ေမာင္ေမာင္စုိး - တအန္း ပေလာင္ ႏွင့္ TNLA - အပိုင္း (၇)
(မုိးမခ) ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၉၊ ၂၀၁၆
(မုိးမခ) ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၉၊ ၂၀၁၆
● တအန္းျပည္နယ္
PSLF/TNLA နိုင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္တြင္ တအန္း ပေလာင္ျပည္နယ္ရရွိေရးကိုေဖၚျပထားပါသည္။ မၾကာမွီက က်င္းပခ့ဲေသာပန္ဆန္းအစည္းအေဝးတြင္လည္း ဝ တုိ႔က ဝ ျပည္နယ္ အသိမွတ္ျပဳေပးရန္ေတာင္းဆိုခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ဤေတာင္းဆိုမႈမ်ားသည္ အစဥ္အလာတည္ရွိမႈမွခြဲထြက္ၿပီးေတာင္းဆိုသည့္သည့္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ဳိးျဖစ္သျဖင့္ အမ်ားအျမင္ တြင္ လြယ္လင့္တကူ လက္သင့္မခံႏိုင္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ လက္ရွိတြင္ ၂၀၀၈ ေျခဥအရ ဝ ကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတိုင္း အဆင့္ သတ္မွတ္ေပးထားၿပီး ပေလာင္ကို ၿမိဳ႕နယ္ ၂ ခုသတ္မွတ္ေပးထားသည္။
ဝ ႏွင့္ ပေလာင္တုိ႔၏ ေတာင္းဆိုမႈမွာ သူတုိ႔လူမ်ဳိးစုစည္း တည္ရွိမႈ သူတုိ႔လူမ်ဳိးမ်ား အေနႏွင့္ ျမန္မာျပည္အတြင္းတြင္ အျခား လူမ်ဳိးႏွင့္တန္းတူ ရည္တူရွိမႈ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္နွင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရွိမႈက္ို ျပသလိုျခင္းျဖစ္ေပသည္။ သူတုိ႔အဘို႔ သူတုိ႔ ေတာင္းဆိုသည့္ ျပည္နယ္သည္ အက်ယ္အဝန္း နယ္နမိတ္ေပၚ မူမတည္တန္းတူရည္တူရွိမႈေပၚတြင္သာ မူတည္သည္။ ကမၻာေပၚရွိတိုင္းျပည္မ်ား ျပည္နယ္မ်ားသည္လည္း အက်ယ္အဝန္းေပၚမူတည္၍ ျဖစ္လာျခင္းမဟုတ္သက့ဲသုိ႔ဟု ယူဆ ျခင္းျဖစ္သည္။
ဝ ႏွင့္ ပေလာင္တုိ႔၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မွာ မူလႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာရွမ္းျပည္နယ္ဟု ရွိလာသည့္အထဲမွ ေဖါက္ထြက္လာသည္ ျဖစ္ ေပရာ ျမန္မာမ်ားအဖုိ႔သာမက ရွမ္းမ်ားအဖုိ႔ပါ အျငင္းပြားဖြယ္ရာကိစၥ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေပမ့ဲ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတိုင္း တန္းတူ ရည္တူရွိမႈ အခြင့္အေရးမ်ား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အခြင့္အေရးမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျဖရွင္းနိုင္ပါက အားလုံး လက္ခံနိုင္သည့္ အေျဖရႏိုင္သည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရေပသည္။
● ပေလာင္ေဒသ သတ္မွတ္ျခင္း
လက္ရွိ ၂၀၀၈ ေျခဥအရ ပေလာင္တုိ႔ေဒသကို နမ့္ဆန္ႏွင့္မန္တုန္ၿမိဳ႕နယ္ သာသတ္မွတ္ ထားေသာ္လည္း TNLA အေနႏွင့္ ပေလာင္ေဒသကို တုိ႔ခ်ဲ႕သတ္မွတ္လိုသည္။ ပေလာင္မ်ား အမ်ားစုစုစည္းေနထိုင္ရာ အေနာက္ဖက္ ေရႊလီျမစ္ ေတာင္ဖက္ မိုးမိတ္မိုးကုတ္ မိုင္းေငါ့ ေက်ာက္မဲ သီေပါ အေရွဖက္ သိႏီၷ နမၼတူေျမာက္ဖက္ နမ့္ခမ္း မူစယ္ ကြတ္ခိုင္ ၾကားတြင္ျဖစ္ သည္။ လက္ရွိ ၿမိဳ႕နယ္သတ္မွတ္ခ်က္အရ နမ့္ဆန္ မန္တုန္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ အထက္ပါၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ပေလာင္ေက်းရြာ အမ်ားစုပါေနရာ ယင္းတုိ႔အားလုံးအား TNLA အေနႏွင့္ တဆက္စပ္ထဲ ျပန္လည္စုစည္းခ်င္သည္။ ၁၉၉၀ ေရြး ေကာက္ပြဲတြင္ ပေလာင္ပါတီမွ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အနိုင္ရခ့ဲရာ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္း ပေလာင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ဟု သုံးသပ္ရသည္။
