Than Win Hlaing - Articles

(၆၅) ႏွစ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန႔မွ
စစ္မွန္ေသာဒီမိုကေရစီျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးသို႔ - ၁
သန္း၀င္းလႈိင္ ဇန္န၀ါရီ ၃၁၊ ၂၀၁၂



တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအားလံုး၏ တန္းတူေရး၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ႐ွိေရး၊ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီး ေပၚေပါက္ေရးသည္ လက္႐ွိျဖစ္ပြားေနေသာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ားအနက္ အဓိကဦးစားေပးေျဖ႐ွင္းရမည့္ကိစၥမ်ားပင္ျဖစ္ေပသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား သူ႔ကြၽန္ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ေလးစားမႈျဖင့္ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးကာ ေတာင္ေပၚေျမျပန္႔ မခြဲျခားဘဲ အတူတကြ လြတ္လပ္ေရးအရယူရန္ ပင္လံုၿမိဳ႕ကေလး၌ ၁၉၄၇ ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ရက္ေန႔တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္ ယခု ၂၀၁၂ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ရက္ေန႔တြင္ (၆၅) ႏွစ္ တိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယေန႔တိုင္ စစ္မွန္ေသာ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္ေရးကို မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္မီးသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ေက်ာ္တိုင္ ေတာက္ေလာင္ေနဆဲျဖစ္သည္။

● ေနာက္ခံသမိုင္း
ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕သမားတို႔သည္ ၁၈၂၄၊ ၁၈၅၂၊ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ စစ္ပြဲ (၃) ႀကိမ္ဆင္ႏႊဲကာ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုသိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ ၁၈၈၆ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ ေလာ့ဒ္ဒါဖရင္က `သိမ္းပိုက္ျခင္းျပန္တမ္း´ ထုတ္ျပန္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတႏိုင္ငံလံုးကို တရား၀င္ကြၽန္ ျပဳအုပ္စိုး ခဲ့ေလသည္။

ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕တို႔သည္ စနစ္တက် ႀကိဳတင္စီမံထားျခင္းမ႐ွိဘဲ အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံကို အေလာတႀကီးသိမ္းပိုက္လုိက္မႈ ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ တ၀ွမ္းတြင္ သူ႔ကြၽန္မခံလိုေသာ တုိင္းရင္းသားတို႔သည္ ရရာလက္နက္စြဲကိုင္တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ ၿဗိတိသွ်အစိုးရသည္ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ႏွိမ္နင္း ခဲ့ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သီေပါမင္း၏ လႊတ္ေတာ္၀န္ႀကီးမ်ားျဖစ္ေသာ ကင္း၀န္မင္းႀကီး ဦးေကာင္းအပါအ၀င္ ၀န္ႀကီးအခ်ဳိ႕ကို အမႈထမ္းေစၿပီး ယာယီအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းျပဳခဲ့ရသည္။

ထို႔ေနာက္ ၁၈၈၉ ခု မတ္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ စတက္က်ဴးဥပေဒပါ စာပိုဒ္မ်ားျဖင့္ အိႏိၵယအင္ပါယာ၏ ဇယား၀င္ စီရင္စုအျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုစတက္က်ဴးဥပေဒကို ႐ွမ္းျပည္တြင္ အာဏာမတည္ေစရန္ ႃခြင္းခ်န္ထားခဲ့သည္။

အိႏိၵယတြင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက (Sanad) ေခၚ ခန္႔စာမ်ားျဖင့္ `မဟာရာဂ်ာ´မ်ားကို သစၥာခံေစၿပီး တဆင့္ခံအုပ္ခ်ဳပ္ေစသည့္ နည္းတူ ႐ွမ္း ျပည္နယ္ရွိ ေစာ္ဘြား၊ ၿမိဳ႕စား၊ ေငြခြန္မွဴးတို႔ကို ေ႐ွး႐ိုးအစဥ္အလာအရ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ၿဗိတိသွ်အေရးပိုင္၏ ကြပ္ ကဲႀကီးၾကပ္မႈကို ခံယူေစသည္။

