ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ ဆင္ျခင္စရာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
ဇြန္ ၇၊ ၂၀၁၂
ဇြန္ ၇၊ ၂၀၁၂
ဒီေဆာင္းပါးမွာ စာေရးသူတဦးတည္းအျမင္နဲ႔ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ လက္ငင္းအေၾကာင္းအခ်က္ေတြ၊ ဆက္စပ္ေနတဲ့ သတင္း၊ မီဒီယာနဲ႔ လူအမ်ား စုရဲ႕သေဘာထား၊ အျမင္၊ တုန္႔ျပန္မႈ အက်ဳိးဆက္ေတြကိုတင္ျပရင္းနဲ႔ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ လူတဦးခ်င္းက ေစာင့္ထိန္းရမယ့္ လူ ယဥ္ေက်းေတြရဲ႕ အေျပာအဆို၊ အျပဳအမူေတြအေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးပါမယ္။
ပထမနဲ႔ အဓိက လက္ငင္းအေၾကာင္းကေတာ့ အစိုးရရဲ႕ လူထုအာ႐ုံစိုက္မႈကို လမ္းလႊဲျခင္းျဖစ္တယ္။ လက္ရွိ ႏိုင္ငံအဝွမ္းျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူ ထုခံစားေနရတဲ့ အေထြေထြအၾကပ္အတည္း၊ မတရားမႈေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ေတာင္းဆိုလႈပ္ရွားမႈေတြ တေန႔ထက္ တေန႔ မ်ားျပားလာၿပီး အဆိုပါ မတရားမႈတိုက္ပြဲေတြကို လူထုအမ်ားစု အင္တိုက္အားတိုက္ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ဓာတ္ ခြန္အားပိုင္းဆိုင္ရာ ဝိုင္းဝန္း ေထာက္ခံေနမႈ ေရခ်ိန္ျမင့္လာမႈကို ရပ္တန္႔သြားေအာင္ အစိုးရက တဘက္လွည့္နဲ႔ၾကံစည္ခဲ့ျခင္းျဖစ္တယ္။
အထူးသျဖင့္ ရခိုင္လူထုဟာ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္နဲ႔ လက္ရွိအစိုးရေခတ္မွာ မတရားဖိႏွိပ္မႈမ်ိဳးစံုကို ျပည္မမွ ျမန္မာအမ်ားစုထက္ ပိုခံ စားခဲ့၊ ခံစားေနၾကရတယ္။ ဒါ့အျပင္ အရင္ ဖိႏွိပ္မႈပိုျပင္းထန္တဲ့ စစ္အစိုးရေခတ္မွာေတာင္ ရခိုင္လူထုဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႔ မတရားမႈကို အျမဲတြန္းလွန္ ဆႏၵျပေလ့ရွိတယ္။ လက္ရွိ အထိုက္အေလ်ာက္ ပိုမိုလြတ္လပ္တဲ့သေဘာေဆာင္တဲ့ စစ္တပိုင္း အစိုးရေခတ္မွာ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ လူထုလႈပ္ရွားမႈေတြ ပိုျဖစ္လာႏိုင္စရာရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လမ္းလႊဲျခင္းျဖစ္တယ္။ လႊဲစရာလမ္းအေနနဲ႔ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ေသြးထိုးႏိုင္မႈ ေလာင္ စာကလည္း ရခိုင္မွာ အဆင္သင့္ရွိေနတယ္။ ရခိုင္ေဒသဟာ တဘက္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နဲ႔ နယ္ေျမခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့အတြက္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ျပႆနာ၊ မူရင္း ဟိုးအရင္ကတည္း အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳး မတူသူေတြၾကား ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ ပဋိပကၡသေဘာ၊ ဆတ္ ဆတ္ထိမခံႏိုင္တဲ့အေျခအေနကို အသံုးခ်သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္တယ္။
စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးကြဲ၊ ဘာသာျခား (အိႏိၵယ အႏြယ္၊ တ႐ုတ္အႏြယ္) ေတြကို ဖိနင္း လႊဲခ်ၿပီး လူထုရဲ႕ေဒါသ အစိုးရ အေပၚမက်ေအာင္ လုပ္တဲ့နည္းျဖစ္တယ္။ ႐ိုးေပမယ့္ ထိေရာက္တယ္။ ရက္စက္ယုတ္မာၿပီး ေအာက္တန္းလည္း က်လွပါတယ္။