ထုိ႔ျပင္ မူစယ္ သိႏီၷ လား႐ွဴိးကားလမ္းအေပၚဖက္ သံလြင္ျမစ္ႏွင့္တရုတ္နယ္စပ္ၾကားတြင္ ပေလာင္တုိ႔သည္ ရွမ္း ကခ်င္မ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာ ေနထိုင္ၾကသည္။ ဤသုိ႔ေသာအေျခအေနေအာက္တြင္ပေလာင္ေဒသ သတ္မွတ္ေရးအတြက္ ျပည္မအစိုးရသာ မကေဒသခံ ရွမ္း ကခ်င္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေျပလည္စြာ ညိႇႏႈိင္းရန္ လိုအပ္ေပမည္။
● မေအာင္ျမင္ေသာနည္းလမ္း
အစိုးရအေနနွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေဆာင္ရြက္လိုေသာ လမ္းေၾကာင္းမွာ လက္နက္ျဖဳတ္ ၿမိဳ႕ေပၚနိုင္ငံေရးပါတီဖြဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ပေလာင္အဖြဲ႕ေဟာင္းအားလည္း ဤသုိ႔ေဆာင္ရြက္ေစခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ျပႆနာကားၿပီးမသြား ေနာက္တစ္ဖြဲ႕ထပ္ေပၚလာသည္။ အလားတူကခ်င္ျပည္နယ္ ပန္ဝါေဒသရွိ NDA (K) အား လည္း နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕စည္းၿပီး ဦးဇခုန္တိန္႔ယိန္းတုိ႔အား ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ေစခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ျပႆနာ ကားၿပီး မသြားေခ်။ လက္မခံလိုသူမ်ားက KIA ပူးေပါင္းၿပီး KIA ထဲဝင္လိုက္ၾကသျဖင့္ မူလ NDA (K) နယ္ေျမအတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားၿပီး KIA နယ္ေျမတခု ေပၚလာခ့ဲေတာ့သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ပါနည္း ။ အရင္းခံမွာ ယုံၾကည္မႈမရွိ၍ ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားတုိ႔အေနႏွင့္ သူတုိ႔၏ အခြင့္အေရးသူတုိ႔၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ မရေသးဟု ယုံၾကည္ေန၍ျဖစ္သည္။ ပေလာင္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္၏ ျပည္သူ႔ လႊတ္ ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မွာ ပေလာင္တစ္ဦးမဟုတ္ဘဲ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ျမန္မာတစ္ဦးျဖစ္ေနျခင္းကပင္ ဆီေလ်ာ္မႈမရွိ ယုံ ၾကည္နိုင္ဘြယ္ရာ မရွိသည့္ကို ျပေနသည္။
● ဝ ႏွင့္ မိုင္းလားေဒသ
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕တိုင္းလိုလို အားက်ေနသည္မွာ ဝႏွင့္မိုင္းလားေဒသတုိ႔ျဖစ္သည္။ ကိုယ့္လူမ်ဳိး ကိုယ့္ေဒသ ကိုယ့္တပ္ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အျပည့္အဝအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရွိေနသည့္ ထိုေဒသႏွစ္ခုလို မိမိလူမ်ဳိးေဒသတြင္ ျဖစ္လိုေနသည္မွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕တိုင္းလိုလို၏ အိပ္မက္ျဖစ္သည္။ တဖက္ကၾကည့္လ်င္လည္း ထိုေဒသႏွစ္ခုတြင္ ျပည္မအစိုးရၾသဇာ သက္ေရာက္မႈမရွိဘဲ တထီးတနန္းျဖစ္ေနျခင္းကို မႀကိဳက္ၾက။
ထိုသုိ႔ဆိုလ်င္ မည္သုိ႔ေဆာင္ရြက္မည္နည္း။ စစ္ေရးအရ အင္အားသုံး ေျဖရွင္းမည္ေလာ။ ျဗိတိသွ်တုိ႔သည္ ရွမ္းျပည္ ေစာ္ ဘြားတုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္စနစ္ႏွင့္ ေစာ္ဘြား၏တပ္မ်ားဖ်က္သိမ္းျခင္း မျပဳဘဲ သူတုိ႔၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကိုမဖ်က္ဘဲ မတုိ႔ထိဘဲ ျဗိတိသွ်တုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ထူေထာင္နိုင္ခ့ဲသည္။ နည္းလမ္းေဟာင္းမ်ားထဲတြင္ နည္းလမ္းေကာင္းမ်ားစြာရွိနိုင္ပါ သည္။
● လက္နက္ျဖဳတ္ေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရး
လက္ရွိကာလတြင္ အပစ္ရပ္ထားသည္ျဖစ္ေစ မရပ္သည္ျဖစ္ေစ TNLA အပါ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕တိုင္း မိမိတုိ႔ ၏ လက္နက္ကိုင္အင္အားကို ပိုမိုေတာင့္တင္းေအာင္ တည္ေဆာက္ေနသည္သာျဖစ္သည္။ လက္နက္ကိုင္တပ္အင္အားေတာင့္တင္းမွ ဝ မိုင္းလားေဒသက့ဲသုိ႔ ရပ္တည္နိုင္မည္ဟုေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ထားပုံရသည္။
