လောကဓာတ်ခန်းသာဂိ - ရာဇဝင်ထဲမှာ ဇော်ဂျီကို ထားရစ်ခဲ့

ပန်းချီ (ဦး) ဝင်းဖေ၊ ဧရာ၀တီဝက်ဆိုက်

လောကဓာတ်ခန်းသာဂိ - ရာဇဝင်ထဲမှာ ဇော်ဂျီကို ထားရစ်ခဲ့
(မိုးမခ) ဧပြီ ၁၇၊ ၂၀၁၉

မောင်ရစ် ဒီတခေါက် နိုင်ငံခြားက ပြန်လာတော့ (မြန်မာပြည်ကနေ ပြန်လာတာကို အမေရိကား၏ အမြင်) - ကျုပ်တို့ ယူနီကုဒ်ဖောင့် ပြောင်းကြစို့ - ဆိုပြီး ဆိုင်းမဆင့် ဗုံမဆင့် ပြောချလိုက်ပါတယ်။ သူ လက်စွဲတော် လက်ဝဲရံ လက်ယာရံ ဖြစ်တဲ့ သာဂိနဲ့ မိုက်ခဲစိန်ကို ဆင့်ခေါ်ပြီးတာ့ ဒီကိစ္စကို ဆောင်ရွက်ဖို့ အမိန့်ပေးပါတယ်။ နိုင်ငံခြားမှာ မြန်မာစာကို ယူနီကုဒ်ပဲ သုံးကြတော့တယ်။ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ကလည်း ပြည်ထောင်စုဖောင့် သုံးဖို့ အမိန့်တော်ရှိတယ်။ ဒီယူနီကုဒ်သုံးမှပဲ ဒီမိုကရေစီတို့ ခြေဥတို့ ပြင်နိုင်မှာ ဖြစ်တယ်။ ဇော်ဂျီချည်းကိုပဲ ဖက်တွယ်နေရင် ဟိုကောင်တွေ ဂျင်းထည့်တာတွေချည်း ဖတ်နေရတော့ မြန်မာစာကို ယူနီကုဒ် ပီပီသသ မဖတ်နိုင်တာတခုနဲ့တင် ကျနော်တို့တတွေ တခေတ်နောက်ကျနေတယ်။ ဟိုကောင်တွေကို မျက်ခြေဖြတ်နိုင်ဖို့ ယူနီကုဒ် သုံးမှ ဖြစ်မယ်ဆိုပြီး မိုးလားကဲလားတွေ ပြောပါတယ်။ ဒါနဲ့ ခင်ဗျားကတကော သုံးတတ်ပြီလား ဆိုတော့ Rabbit converter သုံးပြီး ဖတ်တယ်၊ ဖောင့်ပြောင်းတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။ သူ့ကြည့်ရတာကလည်း ဝေဝေဝါးဝါးပဲ၊ ထိပ်ကနေ ပေါ်လစီပြင်တာကို မျက်စိမှိတ်လိုက်လုပ်တော့မယ့် သဘော ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒါနဲ့ လောကဓာတ်ခန်းဆိုင်ရာ နည်းပညာတာဝန်ခံ သာဂိအနေနဲ့ ဒါကိုပဲ လေ့လာပြီး လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာတွေ လုပ်ရတေ့ာတာပေါ့ဗျာ။ မိုက်ခဲစိန်ကတော့ ဖေ့စ်ဘွတ်ပေါ်မှာ ကိုယ်ပွားတွေ အမျိူးမျိူးနဲ့ ယူနီကုဒ်ပြောင်းကြဖို့အရေး ကင်ပိန်းတွေ၊ ဖွတာတွေ၊ ဆိုက်ဝါးတွေ ဖြန့်ချိပေးဖို့ တာဝန်ယူတယ်ဆိုပြီး ထွက်သွားလေရဲ့။ ပရိုဂျက်ခေါင်းစဉ်ကတော့ ရာဇဝင်ထဲမှာ ဇော်ဂျီကို ထားရစ်ခဲ့။