၁၈၉၈ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတရားေရးဆုိင္ရာ ဥပေဒ (Burma Laws Acts) ျပ႒ာန္းၿပီး သီေပါမင္းပိုင္ ျမန္မာျပည္ကို ျပည္မအျဖစ္ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္တရားစီရင္ေစသည္။ ႐ွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္းတို႔ ပါ၀င္ေသာ ေတာင္တန္းေဒသသံုးခုတြင္ ျပည္မႏွင့္ သီးျခားခြဲျခမ္းအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ နယ္ေျမေဒ သမ်ား (Frontier Areas) အျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေစသည္။ ယင္းဥပေဒအရ ႐ွမ္းျပည္နယ္တြင္ ေစာ္ဘြား၊ ၿမိဳ႕စား၊ ေငြခြန္မွဴး စေသာ ပေဒသရာဇ္ အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ ခ်င္းေတာင္ေဒသမ်ားတြင္ ေတာင္အုပ္၊ ေတာင္ပိုင္ အမည္ခံ ပေဒသရာဇ္အာဏာပိုင္မ်ားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေစသည္။

အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ဒုတိယစစ္ပြဲအၿပီး ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံကို အဂၤလိပ္တို႔သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ ျမန္မာမင္းပိုင္နယ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ သိမ္းပိုက္ထား ေသာ ေအာက္ျမန္မာျပည္တို႔အၾကား အျငင္းပြားမႈမ်ား၊ အခ်င္းျဖစ္ပြားမႈမ်ားကို တားဆီးႏိုင္ရန္အတြက္ ကရင္နီ (ကယားျပည္နယ္) ကို မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ ၁၈၇၅ ခု၊ ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ အိႏိၵယဘုရင္ခံခ်ဳပ္၏ ကိုယ္စားလွယ္ တီဒီေဖာ့ဆက္ (T.D Forsyth) ႏွင့္ ကင္း၀န္မင္းႀကီးဦးေကာင္းတို႔ခ်ဳပ္ဆိုေသာစာခ်ဳပ္အရ ျမန္မာဘုရင္ၾသဇာအာဏာမွကင္းလြတ္သည့္ လြတ္လပ္ေသာေဒသတစ္ခုအျဖစ္ ျမန္မာ မင္းတို႔က အသိအမွတ္ျပဳရေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သီေပါမင္းပါေတာ္မူသည့္အခါ ကရင္နီ (ကယားျပည္နယ္) သည္ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ နယ္တစ္ခုအျဖစ္ က်န္ေနခဲ့သည္။ အဆိုပါစာခ်ဳပ္ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ လြတ္လပ္ေသာေဒသတစ္ခုဟု အမည္တြင္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕ အားျဖင့္ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ခံမွ်သာျဖစ္ၿပီး ေစာ္ဘြားမ်ား၊ ပေဒသရာဇ္အာဏာပိုင္မ်ားျဖင့္ တဆင့္ခံအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ နယ္ေျမျဖစ္လာေလ သည္။

ယင္းေနာက္ ျမန္မာတို႔၏ ႏိုင္ငံေရးႏိုးၾကားေတာင္းဆိုမႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၂၃ ဇန္န၀ါရီလ ၂ မွ ၁၉၃၇ မတ္လ ၃၁ရက္ေန႔အထိ ဒိုင္အာခီေခၚ တြဲဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၉၃၇ခု ဧၿပီ ၁ မွ ၁၉၄၂ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ရက္ေန႔အထိ ကိုးဆယ့္တစ္ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုလည္းေကာင္း ေပးလာခဲ့ရသည္။

သို႔ေသာ္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာျပည္ကို အိႏိၵယမွ ခြဲထုတ္ၿပီး (The Government of Burma Act) ေခၚ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရဥပေဒအရ သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးလိုက္ေသာ္လည္း ေတာင္တန္းေဒသမ်ားျဖစ္ေသာ ႐ွမ္းျပည္နယ္မ်ား၊ ရခိုင္ေတာင္တန္းေဒသမ်ား၊ ခ်င္းေတာင္တန္းမ်ား၊ ကခ်င္ေတာင္တန္းမ်ား၊ ဆြန္ပရာေတာင္တန္း၊ ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကား၊ ႀတိဂံနယ္ေျမႏွင့္ သံလြင္ေဒသတို႔ကို ခ်န္လွပ္ၿပီး ထိုဥပေဒ၏ ဒုတိယဇယားအပိုင္း(၁)ႏွင့္ အပိုင္း(၂) (Schedule II, Part 122) အရ ဘုရင္ခံ၏ တိုက္႐ိုက္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ထား႐ွိခဲ့သည္။

