အိုလံပစ္ သပိတ္ ျမန္မာ သပိတ္ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္း
ေဒၚသင္းသီရိ (ဗြီအိုေအ၊ မတ္လ ၂ ရက္ ၂၀၀၈ ) ေကာက္ႏုတ္ခ်က္
မတ္ ၂၊ ၂၀၀၈
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီအိုလံပစ္ပြဲေတာ္ႀကီးကို တ႐ုုတ္ႏိုင္ငံ၊ ေပက်င္းၿမိဳ့မွာ ႀကီးက်ယ္ခန္းနားစြာ က်င္းပႏိုင္ဖို ့ အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရက အစြမ္းကုန္ ျပင္ဆင္ေနပါၿပီ။ အခုလို အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပခြင့္ ရတာဟာ ရွားရွားပါးပါး အခြင့္အေရးတရပ္ျဖစ္တာမို ့ တ႐ုတ္အစိုးရအေနနဲ ့ “၀မ္းေ၀ါလ္ ၀မ္းဒရင္းမ္” အိမ္မက္တခု ကမၻာတခုရယ္လို ့ အမည္ေပးေေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး အစည္ကားဆံုး က်င္းပႏိုင္ဖို ့အတြက္ စိုင္းျပင္းေနၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အားကစားပြဲေတာ္က်င္းပမယ့္ ၿမိဳ ့ေတာ္ အတြင္းမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ေလထုညစ္ညမ္းမႈ ျပႆနာေတြနဲ ့ လူ ့အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြအေပၚကို ေထာက္ျပေ၀ဖန္မႈေတြလည္း ရွိေနတာမို ့ တ႐ုတ္အစိုးရအေနနဲ ့ ေစာေစာပိုင္းအခ်ိန္ေတြကတည္းက အေတာ္ကေလးကို ဒီျပႆနာေတြအေပၚ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို ့ အတြက္လည္း ႐ုန္းကန္ေနရပါတယ္။
တ႐ုတ္အစိုးရဟာ အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို က်င္းပႏုိင္ဖို ့အတြက္ ေဒသတြင္းက အတိုက္အခံေတြနဲ ့လူ ့အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပေျပာဆိုေနသူေတြကို ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မွဳေတြ ျပဳလုပ္ေနတယ္လို ့ႏိုင္ငံတကာ လူ ့အခြင့္အေရးအဖြဲ ့ေတြကလည္း ေျပာဆိုေနပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ တ႐ုတ္အစိုးရ ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥအပါအ၀င္ ဆူဒန္ႏိုင္ငံက ဒါဖိုး အေရးျပႆနာေတြကိုပါ မသိက်ဳိးကၽြံျပဳေနၿပီးေတာ့ အဲဒီႏိုင္ငံေတြက အာဏာရွင္အစိုးရေတြနဲ ့ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံေနမႈေတြ၊ စီးပြားေရး ကုန္သြယ္ေနမႈေတြအေပၚကို လည္း ႏိုင္ငံတကာ လူ ့အခြင့္အေရးအဖြဲ ့ေတြက အျပင္းအထန္ေထာက္ျပေနၾကပါတယ္။
ကမၻာ့အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ ကို လက္ခံက်င္းပမယ့္ အစိုးရမွာ လူ ့ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာကိစၥေတြကို လိုက္နာက်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံမဟုတ္္တဲ့အတြက္ အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို ဆန္ ့ က်င္သပိတ္ေမွာက္ၾကဖို ့လည္း လႈပ္ရွားမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကပါတယ္။
တိုက္ဆုိင္မႈတခုကေတာ့ အိုလံပစ္ပြဲေတာ္က်င္းပမယ့္ ဩဂုတ္လ ၈ ရက္ေန ့ဟာ ၁၉၈၈ ခု ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီ လူထုလႈပ္ရွားမႈ အထိမ္းအမွတ္ ရွစ္ေလးလံုးရက္နဲ ့လည္း တိုက္ဆိုင္ေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ခက္ခဲဆိုး၀ါးလွတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ ့ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရ
