ခင္စႏၵာျမင့္ ● ေဆးစဲြအမ်ဳိးသမီးတို႔အတြက္ လိုအပ္ေနတဲ့ ဘိန္းျဖတ္စခန္း

ခင္စႏၵာျမင့္ ● ေဆးစဲြအမ်ဳိးသမီးတို႔အတြက္ လိုအပ္ေနတဲ့ ဘိန္းျဖတ္စခန္း
(မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၃၁၊ ၂၀၁၇

ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕က အိမ္ႀကီးတစ္ခုထဲမွာ အသက္ ၄ဝ အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးက သူ႔ဘဝအေၾကာင္း ေျပာျပရင္း မ်က္ရည္က်ေနပါတယ္။

ပ်က္စီးေနတဲ့ လက္သည္းပန္းကံုးေတြ၊ အပ္ေပါက္ရာေတြျပည့္ေနတဲ့ လက္ဖမိုးနဲ႔ မ်က္ရည္သုတ္ေနသူက ျမစ္ႀကီးနားသူ မေကာ့ (အမည္လဲႊ) ျဖစ္ၿပီး ဆယ္ေက်ာ္သက္ဘဝ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေက်ာက္စိမ္းေဒသ ေရာက္ခ်ိန္မွာ  မူးယစ္ေဆးစဲြသူတစ္ဦးနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့သူပါ။

"သူက ေန႔တိုင္း ဘိန္းစားေနၿပီး ကြၽန္မကို ပိုက္ဆံလည္း မေပးေတာ့ဘူးေလ။ အဲ့ဒီေတာ့ ကြၽန္မလည္း သူ႔ကို အရြဲ႕တိုက္ၿပီး ဘိန္းလိုက္စားလိုက္တာ စြဲမွန္းမသိ စြဲသြားတယ္" လို႔ ခပ္ညစ္ညစ္ အသားအေရပိုင္ရွင္ မေကာ့က ခပ္တိုးတိုး ေျပာျပပါတယ္။
ဘိန္းမည္းသံုးတဲ့အဆင့္ကေန အေၾကာထဲ ဘိန္းျဖဴထိုးသြင္းမွ အာသာေျပတဲ့အဆင့္ကိုေရာက္ၿပီး ဆယ္ႏွစ္နီးပါးၾကာ ခ်ိန္မွာ ေတာ့ မေကာ့က ေက်ာက္မဲမွာရိွတဲ့ ေဆးျဖတ္စခန္းတစ္ခုကို ေရာက္လာပါတယ္။ တျခားစခန္းေတြနဲ႔ မတူတဲ့ ထူးျခားခ်က္ ကေတာ့ ဒီစခန္းဟာ ေဆးစဲြအမ်ဳိးသမီးေတြကိုလည္း လက္ခံျခင္းပါပဲ။

မူးယစ္ေဆးျပတ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ေနအိမ္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ စိုက္ခင္းမွာ ေတြ႔ရတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္က အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး   (ဓာတ္ပံု - ခင္စႏၵာျမင့္)

မူးယစ္ေဆးေပါမ်ားတဲ့ႏိုင္ငံမွာ သူ႔လို မူးယစ္ေဆးစဲြတဲ့အမ်ဳိးသမီးေတြ ေနရာအႏံွ႔အျပား ရိွေနေပမယ့္ ေဆးျဖတ္ဖို႔ ႀကဳိးစား ေနတဲ့အမ်ဳိးသမီးေတြကို ဝန္ေဆာင္မႈေပးရာ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးဌာနကေတာ့ အင္မတန္ ရွားပါးေနတာပါ။

လူမႈဝန္ထမ္းလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူေတြကေတာ့ အနာဂတ္မွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကိုလည္း ကုသမႈေပးမယ့္ အစီအစဥ္ေတြ  ေပၚ ေပါက္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။

● ေဆးျဖတ္စခန္း
ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေဒသမွာ ေနထြက္ခ်ိန္ကေန  ေနဝင္ခ်ိန္ထိ ေျမစာပံုေတြ၊ ေက်ာက္တြင္းေတြၾကားထဲ ေနၾကသူ အမ်ား အျပား လုပ္ငန္းခြင္အၿပီး တစ္ေန႔တာ ျပန္လည္ လန္းဆန္းေစတဲ့နည္းကေတာ့ မူးယစ္ေဆးတစ္မ်ဳိးမ်ဳိး သံုးၾကျခင္းပါပဲ။

ၿငိမ္းခ်မ္းမႈမရွိျခင္း၊ ဥပေဒသက္ေရာက္မႈ အားနည္းျခင္းေတြဟာလည္း အဲ့ဒီေဒသေရာက္ မေကာ့တို႔လို အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြ သူေတြကို မူးယစ္ေဆးသားေကာင္ဘဝ ေရာက္ေအာင္  တြန္းပို႔ေနၾကတာပါ။

