ကိုုသန္းလြင္ - ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကား ႏွင့္ ဒီဂ်ီတယ္ ျမန္မာ
(မိုုးမခ) ေမ ၃၀၊ ၂၀၁၆
(၁)
လြန္ခဲ႔ေသာႏွစ္ စက္တင္ဘာလက ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကားသို႔ေရာက္ရွိလာေသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ နီရန္ဒါး မိုဒီက အိႏၵိယႏုိင္ငံကို “ဒီဂ်စ္တယ္ အိႏၵိယ” ျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲပစ္ရမည္ဟုဆိုခဲ့ပါသည္၊ သူေရာက္ သြားခ်ိန္မွာ တရုတ္သမၼတ ရွီဂ်င္ပင္း၏ဆီလီကြန္ေတာင္ၾကား လည္ပါတ္ေရးခရီးစဥ္ အျပီးတပါတ္ အၾကာမွာ ျဖစ္ပါသည္၊ လြန္ခဲ့ေသာ ေဖေဖာ္၀ါရီလကလည္း စကၤာပူ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လုံး ဆီလီကြန္း ေတာင္ ၾကား (Silicon Valley) မွ ကုမၸဏီမ်ားသို႔ အလည္အပါတ္သြားခဲ့ပါသည္။
ကမၻာ့ႏူိင္ငံအသီးသီးမွ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားသည္ အေမရိကန္ ျမိဳ႔ေတာ္ ၀ါရွင္တန္၊ နယူးေယာက္ျမိဳ႕ၾကီးမ်ား အျပင္ ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကား ကမၻာေက်ာ္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား၏ ဗဟိုခ်က္မ ေနရာသို႔ လာေရာက္ေနၾကျခင္းမွာ စိတ္၀င္စားစရာျဖစ္လာပါသည္၊ ဂ်ပန္၊ ဘရာဇီး၊ ျပင္သစ္ႏွင့္ အိုင္ယာလန္၊ အစၥေရး၊ ရုရွား၊ မေလးရွားႏူိင္ငံ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ တို႔မွ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားဆီလီကြန္းေတာင္ၾကားရွိ ကုမၸဏီ CEO မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး ေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တခ်ဳိ႕ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားမွာဤေနရာသို႔ ဦးစြာလာျပီးမွျမိဳ႕ေတာ္ ၀ါရွင္တန္ရွိ ႏူိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ ၾကီးမ်ားကိုသြားေရာက္ေတြ႔ဆုံၾကသည္လည္းရွိပါသည္၊
(၂)
ကမၻာၾကီးကိုအင္တာနက္ ကမၻာၾကီးျဖစ္ေအာင္၊ ဆက္သြယ္ေရးတြင္ ေနရာအႏွံ႔ခ်က္ျခင္း ဆက္သြယ္ႏူိင္ေအာင္ Global Village ျဖစ္ေအာင္၊ ေျပာင္းလဲေပးရာတြင္ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကားမွ ကုမၸဏီမ်ားက ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့ၾက ပါသည္။
Gold Rush ဟုေခၚေသာ ၁၈၄၉ ခုႏွစ္မ်ားဆီက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနာက္ဖက္ကမ္းေျခရွိ ကာလီဖိုးနီးယားနယ္တြင္ ေရႊရွာသူ အမ်ားအျပား ေရႊကိုေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါသည္၊ ေရႊလုပ္ငန္းျဖင့္ခ်မ္းသာသြားသူ၊ ဆင္းရဲသြားသူေတြရွိခဲ့ၾကပါသည္၊ ထိုအခ်ိန္က Mr. William Stanford မွာ ေရႊရွာသူမ်ား အသုံးျပဳရန္ ေဂၚျပား မ်ား၊ တူးရြင္းမ်ား၊ ေတာင္း ႏွင့္ ထည္႔စရာမ်ား အျခား အသုံး အေဆာင္ ပစၥည္းေတြကို ေရာင္းျပီး ခ်မ္းသာ ၾကြယ္၀လာခဲ့ပါသည္၊ ေနာက္ပိုင္း တြင္သူေဌး စတင္းဖို႔ဒ္မွာ ျမိဳ႕ေတာ္၀န္၊ ဆီေနတာ စသည္ျဖင္႔ ရီပါတ္ဘလီကင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တေယာက္ ျဖစ္လာခဲ့သည္၊ သူသည္ မီးရထား ကုမၸဏီကုိ ထူေထာင္ျပီး ကာလီဖိုးနီးယားႏွင့္ အေရွ႔ဘက္ကမ္းေျခကို ဆက္သြယ္ရန္ မီးရထား လမ္းေဖါက္ခဲ့သည္၊
ထိုအခ်ိန္တြင္ သားျဖစ္သူမွာ တိုက္ဖြိဳက္ေရာဂါျဖင္႔ ဆုံးပါးသြားခဲ႔ရာမွ မိဘႏွစ္ပါးစလုံးမ်ားစြာပူေဆြး ေသာက ေရာက္ခဲ့ၾကရပါသည္၊ မိမိသားဆုံးပါးသြားေသာအခါ ကာလီဖိုးနီးယား တနယ္လုံးမွ သားအရြယ္ လူငယ္ေတြကို သားကဲ့သို႔ ခ်စ္ခင္ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးရမည္ဟူေသာ ေကာင္းျမတ္သည္႔ အျမင္တခုကို ျမင္လာခဲ့ၾကပါသည္၊ သူတို႔သည္ ဧက ၆၀၀ ေက်ာ္က်ယ္၀န္းသည့္ ေျမေနရာတခုကို၀ယ္ခါ (Stanford University) ကိုထူေထာင္ ျပီး တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ ပညာရပ္မ်ားကို အခမဲ့သင္ေပးခဲ့ၾကပါသည္၊ ၄င္းသည္ ပညာသင္ရာ ဌာနၾကီးတခုအျပင္ လက္ေတြ႔က်ေသာ ဗဟုဟုတမ်ားကိုလည္းေပးရမည္ဟု ရည္ရြယ္ခဲ့ၾကသည္၊
ပဌမဆံုး လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာဌာနကို ထူေထာင္ခဲ့ျပီး ေနာင္ ၁၉၃၉ခုႏွစ္တြင္ HP ကုမၸဏီကို ထူေထာင္ၾကမည့္ Mr. Hewlett ႏွင့္ Mr. Packett တို႔မွာ ဦးစြာဘြဲ႔ရသူမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါသည္၊ HP မွ ပဌမဆံုး Audio Oscillator မ်ားကို Walt Disney ကုမၸဏီသို႔ေရာင္းခ်ခဲ့ၾကပါသည္။