“အခုက်ေနာ္တို ့ပီကင္းအိုလံပစ္ပြဲေတာ္နဲ ့ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သပိတ္ေမွာက္ၾကဖို ့က်ေနာ္တုိ ့တိုက္တြန္း ႏိုးေဆာ္ တဲ့လုပ္ရပ္ဟာ တ႐ုတ္အစိုးရအေပၚမွာ ထင္ေၾကးနဲ ့လုပ္လိုက္တဲ့ ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး၊ ေနာက္တခု ေျပာခ်င္တာက အခုလို အိုလံပစ္ ဘိြဳင့္ေကာက္ လုပ္ရတာသည္ က်ေနာ္တို ့အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူျပည္သားေတြအေနနဲ ့က်ေနာ္တို ့ အခြင့္အေရးကို က်ေနာ္တို ့ခုခံကာကြယ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ဆန္ ့က်င္ေရး၊ တ႐ုတ္မုန္းတီးေရးစိတ္ဓာတ္ က်ေနာ္တုိ ့မွာ လံုး၀မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို ့ဟာ တ႐ုတ္ျပည္သူျပည္သားေတြနဲ ့တသားတည္းရွိေနပါတယ္။ ဒီမိုုကေရစီနဲ ့လူ ့အခြင့္အေရးကို က်ေနာ္တို ့လိုလားပါတယ္။ ျမတ္ႏိုးပါတယ္။ အိုလံပစ္ဘိြဳင့္ေကာက္လုပ္ရျခင္း ဟာ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ ့လူမိုက္အားေပး ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီကို က်ေနာ္တို ့ဟာ ဆန္ ့က်င္ဆႏၵျပျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္”
၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင
ဒါေပမယ့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ သူတို ့နားလည္မႈလြဲတာ မဟုတ္ေၾကာင္းနဲ ့တ႐ုတ္အစိုးရအေနနဲ ့ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚမွာ ဖိအားေပးေျပာဆိုမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြအေပၚမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ္လို ့၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ကိုထြန္းျမင့္ေအာင္က ေျပာပါတယ္။
“တ႐ုတ္အစိုးရအေနနဲ ့မစၥတာ ဂမ္ဘာရီ သြားတဲ့အခါမွာေရာ တ႐ုတ္အစိုးရအေနနဲ ့ထုတ္ျပန္တဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ေတြမွာေရာ က်ေနာ္တို ့ၾကားေနရတာေတြကေတာ့ ျမန္မာျပည္ဒီမိုကေရစီေရး၊ ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးမႈျဖစ္ေျမာက္ေရးမွာ သူတို ့အေနနဲ ့တိုက္တြန္းပါတယ္၊ အားေပးပါတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီလိုပဲ ေျပာေနတယ္။
ဒီလိုပဲေျပာေနတာဟာ စကားအရာသာ က်ေနာ္တို ့တိုင္းျပည္ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ ေစ့ေဆာ္တိုက္တြန္းေနတယ္လို ့ေျပာတယ္၊ ဒါေပမယ့္ တဖက္မွာ လက္ေတြ ့က်ေတာ့ သိသာ ထင္သာျမင္သာတဲ့ တိုးတက္မႈေတြ ဒီမိုကေရစီေရးေဆာင္ရြက္မႈေတြ ဘာတခုမွကို ျဖစ္မလာဘဲနဲ ့တဖက္မွာသာ စစ္အစိုးရကို အားေပးေထာက္ခံမႈေတြက ထင္သာျမင္သာေနတယ္ဗ်ာ၊
ဒါေၾကာင့္မို ့လို ့က်ေနာ္တို ့ေျပာခ်င္တာက အခုအခ်ိန္ကစၿပီးေတာ့ေပါ့ဗ်ာ တ႐ုတ္အစိုးရအေနနဲ ့က်ေနာ္တို ့တိုင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီနဲ ့လူ ့အခြင့္အေရးထြန္း ကားေရး၊ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ကို ထိေရာက္တဲ့ ထင္သာျမင္သာတဲ့ တိုးတက္မႈေတြကို ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မယ္ဆိုလို ့ရွိရင္ က်ေနာ္တို ့နဲ ့တ႐ုတ္အစိုးရ ၾကားထဲမွာ အခုလို ျပႆနာေတြရွိေနစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး”
ပီကင္းအိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို ဆန္ ့က်င္သပိတ္ေမွာက္ၾကဖို ့ကိစၥဟာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ အတြင္းမွာလည္း လႈပ္ရွားမႈေတြျဖစ္လာပါတယ္။ အေမရိကန္အေျခစိုက္ US Campaign for
“က်ေနာ္တို ့ကဒီအစိုးရေတြကုိက်ေနာ္တို ့မလႈံ ့ေဆာ္ဘူး။ ဒီ အိုလံပစ္အားကစားသမားေတြကို လႈံ ့ေဆာ္တာ မဟုတ္ဘူး၊ က်ေနာ္တုိ ့က ျပည္သူေတြကိုလႈ ့ံေဆာ္တာ၊ ျပည္သူေတြအေနနဲ ့က်ေနာ္တို ့ေတာင္းဆိုတာ ၁ အခ်က္ အိုလံပစ္ အခမ္းအနားကိုဗ်ာ အိုးပန္းနင္း စာရီမိုရီ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားက စလို ့ပိတ္ပြဲအခမ္းအနားအထိ အိုလံပစ္ပြဲတေလွ်ာက္လံုးကို တယ္လီဗီရွင္းကေနမၾကည့္ၾကဖို ့၊ အဲဒီေန ့ေတြမွာ တယ္လီဗီရွင္းပိတ္ထား လိုက္ေပါ့ဗ်ာ သို ့မဟုတ္လည္း အုိလံပစ္အစီအစဥ္လာတဲ့ တယ္လီဗီရွင္းကိုပိတ္လိုက္ေပါ့့။
ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ အိုလံပစ္နဲ ့ပတ္သက္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ပစၥည္းေရာင္းခ်တာေတ
ေနာက္ ၃ အခ်က္ကေတာ့ အဲဒီလိုအိုလံပစ္ က်င္းပတဲ့အခ်ိန္ ဒီအိုလံပစ္က်င္းပတဲ့ အခ်ိန္အခါသမယက က်ေနာ္တို ့ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုႀကီးျဖစ
အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဘာသာေရး ဆုေတာင္းပြဲေတြလုပ္ဖုိ ့ေနာက္တခါ ျမန္မာ့အေရးကိစၥေဆြးေႏြးပြဲေတြလ
ေနာက္ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတ
အဲလိုနည္းနဲ ့က်ေနာ္တို ့ရဲ့လႈပ္ရွားမႈဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ ထိေရာက္တယ္၊ က်ေနာ္တို ့က တ႐ုတ္အစိုးရကုိ ဘယ္ေလာက္ထိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဖိအားေပးတယ္ဆိုတာကို ျပသဖုိ ့အစီအစဥ္ရွိပါတယ္”
ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏုိဘယ္ဆုရွင္ေတြျဖစ္ၾကၿပီး ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးကို အားေပးေထာက္ခံသူေတြလည္းျဖစ္ၾက တဲ့ ေတာင္အာဖရိကတုိက္က ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္တူးတူးနဲ ့အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ဂ်ဴိဒီ၀ီလီလ်ံတို ့ဦးေဆာင္ ၿပီးေတာ့လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ ့ဆူဒန္ႏိုင္ငံရဲ့ အေရးကိစၥေတြအေပၚမွာထားရွိတဲ့ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ့ သေဘာထားေတြ မေျပာင္းလဲဘူးဆိုရင္ ပီက်င္းအိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို သပိတ္ေမွာက္မယ္လုိ ့ေျပာဆုိေနသလုိ ေဟာလိ၀ုဒ္က ႐ုပ္ရွင္ ဒါ႐ိုက္တာ စတီဗင္စပီးဘတ္ကေတာ့ အုိလံပစ္ အႏုပညာအၾကံေပးတာ၀န္ကေန ႏႈတ္ထြက္သြားပါတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားသူ
“ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ ့အပိုင္းမွာေတာ့ က်ေနာ္တို ့ရဲ့ ခုနလိုကန္ ့ကြက္ဖို ့ေခၚတဲ့ ကိစၥဟာဆိုလို ့ရွိရင္ဘယ္ေလာက္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိမလဲဆိုတဲ့ ေသခ်ာမေျပာႏိုင္ပါဘူးခင္ဗ်။
ဥပမာ က်ေနာ္ထိေရာက္မႈအပိုင္းကို ေျပာရမယ္ ဆိုလုိ ့ရွိရင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ ့သူတို ့ရဲ့ သံတမန္ေရးအပိုင္းမွာဆိုလို ့ရွိရင္ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ ့ဒီ က်ေနာ္တို ့ ျမန္မာကိစၥအပါအ၀င္ ဆူဒန္ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ဒါဖိုးေဒသေပါ့။ ဆိုေတာ့ အဲဒီကိစၥေတြကို သူ ့အေနနဲ ့ပိုၿပီးေလးေလး နက္နက္ စဥ္းစားဖို ့လိုလာၿပီ၊ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ အာဏာရွင္အစိုးရေတြကို ဆက္ၿပီးေတာ့ ေထာက္ပံ့ ဆက္ဆံေနတဲ့ သူတို ့ရဲ့ မူ၀ါဒေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ဖို ့လိုလာၿပီဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က စဥ္းစားဖို ့ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
ဆိုေတာ့ အခုလည္း သူ ့ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး႒ာနက ဒီကိစၥေတြကို ထုတ္ေျပာေနရ တာေတြျဖစ္လာပါၿပီ။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ အခုလို က်ေနာ္တို ့ကန္မ္ပိန္းေခၚတဲ့ကိစၥေပါ့ေနာ္ ဒါကက်ေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန္ ့ စည္း႐ံုးႏိုင္မွပဲ သြားၿပီး ဖိအားသက္ေရာက္မႈရိွပါလိမ့္မယ္၊ က်ေနာ္တို ့က်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန္ ့ မစည္း႐ံုးႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ဒီေလာက္အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိမယ္လ