“ေမွာ္ထဲမွာက ဘယ္မွာမဆို (မူးယစ္ေဆး) ဝယ္လို႔ရတယ္။ အခ်င္းခ်င္းလည္း သူ႔မွာမရွိ ကိုယ္ေပး၊ ကိုယ့္မွာ မရွိ သူေပးတယ္ ေလ။ အသက္ ၅ဝ၊ ၆ဝ အရြယ္ေတြလည္း သံုးတယ္” လို႔ မေကာ့က ေျပာျပပါတယ္။

“လူငယ္ေတြအမ်ားႀကီး သံုးတယ္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူေတြလည္း လာဝယ္တာ ေတြ႔ေနရတာပဲ”

ေဆးစဲြေနတဲ့မေကာ့နဲ႔ သူ႕ခင္ပြန္းသည္တို႔ဟာ အလုပ္လုပ္ခ်င္စိတ္ေတြ နည္းပါးလာပါတယ္။  အလုပ္ လုပ္ဖို႕ ေက်ာက္စိမ္း ေမွာ္ထဲေရာက္ခဲ့တဲ့ သူတို႔လင္မယားဟာ ဘိန္းျဖဴသံုးႏိုင္ဖို႔ မိဘေတြဆီ ပိုက္ဆံလွမ္းေတာင္းရတဲ့အထိ ျဖစ္လာေတာ့ သူတို႔ ကေလးကို ေက်ာက္မဲက အေဒၚေတြအိမ္ကို ပို႔ရပါေတာ့တယ္။

ျမန္မာဟာ အာဖဂန္နစၥတန္ၿပီးရင္ ကမၻာ့ ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံ ျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုက တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတဲ့ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ ျဖစ္တယ္လို႔  ကုလသမဂၢရဲ႕ စစ္တမ္းတစ္ခုက ဆိုထားပါတယ္။

အမ်ဳိးသားေတြၾကားထဲမွာ မူးယစ္ေဆး အေၾကာထဲထိုးသြင္းသူ အေရအတြက္ဟာ ၈၃,ဝဝဝ ရိွတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရေၾကာင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ကမာၻ႔ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ရာ ဇ၀တ္မႈဆိုင္ရာ တိုက္ဖ်က္ေရး႐ုံး (UNODC) ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္တစ္ေစာင္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

လူမႈအသိုင္းအဝန္းက မူးယစ္ႏံြထဲေရာက္ေနသူကို အကူအညီလိုေနသူလို႔ မရႈျမင္ၾကဘဲ ရာဇဝတ္သားအျဖစ္  ႀကိဳတင္သတ္ မွတ္ထားျခင္းဟာလည္း  စာရင္းေကာက္ယူရာမွာ အားနည္းရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုပါပဲ။  ေဆးသံုးစြဲသူကို ေထာင္မခ်ဘဲ လူမႈျပစ္ဒဏ္ေတြ ေပးေစတဲ့  ဥပေဒေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္း မၾကာေသးခင္က  ေအာင္ျမင္သြားတာကေတာ့ သတင္း ေကာင္းတစ္ခုပါ။

ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕၊ မဟီေဒါတကၠသိုလ္မွာ မဟာဘြဲ႔အတြက္ ပညာသင္ၾကားခဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မစန္းစန္းထက္က   သူသြား ေရာက္ေလ့လာခဲ့တဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ ပုဂၢလိကေဆးျဖတ္စခန္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ House of Compassion ကို သေဘာက်ေနပါတယ္။

“သူတို႔ရဲ႕ ေဆးျဖတ္စခန္းေတြက အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး အားလံုးကို ေဆးျဖတ္ေပးရံုတင္မဟုတ္ဘူး၊ လူမႈ အသိုင္း အဝိုင္းထဲမွာ ျပန္ၿပီးဝင္ဆံ႔ႏိုင္ေအာင္ ေရရွည္ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ေလ့က်င့္ေပးတယ္” လို႔  မစန္းစန္းထက္က ေျပာပါတယ္။

ထိုင္းအမ်ိဳးသမီး  ဦးေဆာင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ ဒီေဆးျဖတ္စခန္းကို အစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေထာက္ပံ့ေပးတယ္၊  ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း  စနစ္တက် ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ေပးတဲ့ စခန္းေတြရွိရင္ ေဆးစြဲ အမ်ိဳးသမီး အမ်ားအျပား ကုသမႈ ခံယူႏိုင္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ေယာက်္ားေတြသာ ေဆးသံုးတယ္၊  ေဆးျဖတ္စခန္းဆိုရင္  ေယာက်္ားေတြနဲ႔သာ သက္ဆိုင္တယ္လို႔ ယူဆၾကတာ မ်ားပါတယ္။ လူမႈဝန္ထမ္းဦးစီးဌာနရဲ႕ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးနဲ႔ ေဆးျဖတ္စခန္းေတြမွာလည္း အမ်ိဳးသားေတြပဲ ရိွေနတာပါ။

