အမႀကီး ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္
ေမာင္စြမ္းရည္
ဇန္န၀ါရီ ၁၇၊ ၂၀၀၉
ေမာင္စြမ္းရည္
ဇန္န၀ါရီ ၁၇၊ ၂၀၀၉
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္၊ လူထုေဒၚအမာနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ဟာ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္မွာ ၁ ႏွစ္တည္း ေမြးဖြားၾကသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္နဲ႔ က်ေနာ္ဟာ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ ကြာလို႔ အေမအရြယ္ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ကို ေဒၚေဒၚခ်စ္၊ အေမခ်စ္ ဆိုတာမ်ဳိး ေခၚသင့္ေပမယ့္ က်ေနာ္က အမႀကီးပဲ ေခၚလိုက္မိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ ငယ္စဥ္က ရႈမ၀မဂၢဇင္းမွာ ဆရာေသာ္တာေဆြေရးတဲ့ ဟာသ၀တၳဳေတြမွာ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ကို “အမႀကီး” လို႔ ေခၚေ၀ၚသုံးစြဲေလ့ရွိလို႔ က်ေနာ္လည္း ႏႈတ္က်ဳိးေနခဲ့ပါတယ္။
ဘဘလတ္နဲ႔ အမႀကီးတို႔ဟာ အလြန္ သေဘာသကာယ ေကာင္းၿပီး လူငယ္ေတြကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ အားေပးခ်င္တဲ့ စိတ္ထား အလြန္ျပင္းျပပါတယ္။ ကမာရြတ္မွာရွိတဲ့ သူတို႔အိမ္ဟာ စစ္ၿပီးစ ေခတ္က စာေရးဆရာေပါက္စ၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ရႈမ၀မဂၢဇင္းမွာ ပါ၀င္ေရးသားတဲ့ စာေရးဆရာ လူႀကီး လူငယ္အေပါင္းတို႔ရဲ႕ စားအိမ္ ေသာက္အိမ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ (တကၠသိုလ္၀င္း၊ တေကာင္းေဆာင္ေနာက္က အိမ္အိုေဟာင္းတခု၊ ဧရိပ္သာလို႔ အမည္ေပးခဲ့)။
ပထမမ်ဳိးဆက္ဟာ ၁၉၅၀ - ၆၀ ေလာက္အတြင္းမွာ၊ ဒုတိယမ်ဳိးဆက္မွာ ပါ၀င္တဲ့ က်ေနာ္တို႔က ၁၉၇၀ - ၈၀ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ စုစည္းမိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ( တကၠသိုလ္ လိုင္းေပါက္၀င္းေရွ႔က ျပည္ရိပ္သာလမ္းက အိမ္ကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္)။
လူငယ္ စာေပသမားေတြကို အဂၤလိပ္စာ သင္တန္း ဖြင့္ေပးတာဟာ ကမာၻ႔စာေပသမိုင္း ပို႔ခ်သလို အပင္ပန္းခံၿပီး သင္ျပ ပို႔ခ်ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘဘလတ္ဟာ ေက်ာင္းဆရာႀကီးျဖစ္ၿပီး အမႀကီးက ပီဘိစာေရးဆရာမႀကီးပါပဲ။ အင္မတန္ လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းပါတယ္။
မိုးမခမွာ ဦး၀င္းတင္က အမႀကီး အေၾကာင္းကို အမွတ္တရ ေရးထားတာေလး ဖတ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ ဦး၀င္းတင္ ႏွစ္ဦးတည္း အမႀကီးဆီ အလည္သြားခဲ့ၾကတာကို သတိရမိပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ျပည္တြင္းမွာ ရွိေနတုန္းက က်ေနာ္ ေရးခဲ့ဖူးေပမယ့္ ထပ္ေရးပါရေစအုံး။ ဒီအေၾကာင္းကို လက္ေဆာ့ေရးၿပီးေတာ့ အမႀကီး “ဆဲ” မွာ ေၾကာက္တာနဲ႔ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ အလည္မသြားဘဲ ေရွာင္ေနခဲ့ေတာ့ ဘဘၾကီးနဲ႔ အမၾကီးတို႔ ႏွစ္ဦးလုံး အိမ္ကိုေရာက္လာျပီး “လာခဲ့ … တုတ္ေကာက္ခဲ့” ဆိုၿပီး က်ေနာ္ကို ေခၚပါတယ္။