ဇော်ဂျီကို လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀နှစ်ကျော် ၂၀၀၇ ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေးအကြိုကတည်းက မြန်မာတွေ ဘလော့ဂ်ခေတ်စဆန်းကတည်းက သုံးစွဲခဲ့တာပါ။ ဘရောက်ဇာတွေထဲမှာ customize font ဆိုပြီး ဇော်ဂျီဖောင့် ဆက်တင်တွေ ပြင်ခဲ့ကြတယ်။ ဇော်ဂျီကီးဘုတ်လေးအောက်ကိုလည်း ဝင်းဒိုး၊ မက်က်တွေမှာ ထည့်သုံးကြတယ်။ နောက် ဖုန်းတွေ ပေါလာတော့ ၂၀၁၀ နောက်ပိုင်းမှာလည်း ဖုန်းတိုင်းမှာ ဇော်ဂျီဖောင့်ပရိုဖိုင်း ပြောင်းပြီး သုံးကြပါတယ်။ ကီးဘုတ်ကလည်း ဇော်ဂျီကီးဘုတ်တွေ သုံးကြတယ်။ ဒါ့အပြင် ၂၀၁၂ နောက်ပိုင်း ဖေ့စ်ဘွတ်ခေတ်ကြီး ဖြစ်လာတော့လည်း ဖေ့စ်ဘွတ် APP တွေမှာလည်း ဇော်ဂျီပဲ ဆက်သုံးပါတယ်။ အခု ၂၀၁၉ မြန်မာနှစ်ဆန်းအခါသမယမှာတော့ဖြင့် ဇော်ဂျီကို ထားရစ်ခဲ့ဖို့ အချိန်ကြရောက်ပါပြီ။

 မြန်မာယူနီကုဒ်လို့ ခေါ်တဲ့ မက်က်တို့ ဝင်းဒိုးတို့မှာ မြန်မာဘာသာစကားစနစ်ဖောင့်အဖြစ် ထည့်သွင်းထားခဲ့တာဟာ ၂၀၁၅ လောက်ကတည်းကပါ။ ယူနီကုဒ်ဖောင့်တွေနဲ့ ဝက်ဆိုက်တွေ APP တွေကလည်း ၂၀၁၇ ကတည်းက အတော် ခေတ်စားလာနေပါပြီ။ မြန်မာပရိသတ်ကြီးကတော့ ဇော်ဂျီပဲ၊ ယူနီမကုဒ်ချင်ကြသေးဘူး။  ၂၀၁၈မှာ ဒေါ်စုက နည်းပညာတော်လှန်ရေးခေတ်ဆန်းနေပြီ ပြည်ထောင်စုဖောင့် သုံးကြပါလို့ အမိန့်ရှိပါတယ်။ NLD တို့ နီပေါတို့ ခေတ်အမြင်ရှိသူတို့တွေက ယူနီကုဒ်လာကြတယ်။ မြန်မာဝက်ဆိုက်တွေ တော်တော်များများကလည်း ယူနီကုဒ် /  ဇော်ဂျီ ၂ မျိုးသုံး ဆိုက်တွေ လုပ်လာကြပါတယ်။

Google နဲ့ Facebook ကလည်း ယူနီကုဒ်စနစ်ကို သူတို့ APP တွေမှာ ထည့်ထားကြတယ်။ ကီးဘုတ်တွေလည်း ပေးလာကြပါတယ်။ တခါတည်းလည်း ဇော်ဂျီဖောင့်ကို ယူနီကုဒ်ဖောင့်အဖြစ် မြင်အောင် "မျက်မှန်စိမ်း" တတ်ပေးလာကြပါတယ်။ ဘိုင်ဖိုကယ်ပေါ့ဗျာ။ ဘယ်လိုပဲ ရိုက်ထားရိုက်ထား ယူနီကုဒ်ပဲ ြမင်နေအောင်ပေါ့။ ဒါ့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက ယူနီကုဒ်အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း ဝက်ဆိုက်တွေ APP တွေထောင်ပြီး ယူနီကုဒ်ကြဖို့အရေး ပညာပေးလာကြပါပြီ။ သည်တော့ သည်အချိန်မှ ယူနီမကုဒ်ရင် တခေတ်နောက်ကျပြီး ဒီမိုကရေစီကို ဖတ်လို့မရ အခြေခံဥပဒေအသစ် နားလည်လို့ မရ ဖြစ်ကြတော့မပေါ့။ ကဲ ပြောင်းကြစို့လား ရွာစားရေ။