ဒါဟာ လူအမ်ား ေထာက္ျပ၊ ေျပာဆိုေနၾကၿပီး ေယဘုယ်အားျဖင့္ သတိမူမိေနတဲ့အခ်က္လည္းျဖစ္တယ္။
သို႔ေသာ္ လူအားလံုး နည္းပါးသတိျပဳမိေနတဲ့ ဒီေထာင္ေျခာက္ထဲကိုပဲ လူအမ်ားစုက တည့္တည့္မတ္မတ္ တိုးဝင္သြားၾကတာဟာ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ကိစၥေတြမွာ လူေတြဟာ အျမဲတမ္းလိုလို အသိဉာဏ္ထက္ စိတ္ခံစားမႈအေပၚမူတည္ၿပီး တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ေလ့ရွိၾက လို႔ပါ။ အရပ္စကားနဲ႔ေျပာရရင္ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာကိစၥက အညႇာလြယ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ စနစ္တက်ပိတ္ဆို႔ၿပီး ဝါဒျဖန္႕ မိႈင္းတိုက္ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတဲ့ ဗမာျပည္ကလူအမ်ားစုအတြက္ ပိုလို႔အညႇာလြယ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတကာက ေခတ္မီဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ၿပီး ပညာေရးအဆင့္အတန္းျမင့္ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္း၊ အက်င့္အၾကံ၊ အေတြးအေခၚေတြ အျမစ္တြယ္ရွင္သန္ေနၿပီးျဖစ္တဲ့ တိုင္းျပည္ႀကီးေတြ မွာလည္း အနည္းနဲ႔အမ်ားဆိုသလို က်န္ရွိေနေသးတဲ့သေဘာလည္း ျဖစ္တယ္။ အေၾကာင္းက လူေတြဟာ ကိုယ္ေနထိုင္ရာပတ္ဝန္းက်င္၊ ရာသီဥတု၊ ပထဝီ၊ အစားအေသာက္၊ ဓေလ့ထံုးစံ၊ လူမ်ိဳးစု၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ စတဲ့သဘာဝရဲ႕ (တနည္းအားျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္မရွိလို႔) ကြဲျပားျခားနားမႈေတြအရ အုပ္စုေလးေတြကြဲျပားေနၿပီး အုပ္စုသေဘာေဆာင္တဲ့ အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆို၊ ဘက္လိုက္မႈေတြ ျဖစ္လာေလ့ရွိ လို႔ပါ။ ဒီလိုသေဘာမွာ ရာစုႏွစ္ေတြနဲ႔ခ်ီ ပိတ္ဆို႔ခံခဲ့ရလို႔ ေရတြင္းထဲကဖားသူငယ္လို ေရတြင္းရဲ႕ေဘာင္သတ္ျခင္းခံရတဲ့ အျမင္နဲ႔ အေတြး အေခၚသာ အမ်ားစုရွင္သန္ေနတဲ့ဗမာျပည္က လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာစြဲ ျပင္းထန္မႈမ်ားတဲ့ စိတ္အခံအေျခအေနနဲ႔ အခုလို စိတ္ ႏွလံုး ထိခိုက္တုန္လႈပ္ဖြယ္အျဖစ္အပ်က္ဆိုးေတြကို ျမင္ရ၊ သိရ၊ ၾကားရေတာ့ စိတ္ႏွလံုး၊ ခံစားမႈနဲ႔ပဲ တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကတာပါ။ ထိန္းကြပ္စရာ အသိဉာဏ္အခံက နဂိုကမွနည္းေနေတာ့ အက်ဳိးဆက္က ပိုဆိုးေစတာပါ။
စာေရးသူဆိုလိုတဲ့ စိတ္ခံစားမႈနဲ႔ တုန္႔ျပန္မႈ ဆိုတာဟာ ဒုတိယ လူ အစုလိုက္၊ အျပံဳလိုက္သတ္မႈမွာ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ က်ဴးလြန္ခဲ့သူေတြ ကို ဆိုလိုေနျခင္းမဟုတ္ပါ။ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လူသတ္မႈမွာဦးေဆာင္ပါဝင္ ကာယကံေျမာက္က်ဴးလြန္ခဲ့သူေတြဟာ အစိုးရ (သို႔) ေဒသဆိုင္ရာ အာ ဏာပိုင္ေတြရဲ႕ စနစ္တက် တာဝန္ေပးျခင္းခံရတဲ့သူေတြျဖစ္ဖို႔မ်ားပါတယ္။ စိတ္ခံစားမႈအရ ေသြးဆူတုန္း လူသတ္မိတယ္ဆိုတာ ျဖစ္ေလ့ရွိပါ တယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီလိုစနစ္တက် ႀကိဳတင္စီစဥ္ေဆာက္ရြက္တဲ့ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ပထမ ရာဇဝတ္မႈျဖစ္စဥ္ (အဓမၼ သားမယား ျပဳ က်င့္၊ ပစၥည္းယူ၊ လူသတ္မႈ) မွာ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့တဲ့သူေတြရဲ႕ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာမတူမႈကို အသားေပးေျပာဆို ေသြးထိုးလံႈ႕ေဆာ္စည္း႐ုံးၿပီး အရက္၊ မူးယစ္ေဆးဝါးတိုက္ေကြၽး ေသြးေဆာင္ခံခဲ့ရတဲ့ အသိပညာအေျခခံနည္းလူတခ်ိဳ႕လည္း ပါေကာင္းပါႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စတင္ အစီအစဥ္ခ်၊ လမ္းေၾကာင္းေပးတာကေတာ့ အစိုးရ (သို႔) အစိုးရေထာက္ခံသူ အဖြဲ႕အစည္းတခုခုရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈ၊ ပါဝင္ပတ္သက္မႈဆိုတာ ျဖစ္စဥ္ကိုေလ့လာရင္ ထင္ရွားပါတယ္။
ခု စာေရးသူအထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့ စိတ္ခံစားမႈနဲ႔တုန္႔ျပန္မႈဆိုတာ ပထမ အဓမၼ သားမယားျပဳက်င့္၊ ပစၥည္းယူ၊ လူသတ္မႈျဖစ္စဥ္အေပၚ တုန္႔ ျပန္ခဲ့ၾကတဲ့ မီဒီယာနဲ႔ အမ်ားျပည္သူလူထုရဲ႕ လုပ္ရပ္၊ အျမင္၊ တုန္႔ျပန္မႈကို ဆိုလိုတာပါ။ အားလံုးက နားလည္သေဘာေပါက္ထားပါလ်က္နဲ႔ အစိုးရအကြက္ထဲကို လိုက္ပါဝင္ေရာက္သြားေနျခင္းက အထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ အညႇာခလုတ္ကိုထိမိေတာ့ စိတ္ခံစားမႈ ေနာက္လိုက္ၿပီး ျပဳမူေဆာင္ရြက္မိတဲ့ အမူအက်င့္ေတြကို ဆိုလိုတာပါ။
မ်က္ေမွာက္ေခတ္လို အင္တာနက္ နည္းပညာ၊ သတင္းဆက္သြယ္ေရး၊ ႐ုပ္သံနည္းပညာေတြ က်ယ့္ျပန္႔တဲ့ေခတ္မွာ ပထမ ရာဇဝတ္မႈ သ တင္းဟာ နည္းပညာရဲ႕အကူအညီနဲ႔ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လူေတြၾကားကိုေရာက္ရွိခဲ့တယ္။ သတင္းအခ်က္အလက္ စီး ဆင္းမႈ ျမန္ဆန္က်ယ္ျပန္႔လာတဲ့သေဘာကို ဘာမွအျပစ္ေျပာစရာမရွိပါ။ သို႔ေသာ္ စတင္တင္ျပတဲ့ ေဒသခံဌာေနတိုင္းရင္းသားကို ကိုယ္ စားျပဳဟန္ရွိတဲ့မီဒီယာရဲ႕ သတင္းတင္ျပပံုနဲ႔ ထပ္ဆင့္ျဖန္႔ေဝသူေတြရဲ႕ျပဳမူပံုေတြမွာ စကားေျပာစရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡအသြင္သ႑ာန္ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနမႈရဲ႕ ဒုတိယ လက္ငင္းအေၾကာင္းလည္း ျဖစ္ပါ တယ္။
ဒုတိယလက္ငင္းအေၾကာင္းရဲ႕အစျဖစ္တဲ့ အဓမၼ သားမယားျပဳက်င့္၊ ပစၥည္းယူ၊ လူသတ္မႈျဖစ္စဥ္ကိုတင္ျပတဲ့ သတင္းမီဒီယာရဲ႕ က်ဴးလြန္ သူေတြလို႔စြပ္စြဲခံရတဲ့သူေတြအေပၚ ဘာသာ၊ လူမ်ဳိးမတူညီမႈကို အသားေပးေဖာ္ျပတာဟာ က်င့္ဝတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဌာေနတိုင္းရင္းသားဘက္ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး က်ယ္ျပန္႔တဲ့သေဘာေဆာင္တဲ့ မတရားမႈေတြ၊ ရာဇဝတ္မႈေတြ ရွိေနလို႔ ရွိေနေၾကာင္း လူအမ်ား အသိမွတ္ျပဳမႈရေအာင္ ပံုေဖာ္ခ်င္ရင္လည္း အနိဌာ႐ုံဓာတ္ပံုေတြထက္ အျခားအားေကာင္းတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ၊ အလားတူအျဖစ္အပ်က္ေတြစုစည္းၿပီး စံုစမ္းတူးေဖာ္ သတင္းတင္ျပဟန္ (Investigative Report) နဲ႔ မီဒီယာ၊ စာနယ္ဇင္း က်င့္ဝတ္သိကၡာ ရွိရွိ တင္ျပလို႔ရပါတယ္။ ဒီလိုအျဖစ္အပ်က္ မွတ္တမ္းတင္စာေတြကို ေဒသဆိုင္ရာ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ေဒသခံ ဌာေနတိုင္း