အမၾကီးရယ္၊ ဦး၀င္းတင္ရယ္ က်ေနာ္ရယ္ ၃ ေယာက္တည္း ဆုံေတာ့ အမၾကီးက သူငယ္စဥ္က လူၾကီးမိဘေတြ မႀကိဳက္တာေတြ အကုန္လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း စပ္မိစပ္ရာ ေျပာပါတယ္။ နိဂုံးခ်ဳပ္ေတာ့ “ဒို႔မ်ား တသက္လုံး အမွားေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ အမွန္လုပ္ခဲ့တာ တခုပဲရွိတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ငါ့အေနနဲ႔ ကိုလတ္ကို အိမ္ေထာင္ဖက္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းပါပဲ” တဲ့။
ဒီလိုေျပာဆဲမွာ ဘဘလတ္အျပင္က ျပန္လာၿပီး “ဘာေတြ ေျပာေနၾကတုန္းေဟ့ …” လို႔ ေျပာေျပာဆိုဆို ၀င္လာပါတယ္။ က်ေနာ္က “ အမၾကီးဟာ တသက္လုံး အမွားေတြ လုပ္ခဲ့သတဲ့။ သူ႔ဘ၀မွာ မွန္တာ တခု လုပ္ခဲ့တာ ရွိတယ္ ဆိုရင္ျဖင့္ အဲဒါဟာ ဘဘလတ္ကို အိမ္ေထာင္ဖက္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းပါပဲ လို႔ ေျပာေနပါတယ္။ ဘဘလတ္အေနနဲ႔ ဆိုရင္ တသက္လုံး မွန္တာေတြခ်ည္း လုပ္ခဲ့ျပီး အမွားတခု လုပ္ခဲ့တာ ရိွတယ္ဆိုရင္ … အဲဒါဟာ …” လို႔ က်ေနာ္က ျဖည့္ၿပီး ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒီမွာတင္ အမၾကီးက ယုဒႆန္အဘိဓာန္ထဲက စကားလုံးတလုံးနဲ႔ က်ေနာ့္ကို “ဆဲ” ေနက်အတိုင္းအတုိင္း “ဟဲ့ … ျပင္တလင္းသား” လို႔ ေခၚၿပီး ေက်ာကို ေဗ်ာတီးေတာ့တာပါပဲ။ အဲဒါကို က်ေနာ္က ဆရာေသာ္တာေဆြ အားက်ၿပီး မဂၢဇင္းတေစာင္မွာ ေရးခဲ့တာပါ။ (ဒါက အမၾကီးရဲ႕ အမူအရာကို စာျဖည့္ အျဖစ္ ေရးလိုက္တာပါပဲ။)
အမၾကီးက ဟာသသမားျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာမႈ ျမန္မာ့ဓေလ့ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ေတြ ေျပာၿပီး ရယ္ရယ္ေမာေမာ ေနတတ္တယ္။ အညာက ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ အေျပာေကာင္းသူေတြ လာရင္ အမၾကီးဆီ ေခၚသြားၿပီး လက္ဖက္ရည္အဖန္၀ိုင္း ဖြဲ႔ၾကပါတယ္။ ႏြားထိုးၾကီးက ဆိတ္ ငါး ေကာင္ ဦးခင္ေမာင္ ဆိုတာရယ္၊ ကဗ်ာဆရာ ကိုေလး (အင္း၀ ဂုဏ္ရည္) ရယ္၊ မုံရြာဦးေလးခန္႔ ရယ္ က်ေနာ္ေခၚသြားခဲ့ဖူးတာေတြ သတိရပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ျမန္မာမႈ ျမန္မာစာ အရြတ္အဖတ္ ေကာင္းတဲ့အျပင္ ေရႊဘိုဖက္က လွေတာသားစကား၊ စကားေတာင္စား စကားေတြတို႔လို ဟာေတြကို ေလယူေလသိမ္းနဲ႔တကြ ေျပာဆိုတတ္သူေတြပါ။ ကြက္စိတ္ဆရာေတြလိုပါပဲ။
အမၾကီးက လြတ္လပ္ေရး ေမာ္ကြန္း၀င္ တဦးပါ။ ဒါေပမယ့္ သူငယ္စဥ္က ဘာလုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာေတြကို ၾကြားၾကြား၀ါ၀ါ ေျပာေလ့မရွိပါဘူး။ ျမင္းျခံေက်းလက္က က်ေနာ့္ဦးေလး ဘီအိုင္ေအ၊ ဘီဒီေအ၊ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြဟာ ရန္ကုန္လြတ္လပ္ေရးပြဲကို ေမာ္ကြန္း၀င္ေတြအျဖစ္ တက္ေရာက္ဖို႔ လာၾကေတာ့ သူတို႔ကို လိုက္ပို႔ရင္းက ဂ်ပန္ေခတ္စစ္ရုံးခ်ဳပ္မွာ အမၾကီး အလုပ္လုပ္ခဲ့စဥ္က အေၾကာင္းေတြကို စကားစပ္မိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆက္စပ္ေမးျမန္းျပီး ေျပာျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဒီလို မစပ္မိရင္ ဘာမွ ေျပာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဂ်ပန္ေခတ္ စစ္ရုံးခ်ဳပ္ဟာ ခုအခါက ကမာရြတ္ အထက ၁ ေခၚ မရမ္းျခံေက်ာင္းေနရာမွာ တည္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ဖို႔ စစ္ထြက္ၾကေတာ့ မရမ္းျခံကေန ေတာ္လွန္ေရးပန္းျခံေနရာကို ခ်ီတက္ၾကျပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက “နီးရာ ရန္သူကို ရွာတိုက္ၾက၊ အရာရွိ တပ္သား မခြဲျခားဘဲ တိုက္ပြဲ၀င္ၾက …” လို႔ မိန္႔ခြန္းေျပာခဲ့တဲ့အေၾကာင္း လူတိုင္းၾကားဖူးၾကပါတယ္။
အဲဒီ မရမ္းျခံ စစ္ရုံးခ်ဳပ္မွာ စစ္သားေတြ ၀တ္ဖို႔ ခ်ဳပ္ထားတဲ့ စစ္ယူနီေဖာင္းဖို႔ယို႔ဖားယားၾကီး ကို ၀တ္ျပီး ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ဟာ ရုံးခ်ဳပ္မွာ “ခ်ာပရာစီ” ေခၚ ၀င္စာထြက္စာ ဖိုင္တြဲရတဲ့ စာေရးအလုပ္မ်ဳိးကို ဟန္ေဆာင္လုပ္ရင္း လွ်ိဳ႔၀ွက္တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက ရန္ကုန္ ေရႊေတာင္ၾကားထဲမွာ ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း၊ ဦးႏု၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္သန္းထြန္း စတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေနၾကတယ္။ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က လူလစ္ရင္ ရုံးနဲ႔ မလွမ္းမကမ္းမွာ ရွိေနတဲ့ မီးဖိုေခ်ာင္လို အေဆာက္အဦးတခု အတြင္းကို သြားျပီး ေရဒီယိုကလာတဲ့ ကမၻာ့သတင္း၊ အထူးသျဖင့္ စစ္သတင္းေတြကို လက္ႏွိပ္စက္နဲ႔ လိုက္ကူးျပီး သခင္ႏု၊ သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္သန္းထြန္း စတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဆီကို လက္ဆြဲျခင္းထဲမွာ စာေတြ ဖုံး၀ွက္ ယူသြားျပီး ပို႔ရပါတယ္။ ဂ်ပန္က ေရဒီယို နားေထာင္ရင္ ေသဒဏ္ အမိန္႔ေၾကညာထားတဲ့အတြက္ ဒီကိစၥကို သိသြားရင္ အသက္ေပးရမွာပါ။ ရုံးခ်ဳပ္မွာ စစ္တပ္အရာရွိေတြ ရွိေပမယ့္ ဘယ္သူမွ မသိရပါဘူး။ ဓမၼိကဘသန္းတို႔လို အလြန္ရင္းႏွီးတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြက ရိပ္မိဟန္ ရွိေပမဲ့ မသိဟန္ေဆာင္ေနခဲ့ၾကပါတယ္တဲ့။ ရုံးခ်ဳပ္မွာက ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က တဦးတည္းေသာ အမ်ဳိးသမီး စစ္မႈထမ္းပါ။ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြက သူ႔ကို ကုလားစကားနဲ႔ ဂ်ပန္စကားေတြ ၀ိုင္း၀န္း သင္ေပးၾကရာမွာ မဟုတ္က ဟုတ္က တလြဲေတြ သင္ေပးၾကလို႔ လူရယ္ခံရသတဲ့။
ဗိုလ္ေန၀င္းဟာ လူၾကီးတဦးျဖစ္ေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးကိစၥေတြမွာေတာ့ သိပ္အားမကိုးရလို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက သူ႔ကို သူနဲ႔တန္တဲ့ စစ္ပစၥည္းေတြ ထားရွိရာ ဆပၸလိုင္းရံုးမွာပဲ ခပ္လွမ္းလွမ္းပို႔ျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ခိုင္းထားသတဲ့။ ကိစၥရွိတဲ့အခါ ရုံးကို လာရတယ္။
တေန႔ေတာ့ ဗိုလ္ေန၀င္း ရုံးခ်ဳပ္ လာတယ္။ သူတို႔ ဆပၸလိုင္းရုံးက စာေတြ ရုံးခ်ဳပ္မွာ ေရာက္ေနလို႔ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က ၾကဳံတုန္း ေပးလိုက္ခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ “ဗိုလ္ေန၀င္းတို႔ ‘ေဒါရေဘာ ဘိုထိုင္း’ ကစာေတြ ေရာက္ေနတယ္။ က်မ ေပးလိုက္ခ်င္တယ္ …” လို႔ ဗိုလ္ေန၀င္းကို လွမ္းေျပာသတဲ့။
ဗိုလ္ေန၀င္းကလည္း ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္နဲ႔ ရင္းႏွီးေနေတာ့ နာမည္ရင္း “မခင္ျမ”လို႔ပဲ ေခၚတယ္။ “ဟဲ့ မခင္ျမ … ခုန ဘာေျပာလိုက္တာလဲ။ ျပန္ေျပာစမ္း …” လို႔ ဆိုသတဲ့။
