Mar Mar Aye - 400

“ေျပာျပစရာေတြလည္း တပံုႀကီးရိွေသးတယ္” အမွတ္ (၄၀၀)

ဧရာ၀တီ စီးေဟ့ စီးေဟ့
မာမာေအး
ေအာက္တုိဘာ ၃၀၊ ၂၀၁၁

ေသာတရွင္မ်ား က်န္းမာေတာ္မူၾကပါစရွင္
မာေအးခ်စ္တဲ့ေသာတရွင္ေတြ ဂီတ၀ါသနာရွင္ေတြအားလံုး မာေအးရဲ႕အသံေလး ၾကားရတဲ့အခါမွာ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ ခ်မ္းသာၾကပါေစလို႔ ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းလိုက္ပါတယ္။

ေသာတရွင္တုိ႔ေရ – မာေအးေတာ့ ဂီတအစည္းအရုံးက အတြင္းေရးမွဴးသစ္ကေလး အေၾကာင္းျပဳျပီး အစည္းအရုံး မေပၚမီက အေၾကာင္းေတြနဲ႔ပါ သမုိင္းဆက္ သိႏုိင္ေအာင္ ေျပာျပေပးခြင့္ရလုိ႔ ဒီေနရာေလး ေပးထားတ့ဲ ဘီဘီစီကုိလဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

နားမညည္းပါဘူးလုိ႔ တကူးတက ခြင့္လႊတ္ၾကတ့ဲ ေသာတရွင္ေဆြသဟာမ်ားကုိလဲ ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္။ ဒီကေန႔အထိ မာေအးတို႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ့ဲမႈေတြကုိ ယုံၾကည္စြာ နားလည္ေပးတ့ဲ ဂီတေလာကက ညီအကုိ ေမာင္ႏွမ အဖဲြ႔၀င္မ်ားကုိလဲ ေက်းဇူး မေမ့ပါဘူးလုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေျပာစရာေတြကေတာ့ တပုံႀကီး ရိွေသးတာပါဘဲ။ နားေျပာင္းနားလဲႊေလးျဖစ္ေအာင္ နားေထာင္ေစ့ခ်င္လုိ႔ အျပင္ေရာက္ေနတ့ဲ အႏုပညာေမာင္ႏွမေတြ တစုႀကီး စုျပီး ေပ်ာ္ၾကတ့ဲ ေန႔ကေလး တေန႔က အေၾကာင္းေတြ ေျပာျပမယ္လုိ႔ စိတ္ကူးထားပါတယ္။ မာေအး တည္ေထာင္ထားတ့ဲ “မာေအးေဖာင္ေဒးရွင္း” ဆုိတာ ရိွတယ္လုိ႔ေတာ့ ၾကားဖူးမယ္ ထင္ပါရဲ႕။ အဲဒါကုိ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ဆန္ဖရန္စစၥကုိျမိဳ႕မွာ “သီခ်င္းဆုိရေအာင္” ဆုိတ့ဲ ေခါင္းစဥ္ ေပးျပီး ေဖ်ာ္ေျဖပဲြေလးနဲ႔ တင္ဆက္ ဖြင့္ခ့ဲတာေပါ့ရွင္။

“ဘေလာ့စေပါ့”တခုလဲ ဆင္ေပး တင္ေပးထားတာ ရိွပါတယ္။ ကြန္ျပဴတာ စခမ္းမွာ စမ္းတ၀ါး၀ါး အဆင့္ဘဲ ရိွေသးေတာ့ - သူမ်ား တင္ေပးမွ ျဖစ္တ့ဲ အေျခအေနမွာဘဲ ရိွပါတယ္။ မာေအးည့ံပါတယ္ ဆုိတာ သိတယ္မဟုတ္လား ေသာတရွင္။

အဲဒီလုိ စက္ႀကိဳး ယႏၱယားဖက္မွာ မစြမ္းေတာ့ ႏႈတ္အစြမ္း၊ လက္အစြမ္းဘဲ အားကုိးရတာကုိး။ စိတ္အမ်ဳိးတူတ့ဲသူခ်င္း ေတြ႔ရင္ စုရြတ္စုဖတ္ အႏုပညာငတ္တာေတြ ေျဖၾကပါတယ္။ တုိင္းေျပငတ္တာေတြ ေျဖၾကပါတယ္။ ေဖါင္ေဒးရွင္း လုပ္ငန္း၀င္ စာရင္းေလး တင္လုိ႔လဲ ရႏုိင္တါေပါ့ေနာ္။