ယင္းေနာက္ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္ေသာ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ႏွင့္ ဂ်ပန္တပ္မေတာ္တို႔ ပူးေပါင္း တုိက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ နယ္ခ်ဲ႕အစိုးရသည္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ ဆင္းမလားၿမိဳ႕သို႔ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္။ စစ္အၿပီး ေအာက္တိုဘာ ၁၆ ရက္တြင္ ဘုရင္ခံ ဆာေဒၚမန္စမစ္သည္ ျမန္မာတို႔အေခၚ စကၠဴျဖဴစာတမ္းေခၚ (Burma Statement of Policy by H.M.G, 1945) ကို သယ္ေဆာင္လ်က္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ၌ က်င္းပသည့္ ၄င္းအား ဂုဏ္ျပဳ သည့္ဧည့္ခံပြဲ၌ “ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈသည္ ၿပီးဆံုးသြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ မၾကာမီမွာပင္ အေျခအေနေပးသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရးအတြက္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း” ေျပာၾကား သြားသည္။

ေဒၚမန္စမစ္က ဆက္လက္၍ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရးမျပဳမီအေတာအတြင္း ၁၉၃၅ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအက္ဥပေဒ The Governmentof Burma Act, 1935) ကို ေခတၱရပ္ဆုိင္းထားၿပီး စကၠဴျဖဴစာတမ္းအရ ဘုရင္ခံတစ္ဦးတည္း အုပ္ခ်ဳပ္သြားသည့္စနစ္ျဖင့္ (၃) ႏွစ္ အုပ္ခ်ဳပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသြားသည္။

စင္စစ္ စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းမွာ အသစ္အဆန္းမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ၉၁ ဌာနအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအသစ္ကို ေမြးေပးခဲ့ေသာ ၁၉၃၅ခု ျမန္မာ ႏိုင္ငံဥပေဒပုဒ္မ ၁၃၉ အရ အုပ္ခ်ဳပ္မည့္ စီမံကိန္းပင္ျဖစ္သည္။ ပုဒ္မ ၁၃၉ အရ ဘုရင္ခံသည္ တုိင္းျပည္၏အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကိုဆက္လက္ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၿပီး ၿဗိတိသွ်အစိုးရက တုိက္႐ိုက္တာ၀န္ခံ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ပင္ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းကို အဂၤလိပ္အလိုေတာ္ရိႏိုင္ငံေရးသမားႀကီးမ်ားသာ ေထာက္ခံၾကေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္ေနေသာ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ျပည္သူတရပ္လံုးက ယင္းစီမံကိန္းမွာ ဒိုင္အာခီမတိုင္မီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆင့္မွ်သာ႐ွိေသာ ေခတ္ေနာက္ျပန္ ဆြဲသည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္ျခင္း၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးမည့္ အခ်ိန္ကာလအတိအက်မပါျခင္း၊ ေတာင္တန္းႏွင့္ေျမျပန္႕ကို ခြဲျခားအုပ္ ခ်ဳပ္ျခင္း၊ လြတ္လပ္ေရးေပးသည့္တုိင္ စီးပြားေရးအရ မလြတ္လပ္ေစရန္ ဖန္တီးထားျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ဆႏၵျပကန္႔ကြက္ ခဲ့ၾကသည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ ႐ွမ္းျပည္နယ္လူထုႏွင့္ ေစာ္ဘြားမ်ားကလည္း ႏိုးၾကားတက္ၾကြလာၿပီး လြတ္လပ္မည့္ ျမန္မာ့အေရးကို စဥ္းစားလာၾကသည္။