ေက်ာင္း၏ခံယူခ်က္မွာ သုေတသနႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကို ယွဥ္တြဲလုပ္ကိုင္ႏိုင္ရမည္ ဟူေသာ အယူအဆ ပင္ ျဖစ္သည္၊ Klyston Tube ကို ေဗရီရမ္ညီအစ္ကို ႏွစ္ေယာက္က တီထြင္ျပီး ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက ဂ်ာမာန္ U Boat မ်ားကို ရွာေဖြေပးႏိုင္ခဲ့ၾကပါသည္၊ ထရန္စစၥတာ တီထြင္သူ Mr. Shockley မွာလည္း ဤေက်ာင္း ထြက္ပင္ ျဖစ္ျပီး သူကေနာက္ပိုင္းတြင္ Fairchild ကုမၸဏီကိုထူေထာင္ကာ ဆီလီကြန္ဒတ္တာ မ်ားထုတ္လုပ္ ခဲ့ပါသည္၊ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ဤေက်ာင္းဆင္းမ်ားကပင္ Intel ကုမၸဏီကို ထူေထာင္ျပီး သုေတသနႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပံုမွာ တကမာၻလံုး လူေနမႈ ပံုစံေျပာင္းသြားသည္ အထိ အက်ိဳးရွိထိေရာက္ခဲ့ပါသည္။
၁၉၇၀ ႏွစ္မ်ားဆီက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ တိုယိုတာကုမၸဏီသည္ ကားထုတ္လုပ္ေရး၌ အဆင့္အတန္းျမင့္မားလွေသာ ေၾကာင့္ သူ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္၊ ထုတ္လုပ္ေရး အလုပ္ရုံ၌ လုပ္သားမ်ား အလုပ္လုပ္ပံုကို ကမာၻအရပ္ရပ္မွလာျပီး ေလ့လာၾက၊ နည္းယူၾကရသည္၊ တဖန္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွ Mittelstand ေခၚ မိသားစုပိုင္ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား မွာ ကမာၻေပၚတြင္ အေကာင္းဆံုးအရည္အေသြးရွိသည့္ ႏွစ္ရွည္ခံ၊ အၾကမ္းခံ၊ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ရာတြင္ နာမည္ၾကီးလာေသာေၾကာင့္ ဂ်ာမန္ပံုစံကို ကမာၻအရပ္ရပ္မွလာျပီး နည္းယူၾကရသည္။
ယခုအခါ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ား အင္တာနက္ စတင္ေပၚေပါက္လာခ်ိန္မွစျပီး ပဌမတြင္ အိမ္တြင္းေသးငယ္ေသာ ကုမၸဏီေလးမ်ားမွ တကမာၻလံုး မိမိကုန္ပစၥည္း Brand ျဖင့္ လႊမ္းမိုးထားႏိုင္ေသာ ကုမၸဏီမ်ား ရွိရာ ဆီလီကြန္း ေတာင္ၾကားသို႔ ကမာၻအရပ္ရပ္မွ လာေရာက္ေလ့လာလ်က္ရွိၾကပါသည္၊ ႏိုင္ငံ၏ ေပၚလစီေရးရာမ်ားကို စီမံ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာလည္း တဖြဲဖြဲေရာက္လာၾကသည္၊ တီရွပ္ ၀တ္ထားေသာ ကုမၸဏီ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားႏွင့္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေဆြးေႏြးေနၾကပံုမ်ားကို သတင္းမ်ားတြင္အျမဲေတြ႔ေနၾကရပါသည္၊ ထို ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားမွာ မိမိတို႔ျပည္သူလူထုထံ သူတို႔ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္တိုးတက္ေရးအတြက္ စက္မႈသိပၸံပညာမ်ားကို မည္မွ်စိတ္၀င္စားပါသည္ဟူေသာ အခ်က္ကို ညႊန္ျပေနၾကပါသည္။
(၃)
လက္ရွိ ဂူးဂဲလ္ကုမၸဏီ၊ မိုကၠရုိေဆာ့(ဖ)ႏွင့္Adobeကုမၸဏီၾကီးမ်ား၏ စီအီးအိုမ်ားမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြား ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ရာ အိႏၵိယ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ မိုဒီ အဖို႔ မိမိတို႔ ဘာသာစကားျဖင့္ပင္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ႏိုင္ၾကသည္၊ ဂူးဂဲလ္ စီအီးအို စြန္ဒါပီခိ်ဳင္း၊ Sundar Pichail က အိႏိၵယႏိုင္ငံမွ မီးရထားဘူတာ ၁၀၀တြင္ အခမဲ့ ၀ီဖီ(Wi-Fi) ဆားကစ္မ်ားကို တပ္ဆင္ေပးမည္ဟုဆိုသည္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ႏွစ္ကုန္တြင္ ဘူတာရုံ ၄၀၀အထိ အျပီးတပ္ဆင္ ေပးရန္ျဖစ္သည္၊ အိႏၵိယျပည္တြင္ ဘူတာေပါင္းရုံေပါင္း ၇၅၀၀ ခန္႔ရွိရာ ဤစီမံကိန္းမွာ လြယ္လြယ္ကူကူေတာ့ မဟုတ္ေပ၊ မိုဒီ၏ ေဒၚလာ ၁၈ ဘီလီယံတန္ဖိုးရွိ အိႏၵိယတနိုင္ငံလံုးကို အင္တာနက္ ဆက္သြယ္ေရးစီမံကိန္းမွာ ဂူးဂဲလ္က ပါ၀င္လိုသည္၊ အိႏၵိယျပည္တြင္ လူဦးေရ သန္းေထာင္ေပါင္း ၁.၂၅ မွ်ရွိရာၾကီးမားေသာ ေစ်းကြက္ျဖစ္ သည္၊ အင္တာနက္သံုးစြဲသူ ၃၂၈ သန္းမွ် ရွိသည္ဟု ခန္႔မွန္းၾကသည္။
ဂူဂဲလ္ ကုမၸဏီတြင္ အိႏၵိယနိုင္ငံသားအမ်ားအျပားပါ၀င္ေသာ အာရွတိုက္သား အလုပ္သမား မ်ားက ၀န္ထမ္း အားလံုး၏ ၃၀ % အထိရွိသည္၊
အိႏၵိယ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္တြင္ ေဖ့(စ)ဘြတ္မိတ္ေဆြ သန္း၃၀ မွ်ရွိျပီး တြစ္တာအေကာင့္မွာ ေဖါလိုးလုပ္သူ ၁၅သန္း မွ်ရွိသည္၊ သူ႔ထက္ မိတ္ေဆြပိုမ်ားသူမွာ အေမရိကန္သမၼတၾကီး အိုဘားမားသာရွိသည္၊ မိုဒီက “အရင္က မဲဆြယ္တယ္ဆိုတာငါးႏွစ္မွာ တၾကိမ္ဘဲလုပ္ရတယ္ အခုေတာ့ ငါးမိနစ္တၾကိမ္ မဲဆြယ္ေနရသလိုပါဘဲ” ဟု ဆိုရွယ္ မီဒီယာမ်ား အသံုး၀င္ပံုကိုရွင္းျပခဲ့သည္။
