ထိန္လင္း - မရႀိမဴဖစ္ ရမ္ဘို


မရႀိမဴဖစ္ ရမ္ဘို
ထိန္လင္း

ဇန္န၀ၝရီ ၃၀၊ ၂၀၀၈

ဇန္န၀ၝရီ ၂၅ ရက္ေနႛက စလိုႛ အေမရိကန္ဴပည္ေထာင္စုမႀာ ရံုတင္ေနတဲ့ "ရမ္ဘို" ရုပ္ရႀင္ကား ဳကည့္႓ပီးဳက႓ပီလား။ မဳကည့္ရေသးလိုႛ ကိုယ္တိုင္ သၾားမဳကည့္ဴဖစ္ေသးရင္ေတာင္ နီးစပ္ရာလူေတၾကို သၾားဳကည့္ဖိုႛ တိုက္တၾန္းေစခဵင္ပၝတယ္။ ဇာတ္ကားက ဴမန္မာဴပည္ရဲႚ မေကာင္းတဲ့အေဴခအေနေတၾကို ေကာင္းေကာင္း႒ကီး ရိုက္ဴပထားတာမိုႛ ေကာင္းတဲ့အရသာေရာ မေကာင္းတဲ့အရသာပၝ တခၝတည္း ခံစားသၾားရမယ္လိုႛ ဆိုရပၝလိမ့္မယ္။ ဘယ္သူကမႀ လာဘ္မထိုးရဘဲ ဴမန္မာဴပည္အေဳကာင္း ကမၲာကသိေအာင္ ရုပ္ရႀင္ရိုက္ခဲ့တဲ့သူေတၾကို ကဵေနာ္ကလည္း အခမဲ့ ေဳကာ္ဴငာေပးတဲ့သေဘာေပၝ့။

ဒီဇာတ္ကားကို ဴမန္မာသရုပ္ေဆာင္ေတၾနဲႛ ဴမန္မာဴပည္နယ္စပ္မႀာ ရုိက္လိမ့္မယ္လိုႛ သတင္းစကားေတၾ ႒ကိႂတင္ထၾက္ခဲ့ေပမယ့္ ဴမန္မာဴပည္နဲႛပတ္သက္လိုႛ တစၾန္းတစ ပဲ ပၝလိမ့္မယ္၊ အမဵား႒ကီး ေဇာင္းေပး႓ပီး ရိုက္လိမ့္မယ္လိုႛ မထင္ခဲ့မိပၝဘူး။ တကယ္ေတာ့ အဲဒၝရဲႚ ဆန္ႛကဵင္ဘက္ပၝပဲ။ ဇာတ္ကား စတယ္ဆိုတာနဲႛ ၁၉၈၈ ခုႎႀစ္ကေန ေနာက္ပိုင္းအထိ ဴမန္မာဴပည္ရဲႚ အနိႉာရံု မႀတ္တမ္းမႀတ္ရာေတၾကို ဴပသရင္း ဴပည္တၾင္းစစ္ သက္ဆိုးရႀည္ေနရတဲ့ ဴမန္မာဴပည္အေဳကာင္း မိတ္ဆက္ခဲ့ပၝတယ္။ အဲဒီလို ဓာတ္ပံု ဗီဒီယို မႀတ္တမ္းေတၾကို ဴပသတဲ့အခၝ ၁၉၈၈ ပစ္ခတ္မႁမႀတ္တမ္းေတၾ၊ နယ္စပ္ေဒသက နအဖ စစ္တပ္ရဲႚ ႎႀိပ္စက္ရမ္းကားမႁေတၾကိုသာမက ႓ပီးခဲ့တဲ့ႎႀစ္ကုန္ပိုင္း သံဃာ့အေရးအခင္း ကာလအတၾင္း အာဏာပိုင္ေတၾရႚဲ သတ္ဴဖတ္မႁေဳကာင့္ ပဵံလၾန္ေတာ္မူခဲ့ရတဲ့ ပုဇၾန္ေတာင္ေခဵာင္းအတၾင္းက သံဃာေတာ္ရႚဲ ဓာတ္ပံုမႀတ္တမ္းကုိေတာင္ ေဖာ္ဴပႎိုင္ခဲ့ပၝတယ္။

Beyond Rangoon (1996) ေနာက္ပိုင္း ဴမန္မာဴပည္အေဳကာင္း ထည့္သၾင္းရိုက္ကူးတဲ့ ရုပ္ရႀင္ဆိုလိုႛ Stealth (2005) ဆိုတဲ့ ဇာတ္ကားပဲ ရႀိပၝတယ္။ ဒၝေပမယ့္လည္း အဲဒီကားမႀာက ဴမန္မာဴပည္အေဳကာင္း နည္းနည္းပဲ ထည့္ထားတာဴဖစ္ပၝတယ္။ အထူးသဴဖင့္ အဳကမ္းဖက္သမားေတၾ ခိုေအာင္းေနတဲ့ ရန္ကုန္႓မိႂႛကို ေလေဳကာင္းက သၾားတိုက္တဲ့အခန္းပဲ ပၝတာပၝ။ အဲဒီအခန္းကိုလည္း စတူဒီယိုထဲမႀာပဲ ရိုက္ထားတဲ့ပံု ေပၞပၝတယ္။ ဘာေဳကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတိုႛ သၾားတိုက္တဲ့ ရန္ကုန္႓မိႂႛဟာ လ႖ပ္စစ္မီးေတၾ ထိန္ထိန္လင္းေနတဲ့ တကယ့္႓မိႂႛဴပ ဴဖစ္ေနလိုႛပၝပဲ။