သို႔ျဖင့္ ႐ွမ္းျပည္နယ္ရွင္မ်ားအားလံုးပါ၀င္ေသာ အစည္းအေ၀းတရပ္ကို ၁၉၄၆ ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ရက္ေန႔တြင္ မိုင္းကိုင္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပၿပီး၊ ေစာ္ဘြားမ်ား၊ ၿမိဳ႕စားမ်ား၊ ေငြခြန္မွဴးမ်ားအားလံုး စ၀္ဖလံုမ်ားဟုေခၚေရး၊ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕ကို ျမန္မာမ်ားႏွင့္အတူ ပူးေပါင္းတုိက္ပြဲ၀င္ေရးတို႔ကို ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ စ၀္ဖလံုေကာင္စီ (Council of Shan State Sophos) ကိုလည္း ဖြဲ႕စည္းလုိက္သည္။ ထိုစဥ္ အတြင္း ၁၉၄၆ ဇန္န၀ါရီလ ၁၇ မွ ၂၃ ရက္ေန႔အထိ ေရႊတိဂံုအလယ္ပစၥယံ၌ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ပထမညီလာခံတြင္ တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားႏွင့္ ဗမာအမ်ိဳးသားတို႔ ညီၫြတ္ေရးအဆိုႏွင့္ နယ္ျခားေဒသမ်ားအား ျမန္မာျပည္မႏွင့္ေပါင္းစည္းေရးအဆိုကို တင္သြင္းလုိက္ၾကသည္။

မိုင္းကိုင္အစည္းအေ၀းအၿပီး စ၀္ဖလံုမ်ားဦးစီး၍ ပထမပင္လံုညီလာခံကို လဲခ်ားနယ္ ပင္လံုၿမိဳ႕ကေလးတြင္ ၁၉၄၆ မတ္ ၁ မွ ၁၂ရက္ေန႔အထိ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။ အဆိုပါပင္လံုညီလာခံကို `႐ွမ္းျပည္နယ္လက္မႈျပပြဲ´ဟု အမည္တပ္ထားေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ဖဆပလေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဗမာျပည္မမွ အျခားႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ေတာင္တန္းေဒသမွ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကရင္နီေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုလည္း ဖိတ္ၾကားခဲ့သျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးအသြင္လကၡဏာ အျပည့္အ၀ေဆာင္သည့္ ႏိုင္ငံေရးညီလာခံပင္ ျဖစ္သည္။ ပထမပင္လံုညီလာခံသို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းသည္ ရခိုင္ျပည္ဘက္သို႔ ခရီးလြန္ေနသျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုယ္စား သခင္ႏု၊ ဦးဘဂ်မ္း (ပုဂံ)၊ မန္းဘခိုင္၊ ဦးဘေအး၊ သထံုဦးလွေဖ အျပင္ ဂဠဳန္ဦးေစာတို႔လည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

ညီလာခံတြင္ ႐ွမ္းျပည္မွ ဦးထြန္းျမင့္ (လင္းေခး) ႏွင့္ ဦးတင္ေအးတို႔ ေဟာေျပာၾကသည္။ သခင္ႏုက ႐ွမ္း၊ ဗမာခ်စ္ၾကည္ေရး သမိုင္းကို လည္းေကာင္း၊ ဂဠဳန္ဦးေစာက ဒိုမီနီယံအေၾကာင္းကိုလည္းေကာင္း၊ ေဟာေျပာၾကသည္။

သခင္ႏုက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမွာ ႀကိဳင္တင္စီစဥ္ထားေသာ အျခားကိစၥတစ္ခု႐ွိ၍ သမိုင္း၀င္ ဤညီလာခံကို မတက္ေရာက္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဤသို႔ မတက္ေရာက္ႏိုင္သည့္အတြက္ ေတာင္းပန္ေၾကာင္း၊ မတက္ႏိုင္ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈရပါေစဟု ဆႏၵျပဳသည္ကို ဤအစည္း အေ၀းသို႔ တင္ျပရန္ မွာၾကားလုိက္ေၾကာင္း ေျပာၾကားၿပီး ႐ွမ္းဗမာ ခ်စ္ၾကည္ေရးသမိုင္းကို အဓိကေဆြးေႏြးသြားသည္။ ထို႔အျပင္ ဖဆ ပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ပထမအႀကိမ္ညီလာခံတြင္ ႐ွမ္းလူငယ္ (၁၀) ဦးႏွင့္ေတြ႕ဆံုစဥ္က မေျပမလည္႐ွိခဲ့သည္ကို ထပ္မံေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၾကၿပီး အေတာ္အတန္ နားလည္မႈရ႐ွိသြားၾကသည္။