မႏွစ္က ႏုိ၀င္ဘာ (၂၅)ရက္ေန႔မွာ “မာရသြန္ႏွင္းဆီ” ေခါင္းစဥ္ ခ်ီတ့ဲ ကဗ်ာရြတ္ပဲြ ဆင္ႏဲႊခ့ဲၾကပါတယ္။ မာေအးရဲ႕ စာဘ၀ အစဟာ 'ကဗ်ာ' အလွသာ ျဖစ္လုိ႔ ကဗ်ာဆရာ လာရင္ ကဗ်ာျဖစ္တာေပါ့။ ေရႊ၀ါေရာင္နဲ႔ ေျပးခ့ဲတ့ဲ ကဗ်ာေမာင္ကေလး ေအာင္ေ၀းလဲ မၾကာမၾကာ လာတတ္ေတာ့ အေတာ္ဘဲ ျဖစ္ေနတယ္ရွင့္။

ျပီးခ့ဲတ့ဲ ၾသဂုတ္လ (၂ရ) ရက္ေန႔မွာ ကဗ်ာရွင္ ေမာင္ႏွမေတြ တစုႀကီး စုမိၾကမွာမုိ႔ ကဗ်ာရြတ္ပဲြတပဲြ လုပ္ရေအာင္ ေမာင္ကေလး ေအါင္ေ၀းကုိ ေျပာျပလုိက္ပါတယ္။ သူက တျခားျမိဳ႕မွာ မိသားစုနဲ႔ေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ကဗ်ာသံ ၾကားတာနဲ႔ အေျပးအလႊား လာခ်င္တာ ဒီက မာေအး ၀မ္းမနာသားေတြကလဲ သူတုိ႔ အကုိႀကီးကုိ ေျပးေခၚၾကတာ ဟုတ္ေနတာဘဲ။

မာေအးက ဘာရယ္မဟုတ္ပါဘူး၊ တကူးတကရယ္လဲ မေတြးမိပါဘူး၊ အဂၤလန္ ေရာက္ေနတ့ဲ ပန္းခ်ီဆရာေလးထိန္လင္းက မာေအးတုိ႔နုိင္ငံ ျဗိတိသွ်သံရုံးမွာ တာ၀န္ခံျဖစ္ခ့ဲဖူးတ့ဲ သူ႔ဇနီးနဲ႔ သမီးေလးနဲ႔အတူ မာေအးဆီကုိ လာလည္ခ်င္တယ္လုိ႔ ဖုန္းဆက္လာတာနဲ႔ လာပါ လည္ပါ ေျပာလုိက္တာကုိး။

မာေအးတုိ႔ ဖုိ႔၀ိန္းက အေမရိကန္ ေတာျမိဳ႕ကေလးပါ။ ျပစရာ ဘာမွ သိပ္ႀကီး ရိွတာမွ မဟုတ္ေတာ့။ သူကလဲ ကဗ်ာေတြ လုပ္၊ သရုပ္ျပေတြလုပ္နဲ႔ ေပၚျပဴလာ ျဖစ္ေနေတာ့ - ကဗ်ာရြတ္ရင္ အဆင္ေျပတယ္။ အပ်င္းေျပမယ္။ စုျပီးေတြ႔ႏုိင္တ့ဲသူေတြ႔ၾကပါေစရယ္လုိ႔ ေတြးဆမိတာနဲ႔ ေမာင္ထိန္လင္း အတြက္ စီစဥ္ခ့ဲတာပါ။

ဒီျမိဳ႕မွာကလဲ ေဘာ္ဒါကလာတ့ဲ ထိန္လင္းတုိ႔သူငယ္ခ်င္းေတြက အမ်ားသားဘဲ။ ေဇတ၀န္ ၀ိဟာရမွာ သူတုိ႔လဲ စုၾကဦးမယ္ တ့ဲ။ ေကါင္းတာဘဲေလ၊ ေပ်ာ္ၾကပါေစေပါ့။

ထိန္လင္းတုိ႔ မေရာက္ခင္ မာေအးက အိမ္ငယ္ေလး တအိမ္ကုိ ေျပာင္းထားတာမုိ႔ ေအာင္ေ၀းက အိမ္ေနာက္ဖက္ျခံထဲ ဆင္ႏဲႊမယ့္ႀကံပါတယ္။ တကယ္ေနၾကည့္ေတာ့ မာေအး သဗာယနဲ႔ မမွ်နုိင္တာ သိျပီး၊ အိမ္ႀကီးဆီ ျပန္ေျပာင္းလာရတယ္၊ ေတာ္ပါေသးရဲ႕ ညီမေတာ္ ေဆြဇင္ထုိက္လဲ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေရာက္လာ၊ ကုိေအာင္ေ၀းတုိ႔ မိသားစု၊ ကုိထိန္လင္းတုိ႔ မိသါးစု LA က ကုိေက်ာ္ဝဏၰ၊ DC က ေအာင္ေအာင္တုိ႔လဲ ေရာက္လာ အခန္းေတြ ဗလာမရိွ၊ ကံေကါင္းပါဘိေပါ့ရွင္။

