လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား မွန္မွန္ကန္ကန္ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ဖို႔
ဇာဝါရီ။ မတ္ ၇၊ ၂၀၁၂
အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွာ April Fool ဧၿပီအရူးေန႔လို႔ လူသိမ်ားတဲ့့ ဧၿပီလ (၁) ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လစ္လပ္ေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာမ်ားအတြက္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပျပဳလုပ္ေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ရက္သတၱပတ္ (၃) ပတ္ေလာက္ပဲ အခ်ိန္ရွိေတာ့တယ္။
အမ်ားျပည္သူမ်ားကေတာ့ ဒီတေခါက္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ မဲဆႏၵေနရာအားလံုးကို အႏိုင္ရမယ့္လို႔ ယံုၾကည္ေနပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ အႏိုင္ရယူသြားခဲ့တဲ့ ျပည္သူမေထာက္ခံ ၾကံ့ဖြံ႔ပါတီဝင္မ်ားအတြက္ေတာ့ ဒီတႀကိမ္ အေျခအေန မေကာင္းလွဘူးေပါ့။ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္လို႔ ဟစ္ေႂကြးေနတဲ့ ၾကံ့ဖြံ႔အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း သူတုိ႔ပါတီ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား မဲရရွိေရးကို ဘယ္လို ႀကံစည္ေနၾကသလဲဆိုတာကိုေတာ့ အမ်ားက သတိနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတယ္။
အမ်ားျပည္သူမ်ားကေတာ့ ဒီတေခါက္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ မဲဆႏၵေနရာအားလံုးကို အႏိုင္ရမယ့္လို႔ ယံုၾကည္ေနပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ အႏိုင္ရယူသြားခဲ့တဲ့ ျပည္သူမေထာက္ခံ ၾကံ့ဖြံ႔ပါတီဝင္မ်ားအတြက္ေတာ့ ဒီတႀကိမ္ အေျခအေန မေကာင္းလွဘူးေပါ့။ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္လို႔ ဟစ္ေႂကြးေနတဲ့ ၾကံ့ဖြံ႔အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း သူတုိ႔ပါတီ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား မဲရရွိေရးကို ဘယ္လို ႀကံစည္ေနၾကသလဲဆိုတာကိုေတာ့ အမ်ားက သတိနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတယ္။
အတင္းအဓမၼ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ျမန္မာျပည္သူမ်ား စိတ္မဝင္စားခဲ့။ သူတုိ႔အေၾကာင္းကိုလည္း ဘာမွမသိခဲ့ရ။ အထူးသျဖင့္ သူတို႔ရဲ ႔ ႏိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္၊ ႏိုင္ငံနဲ႔ျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ၾကမလဲဆိုတဲ့ ဦးတည္ခ်က္၊ မူဝါဒမ်ားကိုလည္း ျပည္သူမ်ားကို ဘာမွတင္ျပစရာမလိုဘဲ ျပည္သူမ်ား မဲေပးေပး မေပးေပး ဗိုလ္သန္းေရႊ စီစဥ္ထားတဲ့အတိုင္း ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ အႏိုင္ရရွိသြားခဲ့တယ္။ တႏွစ္အၾကာမွာေတာ့ ေရြးခ်ယ္ခံရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တုိင္းျပည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္ဆိုတဲ့ ဟစ္ေႂကြးသံမ်ားေအာက္မွာေတာ့ ဘာမွထူးထူးျခားျခား လုပ္ေဆာင္ေနတာကိုေတာ့ မေတြ႔ရေသး။
အခုတႀကိမ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္္မယ့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအမည္မ်ားကို သိရွိရေပမယ့္ သူတုိ႔အေနနဲ႔လည္း တိုင္းျပည္ နဲ႔ ျပည္သူ႔အက်ဳိးအတြက္ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္သြားမလဲ၊ သူတို႔၏ ႏိုင္ငံေရး မူဝါဒ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားက ဘာေတြလဲဆိုတာကိုေတာ့ ဘယ္သူမွ တိတိက်က် မသိရွိၾကပါ။ ယေန႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာမ်ားကလည္း အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီပါတီ နဲ႔ တျခား ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ပါတီကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားထက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဘယ္သြားလဲ၊ ဘာေတြေျပာသလဲဆိုတဲ့ သတင္းမ်ားသာ အေလးေပးေဖာ္ျပေန (ႏိုင္) ၾကတယ္။
မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားကလည္း အစိုးရနဲ႔ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီအား မုန္းတီမႈ၊ တျခား ပါတီကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို အထင္မႀကီးမႈနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေျပာ၊ မ်က္ႏွာနဲ႔ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုသာ မဲေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကတယ္။ ဝင္ေရာက္အေရြးခံမယ့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအားလံုး အႏိုင္ရေရးကလည္း ပါတီနဲ႔ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားၾကတာေၾကာင့္ အန္အယ္လ္ဒီ ကိုယ္စားလွယ္ဆိုရင္ၿပီးေရာ မဲေပးၾကလို႔ တုိက္တြန္းေနမႈကို ေစာဒက တက္ေနလို႔ မရတဲ့ အေျခအေနျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သတင္းမီဒီယာမ်ားအေနနဲ႔ မွ်မွ်တတ၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းနဲ႔ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ နဲ႔ တျခား ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမယ့္ပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပၿပီး မဲဆႏၵရွင္မ်ားကို အသိပညာေပး လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လုိပါတယ္။
တဖက္မွာလည္း ေနညဆက္ တၿမိဳ ႔ဝင္တၿမိဳ ႔ထြက္ ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား အႏိုင္ရရွိေရးအတြက္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ မဲဆႏၵနယ္ေျမမ်ားကို သြားေရာက္ၿပီး ပင္ပင္ပန္းပန္းနဲ႔ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား တခဲနက္မဲေပးၾကဖို႔ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူလူထုကို တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ လုပ္ကိုင္ေနရတယ္။ ဒီေနရာမွာ သတိထားမိတာက မဲဆႏၵနယ္ေျမမ်ားက ျပည္သူလူထုဟာ သူတို႔ မဲေပး ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ရမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားထက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေတြ႔ျမင္ဖို႔၊ သူ႔ေျပာဆိုခ်က္မ်ားကို နားေထာင္ဖို႔ အဓိကျဖစ္ေနၿပီး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား၏ အရည္အခ်င္း၊ ႏိုင္ငံေရး ရပ္တည္ခ်က္၊ ဦးတည္ခ်က္မ်ား၊ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားကို စိတ္မဝင္စားၾကသလို၊ ေရြးေကာက္ခံၾကမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအမ်ားစုအေနနဲ႔ နယ္ေျမေဒသ၊ တိုင္းျပည္၊ ျပည္သူအက်ဳိး ေရြးေကာက္ခံရရင္ ဘယ္လို ရပ္တည္လုပ္ေဆာင္သြားၾကမယ္၊ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ထားၾကသလဲဆိုတာကို ျပည္သူမ်ားထံ တင္ျပေျပာဆိုျခင္း မရွိတာကို ေတြ႔ရတယ္။