ဂဠဳန္ဦးေစာက ေတာင္တန္းေဒသမ်ားသည္ ဗမာျပည္ပႏွင့္ တၿပိဳင္တည္း လြတ္လပ္ေရးရယူၾကၿပီး၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးပါက ခြဲထြက္လိုပါက ခြဲထြက္ခြင့္ရွိေစရမည္ဟု ေဆြးေႏြးသည့္အျပင္ ဒိုမီနီယံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအေၾကာင္းကိုပါေဆြးေႏြးလာသျဖင့္ ႐ွမ္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဗမာ ျပည္မွာ ေရာင္းမစြံတဲ့ဒိုမီနီယံကို ႐ွမ္းျပည္လာမေရာင္းပါနဲ႔ဟု ေျပာလုိက္ရာ ဦးေစာ `လံုး၀´ အေရးနိမ့္သြားသည္။

႐ွမ္းႏွင့္ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဗမာျပည္ႏွင့္ တၿပိဳင္တည္း လြတ္လပ္ေရးရယူသြားမည့္နည္းလမ္းမ်ားကို သီးသန္႔ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးၾက သည္။ ကရင္နီျပည္နယ္ကိုယ္စားလွယ္ကမူ မိမိတို႔ကရင္နီျပည္မွာ သီးျခားလြတ္လပ္ေရးရ႐ွိၿပီးျဖစ္၍ ေလ့လာသူအျဖစ္သာ တက္ေရာက္ ေၾကာင္း၊ အနာဂတ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းပံုအေပၚမူတည္ၿပီး ကရင္နီျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵသေဘာထားရယူသြားမည္ဟု အလြတ္သေဘာျဖင့္ သာ ေဆြးေႏြးသြားသည္။ ပထမပင္လံုညီလာခံသည္ ႐ွမ္း၊ ဗမာ၊ ကခ်င္၊ ခ်င္းစသည့္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ၊ အျပည္အလွန္နားလည္မႈ ရ႐ွိေစသည္။ ၁၉၄၇ခုႏွစ္တြင္ ပင္လုံတြင္ ထပ္မံ၍ ဒုတိယပင္လံုညီလာခံ က်င္းပရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။

႐ွမ္းလူထုေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဦးတင္ဧ၊ ဦးထြန္းျမင့္၊ ဦးစံေဖ၊ ဦးဘရီ၊ ဦးအုန္းေဖ စသူတို႔ ႐ွမ္းျပည္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕ (ရပလ) ကို ဖြဲ႔စည္းၾကသည္။ ႐ွမ္းျပည္ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ရပလ) က ၁၉၄၆ ၾသဂုတ္လတြင္ ျပည္မႏွင့္ေပါင္း၍ လြတ္လပ္ေရးအရ ယူၿပီးလွ်င္-

(၁) ျပည္ေထာင္စုမူအရ ေပါင္းမည္။
(၂) အခြင့္အေရးႏွင့္အဆင့္အတန္း တန္းတူျဖစ္ရမည္။
(၃) ႐ွမ္းျပည္အား လံုး၀ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးရမည္။
(၄) ခြဲထြက္လိုက အခ်ိန္မေ႐ြးခြဲထြက္ခြင့္ေပးရမည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကသည္။