တရုတ္သမၼတၾကီးကမူ ဆီရာတဲလ္ျမိဳ႕ရွိ Apple၊ ေဖ့(စ)ဘြတ္ႏွင့္ အေမဇုန္တို႔မွ စီအီးအိုမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ခဲ့သည္၊ မတ္လအတြင္း က ကာဇက္စတန္၊ ဂါဗြန္၊ ပါရာေဂြး အစရွိေသာႏိုင္ငံမ်ားအပါအ၀င္ ၃၅ ႏိုင္ငံမွ သံ အမတ္ၾကီးမ်ားက မိမိတို႔ ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ ထိုစက္မႈပညာရပ္မ်ားကို အသံုးခ်ႏိုင္ရန္ ေလ့လာေရး ခရီးထြက္ ခဲ့ၾကသည္၊ ႏိုင္ငံေပါင္းစံုတကၠသိုလ္မ်ားမွ ေက်ာင္းသားမ်ား ပေရာ္ဖက္ဆာမ်ားမွာလည္း တဖြဲဖြဲ လာေရာက္ ေလ့လာေနၾကသည္၊
ဘရာဇီးႏိုင္ငံသမၸတ ေရာက္လာစဥ္ကမူ ဂူဂဲလ္ကမိမိ၀န္ထမ္း ဦးေရကို ဘရာဇီး ႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ဆတိုး၍ခန္႔ထား ပါမည္ဟုကတိေပးခဲ့သည္၊ ဂ်ပန္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အာေဘးက သူ႔ခရီးစဥ္အတြင္းမွာပင္ ေနာက္ထပ္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ၃၀ ခန္႔ကို ေလ့လာရန္ လႊတ္ေပးဘို႔အစီအစဥ္မ်ားခ်မွတ္ခဲ့သည္၊
ျပင္သစ္သမၼတၾကီး၊ အစၥေရး၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၊ တို႔မွာ သူတို႔ႏိုင္ငံမ်ား၌ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈအသစ္မ်ားကို ဖိတ္ေခၚရန္ လာ ေရာက္ၾကျခင္းမဟုတ္ပါ၊ ဤကုမၸဏီ ၾကီးမ်ားသည္ တက္ခႏိုလိုဂ်ီ ႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ပံုစံေၾကာင့္ တကမာၻလံုး အဖို႔ မိမိတို႔ (Brand) အမွတ္တံဆိပ္ ျပန္႔ႏွန္႔သြားေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ၾကသည္၊ သူတို႔ေအာင္ျမင္မႈမ်ားမွာ အားက် ဘြယ္၊ ေလ့လာဘြယ္ျဖစ္သည္၊ Starbuck ေကာ္ဖီ , Adidas, Intel, Canon, စသည္ျဖင့္ စက္မႈအတတ္ျဖင့္ ဦးေဆာင္ကုမၸဏီၾကီးမ်ားမွာ ထိုေဒသတြင္ အုပ္ျမစ္ခ် အစျပဳခဲ့ၾက ျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဤဆီလီကြန္း ေတာင္ ၾကားတြင္ ထူးျခားမႈမ်ားရွိသည္။
စင္ကာပူ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၏ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ခရီးစဥ္အျပီးတြင္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကားမွ ကုမၸဏီမ်ား ေအာင္ျမင္သလို စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္လည္း အလားတူ စက္မႈ အခ်က္အျခာက် ဇုံတခုကို ထူေထာင္ရန္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္၊ ထို႔အတူ ဆီလီကြန္း ေတာင္ၾကားရွိ စင္ကာပူႏိုင္ငံသားမ်ားကို မိမိတို႔ႏိုင္ငံ၌ အလားတူ တိုးတက္မႈမ်ားရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါသည္။
သူ႔ခရီးစဥ္ျပီးမွ တြစ္တာကုမၸဏီက သူ၏ေဒတာသိပၸံ အင္ဂ်င္နီယာဌာနကို အေမရိကတိုက္ျပင္ပ၌ မဌမဦးဆံုး အေနျဖင့္ စင္ကာပူတြင္ ဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္ျပီး ပညာရွင္ တရာေက်ာ္မွ် ခန္႔ထားမည္ဟုေၾကျငာခဲ့သည္ ဂူဂဲလ္ႏွင့္ ေဖ့(စ)ဘြတ္ ကုမၸဏီမ်ားကမူ သူတို႔ရံုးခြဲမ်ားဖြင့္လွစ္ျပီးျဖစ္ၾကသည္။
(၄)
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရသစ္၏ ႏိုင္ငံသစ္တည္ေဆာက္သည့္အခ်ိန္တြင္ ကမာၻၾကီး၏ စက္မႈနည္းပညာ တိုးတက္လာသလို နည္းပညာမ်ားရင့္က်က္လာခ်ိန္ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ရွိေနသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို အသံုးခ်ႏိုင္ရန္ အေရးၾကီးပါသည္၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံတြင္ လွ်ပ္စစ္၊ ေရ ျဖန္႔ေ၀မႈမွအစ မျပည့္မစံုျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ ထိုျပႆနာ မ်ားကို အျမန္ဆံုး ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ အၾကံဥာဏ္ႏွင့္ Hard Ware အကူအညီမ်ားလို အပ္ေနပါသည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔လိုအပ္ေနသည္မွာ e-Government ေခၚ အစိုးရ၏လုပ္ငန္းမွန္သမွ်ကို ကြန္ပ်ဴတာ စနစ္မ်ား ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ျဖစ္ပါသည္၊