အခု ရမ္ဘို ဇာတ္ကားမႀာေတာ့ ထိုင္း ေ႑မၾအလမၯာယ္ဆရာေတၾအတၾက္ ေ႑မၾဖမ္းေပးသူ ရမ္ဘိုကုိ နယ္စပ္ေန လူထုအတၾက္ ကူညီဖိုႛေရာက္လာတဲ့ အေမရိကန္ ေဆး၀န္ထမ္းတစုက ဴမန္မာဴပည္ဘက္ လိုက္ပိုႛဖိုႛ အကူအညီေတာင္းရာက စ ထားတာဴဖစ္ပၝတယ္။ အဲဒီေဆး၀န္ထမ္းေတၾ ေရာက္ေနတဲ့ရၾာကို နအဖ စစ္တပ္ ၀င္႓ပီး ပစ္ခတ္ သတ္ဴဖတ္ ဖမ္းဆီးမႁေတၾလုပ္၊ အဲဒီ ေဆး၀န္ထမ္းေတၾကို တပ္ရင္း ၃၆၀ ဆီ ဖမ္းေခၞသၾား၊ သူတိုႛကို ေဳကးစားစစ္သားေတၾက လိုက္ကယ္၊ တႎၾယ္ငင္ တစင္ပၝ ဆိုသလို ရမ္ဘိုလည္း အဲဒီ ဴဖစ္ရပ္ထဲကို ေရာက္သၾားရင္း တိုက္ဳကခုိက္ဳကတဲ့အေဳကာင္း ဇာတ္အိမ္ဖၾဲႛထားပၝတယ္။ Beyond Rangoon လို ဴဖစ္ရပ္ေတၾ ေနရာေတၾ အမဵား႒ကီး၊ ဇာတ္အိမ္အကဵယ္႒ကီး ဴပထားတာမဟုတ္ပၝဘူး။ ထိုင္းႎိုင္ငံ မဲေဆာက္ေဒသ၊ ဴမန္မာဴပည္နယ္စပ္ ဖာပၾန္ခရိုင္ဘက္က ကရင္ရၾာကေလး ၂ ခုေလာက္၊ နအဖ စစ္စခန္း နဲႛ ေတာတၾင္းထဲမႀာ ဴဖစ္တဲ့အေဳကာင္းအရာေလာက္ကိုပဲ ဴပထားတာပၝ။

ဒၝေပမယ့္လည္း ထိုင္းဘက္မႀာ ထိုင္းစကား ေဴပာဳကတာ၊ ဴမန္မာဴပည္ဘက္မႀာ ဗမာလို၊ ကရင္လို ေဴပာဳကတာေတၾက ပီဴပင္႓ပီး လိုတဲ့အပိုင္းေလာက္ကိုသာ အဂႆလိပ္စာတန္းထိုးပၝတယ္။ ေတာတၾင္းဇာတ္၀င္ခန္းေတၾ အထူးဴပႂလုပ္ခဵက္ေတၾ အသံစနစ္ေတၾကလည္း ပီဴပင္ပၝတယ္။ ဴမန္မာဴပည္ထဲက ဴဖစ္ရပ္ေတၾနဲႛပတ္သက္လိုႛ အနီးစပ္ဆံုးဴဖစ္ေအာင္ ႒ကိႂးစားထားတဲ့ပံုလည္း ေပၞပၝတယ္။ ဴပည္တၾင္းစစ္ သက္ဆိုးရႀည္မႁရဲႚ ဒဏ္ရာဴဖစ္တဲ့ ေဴမဴမႀႂပ္မုိင္းေတၾအေဳကာင္း အမဵား႒ကီး မေဖာ္ဴပေပမယ့္ မုိင္းေဳကာင့္ ေဴခေထာက္ေတၾ ဴပတ္ေနရသူေတၾကိုေတာ့ တန္းစီ႓ပီး ဴပထားပၝတယ္။

ဴမန္မာရုပ္ရႀင္ေတၾထဲမႀာ ေတၾႛရဖိုႛ လမ္းမဴမင္တဲ့ အပိုင္းကေတာ့ ဇာတ္လမ္းနိဂံုးမတိုင္ခင္ အခန္းပၝပဲ။ နအဖ စစ္တပ္က ဖမ္းထားတဲ့ ေဆး၀န္ထမ္းေတၾကို သၾားကယ္ခဲ့တဲ့သူေတၾနဲႛ ေဆး၀န္ထမ္းေတၾကို စစ္တပ္က ဳကည္းတပ္ေရာ၊ ေရတပ္ကပၝ အတင္းအဓမၳ လိုက္သတ္လိုႛ ဒဏ္ရာ ရသူေတၾရ႓ပီး ေဴပးေပၝက္ပိတ္ေနတဲ့အခဵိန္ ကရင္သူပုန္ေတၾ ေရာက္လာ႓ပီး ကယ္တဲ့အခန္းပဲဴဖစ္ပၝတယ္။

