Golden Triangle Part 4

အဆိပ္အေတာက္ ေရႊၾတိဂံ ရွင္းတမ္း

တရုတ္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား ေရးသည္။ ျဖဴစင္ ဘာသာျပန္သည္။

အခန္းဆက္ ဘာသာျပန္ မွတ္တမ္း - ၄

ႏို၀င္ဘာ ၂၈၊ ၂၀၀၈

အပုိင္း (၃)

ထေျမာက္ေအာင္ျမင္မႈ သရဖူေဆာင္း ေရႊႀတိဂံကူမင္တန္ အႂကြင္းအက်န္ ဘိန္းရာဇာမ်ား

ကူမင္တန္အႂကြင္းအက်န္ လီမိတပ္နဲ႔အတူ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္း ေရႊႀတိဂံဘက္ဆီ ဆုတ္ခြာ သြားၾကတယ္။ နယ္ေျမရပ္ျခား တရပ္တေက်းမွာ အထီးက်န္ဘဝ စစ္တပ္အျဖစ္ 'ႏုိင္ငံအထဲက ႏုိင္ငံ' အသြင္သ႑ာန္ျဖင့္ စီမံကြပ္ကဲအုပ္ခ်ဳပ္ရပါတယ္။ ဒီတပ္ပ်က္အင္အားစုႀကီး ေရႊႀတိဂံဆီ အတင္း ထုိးေဖာက္ ဝင္ေရာက္လာၾကၿပီး ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းရဲ႕ တမူထူးျခားတဲ့ လူေနမႈအသြင္သ႑ာန္ကုိ အတင္းပဲ ေျပာင္းလဲပစ္လုိက္ၾကတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဘိန္းအဆိပ္ေငြ႔ျဖင့္ တပ္ရဲ႕အသက္ေသြးေၾကာကို ေထာက္ပ႔ံရွင္သန္ေစခဲ့တယ္။

ႏုိင္ငံတကာ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အသစ္လြင္ဆံုး စာရင္းေကာက္ယူ ခ်က္အရ ယေန႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလေတြမွာ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမကုိ ျဖတ္သန္းၿပီး ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ ကားၾကတဲ့ ဟီး႐ုိးအင္း ဘိန္းျဖဴအေရအတြက္ အေလးခ်ိန္ပမာဏဟာ ကမၻာ့ကိန္းဂဏန္းရဲ႕ (၇ဝ%-၈ဝ%) ရွိပါတယ္။ အဲဒီကိန္းဂဏန္းေတြအထဲက ျမန္မာႏုိင္ငံက မူးယစ္ေဆးဝါးဟာ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမ ေဒသတစ္ခုလံုးရဲ႕ ၈ဝ% ရွိေနပါတယ္။

၉-၃-၁၉၅ဝ -

တ႐ုတ္ျပည္မႀကီးက ဆုတ္ခြာလာၾကတ့ဲ ကူမင္တန္ တပ္ဖြဲ႕အင္အား ၈ဝဝ ရွိတဲ့ ေနာက္ဆံုးအသုတ္ အႂကြင္းအက်န္တပ္ဖြဲ႕ကုိ တ႐ုတ္ျပည္သူ႕လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္က အတင္း လုိက္လံ တုိက္ခုိက္ေလတယ္။ စစ္႐ႈံးကူမင္တန္တပ္ဟာ ေတာင္ပုိင္းနယ္စပ္မ်ဥ္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံနယ္နိမိတ္အတြင္းပုိင္းဆီ ထုိးေဖာက္ေရာက္ရွိလာပါတယ္။

ဒီတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ဦးစီးကြပ္ကဲေရးမွဴး က အမွတ္ ၈ တပ္မဟာ၊ ၂၃၇ တပ္မ၊ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႔ႀကီး ၇ဝ၉၊ တပ္ရင္းတပ္ဖဲြ႔မွဴးႀကီး ေမဂ်ာဂ်င္နရယ္ လီကို႔ေဟြး ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္အေရွ႕ဘက္ အေရးပါတဲ့ တာခ်ီလိတ္ရဲ႕ မုိင္းပန္ရြာကေလးမွာ ဂ်င္နရယ္လီကုိ႔ေဟြးနဲ႔ အႂကြင္းအက်န္ အၾကပ္တပ္သား ၆ဝဝ ေက်ာ္တုိ႔ တစုတေဝးထဲ တပ္စခန္းခ် ထားၾကတယ္။ ဒီတပ္ဖြဲ႔ရဲ႕ဦးစီး ကြပ္ကဲေရးအရာရွိက အမွတ္ ၂၆ တပ္မဟာ၊ ၉၃ တပ္မ၊ ၂၇၈ တပ္ဖြဲ႕ တပ္ရင္းမွဴးႀကီး ထန္က်ဳန္း ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္ႏွစ္တပ္ ေပါင္းစည္းလုိက္ၿပီး 'ျပန္လည္ဆန္းသစ္ စုိးမုိးေရး တပ္ဖြဲ႕' ဆုိၿပီး ဖြဲ႔လုိက္ၾကတယ္။

ဂ်င္နရယ္ လီကုိ႔ေဟြးက စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ တြဲဘက္ ၇ဝ၉ တပ္ဖြဲ႔မွဴးႀကီး အျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ပါတယ္။ ထန္က်ဳန္းက ဒုဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ၂၇၈ တပ္ဖြဲ႕တပ္ရင္းမွဴးႀကီး တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ၾကပါတယ္။ လီထန္တုိ႔ရဲ႕ 'ျပန္လည္ဆန္းသစ္စုိးမုိးေရး တပ္ဖြဲ႕' ဟာ လူသူလက္နက္ စုစည္းၿပီး တပ္ကုိ အလံုးအရင္း တုိးခ်ဲ႕ေလတယ္။ ဝင္ေရာက္ၾကတဲ့ လူသူတစိတ္တပုိင္းက ျမန္မာ၊ ထုိင္း၊ ေလာနယ္စပ္တေလွ်ာက္က က်င္လည္က်က္စားေနၾကတဲ့ ကုန္သည္လုပ္ငန္း လားတပ္ အဖြဲ႔အစည္းေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ တျခား တစိတ္တပုိင္းက ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလတုန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းဝင္ေရာက္ၿပီး လက္နက္တပ္ဆင္ၿပီး ဂ်ပန္ကုိ တြန္းလွန္တုိက္ခုိက္မယ့္ တ႐ုတ္ခရီး ရွည္တပ္ဖြဲ႕က ျပန္႔က်ဲက်န္ရစ္ခဲ့ၾကတဲ့ တပ္သားေဟာင္းႀကီးေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ 'ျပန္လည္ ဆန္းသစ္ စုိးမုိးေရးတပ္ဖြဲ႕' အင္အားဟာ တပ္သား ၁၄ဝဝ ကေန ၃ဝဝဝ အထိ တုိးပြားလာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဟုိးတုန္းက ခုခံတြန္းလွန္ေရး တ႐ုတ္ ခရီးရွည္ခ်ီတပ္သားေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ တပ္ဖြဲ႕ဟာ၊ တုိက္ရည္ ခုိက္ရည္ အတန္အသင့္ျမင့္မားတာေၾကာင့္ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမမွာ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ထီမထင္တဲ့ လက္နက္ကုိင္ အင္အားစုဆုိၿပီး ဝ့ံႂကြားၾကေလတယ္။

တ႐ုတ္ျပည္ခရီးရွည္ခ်ီတပ္ဖြဲ႕ဆိုတာက ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲဝင္ေရာက္ၿပီး ဂ်ပန္ကုိတြန္းလွန္တုိက္ခုိက္မယ့္တပ္ဟာ ၾကည္းတပ္ တပ္မဟာ အမွတ္ ၂၆၊ တပ္မ ၉၃ တပ္ဖြဲ႔ တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ရဲ႕ ခ်ဲဖုနန္ေဒသမွ အေျခစုိက္တပ္စြဲထားတာမွာ ငါးႏွစ္ပင္ရွိ သြားပါၿပီ။

