ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စာေပအႏုပညာ (၉)
ဆရာ မင္းသုဝဏ္၏ အေရးေတာ္ပံု မွတ္တမ္းမ်ား
ထိန္လင္း
ေအာက္တုိဘာ ၅၊ ၂၀၀၈
ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္ဟာ ပထမ ေက်ာင္းသားသပိတ္ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ၁၉၂ဝ မွာ အသက္ ၁၁ ႏွစ္သာ ရွိေသးတယ္ဆိုေတာ့ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ မရွိေပမယ့္ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာ ေပၚေပါက္တဲ့ ဒုတိယေက်ာင္းသားသပိတ္မွာေတာ့ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္မႈမရွိရင္ေတာင္ သြယ္ဝိုက္ေသာနည္းအားျဖင့္ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ပတ္သက္ခဲ့ပံုက ဒီလိုပါ။ ေနာင္အခါ လူထုေဒၚအမာ လို႔ အမည္တြင္မယ့္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ အမာက အဲဒီတုန္းက သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသူပါ။ သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြဟာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ ေျမာက္ဘက္ စခန္းဇရပ္မွာ သပိတ္ေမွာက္ေကာင္စီကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ ေက်ာင္းသူေတြကို ေမာ္လၿမိဳင္ဇရပ္မွာ ေနရာခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္ ဆရာမင္းသုဝဏ္က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ အခ်ိန္ျပည့္နည္းျပဆရာ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ သူက သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားေတြရွိရာ ေရႊတိဂံုေစတီကို ေရာက္သြားတုန္း လူထုေဒၚအမာရဲ႕ ေအာ္တိုစာအုပ္ထဲမွာ အခုလို ေရးေပးခဲ့ပါတယ္။
အမာသည္ အေပ်ာ့မဟုတ္
အေျဖာင့္သည္ အေကာက္မဟုတ္
အျဖဴသည္ အမည္းမဟုတ္။
အမာကို မေပ်ာ့ေစႏွင့္
အေျဖာင့္ကို မေကာက္ေစႏွင့္
အျဖဴကို မမည္းေစႏွင့္။
ဆရာ့လက္ေရးနဲ႔ ေရးေပးခဲ့တဲ့ အဲဒီမွတ္တမ္းစာအုပ္ကေလးကို လူထုေဒၚအမာက တသက္လံုး သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဆရာမင္းသုဝဏ္ ကြယ္လြန္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေဆာင္းပါးေရးသားခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေက်ာင္းသားသပိတ္ ေပၚေပါက္တဲ့အခ်ိန္မွာ တကၠသိုလ္အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းဆရာအမ်ားစုက ေက်ာင္းသားေတြကို သပိတ္လွန္ၿပီး စာသင္ခန္းကို ျပန္ဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ၾကတဲ့အခ်ိန္ပါ။ အဲဒီလိုအခ်ိန္မွာ သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသူကုိ အားေပးခဲ့တဲ့ ဆရာ့ရဲ႕စိတ္ထားက ဘယ္လိုရွိမယ္ဆိုတာ ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါတယ္။ သေျပညဳိ၊ ဇာနည့္ထံုး၊ အမ်ဳိးသားေအာင္ပြဲေန႔ မဂၤလာႏႈတ္ခြန္းဆက္ စတဲ့ လြတ္လပ္ေရး အမ်ဳိးသားေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ကဗ်ာေတြ ေရးသားခဲ့သလို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း တို႔ကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့စာေပမ်ားလည္း ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈကာလထဲမွာ စာေပတာဝန္ထမ္းေဆာင္ရင္း ပါဝင္လာခဲ့တဲ့ ဆရာမင္းသုဝဏ္ဟာ ၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံုကာလအတြင္းမွာလည္း