ေဝယံဘုန္း ● ဒီမိုကေရစီႏွင့္ အတိုက္အခံ
(မုိးမခ) မတ္ ၃၁၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) မတ္ ၃၁၊ ၂၀၁၇
မိတ္ေဆြတေယာက္က ေျပာသည္။ ေဒၚစုလည္း လူထဲကလူပဲမို႔ အမွားမကင္းဟု ႏွလုံးသြင္းၿပီး ခြင့္လႊတ္ၾကပါတဲ့။ ကြၽန္ ေတာ္ အေတာ္အံ့ဩသြားသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရတက္လာသည့္ တႏွစ္အတြင္း အားမလိုအား မရျဖစ္သည္မ်ားေတြ႕တိုင္း ကိုယ္တိုင္လည္းေျပာမိသလို သူမ်ားတကာေျပာသည္မ်ား ကိုယ့္စိတ္ႏွင့္တိုက္မိလွ်င္လည္း ေထာက္ခံေလ့ရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း တျခားသူမ်ား၏အျမင္တြင္ ထိုသို႔ေဝဖန္ေနၾကသူမ်ားသည္ လူတိုင္းမွားတတ္သည္ကို ႏွလုံးမသြင္းႏိုင္ၾကသျဖင့္ “ခြင့္လႊတ္” မေပးႏိုင္၊ နားလည္မေပးႏိုင္ျဖစ္ေနၾကသူမ်ားျဖစ္သည္ဟု ျမင္ေနၾကလိမ့္မည္ဟုေတာ့ မေတြးမိခဲ့ပါ။
ပထမတုန္းက အံ့ဩေနမိေသာစိတ္သည္ ေနာက္ပိုင္း တႏုံ႔ႏုံ႔ျဖစ္သည့္ဘက္သို႔ ေျပာင္းသြားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒီမို ကေရစီသေဘာတရားမ်ား အေျခခိုင္ေအာင္၊ ေက်ညက္ေအာင္ အေတာ္လုပ္ယူရဦးမည္ဟု နားလည္သထက္ ပိုနားလည္ လာ၍ျဖစ္သည္။ မိတ္ေဆြေျပာေသာ အမွားႏွင့္မကင္းႏိုင္သည့္ လူေတြအေပၚ ခြင့္လႊတ္ၾကပါဆိုေသာအခ်က္ကို မွားသည္ဟု မဆိုလိုပါ။ လူသားတဦးအေနျဖင့္ ခြင့္လႊတ္စိတ္ေမြးျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။ လူသားတိုင္း ခြင့္လႊတ္ေသာစိတ္ ေမြးၾကလွ်င္္၊ ေမတၱာျဖင့္ လူတိုင္းကိုၾကည့္ၾကလွ်င္ ကမာၻေလာကသည္ အလြန္ေနေပ်ာ္ဖြယ္ ေလာကနိဗၺာန္ျဖစ္ေနမည္ျဖစ္ သည္။ သို႔ေသာ္ သည္အျမင္ကို ႏိုင္ငံေရးဓေလ့ထဲသို႔ သြတ္သြင္းရမည္ဟုဆိုပါက စက္ဝိုင္းထဲ ေလးေထာင့္ထည့္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနမည္ျဖစ္သည္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္၏ အေရးႀကီးေသာ လကၡဏာသြင္ျပင္တရပ္က အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းျခင္းျဖစ္သည္။ မ႑ိဳင္ႀကီးသုံးရပ္ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းသည္။ မ႑ိဳင္တခုခ်င္းစီအတြင္းမွာလည္း အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းသည္။ အႏိုင္ရၿပီး အစိုးရ ဖြဲ႕လာေသာ ပါတီတရပ္သည္ အတိုက္အခံမရွိလွ်င္္၊ အထိန္းအေက်ာင္းမရွိလွ်င္္ အာဏာရွင္ဘက္သို႔ ေရြ႕သြားႏိုင္၍ ျဖစ္ သည္။ ဒီမိုကေရစီ၏ အေျခခံစဥ္းစားမႈမွာကိုက လူသည္ အထိမ္းအကြပ္မရွိလွ်င္္ အေကာင္းထက္ အဆိုးပိုျဖစ္ႏိုင္သည္ဆိုေသာအခ်က္ကို လက္ခံထားသည္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အတိုက္အခံဆိုတာကို ခြင့္ျပဳထားျခင္းျဖစ္သည္။ အတိုက္အခံအား ေပ်ာ့ ေသာ ႏိုင္ငံေရးထက္ အတိုက္အခံအားေကာင္းေသာႏိုင္ငံေရးက ဒီမိုကေရစီပိုဆန္သည္။ အျပဳတ္ႏွံသည့္ႏိုင္ငံေရးထက္ ညႇိႏႈိင္းလက္ခံတိုင္ပင္ၾကေသာႏိုင္ငံေရးက ပိုၿပီးစုစည္းမႈရွိသည္။ ကြဲျပားေသာအျမင္မ်ားကိုလက္ခံၿပီး ဘုံရပ္တည္ခ်က္တခုကိုရွာျခင္းသည္ပင္ ဒီမိုကေရစီ၏အႏွစ္သာရ ျဖစ္သည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အျပတ္အသတ္အႏိုင္ရၿပီး တက္လာေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အစိုးရသည္ အ လြန္အားနည္းေသာ အတိုက္အခံရွိသည့္ အစိုးရျဖစ္သည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာသာမက လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာပါ အတိုက္အခံ လုပ္လိုသူ အလြန္နည္းေသာအစိုးရျဖစ္သည္။ အလြန္လူႀကိဳက္မ်ားေသာပါတီမွ အစိုးရျဖစ္လာျခင္းျဖစ္ရာ မိဘက ဖူးဖူးမႈတ္ ခံထားရသည့္ သားသမီးလိုျဖစ္ေနသည္။ ၎သည္ အစိုးရအတြက္ေရာ၊ ႏိုင္ငံ၏ဒီမိုကေရစီေရွ႕ေရးအတြက္ပါ မေကာင္းေသာ သေဘာျဖစ္သည္။ ပထမတႏွစ္တာကာလအတြင္း အစိုးရသစ္သည္ အပ်က္အစီးပုံႀကီးကိုရွင္းရေသာအစိုးရ၊ အေျခခံဥပေဒ အရ စိတ္ႀကိဳက္လုပ္၍မရေသာအစိုးရ၊ (တခါတရံဆိုလွ်င္္) လက္မည္းႀကီးမ်ား၏ေႏွာင့္ယွက္မႈကို ခံေနရသည့္အစိုးရ စ သည္ျဖင့္ ဆင္ေျခအမ်ဳိးမ်ဳိးၾကား၊ ဆင္ျခင္စဥ္းစားမႈအမ်ဳိးမ်ဳိးၾကားတြင္ ပန္းပန္ခဲ့သည္ဟု ဆိုရမည္။ ဒါက အစိုးရကို တကယ့္ လက္ေတြ႕ ေျမျပင္အမွန္တရားႏွင့္ ကင္းကြာသြားေစႏိုင္သည္။
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာေရာ ေဒသႏၲရလႊတ္ေတာ္မ်ားမွာပါ အမ်ားစုအႏိုင္ရထားသည့္ပါတီသည္ အဆိုအမ်ားစု၊ ဆုံး ျဖတ္ခ်က္အမ်ားစုကို မ်ားရာမဲျဖင့္ အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။ အတိုက္အခံအမတ္မ်ားက မည္သို႔ေထာက္ျပေစ မဲခြဲသည့္အခါ မိမိလိုခ်င္သည့္အရာကိုျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏိုင္သည့္ ေဆးႀကိမ္လုံးကိုပိုင္ဆိုင္ထားရသည္ျဖစ္ရာ တဖက္ကၾကည့္လွ်င္္ ျမန္ျမန္ ထက္ထက္ခရီးေရာက္သျဖင့္ ေကာင္းသလိုရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ထည့္စဥ္းစားရမည္က အားနည္းအုပ္စုမ်ား၏အသံလည္းျဖစ္သည္။ ေဝးေဝးမၾကည့္ပါႏွင့္ မၾကာေသးမီက ေခ်ာင္းဆုံတံတားအမည္ေပးသည့္ကိစၥဆိုလွ်င္္ ေဒသခံတို႔၏ အသံကိုမ်က္ကြယ္ျပဳ၍ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာကို ဇြတ္လုပ္သည့္သေဘာေဆာင္သြားခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္း သည္ ဒီမိုကေရစီမဟုတ္၊ ဒီမိုကေရစီသည္ အမ်ားညီတိုင္း ဤကိုကြၽဲဖတ္သည္မ်ဳိးမဟုတ္။