ထို႔ေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ လန္ဒန္ေဆြးေႏြးပြဲမသြားမီ ၁၉၄၆ ဒီဇင္ဘာလ ၂၃တြင္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္မွအျပန္ ႐ွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕သို႔ ၀င္ခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ေညာင္ေ႐ႊေဟာ္၌ ႐ွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား၊ ၄င္းတို႔၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက မိမိသည္ မၾကာမီအတြင္း အဂၤလန္သို႔သြားေရာက္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အေရးဆိုမည္။ ႐ွမ္းျပည္သည္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္အတူ လြတ္လပ္လိုပါက လက္မွတ္ေရးထိုးေပးရန္ ႐ွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားအား တင္ျပသည္။ ေစာ္ဘြားမ်ားက ယခုကိစၥသည္ အလြန္အေရးႀကီး၍ အလ်င္စလို ဆံုးျဖတ္ရန္မလြယ္ကူေၾကာင္း ႐ွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းေစာ္ဘြားမ်ားႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းၿပီး ေၾကးနန္း ျဖင့္ အေၾကာင္းၾကား မည္ ဟူေသာ ကတိကိုသာ ေပးလိုက္ၾကသည္။

႐ွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ေညာင္ေ႐ႊေစာ္ဘြားစ၀္ေ႐ႊသိုက္သည္ ေျမာက္ပိုင္းေစာ္ဘြားမ်ားႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္ေတာင္စခန္း၀န္ စတီဗင္ ဆင္ (Henry N.C. Stevenson) ၏ ႀကိဳတင္ေသြးထိုးထားမႈမ်ားေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လိုခ်င္ေသာ အေျဖမရဘဲ ႐ွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားေကာင္စီက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအမွဴးျပဳေသာ ဗမာျပည္အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕သည္ ဗမာျပည္ကိုသာကိုယ္စားျပဳၿပီး ႐ွမ္းျပည္ႏွင့္ေတာင္တန္းေဒ သမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မဟုတ္ေၾကာင္း ႐ွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တဖြဲ႕ကို လန္ဒန္သို႔ ဖိတ္ၾကားပါဟူ၍ ၿဗိတိသွ်အစိုးရထံသို႔ ေၾကးနန္းပို႔လုိက္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ အဂၤလန္ျပည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕သို႔ မေရာက္မီကပင္ ထိုေၾကးနန္းကို အဂၤလိပ္အာဏာပိုင္တို႔ ရ႐ွိထားၿပီးျဖစ္သည္။

႐ွမ္းျပည္ေစာ္ဘြားမ်ားက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္ေသာ ဗမာျပည္အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕သည္ ႐ွမ္းျပည္အတြက္ ကိုယ္စားမျပဳ ေၾကာင္းဟူ၍ ၿဗိတိသွ်အစိုးရထံသို႔ ေၾကးနန္းစာေပးပို႔ေၾကာင္း ၾကားသိရသည့္အခါ ရပလအဖြဲ႕သည္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ေစ်းေန႔တြင္ ျပည္သူလူ ထု ၂၀၀၀ကို စုစည္း၍ လူထုအစည္းအေ၀းတရပ္က်င္းပၿပီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဗမာျပည္ႏွင့္ေတာင္တန္းေဒသ နယ္ေျမမ်ားအတြက္ တၿပိဳင္တည္းလြတ္လပ္ေရးေပးရန္ လန္ဒန္တြင္ အေရးဆိုေနေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဗမာျပည္ႏွင့္အတူ ႐ွမ္းျပည္ကိုပါ လြတ္လပ္ေရးတၿပိဳင္တည္း ခ်က္ခ်င္းေပးရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအားတညီတၫြတ္တည္း ေထာက္ခံေၾကာင္း အဆိုတင္သြင္းၿပီး ေထာက္ခံအတည္ျပဳၾကသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တုိင္ ဗမာမ်ားသည္ ေတာင္တန္းေဒသအတြက္ေျပာဆိုျခင္းမွာ ဗမာျပည္ႏွင့္ တန္းတူအဆင့္အတန္း အခြင့္အေရး ရေစလိုေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဗမာလူမ်ိဳးသည္ ၿဗိတိသွ်ကြၽန္မျဖစ္လိုေၾကာင္း၊ ထို႔နည္းတူစြာ ေတာင္တန္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္လည္း ၿဗိတိ သွ်ကြၽန္ျဖစ္သည္ကို ဗမာက မႀကိဳက္ေၾကာင္းေျပာဆိုၿပီး ေစတနာသန္႔သန္႔ျဖင့္ ဗမာျပည္အပါအ၀င္ ေတာင္တန္းေဒသအတြက္ တၿပိဳင္ တည္း လြတ္လပ္ေရးကို ေတာင္းဆိုျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ထိုစဥ္က ၿဗိတိသွ်နန္းရင္း၀န္ အက္တလီႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ၁၉၄၇ ဇန္န၀ါရီလ ၂၇တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ေတာင္တန္းေဒသမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မတီတစ္ရပ္ ဖြဲ႕ရန္ျဖစ္သည္။