ပထမဆုံးအချက်ကတော့ သင့်ကွန်ပြူတာနဲ့ ဖုန်းထဲမှာရှိတဲ့ ဇော်ဂျီဖောင့် hack လုပ်ထားတဲ့ ပရိုဖိုင်းတွေကို ဖြုတ်ပစ်လိုက်ပါ။ ပြီးတော့ ယူနီကုဒ်ဖောင့်တွေကို ဒေါင်းလုပ်ဆွဲပြီး တင်လိုက်ကြပါ။ သည်အတွက် သည် ဝက်ဆိုက်တွေက ကူညီနိုင်ပါတယ်။

http://unicodetoday.wpengine.com/ 

http://unicodetoday.wpengine.com/

https://keymagic.net/

http://mcf.org.mm/myanmar-unicode.html 




ဖောင့်တွေကတော့ မြန်မာသရီး၊ ပြည်ထောင်စု၊ စသည်ဖြင့် ထည့်နိုင်ပါတယ်။ မထည့်လည်း ဝင်းဒိုးနဲ့ မက်က်ထဲမှာ မြန်မာ system font က ပါပြီးသားမို့ စိုးရိမ်စရာ မလို။ ကီးဘုတ်လေးအောက်ကတော့ Keymagic ကို သုံးဖို့ တိုက်တွန်းပါတယ်။ အဲသည်မှာ zawgyi uni ဆိုတာ ရှိတယ်။ ဇော်ဂျီကီးဘုတ်လေးအောက်အတိုင်း ယူနီကုဒ်ကို ရိုက်တာဆိုတော့ ကီးဘုတ်လေးအောက်တွေ ပြန် မှတ်နေ ရှာနေစရာ မလိုပါ။ ဇော်ဂျီရိုက်တုန်းကလိုပဲ ctrl+shift တို့ ctrl+spacebar တို့ သုံးရုံပါပဲ။

ဖောင်တွေကတော့ ဇော်ဂျီကို ဘရောက်ဇာကနေ customize font အဖြစ်က ဖြုတ်လိုက်တာနဲ့ ဘရောက်ဇာမှာ ပေါ်ပါပြီ။ သို့သော် ကွန်ပြူတာဘရောက်ဇာ မှာ ဇော်ဂျီကော ယူနီကုဒ်ရော ဖောင့်တွေကို အကုန်လုံး ပေါ်အောင်လုပ်ပေးတဲ့ သည် extension plugin တွေကို အင်စတောဖို့ လိုပါတယ်။ သူ့ဘရောက်ဇာအလိုက် MUA Web Unicode  Converter plugin လေး ထည့်ဖို့ပဲ လိုပါတယ်။ သည်မှာ လင့်ခ်တွေပါ။

Chrome အတွက် https://chrome.google.com/…/ckhifbinlmakgeidlbbmplikmcofaedf သည် ပလပ်အင်ကို သုံးပါ။

Firefox အတွက် https://addons.mozilla.org/…/add…/mua-web-unicode-converter/ ကိုရယူပါ။

ဒါတွေ ထည့်လိုက်ရင် သင့်ဘရောက်ဇာနဲ့ ဘယ်ဝက်ဆိုက်ကြည့်ကြည့် အလိုအလျောက် ဖောင့်တွေ ပေါ်အောင် လုပ်ပေးပါတယ်။ ဘာမှ  လုပ်စရာ မလိုတော့ပါ။

"ဖေ့စ်ဘွတ်ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်" က Facebook app ဆိုတာက မရှိမဖြစ်မဟုတ်လား။ သည်တော့ ဘရောက်ဇာမှာပဲ ဖြစ်ဖြစ် APP မှာပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဖေ့စ်ဘွတ်ကို Language ပြောင်းပြီး မြန်မာဘာသာနဲ့သာ ပြောင်းသုံးလိုက်ပါတော့။ အားလုံး ဇေပိစ် ဖြစ်သွားပါမယ်။ ဖေ့စ်ဘွတ်ကတော့ ခေါင်းနည်းနည်းမာတယ်။ အိပ်စတင်းရှင်းတွေ ပလပ်အင်တွေ ပြောင်းရင်နဲ့ မရပါ။ သူ့ setting > language မှာ မြန်မာဘာသာသို့လို့ ပြောင်းလိုက်ရင် ကိစ္စပြီးပါတယ်။

