ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ား နားခိုစရာ အေမရိကန္ကၽြဲဆည္ကန္ရပ္
ဂ်င္းန္ ၀ါနား (ဘတ္ဖဲလိုးနယူးစ္၊ ဇူလိုင္ ၂၆)
ၾသဂုတ္ ၅၊ ၂၀၀၉
လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ သံဃာေတာ္မ်ားရဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရး အုံၾကြမႈကို ဓာတ္ပုံမွတ္တမ္း ရယူႏိုင္ခဲ့သူ ဓာတ္ပုံဆရာ ၂ ဦး အနက္ တဦးျဖစ္သူက ေလာအယ္စိုး ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရစစ္သားမ်ားက ဂ်ပန္သတင္းေထာက္ကို ေသနတ္နဲ႔ ပစ္သတ္လိုက္ျပီးေနာက္ သူလည္း ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ရပါေတာ့တယ္။
လွ်ပ္စစ္မီးမရွိတဲ့ ၀ါးတဲေတြနဲ႔ လူေပါင္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္ရွိတဲ့ ျမိဳ႔ၾကီးသဖြယ္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ၂၃ ႏွစ္ ေက်ာ္ ေနထိုင္ခဲ့သူ ျမန္မာအမ်ဳိးသားတဦးကေတာ့ စမီလာဂရင္းလီ ျဖစ္ပါတယ္။ သူကေတာ့ သူ႔ကေလး ၃ ဦးကို ပညာသင္ေပးႏိုင္ဖို႔နဲ႔ အိမ္လို႔ေခၚရမယ့္ ႏိုင္ငံတခုအတြက္ ထြက္ေျပးလာသူ တဦးပါ။
ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႔ အတြင္းလူျဖစ္လို႔ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ၁၇လ က်ခံခဲ့ရသူ ဒီမိုကေရစီေရး လုိလားသူ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္တဦးကေတာ့ မ်ဳိးသန္႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူရဲ႔ ယုံၾကည္မႈကို မစြန္႔လႊတ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ အက်ဥ္းေထာင္ေတြ၊ အက်ယ္ခ်ဳပ္ေတြမွာ အခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရမည့္အစား သူကလည္း ေနရပ္ကို စြန္႔ခြာလာခဲ့ရသူ တဦး ျဖစ္ပါတယ္။
အဲသည္ ပညာတတ္တဲ့ ထက္ျမက္တဲ့ အမ်ဳိးသား ၃ ေယာက္ဟာ သူတို႔အမိေျမကို ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ စြန္႔ခဲ့ရျပီး အခု ဘတ္ဖဲလိုးျမိဳ႔ အေနာက္ဖက္ျခမ္းမွာ အေျခခ်ေနထိုင္ၾကျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔ေတြခ်ည္းသာမဟုတ္ပါ၊ သည္ဘတ္ဖဲလိုးျမိဳ႔ဟာ လူဦးေရ ၂ ေထာင္ ပတ္၀န္းက်င္ရွိတဲ့ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြရဲ႔ အိမ္ ျဖစ္လို႔ေနပါျပီ။ ျမိဳ႔ရဲ႔ လူဦးေရ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါးအထိ တိုးတက္လာေနျပီလို႔လဲ သိရပါတယ္။
ျမန္မာျပည္သာမက အျခားႏိုင္ငံမ်ားက ေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္လာၾကသူ ဒုကၡသည္မိသားစုေတြ အေရအတြက္ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း တိုးပြားလာေနတဲ့အတြက္ ဘတ္ဖဲလိုးျမိဳ႔ကို ဒုကၡသည္ေတြရဲ႔ တရားမ၀င္ျမိဳ႔ေတာ္တခုလို႔ ဆိုရမလို ျဖစ္ေနပါျပီ။ ယခုႏွစ္ထဲမွာတင္ နယူးေယာက္ျပည္နယ္ကို ေရာက္ရွိလာတဲ့ ဒုကၡသည္ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ နယူးေယာက္ရဲ႕ အေနာက္ျခမ္းမွာ လာေရာက္ေနထိုင္ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဂိတ္ဆုံး (Journey’s End) လို႔ အမည္တြင္တဲ့ ဒုကၡသည္ကူညီေရးအဖြဲ႔ရဲ႔ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ ေမာ္လီေရွာ့တ္ရဲ႔ အဆိုကေတာ့ သည္လို ဒုကၡသည္ေတြသာ ေရာက္မလာၾကရင္ ဘတ္ဖဲလိုးျမိဳ႔ဟာ တေျဖးေျဖး က်ဳံ႔၀င္လို႔လာေနျပီ ျဖစ္တယ္၊ သူတုိ႔ဟာ အသစ္ေရာက္ရွိလာတဲ့ လူဦးေရေတြပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။