ဒီအခန္းကို ဳကည့္လိုက္ရတဲ့သူေတၾအဖိုႛ ဘယ္သူေတၾဟာ ဘယ္လိုအမဵႂိးအစားလဲဆိုတာ ေတၾးမိသၾားမႀာပၝပဲ။ ရာဇ၀တ္သားကုိ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားက အႎိုင္ယူလိုက္တဲ့ပံုမဵႂိး ေဖာ္ဴပထားတာမိုႛ ဴမန္မာဴပည္သူေတၾရႚဲ အိပ္မက္ေတၾဟာ ဒီအတိုင္း ဴဖစ္ေလမလားလိုႛေတာင္ ေတၾးလိုက္မိပၝတယ္။ ကိုယ္တိုင္ ဒၝရိုက္တာလုပ္ထားတဲ့ စေတာလံုး က ဴမန္မာဴပည္သူေတၾကို ကူညီတဲ့အေနနဲႛ ရိုက္ကူးခဲ့တဲ့အေဳကာင္း နိဂံုး စာတန္းထိုးတဲ့အခၝ ထည့္ထားပၝတယ္။

ရုပ္ရႀင္ဳကည့္ဴဖစ္တဲ့အခဵိန္က ရံုးဖၾင့္ရက္ရဲႚည ေနာက္ဆံုးပၾဲစဥ္ဆိုေတာ့ ရုပ္ရႀင္ရံုထဲမႀာ လူမဴပည့္ပၝဘူး။ ဒၝေပမယ့္လည္း ထူးထူးဴခားဴခား ဴဖစ္ရပ္ကိုေတာ့ ႒ကံႂခဲ့ရပၝတယ္။ အဲဒၝကေတာ့ ဇာတ္သိမ္းလိုႛ စာတန္းထိုးလိုက္တာနဲႛ ခန္းမရဲႚ ေနရာ ၂ ေနရာ၊ ၃ ေနရာေလာက္က တ႓ပိႂင္တည္းလိုလို ထၾက္လာတဲ့ လက္ခုပ္သံပဲဴဖစ္ပၝတယ္။ အဲဒီေနာက္မႀာေတာ့ ပရိသတ္အားလံုးရႚဲ လက္ခုပ္သံေတၾ ညံသၾားပၝေတာ့တယ္။ ဒၝဟာ ရမ္ဘိုရႚဲ ေအာင္ဴမင္မႁ၊ ဴမန္မာဴပည္အတၾက္ အားေပးမႁပဲ ဴဖစ္ပၝလိမ့္မယ္။ နအဖ အေနနဲႛ သူတိုႛစစ္တပ္ရဲႚ ဆိုးယုတ္မႁေတၾ၊ ရက္စက္မႁေတၾကို သိေအာင္ ဴပခဵင္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ဴဖင့္ သူတိုႛရႚဲ ေအာင္ဴမင္မႁလည္း ဴဖစ္ေပတယ္လိုႛ ဆိုရမလိုပၝပဲ။ ေသခဵာတာကေတာ့ ဴမန္မာဴပည္အေဳကာင္းကို ကမၲာက ပို႓ပီး အာရံုစိုက္လာႎိုင္ပၝတယ္။

ဒုတိယ ကမၲာစစ္၀န္းကဵင္နဲႛ ေနာက္ပိုင္းကာလေတၾတုန္းက Bombs Over Burma (1943)၊ Objective, Burma! (1945)၊ The Purple Plain (1954)၊ Escape to Burma (1955)၊ The Burmese Harp (1956)၊ The Bridge on the River Kwai (1957)၊ Never So Few (1959) ဆိုတဲ့ ဴမန္မာဴပည္အေဳကာင္း၊ ဴမန္မာဴပည္နဲႛ ဆက္ႎၾယ္တဲ့ ရုပ္ရႀင္ဇာတ္ကားေတၾ ဆက္တိုက္ ထၾက္လာခဲ့သလို "ရမ္ဘို" လို ကားမဵႂိး ဆက္႓ပီး ထၾက္လာႎိုင္ရင္ဴဖင့္ ဴမန္မာဴပည္ရႚဲ အေနအထားေတၾကို ကမၲာက ပို႓ပီး သိ၊ ပို႓ပီး အာရံုစိုက္လာမႀာ မလၾဲပၝဘူး။ ဴမန္မာဴပည္ ဒီမိုကေရစီေရးေဴပာင္းလဲမႁ ေတာ္လႀန္ေရး႒ကီးမႀာ ဒီလို ကူညီမႁေတၾက မရႀိမဴဖစ္ လိုအပ္ခဵက္ေတၾပဲ မဟုတ္ပၝလား။

Comments