ဒါေတြကို ေတြ႔ျမင္ရၿပီး အေၾကာင္းသင့္လို႔ လက္ရွိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ တင္ျပလိုုပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေနတဲ့ တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွာ လက္ရွိ သမၼတ၊ သမၼတေဟာင္းမ်ား၊ အထင္ကရ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားက မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူေတြ မဲေပးရမယ့္ သူတုိ႔ကုိယ္စားေလာင္းမ်ားအေနနဲ႔ ဘယ္လို အရည္အခ်င္းေတြနဲ႔ ျပည့္စံုလို႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္သင့္ေၾကာင္း မိတ္ဆက္စကား အတိုခ်ဳပ္ေျပာဆိုၿပီး အမတ္ေလာင္းကိုယ္တုိင္က သူဘယ္သူဘယ္ဝါ၊ မိမိအေနနဲ႔ ဘယ္လို မူဝါဒ၊ ရပ္တည္ခ်က္၊ ယံုၾကည္ခ်က္၊ လုပ္ငန္းစဥ္ မူဝါဒမ်ားနဲ႔ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူမ်ားအက်ဳိး၊ ေဒသဆိုင္ရာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၊ လူထု စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူတဦးခ်င္း ရပိုင္ခြင့္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား၊ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒမ်ားနဲ႔ ႏိုင္ငံအက်ဳိး ထမ္းရြက္လုပ္ကိုင္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းတုိ႔ကို ရွင္းလင္းတင္ျပၿပီး (ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ) မဲဆြယ္လုပ္ေဆာင္ရသည္။
အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဝင္ေရာက္ေရြးခ်ယ္ၾကမယ့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားမွာ ဒီလို တင္ျပလုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ရွိစရာမလိုဘဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပါတီခ်မွတ္ထားတဲ့ လမ္းစဥ္အတုိင္း လုပ္ေဆာင္သြားမည္ပံုစံ ျဖစ္ေနတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တဦးတည္း အားလံုးကိုယ္စား ေျပာဆိုေနရတာကို ေတြ႔ရွိရၿပီး ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား က ႏႈတ္ဆက္ေျပာတာေလာက္ပဲ ရွိၾကတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကလို ဦးေနဝင္း အစိုးရကို ရႈတ္ခ်ေျပာဆိုၾကသူ အမ်ားစုကို တင္ေျမာက္ခဲ့ၾကၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဖမ္းဆီးအခ်ဳပ္ခံရခ်ိန္မွာ ဘာမွမလုပ္ႏိုင္၊ အလုပ္မျဖစ္ၾကတဲ့ အရည္အခ်င္းမျပည့္ဝ ကိုယ္စားလွယ္မ်ဳိးေတြ ထပ္မံ မတင္ေျမာက္ၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
ျပည္သူမ်ားအေနနဲ႔လည္း မိမိတို႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ၾကမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူမ်ားအက်ဳိး၊ ႏိုင္ငံေကာင္းက်ဳိးအတြက္ ဘယ္လိုႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္သြားၾကမလဲ၊ သူတုိ႔၏ မူဝါဒဆိုင္ရာ ရပ္တည္ခ်က္၊ ယံုၾကည္ခ်က္၊ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ေမးျမန္း ကတိကဝတ္ ရယူၿပီးမွ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အမတ္ေလာင္းမ်ားမွမဟုတ္ မူဝါဒဆိုင္ရာမ်ားကို တိတိက်က် ခ်မွတ္ေျပာဆို၊ ကတိကဝတ္ ျပဳႏိုင္သူ၊ အရည္အခ်င္းရွိသူ - တျခားပါတီမွ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကိုလည္း မဲေပးေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
အမ်ားသိၾကတဲ့အတိုင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာဆိုရင္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား အဓိက ေျဖဆိုရွင္းလင္းရတဲ့ ေမးခြန္းကေတာ့
“If you are elected, what would your official/specific policies on economy, education, health care, environment, immigration, abortion etc?”