ႏွစ္စဥ္ ဘတ္ဖဲလိုးကို အေျခခ်ရန္ ေျပာင္းေရႊ႔လာသူ ဒုကၡသည္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္အထဲမွာ တ၀က္ေလာက္ဟာ ျမန္မာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႔ ရြာေပါင္း ၃ ေထာင္ေက်ာ္ အဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရလို႔ ထိုင္းနယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြဆီကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကျပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဂူေအာင္းသတၱ၀ါေတြလို ေနထိုင္ခဲ့ၾကရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုသူတို႔ေနထိုင္ အေျခခ်ရာ ေနရာေတြကေတာ့ ျမိဳ႔အေနာက္ျခမ္း၊ ရစ္ခ်္မြန္းရိပ္သာအေနာက္ပိုင္း
ျဖတ္သန္း ျဖတ္လာမ်ားက သူတို႔ကို ဗီယက္နမ္ေတြ၊ တရုတ္ေတြလို႔ ထင္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ ေခါင္းမာမာနဲ႔ သူတို႔အမိေျမဟာ “ဘားမား” ျဖစ္တယ္။ စစ္အစုိးရ ေျပာေနတဲ့ “ျမန္မာ” မဟုတ္ဘူးလို႔ ခံယူထားၾကပါတယ္။
သူတို႔တေတြဟာ ဘတ္ဖဲလိုးျမိဳ႔သူ ျမိဳ႔သားအသစ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔နည္း သူတို႔ဟန္နဲ႔ အေမရိကန္အိပ္မက္ကို မက္ၾကတဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း သူတို႔အိပ္မက္ေတြက သူတို႔တကိုယ္ေရစာ သက္သက္ခ်ည္း အတြက္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ေလာအယ္စိုး ေျပာတာက -
“ဒါဟာ ပထမမ်ဳိးဆက္ေတြ ျဖစ္တယ္။” သူက အဂၤလိပ္စာသင္တန္းလာတက္ေနတဲ့ အရြယ္ေရာက္ျပီးသူ ျမန္မာမ်ားထံ ညႊန္ျပလိုက္ပါတယ္။
“ဒုတိယမ်ဳိးဆက္ေတြကေတာ့ သူတို႔လိုမ်ဳိး မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အဂၤလိပ္လို ပိုျပီး သြက္လက္မယ္။ ပညာေတြလည္း ပိုတတ္လာမယ္။”
ျပီးေတာ့ သူက ေနာင္မ်ဳိးဆက္ေတြကို္ သတိေပးတဲ့သေဘာမ်ဳိးနဲ႔
“ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြဟာ သူတို႔မိဘေတြရဲ႔ အမိေျမကို မေမ့ပစ္သင့္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္ ဒီအေမရိကန္ကို ေရာက္လာရသလဲဆိုတာကို အျမဲ အမွတ္ရေနရမယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ လူ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဟာ ဆင္းရဲဒုကၡ ေရာက္ေနၾကတယ္၊ အဲဒါကိုလည္း အျမဲ သိရေနမယ္။” လို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ျမိဳ႔ေပၚေရာက္တဲ့ လူသစ္
အေနာက္ပိုင္းအရပ္မွာ မိသားစုအသိုင္းအ၀ိုင္းေလး ထူေထာင္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြအျပင္ ဘလက္ေရာ့ခ္နဲ႔ ရစ္ဗားဆိုက္ဒ္အရပ္ေရာက္ လူနည္းစုေတြမွာပါ အဓိကအခက္အခဲ ၂ မ်ဳိးကို ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။