ယေန႔ေခတ္တြင္ကြ်န္ေတာ္တို႔၏ မွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပားမ်ားမွာ စကၠဴကဒ္တြင္ဓါတ္ပံုကပ္၊ လက္ေဗြ ႏွိပ္ရသည့္ စနစ္ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါ၊ လူတိုင္း၏မွတ္ပံုတင္၊ ေနရပ္လိပ္စာကအစ ကြန္ပ်ဴတာေဒတာ အျဖစ္သိမ္းဆည္းထားရန္ ကြန္ပ်ဴတာ Chip မ်ားပါေသာ ပလပ္စတိစ္ ကဒ္ျပားမ်ားျဖစ္သင့္ေနပါျပီ၊ ျပည္သူပိုင္ဆိုင္မႈ၊ အိုးအိမ္ေဒတာ၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းေငြစာရင္း၊ အေကာက္ခြန္ စသည္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ဖြယ္ကိစၥအ၀၀ကို ကြန္ပ်ဴတာ Networks မ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ လိုေပသည္၊ ကုမၸဏီ ၾကီးမ်ား၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာအ၀၀ ႏွင့္မွတ္တမ္းမွတ္ရာ ဟူသမွ်ကို ကြန္ပ်ဴတာေဒတာအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ႏိုင္ရပါမည္၊
တိုးတက္ေသာႏိုင္ငံမ်ား၏ ဘတ္ဂ်က္ကိုၾကည့္လ်င္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ားက ေပးေဆာင္သည့္ အခြန္ေငြေၾကးက ပမာဏ အမ်ားဆံုးျဖစ္ပါသည္၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏံွမႈ အလံုးအရင္းျဖင့္ ေရာက္လာေရးမွာ ကုမၸဏီမ်ားအဖို႔ အဆင္ေျပစြာ အလုပ္လုပ္ လည္ပါတ္ႏိုင္ရန္ စနစ္ႏွင့္ နည္းဥပေဒမ်ား အဆင္သင့္ ခ်မွတ္ျပီးျဖစ္ရပါမည္၊ လိုအပ္ေသာ အေျခခံ အေဆာက္အဦး Infra Structure ကို ျပင္ျပင္ဆင္ဆင္ လုပ္ေပးထားရန္လိုပါသည္၊
အစိုးရကို ေပးသြင္းရန္ အတြက္ျဖစ္ေစ၊ ရထားလက္မွတ္၊ ကားလက္မွတ္ ေလယာဥ္ပ်ံလက္မွတ္ စသည္ျဖင့္ ၀ယ္ယူရန္ျဖစ္ေစ ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ ေငြေပးေငြယူလုပ္ႏိုင္ျပီဟုဆိုလ်င္ လာဒ္ေပးလာဒ္ယူကိစၥမ်ားလည္း ေလွ်ာ့ နည္းသြားႏိုင္သလို၊ အစိုးရကရရန္ရွိသည့္၀င္ေငြမ်ားကိုလည္း မဖိတ္မစင္ဘဲ ေကာက္ခံရရွိပါလိမ့္မည္။
ထို႔ေၾကာင့္ႏိုင္ငံသစ္ထူေထာင္ရာတြင္ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားကို အသံုးခ်ႏိုင္ေရးမွာ ေရွာင္လႊဲ၍ မရႏိုင္ေသာ အခ်က္ တခုျဖစ္လာေနပါသည္၊
အတတ္ပညာ တက္ခႏိုလိုဂ်ီက ရင့္က်က္ေနျပီးဟုဆိုရာတြင္ ယေန႔ေခတ္တြင္ အတတ္ပညာျဖန္႔ျဖဴးေရး၊ လႊဲေျပာင္းေပးေရး၊ တပ္ဆင္ေရးကိစၥမ်ားမွာ အလြယ္တကူ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါျပီဟု ဆိုလိုရင္းျဖစ္ပါသည္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အလားတူ မည္သည့္ ႏိုင္ငံတြင္မဆို ကြန္ပ်ဴတာနက္၀ပ္မ်ား ထူေထာင္လိုပါက Hardware ႏွင့္ Software လိုအပ္ခ်က္မ်ား အတြက္ ျဖည္ူဆည္း ေပးႏိုင္သည့္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား ကမၻာအရပ္ရပ္တြင္ ေပၚေပါက္ ေနပါျပီဟု ဆိုလိုပါသည္၊ ဆီလီကြန္း ေတာင္ၾကားတြင္ ကြန္ပ်ဴတာ ပရိုဂရမ္ေရးသူမ်ား ရွိသလို အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဘန္ဂလိုျမိဳ႔မွာလည္း ေဆာ့(ဖ)၀ဲယား ေရးသူ မ်ားျဖင့္ အထင္ကရ ကုမၸဏီမ်ားရွိသည္၊ ကြန္ပ်ဴတာ အသံုးျပဳပံုကို ျပင္ပတြင္ လက္ေတြ႔ နည္းယူႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားလည္း အမ်ား အျပားျဖစ္ေနပါျပီ၊
ႏိုင္ငံေတာ္ထူေထာင္ေရးအတြက္ တကၠသိုလ္မ်ားမွ ဘြဲ႔ရလာၾကမည့္ လူငယ္ လုပ္သားထု၏ အင္အားကို စုေဆာင္း အသံုးခ်ႏိုင္စြမ္းရွိရပါမည္၊ လူၾကီးေတြက ေနရာေပးျပီး ဦးေဆာင္ညႊန္ျပႏိုင္ဘို႔လိုအပ္ပါသည္၊ ပညာသင္ရာဌာနၾကီးမ်ားက လိုအပ္ေသာ အတတ္ပညာကို သင္မေပးလိုက္ေသာေၾကာင့္၄င္း၊ အျခား အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္၄င္း လူငယ္မ်ား၏ လုပ္အားကို အသံုးမခ်ႏိုင္ဘူးဆိုလ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ နစ္နာ ပါသည္၊ e-Government ပေရာဂ်က္တခုတည္းကပင္လ်င္ အလုပ္အကိုင္ သိန္းေသာင္းခ်ီ၍ ဖန္တီးေပးႏိုင္ ပါလိမ့္မည္။
အိႏၵိယ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က သူ႔ႏိုင္ငံကို ဒီဂ်စ္တယ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေစခ်င္သလို ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကို ဒီဂ်စ္တယ္ျမန္မာ ႏိုင္ငံျဖစ္ရန္မွာ အလြန္အလွမ္းကြာလ်က္ရွိပါေသးသည္၊ သို႔ပါေသာ္လည္း ယေန႔ ေခတ္သစ္တြင္ ဒီဂ်စ္တယ္ ႏိုင္ငံေတာ္ကသာ ျပင္ပ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္းလိုက္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္၊
ကြ်န္ေတာ္တို႔ အတြက္ အေရးၾကီးသည္မွာျဖစ္ေအာင္လုပ္ရမည္ ဆိုေသာ ( Political Will) ရွိရန္ပင္ျဖစ္ပါသည္၊
ကိုသန္းလြင္
