ေမာင္ေမာင္စုိး ● အဝင္ၾကမ္းတဲ့ ၂၀၁၈ ႏွင့္ အခင္းအက်င္းသစ္

ေမာင္ေမာင္စုိး ● အဝင္ၾကမ္းတဲ့ ၂၀၁၈ ႏွင့္ အခင္းအက်င္းသစ္
(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၃၁၊ ၂၀၁၈

၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ပထမဆံုးလျဖစ္တဲ့ ဇႏၷဝါရီလတြင္း၌ ႏိုင္ငံေရးအရ လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္ရွိသည့္ ေျမာက္မ်ားစြာေသာအျဖစ္အပ်က္ မ်ား အဆက္မျပတ္ ျဖစ္ပ်က္ခ့ဲသည္ကိုေတြ႕ရသည္။

၁။ ေက်ာက္မဲေဒသမွာ တပ္၊ TNLA ႏွင့္ RCSS တို႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားၿပီး စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီၿပီး ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕ေပၚသုိ႔ ထြက္ေျပးခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ခ့ဲရသည္။

၂။ ကခ်င္ျပည္နယ္မ တနိုင္းေဒသမွာ ထိုးစစ္ဆင္လာသည့္ တပ္ႏွင့္ KIA တုိ႔ၾကား တိုက္ပြဲမ်ားစတင္ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု လ ဆန္းပိုင္းမွာ သတင္းမ်ားထြက္ေပၚေနပါသည္။

၃။ NLD အစိုးရအဖြဲ႕အတြင္း ရာထူးႏုတ္ထြက္သူမ်ားရွိခ့ဲၿပီး တာဝန္အေျပာင္းအလဲမ်ား ျပဳလုပ္ခ့ဲသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္က စြပ္စြဲျပစ္တင္ခ့ဲသည့္ဝန္ၾကီးအားလည္း ဖယ္ရွားခ့ဲသည္။

၄။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးအေရးအခင္းျဖစ္ပြားခ့ဲၿပီး အရပ္သား ၇ ဦးေသဆံုးၿပီး ၁၂ ဦး ဒဏ္ရာရရွိခ့ဲသည္။

၅ ။ ANP ဥကၠဌမွ ႏုတ္ထြက္စာတင္ထားသူ ေဒါက္တာေအးေမာင္ႏွင့္ စာေရးဆရာတဦးအျပင္ စာေပေဟာေျပာပြဲစီစဥ္မ်ားကို နိုင္ငံေတာ္ပုန္ကန္မႈ၊ နိုင္ငံေတာ္အား အၾကည္ညဳိပ်က္ေစမႈ၊ မတရာသင္းအက္ဥပေဒတုိ႔နဲ႔ စြဲခ်က္တင္ဖမ္းဆီးခ့ဲသည္။ ထို႔ျပင္ ေျမာက္ဦးအေရးအခင္းတြင္ ဒဏ္ရာရ၍ စစ္ေတြေဆး႐ံုတြင္ တက္ေရာက္ကုသေနသူမ်ားအားလည္း ဖမ္းဆီးခ့ဲပါသည္။

၆။ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ေသဆံုးခ့ဲရသည့္ KNPP ႏွင့္ အရပ္သား စုစုေပါင္း (၄) ဦးႏွင့္ပတ္သက္၍ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးမႈ ျဖစ္ခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဆႏၵျပမႈမ်ားဆက္တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားၿပီး ဖမ္းဆီးထားသူမ်ားအား ျပန္လည္ေစလႊတ္ေပးခ့ဲပါသည္။

၇။ UNFC မွ မြန္ျပည္သစ္ႏွင့္ လားဟူအဖြဲ႕ ၂ ဖြဲ႔ NCA လက္မွတ္ထိုးမည္ဟုေၾကညာခ့ဲျပီး UNFC အကြဲအျပဲျဖစ္ၿပီဟု အမ်ားက သုံးသပ္ၾကပါသည္။

၈။ အထက္ဗမာျပည္ ရတနာပုံတကၠသုိလ္မွစ၍ ပညာေရးအသုံုးစားရိတ္ျမႇင့္တင္ေရး ဆႏၵျပမႈမ်ားျဖစ္ေပၚၿပီးေနာက္ လႈပ္ ရွားမႈ ႀကီးႀကီးမားမား မျဖစ္ေပၚခ့ဲေသာ္လည္း အလ်င္အျမန္ လူစုခြဲခ့ဲသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ဖမ္းဆီးျခင္းမျပဳ ခ့ဲေသာ္ လည္း သပိတ္တြင္ပါဝင္သူ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ေက်ာင္းထုတ္ခ့ဲရာ ေက်ာင္းသား ၆၀ ခန္႔ ရွိၿပီျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေက်ာင္းထုတ္ခံရမႈကို မေၾကလည္ၾက၍ အျခားတကၠသုိလ္မ်ားတြင္ ဆက္လက္သပိတ္ေမွာက္မည့္အေျခအေနကို ေတြ႕ ေနရသည္။