အကယ္၍ လူႀကီးမင္းအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ခံရမယ္ဆိုရင္ လူႀကီးမင္းရဲ ႔ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ သဘာဝပတ္ဝန္က်င္ဆိုင္ရာ၊ လူဝင္မႈ႔ႀကီးၾကပ္ေရး၊ အမ်ဳိးသမီးသေႏၶသား ဖ်က္ခ်မႈဆိုင္ရာ စတဲ့ မူဝါဒေပၚလစီဆိုင္ရာမ်ားက ဘာလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို အဓိက အေမးခံရၿပိး ဒီအေၾကာင္းအရာေတြကို ရွင္းလင္းေျပာဆို တင္ျပၿပီး မဲဆြယ္ရပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ အေျခအေန ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ရင္ လာမယ့္ ႏိုဝင္ဘာလမွာ က်င္းပျပဳလုပ္မယ့္ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လက္ရွိ သမၼတ ဘာရက္ အုိဘားမား (ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ) အား စိမ္ေခၚယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ ရီပတ္ဘလင္ကန္ပါတီ သမၼတေလာင္း ပဏာမေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ဒီေန႔ Super Tuesday (မတ္ ၆ ရက္) ေန႔အထိ အႀကိတ္အနယ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကတဲ့ ပါတီကိုယ္စားလွယ္မ်ား တရားဝင္ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ တဦးခ်င္း မူဝါဒဆိုင္ရာ အေၾကာင္းအရာတခ်ဳိ ႔ကို ႏႈိင္းယွဥ္ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ပါ။
(၁) လက္ရွိ ေရွ ႔တန္းမွ ေျပးေနတဲ့ မန္ဆာခ်ဴးဆက္ (Massachusetts) ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္း (၂၀၀၃-၂၀၀၇) မစ္ထ္ ရြန္မနီ (Mitt Romney) ရဲ ႔ မူဝါဒေရးရာမ်ားမွာ
လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဆိုင္ရာ - နယ္စပ္ေဒသ ျဖတ္ေက်ာ္ေရးကို ပိုမိုလံုၿခံဳတင္းၾကပ္စြာ လုပ္ကိုင္သြားမည္။
တရားမဝင္ ၊ အေထာက္အထား လက္မွတ္မရွိ အလုပ္သမားမ်ားကို ငွားရမ္းခိုင္းေစတဲ့ အလုပ္ရွင္မ်ားကို အေရးယူႏိွမ္ႏွင္းသြားၿပီး။ အလုပ္ရွင္မ်ားအက်ဳိး ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္တဲ့ ပညာတက္ ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္သမားမ်ား တရားဝင္ေနထိုင္ခြင့္ (green card) ရရွိေရးကိုေတာ့ ေထာက္ခံလုပ္ေဆာင္သြားမည္။
တရားမဝင္ ၊ အေထာက္အထား လက္မွတ္မရွိ အလုပ္သမားမ်ားကို ငွားရမ္းခိုင္းေစတဲ့ အလုပ္ရွင္မ်ားကို အေရးယူႏိွမ္ႏွင္းသြားၿပီး။ အလုပ္ရွင္မ်ားအက်ဳိး ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္တဲ့ ပညာတက္ ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္သမားမ်ား တရားဝင္ေနထိုင္ခြင့္ (green card) ရရွိေရးကိုေတာ့ ေထာက္ခံလုပ္ေဆာင္သြားမည္။
ပညာေရးဆိုင္ရာ - ဖယ္ဒရယ္အစိုးရ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနကို ဆက္လက္ထားရွိၿပီး ပညာေရးအတြက္ ေက်ာင္းသားတဦးတေယာက္မွ ေနာက္မက်န္ေရး ေပၚလစီ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ဆက္လိုက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္။ တျခား ယွဥ္ၿပိဳင္ဖက္မ်ားလို မဟုတ္ဘဲ ခ်ဳိ ႔တဲ့ဆင္းရဲႏြမ္းပါး ေက်ာင္းသားမ်ား အခမဲ့ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ေျပစာလက္မွတ္ (Voucher) ရရွိ သင္ယူေရး ကို ခြင့္ျပဳၿပီး၊ ေျပာင္းေရႊ ႔လာသူမ်ား အဂၤလိပ္စာ သင္ၾကားႏိုင္ေရး၊ charter ေက်ာင္းပညာေရး (အစိုးရအေထာက္အပံ့ နဲ႔ ျပင္ပအလွဴေငြယူၿပီး ဖယ္ဒရယ္အစိုးရ ခ်မွတ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား အတိအက်မလိုက္နာဘဲ ကိုယ္ပိုင္ပံုစံနဲ႔ သင္ၾကားေပးျခင္း) စနစ္ တိုးခ်ဲ ႔ေရး၊ စာေမးပြဲ စီစစ္လုပ္ကိုင္ျခင္း နဲ႔ အသင္အျပေကာင္းတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအား အပိုဆုေၾကးေပး လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း။