(၁)
လြန္ခဲ႔ေသာႏွစ္ စက္တင္ဘာလက ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကားသို႔ေရာက္ရွိလာေသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ နီရန္ဒါး မိုဒီက အိႏၵိယႏုိင္ငံကို “ဒီဂ်စ္တယ္ အိႏၵိယ” ျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲပစ္ရမည္ဟုဆိုခဲ့ပါသည္၊ သူေရာက္ သြားခ်ိန္မွာ တရုတ္သမၼတ ရွီဂ်င္ပင္း၏ဆီလီကြန္ေတာင္ၾကား လည္ပါတ္ေရးခရီးစဥ္ အျပီးတပါတ္ အၾကာမွာ ျဖစ္ပါသည္၊ လြန္ခဲ့ေသာ ေဖေဖာ္၀ါရီလကလည္း စကၤာပူ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လုံး ဆီလီကြန္း ေတာင္ ၾကား (Silicon Valley) မွ ကုမၸဏီမ်ားသို႔ အလည္အပါတ္သြားခဲ့ပါသည္။
ကမၻာ့ႏူိင္ငံအသီးသီးမွ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားသည္ အေမရိကန္ ျမိဳ႔ေတာ္ ၀ါရွင္တန္၊ နယူးေယာက္ျမိဳ႕ၾကီးမ်ား အျပင္ ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကား ကမၻာေက်ာ္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား၏ ဗဟိုခ်က္မ ေနရာသို႔ လာေရာက္ေနၾကျခင္းမွာ စိတ္၀င္စားစရာျဖစ္လာပါသည္၊ ဂ်ပန္၊ ဘရာဇီး၊ ျပင္သစ္ႏွင့္ အိုင္ယာလန္၊ အစၥေရး၊ ရုရွား၊ မေလးရွားႏူိင္ငံ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ တို႔မွ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားဆီလီကြန္းေတာင္ၾကားရွိ ကုမၸဏီ CEO မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး ေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တခ်ဳိ႕ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားမွာဤေနရာသို႔ ဦးစြာလာျပီးမွျမိဳ႕ေတာ္ ၀ါရွင္တန္ရွိ ႏူိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ ၾကီးမ်ားကိုသြားေရာက္ေတြ႔ဆုံၾကသည္လည္းရွိပါသည္၊
(၂)
ကမၻာၾကီးကိုအင္တာနက္ ကမၻာၾကီးျဖစ္ေအာင္၊ ဆက္သြယ္ေရးတြင္ ေနရာအႏွံ႔ခ်က္ျခင္း ဆက္သြယ္ႏူိင္ေအာင္ Global Village ျဖစ္ေအာင္၊ ေျပာင္းလဲေပးရာတြင္ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကားမွ ကုမၸဏီမ်ားက ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့ၾက ပါသည္။
Gold Rush ဟုေခၚေသာ ၁၈၄၉ ခုႏွစ္မ်ားဆီက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနာက္ဖက္ကမ္းေျခရွိ ကာလီဖိုးနီးယားနယ္တြင္ ေရႊရွာသူ အမ်ားအျပား ေရႊကိုေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါသည္၊ ေရႊလုပ္ငန္းျဖင့္ခ်မ္းသာသြားသူ၊ ဆင္းရဲသြားသူေတြရွိခဲ့ၾကပါသည္၊ ထိုအခ်ိန္က Mr. William Stanford မွာ ေရႊရွာသူမ်ား အသုံးျပဳရန္ ေဂၚျပား မ်ား၊ တူးရြင္းမ်ား၊ ေတာင္း ႏွင့္ ထည္႔စရာမ်ား အျခား အသုံး အေဆာင္ ပစၥည္းေတြကို ေရာင္းျပီး ခ်မ္းသာ ၾကြယ္၀လာခဲ့ပါသည္၊ ေနာက္ပိုင္း တြင္သူေဌး စတင္းဖို႔ဒ္မွာ ျမိဳ႕ေတာ္၀န္၊ ဆီေနတာ စသည္ျဖင္႔ ရီပါတ္ဘလီကင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တေယာက္ ျဖစ္လာခဲ့သည္၊ သူသည္ မီးရထား ကုမၸဏီကုိ ထူေထာင္ျပီး ကာလီဖိုးနီးယားႏွင့္ အေရွ႔ဘက္ကမ္းေျခကို ဆက္သြယ္ရန္ မီးရထား လမ္းေဖါက္ခဲ့သည္၊
ထိုအခ်ိန္တြင္ သားျဖစ္သူမွာ တိုက္ဖြိဳက္ေရာဂါျဖင္႔ ဆုံးပါးသြားခဲ႔ရာမွ မိဘႏွစ္ပါးစလုံးမ်ားစြာပူေဆြး ေသာက ေရာက္ခဲ့ၾကရပါသည္၊ မိမိသားဆုံးပါးသြားေသာအခါ ကာလီဖိုးနီးယား တနယ္လုံးမွ သားအရြယ္ လူငယ္ေတြကို သားကဲ့သို႔ ခ်စ္ခင္ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးရမည္ဟူေသာ ေကာင္းျမတ္သည္႔ အျမင္တခုကို ျမင္လာခဲ့ၾကပါသည္၊ သူတို႔သည္ ဧက ၆၀၀ ေက်ာ္က်ယ္၀န္းသည့္ ေျမေနရာတခုကို၀ယ္ခါ (Stanford University) ကိုထူေထာင္ ျပီး တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ ပညာရပ္မ်ားကို အခမဲ့သင္ေပးခဲ့ၾကပါသည္၊ ၄င္းသည္ ပညာသင္ရာ ဌာနၾကီးတခုအျပင္ လက္ေတြ႔က်ေသာ ဗဟုဟုတမ်ားကိုလည္းေပးရမည္ဟု ရည္ရြယ္ခဲ့ၾကသည္၊
ပဌမဆံုး လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာဌာနကို ထူေထာင္ခဲ့ျပီး ေနာင္ ၁၉၃၉ခုႏွစ္တြင္ HP ကုမၸဏီကို ထူေထာင္ၾကမည့္ Mr. Hewlett ႏွင့္ Mr. Packett တို႔မွာ ဦးစြာဘြဲ႔ရသူမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါသည္၊ HP မွ ပဌမဆံုး Audio Oscillator မ်ားကို Walt Disney ကုမၸဏီသို႔ေရာင္းခ်ခဲ့ၾကပါသည္။