ေမာင္ထိန္လင္း အေပါင္းအသင္းေတြလဲ အိမ္မွာ လာစုတာဘဲဟာ၊ ဓါတ္ပုံေတြ အမွတ္တရ ရုိက္ၾကေတာ့ေတာင္ ေျပာမိေသးတယ္၊ “ျပည္ေတာ္ျပန္ သတင္းထုတ္ေခၚေနခ်ိန္မွာ ဒီလုိ တစုႀကီး ဓါတ္ပုံထဲမွာ ေတြ႔ၾကရင္ - ဘာေတြ တုိင္ပင္ဘုိ႔ လူစုသလဲလုိ႔ အထင္ႀကီးႏုိင္တယ္” ဆုိတ့ဲ အေၾကာင္းပါ၊ မာေအးလဲ ဟုိလုပ္ ဒီလုပ္ အထုပ္အပုိးေတြ ေျပာင္းနဲ႔ဟာ ဘာေခါင္းစဥ္နဲ႔ ကဗ်ာရြတ္ၾကမွာလဲ ဆုိတာ ရြတ္မယ့္ေန႔ မတုိင္ခင္ေလး ေအာင္ေ၀းေရာက္မွ သိရပါတယ္။ ေရးဖုိ႔ အခ်ိန္မရိွတာသိတ့ဲ ေအာင္ေ၀း ကူးလာေပးတ့ဲ ေမာင္စိန္၀င္း (ပုတီးကုန္း) ရဲ႕ ကဗ်ာ အဖြင့္မွာ ေျပာရင္း ဖတ္လုိက္ရတာပါဘဲ၊ ေဆြဇင္ထုိက္က ေတာကဗ်ာရြတ္ပဲြကုိ ျမိဳ႕မွာလုိဘဲ တခန္းတနား MC လုပ္ေပးသြားပါတယ္။ “POETRY PERFORMANCE FOR BURMA” ေခါင္းစီးနဲ႔ ကဗ်ာရြတ္ၾကတာ ေဆာင္းယြန္းလ၊ မင္းတာရာ၊ မ်ဳိးျမင့္ခ်ဳိ၊ ပန္းခ်ီထိန္လင္း၊ စာေရးဆရာမေလး ခက္မာ၊ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္က သံခဲ (ေဆး-မန္း)၊ ေနေစာေမ၊ သစ္ေကါင္းအိမ္ နဲ႔ ေအာင္ေ၀း၊ ေက်ာ္ဝဏၰ၊ ၀င္းငယ္၊ ေ၀လင္း၊ ခ်မ္းမိႈင္းေအာင္တုိ႔အဖဲြ႔လုိက္ ရြတ္တ့ဲ ဧရာ၀တီ ကဗ်ာရွည္ႀကီး ရြတ္တ့ဲအသံ နာခံၾကရတယ္။ ခက္မာရဲ႕ သားကေလး 'လင္းသစ္ေႏြဦး' သစ္ေကါင္းအိမ္ရဲ႕ သားကေလး “မင္းထင္ေက်ာ္”၊ ေအာင္ေ၀းရဲ႕ သားေလး“လမင္းေ၀း” တုိ႔လဲ ၀င္ရြတ္ၾကေလေတာ့ ကဗ်ာ့မ်ဳိးေစ့သစ္ကေလးေတြလုိ႔ ခ်စ္မိပါတယ္။ ေမာင္ထိန္လင္း သမီးေလးကလဲ ဗမာကေလးကဗ်ာေတြ ရြတ္လုိက္တာ ဗမာေလးေတြထက္ေတာင္ ပီသေသးတယ္ရွင္။ အ့ံေရာဘဲ။ ကဗ်ာေတြ အေ၀းက ပုိ႔တ့ဲ 'ညိဳခက္ေက်ာ္' နဲ႔ 'ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္' တုိ႔ ကဗ်ာေတြကုိ ကုိယ္စားရြတ္ေပးတာလဲ မွတ္တမ္းတခုပါဘဲ။ က်ဳိက္လတ္ဦးျမစိန္ကလဲ တေယာေလးနဲ႔ ခြ်ဲေပးေတာ့ လြမ္းစရာေလးေတြလဲ ျဖစ္သေပါ့ေလ။