အမ်ဳိးသမီးသေႏၶသား ဖ်က္ခ်မႈဆိုင္ရာ - အေစာပိုင္း ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး တာဝန္ယူခ်ိန္မွာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား သေႏၶသားဖ်က္ခ်မႈ အခြင့္အေရး ရပိုင္ခြင့္ကို ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး Roe v. Wade (၁၉၇၃) ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖ်က္သိမ္းျခင္းက ႏိုင္ငံအတြက္ အမွားတခု ျဖစ္လိမ့္မယ္ဟု သတိေပးေျပာဆိုခဲ့ၿပီးေနာက္ အခုအခါမွာေတာ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ား သေႏၶသားဖ်က္ခ်မႈ အခြင့္အေရးကို ဆန္႔က်င္ေနၿပီး၊ Roe v. Wade ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို႔ ေျပာဆိုတိုက္တြန္းေနသည္။
က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ - လက္ရွိ သမၼတ အိုဘားမား လုပ္ေဆာင္ေနေသာ အုိဘားမား က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေရး ေပၚလစီ (ObamaCare) ျပဌာန္းခ်က္မ်ဳိး ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခ်ိန္က ခ်မွတ္လုပ္ကိုင္ခဲ့ေပမယ့္ အခုအခါမွာ အိုဘားမား က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ေရးကို ဆန္႔က်င္ေျပာဆိုေနၿပီး၊ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ေစာင့္ေရွာက္မႈေပၚလစီမ်ားကို ေစ်းကြက္ အေျခခံစနစ္နဲ႔ ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းၿပီး၊ ဖယ္ဒရယ္အစိုးရ ထိန္းခ်ဳပ္မႈအစား ျပည္နယ္အလိုက္ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္သြားရန္၊ မွားယြင္းေဆးကုသမႈအေပၚ တရားစြဲဆိုမႈကို တားျမစ္သြားရန္၊ ကိုယ္ပိုင္ က်န္းမာေရးအာမခံ ဝယ္ယူသူမ်ားအား အခြန္ေလွ်ာ့ခ် ေကာက္ခံေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း။
(၂) ဒုတိယေနရာ လုိက္ေနတဲ့ ပန္ေဆလ္ေဗနီယား (Pennsylvania) ျပည္နယ္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေဟာင္း (၁၉၉၅-၂၀၀၇) ရစ္ခ္ ဆန္တိုရမ္ (Rick Santorum) ရဲ ႔ မူဝါဒေရးရာမ်ားမွာ …
လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဆိုင္ရာ - အီတလီႏုိင္ငံမွ ေျပာင္းေရႊ ႔လာၾကတဲ့ မိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားလာသူျဖစ္ေပမယ့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နဲ႔ မက္စီကို ႏိုင္ငံ နယ္နမိတ္ျခား တံတိုင္း ႏွစ္ထပ္ခတ္ဖို႔ လႊတ္ေတာ္မွာ မဲေပးတိုက္တြန္းခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ အစိုးရအေနနဲ႔ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ား၊ တရားဝင္ ေနထိုင္ခြင့္လက္မွတ္ မရွိသူမ်ားအား လူမႈေရးေထာက္ပံ့မႈမ်ား၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္ နဲ႔ က်န္းမာေရးေထာက္ပံ့မႈမ်ား ေပးေနမႈကို ရပ္ဆိုင္းဖို႔ တိုက္တြန္းေနၿပီး ေျပာင္းေရႊ ႔အလုပ္သမားမ်ား ယာယီအလုပ္လုပ္ခြင့္ ရရွိေရးအစီအစဥ္ကို ဆန္႔က်င္သည္။
ပညာေရးဆိုင္ရာ - ဖယ္ဒရယ္အစိုးရ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျပည္နယ္အလိုက္ ကိုယ္ပိုင္ပညာေရးစနစ္နဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ေဆာင္ရြက္သြားရန္။ အေျခခံ၊ အထက္တန္းပညာေရး သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမွာ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ သမၼာက်မ္းစာအေျခခံ ေလာကကို ဖန္တီးျခင္းဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္မ်ား သင္ၾကားေရးကို ထည့္သြင္းသင္ၾကားႏိုင္ေရး၊ ေက်ာင္းသင္ခန္းမ်ားတြင္ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းျခင္း လုပ္ေဆာင္သြားမည္။ တဖတ္မွာ ခ်ဳိ ႔တဲ့ေက်ာင္းသားမ်ား ေဘာက္ခ်ာ ေျပစာလက္မွတ္ ကင္းလြတ္ခြင့္ ရရွိေရး နဲ႔ ခ်ာတာေက်ာင္းမ်ား တိုးခ်ဲ ႔ေရးကို ေထာက္ခံသည္။
