U Razark

ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စာေပအႏုပညာ (၄၅)
ဦးရာဇတ္၏ ေလးစားဖြယ္စိတ္ဓာတ္
ထိန္လင္း
ႏုိဝင္ဘာ ၃၊ ၂ဝဝ၉
ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္အေၾကာင္းကို ေလ့လာတဲ့အခါ အခြင့္အေရးကို မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ တိုင္းျပည္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ေနရာက တာဝန္ယူတတ္တဲ့ ဆရာႀကီးရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကို ေတြ႔ႏိုင္သလို ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔လႊတ္ႏိုင္မႈေတြကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို ပညာေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအသိ တၿပိဳင္တည္း ရရွိေအာင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့တာေတြကိုလည္း ေတြ႔ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္က သူ႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြအားလံုး အဂၤလိပ္စကားကိုသာ ေျပာဆိုေစၿပီး အဂၤလိပ္လိုမေျပာရင္ ႀကိမ္နဲ႔ရိုက္ၿပီး ဒဏ္ေပးခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဒါဟာ ကိုလိုနီအစိုးရကို ေတာ္လွန္ဖို႔ သူတို႔ဘာသာစကား ကြၽမ္းက်င္ရမယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

သူ႔ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ ေသာ့ႀကီးတစ္ေခ်ာင္း ထားရွိၿပီး အဂၤလိပ္ မီးနင္းကို ျပန္မေျဖႏိုင္တဲ့ ေက်ာင္းသားဆီ အဲဒီေသာ့ ေရာက္သြားေအာင္စီစဥ္ထားပါတယ္။ ဒီအခါ ေသာ့ႀကီး ရလိုက္တဲ့ ေက်ာင္းသားက တျခားေက်ာင္းသားကို အဂၤလိပ္မီးနင္း ျပန္ေမးႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရပါတယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မလႊဲႏိုင္လို႔ လက္ထဲမွာ ေသာ့ႀကီး ရွိေနရင္ေတာ့ ညေန ၄ နာရီ ေက်ာင္းဆင္းတဲ့အခါ အဲဒီေက်ာင္းသားက ဆရာႀကီးရံုးခန္းကို သြားအပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါဆိုရင္ အဲဒီေက်ာင္းသားကေတာ့ ဆရာႀကီးရဲ႕ႀကိမ္လံုးနဲ႔ ေတြ႔ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအစီအစဥ္ကို ဆရာႀကီးက ေသာ့ေပးစနစ္လို႔ အမည္ေပးထားေၾကာင္း ညိဳျမင့္(ေဇယ်ဝတီ)ရဲ႕ ဝတၳဳတစ္ပုဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ နာရီေတြ ရပ္ေနရင္ ေသာ့ေပးမွ ဆက္ၿပီး လည္ပတ္သလို ေလ့လာဆည္းပူးမႈ မရွိတဲ့လူဟာလည္း ရပ္ေနတဲ့နာရီလို အသံုးမက်ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆက္လက္လႈပ္ရွား တိုးတက္ေနေအာင္ ေသာ့ေပးရမယ္၊ ေသာ့ေပးမခံရေအာင္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ အစဥ္ႀကိဳးစားေနၾကပါလို႔ ဆရာႀကီးက အၿမဲ ၾသဝါဒ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဆရာႀကီးရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေရးသားထားတဲ့ ဝမ္းအိုဝမ္း ေက်ာ္ဝင္းေမာင္ရဲ႕ ‘ျမန္မာ့အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္’ စာအုပ္မွာေတာ့ ေသာ့ခေလာက္စနစ္ (Lock System) လို႔ ေဖာ္ျပထားၿပီး အဂၤလိပ္လို မေျပာတဲ့ေက်ာင္းသားဆီ လက္သီးဆုပ္ေလာက္ရွိတဲ့ ေသာ့ခေလာက္ႀကီး ေရာက္ရွိသြားတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဆရာႀကီးက သူ႔ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြကို သမဂၢဖြဲ႔စည္းေစၿပီး ကိုႏု၊ ကုိေအာင္ဆန္း စတဲ့ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ေက်ာင္းသားေတြကို နဂါးနီတိုက္က ထုတ္တဲ့ စာအုပ္ေတြ ဖတ္ခိုင္းၿပီး နဂါးနီစာအုပ္အသင္း ဝင္ဖို႔လည္း တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