“ေဒါရေဘာ ဘိုထိုင္းအတြက္ စာေတြ ၀င္ေနတာ ရွိတယ္ …” လို႔ ျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့၊ ဗိုလ္ေန၀င္းက “ေဒါရေဘာ ဘိုထိုင္း” ဆိုတာ အဓိပၸာယ္ သိရဲ႕လားလို႔ ျပန္ေမးသတဲ့။ “ဂ်ပန္လို ဆပၸလိုင္းရုံးလို႔ ေခၚတာမဟုတ္လား၊ သူမ်ားေတြ အဲသလို ေခၚၾကတာၾကားလို႔ မွတ္ထားတာ” လို႔ ျပန္ေျဖတယ္။
ဗိုလ္ေန၀င္းက ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ရဲ႕ အနီးကို လာျပီး ေခါင္းပုတ္ရင္း “ဟဲ့ အဲဒါ ဂ်ပန္လို သူခိုးဌာန လို႔ ေခၚတာဟဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္ေလ၊ ငါတို႔ဌာနကလည္း သူခိုးခ်ည္းပါပဲ …” လို႔ ရယ္ရယ္ေမာေမာ ေျပာရင္း သူ႔တို႔ဌာနက စာေတြ ယူျပီး ျပန္သြားပါေရာတဲ့။
ဒီအေၾကာင္းေတြကို မရမ္းျခံေက်ာင္းႏွစ္ပတ္လည္မဂၢဇင္းအတြက္ ထည့္ဖို႔ ဆရာမ ၂ ဦးက အမၾကီးကို လာေရာက္ေတြ႔ဆုံ ေမးျမန္းပါတယ္။ က်ေနာ္ေျပာျပလို႔ လာေတြ႔တာပါ။ မဂၢဇင္းထြက္ေတာ့ ပါမလာဘူး။ ဘယ္အဆင့္က ဘယ္သူက ပယ္လိုက္မွန္း မသိလိုက္ရပါဘူး။
လုပ္သားျပည္သူ႔ေန႔စဥ္ (အဂၤလိပ္)မွာ ဘဘလတ္နဲ႔ အမၾကီးတို႔ ႏွစ္ဦးစလုံး လုပ္ၾကတယ္။ ဗိုလ္ေန၀င္းက မၾကိဳက္ေတာ့ “ကိုလတ္တို႔ ပင္ပန္းၾကျပီ၊ သံအမတ္အျဖစ္နဲ႔ ဘယ္ႏိုင္ငံသြားခ်င္သလဲ” လို႔ ေခၚေျပာသတဲ့။ ဘဘလတ္က “ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဘာဆိုလိုတယ္ ဆိုတာ သိပါျပီ။ က်ေနာ္တုိ႔ကို မလိုလားေတာ့ဘူး မဟုတ္လား။ သံအမတ္လုပ္ဖို႔ ၀ါသနာမပါဘူး။ ေက်ာင္းဆရာပဲ ကိုယ့္ဘာသာ ျပန္လုပ္ပါ့မယ္” လို႔ ေျဖတယ္။ “မခင္ျမ စိတ္မေကာင္းမွာ စိုးလို႔” လို႔ ဗိုလ္ေန၀င္းက ဆက္ေျပာေတာ့ “စကတည္းက လုပ္ခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး။ ခုလုိ အလုပ္ျပဳတ္တဲ့ သတင္းၾကားရင္ မခင္ျမက ထ က မွာ” လို႔ ေျပာျပီး ႏႈတ္ဆက္ျပန္ခဲ့ေတာ့ ဗိုလ္ေန၀င္းဟာ ပါးစပ္ေဟာင္းေလာင္းနဲ႔ က်န္ရစ္ပါေလေရာတဲ့။
သံအမတ္ရာထူးကို သူတို႔ စစ္အရာရွိေတြနဲ႔ သာမန္လူေတြကသာ မက္ၾကတာကိုး။ ဘဘလတ္က စာေရးဆရာသတၱိကို ျပလိုက္ခဲ့တာပါပဲ။ (ဆရာ တက္တိုးကိုလည္း သံအမတ္ ရာထူးေပးျပီး ဖယ္ရွားခဲ့ပါတယ္။ ဆရာတက္တိုးကလည္း ျငင္းခဲ့ပါတယ္။ ဘဘလတ္လည္း သတင္းစာတိုက္ကို ျပန္သြားျပီး သူနဲ႔ အထူးရင္းႏွီးတဲ့ ေၾကးမုံဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ)နဲ႔ ဦး၀င္းတင္တို႔ကို လွမ္းေခၚျပီး လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာ ရွယ္လက္ဖက္ရည္ မွာတိုက္ရင္း အလုပ္ျပဳတ္ေအာင္ပြဲၾကီး က်င္းပလိုက္ခဲ့ပါသတဲ့။
အိမ္ေရာက္ေတာ့ အမၾကီးကို “ဒို႔ ၂ ေယာက္လုံး အလုပ္ျပဳတ္ခဲ့ျပီ။ ဗိုလ္ေန၀င္း ကိုယ္တိုင္ ျဖဳတ္လိုက္တာ” လုိ႔ ျပန္ေျပာေတာ့ အမၾကီး တကယ္ ထ က သလား၊ မက သလားေတာ့ မသိရပါ။ ဒါေပမယ့္ သတင္းစာသမိုင္းမွာျဖင့္ ဆရာၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္၊ ဆရာတက္တိုးနဲ႔ အမၾကီး ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္တို႔ရဲ႔ “စာေရးဆရာ မာန္” ဟာျဖင့္ ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္ က်န္ခဲ့ပါျပီ။ က်ေနာ္ကလည္း ေရာက္ရာ အရပ္မွာ ဒီအေၾကာင္းေတြကို အရသာခံျပီး ျဖန္႔ခ်ိလ်က္ပါပဲ။ ျပည္တြင္းမွာေတာ့ ဒီအေၾကာင္းေတြကို ေရးလို႔ ေျပာလို႔ မရဘူးေလ။