မူအားျဖင့္ ဒုတိယပင္လံုညီလာခံမွာ ႐ွမ္းျပည္နယ္႐ွင္မ်ား၏ အစည္းအေ၀းမ်ိဳးသာ ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ဆန္းအက္တလီစာခ်ဳပ္ေၾကာင့္ ပံုစံေျပာင္းသြားရေလသည္။

၁၉၄၇ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁တြင္ ကခ်င္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပင္လံုညီလာခံသို႔ တက္ေရာက္ရန္လာၾကစဥ္ ကြတ္ခိုင္နယ္ နမ့္ဖတ္ကာ႐ြာတြင္ ႀကိဳတင္ၫွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ေအာက္ပါလိုလားခ်က္မ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္။

(၁) ကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ဗမာအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ တၿပိဳင္တည္း လြတ္လပ္ေရးရရန္၊
(၂) ကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ဆႏၵႏွင့္အညီ ကခ်င္သီးျခားႏိုင္ငံထဲ၌ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ ျမစ္ႀကီးနားခ႐ိုင္မ်ား၊ ကခ်င္ေတာင္တန္း ေဒသမ်ားႏွင့္ က သာၿမိဳ႕၏ေျမာက္ဘက္ ေျမျပန္႔ေဒသမ်ား ပါ၀င္ေစရန္၊
(၃) လြတ္လပ္သည့္ ကခ်င္သီးျခားႏိုင္ငံထဲ၌ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ျမစ္ႀကီးနားခ႐ိုင္မ်ား၊ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသမ်ားႏွင့္ ကသာၿမိဳ႕၏ ေျမာက္ဘက္ ေျမျပန္႔ေဒသမ်ား ပါ၀င္ေစရန္။
(၄) ဗမာအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ား ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လက္ခံႏိုင္သည့္ နယ္နိမိတ္ ခ်က္ခ်င္းသတ္မွတ္သည္။
(၅) နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္ၿပီးၿပီးခ်င္း ျမန္မာျပည္ဘုရင္ခံလက္တြင္႐ွိသည့္ အခြင့္အာဏာမ်ား၊ ကခ်င္အမ်ိဳးသားလက္သို႔ ေပးအပ္ရန္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ၾကားျဖတ္အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ ကခ်င္အမ်ိဳးသား ၀န္ႀကီးတစ္ဦး ခန္႔အပ္ရန္။
(က) ယင္းကခ်င္၀န္ႀကီးသည္ သီးျခားကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးတာ၀န္ထမ္း႐ြက္ရန္။
(ခ) ကခ်င္၀န္ႀကီးမွာ ႏုိင္ငံျခားေရးႏွင့္ဘ႑ာေရးကိစၥမ်ား ပါ၀င္ႏိုင္ရန္။
(ဂ) ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးကို အႀကံေပးရန္အတြက္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားတစ္ဦး ခန္႔ထားေပးရန္။

(၆) ကခ်င္သီးျခားျပည္နယ္သည္ ႐ွမ္းသီးျခားျပည္နယ္ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုး ေစာလ်င္စြာ လြတ္လပ္ေရးရ႐ွိရန္အတြက္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္၌ ခ်က္ခ်င္းပါ၀င္ၾကရန္။
(ရ) အထက္၌ ေဖာ္ျပသည့္အတိုင္း ျမန္မာအမ်ိဳးသားအားလံုး လြတ္လပ္ေရးရသည့္အခါ သီးျခားလြတ္လပ္သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အပါအ၀င္ လြတ္လပ္သည့္ ျမန္မာျပည္ေထာင္စု အစိုးရ ဖြဲ႕စည္းရန္။
(၈) အထက္ပါ တညီတၫြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို နယ္ျခားေဒသလူမ်ိဳးမ်ားအားလံုး၏ သေဘာတူညီမႈကို ရယူရန္၊ စသည္ တို႔ျဖစ္သည္။