၁၉၃၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး ေက်ာင္းသားေတြ သပိတ္ေမွာက္ၾကတဲ့အခါ မႏၲေလးၿမိဳ႔က မ်က္ႏွာျဖဴ ပညာဝန္နဲ႔ အေရးပိုင္တို႔က ဆရာႀကီးအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းကို ေရာက္လာၿပီး အဲဒီေက်ာင္းသားေတြ သပိတ္ေမွာက္ မေမွာက္ ေမးၾကပါတယ္။ ဒီအခါ ဆရာႀကီးက “က်ဳပ္ေက်ာင္းကို ေက်ာင္းသားေတြက ဘယ္ေတာ့မွ သပိတ္မေမွာက္” လို႔ ေျဖခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအေရးပိုင္တို႔ ျပန္သြားၿပီး နာရီဝက္ေလာက္ ၾကာတဲ့အခါ ဆရာႀကီးရဲ႕ ေက်ာင္း ေခါင္းေလာင္းတီးၿပီး သပိတ္ေမွာက္လိုက္ပါေတာ့တယ္။ ဒါကို သိလိုက္ရတဲ့ ပညာဝန္နဲ႔ အေရးပိုင္က ဆရာႀကီးကို ထပ္ေတြ႔ၿပီး သူတို႔ကို ညာတယ္လို႔ ေျပာသတဲ့။ ဒီေတာ့ ဆရာႀကီးက ေက်ာင္းသားသမဂၢဥကၠ႒ကို ေခၚၿပီး ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ သေဘာထားကို ေျပာေစပါတယ္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢဥကၠ႒က “က်ေနာ္တို႔ ဆရာႀကီး ေက်ာင္းကို သပိတ္မေမွာက္ပါဘူး။ ပညာေရးစနစ္ကိုသာ သပိတ္ေမွာက္တာပါ”လို႔ ေျဖေတာ့မွ မ်က္ႏွာျဖဴအရာရွိေတြ သေဘာေပါက္ၿပီး ျပန္ထြက္သြားပါတယ္။ ဆရာႀကီးက ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အဲဒီလို ေပးခဲ့တာပါ။

ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ဟာ အရာရွိေတြ၊ ဂုဏ္ရည္တူ လူႀကီးေတြနဲ႔ဆက္ဆံတဲ့အခါ မ်က္ႏွာထား ခပ္တည္တည္နဲ႔ ဆက္ဆံေလ့ရွိေပမယ့္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ဆက္ဆံတဲ့အခါမွာေတာ့ အၿပံဳးနဲ႔ဆက္ဆံတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဆရာႀကီးရဲ႔ စိတ္ေစတနာ ျဖဴစင္ေကာင္းမြန္တဲ့အတြက္ တပည့္မ်ားက ခ်စ္ခင္ၾကၿပီး ဆရာႀကီး က်ဆံုးရတဲ့အခါ အားလံုး ယူက်ဳံးမရ ျဖစ္ၾကရပါတယ္။ ဂ်ပန္ေခတ္ ဆရာႀကီးကို ဖမ္းၿပီးေထာင္ခ်ေတာ့ ဆရာႀကီးကို ေရႊဘိုေထာင္ကေန မႏၲေလးေထာင္ကို အေျပာင္းမွာ တပည့္ေတြက သူတို႔အသက္ကို စြန္႔ၿပီး ကယ္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ အထိပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအစီအစဥ္ကို ဆရာႀကီးက လက္မခံခဲ့ပါဘူး။

ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြထဲမွာ စာေပေရးသားျခင္းလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ဆရာႀကီးက ပါဠိ၊ ျမန္မာ နဲ႔ အဂၤလိပ္ ကြၽမ္းက်င္သူျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ အဂၤလိပ္ ၂ ဘာသာနဲ႔ စာေပေရးသားခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာႀကီးက အမည္မခံဘဲ ေရးသားခဲ့တဲ့အတြက္ ဆရာႀကီးစာေရးတယ္ဆိုတာ လူသိနည္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့စာအုပ္ကေတာ့ ‘ေရႊနန္းတြင္း အေရးေတာ္ပံု’ စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ကို ဆရာႀကီး သက္ရွိထင္ရွားရွိစဥ္ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာ ‘ေရႊနန္းတြင္းအတၳဳပၸတၱိေခၚ လက္ထက္ေတာ္တြင္း အျဖစ္အပ်က္စာတမ္း’ ဆိုတဲ့အမည္နဲ႔ ပထမအႀကိမ္ ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး အဲဒီတုန္းက စာေရးသူ အမည္ကို မေဖာ္ျပခဲ့ပါဘူး။ ဒုတိယအႀကိမ္ ထုတ္ေဝတဲ့ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္က်မွ သူရိယဦးသန္းေမာင္က အမွာစာေရးၿပီး ဆရာႀကီးအမည္ကို ေဖာ္ျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာႀကီးရဲ႕ မဂၤလာရတု အေရးအဖြဲ႔ဟာလည္း ေရွးေခတ္စာဆိုတို႔ရဲ႕ အေရးအဖြဲ႔နဲ႔မျခား ေကာင္းမြန္လွတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆရာႀကီးကေတာ့ တိုင္းျပည္အတြက္ လိုအပ္တယ္လို႔ ယူဆမိတာေတြကို တာဝန္အရ ေရးသားခဲ့ပံုရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာေပအမ်ားအျပားကို အမည္မခံဘဲ ေရးသားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ လုပ္ႀကံခံရတဲ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ မနက္မွာ လုပ္ႀကံမႈျဖစ္ၿပီးတာနဲ႔ ေရာက္သြားသူေတြကို ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ ေျပာခဲ့တဲ့ ေနာက္ဆံုးစကားဟာ ဆရာႀကီးရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကို ပိုၿပီးေလးစားေစပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ဆရာႀကီးကို ေသြးအိုင္ထဲက ေပြ႔ပိုက္ၿပီး ထူမ ေပးတဲ့အခါ ဆရာႀကီးက “က်ေနာ္က အေရးမႀကီးပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ သခင္ျမတို႔က ပိုဆိုးပံုရတယ္။ သူတို႔ကို ဂရုစိုက္ၾကပါ” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါဟာ ဆရာႀကီးရဲ႕ ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔ အနစ္နာခံမႈ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထား ျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာႀကီးနဲ႔ သက္ေတာ္ေစာင့္ ကိုေထြးရဲ႕ စ်ာပနအခမ္းအနားကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ တာေမြသုသာန္မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း လက္ရွိစစ္အစိုးရရဲ႕ သခ်ဳႋင္းစီမံကိန္းေတြမွာ ဖ်က္သိမ္းပစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဆရာႀကီးရဲ႕ဂူဗိမာန္ ဘယ္မွာရွိမယ္ဆိုတာ သူ႔ရဲ႕ မိသားစုေဆြမ်ဳိးမ်ားသာ သိရွိေတာ့မယ့္ အေနအထားျဖစ္သြားပါၿပီ။ ဒီလိုဆိုေတာ့ အာဇာနည္ ၉ ဦးရဲ႕ ဂူဗိမာန္ေတြကို ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ လက္ရွိ အာဏာပိုင္ေတြက ဖ်က္ဆီးပစ္တယ္လို႔ ေျပာရမယ့္ အေနအထားပါပဲ။

ျမန္မာျပည္သူမ်ား ေအးခ်မ္းတဲ့အရိပ္ေအာက္မွာ ေနထိုင္ခြင့္ ရရွိပါေစ။ ။

ထိန္လင္း (၈၊ ၇၊ ၂ဝဝ၉)

၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၀ ရက္ ေနာ္ေဝအေျခစိုက္ ဒီမုိကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ၏ ထုတ္လႊင့္ခ်က္အား ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါသည္။

Comments