ျမန္မာျပည္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားျပႆနာကိုေျဖရွင္းရာတြင္ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးကို အလ်င္စလိုလုပ္၍ မရနိုင္ေပ။ လက္ရွိ NCA လက္မွတ္ထိုးၾကသည္ျဖစ္ေစ အလ်င္အျမန္ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးဆီ ဦးတည္ပါက ျပႆနာ ေျဖရွင္းနိုင္မည္မဟုတ္ေခ်။
တိုင္းရင္းသားတုိ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရွိေသာ နယ္ေျမျပႆနာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ ျပဌာန္းခြင့္ဆိုင္ရာတုိ႔ပတ္သက္ၿပီး ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကိုအရင္လုပ္သင့္သည္။ ထုိ႔ျပင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား လက္နက္မျဖဳတ္မွီ ေရြးေကာက္ပြဲပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ျပဳၿပီး တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ အခြင့္အေရးကိုအရင္ေပးၿပီးမွလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ျပႆနာကို ေျဖရွင္းသည့္နည္းလမ္းကိုစဥ္းစားသင့္သည္။
လက္နက္ျဖဳတ္ေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသားတုိ႔အခြင့္အေရး ဘယ္ဟာကအရင္လဲဆိုသည္မွာ အျငင္းပြားစရာေတာ့ မ်ားေပလိမ့္ မည္။
● TNLA ႏွင့္ NCA
TNLA ပေလာင္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕သည္ ယေနတိုင္ NCA လက္မွတ္မေရးထိုးရေသးသည့္အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ NCA လက္မွတ္ မထိုးမွီ အရင္ေရးထိုးရန္လိုအပ္သည္ဆိုသည့္ biletral ဟုေခၚသည့္ တဖြဲ႕ခ်င္းအပစ္ရပ္လက္မွတ္ ေရးထိုးျခင္းလည္းမျပဳရေသးေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။
UNFC အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ PSLF/TNLAသည္ လိုင္ဇာညီလာခံ ေလာ္ခီလာညီလာခံတုိ႔တြင္လည္းပါဝင္တက္ေရာက္ခ့ဲသည္။ အစိုးရ၏ UPWC ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခ့ဲသည့္ NCCT ေခၚ တနိုင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးညႇိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ SD ေခၚအဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တုိ႔၏ ကိုယ္စားျပဳမႈတုိ႔တြင္ TNLA သည္လည္းပါဝင္သည္သာျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ MNDAA/AA တုိ႔ႏွင့္အတူ TNLA အား NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရာတြင္ ပါဝင္ခြင့္အား ျမန္မာစစ္ဖက္၏ ျငင္းပယ္ျခင္း ကိုခံခ့ဲရသည္။ ထုိ႔ ျပင္ ၂၀၁၅ ျသဂုတ္လကုန္ပိုင္းက ျမန္မာစစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္ ကာခ်ဳပ္ျဖစ္သူက MNDAA/TNLA/AA အဖြဲ႕ ၃ ဖြဲ႕အျပင္ KIA တပ္မဟာ ၄ တုိ႔အား လက္နက္စြန္႔ရမည္ဆိုခ့ဲသည္။၂၀၁၅ ၾသဂုတ္လအတြင္း NCA သေဘာတူ ညီခ်က္ကို အေျခခံအား ျဖင့္ ႏွစ္ဖက္ညိႇႏႈိင္း၍ရခ့ဲေသာ္လည္း ပါဝင္လက္ မွတ္ထိုးမည့္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ညိႇႏႈိင္းမရခ့ဲ ေပ။
ထုိ႔ေၾကာင့္လည္းေနာက္ဆံုးညိႇႏႈိင္းမႈကို ၂၀၁၅စက္တင္ဘာ ၉ ရက္ေန႔က သမတဦးသိန္းစိန္ ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္သည့္ အစည္းအေဝးတြင္ညိႇႏႈိင္းခ့ဲသည္။ ထိုအစည္းအေဝးသုိ႔ KIO/SSPP/KNPP/NMSP/KNU တုိ႔မွ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္တုိ႔တက္ေရာက္ညိႇႏႈိင္းခ့ဲၾကသည္။ ထိုေဆြးေႏြးပြဲတြင္TNLA ႏွင့္ biletral အပစ္ရပ္လက္မွတ္အရင္ထိုး ၿပီး NCA လက္မွတ္ထိုးရာတြင္ ပါဝင္ခြင့္ျပဳမည္ဆိုခ့ဲေသာ္လည္း MNDAAႏွင့္ AA တုိ႔ပါဝင္လက္မွတ္ထိုးေရးကား ညိႇႏႈိင္းမရခ့ဲၾကေပ။