မိုးမခဝက်ဆိုက်ကကော ဘယ်လဲ ဘာလဲ။ ဆရာမောင်ရစ်၏ အမိန့်အရ ယူနီကုဒ်နဲ့ပဲ စာမူတွေ တင်ရတော့မှာပါ။ ဝက်ဆိုက်ဆက်တင်တွေလည်း ဇော်ဂျီကို ဖြုတ်ချထားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဝက်ဆိုက်အဟောင်းကိုတော့ သည်အတိုင်းပဲ ဆက်သိမ်းဆည်းထားပါမယ်။ စာမူအသစ်တွေကိုတော့ ယူနီကုဒ်တွေနဲ့ပဲ တင်ပါတော့မယ်။ စာမူတွေကတော့ ဘာနဲ့လာလာ http://www.myanmarengineer.org/converter/fontconv.htm ဘားမိစ်ဖွန့်ကွန်ဗာတာနဲ့ ပြောင်းပြီးတော့ ဖတ်ယူ တင်ယူပါမယ်။ စာရေးဆရာများ ဘာမှ ပူစရာမလိုပါ။

မိုးမခစာအုပ်ထုတ်ဝေရေးကကော ဘာလဲ ဘယ်လဲ။ သူ့မြန်မာပြည်ကို ရောက်ရှိစဉ်မှာ လိုအပ်သည်များကို မှာကြားခဲ့တာကတော့ ပုံနှိပ်မှာလည်း ဟိုအရင်က ဖောင့်တွေ ကွန်ဗတ်လုပ်ပြီး သုံးနေရတာကို ဆက်မလုပ်တော့ဘူးလို့ ပြောခဲ့တယ် ဆိုပါတယ်။ စာမူတွေကို စီရင်ရိုက်ရင် ယူနီကုဒ်ပဲ သုံးရမယ်တဲ့။ ဝင်းအင်း၀၊ မက်ထရစ်၊ ဝင်းဘားမိ၊ ဇော်ဂျီ စသည်ဖြင့်တွေနဲ့ အင်ဒီဇိုင်းတွေ၊ ပီဒီအက်ဖ်တွေ၊ ပရုဖ် ဖတ်တာတွေ မလုပ်တော့ဘဲ ယူနီကုဒ်ပဲ သုံးတော့မယ်လို့ ပြောထားခဲ့ပြီလို့ ဆိုပါတယ်။ အေးလေ သူ့ဇာတ်နဲ့ သူ့ဆိုင်းနဲ့ ဆိုတော့လည်း သူလုပ်ချင်တာ လုပ်ပေမှာပေါ့။ 

သူ့အယ်ဒီတာတွေထဲက မြန်မာပြည်တိုက်ထိုင် ဆောင်းလူကတော့ သူက မောင်ရစ်ကို မြှောက်ပေးလိုက်တာလို့ ဆိုပါတယ်။ နယူးဇီလန်တိုက်ထိုင် အယ်ဒီတာ ကိုခင်လွန်းကတော့ မျက်မှောင်ကြုတ်ပါတယ်။ သူက ဇော်ဂျီနဲ့ အသားကျတော့ အခုတောင် ဝက်ဆိုက်တွေ ဖေ့စ်ဘွတ်တွေမှာ ယူနီကုဒ်တွေတက်လာတာကို ဖတ်မရ ရေးမရနဲ့ ဂွကျတဲ့အကြောင်း ငြီးငြူနေတာ အမေရိကတိုက်ကတောင် အတိုင်းသား ကြားနေရပါတယ်။ သို့သော်လည်း စုတို့၏ ပြည်ထောင်စုသဘောဆိုတော့လည်း ဘယ်လိုလုပ် တားနိုင်ပါ့မလဲ။ "ဟုတ်ကဲ့ပါ မေမေ" လုပ်ရတော့မှာပေါ့လေ။