အမ်ဳိးသမီးသေႏၶသား ဖ်က္ခ်မႈဆိုင္ရာ - အမ်ဳိးသမီးသေႏၶသား ဖ်က္ခ်၊ တားျမစ္မႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ၿပီး အထက္လႊတ္ေတာ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခ်ိန္ ကာလတေလွ်ာက္လံုး မဲေပးကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသမီးတဦးအေနနဲ႔ ယုတ္စြအဆံုး အဓမၼျပဳက်င့္ခံရ၊ ေသြးသားရင္း စပ္ယွက္က်ဴးလြန္မႈမွ ကိုယ္ဝန္ရရွိခဲ့သည္တိုင္ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်ျခင္းကို မျပဳသင့္ေၾကာင္း။ လူ႔ဘဝအစ သေႏၶတည္ျခင္းကလုိ႔ ယံုၾကည္သူျဖစ္သည္။
က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ - သမၼတ အုိဘားမား၏ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ဖို႔ ကတိျပဳထားသည္။ အေစာပိုင္းမွာ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားအတြက္ ေဆးဝါးကူညီေပးမႈ အစီအစဥ္ကို ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး လက္ရွိ အဲဒီ အစီအစဥ္ကို ကန္႔ကြက္ၿပီး တိုက္ရိုက္ ေဆးဝါးကူညီေပးမႈအစား ကင္းလြတ္ခြင့္ ေဘာက္ခ်ာေျပစာနဲ႔ ျပင္ပ က်န္းမာေရးအာမခံကို ဝယ္ယူသြားႏိုင္ဖို႔ကို ျပင္ဆင္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း။
(၃) တတိယေနရာမွာ ရွိေနတဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ သဘာပတိေဟာင္း (House Speaker. ၁၉၉၅-၁၉၉၉) ေဂ်ာ္ဂ်ီးယား (Georgia) ျပည္နယ္သား နယူးတ္ ဂင္းဂရစ္ခ်္ (Newt Gingrich) ရဲ ႔ မူဝါဒဆိုင္ရာမ်ားမွာ
လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဆိုင္ရာ - အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နဲ႔ မက္စီကို ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား နယ္နမိတ္ကို ပိုမိုလံုၿခံဳစြာ စီစဥ္လုပ္ေဆာင္သြားရန္။ အဂၤလိပ္စကားကို ႏိုင္ငံေတာ္ ဘာသာစကားအျဖစ္ တရားဝင္ျပဌာန္းသြားရန္။ ျပည္နယ္ေဒသအလိုက္ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီး အဲဒီအဖြဲ႔ကေန တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ား ေနထိုင္ခြင့္ကို ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္သြားရန္။ အေမရိကန္အစိုးရအေနရဲ ႔ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒဆိုင္ရာမ်ားကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ ဖြဲ႔စည္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း။
ပညာေရးဆိုင္ရာ - လက္ရွိ ဖယ္ဒရယ္အစိုးရ ပညာေရးဝန္ႀကီး Arne Duncan နဲ႔ လူမဲေခါင္းေဆာင္ Al Sharpton တို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ပညာေရးဆုိင္ရာ ျပင္ဆင္ဖြဲ႔စည္းေရးဆုိင္ရာမ်ားကို ေထာက္ခံေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ခ်ာတာေက်ာင္းမ်ား တုိးခ်ဲ ႔ေရးကို ေထာက္ခံၿပီး ေက်ာင္းမ်ားမွာ လြတ္လပ္စြာ ဝတ္ျပဳရွစ္ခုိးျခင္း၊ ဆင္းရဲေက်ာင္းသားမ်ား ေျပစာကင္းလြတ္ခြင့္နဲ႔ ပညာသင္ၾကားႏုိင္ေရး။ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား သင္ၾကားမႈစြမ္းေဆာင္မႈအေပၚ အေျခခံၿပီး ဆုေပးေထာက္ပံ့ျခင္း နဲ႔ စာေတာ္ေက်ာင္းသားမ်ားအား ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေရးတုိ႔ကို ေထာက္ခံသူျဖစ္သည္။
အမ်ဳိးသမီးသေႏၶသား ဖ်က္ခ်မႈဆိုင္ရာ - အမ်ဳိးသမီးမ်ား လြတ္လပ္စြာ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်မႈကို ဆန္႔က်င္သည္ဥပေဒကို လက္မွတ္ထိုး ေထာက္ခံဖို႔ ကတိျပဳထားသည္။ အစိုးရအေထာက္အပံ့ ရရွိေနသည့္ အမ်ဳိးသမီးသေႏၶသား ဖ်က္ခ်ေရး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ေဆးခန္း၊ အသင္းအဖြဲ႔မ်ားကို ေထာက္ပံ့ေၾကး ရပ္ဆိုင္းပစ္ရန္။ မူရင္း အေျခခံဥပေဒအတိုင္း စြဲကိုင္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ ကြန္ဆာေဗးတစ္ ေရွးရိုစြဲဝါဒရွိသူ ႏိုင္ငံေတာ္တရားသူႀကီးခ်ဳပ္မ်ားကို အစားထုိး ခန္႔အပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း။