ပထမကေတာ့ လူအမ်ားစုက အဂၤလိပ္ဘာသာစကား မေျပာတတ္ၾကဘူး။ အာဏာပိုင္မ်ားရဲ႔ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ျမန္မာဒုကၡသည္ ၁၀၀ မွာ ၁၀ ကေန ၁၅ ေယာက္ေလာက္သာ အဂၤလိပ္စကားကို အဆင္ေျပေျပ ေျပာတတ္ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း သူတို႔တေတြဟာ တပတ္မွာ ၈ နာရီေလာက္ အခ်ိန္ယူျပီးေတာ့ အဂၤလိပ္စာရဲ႔ ဗ်ည္းအကၡရာေတြကို မွတ္မိသိရွိေအာင္ အားထုတ္ၾကရပါတယ္။
ေနာက္ျပီးေတာ့ သူတို႔တေတြကိုယ္တိုင္ကလည္း အခ်င္းခ်င္းၾကားထဲက အသြင္ကြဲျပားမႈေတြကို သည္းခံေက်ာ္လႊားၾကရပါေသးတယ္။ ျမန္မာေတြမွာက တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုၾကီးက ၈ မ်ဳိး၊ လူမ်ဳိးခြဲေတြက ၁၂ မ်ဳိးနဲ႔ ဘာသာစကားေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္တယ္ ဆိုေတာ့ သူတို႔အခ်င္းခ်င္း စကားေျပာဆို ဆက္သြယ္ဖို႔အတြက္ကို ဘာသာျပန္ေပးမယ့္လူ လိုေနပါေတာ့တယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ တပတ္ကဆိုရင္ ျမိဳ႔႔ခံ ဒုကၡသည္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔က ဒါရိုက္တာ ဒင္းနစ္ဖီးလစ္ဘီးဟပ္ဂ္က ျမိဳ႔ရဲ႔သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပဖို႔ အဂၤလိပ္စာသင္တန္းက ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြကို ဓာတ္ပုံရိုက္ရန္ ခြင့္ေတာင္းရာမွာ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားအျပင္ ျမန္မာဘာသာေကာ၊ ကရင္ဘာသာနဲ႔ပါ စကားျပန္ကတဆင့္ ေျပာဆိုခဲ့ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြက ဘာသာေရးအုပ္စု ၃ စုက လာၾကတယ္လို႔လဲ ဆိုျပန္ပါတယ္။ ခရစ္ယာန္၊ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ မူစလင္ဘာသာ၀င္ေတြဆိုျပီးလည္း ကြဲပါေသးသတဲ့။
မ်ဳးိသန္႔ကေတာ့ ခုနင္ကလို ျမန္မာေတြဟာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာစကားနဲ႔ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ရာဆိုျပီး ကြဲျပားတယ္ဆိုတဲ့ အဆိုကို လက္မခံပါဘူး။ ျငင္းပယ္ပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ေတြ အားလုံး အတူတူပါပဲ။” သူက ရွင္းပါတယ္။
“ အားလုံးဟာ ဖိႏွိပ္ခံတဲ့သူေတြခ်ည္းပဲ။ ဘယ္ စကားပဲ ေျပာေျပာ မထူးျခားပါဘူး။ အားလုံးဟာ ျမန္မာျပည္က လာၾကသူေတြပါ” တဲ့။
အေမရိကန္ျပည္ကို ေရွးက လာေရာက္ ေရႊ႔ေျပာင္းအေျခခ်ၾကသူေတြျဖစ္တဲ
“အသစ္ေရာက္လာတဲ့ အုပ္စုဟူသမွ် ဒီလိုပဲ ျဖတ္သန္းၾကရတာပဲ”
ဘီးဟပ္ဂ္က ေျပာပါတယ္။
“ ျမိဳ႔ကိုေရာက္လာတဲ့ လူသစ္ဆိုေတာ့ အႏိုင္က်င့္ခံရမယ္ (အႏွိမ္ခံရမယ္)။ သူတို႔အုပ္စုကေတာ့ ပိုျပီးေတာ့ အႏိုင္က်င့္ခံရတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆိုေတာ့ သူတို႔က ႏႈတ္နည္းတယ္။ ေခါင္းမာတယ္။ ျပီးေတာ့ အားငယ္တတ္ၾကတဲ့ သူမ်ဳိးေတြ ျဖစ္တာကိုး။
ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြကို တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ အဖြဲ႔က ၄ ခု ရွိပါတယ္။ အင္တာေနရွင္နယ္အင္စတီက်ဳ၊ ေဂ်ာေနးအင္းဒ္၊ ကက္သလစ္ခ်ာရတီနဲ႔ ဂ်ဴး၀စ္ဖင္မလီဆားဗစ္ဆက္စ္ တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
“ျမန္မာေတြက သူတို႔ရဲ႔ တာ၀န္ခံ၀န္ထမ္းေတြကို သူတို႔ေတြမွာ မီးမလာတာ၊ စားစရာမရွိတဲ့အေၾကာင္းေတြကို ေျပာမျပၾကဘူး။ ငံုေနၾကတတ္တယ္” ဟု ဘီဟပ္ဂ္က ေျပာျပပါတယ္။