ထုိနယ္ေျမေဒသမွာ အေတာ္ေလး လုိက္ေလ်ာညီေထြေနတတ္ၿပီး ေရပန္းစားတဲ့ တပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ခရီးရွည္ခ်ီ တ႐ုတ္တပ္ စစ္ေရး႐ႈံးနိမ့္ၿပီးေနာက္မွာ တပ္ဖြဲ႕အမ်ားအျပားကို ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းလုိက္ၿပီး တပ္မ ၉၃ ကုိ ဖြဲ႕စည္းလုိက္ပါတယ္။

ဒ့ါေၾကာင့္လည္း တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ၊ ထုိင္း၊ ေလာနယ္စပ္က အရပ္သူအရပ္သားတုိင္းက တပ္မ ၉၃ ကုိ လူတုိင္းနီးပါး တရင္းတႏွီးသိကြၽမ္း ႏွင့္ၿပီးျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဟုိးယခင္ ခရီးရွည္ခ်ီတပ္ အႂကြင္းအက်န္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တ႐ုတ္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး တုိက္ပြဲၿပီးဆံုးၿပီးေနာက္ ေရႊႀတိဂံတေၾကာဆီ ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္လာၾကတဲ့ ကူမင္တန္ အႂကြင္းအက်န္ တပ္ဖြဲ႕ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သူတုိ႔အားလံုးက ကိုယ့္ဘာသာ တပ္မ ၉၃ တပ္ဖြဲ႕ရယ္လုိ႔ ေခၚတြင္ၾကပါတယ္။

ဂ်င္နရယ္ လီကုိ႔ေဟြးတုိ႔ 'ျပန္လည္ဆန္းသစ္စုိးမုိးေရးတပ္' ရယ္လုိ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ေႂကြးေၾကာ္ေနၾက ေပမယ့္လည္း ေဒသခံေတာင္တန္းသားေတြကေတာ့ သူတုိ႔တပ္ဖြဲ႕ကုိ ၉၃ တပ္မဟာတပ္ဖြဲ႕လုိ႔ပဲ ေခၚၾကပါတယ္။

၁၉၅ဝ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ။ အမွတ္ ၈ တပ္မဟာခ်ဳပ္၊ ယူနန္ျပည္နယ္အစုိးရ ဥကၠ႒၊ ျပည္နယ္ၿငိမ္ဝပ္ ပိျပားေရးဌာန တာဝန္ခံလီမိကတဆင့္ ခ်န္ေကရွိတ္ရဲ႕အမိန္႔နဲ႔ ထုိင္ဝမ္ကေန ေရႊႀတိဂံ ဆီ ေရာက္လာတာျဖစ္တယ္။ အထူးတာဝန္တစ္ရပ္အေနနဲ႔ ဂ်င္နရယ္လီကုိ႔ေဟြး မူလက ဖြဲ႕စည္းထား တဲ့ 'ျပန္လည္ဆန္းသစ္ စုိးမုိးေရးတပ္' ကို အသစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းေပးဖုိ႔ ေရာက္လာျခင္းျဖစ္ေလ တယ္။ ၇ဝ၉ တပ္ဖြဲ႔တပ္ရင္းႀကီးကုိ ၁၉၃ တပ္မ ေျပာင္းဖြဲ႔လုိက္တယ္။ ဂ်င္နရယ္ လီကုိ႔ေဟြးက တပ္မ မွဴး။ ၂၇၈ တပ္ဖြဲ႕တပ္ရင္းႀကီး က ၉၃ တပ္မအျဖစ္ ေျပာင္းလဲပစ္တယ္။ ထုိင္ဝမ္ကေန အသစ္ေစ လႊတ္တဲ့ ဖုန္ခ်ဲက ဒီတပ္မရဲ႕ တပ္မမွဴး။ ဒီလုိပဲ ထုိင္ဝမ္ကေန အသစ္ေစလႊတ္လုိက္တဲ့ ေလြကုိ႔မိန္ကုိ ၂၆ တပ္မဟာရဲ႕ တပ္မဟာမွဴး။ တပ္မဟာမွဴးေလြက အထက္ပါ တပ္မႏွစ္ဖြဲ႕ကုိ ကိုင္တြယ္ရပါတယ္။

အဲဒီကေန 'ယူနန္ကြန္ျမဴနစ္ ဆန္႔က်င္ေရး ႏုိင္ငံေတာ္ကယ္တင္ေရးတပ္မေတာ္' ကို ဖြဲ႕စည္းတည္ ေထာင္လုိက္တယ္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္မွာ ထုိင္ဝမ္ကေန တပ္ဗုိလ္ တပ္သား ၇ဝဝ ေက်ာ္ ထပ္မံေစလႊတ္ၿပီး ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းက ကူမင္တန္အႂကြင္းအက်န္တပ္ဖြဲ႔ကို အင္အားျဖည့္ေပးလုိက္တယ္။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ေရာက္လာေတာ့ တပ္အင္အား ၁၈၅ဝဝ အထိ ေတာင့္တင္းလာပါတယ္။

၁၉၅၄-၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ျမန္မာအစုိးရစစ္တပ္က နယ္စပ္ရွိ ကူမင္တန္ အႂကြင္းအက်န္တပ္ကုိ ထုိးစစ္ဆင္တုိက္ခုိက္ေလတယ္။ ခ်န္ေကရွိတ္က လ်ဳိယြမ္လိန္ကုိေစလႊတ္ၿပီး ကူမင္တန္ အႂကြင္း အက်န္တပ္ဖြဲ႕ကုိ ျပန္လည္စုစည္းၿပီး တပ္ကုိ အသစ္တဖန္ဖြဲ႕စည္းေစျပန္တယ္။ လ်ဳိယြမ္လိန္ဟာ ခ်န္ေကရွိတ္အမိန္႔နဲ႔ ေရႊႀတိဂံက ကူမင္တန္အႂကြင္းအက်န္ တပ္ဗုိလ္ တပ္သား ၄၅ဝဝ ေက်ာ္ကုိ ျပန္လည္စုစည္းႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

'ယူနန္ ျပည္သူ႔ကြန္ျမဴနစ္ဆန္႔က်င္ေရး အေပ်ာ္တမ္းတပ္မေတာ္' ကို ဖြဲ႔လုိက္တယ္။ လ်ဳိယြမ္လိန္ ဆုိတာက နာမည္ေက်ာ္ ဟြမ္ပူစစ္တကၠသုိလ္ အပတ္စဥ္ ၄ ေက်ာင္းဆင္း ျဖစ္တယ္။ မူလက လီမီ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ 'ယူနန္ကြန္ျမဴနစ္ဆန္႔က်င္ေရး ႏုိင္ငံေတာ္ကယ္တင္ေရး တပ္မေတာ္' ဌာနခ်ဳပ္ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ကေန ခုတစ္ႀကိမ္အေျပာင္းအလဲမွာ ၫႊန္ၾကားေရး မွဴးခ်ဳပ္ တက္ျဖစ္သြားတာပါ။ အဲဒီေနာက္ သူ႕လက္ေအာက္မွာ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ႏွစ္ေယာက္ကုိ ခန္႔ထားျပန္တယ္။ တစ္ဦးက ဖုန္ခ်ဲန္၊ ေနာက္တစ္ဦးက ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးအစြမ္းအစရွိတဲ့ တြမ့္ရွီးဝန္ ျဖစ္တယ္။

တြမ့္ရွီးဝန္ဆုိတာက ကူမင္တန္အႂကြင္းအက်န္ တပ္ဖြဲ႔ေႏွာင္းပိုင္းကာလေတြမွာ လီကုိ႔ေဟြးနဲ႔အသြင္တူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တယ္။ ယူနန္ က်န္ဝူထန္ နယ္သားျဖစ္တယ္။ သူ႔ဇနီးက ေရႊႀတိဂံေဒသ ေစာ္ဘြားႀကီးေတာင္း တုန္႔ခ်ဳိင္ တူမ ျဖစ္တယ္။

၁၉၆၁ ခုႏွစ္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ခ်စ္ၾကည္ေရး လမ္းေပါက္သြားပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရ စစ္တပ္က တ႐ုတ္ျပည္ဘက္က နယ္ေျမျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ လက္ေရြးစင္တပ္သား ၅ဝဝဝ နဲ႔ အတူပူးတြဲၿပီး လ်ဳိယြမ္လိန္ ကူမင္တန္အႂကြင္းအက်န္ တပ္ဖြဲ႕ကုိ ဒလၾကမ္း တုိက္စစ္ဆင္ေလတယ္။ လ်ဳိယြမ္လိန္တုိ႔ အႀကီးအက်ယ္ ႐ႈံးနိမ့္သြားၿပီး က်န္ရွိတဲ့ တပ္ႂကြင္းတပ္က်န္ကုိ ဦးေဆာင္ၿပီး ေလာႏုိင္ငံနဲ႔ နယ္ေျမတြင္းက ထူထပ္နက္နဲတဲ့ ေတာေတာင္ေတြထဲ ဝင္ေရာက္ ပုန္းခုိလုိက္ၾကတယ္။

ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမႏွင့္ ေလးႏုိင္ငံရဲ႕ ေတာေတာင္ေရေျမေတြက တဆက္တည္းျဖစ္ေနပါတယ္။ နယ္ေျမျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္ၿပီး အႂကြင္းအက်န္ ကူမင္တန္တပ္ေတြကုိ လုိက္တုိက္တဲ့ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးဟာ တုိင္းႏုိင္ငံ နယ္ေျမေဒသအပုိင္းအျခား ကန္႔သတ္မႈ ေတြေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔ရဲ႕စစ္ဆင္ေရးဟာ ထင္တုိင္းမေပါက္ေခ်။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္တုိင္းျပည္နယ္ေျမတြင္း ဆီ ျပန္လည္ဆုတ္ေပးရေလတယ္။ ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ကိုယ့္တ႐ုတ္ျပည္ နယ္ေျမ ထဲဆီ ျပန္လည္ဆုတ္ခြာၿပီးတဲ့ေနာက္ ထုိစဥ္က တပ္သားအင္အား တစ္သိန္းရွိတဲ့ ျမန္မာအစုိးရတပ္ရဲ႕ တုိက္ခုိက္ေရးစြမ္းရည္ဟာ ကူမင္တန္ခရီးရွည္ခ်ီတပ္ဖြဲ႔ေဟာင္းနဲ႔ အဓိကဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ရန္သူ႔တပ္ကုိ ဘယ္လုိမွ ယွဥ္မရပါ။

အထူးသျဖင့္ ေတာေတာင္တုိက္ပြဲေတြမွာ ေတာသံုးေထာင္ကုိ မင္းမူတဲ့ ေကသရာဇာျခေသၤ့မင္းတပ္မလုိ႔ နာမည္ေက်ာ္ၾကားတဲ့ လီမီရဲ႕တပ္ကုိ ျမန္မာအစုိးရစစ္တပ္ ဘယ္လုိမွ မယွဥ္သာပါ။ အႂကြင္းအက်န္ ကူမင္တန္တပ္ဖြဲ႔ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက အသံေတြထုတ္လႊင့္ၿပီး ေျပာပါ တယ္။

'က်ဳပ္တုိ႔ စိတ္လုိစိတ္ရရွိရင္၊ ရန္ကုန္ကုိ အခ်ိန္မေရြး သိမ္းလုိ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို က်ဳပ္တုိ႔ တပ္ရဲ႕ မုိးေအာက္ ေျမျပင္ ျဖစ္သြားေစရမယ္' အင္အားခ်ိနဲ႔ လြန္းလွတဲ့ ျမန္မာအစုိးရ အထိတ္အလန္႔နဲ႔ တုန္လႈပ္ေျခာက္ခ်ားေနရွာတယ္။ ႏုိင္ငံနယ္နိမိတ္ခ်င္းကပ္လ်က္ ႏုိင္ငံကေန ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္လာတဲ့ ခုိင္မာေတာင့္တင္းတဲ့ ရန္သူ႔တပ္ဖြဲ႔ ေနာက္ထပ္တစ္ႀကိမ္ အင္အားတုိးခ်ဲ႕လာမွာကို ျမန္မာအစုိးရ အစုိးရိမ္ႀကီး စိုးရိမ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရ စစ္မက္ေရးရာနဲ႔ ကိုယ့္ႏုိင္ငံကုိယ္ ဘယ္လုိမွ မကာကြယ္ ႏုိင္တဲ့အတြက္ 'အႏုနည္း' ကုိ က်င့္သံုးလုိက္တယ္။ ကမၻာ့ကုလသမဂၢႀကီးထံ ရင္ဖြင့္တုိင္တန္းေလတယ္။ ထုိစဥ္က ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းမွာ ဟုိးေလးတေက်ာ္ ဂယက္႐ုိက္သြားေလတယ္။

ထုိင္ဝမ္ကူမင္တန္ အာဏာပိုင္တုိ႔ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္လုိ႔ မရေတာ့ပါ။ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏုိင္ငံ တကာအာေဘာ္ေတြက ဝုိင္းဝန္းေစာင့္ၾကည့္ဖုိ႔ကုိ တုိက္တြန္းၾကေလတယ္။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ ကေန ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ မတ္လအတြင္း လူေပါင္း ငါးေထာင္ေက်ာ္ ေျခာက္ေထာင္ ေလေၾကာင္းခရီးနဲ႔ ထုိင္ဝမ္ကုိ ျပန္ပုိ႔လုိက္ပါတယ္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ ကူမင္တန္ အႂကြင္းအက်န္တစ္သုတ္ ထုိင္ဝမ္ကုိ ျပန္ပုိ႔ျပန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အႂကြင္းအက်န္တခ်ဳိ႕ က်န္ေနရစ္ခဲ့ပါတယ္။

က်န္ရစ္ၾကတဲ့ တပ္သားေတြက အဓိကကေတာ့ ၉၃ တပ္မ အစရွိတဲ့ ယူနန္ျပည္နယ္သားေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဥပမာ - တြမ့္ရွီဝန္ႏွင့္ သူ႕ရဲ႕ အမွတ္ ၅ တပ္မဟာ က်ဲန္ခန္းနယ္သား တပ္သားေတြ ဆုတ္ခြာမသြားၾကပါ။ သူတုိ႔တေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ဇာတိနဲ႔ အလွမ္းမေဝးလွတဲ့ ေရႊႀတိဂံကိုေရြးျပဳၿပီး အေျခခ်ေနထုိင္လုိက္ၾကတယ္။ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ မွာ တြမ့္ရွီဝန္ဟာ သူ႔တပ္ဖြဲ႕ကုိ ဦးေဆာင္ၿပီး ထုိင္းအစုိးရထံ လက္နက္ခ် အလင္းဝင္လုိက္ၾကတယ္။ ေနာက္ပုိင္းေတာ့ 'ထုိင္းေျမာက္ပုိင္းေဒသ ျပည္သူ႔ကာကြယ္ေရးတပ္' ရယ္လုိ႔ ေျပာင္းလဲေခၚေဝၚလုိက္ တယ္။

ထုိင္းႏုိင္ငံအစုိးရက အဲဒီ တပ္ႂကြင္းတပ္က်န္ေတြ ဘိန္းလုပ္ငန္းနဲ႔ မပတ္သက္ရလုိ႔ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ တပ္ဖြဲ႕တပ္သားမိသားစုေတြ ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြကုိသာ ထြန္ယက္စုိက္ပ်ဳိးၾက ရပါတယ္။ ေနထုိင္မႈအေတာ္ေလးကို ပင္ပန္းဆင္းရဲၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတာ ကေတာ့ ကူမင္တန္ အႂကြင္းအက်န္တပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ႕ အမည္နာမေတြ၊ တပ္အမွတ္နံပါတ္ေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး အဖံုဖံု ဘယ္လုိပဲ ေျပာင္းေျပာင္း၊ ဘယ္သူနဲ႔ပဲ ပတ္သက္ ပတ္သက္၊ ဘယ္သူဘယ္ဝါ ဘယ္အဖြဲ႔ အစည္းကပဲ ခ်ဳပ္ကုိင္ ခ်ဳပ္ကုိင္ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားေတြႏွင့္ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းသားေတြရဲ႕ အျမင္ ကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ေျပာင္းလဲမႈမရွိဘဲ သူတုိ႔ကုိ 'အမွတ္ ၉၃ တပ္မ' လုိ႔ပဲ ေခၚေဝၚၾကပါတယ္။

ဒါဟာ ဂ်ပန္ကုိ ေတာ္လွန္တုိက္ခုိက္တဲ့ တ႐ုတ္ ျပည္ခရီးရွည္ခ်ီတပ္ဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာတြင္ရစ္တဲ့ အမည္ နာမႀကီးျဖစ္တယ္။