ယင္းေနာက္ ၁၉၄၇ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၇ရက္တြင္ ကခ်င္ႏွင့္ခ်င္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပင္လံုၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္႐ွိလာၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲကို စတင္ခဲ့ၾက သည္။ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၉ ရက္တြင္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ား ညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႕ (Supreme Council of United People [SOCUNP]) ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။

ပင္လံုညီလာခံသို႔ ကရင္နီျပည္နယ္မွ ဦးေစာသိန္း (စ၀္သိန္း) ႏွင့္ ဦးေစာ၀ဏၰ (စ၀္၀ဏၰ) တို႔သည္ ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

ကရင္အမ်ိဳးသားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (Karean National Union [KNU]) မွ ဦးလွေဖ (ပအို႔၀္)၊ ေစာစံေအး၊ ေစာ၀ရီေသာ္ႏွင့္ ေစာခ်စ္တီးတို႔ ေလ့လာ သူအျဖစ္ ေနာက္က်မွ ေရာက္လာသည္။

၁၉၄၇ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၁ ႏွင့္ ၁၂ ေန႔မ်ားတြင္ အၿပီးသတ္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ျမန္မာျပည္ဘုရင္ခံ၏ အမႈေဆာင္ေကာင္စီမွ ၀န္ႀကီးအခ်ိဳ႕၊ ေစာ္ဘြားအားလံုးအျပင္ ႐ွမ္းျပည္နယ္လူထုကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသမ်ားႏွင့္ ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသမွ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားက ပင္လံုညီလာခံအၿပီးသတ္ အစည္းအေ၀း၌-

“ၾကားျဖတ္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ခ်က္ခ်င္းပူးေပါင္းလုိက္ျခင္းျဖင့္ ႐ွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း တို႔ အားလံုး လြတ္လပ္ေရးကို ပိုမိုလ်င္ျမန္စြာ ရ႐ွိလိမ့္မည္ဟု အစည္းအေ၀းသို႔ တက္ေရာက္လာသူ အဖြဲ႕တို႔က ယံုၾကည္ၾကသည့္အတိုင္း တညီတၫြတ္တည္း သေဘာတူၾကသည္” ဟူ၍ ေဖာ္ျပၿပီး လြတ္လပ္ေရးအတြက္ သမိုင္း၀င္ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႀကီးကို ပင္လုံၿမိဳ႔၌ ၁၉၄၇ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ရက္ေန႔တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုလိုက္ၾကသည္။

ဤသို႔ျဖင့္ ၁၉၄၈ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္ နံနက္ ၄း၂၀ နာရီတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လံုး၀လြတ္လပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ ေပၚ ထြန္းလာခဲ့ရာ၊ ႏွစ္စဥ္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ေသာ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ရက္ေန႔ကိုလည္း `ျပည္ေထာင္စုေန႔´အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး က်င္းပ လာခဲ့သည္မွာ ယခုအခါ ၆၅ ႏွစ္ တိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။

Comments

Anonymous said…
အဂၤလိပ္က ဗမာထက္အမ်ားၾကီးသာတယ္ကြ။ အဲဒါေၾကာင့္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္က (၁၉၉၇) လြတ္လပ္ေရးယူတဲ့ေဟာင္ေကာင္ကိုၾကည့္ေလ။ ဒီေန႔ ေ႐ႊဗမာေတြ အငမ္းမရသြားခ်င္တဲ့ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်ား၊ နယူးဇီလန္၊ ကေနဒါ ႏိုင္ငံအားလံုး အဂၤလိပ္ေထာင္ခဲ့တာေလ။ ေတာင္ပို႔ကိုဘုရားတည္ျပီး ႐ွိခိုးေနလို႔ ဒီေန႔ထိဗမာေတြ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံနဲ႔ကိုယ့္ႏိုင္ငံထဲမွာ ကြ်န္ခံေနၾကရတာ..