“သူတို႔ကို ကိုယ္က စျပီး ေမးျမန္းရတယ္။ သူတို႔ေၾကာင့္ သူမ်ား၀န္ပိမွာကို စိုးရိမ္ၾကတယ္တဲ့။ အဲဒါကိုက ကူညီေရးအဖြဲ႔ေတြအတြက္ စိန္ေခၚမႈတခု ျဖစ္ေနေတာ့တာပဲ။”
သည္ဒုကၡသည္ေတြဟာ ၾကီးစြာေသာ ဆင္းရဲဒုကၡေတြေအာက္မွာ ခါးစည္းခံစားျပီးမွ ဒီ (အေမရိကား) ကို ေရာက္လာရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္ျပည္၊ ထိုင္းနဲ႔ အိႏၵိယျပည္နဲ႔ နယ္နမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ အေရွ႔ေတာင္အာရွက ျမန္မာျပည္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ တိုင္းျပည္တခု ျဖစ္ပါတယ္။
ေလာအယ္စိုး၊ မ်ဳိးသန္႔နဲ႔ စမီလားတို႔ဆီက အေတြ႔အၾကဳံေတြကို နားေထာင္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ - ရြာေတြ မီးေလာင္တိုက္သြင္းခံရတာ၊ အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြ ပစ္သတ္ခံရတာ၊ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံေနရတဲ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လူေတြ ျပြတ္သိပ္မြန္းၾကပ္ေနတဲ့ ေက်ာက္ေခတ္ဂူထဲကလို ဒုကၡသည္စခန္းေတြ ျပီးေတာ့ မိမိရဲ႔ ယုံၾကည္မႈကို မစြန္႔လႊတ္ႏိုင္လို႔ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းခံေနရမႈေတြ … ဒါေတြကို ၾကားသိရပါလိမ့္မယ္။
အဲသည္ အေတြ႔အၾကဳံေတြနဲ႔ ထပ္တူ အခု သူတို႔ သည္အေမရိကန္မွာ ခံစားေနရျပီျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္မႈေတြအေၾကာင္း၊ ခုခ်ိန္အထိ သူတို႔ မေမ့ႏိုင္ၾကေသးတဲ့ သူတို႔ေတြက်က္စားခဲ့ရာ ျမစ္ေခ်ာင္းနဲ႔ ေတာင္တန္းေတြ၊ ျပီးေတာ့ သူတို႔ ၾကီးမားစြာေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ သူတို႔ရဲ႔ ေနာက္လာမည့္ ျမန္မာအေမရိကန္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ … စတာေတြကိုလည္း သင္တို႔ ၾကားသိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဟာလိ၀ုဒ္ရုပ္ရွင္ မဟုတ္
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္က ဥပေဒပညာနဲ႔ ေက်ာင္းျပီးလာတဲ့ ေလာအယ္စိုးက စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္မွာ ေရွ႕ေနလည္း မလုပ္ဘူး၊ တရားသူၾကီးလည္း မလုပ္လိုပါဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ သူလည္း ဓာတ္ပုံသတင္းေထာက္တဦး ျဖစ္လာျပီး ဂ်ပန္၊ ျပင္သစ္နဲ႔ ဥေရာပသတင္းဌာနေတြရဲ႕ ရန္ကုန္ရုံးေတြမွာ အလုပ္၀င္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
“အစိုးရက က်ေနာ့္ကို မၾကိဳက္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္က ရန္ကုန္က ေန႔စဥ္လူမႈဘ၀ေတြကို ထုတ္ေဖာ္ေနတာကိုး” သူက ေျပာပါတယ္။
စက္တင္ဘာ ၁၈၊ ၂၀၀၇ မွာ သံဃာေတာ္ေတြ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဟာ လမ္းေတြေပၚမွာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာခ်ီတက္ျပီး စစ္အစုိးရကို ဆႏၵျပၾကပါတယ္။ ေလာအယ္စိုးနဲ႔ ဓာတ္ပုံသတင္းေထာက္တဦးတို႔က အဲဒီ ဓာတ္ပုံမွတ္တမ္းေတြ ရယူႏိုင္ခဲ့ၾကျပီး သူ႔ပုံေတြကို စီအင္အင္၊ တိုင္းမ္စ္နဲ႔ အယ္ဂ်ာဇီးရားတို႔က ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
အယင္အၾကိမ္ေတြကဆိုရင္ ေလာအယ္စုိးနဲ႔ သတင္းေထာက္ေတြမွာ စစ္တပ္က ပစ္ေတာ့မယ့္ဆိုတဲ့ သတိေပးခ်က္ကို ၾကိဳတင္သိရွိၾကေလ့ရွိေသာ္လည္း ဒီတခါေတာ့ ၾကိဳတင္သတိေပးျခင္း မရွိခဲ့ၾကပါဘူး၊ ရန္ကုန္ျမိဳ႔လယ္ေခါင္မွာ ဂ်ပန္သတင္းေထာက္ အသတ္ခံလိုက္ရပါတယ္။
“ေသနတ္ေတြနဲ႔ စပစ္ျပီဆိုတဲ့အခါ ဒါေတြဟာ ေဟာလိ၀ုဒ္ရုပ္ရွင္ေတြထဲကလို မဟုတ္ပါဘူး။ ” အသက္ ၃၈ ႏွစ္ အရြယ္ ေလာအယ္စိုးက ေျပာပါတယ္။
“ရုပ္ရွင္ထဲမွာဆို ဂ်ာနယ္လစ္ေတြက ဓာတ္ပုံရိုက္လို႔ ရတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာက သူတို႔ေတြ ပစ္ျပီဆိုတာနဲ႔ က်ေနာ့္မွာ အသက္လုျပီး ေျပးရတာပဲ”
“ျပီးေတာ့ က်ေနာ့္အတြက္ မလုံျခဳံေတာ့ဘူးေလ။ က်ေနာ္ထင္တာက ငါေတာ့ ေထာင္ထဲမွာ ေသရလိမ့္မယ္လို႔။ ဒါမွမဟုတ္ ငါ့ကို အမဲလိုက္သလို လိုက္ၾကလိမ့္မယ္ …”
ေနာက္ ၂ ရက္အၾကာမွာ ျမန္မာျပည္အစြန္အဖ်ားတေနရာကို ေလာအယ္စိုး ထြက္ေျပးရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံထဲကို ၀င္ေရာက္လာရတယ္။ မတ္လ ၂၀၀၈ မွာ ယခုဒီ ဘတ္ဖဲလိုးကို ေရႊေျပာင္းအေျခခ်ခဲ့ျပီးေနာက္ သူ႔မိခင္နဲ႔ ညီအကို ၂ ေယာက္နဲ႔ ၁၄လမ္းမွာ ေနထိုင္ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ကူညီေရးအဖြဲ႔ အင္တာေနရွင္နယ္အင္စတီက်ဳမွာ အခ်ိန္ျပည့္အလုပ္ ၀င္လုပ္ေနပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ဒီတိုင္းျပည္မွာ ျပန္လည္ရရွိတဲ့ အေရးအၾကီးဆုံးအရာ ၂ ခုကေတာ့ လြတ္လပ္ျခင္းနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တို႔ပဲ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဆုံးရႈံးခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔မွာ အေၾကာက္ေတြ၊ သံသယေတြနဲ႔ အသက္ရွင္ေနရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ မရွိဘူး။ ဒီမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္သက္ရာကို ေျပာဆိုေဆြးေႏြးႏိုင္ၾကတယ္။”
အေမရိကန္မွာ သူေပးဆပ္လိုက္ရတဲ့ အရင္းအႏွီးက ဘာလဲ။
“ဘယ္ေနရာကမွ အိမ္လိုမ်ဳိး ခံစားခ်က္ မေပးႏိုင္ပါဘူး။ ဒီမွာ က်ေနာ္ေနထိုင္ရတာကို ႏွစ္သက္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္ မ်က္စိေတြကို ပိတ္ထားလိုက္မိတာနဲ႔ဲ က်ေနာ့္တိုင္းျပည္ကို လြမ္းတယ္။ အိမ္ကို သတိရတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႔ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြ၊ ေတာလမ္းေတြနဲ႔ ေတာင္တန္းေတြရဲ႔ ရနံေတြကို ျပန္ေျပာင္း ေအာက္ေမ့မိတယ္။”
အျခားျမန္မာမိသားစုေတြ ဒီမွာအေျခခ်ေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပဳျပင္ရ၊ ေျပာင္းလဲရ၊ ျပင္ဆင္ရတာေတြကိုလည္း ေလာအယ္စိုးက အံၾသလို႔ မဆုံးပါဘူး တဲ့။
ျမန္မာေတြအမ်ားစုဟာ ဒုကၡသည္စခန္းကို မေရာက္ခင္က သူတို႔တေတြဟာ အေခါင္အဖ်ားေဒသေတြက လာခဲ့ၾကရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာေတြ ေတာင္ေတြထဲက လာခဲ့ၾကသူေတြမို႔ သူတို႔မွာ ကားေတြ၊ ဘတ္စကားေတြနဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီးဆိုတာေတြလည္း ရွိၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုေတာ့ သူတို႔တေတြဟာ အေမရိကန္က အေတာ္အသင့္ၾကီးမားတဲ့ ျမိဳ႔ျပမွာ ေနထိုင္ေနၾကျပီ။ ဘတ္စကားေတြ၊ ကုန္တိုက္ၾကီးေတြ၊ ေဆးရုံေတြ ျပီးေတာ့ ေခတ္ေပၚ အေဆာက္အအုံေတြၾကားမွာ အသက္ေမြးေနၾကရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