မောင်ရစ်ကတော့ သူ့ဖုန်းကို အသစ်လဲချင်နေတာ ကြာပြီလို့ ပြောပါတယ်။ အက်ပဲဖုန်းတွေက စျေးကြီးတယ်။ ဆမ်ဆောင်းကလည်း ခေါင်ခိုက်လို့။ တရုတ်ဖုန်းတွေကလည်း မသုံးချင်။ သည်တော့ အခုလို ဖောင့်တွေက ယူနီကုဒ်အဖြစ် လွတ်လပ်ရေးရကုန်ရင် ဘယ်ဖုန်းဖြစ်ဖြစ် စျေးချိူချိူ ဝယ်သုံးပြီး ဗမာလိုဖြစ်ဖြစ် အင်္ဂလိပ်လို ဖြစ်ဖြစ် သုံးနိုင်ပြီဆိုပြီး သူကတော့ ကြိတ်သဘောကျနေတဲ့အကြောင်း အတွင်းရပ်ကွက်က သိရပါတယ်။

ယူနီကုဒ်သုံးရတာ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ ပျော်စရာပါ။ အပြောင်းအလဲဆိုတာ ဒါနဲ့တင် ရပ်သွားမှာမှ မဟုတ်တာကိုး။ ဇော်ဂျီမတိုင်ခင်က ဘီအိုင်တီဖောင့်ကို သုံးခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲသည်အရင်ကတော့ ဝင်းဘားမိစ်ပါ။ အခုတော့ ယူနီကုဒ်ပေါ့လေ။ ကီးဘုတ်ဒရိုက်ဗာတွေကလည်း အတော်စုံလာတယ်။ တိုင်းရင်းသားဖောင့်တွေလည်း ပေါ်လာတယ်။ အခုကလည်း ဇော်ဂျီကီးဘုတ်စတိုင်ကို သုံးပြီး ယူနီကုဒ်ကို ဆက်ရိုက်လို့ ရနေသေးတာပဲ။ ဇော်ဂျီကီးဘုတ်လေးအောက်က ဝင်းကီးဘုတ်စတိုင်ဆိုတော့ ခုထိ ခေတ်စားတုန်းပေါ့။ ယူနီကုဒ်စနစ်ကနေ စာလုံးပေါင်းသတ်ပုံစစ်တာ၊ အလိုအလျောက် ဘာသာပြန်တာ ၊ စက်ကတိုက်ရိုက်နားလည်တဲ့ ဗမာစကားအမိန့်ကို ဖန်တီးတာတွေ ဖြစ်လာနေပါပြီ။ ဟေ့ ဂူးဂဲ - ငါ့အိမ်သာက ရေဘုံဘိုင် လှမ်းပိတ်လိုက်စမ်း လို့ ကျနော်တို့ ဗမာလို ပြောလိုက်ရင် ယူနီကုဒ်စနစ်ကနေ နားလည်ဘာသာပြန်ယူပြီးတော့ စမတ်အိမ်စနစ်ကနေ အလုပ်လုပ်ချင် လုပ်လာတော့မှာကိုး။ ယူနီကုဒ်လုပ်လို့ရတိုင်း ဖြစ်မယ်ထင်ပြီး ဝီဝန့်ဒီမိုကရေစီ = ဒီမိုကရေစီ ချက်ခြင်းပေး လို့တော့ အော်တိုင်းတော့ ရဦးမယ် မထင်သေးပါ။ 

ကဲ ... ရာဇဝင်ထဲမှာ ဇော်ဂျီကို ထားရစ်ခဲ့ကြပါစို့။ သည်ဆောင်းပါးကို ဇော်ဂျီဖောင့် ပြောင်းပြီး ရှယ်ကြ၊ နိုင်ငံပိုင် သတင်းစာတွေ ခရိုနီပိုင် နေ့စဉ်ဂျာနယ်တွေမှာလည်း အကန့်အသတ်မရှိ ဖော်ပြခွင့် ပြုပါတယ်။ ကူးကြ၊ တင်ကြ၊ ရှယ်ကြပါ။ မေတ္တာတွေ ပို့ကြပါ။ သာဓုတွေ ခေါ်ကြပါ။ ကဲ ... ဇော်ဂျီ သင်သွားလိုရာ သွားနိုင်ပြီ။ နောင်ဘ၀ ရှိသေးတယ်ဆိုရင် ဇော်ဂျီဖောင့်ကလေးတယောက်တော့ ယူနီကုဒ်စစ်စစ်ကလေးအဖြစ် ပြန်လည်မွေးဖွားလာနိုင်ပါစေသတည်း။