ရင္းသား ကုိယ္စားျပဳပါတီေတြကိုေပးပို႔ၿပီး သူတို႔မွတဆင့္ ျပည္နယ္နဲ႔ ဗဟိုအစိုးရကို တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရး အေလးေပးေအာင္လည္း တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ႏိုင္ပါတယ္။ အစိုးရ (သို႔) စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ (သို႔) တရား႐ုံး စတဲ့ အမ်ားျပည္သူသိစရာမလိုတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကိုတင္ျပတဲ့အခ်ိန္မွာသာ တကယ့္အျဖစ္အမွန္ ဓာတ္ပံုအေထာက္အထား (ဘယ္ေလာက္ အေျခအေနဆိုးဆိုး၊ အနိဌာ႐ုံ ျဖစ္ျဖစ္) ေဝေဝဆာဆာနဲ႔ ခိုင္ခိုင္လံုလံု တင္ျပဖို႔လိုၿပီး အမ်ားျပည္သူကိုျဖန္႔ေဝတဲ့ သတင္းတင္ဆက္မႈမွာေတာ့ သတင္းက်င့္ဝတ္၊ သတင္း ေကာင္းဂုဏ္ရည္ကိုထိန္းျခင္းအားျဖင့္ လူေတြရဲ စိတ္ႏွလံုးဆြဲကိုင္လႈပ္ေစမယ့္ အနိဌာ႐ုံ ဓာတ္ပံုေတြ၊ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးကြဲျပားသူခ်င္း ေသြးကြဲ ေစတဲ့ စကားလံုး၊ အသံုးအႏူန္းေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ယေန႔ေခတ္မွာ အင္တာနက္ ဘေလာ့ေတြ၊ လူမႈကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာေတြမွတဆင့္ သာမန္လူတိုင္းက အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း ပညာရပ္ တခုျဖစ္တဲ့ သတင္း၊ မီဒီယာေတြရဲ႕လုပ္ငန္းတာဝန္ေတြကို ဝါသနာအရ အေပ်ာ္တမ္းလုပ္ေဆာင္ေနမႈဟာ သတင္းေခတ္လူသားရဲ႕ သေဘာ သဘာဝျဖစ္တဲ့အျပင္ မတူကြဲျပားက်ယ္ျပန္႔တဲ့အျမင္ေတြကိုထုတ္ေဖာ္ႏိုင္လို႔ အျပဳသေဘာအေနနဲ႔ ႀကိဳဆိုရမွာျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္ ကိုယ္ တိုင္ စနစ္တက်ေလ့လာသင္ယူထားျခင္းမရွိတဲ့ သတင္းျဖန္႔ျဖဴးျခင္းဘာသာရပ္တခုကို ေန႔စဥ္ ကိုယ္ပိုင္စာမ်က္ႏွာေတြမွတဆင့္ လုပ္ေဆာင္ ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ သတင္း၊ မီဒီယာေတြ ေယဘုယ်လိုက္နာရမယ့္ က်င့္ဝတ္ေတြ၊ စည္းကမ္းေတြကို ေလ့လာဖို႔လိုပါမယ္။ အသံုးအႏႈန္း နဲ႔တင္ျပပံုအားလံုးဟာ သိကၡာ၊ က်င့္ဝတ္အညီ ျဖစ္ဖို႔လိုပါမယ္။
အစိုးရရဲ႕ အာ႐ုံေျပာင္းလွည့္ကြက္ကို နင္းဝင္ေနၾကတယ္ဆိုတဲ့သေဘာက ခု လူအမ်ားစု မိမိရဲ႕အြန္လိုင္း ကိုယ္ပိုင္စာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွ ရာဇဝတ္မႈသတင္းကို တင္ျပပံု၊ ျဖန္႔ေဝပံု သတင္းက်င့္ဝတ္နဲ႔မညီျဖစ္ေနတာကို အဓိကဆိုလိုတာျဖစ္ၿပီး ရာဇဝတ္မႈသတင္းကို လူမ်ိဳး၊ ဘာ သာ ကြဲျပားမႈအသားေပးေဖာ္ျပေျပာဆိုကာ အစိုးရအႀကိဳက္ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာမုန္းတီးေရးေတြ ျဖစ္ေပၚေစဖို႔ (မသိလို႔ပဲျဖစ္ေစ၊ မရည္ရြယ္ပဲနဲ႔ ျဖစ္ေစ) အင္တုိက္အားတိုက္ ကူညီေနသလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီသေဘာဟာ ခုလတ္တေလာျဖစ္ခဲ့တဲ့ရာဇဝတ္မႈႏွစ္ခုလံုးကို လူအမ်ားစု (ဘက္ႏွစ္ဘက္လံုး) တံု႔ျပန္ပံုမွာ အက်ံဳးဝင္ပါတယ္။
