အာဖရိကနဲ႔ အာရပ္ႏိုုင္ငံမ်ား လူထုုအုုံၾကြမႈ အရွိန္ရ၊ အာဏာရွင္တိုု႔က တင္းမာစြာ တုုန္႔ျပန္႔
မိုုးမခအေထာက္ေတာ္ ၀၀၃
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၈၊ ၂၀၁၁
အီဂ်စ္ျပည္တြင္ လြန္ခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္က အာဏာရွင္ မူဘာရက္ (၁၉၈၁) ကိုု လူထုုအုုံၾကြမႈျဖင့္ ျဖဳတ္ခ်ခဲ့ျပီးေနာက္ ေျမာက္အာဖရိကႏွင့္ အေရွ႔အလယ္ပိုုင္းေဒသမ်ားရွိ အာဏာရွင္ႏိုုင္ငံမ်ားတြင္ အေထြေထြၾကပ္တည္းမႈကိုု မခံမရပ္ႏိုုင္ေသာ ျပည္သူလူထုုက အစုုိးရကိုု ဆန္႔က်င္အုုံၾကြမႈမ်ား ျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကိုု ေတာင္းဆိုုလာၾကသည္ကိုု ေတြ႔ရသည္။
အထူးသျဖင့္ တူနီးရွားသမၼတ ဘင္အလီ (၁၉၈၇) ႏွင့္ မူဘာရက္ (အီဂ်စ္) တုုိ႔ကိုု လူထုုအုုံၾကြမႈမ်ားျဖင့္ ျဖဳတ္ခ်ခဲ့သည္ကိုု သင္ခန္းစာယူျပီး ယီမင္၊ ဘာရိမ္း၊ လစ္ဗ်ား ႏွင့္ အီရန္တိုု႔တြင္ အစုုိးရဆန္႔က်င္မႈမ်ား စတင္လႈံေဆာ္ခဲ့ၾကရာတြင္ စစ္အစုုိးရမ်ား၊ အာဏာရွင္အစုုိးရမ်ားက စစ္တပ္ႏွင့္ လက္နက္ကိုုင္တပ္မ်ားျဖင့္ အင္အားသုုံး ေခ်မႈန္းခဲ့ၾကသည္။
အီရန္သမၼတ အမတ္ဒင္နာဂ်ပ္ (၂၀၀၅) အစိုုးရကိုု ဆန္႔က်င္သည့္ဆႏၵျပပြဲတြင္ လူ ၂ ဦးကိုု အရပ္၀တ္စစ္ပုုလိပ္မ်ားက ပစ္သတ္ခဲ့သည္။ လက္ရွိတြင္ အတုုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ၂ ဦးကိုု အဆုုံးစီရင္ရန္ အီရပ္အာဏာပိုုင္တိုု႔က ေတာင္းဆိုုလႈံေဆာ္လ်က္ရွိသည္။
လစ္ဗ်ားတြင္ အာဏာရွင္ ကဒါဖီ (၁၉၆၉) ကိုု ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ၾကရာ ကဒါဖီက အစုုိးရရုုပ္သံတြင္ ဆႏၵျပသူမ်ားကိုု ျပည္ပအားကိုုးမ်ား၊ အစြန္းေရာက္မ်ား၊ အၾကမ္းဖက္မ်ား၊ စသည္ျဖင့္ စြပ္စြဲ ျပီး ဆဲဆိုု ၾကိမ္းေမာင္း ျခိန္းေျခာက္ခဲ့သည္။
ယီမင္တြင္လည္း လူထုုဆႏၵျပပြဲမ်ားကိုု စစ္တပ္က အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္ႏွင္းရာတြင္ လူတဦး ေသဆုုံးျပီး လူ ၅၀ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရခဲ့သည္ဟုု ဆိုုသည္။ သမၼတအဘူဒါဆာေလး (၁၉၉၀) ၏ အာဏာပိုုင္မ်ားက အစုုိးရလစာမ်ား တိုုးေပးမည္၊ ဘြဲ႔ရပညာတတ္မ်ားအတြက္ အလုုပ္အကိုုင္ ၆ ေသာင္း ေက်ာ္ ရွာေပးမည္ဟုု ေစ့စပ္ခဲ့သည္။
ဘာရိမ္းႏိုုင္ငံ၊ ျမိဳ႔ေတာ္တြင္ ျမိဳ႔ေတာ္ရင္ျပင္မွာ စုုေ၀းေနေသာ ဆႏၵျပသူမ်ားကိုု အစုုိးရက နံနက္ခင္းတြင္ အလစ္၀င္စီးျပီး တိုုက္ခိုုက္ ရွင္းလင္းခဲ့သည္။ လူ ၅ ဦး ေသဆုုံးျပီး လူ ၂၀၀ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရခဲ့သည္ဟုု ဆိုုသည္။ ဘုရင္ ခါလီဖာ (၁၉၉၉) ၏ အစုုိးရ တင့္ကားမ်ားျဖင့္ ၀င္ေရာက္ ပိတ္ဆိုု႔ျပီး လက္နက္မဲ့ဆႏ̔ၵျပသူမ်ားကိုု