ၿပီးခဲ့သည့္ အစိုးရသက္တမ္းတႏွစ္တာကာလအတြင္း အစိုးရသစ္၏စြမ္းေဆာင္ခ်က္မ်ားကိုၾကည့္လွ်င္္ လက္ခံႏိုင္ တာလည္း ရွိ သလို သေဘာမက်ခ်င္စရာ၊ ေဝဖန္ခ်င္စရာမ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အစိုးရသည္ လႊတ္ေတာ္တြင္း အတိုက္အခံတို႔၏ ျပစ္တင္ေဝဖန္ခံရမႈ အေတာ္နည္းပါးခဲ့သည္ကိုေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။ အစိုးရ၏မိခင္ပါတီက အမ်ားစုေနရာ ယူထားေသာ လႊတ္ေတာ္သည္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးခါစ ဖဆပလႀကီးစိုးေသာလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အေတာ္တူေနသည္ဟု ဆိုရ မည္။ ပါလီမန္ေခတ္ (၁၉၄၈-၆၂) အတိုက္အခံအင္အားသည္ ဖဆပလႏွင့္ယွဥ္လွ်င္္ အလြန္အားနည္း႐ုံသာမက အစိုးရက လည္း အတိုက္အခံကို ေလးေလးစားစား မဆက္ဆံလိုသည့္ သေဘာရွိသည္။ အစိုးရလုပ္တာအားလုံးေကာင္းၿပီး အတိုက္ အခံလုပ္တာ အားလုံးမေကာင္းဆိုသည့္အျမင္မ်ဳိး ဖဆပလမွာရွိခဲ့သည္။ အတိုက္အခံကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားဖို႔၊ သို႔မဟုတ္ လုံးဝ မလွန္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားဖို႔ ရည္႐ြယ္ခဲ့ၾကသည္။
ပါလီမန္အစိုးရေခတ္တြင္ အစိုးရႏွင့္အတိုက္အခံၾကားက ဆက္ဆံေရးမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ မေကာင္းသလို အတိုက္အခံ ဘက္က တင္သြင္းသည့္အဆိုအမ်ားစုကိုလည္း လႊတ္ေတာ္က ပယ္ခ်ခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္က အတိုက္အခံအမတ္မ်ားက အာ ဏာရဖဆပလအစိုးရ၏ မဟုတ္မဟတ္လုပ္ရပ္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့ၾကေသာ္ျငား အတိုက္အခံက လက္တဆုပ္စာ သာရွိသျဖင့္ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈ အေတာ္အားနည္းခဲ့သည္ဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ရင့္က်က္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ား တြင္ အစိုးရက လႊတ္ေတာ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ႀကိဳးပမ္းၾကေသာ္လည္း အတိုက္အခံကိုေလးစားၾကသည္။ ျမန္မာ့သမိုင္းကို ျပန္ ၾကည့္လွ်င္္ေတာ့ အဂၤလိပ္ေခတ္က ပါလီမန္မွာေရာ၊ လြတ္လပ္ၿပီးေခတ္ပါလီမန္မွာပါ အတိုက္အခံမ်ားကို ေနရာမေပးလိုဘဲ တခါတရံတြင္ အျပစ္ရွာေထာင္ခ်ခဲ့သည့္ သာဓကအခ်ိဳ႕ပင္ရွိခဲ့သည္။ ဒီမိုကေရစီ၏အသက္မွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ယုံၾကည္ သည့္ သစၥာရွိအတိုက္အခံမ်ားရွိဖို႔ ျဖစ္သည္ကို နားလည္ခဲ့ၾကဟန္မတူေပ။