၈။ ရခိုင္အေရး အၾကံေပးေကာ္မတီဝင္ ဘီရစ္ခ်တ္ဆင္ ႏႈတ္ထြက္သြားခ့ဲ၍ အျပန္အလွန္ရွင္းလင္းေနရမႈ ေပၚေပါက္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ခ့ဲသည္။

၉။ ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤါလားေဒ့ရွ္အစိုးရ ႏွစ္ခုၾကား သေဘာတူထားသည့္ ဘဂၤါလီလက္ခံေရးအစီအစဥ္ ျဖစ္ေပၚမလာဘဲ ရက္ အကန္႔အသတ္မရွိ ေရႊ႕ဆိုင္းသြားခ့ဲသည္။

၁၀။ ကခ်င္ျပည္နယ္ တနိုင္းေဒသ ထိုးစစ္အတြင္ ေလေၾကာင္းမွ ရက္ဆက္ဗံုးၾကဲတိုက္ခိုက္မႈမ်ားျဖစ္ပြားခ့ဲၿပီး အရပ္သားေသ ဆံုး ဒဏ္ရာရမႈမ်ားရွိခ့ဲကာ အရပ္သား ၃၀၀၀ ခန္႔တိုက္ပြဲတြင္း ပိတ္မိေနသည္ဟု ဆိုပါသည္။ တိုက္ပြဲမ်ားလည္း ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနဆဲဟု ဆိုသည္။

၁၁။ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေဒါက္တာေအးေမာင္တုိ႔အား ႐ံုးထုတ္စြဲခ်က္တင္သည့္ေန႔တြင္ ရဲအင္အား ၁၀၀ ခန္႔ ၿမိဳ႕ တြင္း ခ်ီတက္အင္အားျပခ့ဲမႈအပါ ရဲအင္အား ၂၀၀ ေက်ာ္ လုံျခံဳေရးခ်ထားခ့ဲသည့္ျပင္ တရားခြင္သုိ႔ မိသားစုမ်ားေရာ သတင္းသမားမ်ားပါ ဝင္ေရာက္ခြင့္မျပဳခ့ဲဟု ဆိုပါသည္။

၁၂။ ေျမာက္ဦးအေရးအခင္းကာလက ေျမာက္ဦးေထြအုပ္မွဴးျဖစ္ခ့ဲၿပီး ျပႆနာျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ စစ္ေတြျပည္နယ္႐ုံးသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ယူေနသူ ဓါးဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆံုးမႈျဖစ္ပြားခ့ဲသည္။

၁၃။ UWSP/UWSA ဝ တပ္ဖြဲ႕အတြင္း ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အားသစ္မ်ား ထပ္မံျဖည့္စြက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ခ့ဲသည္။

၁၄။ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနေသာ RCSS ႏွင့္ TNLA တုိ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈျပဳလုပ္ခ့ဲၿပီး ဆက္လက္ေဆြးေႏြး သြားမည္ဟု ဆိုသည္။

၁၅။ KIO ဥကၠအျဖစ္ ဒူကဘာအင္ဘန္လ ေျပာင္းလဲတာဝန္ယူသည္။

၁၆။ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးထားေသာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားက အဖြဲ႕အားလုံး အမ်ဳိးသားအဆင့္ေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ၿပီးမွ တတိ ယပင္လံုညီလာခံတက္မည္ဟု ေၾကညာခ့ဲသည္။

၁၇။ KNU-KNLA မွ NCA ႏွင့္ပတ္သက္၍ အလုပ္မျဖစ္ဟူသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တရပ္ထြက္ေပၚခ့ဲသည္။

၁၈။ ဇႏၷဝါရီလကုန္တြင္က်င္းပမည့္ တတိယအၾကိမ္ပင္လုံညီလာခံအား ေရႊ႕ဆိုင္းခ့ဲရသည္။

၁၉။ ကိုမင္းကိုနိုင္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသ႐ုပ္ေဖာ္ျပသမႈအား တပ္မႈ ႐ႈံ႕ခ်မႈျဖစ္ပြား။

၂၀။ NLD တြင္း အေရးပါသူ ဦးဝင္ထိန္ ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားၿပီး ေမးခြန္းမ်ားထြက္ေပၚလာခ့ဲ။

အထက္ပါႏိုင္ငံေရးႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အေျခအေနမ်ားစြာသည္ ဇန္နဝါရီလအတြင္း၌ ျဖစ္ပြားခ့ဲသက့ဲသုိ႔ ထိုျပႆနာမ်ား အေပၚ မတူကြဲလြဲသည့္အျမင္မ်ား ျပင္းထန္စြာေပၚထြက္ခ့ဲသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ကား အဝင္ၾကမ္းသည့္ ႏွစ္တႏွစ္ ျဖစ္ခ့ဲၿပီး ေျဖရွင္းရန္လိုအပ္သည့္၊ သေဘာထားကြဲလြဲမႈျပင္းထန္သည့္၊ ျပႆနာမ်ားစြာ ဆက္လက္ၾကံဳေတြ႕ရေတာ့မည့္ အခင္းအက်င္းသစ္တခုကို ေတြ႕ေနရသည္ဟု ဆိုရပါမည္။

ေမာင္ေမာင္စိုး