● မူဝါဒ ေျပာင္းလဲေရး
အမ်ိဳးသမီး ေဆးျဖတ္စခန္း ဖြင့္လွစ္ေရး အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ရေသးတဲ့ အေၾကာင္းရင္းထဲမွာ  ဒီလိုစီမံကိန္းအတြက္  အမ်ိဳးသမီးဝန္ထမ္း  မရွိျခင္းကလည္း အဓိက က်ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ဒီလိုစခန္းေတြ ဖြင့္ေပးဖို႔ အစိုးရက ဘတ္ဂ်က္ ခ်ေပးသင့္တယ္လို႔  လူမႈဝန္ထမ္းဦးစီးဌာန၊ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕ ေဆးျဖတ္စခန္း မန္ေနဂ်ာ ဦးခိုင္ဝင္းက အၾကံျပဳပါတယ္။
သူ႔စခန္းမွာ  ကူညီေနတဲ့ ျပည္ၿမိဳ႕ ဝက္ထီးကန္စခန္း မန္ေနဂ်ာ ဦးေက်ာ္ဇင္ဦးကလည္း အလားတူ ေျပာဆိုပါတယ္။

“ေဆးျဖတ္ခ်င္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ထားဖို႔က ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးဝန္ထမ္းေတြရွိဖို႔ လိုတယ္၊ ေဆးျဖတ္္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြထားတဲ့ အေဆာင္ကို အမ်ိဳးသားဝန္ထမ္းေတြ သြားလို႔မရဘူး၊ ဒီေတာ့ အမ်ိဳးသမီး ဝန္ထမ္းေတြကို ေဆးျဖတ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့က်င့္ေပးဖို႔လိုတယ္” လို႔ ဦးေက်ာ္ဇင္ဦးက ဆိုပါတယ္။
 
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ ေဆးျဖတ္စခန္းအစီအစဥ္အတြက္ အကန္႔အသတ္မ်ား ရိွေနတယ္လို႔ လူမႈဝန္ထမ္းဦးစီးဌာန၊ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးစြမ္းရည္ရက ဆိုပါတယ္။

"ေဆးစြဲသူ အားလံုး အတြက္ ဥပေဒ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္။    မူဝါဒ ပိုင္းဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲ မႈေတြ ဆက္လုပ္ဖို႔လည္း ရွိပါတယ္။   မူးယစ္ေဆးကိစၥက က်ေနာ္တို႔ ဝန္ႀကီးဌာန တစ္ခုတည္း မၿပီးဘဲ ရဲတပ္ဖြဲ႕နဲ႔ က်န္းမာေရးဘက္ေတြနဲ႔လည္း ပူးေပါင္း ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရပါတယ္" လို႔  ဦးစြမ္းရည္ရက ေျပာပါတယ္။

ေဆးစဲြအမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ပထမဆံုး ေဆးရံုကို ဆက္သြယ္ရပါတယ္၊ ၿပီးမွ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္တဲ့ လူမႈဝန္ထမ္းဌာနရဲ႕ ေဆးျဖတ္စခန္းကို သြားၾကရတာပါ။

လူမႈဝန္ထမ္းဌာန၊ မူးယစ္ေဆးျဖတ္ၿပီးသူမ်ား  ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ဌာနစု လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးမိုးဦးက ဌာနကို ေဆးျဖတ္လိုတဲ့အမ်ဳိးသမီးေရာက္လာတာ မရိွေပမယ့္ ဌာနက သူတို႔ကို သြားေရာက္ ထိေတြ႔ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

"စခန္းအေျချပဳ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးရွိသလို  စခန္းကို မေရာက္လာႏိုင္တဲ့ ေဆးျဖတ္သူေတြကိုလည္း ရပ္ထဲ ရြာထဲ သြားၿပီး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ကူညီေပးတဲ့  အစီအစဥ္လည္း ရွိပါတယ္။ လားရိႈး၊ က်ိဳင္းတံု၊ ျမစ္ႀကီးနားမွာ ဆိုရင္ေတာ့   အမ်ိဳးသမီး ေဆးစြဲသူေတြကို ကုသ ထူေထာင္ ေပးခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းေတြ ရွိပါတယ္" လို႔ ဦးမိုးဦးက ဆိုပါတယ္။