၁၉၈ဝ ခုႏွစ္မွာ ကူမင္တန္အႂကြင္းအက်န္တပ္ဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး တြမ္ရွီးဝန္ ကြယ္လြန္ပါ တယ္။ မူလ အမွတ္ ၅ တပ္မဟာ စစ္ဦးစီးမွဴး ေလယြီးထ်ဳိင္က 'ထုိင္းေျမာက္ပုိင္းေတာင္တန္းေဒသ ျပည္သူ႔ကာကြယ္ေရးတပ္' ဦးစီးမွဴးခ်ဳပ္တာဝန္ကုိ လႊဲေျပာင္းယူလုိက္ပါတယ္။ လီဝန္ဝမ့္က နဂုိမူလ အတုိင္း ဒုတိယဦးစီးမွဴး အရာရွိျဖစ္ပါတယ္။ ဦးစီးမွဴးခ်ဳပ္ ေလယီြးထ်ဳိင္ရဲ႕ နာမည္အရင္းက က်န္းပိန္စု ျဖစ္တယ္။ ၁၉၁၈ ခုႏွစ္မွာ ေမြးဖြားတယ္။ ယူနန္ျပည္နယ္ က်ဲန္႔ေစြနခ်ီးနယ္သားျဖစ္တယ္။ တြမ့္ရွီဝန္ အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္က သူ႔လက္ေအာက္ခံ အၾကပ္တပ္ဗုိလ္တပ္သားေတြ၊ ရြာသူရြာသားေတြက သူ႔ကုိ 'ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေလ'၊ '၉၃ တပ္မမွဴး' ရယ္လုိ႔ တေလးတစား ေခၚေဝၚဆက္ဆံၾကပါတယ္။

သူတို႔ဟာ ထုိင္းႏုိင္ငံနယ္နိမိတ္အတြင္းမွာ 'ကုိယ္ပုိင္ ရပ္တည္ေရးေက်းရြာ' တည္ထားပါတယ္။ ရြာထဲမွာ အျမဲတမ္းတပ္အင္အား ၆ဝဝ ရွိပါတယ္။ ဟန္တ႐ုတ္စာ၊ ဟန္တ႐ုတ္စကားကုိ အေျခခံဘာသာ စကား အျဖစ္ အသံုးျပဳထားပါတယ္။ လူသူအေတာ္မ်ားမ်ားက ထုိင္းႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ခံယူထားၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေဒသခံေတြန႔ဲ အိမ္ေထာင္ ရက္သားက်တာေတြလည္း မ်ားျပားလာပါတယ္။

၁၉၈၅ ခုႏွစ္၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ 'မ်က္ေမွာက္ေခတ္' သတင္းဂ်ာနယ္က အထူးသတင္းေထာက္ စုန္းပုိင္ လိခ်ဴးကို ေရႊႀတိဂံဆီ အထူးလွ်ဳိ႕ဝွက္ ေစလႊတ္လုိက္ပါတယ္။ တစ္လေက်ာ္၊ ႏွစ္လနီးပါး သတင္းရယူ စုေဆာင္းခုိင္းလုိက္တယ္။ ဂ်ပန္သတင္းေထာက္ဟာ တပ္မ ၉၃ အေျခစုိက္နယ္ေျမ (ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ခ်င္းမုိင္နဲ႔ သိပ္မေဝးတဲ့ ေမစေလာ့ၿမိဳ႕ငယ္ေလး)မွာ ေလယီြထ်ဳိင္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုၾကပါတယ္။ ဂ်ပန္သတင္း ေထာက္ ေရးဖဲြ႕ထားတဲ့ သတင္းက ဒီလုိပါ။ 'ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေလရဲ႕ ေနအိမ္က ရြာထဲက ေအးေဆး တိတ္ဆိတ္တဲ့ ေတာင္ကုန္းေလးအေပၚမွာပါ။ ေနအိမ္က က်ယ္ဝန္းတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔မရပါ။ ခံတပ္ စခန္းအတုိင္း အင္မတန္ ခုိင္ခန္႔လွတယ္။ အိမ့္ေလးဘက္ေလးတန္မွာ ကတုတ္က်င္းေတြ တူးထားပါ တယ္။ ကင္းေစာင့္ေတာ့ ခ်မထားပါ။

ဧည့္ခန္းထဲမွာ ထုိင္ဝမ္ကထုတ္တဲ့ စာအုပ္ေတြနဲ႔အျပည့္ပါ။ စစ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္အေရအတြက္က မ်ားပါတယ္။ စာအုပ္စင္မွာ ကူမင္တန္ပါတီရဲ႕ အေရးပါ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြရဲ႕ ဓာတ္ပံုႀကီးေတြ ခ်ိတ္ဆြဲထားပါတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေလဟာ တုိင္းတပါးသားေတြရဲ႕ ေရွ႕ေမွာက္မွာ ေပၚေပၚထင္ထင္ ထြက္ေပၚေလ့မရွိပါ။ ၾကားရတဲ့ စကားအရ 'အနီေရာင္ အၾကမ္းဖက္ သမား' ေတြရဲ႕ လုပ္ၾကံမႈကုိ ကာကြယ္ထားျခင္းလုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။

ဂ်ပန္သတင္းေထာက္ကုိ ေလယြီထ်ိဳင္ျပန္လည္ေျဖၾကားတဲ့ စကားကေတာ့

'ဘိန္းနဲ႔ပတ္သက္ တဲ့ကိစၥေတြလား၊ ဒီအေရးကိစၥေတြထဲ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ နည္းနည္းေလးမွ ဝင္မပါပါဘူးခင္ဗ်ာ။ မ်က္ေမွာက္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ လုပ္ရမယ့္အလုပ္တာဝန္ေတြက ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ သေဘာကို လုိက္နာရမယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ လူေတြ ထုိင္းႏုိင္ငံသားေတြအျဖစ္ ဝင္ၾကရမယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ တ႐ုတ္ျပည္မႀကီးက ကိုယ့္ရပ္ ကိုယ့္ရြာ ကိုယ့္ဇာတိေျမကုိ ေအာက္ေမ့ သတိရမႈေတြ တကယ့္ကို ျပင္းျပပါတယ္ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္ ခံစား ရတာက ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ေနထုိင္သြားႏုိင္ေရးပဲေလဗ်။ ဒီေတာ့ ပုိၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာပဲ ေနလုိတဲ့ဆႏၵေတြ မ်ားေနပါတယ္။ ခုဆုိ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာပဲ အေျခတက်ေနထုိင္ၾကဖုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အားလံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ထားၿပီးပါၿပီခင္ဗ်ာ'

တပ္မ ၉၃ နဲ႔ ေရႊႀတိဂံမူးယစ္ေဆးဝါး တကယ့္ကိုပဲ ပတ္သက္မႈ ႀကီးႀကီးမားမား မရွိဘူးဆုိတာ ဟုတ္မွဟုတ္ပါေလစ။ ကြပ္ကဲေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ေလယြီထ်ဳိင္ ေျပာစကားအတုိင္း 'နည္းနည္းေလးမွ ဝင္မပါ ပါဘူး' ဆုိတာေရာ ဟုတ္မွဟုတ္ပါေလစ။ ၅ဝ ခုႏွစ္ အစဦးပိုင္းတုန္းက ကူမင္တန္ စစ္႐ႈံးတပ္ေတြ အေနာက္ေတာင္ဘက္ဆီ ဆင္းခ်လာၿပီး ျမန္မာျပည္ နယ္နိမိတ္အတြင္းကုိ ေရာက္စဥ္အခါတုန္းက တကယ့္ကိုပဲ မသာအိမ္က အထိတ္တလန္႔ျဖစ္ေနတဲ့ ေခြးဝဲစားအတုိင္းပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဘိန္း အေၾကာင္း လံုးဝကို ေတြးခ်ိန္ စဥ္းစားခ်ိန္ မရတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အင္မတန္လွပတဲ့ ေရာင္မ်ဳိးစံုတဲ့ ဘိန္းပန္းရဲ႕အလွကုိ မ်က္စိေလးတစ္ခ်က္ဝင့္ၾကည့္ခ်ိန္ေတာင္ သူတုိ႔ မၾကည့္အားရွာပါ။