သတင္းျဖစ္စဥ္တခုကိုတင္ျပရင္ ပါဝင္ပတ္သက္သူရဲ႕ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးဟာ ဘယ္လိုအေၾကာင္းမ်ိဳးနဲ႔မွ ေဖာ္ျပစရာမလိုပါ။ ဥပမာ - မၾကာခင္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာျခားျဖစ္ဟန္တူတဲ့ အစိုးရဝန္ထမ္း မီးရထားစက္ေခါင္းေမာင္းသူတဦး သက္စြန္႔ဆံဖ်ား ခရီးသည္ရဲ႕အသက္ကို ကယ္ခဲ့တဲ့သတင္းမွာ သူရဲ႕လူမ်ိဳးနဲ႔ ဘာသာကို အဓိကအသားေပး ေဖာ္ျပစရာမလိုပါ။ ဒါက ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္မႈျဖစ္လို႔ မိမိ လူ႔အဖြဲ႕အ စည္းမွာ လူနည္းစုျဖစ္ေနတဲ့အုပ္စုကို အထင္ျမင္မွား၊ အမုန္းသံသယေတြရွိေနလို႔ ေျဖေလ်ာ့ေစခ်င္တဲ့သေဘာနဲ႔ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာကို ေဖာ္ျပ တာဆိုရင္လည္း ဒုတိယဦးစားေပးအေနနဲ႔ သတင္းေနာက္ကြယ္မွ မသိမသာ ပညာပါပါနဲ႔ေဖာ္ျပရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရာဇဝတ္မႈလိုသတင္းမွာ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးကိုထည့္ျခင္းကေတာ့ ဘာအေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔မွ (ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ) မျဖစ္သင့္တဲ့ကိစၥပါ။ ရာဇဝတ္မႈျဖစ္တယ္။ က်ဴးလြန္ ေၾကာင္း သံသယျဖစ္ခံရတဲ့သူေတြ အဖမ္းခံထားရတယ္။ သူတို႔ကို တရား႐ုံးမွာ တရားဥပေဒနဲ႔အညီ အျပစ္ ရွိ/မရွိ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မယ္။ အျပစ္ရွိရင္ ျပစ္မႈနဲ႔ထိုက္တန္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ကို က်ခံေစမယ္။ တရား႐ုံးလုပ္ငန္းစဥ္တေလ်ာက္ တရား၊ ဥပေဒနဲ႔ ညီ/မညီ၊ အဂတိ ကင္းမကင္း၊ တရားမွ်တမႈ ရွိ/မရွိ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသက လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ သတင္း၊ မီဒီယာက ေစာင့္ၾကည့္မယ္။ တရား႐ုံးရဲ႕လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ပံု (သို႔) ေနာက္ဆံုး တရားစီရင္ခ်က္က တခုခုခြၽတ္ေခ်ာ္ရင္ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္၊ ဘယ္လိုေတာ့ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္ စတဲ့ ေမးခြန္းထုတ္ မႈေတြ၊ ဆႏၵသေဘာထား တင္ျပေတာင္းဆိုမႈေတြကို အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ သတင္း၊ မီဒီယာက လုပ္ေဆာင္မယ္။ ဒါဟာ ႐ိုးရွင္းတဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးတဲ့ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမွာျဖစ္ရမယ့္ ျဖစ္စဥ္နဲ႔ လုပ္ငန္းသေဘာေတြပါ။ ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ မသက္ဆိုင္တဲ့ က်ဴးလြန္သူနဲ႔ က်ဴးလြန္ခံရသူေတြရဲ႕ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးကြဲျပားမႈကို ထည့္စရာအေၾကာင္းမရွိပါ။
တရားဥပေဒ စိုးမိုးတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာလည္း ဘာသာ၊ လူမ်ိဳး ကြဲျပားသူေတြၾကားျဖစ္တဲ့ ရာဇဝတ္အမႈအခင္းေတြမွာ မလိုလားအပ္တဲ့ ပေယာဂေတြ ကပ္ပါေလ့ရွိပါတယ္။ ပထမ ရာဇဝတ္မႈ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း အက်ဴးလြန္ခံရသူရဲ႕ မိသားစုဝင္က တရားဥပေဒရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္ကို မ ေစာင့္ႏိုင္ဘဲ စိတ္ခံစားမႈနဲ႔ ကိုယ္တိုင္လက္စားေခ်ျခင္းျဖင့္ ျပန္လည္ (ဒုတိယ) ရာဇဝတ္က်ဴးလြန္မိတာေတြ ရွိေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီလိုအေျခ အေနဟာ မတူကြဲျပားတဲ့ လူအုပ္စုႏွစ္ခုအၾကားမွာ အမုန္းေတြ၊ သံသယေတြ တိုးပြားလာေစၿပီး လြတ္လပ္တဲ့တရားစီရင္မႈကို ထိခိုက္ေစ တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုသေဘာေတြကို ဇာတ္အိမ္ျပဳထားတဲ့ A Time To Kill (1996) ႐ုပ္ရွင္ကိုေလ့လာၾကည့္ပါ။ ဒီ႐ုပ္ရွင္မွာ တရား႐ုံးရဲ႕ ေနာက္ဆံုးဆံုးျဖစ္ခ်က္မွာ မႈခင္းတခုလံုးရဲ႕ျဖစ္စဥ္၊ ေနာက္ခံနဲ႔သေဘာကို ျခံဳငံုသံုးသပ္ၿပီး စိတ္ခံစားမႈအရ ျပန္လည္ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူရဲ႕ လုပ္ ေဆာင္ခ်က္ကို အျပစ္မရွိေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္။ ဒီလို စိတ္ကူးယဥ္ဇာတ္လမ္းတခုကိုေတာင္ လူထူဆီ ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ခ်ီတဲ့အခါ တရား ဥပေဒစိုးမိုးမႈကိုထိပါးေစတဲ့ အျငင္းပြားဖြယ္ရာကိစၥျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဝဖန္သံုးသပ္မႈေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္ခဲ့တယ္။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီရုပ္ရွင္ျပ သ တဲ့အခါ ဒီလို တရားဥပေဒမဲ့ ကိုယ္ပိုင္တရားစီရင္မႈ အရ လူသတ္ခြင့္ ရွိရဲ႕လားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းသေဘာေပၚလြင္ေအာင္ ဇာတ္ကားအမည္မွာ ေမးခြန္း (Query) သေကၤတ ထည့္ေစတယ္။
ယထဘူတက်က်၊ ဓမၼဓိဌါန္ရွိရွိ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ရင္ ကိုယ္ပိုင္တရားစီရင္မႈသေဘာဟာ ယဥ္ေက်းတဲ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ တဦးခ်င္း ပုဂၢလိက အေနနဲ႔ ေၾကကြဲဖြယ္ျဖစ္ရပ္တခ်ိဳ႕ရဲ႕ အက်ဳိးဆက္အေနနဲ႔ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္လို႔ ျပစ္မႈတခ်ိဳ႕ျဖစ္လာတာကို နားလည္လက္ခံေပးႏိုင္ေကာင္း ေပးႏိုင္ေပမယ့္ အမ်ားစုသေဘာကိုေတာ့ ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္နဲ႔ ကာကြယ္တားဆီးရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အထက္မွာ တင္ျပခဲ့သလို လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အသြင္ တင္းမာေနမႈေတြရဲ႕ အဓိက လက္ငင္းအေၾကာင္း အစိုးရ ရဲ႕ အာ႐ုံလႊဲ ေသြးထိုးမႈအေပၚ လူေတြက အလိုက္သင့္ အစိုးရအႀကိဳက္ မတုန္႔ျပန္မိဖို႔က ေနာက္မွာသတိျပဳဆင္ျခင္ရမယ့္ အေရးႀကီးအ ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳး ကြဲျပားမႈကို ခြဲျခားခ်င္စိတ္အပါအဝင္ အျခား ေရွးရိုးစြဲ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အယူဝါဒ၊ အေတြးအေခၚေတြကို တဦးခ်င္းက လက္မခံတဲ့ စိတ္နဲ႔ တြန္းလွန္ဖယ္ရွားရင္း စံျပေနထိုင္ ေျပာဆို၊ ျပဳမူ၊ က်င့္ၾကံ၊ ေတြးေခၚ ဖို႔လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မိမိ ေျပာဆို သံုးႏႈန္းတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ျဖန္႔ေဝတဲ့ သတင္းတင္ျပပံုက အျခားလူမ်ိဳး၊ ဘာသာအုပ္စုတခုခုကို အထင္အျမင္လြဲမွားေစတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ လံုးဝေရွာင္ၾကဥ္ရပါမယ္။