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုသည္ ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားကို လူထုအၾကား နားလည္လာေအာင္ ပ်ိဳးေထာင္ဖို႔လိုေၾကာင္း သေဘာ ေပါက္ခဲ့သည္။ ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားသည္ တိုင္းသူျပည္သား၏ႏွလုံးသားႏွင့္ အေတြး အေခၚမွာသာတည္ရွိႏိုင္သည္ဟု ဆိုခဲ့သည္။ အေျခခံဥပေဒမည္မၽွေကာင္းေစ ျပည္သူလူထုက ဒီမိုကေရစီကို တန္ဖိုးမထားတတ္လွ်င္္ အခ်ည္းႏွီးျဖစ္႐ုံသာမက ဒီမိုကေရစီကို တိုင္းသူျပည္သားမ်ား နားလည္ေအာင္လုပ္ရန္ အစိုးရမွာတာဝန္ရွိသည္ဟု ဦးႏုက ဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္ေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အျမစ္တြယ္ေစရန္ အတိုက္အခံလုပ္မည့္သူမ်ား ေကာင္းေကာင္းလိုသည္ဆိုေၾကာင္း ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္က နားလည္စျပဳလာခ်ိန္၊ အစိုးရႏွင့္ အတိုက္အခံတို႔ၾကား ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္စျပဳလာခ်ိန္မွာပင္ စစ္ တပ္က အာဏာသိမ္းသျဖင့္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီဘူးသီးႏုႏုမွာ အေမႊးသပ္ခံခဲ့ရသည္။
ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ၾကာမွ ဒီမိုကေရစီကို တေက်ာ့ျပန္ ေျမစမ္းခရမ္းပ်ိဳးရေသာ ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အတိတ္ကလို ဆန္႔က်င္ဘက္ အသံမ်ားကို မထြက္ႏိုင္ေအာင္လုပ္ထားလိုစိတ္၊ မတူကြဲျပားေသာအျမင္မ်ားကို သေဘာထားႀကီးစြာ နားေထာင္မေပးဘဲ ငါ့ တေကာေကာလိုစိတ္မ်ား အျမစ္မတြယ္ရန္ အေရးႀကီးသည္။ ယေန႔ လႊတ္ေတာ္အတြက္ ကံေကာင္းျခင္းတခုက လႊတ္ ေတာ္တြင္းအတိုက္အခံအင္အားနည္းေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ အတိုက္အခံမ်ား (မတူကြဲျပားအျမင္မ်ား) ကို လြယ္လင့္ တကူ နားဆင္၍ရျခင္းျဖစ္သည္။ ဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာတိုးတက္ထြန္းကားလာမႈေၾကာင့္ ျပည္သူတို႔၏အသံကို နားဆင္ လိုစိတ္ရွိပါက အျမန္ဆုံးႏွင့္ အထိေရာက္ဆုံး နားဆင္ႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။ အစိုးရႏွင့္လႊတ္ေတာ္တို႔၏ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို လက္မခံၾကသည့္ ျပည္သူမ်ားသည္ လက္ရွိအစိုးရအတြက္ အစစ္မွန္ဆုံးေသာ အတိုက္အခံအင္အားစုပင္ျဖစ္သည္ဟု ျမင္ ေအာင္ၾကည့္ရန္ လိုသည္။
အတိုခ်ဳပ္ရလွ်င္္ ဒီမိုကေရစီစနစ္တြင္ အစိုးရတရပ္တက္လာသည့္အခါ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူ၊ ေဝဖန္အႀကံျပဳသူတို႔ ရွိၾက မည္မွာ ဓမၼတာျဖစ္သည္။ ျပည္သူကလည္း မႀကိဳက္သည့္အခါတိုင္း အသံထြက္မည္ျဖစ္သည္။ ဒါကလည္း အစိုးရအဖြဲ႕ သည္ လူသားမ်ားသာျဖစ္သျဖင့္ မွားႏိုင္သည္ဆိုေသာ သေဘာတရားအေပၚမွာ အေျခခံထားျခင္းေၾကာင့္ မႀကိဳက္လွ်င္္၊ မေထာက္ခံလွ်င္္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေျပာခြင့္ျပဳထားျခင္းျဖစ္သည္။ ရွင္ဘုရင္ေခတ္ကလို ဘဝရွင္မင္းတရား လက္ညႇဳိး ၫႊန္ရာ ေရျဖစ္ေသာစနစ္၊ ဘုန္းေတာ္ေၾကာင့္ အားလုံးအဆင္ေျပသည္ဟု ခံယူၾက ဖားၾကရမည့္ ေခတ္စနစ္မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ထိုသို႔ လုပ္ခဲ့ၾကသျဖင့္လည္း တိုင္းျပည္ဆန္႔က်င္ေဝဖန္ မတူကြဲျပားေသာ အသံမ်ား အားလုံးကို အင္အားအေကာင္းဆုံးေသာ စြမ္းအားတရပ္ျဖစ္ေအာင္ စုစည္းရန္မွာ အစိုးရ၏တာဝန္သာျဖစ္သလို ျပည္သူမ်ား၏စိတ္တြင္လည္း ‘ဒီအစိုးရဟာ ငါတို႔ေရြး တဲ့အစိုးရမို႔ ငါတို႔အတြက္အေကာင္းဆုံးလုပ္ေပးမွာပဲ’ ဟုသာ ႏွလုံးသြင္းၿပီး ႏိုင္ငံေရးကို မ်က္ႏွာလႊဲကာ ကင္းကင္းေနလို ေသာစိတ္မ်ားမေမြးမိဖို႔ အေရးႀကီးသည္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္တြင္ အစိုးရသည္ သူေပးထားေသာ ကတိကဝတ္မ်ားကို တည္ /မတည္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသုံးသပ္ေရးသည္ အခရာျဖစ္သည္။
အစိုးရကိုေဝဖန္သူ၊ အမွားေထာက္သူ၊ အားမလိုအားမရျဖစ္သူမ်ားမွာ အစိုးရကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေဒၚစုကို ေသာ္လည္း ေကာင္း ခြင့္မလႊတ္ႏိုင္ၾကသူ၊ အမုန္းပြားေနၾကသူမ်ားမဟုတ္ၾကပါ (မုန္းေနသူမ်ား မရွိမဟုတ္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔က တက႑)။ ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာ ဘာသာေရးႏွင့္မတူပါ။ ဘာသာေရးယုံၾကည္ခ်က္အရ လူတေယာက္သည္ သူ႕အေပၚအမွားက်ဴး လြန္သူမ်ားကို ခြင့္လႊတ္ခ်င္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးမွာေတာ့ ထိုသို႔မဟုတ္ပါ။ အမွားေတြ႕လွ်င္္ ေထာက္ျပရ မည့္တာဝန္ရွိသည္။ ယင္းသည္ ႏိုင္ငံသားတာဝန္လည္း ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံ၏အေရးကိစၥသည္ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားအားလုံးႏွင့္ ဆိုင္ သည္။ သားသမီးမွားေနလွ်င္္ (သို႔မဟုတ္ မွားေနသည္ဟု သံသယရွိလွ်င္္) ျပဳျပင္ေပးရန္ မိဘမွာတာဝန္ရွိသည္။ အခ်စ္ လြန္ကာ ဘာလုပ္လုပ္ မေျပာဘဲ မျပဳျပင္ဘဲထားလွ်င္္ ထိုမိဘသည္ မိဘတာဝန္မေက်ေသာ မိဘျဖစ္သည္။ မိဘႏွင့္တူ ေသာ ျပည္သူတို႔သည္ သားသမီးႏွင့္တူေသာအစိုးရအေပၚ စိတ္ထဲကခြင့္လႊတ္ျခင္းက သပ္သပ္၊ ေထာက္ျပေဝဖန္ျပဳျပင္ျခင္း က သပ္သပ္ျဖစ္သည္ကို ျမင္ေအာင္ၾကည့္တတ္ၾကမွ ဒီမိုကေရစီသည္ ေ႐ႊျပည္ေတာ္ေမွ်ာ္တိုင္းေဝး ျဖစ္မေနေတာ့မည္ျဖစ္ သည္။
ရည္ညႊန္း
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚ (ေဒါက္တာေအာင္ခင္)
Illustration by Victor Clemente