“သူတို႔အတြက္ကေတာ့ အဂၤါျဂိဳလ္ကို ေရာက္သြားရသလိုပါပဲ” တဲ့။
ႏိုင္ငံမဲ့တဲ့ လူတေယာက္
စမီလာဂရီလီရဲ႔ အျဖစ္ကေတာ့ သာမန္ဒုကၡသည္မ်ားထဲက ဘ၀တခုျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းဆရာနဲ႔ စိုက္ပ်ဳိးေရး၀န္ထမ္းတဦးရဲ႔ သားျဖစ္သူ စမီလာဟာ ငယ္စဥ္ကတည္းက ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ေနထိုင္ခဲ့ရသူျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနရာေတြဟာ စစ္အစိုးရက သူတို႔လူမ်ဳိးေတြကို တိုက္ခိုက္သုတ္သင္တဲ့ ေနရာေတြပါပဲ။
“ဘယ္လိုမွ ဆက္ေနထိုင္လို႔ မရေတာ့ဘူးေလ။” သူကေျပာပါတယ္။ “ဆုံးျဖတ္ခ်က္တို႔ ဘာတို႔ ခ်ဖို႔ အခ်ိန္ေတာင္ မရွိပါဘူး။ ျမစ္ကို ေက်ာ္ျပီး စြန္႔ခဲ့ရတာပဲ”
ဘီးဟပ္ဂ္က သူတို႔ေတြ ၾကဳံေတြ႔ရေလ့ရွိတဲ့ ဘ၀ေတြ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ၀င္ျပီး ရွင္းျပပါတယ္။
“ခင္ဗ်ားက ကိုယ့္ရြာကေလးမွာ ကိုယ့္အလုပ္ေလး လုပ္စားလို႔ ေနမယ္။ တေန႔မွာေတာ့ အဲသည္မွာ ခင္ဗ်ားရြာကို စစ္တပ္က မီးတင္ရႈိ႔ေတာ့တာပဲ။ ခင္ဗ်ားတို႔ ေျပးေပေတာ့။ ေျပးလိုက္ရတာမွ ခင္ဗ်ား စိတ္ခ်ရျပီလို႔ ထင္တဲ့အထိေျပးရမယ္။ အဲသလို ေျပးလာတဲ့ တျခားရြာသားေတြနဲ႔လည္း ခင္ဗ်ား ဆုံရလိမ့္မယ္။”
အသက္ ၁၁ ႏွစ္ေလာက္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံထဲက ဒုကၡသည္စခန္းတခုကို ေရာက္ရွိလာခဲ့တယ္။ အဲသည္က ေရေတြ မီးေတြ မရွိတဲ့ ဓနိမိုးေအာက္က ၀ါးတဲကေလးမွာေပါ့။ စားစရာက ဆန္ရယ္၊ ငပိရယ္၊ ဆားရယ္၊ ငရုတ္သီးနဲ႔ ငရုတ္ေကာင္း … ဒါပဲ။
“ ၁၅ ရက္တၾကိမ္ တန္းစီျပီးေတာ့ ကိုယ္နံမယ္ေခၚတဲ့အခ်ိန္ကုိ ေစာင့္ရမယ္။ ကိုယ့္အတြက္ ခြဲတမ္းဆန္ကို သြားယူရမယ္။ ေနာက္တေန႔မွာေတာ့ အဲသည္အတိုင္း သြားရင္ ငပိအလွည့္ ရမယ္။”
အဲသည္ဒုကၡသည္စခန္းမွာလည္း လြတ္လပ္ခြင့္ မရွိပါဘူး လို႔ သူက ေျပာျပပါတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးက သူ႔ကို ျမန္မာျပည္ ျပန္လုိ႔မရေအာင္ တားဆီးထားတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံထဲမွာ ႏိုင္ငံမဲ့တေယာက္အျဖစ္ အျခားဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ အသက္ရွင္ေနထိုင္ရင္း စခန္းထဲမွာ စပါးစိုက္ခြင့္၊ တိရစာၦန္ေမြးျမဴခြင့္တို႔ ေတာင္မွ သူတို႔မွာ မရွိပါဘူး။ အဲသည္မွာ ၂၃ ႏွစ္ သူ ေနထိုင္ခဲ့ရတယ္။ သူရဲ႔ ကေလး ၃ ေယာက္ကို သူအဲသည္မွာ အသက္ေမြးေပးခဲ့ရတယ္။
“အခု က်ေနာ္ အသက္ ၃၀ ေက်ာ္ျပီ။ က်ေနာ့္ကို ဘယ္တိုင္းျပည္ကမွ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားတာ မရွိဘူး။ ” သူက ေျပာျပပါတယ္။
“က်ေနာ္ဟာ တိရစာၦန္တေကာင္ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္က ဘယ္တိုင္းျပည္သားတဦးပါလဲ။ က်ေနာ့္ကေလးေတြကို ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေမြးခဲ့တယ္။ သူတို႔မွာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ မရွိဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ ဒုကၡသည္စခန္းထဲက မို႔လို႔ပါ။”