ေဆးျဖတ္စခန္းနဲ႔ အဆက္အသြယ္ မရရင္ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ မူးယစ္ႏံြထဲက လြတ္ဖို႔ တစ္ကိုယ္ေတာ္ ရုန္းကန္ရေတာ့မွာပါ။ ရွမ္းျပည္နယ္၊ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕မွာေတာ့ အဲဒီလို ရုန္းကန္ႏိုင္ခဲ့တဲ့သူတစ္ဦး ရိွပါတယ္။

“ကြၽန္မနဲ႔ ေဆးအတူတူသံုးတဲ့ လူေတြမွာ အဖမ္းခံရတဲ့လူနဲ႔ ေသတဲ့လူေတြျဖစ္ကုန္ၿပီ၊ ကြၽန္မလည္း အငယ္ဆံုးကေလး ေမြးၿပီးတာနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ ရေအာင္ျဖတ္လိုက္တယ္” လို႔ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ တာခ်ီလိတ္သူက ေျပာပါတယ္။

ပတ္ဝန္းက်င္ဖိအား မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီေတြကလည္း တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့နည္း လာေနတာေၾကာင့္ အစိုးရရဲ႕ အကူအညီေတြ တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္လို႔လူမႈဝန္ထမ္းလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြ ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ 

အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွာက အမ်ိဳးသမီးေတြက အလိုလိုေနရင္း ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနရတတ္ပါတယ္။ ေဆးစြဲတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကေတာ့ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈကို ႏွစ္ဆ ခံရသလိုမ်ိဳး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။

ေဆးစဲြအမ်ဳိးသမီးေတြကို ဝိုင္းဝန္း ကူညီဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔  မူးယစ္ေဆးဝါး မူဝါဒေျပာင္းလဲျခင္း ေထာက္ခံေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔ (ျမန္မာ) အဖဲြ႔မွ ေဒါက္တာ နန္းပန္းအိခမ္းက   ေျပာပါတယ္။

“မူးယစ္ေဆးသမားေတြဟာလည္း လူထဲကလူ ျဖစ္တာမို႔လို႔ သူတို႔ လမ္းေၾကာင္းမွန္ျပန္ေရာက္ေစဖို႔ ပတ္ဝန္းက်င္ရဲ႕ ကူညီမႈ လိုအပ္ေနတယ္” လို႔   ေဒါက္တာ နန္းပန္းအိခမ္းက   ေျပာပါတယ္။

ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕အေျချပဳ ျမန္မာႏိုင္ငံမူးယစ္ေဆးဝါးဆန္႔က်င္ေရးအသင္း (MANA)  ဥကၠ႒ ဦးတင္ေမာင္သိန္းက ေဆးစြဲေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ကူညီဖို႔ ဆႏၵ ရိွၾကေပမယ့္ သူတို႔ေတြ ေဆးျဖတ္စခန္း ေရာက္ဖို႔ မလြယ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

“မိန္းကေလးဆိုတာက သိုသိုသိပ္သိပ္ေနတာေလ၊ အေမေတြကအစ ကိုယ့္သားသမီး ေဆးစြဲေနၿပီဆို ဖံုးဖိလိုက္ၾကတာမ်ိဳး၊ ၿပီးေတာ့ မိန္းကေလး သဘာဝအရ ဒီလိုေဆးျဖတ္ေပးတဲ့ အလုပ္မ်ိဳးကို ဘယ္မိန္းကေလးက လာသင္မွာလဲ” လို႔  ဦးတင္ေမာင္သိန္းက ေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေလးႏွစ္တာကာလအတြင္း ေက်ာက္မဲျမိဳ႕ ေဆးျဖတ္စခန္းကို ေရာက္လာတဲ့ မူးယစ္ေဆးစဲြသူေပါင္း ၃,ဝ၂၁ ဦးထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးက ၈ ဦးသာ ရွိပါတယ္။  အဲ့ဒီထဲမွာမွ မေကာ့က တစ္ေယာက္အပါအဝင္ပါ။

သားတစ္ေယာက္ရၿပီးကတည္းက ဘိန္းစားျဖစ္လာၿပီး  သားျဖစ္သူ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းအရြယ္ ေရာက္လာခ်ိန္မွာ မူးယစ္ႏံြ ထဲက ရေအာင္ရုန္းထြက္ေနသူ မေကာ့မွာ တျခား အမ်ိဳးသမီး၊ အမ်ဳိးသားေတြ အတြက္ အထူး သတိေပးစရာ တစ္ခု  ရိွေနပါ တယ္။

“(မူးယစ္ေဆး) လုပ္ၿပီးမွ ျပန္ျဖတ္ရင္ မလြယ္ဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ အစကတည္းက မလုပ္ၾကပါနဲ႔”လို႔ မေကာ့က မ်က္ရည္ေတြ တစ္လိမ့္ခ်င္းက်လာတဲ့ ၾကားကေန အားတင္းရင္း ေျပာလုိက္ပါတယ္။