ေနာက္ဆုံး ပါေဖါမင့္ ဆုိတ့ဲ ပန္းခ်ီထိန္လင္းရဲ႕ လႈပ္ရွားတင္ျပမႈပါ၊ ဘယ္လုိသရုပ္ေဖၚတာလဲ - ခုမွဘဲ ျမင္ဖူးပါတယ္ရွင္။ သူကုိယ္တုိင္က – ကဗ်ာရြတ္ပဲြမွာ ရိွေနတ့ဲသူေတြကုိ - က်ေနာ္ေျပာတ့ဲအတုိင္း လုိက္လုပ္ေပးၾကပါလုိ႔ ေတာင္းဆုိထားျပီးမွ ပါေဖါမင့္ကုိ စပါတယ္။ ထုိင္ေနၾကတ့ဲသူေတြၾကား - ဟုိသြား ဒီသြား ပုလင္းလြတ္ကေလး ကုလားထုိင္ေပၚတင္ထား၊ တရုိတေသ ပင့္သြား လူေတြေရွ႕မွာ တန္းစီေနရာခ်ထားနဲ႔ အဲဒါျပီးေတာ့ မာေအးဆီကုိ လာေခၚျပီး ပရိသဒ္ေရွ႕က ကုလားထုိင္ေတြ စီထားတ့ဲ ဦးဆုံးေနရာမွာ ထုိင္ခုိင္းတယ္၊ မ်က္ေစ့လဲ မိွတ္ထားရေသးတယ္။ တျခားသူေတြကုိလဲ မာေအးလုိဘဲ ခုိင္းလိမ့္မယ္ ထင္တယ္၊ မ်က္ေစ့မိွတ္ထားရေတာ့ မျမင္ရဘူးေလ။ ေနာက္ေတာ့ ေျခခုံေပၚကုိ အ၀တ္နဲ႔ ပြတ္တုိက္တာ ခံစားရတယ္။ တခုခု ေရးေနတယ္ ဆုိတာလဲ ခံစားရပါတယ္။ အားလုံး မ်က္ေစ့ဖြင့္ၾကည့္နုိင္ပါျပီ လုိ႔ ေျပာတ့ဲ အခ်ိန္ အထိ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ ၾကာမယ္ ထင္ပါတယ္။ မာေအးရဲ႕ ေျခစုံကုိ ငု႔ံၾကည့္မိတ့ဲအခါ “မိခင္” ဆုိတ့ဲ စာ ေတြ႔ပါတယ္။ ကုိယ့္ေဘးကလူမွာ “ဧရာ”၊ ေ နာက္တေယာက္က “၀တီ” လူေစ့သြားေတာ့ “မိခင္ဧရာ၀တီ လြတ္လပ္စြာ စီးဆင္းနုိင္ပါေစ” ဆုိတ့ဲ စာတန္း ျဖစ္ေပၚပါတယ္။ အျပီးသတ္မွာေတာ့ “ယုိယီးေလးေလးယုိ -၊ ဧရာ၀တီ စီးေဟ့ စီးေဟ့” လုိ႔ စုေပါင္း လက္တဲြ၀ုိင္းပတ္လွည့္ေအာ္ - ေပ်ာ္လုိက္ၾကပါတယ္။

ဧရာ၀တီ အမိ သီတာေရေျမဆုံးတုိင္ စီးႏုိင္ပါေစသတည္း
ေရျပာေရၾကည္၊ ျမစ္မင္းဧရာ၀တီ၊ ဒု႒၀တီ၊ သလႅာ၀တီ၊ တသြင္သြင္ စီးပါတ့ဲ၊ ျမစ္ခရီး ေရနဒီ၊ လိႈင္းသံ ေလွသံ တစီစီ မျငီး၊ ေလာင္းေလႀကီးနဲ႔ ေမာင္ႀကီးဆီ၊ ေလာင္းေလွႀကီးနဲ႔ ေမာင္ႀကီးဆီ ပ်ဳိ႕ေမာင္ႀကီးဆီ
(ေမာင္ႀကီး ေရႊေရာင္ရစ္မွ)


ဘီဘီစီ အသံလႊင့္ဌာန http://www.bbc.co.uk/burmese/ ၏ ထုတ္လႊင့္ခ်က္ကုိ ကူးယူ ေဖာ္ျပသည္။