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာစစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမွဳတ္ႏွံမႈေတြ အမ်ားဆံုးလုပ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံတခု ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးဟာလည္း ျပည္တြင္းေရးသက္သက္သေဘာထားတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္သလို ျမန္မာ့အေရး ကိစၥကို ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေျဖရွင္းဖို ့ႀကိဳးစားစဥ္မွာလည္း တ႐ုတ္အစိုးရက ဗီတိုအာဏာသံုးၿပီး ပယ္ခ်ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာ ႀကိဳးစားေနတဲ့ လူ ့အခြင့္အေရးတိုးတက္မႈ ေျခလွမ္းေတြအေပၚမွာ တ႐ုတ္အစိုးရဟာ အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိသလို မိမိႏိုင္ငံအတြင္းမွာေတာင္မွပဲ လူ ့အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြရွိတယ္၊ ပီက်င္းအိုလံပစ္ အားကစားပြဲေတာ္ေၾကာင့္ သတင္းနဲ ့စာနယ္ဇင္းသမားေတြကို ပိုမို ဖမ္းဆီးလာတာမို ့ျပင္သစ္အေျခစိုက္ အာရ္အက္အက္ဖ္ ေခၚ နယ္ျခားမဲ့ သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ ့ကလည္း တ႐ုတ္အစိုးရကို ေ၀ဖန္ေျပာဆိုရင္း အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို ဆန္ ့က်င္သပိတ္ေမွာက္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြျပဳလုပ္ ေနပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ ေဂ်ာ့ဘုရွ္ ကေတာ့ ပီက်င္းအိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို သူသြားမွာျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ ကမၻာ့အားကစားပြဲေတာ္တခုကို သြားေရာက္အားေပးတာျဖစ္သလို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြနဲ ့ ေတြ ့ တဲ့အခါ ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥအပါအ၀င္ ဆူဒန္အေရးကိစၥေတြကို ေျပာဆိုဖို ့သူ ့အေနနဲ ့ႏႈတ္ဆိတ္ေနမွာမဟုတ္ဘူးလို ့ ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ့္ရဲ့ ခရီးစဥ္က ရွင္းပါတယ္၊ အိုလံပစ္အားကစားပြဲေတာ္အတြက္ပါ။ က်ေနာ္အေနနဲ ့အဲဒီအေပၚခြဲျခားၿပီး ျမင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္သမၼတနဲ ့ေတြ ့တဲ့အခါ က်ေနာ္တို ့အဓိကထားၿပီး ေျပာဆိုေနတဲ့ အေရးကိစၥေတြ အေပၚ ေဆြးေႏြးမွာပါ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ လြတ္လပ္မႈရွိဖို ့၊ လူ ့အခြင့္အေရးေတြ တိုးတက္လာဖို ့နဲ ့ ေတာင့္တင္းခိုင္မာတဲ့ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းေတြ ျဖစ္ထြန္းလာဖို ့အတြက္လည္း အခ်ိန္တိုင္း ေတြ ့ဆံုမႈေတြတိုင္းမွာ ေျပာဆိုေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥ၊ ဒါဖိုးျပႆနာ၊ အီရန္အေရးေတြနဲ ့ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း တ႐ုတ္အစိုးရ ကို ေျပာေနပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကိုေရာက္တဲ့အခါ ဒီကိစၥေတြကိုေျပာဖို ့က်ေနာ့္အေနနဲ ့ႏႈတ္ဆြံံ ့ေနမွာမဟုတ္ ပါဘူး”
အခုလို တ႐ုတ္အစိုးရရဲ့ ပီကင္းအုိလံပစ္အားကစားပြဲကို ဆန္ ့က်င္သပိတ္ေမွာက္မႈေတြဟာ ပြဲေတာ္ရက္နီးကပ္ လာတာတဲ့အမွ် ေတာ္ေတာ္ေလး ဆူဆူညံညံျဖစ္လာသလို ႏိုင္ငံတကာအတြင္းမွာလည္း ပိုမိုသတိထား ေစာင့္ ၾကည့္စရာသတင္းတခုလည္း ျဖစ္လာပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရဘက္ကေတာ့ အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ႏုိင္ငံေရး အသံုးခ်မႈေတြ မလုပ္ဖို ့ေျပာဆိုေနသလို ရွားရွားပါးပါးက်င္းပခြင့္ရတဲ့ အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ကို သူတို ့အေနနဲ ့နာမည္ ပ်က္မက်န္ခဲ့ရေလေအာင္လည္း အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားေနပါတယ္ရွင္။
Comments