တာဝန္ေက်ခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စာေပအႏုပညာရွင္ေတြရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရး ေတာင္းဆိုခ်က္ ေၾကညာခ်က္မွာ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ စာေရးဆရာငယ္ေတြက သြားေရာက္ ေျပာဆိုၾကတဲ့အခါ ေၾကညာခ်က္ကိုေတာင္ မၾကည့္ဘဲ လက္မွတ္ထိုးေပးခဲ့သလို အေရးေတာ္ပံုကာလအတြင္း ကမာရြတ္ၿမိဳ႔နယ္မွာ စာေရးဆရာသမဂၢ ဖြဲ႔ေတာ့ ဆရာႀကီးက နာယကအျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။
၈၈ အေရးေတာ္ပံုကာလအတြင္း ညလံုးေပါက္ ဆႏၵျပခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဆီကို ဆရာႀကီး ေရာက္လာခဲ့ပံုအေၾကာင္း ကဗ်ာဆရာ ေမာင္စြမ္းရည္က အခုလို ေျပာျပဖူးပါတယ္။
“(ဆရာႀကီးက)လွည္းတန္းလမ္းမဘက္က ဝင္လာတယ္၊ ဆႏၵျပတဲ့ေနရာကို။ ဝင္လာေတာ့ သူ႔ေနာက္က အမ်ဳိးသမီးငယ္ငယ္တစ္ေယာက္က တြဲလာတယ္ေပါ့ေလ။ တြဲလာေတာ့ က်ေနာ္ေတြ႔ေတာ့ ‘ဟာ - ဆရာ၊ လာ လာ’ ဆိုေတာ့ ဆရာက ၾကည့္ၿပီး စိတ္ထိခိုက္ၿပီး မ်က္ရည္ေတြက်ေနတယ္။ မ်က္ရည္ေတြက်ၿပီးေနေတာ့ က်ေနာ္က ‘ဆရာေရ - ဒီကေလးေတြ တညလံုးပဲ မိုးစိုႀကီးထဲေနၾကတယ္။ အငယ္ေတြေရာ အႀကီးေတြေရာ’ဆိုေတာ့ ကေလးေတြကြယ္ ဒုကၡခံလိုက္ၾကတာ၊ သနားလိုက္တာ။ သတၱိလည္း ေကာင္းလိုက္ၾကတာ - တဲ့။ ဒီလို ေသနတ္ေတြ ဘာေတြ ပစ္ၾကခတ္ၾက လုပ္ေနၾကတဲ့အထဲထဲမွာ ဒီလို လုပ္ေဖာ္ရၾကေသးတယ္။ တာဝန္ေက်တယ္။ ဒီကေလးေတြကို ငါ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္ကြယ္လို႔ ေျပာၿပီးေတာ့ ငိုေနေတာ့ သူ႔သမီးက ေခ်ာ့ေခၚသြားတယ္ေပါ့ေလ။ က်ေနာ္လည္း လိုက္ပို႔လိုက္တယ္။ အေတာ္ေလးေရာက္ေအာင္ လိုက္ပို႔ၿပီး က်ေနာ္ျပန္လာတယ္။ ျပန္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ အထဲကေကာင္ေတြ ထြက္လာတယ္။ ခုနက အဘိုးႀကီးက ဘယ္သူတုန္းတဲ့ တစ္ေယာက္က။ ‘ဟာ - မင္းတို႔ကြာ’ လို႔။ ဆရာႀကီး မင္းသုဝဏ္ေလ လို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ အဲဒီမွာတင္ ဆရာႀကီး မင္းသုဝဏ္ဆိုတာနဲ႔ ျပန္ေခၚေပးပါတဲ့။ ေဘးကလူေတြ ဝုန္းဆို ထ လာၿပီးေတာ့ ဆရာ - ျပန္ေခၚေပးပါ၊ ျပန္ၿပီးေတာ့ ဖိတ္ၾကားေပးပါတဲ့။ ဟာ - သူ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ေနရွာပါတယ္။ မလုပ္ပါနဲ႔ လို႔။ ေတာ္ေတာ္စိတ္ထိခိုက္သြားတယ္၊ မလုပ္ပါနဲ႔ ဆိုေတာ့ မဟုတ္ဘူး တဲ့၊ က်ေနာ္တို႔က ခဏေလးျဖစ္ျဖစ္ ေသေသခ်ာခ်ာ ဆရာႀကီးကို မ်ားမ်ားမဟုတ္ပါဘူး၊ အားေပးစကားေလး တစ္ခြန္း ႏွစ္ခြန္းျဖစ္ျဖစ္၊ က်ေနာ္တို႔က ဒီအတိုင္း ဆရာႀကီးကို ျပန္ျမင္ရရင္ျဖစ္ျဖစ္၊ က်ေနာ္တို႔က ဆရာႀကီးမွန္းမသိလို႔ ဂါရဝ မျပဳလိုက္ရလို႔ပါ တဲ့။ ကန္ေတာ့ခ်င္ပါတယ္ ဘာတယ္ ဆိုေတာ့ ဆရာႀကီးဆီ က်ေနာ္သြားပါတယ္။
သြားၿပီးေတာ့ ဆရာႀကီးေရ - အဲဒီလိုပဲ တပည့္ေတြက ကန္ေတာ့ခ်င္တယ္။ ဆရာႀကီးအေနနဲ႔ မေျပာႏိုင္ရင္လည္း မေျပာပါနဲ႔ဆိုေတာ့ ‘ငါအရွက္ကြဲပါတယ္ကြာ။ ငါမေအာင့္ႏိုင္ဘူးကြ။ ဒီကေလးေတြကို ျမင္ရေတာ့ မ်က္ရည္မဆည္ႏိုင္ဘူးကြ။ အဲဒါေၾကာင့္ ငါ မလိုက္ပါရေစနဲ႔ကြာ’ ဆိုၿပီး ‘ခဏ ေန’ ဆိုၿပီးေတာ့ သူ ဂ်ပန္ျပည္က ပို႔စကတ္ ကတ္ျပားေလးတစ္ခု ဆြဲယူလိုက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီေပၚမွာ ေက်ာဘက္မွာ ကဗ်ာေရးပါတယ္။ သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားေတြကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့ကဗ်ာပါပဲ။ အဲဒီကဗ်ာကို ေရးၿပီးေတာ့ ဒီကဗ်ာေလးနဲ႔ မင္း သြားဖတ္လိုုက္ပါတဲ့။ သြားဖတ္ခိုင္းေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြက က်ေနာ့္ကို ႀကိဳဆိုၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုလဲ၊ ဘယ္လိုလဲ ေပါ့ေလ။ ဆရာႀကီးက စိတ္မေကာင္းဘူး။ သူ အိေျႏၵမဆည္ႏိုင္ဘူး။ ေျပာလို႔ဆိုလို႔လည္း ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့မွ အဆင္ေျပရင္လည္း လာခဲ့လိမ့္မေပါ့ကြာ။ သြားေခၚတာေပါ့ လို႔။ အခု ဆရာႀကီးက ကိုယ္တိုင္ ကဗ်ာေရးၿပီးေတာ့ ေပးလိုက္တယ္။ ငါ့ကို ဖတ္ျပပါလို႔ မွာလိုက္တယ္ဆိုေတာ့ လက္ခုပ္ၾသဘာ ေပးၿပီးေတာ့ ဖတ္ျပခိုင္းတယ္။ က်ေနာ္ကလည္း ဖတ္တာက ညံ့တယ္။ ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာ - အားမရဘူး၊ ထပ္ဖတ္ပါဦး၊ က်ယ္က်ယ္ဖတ္ပါဗ်ဳိ႔ဆိုေတာ့ က်ေနာ္လည္း အဲဒါကို ဘယ္ႏွစ္ေခါက္မွန္းမသိဘူး ဖတ္ရတယ္။ လက္ခုပ္ၾသဘာ တေျဖာင္းေျဖာင္းနဲ႔။ ဆရာႀကီး ဂုဏ္ျပဳတဲ့ကဗ်ာပါ”
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ အေရြးခံရၿပီးတဲ့ေနာက္ ဆရာႀကီးရဲ႕ ကေလာင္ကို စစ္အစိုးရက ကန္႔သတ္ပိတ္ဆို႔ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို ကာလအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန ပထမဆံုး လြတ္ေျမာက္လာၿပီး ၿခံေရွ႕ေဟာေျပာပြဲေတြနဲ႔ ၿခံတြင္းမွာ အခမ္းအနားေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကာလ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ၿခံအတြင္းက မ႑ပ္ထဲမွာျပဳလုပ္တဲ့ လူငယ္မ်ားအတြက္ ပညာေပးေဟာေျပာပြဲတစ္ခုမွာ ဆရာႀကီးက ‘ရွိတ္စပီးယား ဖြားျမင္ရာသို႔’ ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ အဂၤလန္အေတြ႔အႀကံဳတခ်ဳိ႔အေၾကာင္းကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြအားလံုး မမွတ္မိေပမယ့္ ဆရာႀကီးေပးထားတဲ့ အဲဒီေခါင္းစဥ္ကေလးကို ႀကိဳက္လို႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ ‘ဦးဖိုးက်ား ဖြားျမင္ရာသို႔’ ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဆရာႀကီး မင္းသုဝဏ္လို ဂုဏ္ျပဳထိုက္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြက က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္မွာ အမ်ားႀကီး ေပၚထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း လူစြမ္းေကာင္းဆိုရင္ ႏွိမ္နင္းတတ္တဲ့ ဟိုး သက္ဦးဆံပိုင္ ပေဒသရာဇ္စနစ္ရဲ႕ အေလ့အထေတြ ဆက္လက္တည္ရွိခဲ့လို႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ တိမ္ျမဳပ္ေပ်ာက္ကြယ္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍သာ လြတ္လပ္တဲ့ တိုင္းျပည္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပညာရွင္ေတြဟာ ပညာရွင္ေတြနဲ႕ ေလ်ာ္ညီတဲ့ အဆင့္အတန္းတစ္ခုမွာ ရပ္တည္ရွင္သန္ႏိုင္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္သူမ်ား ေအးခ်မ္းတဲ့ အရိပ္ေအာက္မွာ ေနထိုင္ခြင့္ ရရွိပါေစ။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ထိန္လင္း (၃ဝ၊ ၉၊ ၂ဝဝ၈)
၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၃ ရက္ေန႔ ေနာ္ေဝအေျခစိုက္ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ၏ ထုတ္လႊင့္ခ်က္အား ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါသည္။
Comments