က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ - သမၼတ အိုဘားမား၏ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေရး စီမံကိန္းကို ဖ်က္သိမ္းမည္။ ျပည္နယ္မ်ား ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ကြဲျပားျခားနားတဲ့ က်န္းမာေရးအာမခံမ်ားကို ေရာင္းဝယ္ခြင့္ ျပဳမည္။ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားအတြက္ ေဆးဝါးကူညီေပးမႈ နဲ႔ ဆင္းရဲ ႔ခ်ဳိ ႔တဲ့သူမ်ားအတြက္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ကူညီေပးမႈ ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်သြားမည္။ က်န္းမာေရးအာမခံ ဝယ္ယူသူမ်ားအတြက္ အခြန္ေလွ်ာ့ခ်ေပးၿပီး က်န္းမာေရးစုေငြ စီမံကိန္းကို တုိးျမႇင့္ေပးျခင္း နဲ႔ မွားယြင္းေဆးကုသမႈအေပၚ တရားစြဲဆိုမႈ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရးဆြဲသြားမည္။
(၄) စတုတၳေနရာမွာ ရွိေနၿပီး ေနာက္ဆံုးအေျခအေနအထိ ယွဥ္ၿပိဳင္သြားမယ္လို႔ ေႂကြးေႀကာ္ေနသူ၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ၊ စစ္ပြဲမ်ားနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ အေမရိကန္စစ္တပ္မ်ား ထားရွိမႈအေပၚ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ေျပာဆိုၿပီး မဲဆြယ္ေနတဲ့ ဝါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး တက္ဆက္ (Texas) ျပည္နယ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ (၁၉၉၇- လက္ရွိ) ရြန္ ေပါလ္ (Ron Paul) ကေတာ့
လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဆိုင္ရာ - ေျပာင္းေရႊ ႔အလုပ္သမားမ်ား လူမႈဖူလံုေရး၊ ေနထိုင္ေရး၊ ပညာေရး ေထာက္ပံ့ကူညီမႈ (DREAM Act) အက္ဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ထားၿပီး နယ္ျခားလံုၿခံဳေရးကို တိုးျမႇင့္လုပ္ကိုင္သြားရန္။ အေထာက္အထားမဲ့ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားအား လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ နဲ႔ ရပိုင္ခြင့္မ်ား ရရွိေရးကို ကန္႔ကြက္သည္။ အလုပ္ရွင္မ်ားအေနနဲ႔ အြန္လိုင္းမွတဆင့္ တရားမဝင္ အလုပ္သမားမ်ား မွတ္ပံုတင္ေလွ်ာက္ထားခြင့္ အစီအစဥ္ကို ပယ္ဖ်က္သြားမည္။
ပညာေရးဆိုင္ရာ - ေက်ာင္းသားတဦးတေယာက္မွ ေနာက္မက်န္ေစရ ပညာေရးစီမံကိန္း မွာ ႏိုင္ငံအတြက္ အက်ဳိးမရွိေၾကာင္း။ ဖယ္ဒရယ္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနကို ဖ်က္သိမ္းျပစ္ၿပီး အစိုးရေက်ာင္းမ်ားမွာ ပညာမသင္ၾကားဘဲ ကိုယ္ပိုင္ေက်ာင္းမ်ားနဲ႔ အိမ္ပညာေရး သင္ၾကားမႈမ်ားကို အခြန္ေလွ်ာ့ ေထာက္ပံ့ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း။
အမ်ဳိးသမီးသေႏၶသား ဖ်က္ခ်မႈဆိုင္ရာ - သားဖြားဆရာဝန္တဦးျဖစ္ၿပီး အနည္းဆံုး ခေလး ေလးေထာင္ေက်ာ္ ေမြးဖြားေပးခဲ့သူျဖစ္ေပမယ့္ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်မႈကို ဆန္႔က်င္သည္။ လူ႔ဘဝအစ သေႏၶတည္ျခင္းကလို႔ ယံုၾကည္သူျဖစ္ၿပီး တရားဝင္ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်မႈ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ျပည္နယ္အလိုက္ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္သြားဖို႔ ျပဌာန္းလုပ္ကိုင္သြားမည္။