စာေရးဆရာ သတင္းစာဆရာၾကီး ကြယ္လြန္သြားၾကေတာ့ ျပည္သူေတြက တေလးတစား လွလွပပ ပို႔ေဆာင္ သျဂိဳဟ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ႏွစ္လည္အခမ္းအနားေတြလည္း က်င္းပၾကပါတယ္။ စာေရးဆရာၾကီးေတြ ကြယ္လြန္ေပမယ့္ သူတို႔ဂုဏ္သတင္းက ထာ၀ရ ရွင္သန္ ထြန္းေျပာင္ေနလ်က္ပါပဲ။ ဗိုလ္ေန၀င္း ကြယ္လြန္ေတာ့ ဘယ္သူေတြက လိုက္လံ ပို႔ေဆာင္ျပီး ဘယ္လို သျဂႋဳဟ္ခဲ့ၾကပါလိမ့္။ သူ႔ႏွစ္လည္ကို ဘယ္သူေတြက ဘယ္လို က်င္းပၾကတယ္ မသိ။ က်ေနာ္သိတဲ့ ဂ်ပန္ေခတ္က “ေဒါရေဘာ ဘိုထိုင္း” ဗိုလ္မွဴးၾကီးအေၾကာင္းကေတာ့ျဖင့္ အမၾကီးအတြက္ ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးထဲမွာ အဆစ္ပါသြားေလရဲ႕။ ။
ဘဘလတ္နဲ႔ အမႀကီးတို႔ဟာ အလြန္ သေဘာသကာယ ေကာင္းၿပီး လူငယ္ေတြကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ အားေပးခ်င္တဲ့ စိတ္ထား အလြန္ျပင္းျပပါတယ္။ ကမာရြတ္မွာရွိတဲ့ သူတို႔အိမ္ဟာ စစ္ၿပီးစ ေခတ္က စာေရးဆရာေပါက္စ၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ရႈမ၀မဂၢဇင္းမွာ ပါ၀င္ေရးသားတဲ့ စာေရးဆရာ လူႀကီး လူငယ္အေပါင္းတို႔ရဲ႕ စားအိမ္ ေသာက္အိမ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ (တကၠသိုလ္၀င္း၊ တေကာင္းေဆာင္ေနာက္က အိမ္အိုေဟာင္းတခု၊ ဧရိပ္သာလို႔ အမည္ေပးခဲ့)။
ပထမမ်ဳိးဆက္ဟာ ၁၉၅၀ - ၆၀ ေလာက္အတြင္းမွာ၊ ဒုတိယမ်ဳိးဆက္မွာ ပါ၀င္တဲ့ က်ေနာ္တို႔က ၁၉၇၀ - ၈၀ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ စုစည္းမိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ( တကၠသိုလ္ လိုင္းေပါက္၀င္းေရွ႔က ျပည္ရိပ္သာလမ္းက အိမ္ကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္)။
လူငယ္ စာေပသမားေတြကို အဂၤလိပ္စာ သင္တန္း ဖြင့္ေပးတာဟာ ကမာၻ႔စာေပသမိုင္း ပို႔ခ်သလို အပင္ပန္းခံၿပီး သင္ျပ ပို႔ခ်ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘဘလတ္ဟာ ေက်ာင္းဆရာႀကီးျဖစ္ၿပီး အမႀကီးက ပီဘိစာေရးဆရာမႀကီးပါပဲ။ အင္မတန္ လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းပါတယ္။
မိုးမခမွာ ဦး၀င္းတင္က အမႀကီး အေၾကာင္းကို အမွတ္တရ ေရးထားတာေလး ဖတ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ ဦး၀င္းတင္ ႏွစ္ဦးတည္း အမႀကီးဆီ အလည္သြားခဲ့ၾကတာကို သတိရမိပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ျပည္တြင္းမွာ ရွိေနတုန္းက က်ေနာ္ ေရးခဲ့ဖူးေပမယ့္ ထပ္ေရးပါရေစအုံး။ ဒီအေၾကာင္းကို လက္ေဆာ့ေရးၿပီးေတာ့ အမႀကီး “ဆဲ” မွာ ေၾကာက္တာနဲ႔ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ အလည္မသြားဘဲ ေရွာင္ေနခဲ့ေတာ့ ဘဘၾကီးနဲ႔ အမၾကီးတို႔ ႏွစ္ဦးလုံး အိမ္ကိုေရာက္လာျပီး “လာခဲ့ … တုတ္ေကာက္ခဲ့” ဆိုၿပီး က်ေနာ္ကို ေခၚပါတယ္။
အမၾကီးရယ္၊ ဦး၀င္းတင္ရယ္ က်ေနာ္ရယ္ ၃ ေယာက္တည္း ဆုံေတာ့ အမၾကီးက သူငယ္စဥ္က လူၾကီးမိဘေတြ မႀကိဳက္တာေတြ အကုန္လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း စပ္မိစပ္ရာ ေျပာပါတယ္။ နိဂုံးခ်ဳပ္ေတာ့ “ဒို႔မ်ား တသက္လုံး အမွားေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ အမွန္လုပ္ခဲ့တာ တခုပဲရွိတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ငါ့အေနနဲ႔ ကိုလတ္ကို အိမ္ေထာင္ဖက္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းပါပဲ” တဲ့။
