။


Les Rois de France (Photo MKN)

ယခုအခါ ဘုရင္စနစ္ မရွိေတာ့ၿပီ ျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္ျပည္မွာ ခရစ္ေတာ္ မေပၚမွီက ၅၈ ခုႏွစ္ကေန စတင္ၿပီးေတာ့ မွတ္တမ္း တင္ထားတဲ့ ျပင္သစ္ရာဇဝင္အရဆိုရင္ ဒီကေန႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အထိ ဘုရင္ဧကရာဇ္ေတြ သမၼတေတြဆိုၿပီး ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူ စုစုေပါင္း ၁၇၀ ဦး ရွိခဲ့ပါၿပီ။

အဲဒီလူဝီအမည္နဲ႔ ျပင္သစ္ဘုရင္မ်ားဟာ Empire carolingien ေအဒီ (၇၅၁-၉၈၇) ေခတ္ကာလက စတင္ၿပီးေတာ့ ဘုရင္ ျဖစ္ခဲ့ၾကသူမ်ားပါ။ Empire carolingien ေခတ္ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္က ျပင္သစ္အေခၚ Aix-la-Chapelle သို႔မဟုတ္ ဂ်ာမန္လို Aachen ၿမိဳ႕ပါ။ အဲဒီ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးက ဒီကေန႔ ေခတ္မွာေတာ့ (ဂ်ာမဏီ နယ္သာလန္ ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္ Three country point သံုးႏိုင္ငံဆံုခ်က္ အနီးမွာတည္ရွိတဲ့) ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံရဲ႕ နယ္စြန္နယ္ဖ်ား ေတာၿမိဳ႕ေလးတၿမိဳ႕အျဖစ္နဲ႔သာ ရပ္တည္လွ်က္ရွိေနပါ ေတာ့တယ္။ Empire carolingien ကို Empire d’Occident (၈၀၀-၉၂၄) ဆိုၿပီးေတာ့ ေရးသားၾကတာကိုလည္း ေတြ႔ရွိရပါ တယ္။ ဒီေနရာမွာ ေမာင္ရင္ငေတေရးခ်င္တာက ျပင္သစ္အင္ပါယာျပင္သစ္ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အေၾကာင္း မဟုတ္ပါဘူး။ ျပင္သစ္ သမိုင္းရဲ႕ လူဝီဘုရင္မ်ားအေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီထဲမွာမွ ျပင္သစ္ျပည္ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္မွာ လူဝီအမည္ တြင္ခဲ့တဲ့ ဘုရင္ စုစုေပါင္း ၁၉ ဦးရွိတယ္လို႔ ဖတ္မိရပါ တယ္။ အဲဒီလူဝီအမည္နဲ႔ ဘုရင္ ၁၉ ပါးမွာ Louis XVI လူဝီ ၁၆ ဘုရင္ (၁၇၅၄-၁၇၉၃) အထိကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ လူဝီ ၁၆ ရဲ႕ ဒုတိယသားေတာ္ျဖစ္တဲ့ Louis-Charles de France ဟာ Louis XVII အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားခံခဲ့ရသူ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဖခင္နန္းက်ဘုရင္ႀကီး ေခါင္းျဖတ္ခံရၿပီး ေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္အၾကာ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ေသဆံုးသြားခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီလို လူဝီ ၁၇ မျဖစ္ခဲ့ရပါဘဲ အသက္ ၁၀ ႏွစ္မွ် အရြယ္ေလးနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ဖ်ားနာၿပီး ေသဆံုးသြားရပါတယ္လို႔ ဆိုၾကတဲ့ Dauphin de France ရဲ႕ မယံုၾကည္ႏိုင္ဘြယ္ရာအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ Lost Dauphin ဇာတ္လမ္းက လူေျပာသူေျပာ မ်ားခဲ့ရသလို ကိုယ့္ကိုယ္ကို Lost Dauphin ဆိုၾကသူေတြ အတုျဖစ္ခ်င္သူေတြ အနည္းဆံုး အေယာက္သံုးဆယ္ေလာက္ ေပၚလာပါေသးတယ္တဲ့ခင္ဗ်ာ။ အဲဒါေတြအျပင္ လူဝီ ၁၇ ေသဆံုးခဲ့ခ်ိန္မွာ စစ္ေဆးခဲ့တဲ့ ဆရာဝန္က ထုတ္ယူသိမ္းဆည္း ထားခဲ့ပါတယ္ ဆိုတဲ့ လူဝီ ၁၇ ေလးရဲ႕ အသည္းႏွလံုးဟာ တေနရာၿပီး တေနရာသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ရာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွာမွ DNA စနစ္နဲ႔ စစ္ေဆးအတည္ျပဳခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕မိဘေဆြမ်ိဳးေတြ ေနာက္ဆံုးေခါင္းခ်ရာ ပါရီၿမိဳ႕ ေျမာက္ ဘက္က Basilique de Saint-Denis ဘုရားေက်ာင္းသို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ ဆန္းက်ယ္လွတယ္ မေျပာႏိုင္တဲ့ လူေလာ ကရဲ႕ သံေဝဂရစရာအျဖစ္အပ်က္တခုပါ။