မိသားစု တစုလုံးမွာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ မရွိ
“ လာမည့္ အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္ေတြ ျဖစ္ထြန္းလာေအာင္ ခင္ဗ်ားကေလးေတြကို ဘယ္လို ပ်ဳိးေထာင္မွာလဲ။ က်ေနာ့္ဘ၀တခုလုံး ဒုကၡသည္စခန္းမွာ အခ်ိန္ကုန္ခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ္ကေလးေတြကေကာ ဘယ္လိုဘ၀မ်ဳိးနဲ႔ အဲဒီမွာ ေနထိုင္ၾကမွာလဲ။ က်ေနာ့္ ေျမးေတြက်ရင္ေကာ …”
အဲသည္အေၾကာင္းရင္းေၾကာင့္ စမီလား - (၃၆ ႏွစ္)လည္း ဘတ္ဖဲလိုးသို႔ ဇနီးသည္ႏွင့္ ကေလး ၃ ဦးတို႔ ႏွင့္အတူ ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ ေဂ်ာနီးအင္းဒ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ရဲ႔ ပညာေရးအစီအစဥ္တြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္လ်က္ ရွိပါတယ္။
စမီလာကေတာ့ သူ ဘယ္က လာခဲ့တယ္ဆိုတာ သူတပါးေတြ သိရွိသြားၾကေစခ်င္ပါတယ္ တဲ့။ လူေတြကို ပစ္သတ္၊ မိန္းကေလးေတြကို အဓမၼက်င့္တဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႔ ဖိႏွိပ္မႈေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီရဲ႔ ကြာျခားခ်က္မ်ားကိုလည္း အျခားသူေတြ နားလည္ၾကေစခ်င္ပါသတဲ့။
“သဘာ၀အေနအထားအရ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ရာသီဥတုကို ၾကိဳက္တယ္။ စမ္းကေလးေတြ၊ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြ၊ ေတာေတာင္ေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္ေကာ၊ ထိုင္းကိုပါ က်ေနာ္ ခ်စ္တယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးကိုေတာ့ မုန္းတယ္။”
“စစ္အစုိးရက သူ႔ျပည္သူေတြကို သတ္ပစ္ေနတာကိုး …”
ဘတ္ဖဲလိုးျပည္နယ္တကၠသိုလ္မွာ ဘြဲ႔ ၂ ခု ရခဲ့ျပီးေနာက္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ခံယူခဲ့ျပီျဖစ္တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ဆက္ေနတဲ့ မ်ဳိးသန္႔မွာလည္း ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းစရာ ဆူးေတြနဲ႔ပါ။
“က်ေနာ္ တကုိယ္ေကာင္းဆန္တဲ့သူတဦးလို႔ ခံစားမိတယ္။ က်ေနာ့္ျပည္သူေတြက ဒုကၡေရာက္ေနခ်ိန္၊ အသတ္ခံေနရခ်ိန္၊ ဖိႏွိပ္ျခင္းခံေနရခ်ိန္မွာ က်ေနာ့္မွာ တာ၀န္ရွိသလို ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္က ဒီမွာ အိုေကေနေပမယ့္ ဟိုမွာက သူတို႔တေတြ မအိုေကၾကဘူး။ က်ေနာ္ ခႏၱာကိုယ္ၾကီးက ဒီမွာ ရွိေနေပမယ့္ က်ေနာ့္စိတ္က ဟိုကို ေရာက္ေနတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ စိတ္ေရာက္ေနတယ္၊ ျပည္သူေတြနဲ႔ အတူ …”
မ်ဳိးသန္႔က ျမန္မာျပည္မွာ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။ အင္န္အယ္ဒီပါတီက ေဒၚစုရဲ႔ အတြင္းလူယုံတဦးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။
“ေဒၚစုက က်ေနာ့္ကို သား လို႔ ေခၚတယ္။ က်ေနာ္က သိပ္ငယ္တာကိုး။” သူက ျပန္ေျပာျပပါတယ္။