ေက်ာင္း၏ခံယူခ်က္မွာ သုေတသနႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကို ယွဥ္တြဲလုပ္ကိုင္ႏိုင္ရမည္ ဟူေသာ အယူအဆ ပင္ ျဖစ္သည္၊ Klyston Tube ကို ေဗရီရမ္ညီအစ္ကို ႏွစ္ေယာက္က တီထြင္ျပီး ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက ဂ်ာမာန္ U Boat မ်ားကို ရွာေဖြေပးႏိုင္ခဲ့ၾကပါသည္၊ ထရန္စစၥတာ တီထြင္သူ Mr. Shockley မွာလည္း ဤေက်ာင္း ထြက္ပင္ ျဖစ္ျပီး သူကေနာက္ပိုင္းတြင္ Fairchild ကုမၸဏီကိုထူေထာင္ကာ ဆီလီကြန္ဒတ္တာ မ်ားထုတ္လုပ္ ခဲ့ပါသည္၊ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ဤေက်ာင္းဆင္းမ်ားကပင္ Intel ကုမၸဏီကို ထူေထာင္ျပီး သုေတသနႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပံုမွာ တကမာၻလံုး လူေနမႈ ပံုစံေျပာင္းသြားသည္ အထိ အက်ိဳးရွိထိေရာက္ခဲ့ပါသည္။
၁၉၇၀ ႏွစ္မ်ားဆီက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ တိုယိုတာကုမၸဏီသည္ ကားထုတ္လုပ္ေရး၌ အဆင့္အတန္းျမင့္မားလွေသာ ေၾကာင့္ သူ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္၊ ထုတ္လုပ္ေရး အလုပ္ရုံ၌ လုပ္သားမ်ား အလုပ္လုပ္ပံုကို ကမာၻအရပ္ရပ္မွလာျပီး ေလ့လာၾက၊ နည္းယူၾကရသည္၊ တဖန္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွ Mittelstand ေခၚ မိသားစုပိုင္ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား မွာ ကမာၻေပၚတြင္ အေကာင္းဆံုးအရည္အေသြးရွိသည့္ ႏွစ္ရွည္ခံ၊ အၾကမ္းခံ၊ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ရာတြင္ နာမည္ၾကီးလာေသာေၾကာင့္ ဂ်ာမန္ပံုစံကို ကမာၻအရပ္ရပ္မွလာျပီး နည္းယူၾကရသည္။
ယခုအခါ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ား အင္တာနက္ စတင္ေပၚေပါက္လာခ်ိန္မွစျပီး ပဌမတြင္ အိမ္တြင္းေသးငယ္ေသာ ကုမၸဏီေလးမ်ားမွ တကမာၻလံုး မိမိကုန္ပစၥည္း Brand ျဖင့္ လႊမ္းမိုးထားႏိုင္ေသာ ကုမၸဏီမ်ား ရွိရာ ဆီလီကြန္း ေတာင္ၾကားသို႔ ကမာၻအရပ္ရပ္မွ လာေရာက္ေလ့လာလ်က္ရွိၾကပါသည္၊ ႏိုင္ငံ၏ ေပၚလစီေရးရာမ်ားကို စီမံ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာလည္း တဖြဲဖြဲေရာက္လာၾကသည္၊ တီရွပ္ ၀တ္ထားေသာ ကုမၸဏီ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားႏွင့္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေဆြးေႏြးေနၾကပံုမ်ားကို သတင္းမ်ားတြင္အျမဲေတြ႔ေနၾကရပါသည္၊ ထို ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားမွာ မိမိတို႔ျပည္သူလူထုထံ သူတို႔ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္တိုးတက္ေရးအတြက္ စက္မႈသိပၸံပညာမ်ားကို မည္မွ်စိတ္၀င္စားပါသည္ဟူေသာ အခ်က္ကို ညႊန္ျပေနၾကပါသည္။
(၃)
လက္ရွိ ဂူးဂဲလ္ကုမၸဏီ၊ မိုကၠရုိေဆာ့(ဖ)ႏွင့္Adobeကုမၸဏီၾကီးမ်ား၏ စီအီးအိုမ်ားမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြား ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ရာ အိႏၵိယ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ မိုဒီ အဖို႔ မိမိတို႔ ဘာသာစကားျဖင့္ပင္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ႏိုင္ၾကသည္၊ ဂူးဂဲလ္ စီအီးအို စြန္ဒါပီခိ်ဳင္း၊ Sundar Pichail က အိႏိၵယႏိုင္ငံမွ မီးရထားဘူတာ ၁၀၀တြင္ အခမဲ့ ၀ီဖီ(Wi-Fi) ဆားကစ္မ်ားကို တပ္ဆင္ေပးမည္ဟုဆိုသည္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ႏွစ္ကုန္တြင္ ဘူတာရုံ ၄၀၀အထိ အျပီးတပ္ဆင္ ေပးရန္ျဖစ္သည္၊ အိႏၵိယျပည္တြင္ ဘူတာေပါင္းရုံေပါင္း ၇၅၀၀ ခန္႔ရွိရာ ဤစီမံကိန္းမွာ လြယ္လြယ္ကူကူေတာ့ မဟုတ္ေပ၊ မိုဒီ၏ ေဒၚလာ ၁၈ ဘီလီယံတန္ဖိုးရွိ အိႏၵိယတနိုင္ငံလံုးကို အင္တာနက္ ဆက္သြယ္ေရးစီမံကိန္းမွာ ဂူးဂဲလ္က ပါ၀င္လိုသည္၊ အိႏၵိယျပည္တြင္ လူဦးေရ သန္းေထာင္ေပါင္း ၁.၂၅ မွ်ရွိရာၾကီးမားေသာ ေစ်းကြက္ျဖစ္ သည္၊ အင္တာနက္သံုးစြဲသူ ၃၂၈ သန္းမွ် ရွိသည္ဟု ခန္႔မွန္းၾကသည္။
ဂူဂဲလ္ ကုမၸဏီတြင္ အိႏၵိယနိုင္ငံသားအမ်ားအျပားပါ၀င္ေသာ အာရွတိုက္သား အလုပ္သမား မ်ားက ၀န္ထမ္း အားလံုး၏ ၃၀ % အထိရွိသည္၊
အိႏၵိယ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္တြင္ ေဖ့(စ)ဘြတ္မိတ္ေဆြ သန္း၃၀ မွ်ရွိျပီး တြစ္တာအေကာင့္မွာ ေဖါလိုးလုပ္သူ ၁၅သန္း မွ်ရွိသည္၊ သူ႔ထက္ မိတ္ေဆြပိုမ်ားသူမွာ အေမရိကန္သမၼတၾကီး အိုဘားမားသာရွိသည္၊ မိုဒီက “အရင္က မဲဆြယ္တယ္ဆိုတာငါးႏွစ္မွာ တၾကိမ္ဘဲလုပ္ရတယ္ အခုေတာ့ ငါးမိနစ္တၾကိမ္ မဲဆြယ္ေနရသလိုပါဘဲ” ဟု ဆိုရွယ္ မီဒီယာမ်ား အသံုး၀င္ပံုကိုရွင္းျပခဲ့သည္။