မ်က္ရည္ယိုုဗုုံးမ်ား၊ ရာဘာက်ည္ဆံမ်ားျဖင့္ ျဖဳိခြဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုုက ႏိုုင္ငံေရးျဖင့္ ဖိအားေပးျပီး အဆုုိပါႏိုုင္ငံအစုုိးရမ်ားက အၾကမ္းဖက္ေျဖရွင္းမႈမ်ား မလုုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုုလ်က္ရွိသည္။ အဆိုုပါ အစုုိးရမ်ား၊ ၎မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုုင္ငံမ်ားကိုုလည္း ေတာက္ေလ်ာက္ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ား ဖြင့္ထားျပီး ေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ ညိွႏႈိင္းမႈမ်ား ျပဳလုုပ္ေနသည္။
ယမန္ေန႔က ထူးျခားေသာ မူ၀ါဒ ခ်ည္းကပ္မႈတခုု အျဖစ္ အေမရိကန္ႏိုုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ဟယ္လရီကလင္တန္က ေဒၚလာ ၂၅ သန္းဖုုိ္းအထိ နည္းပညာသုုေတသနလုုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ျမဳပ္ႏွံမည္။ ထိ္ုုနည္းပညာမ်ားျဖင့္ အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူမ်ားဖက္က ကာကြယ္မည့္၊ ဆက္သြယ္ေရးပြင့္လင္းမႈမ်ား တည္ေဆာက္ႏိုုင္မည့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကိုု အားေပးမည္ဟုု ဆုုိလိုုက္သည္။ ယခုုျပည္သူတိုု႔ ကိုုင္စြဲေနေသာ အင္တာနက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးလက္နက္မ်ားမွာ ပုုဂၢလိက၀က္ဆိုုက္မ်ားျဖစ္ေသာ ေဖ့စ္ဘြတ္ႏွင့္ တြစ္တာတိုု႔ ျဖစ္ေနျပီး အစုုိးရႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာမ်ား၊ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကိုု ျပည္သူတိုု႔က လက္လွမ္းမမီခဲ့ေပ။
ယမန္ေန႔က ထူးျခားေသာ မူ၀ါဒ ခ်ည္းကပ္မႈတခုု အျဖစ္ အေမရိကန္ႏိုုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ဟယ္လရီကလင္တန္က ေဒၚလာ ၂၅ သန္းဖုုိ္းအထိ နည္းပညာသုုေတသနလုုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ျမဳပ္ႏွံမည္။ ထိ္ုုနည္းပညာမ်ားျဖင့္ အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူမ်ားဖက္က ကာကြယ္မည့္၊ ဆက္သြယ္ေရးပြင့္လင္းမႈမ်ား တည္ေဆာက္ႏိုုင္မည့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကိုု အားေပးမည္ဟုု ဆုုိလိုုက္သည္။ ယခုုျပည္သူတိုု႔ ကိုုင္စြဲေနေသာ အင္တာနက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးလက္နက္မ်ားမွာ ပုုဂၢလိက၀က္ဆိုုက္မ်ားျဖစ္ေသာ ေဖ့စ္ဘြတ္ႏွင့္ တြစ္တာတိုု႔ ျဖစ္ေနျပီး အစုုိးရႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာမ်ား၊ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကိုု ျပည္သူတိုု႔က လက္လွမ္းမမီခဲ့ေပ။
Comments