က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ - သမၼတ အုိဘားမား က်န္းမာေရးအစီအစဥ္ ကို ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ မဲေပးကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားအတြက္ ေဆးဝါးကုသ ကူညီေပးမႈအတြက္ ျပည္သူမ်ားအလိုက္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ထားရွိျခင္း၊ က်န္းမာေရးအာမခံကို ျပည္နယ္မ်ားျဖတ္ေက်ာ္ ဝယ္ယူေရာင္းဝယ္ႏိုင္ျခင္း။ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာစုေငြအတြက္ တိုးခ်ဲ ႔လုပ္ကိုင္သြားၿပီး သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားအတြက္ ေဆးဝါးကူညီေပးမႈ စီမံကိန္းအစား ေဆးကုသမႈ မေပးႏိုင္သူမ်ားအေနနဲ႔ ေရွ ႔ေနမ်ားနဲ႔ ေဆးကုခကို ပယ္ဖ်က္ႏိုင္ေရး အစီအစဥ္ကို ျပင္ဆင္ျပဌာန္းသြားမည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ ရီပတ္ဘလင္ကန္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားမွာ အေျခခံအားျဖင့္ ေရွးရိုးစြဲ ကြန္ဆာေဗးတစ္မူဝါဒမ်ားကို လက္ကိုင္စြဲထားၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကေပမယ့္ တဦးခ်င္း မတူကြဲျပားတဲ့ အရည္အခ်င္း၊ အေတြ႔အႀကံဳ၊ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ရပ္တည္ခ်က္မ်ား ရွိတာကို မဲဆႏၵေပးမယ့္သူမ်ားအေနနဲ႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ ဆံုးျဖတ္ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ေရးအတြက္ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားအေနနဲ႔ စကားစစ္ထိုးပြဲမ်ား၊ အင္တာဗ်ဴးမ်ား၊ ေၾကာ္ျငာမ်ား၊ အင္တာနက္၊ မီဒီယာမ်ားမွတဆင့္ သိရွိႏိုင္တယ္။
ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ဒီမိုကေရစီစနစ္ က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ (အမွန္မွာ လူတိုင္းမဲေပးပိုင္ခြင့္ ရရွိခဲ့တာ ဆယ္စုႏွစ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္) သတင္းမီဒီယာ က်ယ္ျပန္႔ထြန္းကား အေမရိကန္ႏိုင္ငံနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္လို႔ မရဘူးလို႔ ေျပာလို႔ရေပမယ့္ အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္ သတင္းမီဒီယာမ်ားလည္း အကန္႔အသတ္ေလွ်ာ့ေပါ့မႈ အေျခအေနကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ခရီးသတင္းမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ေန႔စဥ္ေရးသားတင္ျပေနၾကတာကို ဖတ္ရႈေနရတယ္။
ဒါေပမဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မယ့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအေၾကာင္း၊ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ ေမးျမန္းျခင္းမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မလုပ္ေဆာင္တာကို ေတြ႔ရွိရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔အထိ ေရြးေကာက္ခံၾကမယ့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကိုယ္စား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မိန္႔ခြန္းမ်ားပဲ ၾကားေနရၿပီး အန္အယ္လ္ဒီ နဲ႔ တျခားပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား၏ အသံမ်ားကို မၾကားရ၊ မသိရျခင္းက ဒီမုိကေရစီခရီးလမ္းအတြက္ ေကာင္းေသာအရာ မဟုတ္ပါ။
ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာမ်ားအေနနဲ႔လည္း အခ်ိန္မီ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ျပည္သူမ်ားကိုယ္စား အင္တာဗ်ဴးလုပ္ ေမးျမန္းၿပီး သူတုိ႔ရဲ ႔ ႏိုင္ငံေရး ရပ္တည္ခ်က္၊ ျပည္သူ႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည့္ မူဝါဒဆိုင္ရာမ်ား ကတိကဝတ္မ်ားကို ေမးျမန္း မွတ္တမ္းတင္ တင္ျပသင့္ပါတယ္။
ကိုးကား ~ Christian Science Monitor News: Election 101
Comments