တရုတ္သမၼတၾကီးကမူ ဆီရာတဲလ္ျမိဳ႕ရွိ Apple၊ ေဖ့(စ)ဘြတ္ႏွင့္ အေမဇုန္တို႔မွ စီအီးအိုမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ခဲ့သည္၊ မတ္လအတြင္း က ကာဇက္စတန္၊ ဂါဗြန္၊ ပါရာေဂြး အစရွိေသာႏိုင္ငံမ်ားအပါအ၀င္ ၃၅ ႏိုင္ငံမွ သံ အမတ္ၾကီးမ်ားက မိမိတို႔ ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ ထိုစက္မႈပညာရပ္မ်ားကို အသံုးခ်ႏိုင္ရန္ ေလ့လာေရး ခရီးထြက္ ခဲ့ၾကသည္၊ ႏိုင္ငံေပါင္းစံုတကၠသိုလ္မ်ားမွ ေက်ာင္းသားမ်ား ပေရာ္ဖက္ဆာမ်ားမွာလည္း တဖြဲဖြဲ လာေရာက္ ေလ့လာေနၾကသည္၊
ဘရာဇီးႏိုင္ငံသမၸတ ေရာက္လာစဥ္ကမူ ဂူဂဲလ္ကမိမိ၀န္ထမ္း ဦးေရကို ဘရာဇီး ႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ဆတိုး၍ခန္႔ထား ပါမည္ဟုကတိေပးခဲ့သည္၊ ဂ်ပန္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အာေဘးက သူ႔ခရီးစဥ္အတြင္းမွာပင္ ေနာက္ထပ္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ၃၀ ခန္႔ကို ေလ့လာရန္ လႊတ္ေပးဘို႔အစီအစဥ္မ်ားခ်မွတ္ခဲ့သည္၊
ျပင္သစ္သမၼတၾကီး၊ အစၥေရး၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၊ တို႔မွာ သူတို႔ႏိုင္ငံမ်ား၌ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈအသစ္မ်ားကို ဖိတ္ေခၚရန္ လာ ေရာက္ၾကျခင္းမဟုတ္ပါ၊ ဤကုမၸဏီ ၾကီးမ်ားသည္ တက္ခႏိုလိုဂ်ီ ႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ပံုစံေၾကာင့္ တကမာၻလံုး အဖို႔ မိမိတို႔ (Brand) အမွတ္တံဆိပ္ ျပန္႔ႏွန္႔သြားေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ၾကသည္၊ သူတို႔ေအာင္ျမင္မႈမ်ားမွာ အားက် ဘြယ္၊ ေလ့လာဘြယ္ျဖစ္သည္၊ Starbuck ေကာ္ဖီ , Adidas, Intel, Canon, စသည္ျဖင့္ စက္မႈအတတ္ျဖင့္ ဦးေဆာင္ကုမၸဏီၾကီးမ်ားမွာ ထိုေဒသတြင္ အုပ္ျမစ္ခ် အစျပဳခဲ့ၾက ျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဤဆီလီကြန္း ေတာင္ ၾကားတြင္ ထူးျခားမႈမ်ားရွိသည္။
စင္ကာပူ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၏ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ခရီးစဥ္အျပီးတြင္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကားမွ ကုမၸဏီမ်ား ေအာင္ျမင္သလို စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္လည္း အလားတူ စက္မႈ အခ်က္အျခာက် ဇုံတခုကို ထူေထာင္ရန္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္၊ ထို႔အတူ ဆီလီကြန္း ေတာင္ၾကားရွိ စင္ကာပူႏိုင္ငံသားမ်ားကို မိမိတို႔ႏိုင္ငံ၌ အလားတူ တိုးတက္မႈမ်ားရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါသည္။
သူ႔ခရီးစဥ္ျပီးမွ တြစ္တာကုမၸဏီက သူ၏ေဒတာသိပၸံ အင္ဂ်င္နီယာဌာနကို အေမရိကတိုက္ျပင္ပ၌ မဌမဦးဆံုး အေနျဖင့္ စင္ကာပူတြင္ ဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္ျပီး ပညာရွင္ တရာေက်ာ္မွ် ခန္႔ထားမည္ဟုေၾကျငာခဲ့သည္ ဂူဂဲလ္ႏွင့္ ေဖ့(စ)ဘြတ္ ကုမၸဏီမ်ားကမူ သူတို႔ရံုးခြဲမ်ားဖြင့္လွစ္ျပီးျဖစ္ၾကသည္။
(၄)
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရသစ္၏ ႏိုင္ငံသစ္တည္ေဆာက္သည့္အခ်ိန္တြင္ ကမာၻၾကီး၏ စက္မႈနည္းပညာ တိုးတက္လာသလို နည္းပညာမ်ားရင့္က်က္လာခ်ိန္ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ရွိေနသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို အသံုးခ်ႏိုင္ရန္ အေရးၾကီးပါသည္၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံတြင္ လွ်ပ္စစ္၊ ေရ ျဖန္႔ေ၀မႈမွအစ မျပည့္မစံုျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ ထိုျပႆနာ မ်ားကို အျမန္ဆံုး ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ အၾကံဥာဏ္ႏွင့္ Hard Ware အကူအညီမ်ားလို အပ္ေနပါသည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔လိုအပ္ေနသည္မွာ e-Government ေခၚ အစိုးရ၏လုပ္ငန္းမွန္သမွ်ကို ကြန္ပ်ဴတာ စနစ္မ်ား ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ျဖစ္ပါသည္၊