ဒီလိုေျပာဆဲမွာ ဘဘလတ္အျပင္က ျပန္လာၿပီး “ဘာေတြ ေျပာေနၾကတုန္းေဟ့ …” လို႔ ေျပာေျပာဆိုဆို ၀င္လာပါတယ္။ က်ေနာ္က “ အမၾကီးဟာ တသက္လုံး အမွားေတြ လုပ္ခဲ့သတဲ့။ သူ႔ဘ၀မွာ မွန္တာ တခု လုပ္ခဲ့တာ ရွိတယ္ ဆိုရင္ျဖင့္ အဲဒါဟာ ဘဘလတ္ကို အိမ္ေထာင္ဖက္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းပါပဲ လို႔ ေျပာေနပါတယ္။ ဘဘလတ္အေနနဲ႔ ဆိုရင္ တသက္လုံး မွန္တာေတြခ်ည္း လုပ္ခဲ့ျပီး အမွားတခု လုပ္ခဲ့တာ ရိွတယ္ဆိုရင္ … အဲဒါဟာ …” လို႔ က်ေနာ္က ျဖည့္ၿပီး ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒီမွာတင္ အမၾကီးက ယုဒႆန္အဘိဓာန္ထဲက စကားလုံးတလုံးနဲ႔ က်ေနာ့္ကို “ဆဲ” ေနက်အတိုင္းအတုိင္း “ဟဲ့ … ျပင္တလင္းသား” လို႔ ေခၚၿပီး ေက်ာကို ေဗ်ာတီးေတာ့တာပါပဲ။ အဲဒါကို က်ေနာ္က ဆရာေသာ္တာေဆြ အားက်ၿပီး မဂၢဇင္းတေစာင္မွာ ေရးခဲ့တာပါ။ (ဒါက အမၾကီးရဲ႕ အမူအရာကို စာျဖည့္ အျဖစ္ ေရးလိုက္တာပါပဲ။)
အမၾကီးက ဟာသသမားျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာမႈ ျမန္မာ့ဓေလ့ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ေတြ ေျပာၿပီး ရယ္ရယ္ေမာေမာ ေနတတ္တယ္။ အညာက ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ အေျပာေကာင္းသူေတြ လာရင္ အမၾကီးဆီ ေခၚသြားၿပီး လက္ဖက္ရည္အဖန္၀ိုင္း ဖြဲ႔ၾကပါတယ္။ ႏြားထိုးၾကီးက ဆိတ္ ငါး ေကာင္ ဦးခင္ေမာင္ ဆိုတာရယ္၊ ကဗ်ာဆရာ ကိုေလး (အင္း၀ ဂုဏ္ရည္) ရယ္၊ မုံရြာဦးေလးခန္႔ ရယ္ က်ေနာ္ေခၚသြားခဲ့ဖူးတာေတြ သတိရပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ျမန္မာမႈ ျမန္မာစာ အရြတ္အဖတ္ ေကာင္းတဲ့အျပင္ ေရႊဘိုဖက္က လွေတာသားစကား၊ စကားေတာင္စား စကားေတြတို႔လို ဟာေတြကို ေလယူေလသိမ္းနဲ႔တကြ ေျပာဆိုတတ္သူေတြပါ။ ကြက္စိတ္ဆရာေတြလိုပါပဲ။
အမၾကီးက လြတ္လပ္ေရး ေမာ္ကြန္း၀င္ တဦးပါ။ ဒါေပမယ့္ သူငယ္စဥ္က ဘာလုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာေတြကို ၾကြားၾကြား၀ါ၀ါ ေျပာေလ့မရွိပါဘူး။ ျမင္းျခံေက်းလက္က က်ေနာ့္ဦးေလး ဘီအိုင္ေအ၊ ဘီဒီေအ၊ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြဟာ ရန္ကုန္လြတ္လပ္ေရးပြဲကို ေမာ္ကြန္း၀င္ေတြအျဖစ္ တက္ေရာက္ဖို႔ လာၾကေတာ့ သူတို႔ကို လိုက္ပို႔ရင္းက ဂ်ပန္ေခတ္စစ္ရုံးခ်ဳပ္မွာ အမၾကီး အလုပ္လုပ္ခဲ့စဥ္က အေၾကာင္းေတြကို စကားစပ္မိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆက္စပ္ေမးျမန္းျပီး ေျပာျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဒီလို မစပ္မိရင္ ဘာမွ ေျပာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဂ်ပန္ေခတ္ စစ္ရုံးခ်ဳပ္ဟာ ခုအခါက ကမာရြတ္ အထက ၁ ေခၚ မရမ္းျခံေက်ာင္းေနရာမွာ တည္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ဖို႔ စစ္ထြက္ၾကေတာ့ မရမ္းျခံကေန ေတာ္လွန္ေရးပန္းျခံေနရာကို ခ်ီတက္ၾကျပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက “နီးရာ ရန္သူကို ရွာတိုက္ၾက၊ အရာရွိ တပ္သား မခြဲျခားဘဲ တိုက္ပြဲ၀င္ၾက …” လို႔ မိန္႔ခြန္းေျပာခဲ့တဲ့အေၾကာင္း လူတိုင္းၾကားဖူးၾကပါတယ္။