လူဝီ ၁၇ နဲ႔ လူဝီ ၁၈ ရဲ႕ အၾကား ၁၇၉၃ ခုႏွစ္ကေန ၁၈၀၄ ခုႏွစ္အထိ ျပင္သစ္ ဘုရင္ရယ္လို႔ မရွိခဲ့ ပါဘဲ Première République (French First Republic) အျဖစ္ျဖင့္၎ ၁၈၀၄ ခုႏွစ္က ၁၈၁၄/၁၅ ခုႏွစ္အထိ Napoleon I နပိုလီယံ ဘိိုနာပတ္ရဲ႕ Premier Empire (First Empire) ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။လူဝီ ၁၈ နဲ႔ ပထမ နပိုလိယံ ဘိုနာပတ္တို႔ဟာ တျပန္တလွည့္စီ နန္းစံခဲ့တယ္ ေျပာရမွာပါ။

လူဝီ ၁၉ (၁၇၇၅-၁၈၄၄) ကေတာ့ တနာရီ လူဝီ သို႔မဟုတ္ မိနစ္ႏွစ္ဆယ္ လူဝီဟုအမည္တြင္ခဲ့ၿပီး အမွန္တကယ္ ျပင္သစ္ ဘုရင္အျဖစ္ စာရင္းသြင္း မခံခဲ့ရပါဘူး။

ပထမ လူဝီ ဖိလစ္ဘုရင္ (၁၇၇၃-၁၈၅၀) ၁၇ ႏွစ္ခြဲေက်ာ္ နန္းစံၿပီးတဲ့ ၁၈၄၈ ခုႏွစ္အလယ္မွာေတာ့ နန္းက်ၿပီး အဂၤလန္ကို ျပည္ေျပးအျဖစ္ ၁၈၅၀ ခုႏွစ္မွာ ေရာက္ရွိသြားၿပီး ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒါေၾကာင့္ ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕ မွတ္ရလြယ္ ျပင္သစ္လူဝီစာရင္းမွာ လူဝီ ဖိလစ္ဘုရင္အမည္ကိုပါထည့္သြင္းၿပီး လူဝီ ႏွစ္ဆယ္ေယာက္အျဖစ္ အက်ဥ္းခံ်ဳးေရးသားလိုက္ရတာပါ။

ေမာင္ရင္ငေတ ၁၇၀၅၂၀၁၄ ၂၄၀၄၂၀၁၅

(လြန္ခဲ့တဲ့ တႏွစ္ေလာက္က စတင္ေရးသားခဲ့တာေတြကို ျဖတ္ညႇပ္ကပ္ ျပဳျပင္ရင္း ဆက္လက္ေရးသားပါတယ္။)