TNLA အေနႏွင့္ ၂၀၁၃ နွစ္လည္ပိုင္းကတစ္ၾကိမ္ UPWC ႏွင့္အပစ္ရပ္ေဆြးေႏြးခ့ဲေသာ္လည္း ေျပလည္မႈမရေခ်။ ၂၀၁၅ စက္တင္ဘာ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ေနျပည္ေတာ္ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္ ထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ ၂၀၁၅ စက္တင္ဘာ ၁၀ ရက္ တြင္ TNLA ႏွင့္ MNDAA ကိုးကန္႔ AA ရခိုင္ ၃ ဖြဲ႕ေပါင္း၍ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရာတြင္ အားလုံးပါဝင္ေရးကို ရပ္ခံမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္ခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ၂၀၁၅ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္တြင္ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရာတြင္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အခ်ဳိ႕ကို ခ်န္လွပ္ထားပါက ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးမည္မဟုတ္ဟုTNLA တဖြဲ႕တည္း ထပ္ မံေၾကျငာခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထုိ႔ေနာက္တြင္ TNLA ႏွင့္ biletral လက္မွတ္ေရးထိုးသည့္သတင္း မၾကားရေတာ့ဘဲ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရာတြင္ TNLA လည္းမပါဝင္ခ့ဲေတာ့ေပ။
၂၀၁၅ နိုဝင္ဘာ ၁၁ ရက္ေန႔ TNLA တဖြဲ႕တည္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရလည္းေကာင္း၊ ၂၀၁၅ နိုဝင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔ TNLA/MNDAA/AA ၃ ဖြဲ႕ေပါင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရလည္းေကာင္း၊ TNLA အေနျဖင့္ NLD အစိုးရသစ္ဖြဲ႕စည္းနိုင္လာသည့္ကာလ တြင္ အပစ္ရပ္ေရး ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးနိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္သည္ဟု ေဖၚျပထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
၂၀၁၅ နိုဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ႏိုဝင္ဘာ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ TNLA တဖြဲ႕တည္းကလည္းေကာင္း၊ ႏိုဝင္ဘာ ၁၈ ရက္တြင္ MNDAA/AA/TNLA ၃ ဖြဲ႕ေပါင္း၍လည္းေကာင္း ေရြးေကာက္ပြဲတြင္အနိုင္ရသည့္ NLD အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ သူတုိ႔၏ျငိမ္းခ်မ္းေရးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ေဖၚျပခ့ဲသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲတြင္အနိုင္ရသည့္ NLD ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္းNCA လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ၈ ဖြဲ႕ႏွင့္ သီးျခားေတြ႕ဆုံရာတြင္၎ ၂၀၁၆ ဇႏၷဝါရီ ၁၂ ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံတြင္၎ သူမ၏အစိုးရသစ္လက္ထက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အားလုံးပါဝင္နိုင္ေရးကို ေဆာင္ရြက္သြား မည္ဟုဆိုခ့ဲသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ NLD အစိုးရသစ္လက္ထက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ TNLA ပေလာင္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ကို ေတြ႕ရလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္ လင့္ရေပသည္။
ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္
photo credit Mungdungla Wawhkyung