အဲဒီ မရမ္းျခံ စစ္ရုံးခ်ဳပ္မွာ စစ္သားေတြ ၀တ္ဖို႔ ခ်ဳပ္ထားတဲ့ စစ္ယူနီေဖာင္းဖို႔ယို႔ဖားယားၾကီး ကို ၀တ္ျပီး ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ဟာ ရုံးခ်ဳပ္မွာ “ခ်ာပရာစီ” ေခၚ ၀င္စာထြက္စာ ဖိုင္တြဲရတဲ့ စာေရးအလုပ္မ်ဳိးကို ဟန္ေဆာင္လုပ္ရင္း လွ်ိဳ႔၀ွက္တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက ရန္ကုန္ ေရႊေတာင္ၾကားထဲမွာ ဆရာၾကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း၊ ဦးႏု၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္သန္းထြန္း စတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေနၾကတယ္။ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က လူလစ္ရင္ ရုံးနဲ႔ မလွမ္းမကမ္းမွာ ရွိေနတဲ့ မီးဖိုေခ်ာင္လို အေဆာက္အဦးတခု အတြင္းကို သြားျပီး ေရဒီယိုကလာတဲ့ ကမၻာ့သတင္း၊ အထူးသျဖင့္ စစ္သတင္းေတြကို လက္ႏွိပ္စက္နဲ႔ လိုက္ကူးျပီး သခင္ႏု၊ သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္သန္းထြန္း စတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဆီကို လက္ဆြဲျခင္းထဲမွာ စာေတြ ဖုံး၀ွက္ ယူသြားျပီး ပို႔ရပါတယ္။ ဂ်ပန္က ေရဒီယို နားေထာင္ရင္ ေသဒဏ္ အမိန္႔ေၾကညာထားတဲ့အတြက္ ဒီကိစၥကို သိသြားရင္ အသက္ေပးရမွာပါ။ ရုံးခ်ဳပ္မွာ စစ္တပ္အရာရွိေတြ ရွိေပမယ့္ ဘယ္သူမွ မသိရပါဘူး။ ဓမၼိကဘသန္းတို႔လို အလြန္ရင္းႏွီးတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြက ရိပ္မိဟန္ ရွိေပမဲ့ မသိဟန္ေဆာင္ေနခဲ့ၾကပါတယ္တဲ့။ ရုံးခ်ဳပ္မွာက ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က တဦးတည္းေသာ အမ်ဳိးသမီး စစ္မႈထမ္းပါ။ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြက သူ႔ကို ကုလားစကားနဲ႔ ဂ်ပန္စကားေတြ ၀ိုင္း၀န္း သင္ေပးၾကရာမွာ မဟုတ္က ဟုတ္က တလြဲေတြ သင္ေပးၾကလို႔ လူရယ္ခံရသတဲ့။
ဗိုလ္ေန၀င္းဟာ လူၾကီးတဦးျဖစ္ေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးကိစၥေတြမွာေတာ့ သိပ္အားမကိုးရလို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက သူ႔ကို သူနဲ႔တန္တဲ့ စစ္ပစၥည္းေတြ ထားရွိရာ ဆပၸလိုင္းရံုးမွာပဲ ခပ္လွမ္းလွမ္းပို႔ျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ခိုင္းထားသတဲ့။ ကိစၥရွိတဲ့အခါ ရုံးကို လာရတယ္။
တေန႔ေတာ့ ဗိုလ္ေန၀င္း ရုံးခ်ဳပ္ လာတယ္။ သူတို႔ ဆပၸလိုင္းရုံးက စာေတြ ရုံးခ်ဳပ္မွာ ေရာက္ေနလို႔ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က ၾကဳံတုန္း ေပးလိုက္ခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ “ဗိုလ္ေန၀င္းတို႔ ‘ေဒါရေဘာ ဘိုထိုင္း’ ကစာေတြ ေရာက္ေနတယ္။ က်မ ေပးလိုက္ခ်င္တယ္ …” လို႔ ဗိုလ္ေန၀င္းကို လွမ္းေျပာသတဲ့။
ဗိုလ္ေန၀င္းကလည္း ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္နဲ႔ ရင္းႏွီးေနေတာ့ နာမည္ရင္း “မခင္ျမ”လို႔ပဲ ေခၚတယ္။ “ဟဲ့ မခင္ျမ … ခုန ဘာေျပာလိုက္တာလဲ။ ျပန္ေျပာစမ္း …” လို႔ ဆိုသတဲ့။
“ေဒါရေဘာ ဘိုထိုင္းအတြက္ စာေတြ ၀င္ေနတာ ရွိတယ္ …” လို႔ ျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့၊ ဗိုလ္ေန၀င္းက “ေဒါရေဘာ ဘိုထိုင္း” ဆိုတာ အဓိပၸာယ္ သိရဲ႕လားလို႔ ျပန္ေမးသတဲ့။ “ဂ်ပန္လို ဆပၸလိုင္းရုံးလို႔ ေခၚတာမဟုတ္လား၊ သူမ်ားေတြ အဲသလို ေခၚၾကတာၾကားလို႔ မွတ္ထားတာ” လို႔ ျပန္ေျဖတယ္။
ဗိုလ္ေန၀င္းက ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ရဲ႕ အနီးကို လာျပီး ေခါင္းပုတ္ရင္း “ဟဲ့ အဲဒါ ဂ်ပန္လို သူခိုးဌာန လို႔ ေခၚတာဟဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္ေလ၊ ငါတို႔ဌာနကလည္း သူခိုးခ်ည္းပါပဲ …” လို႔ ရယ္ရယ္ေမာေမာ ေျပာရင္း သူ႔တို႔ဌာနက စာေတြ ယူျပီး ျပန္သြားပါေရာတဲ့။