ဒါေပမယ့္ ရွိရွိသမွ် အပင္စုိက္လုိ႔ရတဲ့ေနရာတုိင္းလုိလုိ၊ ေတာင္တန္းသား အမ်ား အျပားဟာ ဘိန္းပင္ကုိ အဓိကထား တခုတ္တရနဲ႔ ဘဝရွင္သန္ေနၾကရၿပီး၊ ေျခအစံု ခုိင္ျမဲျမဲ ရပ္တည္ ႏုိင္ေရး၊ ေက်ာလည္းပူ၊ ဝမ္းလည္း ပူေလာင္ေနၾကတဲ့ တပ္အႂကြင္းအက်န္ေတြဟာ ဒီေတာကိုမွီ၊ ဒီေတာင္ကို အားထား၊ ဒီေရေျမကုိ ေသာက္သံုးလုပ္စားေနရတဲ့သူေတြပါ။ ေပၚပီပင္ စုိက္၊ ဘိန္းကိုခ်က္ တာ ဘာမ်ားထူးဆန္းအ့ံၾသစရာလုိ႔ ထင္ရမွာလဲ။ ဟုိးတုန္းက လီကုိ႔ေဟြးတပ္ဖြဲ႕ ေရႊႀတိဂံမွာ ေျခအစံုခ် ရပ္တည္ႏုိင္ေရးအတြက္ အရာအေရာက္ဆံုးအခ်က္က 'ျပန္လည္ဆန္းသစ္စုိးမုိးေရးတပ္ဖြဲ႕' ဆုိတာမွာ အင္အား ၃ စုခြဲၿပီး ဖြဲ႕စည္းခဲ့ရပါတယ္။

ပထမအင္အားစုက - ေျမလြတ္ေျမ႐ုိင္းေတြ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္း၊ သစ္ခုတ္ ဝါးခုတ္ အိမ္ေဆာက္ လုပ္၊ စုိက္ပ်ဳိးေရး ဝမ္းစာရွာေဖြေပး။

ဒုတိယအင္အားစုက - တပ္သားသစ္စု၊ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈျပဳ၊ အခ်ိန္အခါ မေရြး ေရွာင္တခင္ေပၚေပါက္လာမယ့္ လုိအပ္ခ်က္မ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ ရွိထား။

တတိယအင္အားစုက - ကုန္စည္သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး ျမင္းတပ္၊ လားတပ္ဖြဲ႕ထဲကုိ ဝင္ကာ ထား၊ သုိ႔တည္းမဟုတ္ ကိုယ့္ဘာသာ ျမင္းတပ္၊ လားတပ္ ကုန္စည္သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးတပ္ ဖြဲ႔စည္း ထား၊ ဒါမွမဟုတ္ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္း။ ျမင္းတပ္ လားတပ္ကုန္စည္ပုိ႔ေဆာင္ေရးကို လံုျခံဳ ေစာင့္ၾကပ္ေပးတဲ့ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔စည္းထား။ ဒီအင္အားနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံနယ္စပ္မွာ ဘိန္းသယ္ယူ ပုိ႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းကို လုပ္၊ ဥစၥာေငြေၾကးေတြနဲ႔ လဲလွယ္မႈျပဳ။

ကူမင္တန္အႂကြင္းအက်န္တုိ႔ဟာ ဒီ အစဥ္အလာဓေလ့ထံုးတမ္းအတုိင္း တေလွ်ာက္လံုး ရပ္တည္သြားပါတယ္။ တြမ့္ရွီးဝန္က ေမစေလာ့ကုိ တပ္မ ၉၃ အေျခစုိက္စခန္းအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္သမႈျပဳ တာက ေရွးယခင္ လီကုိ႔ေဟြး တာဝန္ယူစဥ္က လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ကိုပဲ ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ေနတာျဖစ္ ပါတယ္။

ေမစေလာ့က လားဟူ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ စုစည္းေနထုိင္ၾကတဲ့ နယ္ေျမပါ။ ေပၚပီ ဘိန္းပင္ စုိက္ပ်ဳိးျခင္းက ၄င္းတုိ႔နယ္ေျမေဒသရဲ႕ အဓိကက်တဲ့ စီးပြားေရးရင္းျမစ္ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ မူးယစ္ေဆး ဝါးထဲ ေျခခ်ၾကရပါတယ္။ ဘဝရွင္သန္ေရးအတြက္ ဒါကလြဲၿပီး အျခားနည္းလမ္း မရွိေခ်။

ေနာက္ၿပီး ေတာ့လည္း တပ္မ ၉၃ တပ္ဖြဲ႔သားေတြဟာ ေခတ္ေဟာင္း တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးရဲ႕ ဘိန္းယဥ္ေက်းမႈႀကီးနဲ႔ တရင္းတႏွီးရွိႏွင့္ၿပီးသား လူေတြျဖစ္ၾကတာေၾကာင့္ ေပၚပီဘိန္းပင္နဲ႔က သိပ္ၿပီး သူစိမ္းဆန္ဆန္ မရွိလွ ပါ။ ကူမင္တန္ အႂကြင္းအက်န္တပ္ထဲ ေဒြးေရာယွက္တင္ ဝင္ေရာက္လာၾကတဲ့သူေတြထဲမွာ တခ်ဳိ႕ဆုိ ရင္ တကယ့္အားေကာင္းေမာင္းသန္ သြက္လက္ျဖတ္လတ္တဲ့ ေဒသခံလူငယ္လူရြယ္ေလးေတြလည္း ပါလာၾကတယ္။ အဲဒီ အၾကမ္းပတမ္း အစမ္းသပ္ခံ လွိမ့္ပိန္႔တက္လာၾကတဲ့ သူငယ္ေတြထဲမွာ ေနာင္ အခ်ိန္ကာလ ေရႊႀတိဂံမူးယစ္ေဆးဝါးေလာကမွာ ေခတ္ႏွစ္ေခတ္ ဆက္တုိက္ ဘိန္းဘုရင္ရယ္လုိ႔ ကမၻာ ေက်ာ္ 'ဘိန္းဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေလာ္စစ္ဟန္' 'ဟီး႐ုိးအင္းဘုရင္ ခြန္ဆာ' တုိ႔ အဲဒီကေန စတင္ သေႏၶ တည္ခဲ့ပါတယ္။

ကူမင္တန္ တပ္ႂကြင္းတပ္က်န္ လီမိတပ္ဖြဲ႕စစ္႐ႈံးၿပီး ဆုတ္ခြာလာခဲ့တာ ေရႊႀတိဂံဆီ ေရာက္လာ ၾကတယ္။ နယ္ေျမရပ္ျခား တရပ္တေက်းမွာ အထီးက်န္တပ္အသြင္နဲ႔ 'တုိင္းႏုိင္ငံထဲက တုိင္းႏုိင္ငံ' တည္ေထာင္ေနရပါတယ္။ ဒီအင္အားစုႀကီး ေရႊႀတိဂံထဲ စီးဝင္လာၿပီး အတင္းပဲ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပုိင္း မွာ အသြင္အျပင္ ထူးထူးျခားျခားနဲ႔ ရပ္တည္ရွင္သန္ေနၾကေလတယ္။ မူးယစ္နဲ႔ စစ္တပ္ဖြဲ႕ႀကီး ရပ္တည္ ႏုိင္ေရးလမ္းေၾကာင္းကုိ ေဖာက္ထြင္ရေလတယ္။

သံလြင္ျမစ္ကမ္းေျခႏွစ္ဘက္မွာ လက္နက္အျပည့္ တပ္ဆင္ထားၿပီး ကုန္စည္သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕ကုိ လံုျခံဳေရးေပးတဲ့ ဂိတ္စခန္း ၂ဝ ေလာက္ကုိ ဖြင့္ထားပါတယ္။ ထုိင္း၊ ေလာႏုိင္ငံေတြဆီပို႔မယ့္ ဘိန္းတုိင္း သူတုိ႔ဂိတ္စခန္းေတြက ျဖတ္သန္းရ တာေၾကာင့္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးေၾကး ေကာက္ခံၾကပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္လည္း သူတုိ႔လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔ကို ေငြေၾကးေပး ငွားရမ္းရင္ လုိက္ပါပို႔ေဆာင္ေပးပါတယ္။ သူတုိ႔အင္အားစုဟာ 'ေရႊႀတိဂံ' မွာ က်င္လည္က်က္စားၾကတာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ရွိလုပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီနယ္ေျမေဒသမွာ ဘိန္းစုိက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္မႈဟာ အျမင့္ဆံုး ဒီေရခ်ိန္ကုိ ဝင္ေရာက္လာေလတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈက ၅ဝ ခုႏွစ္ ကုန္ဆံုးလုခ်ိန္ေလာက္က တန္ ၁ဝဝ အထက္မွာ ရွိပါတယ္။ ကမၻာ့ တရားမဝင္ ဘိန္းထြက္ရွိမႈရဲ႕ ၅ဝ% ရွိပါတယ္။