“ေဒၚစုက က်ေနာ့္ကို ေျပာတယ္။ ဒီမွာ အားလုံးအတူတူ ၀ိုင္း၀န္းၾကလို႔ လူငယ္လႈပ္ရွားမႈေတြ မလုပ္ႏိုင္ဘူးလား … တဲ့”
သူကိုယ္တိုင္လည္း ထိုအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ ေမလ ၁၉၉၆ ကေန ေအာက္တိုဘာ ၁၉၉၇ အထိ ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ဖမ္းဆီးျခင္းကို ခံခဲ့ရဖူးပါတယ္။
မ်ဳိးသန္႔မွာ ဘယ္တုံးကမွ ျမန္မာျပည္ကို စြန္႔ခြာဖို႔ မစဥ္းစားခဲ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူရဲ႔ ယုံၾကည္မႈေတြေၾကာင့္ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ခံရတာကိုလည္း မလိုလားဘူး။ ျပည္သူေတြအတြက္ သူက အျမဲတန္း တိုက္ပြဲ၀င္ေနခ်င္တယ္။ အဲသည္လိုဆိုေတာ့ သူ႔မွာ တိုင္းျပည္ကို ခြာဖို႔သာ ရွိေတာ့တယ္။
“က်ေနာ့္ ယုံၾကည္ခ်က္ေတြကို မစြန္႔လႊတ္ပါဘူး။ တိုင္းျပည္ဟာ လြတ္လပ္ရမယ္။ ဒီမုိကေရစီ ရမွ ျဖစ္မယ္။”
မ်ဳိးသန္႔ (၃၇ ႏွစ္) ဟာ ေဂ်ာေနးအင္းဒ္ ကူညီမႈအဖြဲ႔မွာ မန္ေနဂ်ာျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနပါျပီ။ ဒီမွာ အေျခခ်ေနထိုင္ၾကသူေတြၾကားမွာ ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈ ရွင္သန္ေနေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားခ်င္သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တေန႔ေန႔မွာ ဒီက ျမန္မာေတြကိုယ္တိုင္ ပြဲေတာ္ေတြ က်င္းပႏိုင္ၾကဖို႔ကို လိုလားပါတယ္။ ဒါမွသာ အီတာလ်ံပြဲေတာ္ေတြလို ရိုးရာအစားအစာ၊ သမိုင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို ေနာက္လူငယ္ေတြက မေမ့ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္ တဲ့။
ဒီလိုမ်ဳိး ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ဆိုတာ ဒီလိုျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ၾကိဳးတမ္းလမ္းေလ်ာက္ကိစၥတခု ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔က ေနာက္ကလူငယ္ကေလးေတြကို အဂၤလိပ္စာေတြ တတ္၊ အလုပ္ေတြရျပီး အေမရိကန္မွာ ေျခ ၂ ေခ်ာင္းေပၚ မားမားရပ္ေစခ်င္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ မ်ဳိးသန္႔အေနနဲ႔ သူတို႔တေတြရဲ႔ လာရာကိုလည္း ေမ့ေလ်ာ့မသြားၾကေစခ်င္ဘူး။
“အိမ္မွာ ကိုယ့္ဘာသာစကားကို ေျပာၾကပါ” သူက မိတ္ေဆြျမန္မာေတြကို အၾကံေပးပါတယ္။ “အဂၤလိပ္လို မေျပာၾကနဲ႔။ အိမ္မွာ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈကို ထိန္းသိမ္းၾကေစလိုပါတယ္။”
မ်ဳိးသန္႔ရဲ႔ ရိုးရိုးကုပ္ကုပ္အိမ္ကေလးက ေနာ္မယ္ရိပ္သာမွာ ရွိပါတယ္။ အိမ္ထဲက နံရံမွာ ေဒၚစုရဲ႔ ပိုစတာတခု ခ်ိတ္ဆြဲထားတယ္။ အဲသည္မွာပုံႏွိပ္ထားတဲ့ ေဒၚစုရဲ႔ စကားဟာ မ်ဴိးသန္႔ရဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္ကိုပါ ေဖာ္ျပထားသလိုျဖစ္ေနပါတယ္။
“သင့္မွာရွိတဲ့ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ ငါတို႔ အေရးကို ေဆာင္ေပးပါ” … တဲ့။ ။
(စာညႊန္း - မူရင္းကို ဒီမွာ ဖတ္ပါ - http://www.buffalonews.com/home/story/744722.html
ျပီးေတာ့ အေမရိကန္ကၽြဲဆည္ကန္ရပ္က ျမန္မာတို႔ရဲ႔ ဓာတ္ပုံမွတ္တမ္းကို ဒီေနရာမွာ ၾကည့္ပါ။ http://www.buffalonews.com/435/story/745062.html )
Comments