သံတုိင္မ်ားေနာက္က သံဃာမ်ား
ေမာင္စြမ္းရည္
ဇူလုိင္ ၂၈၊ ၂၀၁၁
ဇူလုိင္ ၂၈၊ ၂၀၁၁
‘‘ဗမာႏုိင္ငံဟာ တႏုိင္ငံလုံး ေထာင္က်ေနတဲ့ ႏုိင္ငံပါ’’ လုိ႔ စစ္အာဏာရွင္ စစ္သံခြာေအာက္က ဗမာျပည္သူေတြရဲ႕ဘ၀ကုိ ဒီမုိကေရစီေခါင္း ေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အတုိဆုံး သ႐ုပ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဗမာျပည္မွာက တျပည္လုံးေထာင္က်ေနတဲ့ အျပင္၊ ေထာင္ထဲက အက်ဥ္း၊ အက်ဥ္းထဲက အက်ပ္၊ အက်ပ္ထဲက အၾကံဳ႕ဆုိသလုိ က်ပ္သထက္က်ပ္၊ က်ဳံ႕သထက္က်ဳံ႕တဲ့ေနရာေတြ တုိးလာေနပါတယ္။ တုိင္းတပါး ဘာသာျခား အဂၤလိပ္အစုိးရလက္ထက္ကဆုိရင္ ဦး၀ိစာရနဲ႔ ဦးဥတၱမ ဆရာေတာ္ႀကီးႏွစ္ပါးပဲ ေထာင္ခ်ခံခဲ့ ရတာ အထင္အရွားရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဗမာစစ္အစုိးရလက္ထက္မွာေတာ့ ရဟန္းသံဃာဟူသမွ် ေထာင္မက်တာ မရွိဖူးသေလာက္ပါပဲ။ မဟာ ဘြဲ႕တံဆိပ္ေတာ္ရ သံဃာ့မဟာနာယကမ်ားက လြဲလုိ႔ေပါ့ေလ။ စစ္အစုိးရလက္ထက္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အစုိးရဆုိတာ ဟုတ္မွ ဟုတ္ပါေလစ။ ဘီလူးသဘက္၊ ငရဲသားေတြမ်ားအုပ္စုိးေနသလား ေအာက္ေမ့ရပါတယ္။ သံဃာေတြကုိ ဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ခ်႐ုံမက သကၤန္ ခြၽတ္၊ ဆံဆုိႀကိမ္းေမာင္း ႐ုိက္ႏွက္ကန္ေက်ာက္၊ သတ္ျဖတ္တာေတြကုိ မၾကား၀ံ့မနာ လုပ္ေနလုိက္ၾကပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ သာသနာ့ဒါယကာမင္းလုိ႔ နာမည္ခံခ်င္လုိ႔ ႀကိဳးစားေသးတဲ့အခါ ယမမင္းအျဖစ္နဲ႔သာ ကမာၻေက်ာ္ခဲ့ပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္လက္ထက္မွာ စစ္တပ္လက္စြဲ စာနယ္ဇင္းနဲ႔ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားေတြပဲရွိေတာ့ သူတုိ႔မတရားလုပ္တဲ့ မေကာင္းသတင္းေတြကုိ ဖုံးဖိထားၿပီး သူတုိ႔မလုပ္တဲ့ေကာင္းသတင္းေတြပဲ လႊင့္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပုပ္ရင္ေပၚ၊ ေပၚရင္နံေစာ္ေတာ့တာပါပဲ။ ႏွိပ္ကြပ္သတ္ညႇစ္တာေတြၾကားက မေသလုိ႔ထြက္လာတဲ့ ရွင္လူရဟန္းေတြက ဒင္းတုိ႔ရဲ႕ ယုတ္မာခ်က္ေတြကုိ ေခြးေရပုရပုိဒ္မွာ မွတ္တမ္းတင္ေနၾကတာ ပလူပ်ံေနပါၿပီ။ ခုထြက္လာတဲ့ စာအုပ္ကေတာ့ သာသနာ့ဥေသွ်ာင္အဖြဲ႕ရဲ႕ အမွတ္တံဆိပ္နဲ႔ပါ။ အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ နာမည္နဲ႔ဆုိရင္ ဒီစာအုပ္ဟာ ေႏွးေကြးနည္းပါးေနေသးတယ္။ ေနာက္ထပ္ အလွ်ဳိလွ်ဳိ ထြက္လာလိမ့္ဦးမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