ေဟာ ၆ဝ ခုႏွစ္ပုိင္းေတြမွာ ဘိန္းဟာ 'ေရႊေခတ္' ကာလကုိ ဆုိက္ေရာက္သြားပါတယ္။ တန္ ၁ဝဝ ကေန တန္ ၂ဝဝ အထက္ ခုန္တက္လုိက္တယ္။ ၈ဝ ခုႏွစ္ အစဦးပုိင္းေတြမွာ တန္ ၇ဝဝ ေက်ာ္ သြားတယ္။

ႏွစ္အလုိက္စာရင္းကုိေဖာ္ျပရရင္ ၁၉၈၈ မွာ တန္ ၁၂ဝဝ၊ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္- ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ၿပိဳကြဲသြားတယ္။ ဘိန္းထြက္ႏႈန္း အ့ံၾသစရာေကာင္းေလာက္ပါတယ္။ တန္ခ်ိန္ ၂၄ဝဝ ေျမာက္ တက္သြားတယ္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ စံခ်ိန္သစ္ထပ္တင္ျပန္တယ္။ တန္ခ်ိန္ ၃ဝဝ တဲ့ (ႏုိင္ငံတကာ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ ခန္႔မွန္း တြက္ဆခ်က္စာရင္းအရ ေဖာ္ျပထားတာျဖစ္ပါ တယ္)

x x x

ေဟာဒီ ပံုဝတၳဳေပၚေပါက္လာတာက ေတာင္စြယ္ေတာင္တန္းေတြ အထပ္ထပ္ထူထပ္လြန္းလွ တဲ့ ေကာ္လီကုန္းေတာင္တန္း၊ မဲနန္ကေန အလယ္ေတာင္ပုိင္း ကြၽန္းဆြယ္လုိျဖစ္ေနတဲ့ ရွမ္းကုန္ျပင္ ျမင့္ေနရာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သမုိင္း အစပ္အဟပ္ၾကားေလးထဲမွာ ညႇပ္ျပဳေနတဲ့ 'ပ်ံသန္း ေျမျပင္' ဆုိတဲ့ တကယ့္ ျဖစ္ရပ္ေတြပါပဲ။ ဒီျဖစ္ရပ္က အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေခတ္သစ္ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ အေရးပါ အရာေရာက္တဲ့ ပဋိပကၡေတြ ေပၚေပါက္လာရေလတယ္။ ဒီ ပဋိပကၡဆုိတာက ျမန္မာ႐ႈတ္ေထြးေပြလီတဲ့ ျပည္တြင္းေရးနဲ႔ တုိင္းရင္းသား ပဋိပကၡႀကီးပဲ ျဖစ္တယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေပါင္း ၁၃ဝ ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးမွာက တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေပါင္း ၅၆ ခုသာရွိတာေၾကာင့္ ျမန္မာက တစ္ဆေက်ာ္ေတာင္ မ်ားေနပါတယ္။ ၂ဝ ရာစုေခတ္ ၄ဝ ခုႏွစ္ ေတြရဲ႕ ေနာက္ပုိင္းကာလ။

ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ဖခင္ႀကီး ေအာင္ဆန္းက တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြထဲ မျပတ္တမ္း သြားလာလႈပ္ရွားၿပီး ေဟာေျပာစည္း႐ံုးပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုိ ျပည္ေထာင္စုႀကီးအသြင္နဲ႔ သူ တည္ေဆာက္လုိပါတယ္။ ထုိတုန္းက တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုခ်င္း တန္းတူ ရည္တူ မွ်တမႈ ဆုိတဲ့ စကားကုိ ျမန္မာ့လူနည္းစုတုိင္းရင္းသားတုိင္းလုိလုိ ၾကားနာခဲ့ရပါတယ္။

အဲဒါကေတာ့ 'ဗမာတုိင္းရင္းသားက တစ္က်ပ္ရရင္၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကလည္း တစ္က်ပ္ ရေစရမယ္' ေအာင္ဆန္းရဲ႕ စည္း႐ံုးလႈံ႕ေဆာ္မႈေၾကာင့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၉-၁၂ ရက္ေန႔ေတြမွာ ရွမ္းျပည္ နယ္အေရွ႕ပုိင္း ပင္လံုၿမိဳ႕နယ္ေလးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတည္ေထာင္မႈမွာ သမုိင္းအႏွစ္သာရအျပည့္ရွိတဲ့ ပင္လံုညီလာခံကုိ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။

ညီလာခံႀကီးမွာ တုိင္းရင္းသားအသီးသီး သင့္ျမတ္ေရး၊ တုိင္းရင္း သားလူမ်ဳိးစု ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အစရွိတဲ့ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ခဲ့တယ္။ အနာဂတ္ေပၚ ထြန္းလာေတာ့မယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအတြက္ စည္းေဘာင္ေတြကို ခ်မွတ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ ပင္လံုညီလာခံႀကီးကေန ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္ဖုိ႔ကုိ ေအာင္ျမင္တဲ့ မ်ဳိးေစ့ ခ်ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ညီလာခံၿပီးစီးၿပီး ေနာက္မၾကာခင္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ပထမအႀကိမ္ အေျခခံ ဥပေဒႀကီး ေမြးဖြားသန္႔စင္လာရေလတယ္။

ပထမဆံုးေပါက္ဖြားလာတဲ့ အေျခခံဥပေဒႀကီးက ျမန္မာ့ေျမာက္ပုိင္း တုိင္းရင္းသားမ်ားကို ပုိမုိႀကီးမားတဲ့ အခြင့္အာဏာေတြကုိ ေပးအပ္ႏွင္းေလတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ သားစဥ္ေျမးဆက္ အ႐ုိက္ရာဆက္ခံခြင့္ အခြင့္အာဏာကုိ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားျခင္းဆုိ တဲ့အခ်က္ပါ ပါဝင္ေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ျဖင့္ ႏုိင္ငံတည္ေထာင္သြား မွာျဖစ္တယ္။

ပင္လံုသေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ ၄င္းရဲ႕ ေနာက္ပုိင္းေပၚထြက္လာတဲ့ အေျခခံဥပေဒမွာ သတ္မွတ္ထားခ်က္က ဆယ္ႏွစ္ကာလအတြင္း အကယ္၍ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအသီးသီးမွာ ဆႏၵ မရွိေတာ့ရင္ မိမိဘာသာ တုိင္းရင္းသားအားလံုးရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီးက ခြဲထြက္ၿပီး ကိုယ့္ဘာသာ ရပ္တည္ႏုိင္ခြင့္ရွိတယ္လုိ႔ ပါထားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ကုိေရာက္လာေတာ့ ပင္လံုညီလာခံက သတ္မွတ္တဲ့ ဆယ္ႏွစ္ကာလကုိ ေရာက္လာပါၿပီ။ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု အသီးသီးက ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံဆုိတာက ျမန္မာ (ဗမာ) လူမ်ဳိးႀကီးက အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ထင္ျမင္ယူဆၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ အခြင့္အာဏာဟာ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံေခတ္ကာလေလာက္ အခြင့္အာဏာမႀကီးမားဆုိၿပီး ယူဆ ၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ပင္လံုညီလာခံက သေဘာတူညီခ်က္ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအတုိင္း ကိုယ္ပုိင္ ရပ္တည္မႈကုိ တဖြဲဖြဲ ေတာင္းဆုိၾကပါတယ္။ ဒီေတာင္းဆုိမႈေတြထဲမွာ ရွမ္းတုိင္းရင္းသား၊ ကခ်င္ တုိင္းရင္းသားအျပင္ ပင္လံုညီလာခံမွာ တက္ေရာက္လက္မွတ္ထုိးခဲ့ျခင္းမရွိတဲ့ ကရင္တုိင္းရင္းသားတုိ႔ က ဦးေဆာင္ဦးရြက္ ေတာင္းဆုိၾကပါတယ္။ ဒီေတာင္းဆုိမႈေတြရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲစနက္ မီးအစ ကေတာ့ ျမန္မာအစုိးရက ရွမ္းအဆင့္ျမင့္အလႊာပုိင္းက တရားစီရင္မႈေရးရာ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းမႈေတြကုိ အစုိးရထံ ျပန္လည္အပ္ႏွင္းဖုိ႔ ေတာင္းဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ရွမ္းျပည္နယ္ဆီ စစ္တပ္ေစလႊတ္ေလတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တုိင္းရင္းသားပဋိပကၡႀကီး မၾကံဳစဖူး ဆုိးရြားသြားပါတယ္။

၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ ေနဝင္းစစ္တပ္အစုိးရ စင္ေပၚတက္လာပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းက တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအသီးသီး ေတာင္းဆုိတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ဦးေဆာင္၊ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို ေရွ႕တစ္ လွမ္းတုိး ျဖည့္ဆည္းမႈ မေပးႏုိင္တာေၾကာင့္ရယ္၊ တုိင္းရင္းသား ပဋိပကၡကုိ ေျပလည္ေအာင္ မေျဖရွင္း ေပးႏုိင္တာေၾကာင့္ အင္အားစတင္သံုးၿပီး 'ႏွိပ္ကြပ္' လုိက္ေလတယ္။ ေနဝင္းက လက္ဦးဆံုး ပင္လံု သေဘာတူညီခ်က္မွာ အေရးပါအရာေရာက္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းေခါင္းေဆာင္ စဝ္ေရႊသုိက္ ေသတာေၾကာင့္ ရွမ္း တုိင္းရင္းသားေတြ ေပါက္ကြဲၾကေလတယ္။

တခ်ဳိ႕ရွမ္းတုိင္းရင္းသားေတြဟာ စတင္ၿပီး လက္နက္ဆြဲ ကုိင္ တပ္ဖြဲ႕ၿပီး ျမန္မာအစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းကုိ လူသိရွင္ၾကား ဖြဲ႕စည္းလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္အစုိးရက ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္း တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမေဒသေတြဆီ အဆက္မျပတ္ စစ္တပ္ဖြဲ႕ေစလႊတ္ၿပီး နွိမ္နင္းတုိက္ခုိက္ေလတယ္။ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ လက္နက္ခ်င္း တုိက္ၾကခုိက္ၾကတဲ့ ပဋိပကၡ ကန္႔လန္႔ကာႀကီး ဆြဲဖြင့္လုိက္ၿပီး ျပည္တြင္းစစ္ ဇာတ္လမ္းရွည္ႀကီး ခင္းက်င္းလုိက္ေလတယ္။

ဒီျဖစ္ပ်က္မႈႀကီးဟာ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းေဒသေတြမွာ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔မွ ထိန္းသိမ္းလုိ႔မရတဲ့ တုိင္းရင္းသား ပဋိပကၡအဓိကေရစီးေၾကာင္းႀကီး အဟုန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ စီးဆင္းေခ်ၿပီ။ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ႀကီး တည္ေထာင္လာခဲ့ကတည္းက တုိင္းရင္းသား ပဋိပကၡႀကီး ေျပလည္ေစေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ၿပိဳကြဲမႈ တားဆီးေရးလုပ္ငန္းႀကီးေတြက မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရးထက္ အဆမတန္ အေရးတႀကီး ျပႆနာရပ္ႀကီးေတြ ျဖစ္လုိ႔ေနပါတယ္။

ျပည္တြင္းစစ္ေရွာင္လႊားေရးကို ဘက္စံု လံုးပန္း ေနရတဲ့အတြက္ မူးယစ္ေဆးဝါးစြက္ဖက္မႈကေန တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံျပည္ေထာင္ စုႀကီးထဲက အတိအလင္း ခြဲထြက္သြားမႈမ်ဳိးမျဖစ္ေစလုိတာေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အစုိးရဟာ ႏွစ္ကာလ ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းက တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ျပႆနာေတြကို သည္းခံေစာင့္ဆုိင္းတဲ့ အသြင္သ႑ာန္ကုိ မလႊဲမေရွာင္သာ က်င့္သံုးၿပီး ကိုင္တြယ္ေျဖ ရွင္းေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္းပဲ ရွမ္းျပည္နယ္မူးယစ္ေဆးဝါး ဘီလူးသရဲမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ကင္းမဲ့ေနတဲ့ အေနအထားေအာက္မွာ ထင္သလုိ ႏုိင္လုိမင္းထက္ လုပ္ခ်င္တုိင္း လုပ္ေနၾကေလတယ္။

၂ဝ ရာစုေခတ္ ၆ဝ ႏွစ္ကာလေတြမွာ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမေဒသမွာ ဘိန္း၊ ဟီး႐ုိးအင္း ဘိန္းျဖဴ၊ ေမာ္ဖီးယား အစရွိတဲ့ ဘိန္းအမ်ဳိးအစားမူးယစ္ ေဆးဝါးအမ်ားအျပား ထုတ္လုပ္ကုန္ၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တရားမဝင္ ေဆးေျခာက္ပင္ေတြကုိပါ စတင္စုိက္ပ်ဳိးၾကၿပီး စိတ္အာ႐ံုပုိင္းဆုိင္ရာ ေဆးဝါး ပစၥည္းေတြ ဥပေဒမဲ့ ထုတ္လုပ္ကုန္ၾကပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ၉ဝ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းေတြမွာ အထူးသျဖင့္ ေရခဲမူးယစ္ေဆး၊ ေခါင္းခါေဆးလံုးေတြက အမ်ဳိးအစားကိုယ္စားျပဳတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးေတြဟာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထုတ္လုပ္သံုးစြဲေနၾကပါၿပီ။ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမမွာ ေရခဲမူးယစ္၊ ေခါင္းရမ္းေဆး အစရွိတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးေတြကို စတင္ၿပီး အေျမာက္အမ်ား ထုတ္လုပ္ေနၿပီ ျဖစ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးက ကေန႔ဖမ္ဆီးမိေနတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးအမ်ားစုဟာ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမေဒသကေန ဝင္လာတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၈ဝ ခုႏွစ္ အလယ္ပုိင္းကာလကအစျပဳၿပီး ေရႊႀတိဂံမူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္သူေတြ ဘိန္းစိမ္း စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္တဲ့ အေျခခံအခ်က္အလက္ကေန အႏုစိတ္ခ်က္လုပ္တဲ့ ဟီး႐ုိးအင္း ဘိန္းျဖဴ အစပ်ဳိး ထုတ္လုပ္ၾကေလတယ္။

တစစနဲ႔ ေရႊႀတိဂံဟာ ဟီး႐ုိးအင္းဘိန္းျဖဴကို အဓိကထားထုတ္လုပ္တဲ့ ကမၻာ့ မူးယစ္ေဆးဝါး ဗဟုိခ်က္မႀကီးျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္လုိ႔လာေခ်ေလၿပီ။ 'အေရွ႕ေတာင္အာရွ ဟီး႐ုိးအင္း' (SEAHEROIN) က အရည္အေသြး အျမင့္မားဆံုး ဟီး႐ုိးအင္းရဲ႕နာမ္စားျဖစ္လုိ႔ သြားပါၿပီ။ အေကာင္း တကာ့ အေကာင္းဆံုးအမ်ဳိးအစားက ခြန္ဆာထုတ္လုပ္တဲ့ 'ျခေသၤ့ႏွစ္ေကာင္ ကမၻာေျခခ်နင္း' တံဆိပ္ ဟီး႐ုိးအင္းျဖစ္ပါတယ္။ အရည္အေသြးသန္႔စင္မႈႏႈန္းက ၉၉% ျမင့္မားပါတယ္။ ကမၻာအႏွံ႔ ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္း ခ်ပါတယ္။ ဘိန္းသံုးစြဲသူေတြ အလုအယက္ ဝယ္ယူသံုးစြဲၾကတဲ့ အမ်ဳိးအစားပါ။