ဒီအေၾကာင္းေတြကို မရမ္းျခံေက်ာင္းႏွစ္ပတ္လည္မဂၢဇင္းအတြက္ ထည့္ဖို႔ ဆရာမ ၂ ဦးက အမၾကီးကို လာေရာက္ေတြ႔ဆုံ ေမးျမန္းပါတယ္။ က်ေနာ္ေျပာျပလို႔ လာေတြ႔တာပါ။ မဂၢဇင္းထြက္ေတာ့ ပါမလာဘူး။ ဘယ္အဆင့္က ဘယ္သူက ပယ္လိုက္မွန္း မသိလိုက္ရပါဘူး။
လုပ္သားျပည္သူ႔ေန႔စဥ္ (အဂၤလိပ္)မွာ ဘဘလတ္နဲ႔ အမၾကီးတို႔ ႏွစ္ဦးစလုံး လုပ္ၾကတယ္။ ဗိုလ္ေန၀င္းက မၾကိဳက္ေတာ့ “ကိုလတ္တို႔ ပင္ပန္းၾကျပီ၊ သံအမတ္အျဖစ္နဲ႔ ဘယ္ႏိုင္ငံသြားခ်င္သလဲ” လို႔ ေခၚေျပာသတဲ့။ ဘဘလတ္က “ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဘာဆိုလိုတယ္ ဆိုတာ သိပါျပီ။ က်ေနာ္တုိ႔ကို မလိုလားေတာ့ဘူး မဟုတ္လား။ သံအမတ္လုပ္ဖို႔ ၀ါသနာမပါဘူး။ ေက်ာင္းဆရာပဲ ကိုယ့္ဘာသာ ျပန္လုပ္ပါ့မယ္” လို႔ ေျဖတယ္။ “မခင္ျမ စိတ္မေကာင္းမွာ စိုးလို႔” လို႔ ဗိုလ္ေန၀င္းက ဆက္ေျပာေတာ့ “စကတည္းက လုပ္ခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး။ ခုလုိ အလုပ္ျပဳတ္တဲ့ သတင္းၾကားရင္ မခင္ျမက ထ က မွာ” လို႔ ေျပာျပီး ႏႈတ္ဆက္ျပန္ခဲ့ေတာ့ ဗိုလ္ေန၀င္းဟာ ပါးစပ္ေဟာင္းေလာင္းနဲ႔ က်န္ရစ္ပါေလေရာတဲ့။
သံအမတ္ရာထူးကို သူတို႔ စစ္အရာရွိေတြနဲ႔ သာမန္လူေတြကသာ မက္ၾကတာကိုး။ ဘဘလတ္က စာေရးဆရာသတၱိကို ျပလိုက္ခဲ့တာပါပဲ။ (ဆရာ တက္တိုးကိုလည္း သံအမတ္ ရာထူးေပးျပီး ဖယ္ရွားခဲ့ပါတယ္။ ဆရာတက္တိုးကလည္း ျငင္းခဲ့ပါတယ္။ ဘဘလတ္လည္း သတင္းစာတိုက္ကို ျပန္သြားျပီး သူနဲ႔ အထူးရင္းႏွီးတဲ့ ေၾကးမုံဦးေသာင္း (ေအာင္ဗလ)နဲ႔ ဦး၀င္းတင္တို႔ကို လွမ္းေခၚျပီး လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာ ရွယ္လက္ဖက္ရည္ မွာတိုက္ရင္း အလုပ္ျပဳတ္ေအာင္ပြဲၾကီး က်င္းပလိုက္ခဲ့ပါသတဲ့။
အိမ္ေရာက္ေတာ့ အမၾကီးကို “ဒို႔ ၂ ေယာက္လုံး အလုပ္ျပဳတ္ခဲ့ျပီ။ ဗိုလ္ေန၀င္း ကိုယ္တိုင္ ျဖဳတ္လိုက္တာ” လုိ႔ ျပန္ေျပာေတာ့ အမၾကီး တကယ္ ထ က သလား၊ မက သလားေတာ့ မသိရပါ။ ဒါေပမယ့္ သတင္းစာသမိုင္းမွာျဖင့္ ဆရာၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္၊ ဆရာတက္တိုးနဲ႔ အမၾကီး ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္တို႔ရဲ႔ “စာေရးဆရာ မာန္” ဟာျဖင့္ ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္ က်န္ခဲ့ပါျပီ။ က်ေနာ္ကလည္း ေရာက္ရာ အရပ္မွာ ဒီအေၾကာင္းေတြကို အရသာခံျပီး ျဖန္႔ခ်ိလ်က္ပါပဲ။ ျပည္တြင္းမွာေတာ့ ဒီအေၾကာင္းေတြကို ေရးလို႔ ေျပာလို႔ မရဘူးေလ။
စာေရးဆရာ သတင္းစာဆရာၾကီး ကြယ္လြန္သြားၾကေတာ့ ျပည္သူေတြက တေလးတစား လွလွပပ ပို႔ေဆာင္ သျဂိဳဟ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ႏွစ္လည္အခမ္းအနားေတြလည္း က်င္းပၾကပါတယ္။ စာေရးဆရာၾကီးေတြ ကြယ္လြန္ေပမယ့္ သူတို႔ဂုဏ္သတင္းက ထာ၀ရ ရွင္သန္ ထြန္းေျပာင္ေနလ်က္ပါပဲ။ ဗိုလ္ေန၀င္း ကြယ္လြန္ေတာ့ ဘယ္သူေတြက လိုက္လံ ပို႔ေဆာင္ျပီး ဘယ္လို သျဂႋဳဟ္ခဲ့ၾကပါလိမ့္။ သူ႔ႏွစ္လည္ကို ဘယ္သူေတြက ဘယ္လို က်င္းပၾကတယ္ မသိ။ က်ေနာ္သိတဲ့ ဂ်ပန္ေခတ္က “ေဒါရေဘာ ဘိုထိုင္း” ဗိုလ္မွဴးၾကီးအေၾကာင္းကေတာ့ျဖင့္ အမၾကီးအတြက္ ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးထဲမွာ အဆစ္ပါသြားေလရဲ႕။ ။
ေမာင္စြမ္းရည္ ( ဇန္န၀ါရီ ၉၊ ၂၀၀၉)
(ဓာတ္ပုံ - ၁၉၇၀ ၀န္းက်င္၊ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္နဲ႔ သူ႔ေျမး အမႊာ ၂ ေယာက္)
Comments