ယေန႔ေခတ္တြင္ကြ်န္ေတာ္တို႔၏ မွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပားမ်ားမွာ စကၠဴကဒ္တြင္ဓါတ္ပံုကပ္၊ လက္ေဗြ ႏွိပ္ရသည့္ စနစ္ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါ၊ လူတိုင္း၏မွတ္ပံုတင္၊ ေနရပ္လိပ္စာကအစ ကြန္ပ်ဴတာေဒတာ အျဖစ္သိမ္းဆည္းထားရန္ ကြန္ပ်ဴတာ Chip မ်ားပါေသာ ပလပ္စတိစ္ ကဒ္ျပားမ်ားျဖစ္သင့္ေနပါျပီ၊ ျပည္သူပိုင္ဆိုင္မႈ၊ အိုးအိမ္ေဒတာ၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းေငြစာရင္း၊ အေကာက္ခြန္ စသည္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ဖြယ္ကိစၥအ၀၀ကို ကြန္ပ်ဴတာ Networks မ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ လိုေပသည္၊ ကုမၸဏီ ၾကီးမ်ား၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာအ၀၀ ႏွင့္မွတ္တမ္းမွတ္ရာ ဟူသမွ်ကို ကြန္ပ်ဴတာေဒတာအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ႏိုင္ရပါမည္၊
တိုးတက္ေသာႏိုင္ငံမ်ား၏ ဘတ္ဂ်က္ကိုၾကည့္လ်င္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ားက ေပးေဆာင္သည့္ အခြန္ေငြေၾကးက ပမာဏ အမ်ားဆံုးျဖစ္ပါသည္၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏံွမႈ အလံုးအရင္းျဖင့္ ေရာက္လာေရးမွာ ကုမၸဏီမ်ားအဖို႔ အဆင္ေျပစြာ အလုပ္လုပ္ လည္ပါတ္ႏိုင္ရန္ စနစ္ႏွင့္ နည္းဥပေဒမ်ား အဆင္သင့္ ခ်မွတ္ျပီးျဖစ္ရပါမည္၊ လိုအပ္ေသာ အေျခခံ အေဆာက္အဦး Infra Structure ကို ျပင္ျပင္ဆင္ဆင္ လုပ္ေပးထားရန္လိုပါသည္၊
အစိုးရကို ေပးသြင္းရန္ အတြက္ျဖစ္ေစ၊ ရထားလက္မွတ္၊ ကားလက္မွတ္ ေလယာဥ္ပ်ံလက္မွတ္ စသည္ျဖင့္ ၀ယ္ယူရန္ျဖစ္ေစ ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ ေငြေပးေငြယူလုပ္ႏိုင္ျပီဟုဆိုလ်င္ လာဒ္ေပးလာဒ္ယူကိစၥမ်ားလည္း ေလွ်ာ့ နည္းသြားႏိုင္သလို၊ အစိုးရကရရန္ရွိသည့္၀င္ေငြမ်ားကိုလည္း မဖိတ္မစင္ဘဲ ေကာက္ခံရရွိပါလိမ့္မည္။
ထို႔ေၾကာင့္ႏိုင္ငံသစ္ထူေထာင္ရာတြင္ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားကို အသံုးခ်ႏိုင္ေရးမွာ ေရွာင္လႊဲ၍ မရႏိုင္ေသာ အခ်က္ တခုျဖစ္လာေနပါသည္၊
အတတ္ပညာ တက္ခႏိုလိုဂ်ီက ရင့္က်က္ေနျပီးဟုဆိုရာတြင္ ယေန႔ေခတ္တြင္ အတတ္ပညာျဖန္႔ျဖဴးေရး၊ လႊဲေျပာင္းေပးေရး၊ တပ္ဆင္ေရးကိစၥမ်ားမွာ အလြယ္တကူ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါျပီဟု ဆိုလိုရင္းျဖစ္ပါသည္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အလားတူ မည္သည့္ ႏိုင္ငံတြင္မဆို ကြန္ပ်ဴတာနက္၀ပ္မ်ား ထူေထာင္လိုပါက Hardware ႏွင့္ Software လိုအပ္ခ်က္မ်ား အတြက္ ျဖည္ူဆည္း ေပးႏိုင္သည့္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား ကမၻာအရပ္ရပ္တြင္ ေပၚေပါက္ ေနပါျပီဟု ဆိုလိုပါသည္၊ ဆီလီကြန္း ေတာင္ၾကားတြင္ ကြန္ပ်ဴတာ ပရိုဂရမ္ေရးသူမ်ား ရွိသလို အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဘန္ဂလိုျမိဳ႔မွာလည္း ေဆာ့(ဖ)၀ဲယား ေရးသူ မ်ားျဖင့္ အထင္ကရ ကုမၸဏီမ်ားရွိသည္၊ ကြန္ပ်ဴတာ အသံုးျပဳပံုကို ျပင္ပတြင္ လက္ေတြ႔ နည္းယူႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားလည္း အမ်ား အျပားျဖစ္ေနပါျပီ၊
ႏိုင္ငံေတာ္ထူေထာင္ေရးအတြက္ တကၠသိုလ္မ်ားမွ ဘြဲ႔ရလာၾကမည့္ လူငယ္ လုပ္သားထု၏ အင္အားကို စုေဆာင္း အသံုးခ်ႏိုင္စြမ္းရွိရပါမည္၊ လူၾကီးေတြက ေနရာေပးျပီး ဦးေဆာင္ညႊန္ျပႏိုင္ဘို႔လိုအပ္ပါသည္၊ ပညာသင္ရာဌာနၾကီးမ်ားက လိုအပ္ေသာ အတတ္ပညာကို သင္မေပးလိုက္ေသာေၾကာင့္၄င္း၊ အျခား အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္၄င္း လူငယ္မ်ား၏ လုပ္အားကို အသံုးမခ်ႏိုင္ဘူးဆိုလ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ နစ္နာ ပါသည္၊ e-Government ပေရာဂ်က္တခုတည္းကပင္လ်င္ အလုပ္အကိုင္ သိန္းေသာင္းခ်ီ၍ ဖန္တီးေပးႏိုင္ ပါလိမ့္မည္။
အိႏၵိယ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က သူ႔ႏိုင္ငံကို ဒီဂ်စ္တယ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေစခ်င္သလို ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကို ဒီဂ်စ္တယ္ျမန္မာ ႏိုင္ငံျဖစ္ရန္မွာ အလြန္အလွမ္းကြာလ်က္ရွိပါေသးသည္၊ သို႔ပါေသာ္လည္း ယေန႔ ေခတ္သစ္တြင္ ဒီဂ်စ္တယ္ ႏိုင္ငံေတာ္ကသာ ျပင္ပ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္းလိုက္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္၊
ကြ်န္ေတာ္တို႔ အတြက္ အေရးၾကီးသည္မွာျဖစ္ေအာင္လုပ္ရမည္ ဆိုေသာ ( Political Will) ရွိရန္ပင္ျဖစ္ပါသည္၊
ကိုသန္းလြင္
(Illustration credit - http://www.slideshare.net/dinhledat/southeast-asia-sea-digital-in-2015-q4-wearesocials )