၁၉၈၆ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္းကေန ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ လံုးဝၿပိဳကြဲသြားခ်ိန္။ မူလကတည္းက လက္နက္ကုိင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေျမေနရာ ၄ ပုိင္း ပုိင္းျခားၿပီး စုိးမုိးအုပ္ခ်ဳပ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီပုိင္းျခားမႈအတုိင္းပဲ ကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရွမ္းျပည္နယ္ အထူးေဒသ (၁) (ကုိးကန္႔)၊ ဝျပည္နယ္ အထူးေဒသ (၂)၊ ကခ်င္အထူးေဒသ (၃)၊ ရွမ္းျပည္နယ္အထူးေဒသ (၄) ဆုိၿပီး ေဒသႀကီးေလးခု ပုိင္းျခားထားပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္နယ္စပ္နဲ႔ အနီးကပ္ဆံုးက မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမႈ အဖြဲ႕အစည္း၊ အုပ္စုအသီးသီးက နယ္ေျမ အ႐ူးအမူးတုိက္ခုိက္လုယူမႈေတြႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမႈျဖန္႔ခ်ိရာ လမ္းေၾကာင္းေတြကုိ တုိက္ခုိက္လုယူေနၾကပါတယ္။

ဒီနယ္ေျမေဒသ ႀကီး ၄ ခုဟာ အလ်င္အျမန္ပဲ ဘိန္းစုိက္ပ်ဳိးမႈ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္မႈေတြမွာ ဟုိးမူရင္း 'က်ဥ္းေျမာင္းေရႊႀတိဂံ' ထက္ပိုၿပီး အဆိပ္အေတာက္ႀကီးမားတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါး ရင္းျမစ္နယ္ေျမ ေဒသႀကီး ျဖစ္လုိ႔ေနပါၿပီ။ ဒီအေနအထားက ေရႊႀတိဂံရဲ႕ ေပၚပီပင္ (ဘိန္းပင္) စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈဟာ အရွိန္အဟုန္ျမန္ဆန္စြာနဲ႔ ျပန္လည္ သက္ဝင္လႈပ္ရွားလာၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးႀကီးထြားလာမွာ မလြဲဧကန္ပါ။ ယခင္ အျမင့္ဆံုး သမုိင္းမွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြကုိ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားဖြယ္ ျဖတ္သန္း ေက်ာ္တက္သြားမွာလည္း ဧကန္မလြဲေခ်။

ႏုိင္ငံတကာ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ထုတ္ေဖာ္ၾကတဲ့ စံုစမ္းေတြ႔ရွိတဲ့ အေနအထားအရ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ လံုးဝမၿပိဳကြဲခင္တုန္းက ပါတီဥကၠ႒ သခင္ဗသိန္းတင္ အစရွိတဲ့ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ပုိင္းေတြ မူးယစ္ေဆးဝါးကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး နယ္ပယ္ထဲ မဝင္ေရာက္ေသးခင္အခ်ိန္တုန္းက ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ပုိင္းက ေကဒါအမ်ားစုတုိ႔ဟာ မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္မႈကေန အက်ဳိးအျမတ္ေတြ ရရွိေနၿပီးျဖစ္တယ္။

ေရႊႀတိဂံမူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေရး အေရးပါတဲ့ ႏွလံုးသည္းပြတ္ကစတင္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ နယ္နိမိတ္မ်ဥ္းေၾကာင္းနဲ႔ ပုိၿပီးနီးကပ္လုိ႔လာပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာမွာ ပြက္ေလာညံေနတဲ့ အာေဘာ္က 'ေရႊႀတိဂံေျမာက္ဘက္ ေရႊ႕ေျပာင္းျခင္း' ပါတဲ့။

သေဘာကေတာ့ ကေန႔ ေရႊႀတိဂံအမည္တြင္တဲ့ 'က်ယ္ေျပာေရႊႀတိဂံ' ရဲ႕ ျပန္႔ကားက်ယ္ထြက္လာမႈက သူ႕ရဲ႕ ဧရိယာအက်ယ္အဝန္းက ဟုိးယခင္မူလ 'က်ဥ္းေျမာင္းေရႊႀတိဂံ' ထက္ ျပန္႔ကားက်ယ္ထြက္လာမႈက (ဆယ္) ဆ အထက္ကုိ ေရာက္ေနပါၿပီ။ ေရႊႀတိဂံ (က်ဥ္းေျမာင္း) မႈက ပံုသ႑ာန္သြင္ျပင္အခ်ဳိးအဆ ျပန္႔ကားက်ယ္ထြက္လာမႈ (ဆယ္) ဆအထက္ရွိတဲ့ 'က်ယ္ျပန္႔ ေရႊႀတိဂံ' ရဲ႕ ေစတီပံုသ႑ာန္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားေခ်ေလၿပီ။

ႏုိင္ငံတကာ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရး အဖြဲ႕အစည္းႀကီးရဲ႕ အသစ္လြင္ဆံုး စစ္တမ္း ေကာက္ခ်က္အရ ကေန႔မ်က္ေမွာက္ကာလ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမေဒသ ဟီး႐ုိးအင္း ဘိန္းျဖဴျဖန္႔ခ်ိေရာင္း ခ်မႈက ကမၻာ့ႏွႈန္းထားစာရင္းေပါင္းခ်ဳပ္ရဲ႕ ၇ဝ%-၈ဝ% ရွိပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက မူးယစ္ေဆးဝါးက ေရႊႀတိဂံတျပင္လံုးရဲ႕ ၈ဝ% ရွိေနျပန္တယ္။

ကုလသမဂၢမူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္မႈ ဌာနႀကီးရဲ႕ စာရင္းအရ ကေန႔မ်က္ေမွာက္ကာလ ကမၻာတဝွမ္း မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူေပါင္း သန္း ၂ဝဝ ေက်ာ္ ရွိေနပါတယ္။ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္ ကမၻာတဝွမ္း မူးယစ္ေဆးဝါးကုန္သြယ္မႈတန္ဖုိးေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၄ သိန္း ရွိပါတယ္။ ထုိႏွစ္ကာလက ႏုိင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရး ေငြေၾကးႏႈန္းထား ၈% နဲ႔ ညီမွ်ေနပါတယ္။ ကမၻာ့ေမာ္ေတာ္ကားေရာင္းခ်မႈ ကုန္သြယ္ေရးႏႈန္းထား ကုိေတာင္ ေက်ာ္လြန္သြားပါတယ္။

၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ ကမၻာတဝွမ္းမူးယစ္ေဆးဝါး ဥပေဒမဲ့ ေရာင္းခ်မႈက ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ငါးသိန္းရွိပါတယ္။ ေရနံသံုး စက္မႈလုပ္ငန္းသံုးစြဲေငြကိုေတာင္ ေက်ာ္လြန္ပါတယ္။ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ကုန္သြယ္မႈထက္ေတာ့ နည္းနည္းေလး နိမ့္ပါးေနပါတယ္။

ဒီကိန္းဂဏန္းေတြကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္ ကုန္သြယ္မႈဟာ အစဥ္တစုိက္ ဥပေဒမဲ့ အသြင္သ႑ာန္မွာ ရွိေနတယ္ဆုိေပမယ့္လည္း နည္းနည္းကေလးမွာ အထင္ျမင္ေသးလုိ႔မရတဲ့ စီးပြားေရး အင္အားစုႀကီး တစ္ခုျဖစ္ေနပါတယ္။ တဖန္ ၄င္းကေန ေနာက္ဆက္တြဲ ေပါက္ဖြားလာၾကမယ့္ လူ႕ေလာက ျပႆနာေပါင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံုေတြ ထပ္ဆင့္ထပ္ကာ ေပၚေပါက္လာေခ်ပါလိမ့္ဦးမယ္။

လူေတြက 'အျဖဴေရာင္ စီးပြားေရး' လုိ႔ ေခၚတြင္ေနၾကတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါး ကုန္ပစၥည္းေတြဟာ လက္ေတြ႕က်က် ဆုိးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြဟာ လူေတြ ေတြးဆေနတာထက္ ပိုလုိ႔ ႀကီးက်ယ္ ပုိလုိ႔မ်ား ေျပာင္ေျမာက္ လွပါေပတယ္။

(ဆက္ရန္)