စာအုပ္အမည္က ‘‘သံတုိင္ေနာက္က မွတ္တမ္းမ်ား’’ တဲ့။ စာအုပ္ေလးက စာမ်က္ႏွာ ၂၀၀ နီးပါးရွိၿပီး ေဆာင္းပါး တဒါဇင္မွ်ပဲ ပါရွိပါတယ္။ ေဆာင္းပါးရွင္ သံဃာအမည္၊ အက်ဥ္းသားေဟာင္းသံဃာ ဒါဇင္၀က္ေလာက္ပဲပါရွိေသးတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အရွင္ဇ၀န၊ ဦးလာဘသာမိ၊ ဦးဥကၠံသ၊ ဦးစေႏၵာဘာသ၊ ဦးေသာကိတ၊ ဦးပညာသာမိ အာလုံး (၆) ပါးပါ။ ေနာက္ဆက္တြဲစာရင္းမွာ အဖမ္းအဆီးခံရသူ ရဟန္း၊ လူ၊ သီလရွင္ စုစုေပါင္း ၁၉၂ ဦး မွ် ရွိပါေသးတယ္။ ဒါဟာ စရင္းလုပ္လုိ႔ ရသမွ်နဲ႔တူပါတယ္။ တကယ္က ပ်ံလြန္ေတာ္မူတဲ့ စာရင္းအၾကမ္းဖ်င္း လုပ္ၾကည့္ရင္ကုိပဲ ၁၉၂ ဦးမက ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ခု စာေရးသူေတြထဲမွာက မ်က္ျမင္သက္ေသ၊ ေထာင္က်ဖက္လူေတြရဲ႕ အမည္မ်ားလဲ ပါရွိပါတယ္။ စာမူစုေဆာင္းရတာက ဗမာျပည္နဲ႔အနီးဆုံး ထုိင္းနယ္စပ္မွာပဲဆုိေတာ့ ျပည္တြင္းက စာမူေတြေတာ့ မရႏုိင္ဘူးေပါ့။ အဓိက စုေဆာင္းသူက အရွင္ဇ၀နနဲ႔ အရွင္ပညာနႏၵ သာသနာ့ဥေသွ်ာင္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကုိယ္ေတာ့ ႏွစ္ပါးပဲျဖစ္ပါတယ္။
ေရႊ၀ါေရာင္အေရးေတာ္ပုံႀကီး ၂၀၀၇ က လြတ္ေျမာက္ရွင္က်န္တဲ့ကုိ္ယ္ေတာ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါေသးတယ္။ ကုိယ္တုိင္ေရးမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီစာအုပ္ထဲက နမူနာအတုိင္း ေထာင္က်ဘက္ရဲေဘာ္ေတြကလဲ ေရးႏုိင္တာမုိ႔ ေနာက္ထပ္အမ်ားႀကီးေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ပါဦးမယ္။ မစုိးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးေကာ၀ိဒ ေထာင္တြင္း ေထာင္ျပင္ ျဖစ္ရပ္မ်ားက နားစြန္နားဖ်ားၾကားရတာနဲ႔ပဲ ၾကက္သီးထရပါတယ္။ တိပိဋိက ဆရာေတာ္ ဦးသုမဂၤလ၊ ေရႊဘုန္းပြင့္ဆရာေတာ္၊ ရန္ကင္းမဟာေဗာဓိဆရာေတာ္၊ ေက်ာက္ကုန္း ေမ၀ီနိဆရာေတာ္၊ မႏၱေလးသံဃာ့သမဂၢီ ဥကၠဌ ဦးေရ၀တ၊ အင္းစိန္ရြာမ ဆရာေတာ္ စတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြအေၾကာင္းကုိလဲ ေထာင္က်ဖက္ ကိုယ္ေတာ္ မ်ားနဲ႔ ဒကမ်ားက ေရးသားေဖာ္ထုတ္ၾကရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းမလဲလုိ႔ တမ္းတမိပါတယ္။ အရွင္ဇ၀နနဲ႔ ဦးေငြလႈိင္၊ ကုိႏုိင္ေက်ာ္၊ ကုိလြန္းေႏြညိန္းတုိ႔လုိေပါ့။
ဒီစာအုပ္ထဲမွာ ဖမ္းဆီးပုံ အမ်ဳိးမ်ဳိးေတြ႕ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဟက သံဃာအုံႂကြမႈကိစၥ ဘာမွမသိလုိက္တဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြနဲ႔ ကုိရင္ေလးေတြကုိ မသိရေကာင္းလားဆုိၿပီး ဖမ္းတာပါ။ ေတာထဲမွာ တဲကေလးတလုံးနဲ႔ ဧကစာသတင္းသုံးေနရွာတဲ့ ကုိယ္ေတာ္ႀကီးတပါး ကုိလဲ ထြက္ေျပးတဲ့ရဟန္းတပါးကုိ လက္ခံမႈနဲ႔ ဖမ္းသတဲ့။ တခ်ဳိ႕ကုိေတာ့ သံဃာ့အစည္းအေ၀းဖိတ္တယ္ဆုိၿပီး စုလာေတာ့မွ ဆီးဖမ္းသတဲ့။ တခ်ဳိ႕ကုိေတာ့ ကုလား-ဗမာ႐ုိက္ပြဲျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ေထာက္လွမ္းေရးသမားတဦးက ေက်ာင္းေပၚတက္ေအာ္ၿပီး ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ဖမ္းသတဲ့။ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔ဖမ္းဖမ္း၊ မိလာရင္ သကၤန္းခြၽတ္၊ ဦးေခါင္းကုိ ဂုံနီအိတ္စြတ္၊ လက္ထိပ္ခတ္၊ သံေျခက်င္းခတ္ (ေျခမသန္တဲ့ကုိယ္ေတာ္ပဲျဖစ္ေစဦးေတာ့) သတဲ့။ ၿပီးမွ မင္းတုိ႔ ‘‘သကၤန္း၀တ္’’ ေတြ ဘယ္ေလာက္မုိက္သလဲ။ ငါတုိ႔ကုိ အလုပ္႐ႈပ္ေအာင္လုပ္အုံးဟဆုိၿပီး နာရင္းကုိ ဘယ္ျပန္ညာျပန္အုပ္၊ လက္သီးနဲ႔ ဗုိက္ကုိထုိး၊ ေက်ာ္တုိ႔ ရင္ဘတ္တုိ႔ကုိေရာ စစ္ဖိနပ္နဲ႔ကန္၊ ေမ့ေၾကာက်ဥ္ေၾကာေတြ ႏွိပ္ၿပီး ကုပ္ဆြဲ၊ ေျခေခ်ာင္းလက္ေခ်ာင္းကုိတက္နင္း၊ နားရြက္ဆြဲ။ နံ႐ုံးကုတ္ဆြဲ၊ မၾကား၀ံ့မနာသာ ဆဲဆုိ ႏွိပ္စက္ ပါသတဲ့။ ဆြမ္းမေကြၽး၊ ေရမတုိက္ပဲလဲ ႏွိပ္စက္သတဲ့။ ေက်ာက္စရစ္လမ္းေပၚ ဒူးကေတာင္ ေထာက္ခုိင္းၿပီး သြားခုိင္း၊ မိေက်ာင္းတြားသြားခုိင္းၿပီး ေသြးစက္စက္ က်ေစသတဲ့။ လက္ဖ်န္ကုိ ၀ုိင္ယာႀကိဳးျမႇဳပ္ၿပီး ဘက္ထရီနဲ႔ေရွာ့တုိက္သတဲ့။ တခ်ဳိ႕ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားဆုိရင္ တင္ျပင္ေခြၿပီး ေျမႀကီးေပၚထုိင္ခုိင္း၊ နဖူးကုိ ေျမထိေအာင္ငုံ႔၊ လက္ကုိ ေရွ႕ပစ္ေမွာက္ခ်ထားခုိင္းသတဲ့။ အေရးေပၚပုံစံႀကီး ထုိင္ခုိင္းတာဆုိပဲ။ တရားထုိင္လဲ ႐ုိက္၊ ကဗ်ာရြတ္လဲ ႐ုိက္၊ တရားေဆြးေႏြးလဲ ႐ုိက္သတဲ့။ လူႀကီးေတြ၊ ဘုန္းႀကီးေတြကုိ မင္းနဲ႔ငါနဲ႔ ေျပာ႐ုံမက အယုတ္တမာဆဲဆုိ ေျပာသတဲ့။ ကဲ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ယုံႏုိင္ေသးရဲ႕လား။
သမုိင္းဆရာ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၊ ဆရာ၀န္ေဒါက္တာမ်ဳိး၀ငး္၊ ဗုိလ္ႀကီးစုိင္း၀င္းေက်ာ္၊ ကဗ်ာဆရာ ေရႊဘုန္းလူ (တာရာမင္းေ၀)၊ ကဗ်ာဆရာ ၾကည္တင္ဦး စတဲ့ လူအက်ဥ္းသားေတြ သတၱိေျပာင္ပုံ၊ အႏွိပ္စက္ခံရပုံေတြကုိလဲ သံဃာေတာ္မ်ားက မွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာတေယာက္ကုိဆုိရင္ (ေျပာရေစေတာ့) ေမြးရာပါပစၥည္းကုိ တုတ္နဲ႔႐ုိက္၊ ေဆးလိမ္မီးနဲ႔ တုိ႔ၿပီး ႏွိပ္စက္ခံရသတဲ့။ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာေတြ၊ ဆရာ၀န္ေတြ၊ စစ္ဗုိလ္ေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးဟာ ဘယ္ေလာက္ႏွိပ္စက္ ႏွိပ္စက္ ျပန္သတိမလစ္ခင္အခ်ိန္ထိ အာခံၿပီး ျပန္ေအာ္ေလ့ရွိသတဲ့။ ဒီပုဂၢဳိလ္ေတြဟာလဲ ဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပုံႀကီးရဲ႕ အာဇာနည္သူရဲေကာင္းေတြအျဖစ္ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြ အေလးျပဳၾကရမွာပဲ။
ဒီဇာတ္လမ္းေတြမွာ ငရဲသားႀကီးေတြကုိလဲ မွတ္တမ္းတင္ရမယ္။ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းရဲ႕ ေက်ာင္းေနဘက္ သူငယ္ခ်င္း ေထာင္မွဴးျပဳံးခ်ဳိဆုိတာလဲ အဆန္းပဲ။ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းကုိ ‘‘သူငယ္ခ်င္းထြက္ခဲ့’’ လုိ႔ေခၚၿပီး ဦးေခါင္းကုိ အိတ္စြပ္ ေႏွာင္ႀကိဳးတဲ ေခၚသြားသတဲ့။ ၿပီးေတာ့ ေနရာမလပ္ စိစိေၾကေအာင္ ႐ုိက္ပါေလေရာတဲ့။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ေတာ့ ရာထူးတက္သြားတာကုိ ခံယူရၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသသြားရွာသတဲ့။ ေထာင္မွဴး ေက်ာ္သန္းဆုိတာကေတာ့ သူမ်ားကုိ႐ုိက္ရာမွာ ရက္စက္လြန္းသတဲ့။ သူ႔ကုိ အထက္က အမႈစစ္ေတာ့ လိိမ္ညာစစ္ေပးဖုိ႔ ဘုန္းႀကီးရဲ႕လက္ကုိ ယုယုယယဆြဲကုိင္ၿပီး ေတာင္းပန္းရွာသတဲ့။ နန္းမေတာ္ မယ္ႏု အသတ္ခံရခါနီးေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးဗုဒ္ကုိ လာကန္ေတာ့တဲ့အခါ ဆရာေတာ္ႀကီးက ‘‘မယ္ႏု နင့္ေႂကြးရွိရင္ဆပ္ေပါ့’’ လုိ႔ မိန္႔ေတာ္မူ လုိက္သတဲ့။ ခုလဲ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးစေႏၵာဘာသက ‘‘ကုိယ္ျဖစ္ရင္ ကုိယ္ခံေပါ့’’ လုိ႔ ျပန္ေျဖလုိက္ပါသတဲ့။ ဦးစေႏၵာဘာသာကုိ ေက်ာေရာ ရင္ပါ စစ္ဖိနပ္နဲ႔ ေျပးေျပးကန္သူက တပ္ၾကပ္ႀကီးထြန္းၾကည္တဲ့။ ကန္တာ ေျခာက္ႀကိမ္၊ နားရင္းအုပ္တာ ေလးႀကိမ္၊ ၿပီးမွ ေမွာက္ခုိင္းၿပီး နံပါတ္ဒုတ္နဲ႔ ႐ုိက္ေတာ့တာတဲ့။ သံဃာေတာ္ေတြကေတာ့ ဘုရားသားေတာ္ေတြျဖစ္လုိ႔ သည္းခံေပမယ့္ ယမမင္းႀကီးက သည္းခံေပးမယ္ မဟုတ္ဘူး။ ၀ဋ္အျမဲ အငရဲအပဆုိသလုိ ငရဲမင္းက စစ္ဗုိလ္ေထာင္မွဴးေတြကုိ ငါထက္မုိက္တဲ့ေကာင္ေတြဆုိၿပီး လြတ္လုိက္ေပမယ့္ ၀ဋ္လုိက္တာကေတာ့ လြတ္႐ုိးမရွိပါဘူးတဲ့။ ေထာင္မွဴးေက်ာ္သန္း၊ ဒုခ်ဳပ္ ဘုန္းဟန္တဲ့၊ တပ္ၾကပ္ႀကီး ထြန္းၾကည္၊ ေထာင္မွဴး ျပဳံးခ်ဳိ၊ မဟုတ္တာေရးတဲ့ တင္သန္းဦးတဲ့။ မ်က္ေမွာက္ဘ၀မွာပဲ သူတုိ႔ဘယ္လုိ ၀ဋ္ေႂကြးဆပ္သြားရမလဲဆုိတာ ေစာင့္ၾကည့္ၾက႐ုံပါပဲ။ တေယာက္ကေတာ့ အသဲကင္ဆာနဲ႔ဆုံးရွာၿပီ။ တေယာက္ကေတာ့ ႀကိဳးဆြဲခ်ၿပီး ေႂကြးဆပ္သြားရွာၿပီ။
သူတုိ႔မွာ သူတုိ႔အထက္ကခုိင္းေစတဲ့ အာဏာရွင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္၊ ဗုိလ္မွဴးေတြ အဆင့္ဆင့္ရွိပါေသးတယ္။ ‘‘အစြမယ္လုိသူ မိဘုရား၊ အသြားေစခုိင္းသူ မင္းဧကရာဇ္၊ ေလးပစ္သူ မုဆုိး က်ေနာ္မ်ဳိး’’ ဆုိၿပီး တရားခံ သုံးစုမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြရာ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္ေတြေရာ၊ ဒီ၀ဋ္ေႂကြးေတြက လြတ္ပါ့မလား။ လြတ္ပါေစလုိ႔ ဆုေတာင္းေပးလုိက္ပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ႏွိပ္စက္တာခံရတဲ့ ရွင္လူရဟန္းအာလုံးကေတာ့ သမုိင္းမွာ ‘‘အာဇာနည္’’ အျဖစ္နဲ႔ ေမာ္ကြန္းတင္ခံရၿပီး ဘယ္ေတာ့မွ ေသရွာမဟုတ္ပါဘူး။ ေစာင့္ၾကည့္ၾကပါစုိ႔ ...။
Comments