လက္ရွိဗမာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္း (ပညာအရည္အခ်င္း၊ လက္ရွိေနထိုင္တဲ့ႏိုင္ငံ မသက္ဆိုင္) မွ ဗမာေတြ အြန္းလိုင္းမွာ သံုးႏႈန္းေျပာဆိုတဲ့ အသံုး အႏႈန္းနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အျပဳအမူ အမ်ားစုဟာ လူသားက်င့္ဝတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အင္မတန္ အားနည္းေနပါတယ္။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ယဥ္ေက်းတဲ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ လူေတြ စံႏႈန္းအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအရာေတြကို အမွန္လို႔သတ္မွတ္ထားတယ္။ ဘယ္လိုအရာ ေတြကိုေတာ့ အမွားလို႔ ခံယူတယ္၊ ဘယ္လိုအျပဳအမူ၊ အေျပာအဆိုကေတာ့ျဖင့္ က်င့္ဝတ္နဲ႔ မညီဘူး၊ ရွက္စရာေကာင္းတယ္ အစရွိတဲ့ လူပီ သတဲ့ အေတြးအေခၚ၊ အေနအထိုင္၊ အသံုးအႏႈန္းေတြကိုေလ့လာၿပီး အမွန္တကယ္ က်င့္ၾကံေနထိုင္ရပါမယ္။ မိမိရဲ႕ လူ႔က်င့္ဝတ္၊ လူ႔သိကၡာနဲ႔ အညီ ျပဳမူ၊ က်င့္ၾကံ၊ ေျပာဆို လူပီသစြာ ေနထိုင္တတ္မႈကို ဂုဏ္ယူတတ္ရပါမယ္။ ဗမာပီသဖို႕၊ တရုတ္ပီသဖို႕၊ အိႏၵိယ ပီသဖို႔ ထက္ လူပီ သဖို႔က အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာကို နားလည္လက္ခံရပါမယ္။
ဒီေနရာမွာ လူအမ်ား သိေစ၊ ၾကားေစႏိုင္တဲ့ေနရာေတြမွာ သံုးႏႈန္းတဲ့ အေခၚအေဝၚ သံုးစြဲမႈေတြရဲ႕ အတိမ္အနက္၊ အက်ဳိးအျပစ္ကို သိနား လည္ၿပီး လူ႔က်င့္ဝတ္နဲ႔အညီ ေျပာဆိုတတ္ဖို႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္းကို ဆက္လက္ေဆြးေႏြးပါမယ္။
ဥပမာ - ခု ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္လူသတ္မႈသတင္းကို အစိုးရမီဒီယာအပါအဝင္ မီဒီယာတခ်ိဳ႕နဲ႔ လူအမ်ားစုက အသတ္ခံရသူေတြကို “ကုလား” ဆို တဲ့ အသံုးအႏႈန္း သံုးေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ ျပည္ပ အေျခစိုက္၊ အထူးသျဖင့္ အေနာက္ ႏိုင္ငံေရာက္ ဗမာဗီဒီယာေတြက မူဆလင္လူမ်ိဳးလို႔ ေခၚေဝၚသံုးစြဲတယ္။ ဒါကို တခ်ိဳ႕က သိပ္မေက်နပ္တဲ့သေဘာနဲ႔ ခနဲ႔တဲ့တဲ့ေျပာတာေတြလည္း ဖတ္ရတယ္။ ခနဲ႔သူေတြထဲမွာ အတန္းပညာ တတ္လို႕ ေခၚဆိုႏိုင္သူေတြ ပါတာေတြ႕ရေတာ့ လက္ရွိ ဗမာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ က်င့္ဝတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအားနည္းေနမႈက ပိုမိုသိသာထင္ရွားေစ ပါတယ္။
“ကုလား” ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရဟာ မည့္သည့္ေဝါဟာရမွ ဆင္းသက္လို႔ျဖစ္ေစ၊ ေရွးယခင္ မည္ကဲ့သို႔အဓိပၸာယ္နဲ႔ သံုစဲြခဲ့သည္ျဖစ္ေစ လက္ရွိ ေခတ္ ယဥ္ေက်းတဲ့လူ႔အသိုင္းအဝန္းနဲ႔ မသင့္ေလ်ာ္တဲ့အတြက္ လူအမ်ားကို သက္ေရာက္မႈရွိတဲ့ သတင္းေရးတာ၊ ဖတ္တာ၊ ေၾကညာတာလို ေနရာမ်ိဳးမွာ က်င့္ဝတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိန္းသိမ္းျခင္းအားျဖင့္ မသံုးရပါ။ သံုးလို႔ရွိရင္ Pejorative (ရင့္သီးသလို) ျဖစ္လို႔ပါ။ ဒါမ်ိဳး လူမ်ိဳးစု (သို႕) လူအုပ္စုတစုကို ထိခိုက္ေနႏိုင္ေစတဲ့အသံုးအႏႈန္းေတြကို ေရွာင္ၾကည္သံုးစြဲျခင္းကို အဂၤလိပ္လို Political Correctness (PR) ျဖစ္ေအာင္ သံုးျခင္းလို႔ ေခၚဆိုပါတယ္။ PR ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးအားျဖင့္ မွန္ကန္မႈလို႔ တိုက္ရိုက္သေဘာ ဘာသာျပန္လို႔မရပါ။ ထိုသို႔ျပန္ၿပီး လူၿပိန္းေတြးနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသားဆီက ေထာက္ပံ့ေငြယူေနလို႔ သူတို႔ေက်နပ္ေအာင္၊ တနည္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး မွန္ကန္မႈသေဘာနဲ႔ ျပည္ပသတင္းဌာနေတြက မသံုးစြဲျခင္း မဟုတ္ပါ။ သတင္းအဖြဲ႕အစည္းမွာရွိရမယ့္ က်င့္ဝတ္ေၾကာင့္ မသံုးစြဲျခင္းပါ။ သတင္းဌာနေတြသာမက လူ႔က်င့္ဝတ္သိတဲ့၊ ရွိတဲ့ တဦးခ်င္း လူပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း လူအမ်ားကိုသက္ေရာက္ေစတဲ့ေနရာမ်ိဳးေတြမွာ ေျပာဆိုျပဳမူရင္ PR ျဖစ္ေအာင္ သံုးစြဲရပါတယ္။ ဒါဟာ ယဥ္ ေက်းတဲ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက လူပီသတဲ့လူေတြရဲ႕ အျပဳအမူပါ။
PR ျဖစ္ေအာင္ ေျပာဆိုျပဳမူျခင္းဆိုတာ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာကိစၥတခုတည္း မဟုတ္ပါ။ အေတြးအေခၚ၊ ယံုၾကည္မႈ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ က်ား/မ လိင္ ကြဲျပားမႈ၊ အလုပ္အကိုင္၊ ကိုယ္အဂၤါ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈ စတဲ့ သီးျခားသေဘာေဆာင္တဲ့ ကြဲျပားမႈေတြကိုနင္းၿပီး ေျပာဆို၊ သံုးစြဲျခင္း မျပဳတာအားလံုးကို ဆိုလိုတာပါ။
PR ကို ဥပမာေပးရရင္ .... “အသိဉာဏ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ေႏွးေကြးသူ၊ ခ်ိဳ႕ယြင္းသူ” “Intellectually disabled” လို႔သံုးစြဲမွ PR ျဖစ္မွာပါ။ အဲ့လို မဟုတ္ ပဲ “ငေပါ” “ေသာက္႐ူး” “Retard” လို႔သံုးစြဲရင္ ႐ိုင္းစိုင္းလို႔ပါ။
မ်က္စိမျမင္သူကို “အျမင္အာ႐ုံ ခ်ဳိ႕တဲ့ေနသူ” “Visually Impaired”၊ နားမၾကားသူကို “အၾကားအာ႐ုံခ်ိဳ႕တဲ့ေနသူ””Hearing Impaired” လို႔သာသံုးစြဲရၿပီး “မ်က္ကန္း” “Blind”၊ “နားပင္း” “Deaf” လို႔ သံုးစြဲရင္ သူတပါးရဲ႕ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈကို ႏွိမ္ၿပီးေခၚသလိုျဖစ္လို႔ ေရွာင္ၾကည္ရပါမယ္။
အလားတူပဲ လူမ်ိဳးစု ကြဲျပားမႈနဲ႔ပတ္သက္ရင္ အာဖရိကအႏြယ္ဝင္ အေမရိကန္ေတြကို “အာဖရိကန္ အေမရိကန္” “African American” လို႔ပဲ သံုးစြဲရၿပီး “ငမည္း..၊ နီဂရို” “Black (or) Negro” လို႔ မသံုးစြဲရပါ။ လူျဖဴကိုလည္း “ဥေရာပအႏြယ္” “Caucasian” လို႔သံုးစြဲမွ ယဥ္ေက်း ပါတယ္။
က်ား/မ ခြဲျခားမႈသေဘာ မျဖစ္ေပၚေစဖို႔အတြက္လည္း “ဥကၠဌ” ကို “Chairperson” လို႔သာ ေယဘုယ်သေဘာသံုးႏႈန္းရၿပီး က်ားဗဟိုျပဳ “Chairman” လို႔ မသံုးရပါ။ အလုပ္အကိုင္ေတြမွာ က်ား/မ ခြဲျခားမႈမရွိေအာင္ “မီးသတ္သမား” “Firefighter”၊ ရဲအရာရွိ “Police Officer” စသည္ျဖင့္ လိင္ခြဲျခားမႈမရွိ သံုးစြဲရၿပီး “Fireman”၊ “Policeman” လို႔ မသံုးစြဲရပါ။
ဒီလို အေသးစိတ္သတိထားေျပာဆိုေနမႈေတြကို ေနရာတိုင္းမွာ လုပ္ေနရမယ္လို႔ မဆိုလိုပါ။ ဒါေပမယ့္ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူတေယာက္အေနနဲ႔ နားလည္ သေဘာေပါက္ထားဖို႔လိုၿပီး သင့္ေတာ္သလို အသံုးျပဳတတ္ရပါမယ္။ အထူးသျဖင့္ လူအမ်ား ျမင္ႏိုင္၊ ၾကားႏိုင္၊ သိႏိုင္တဲ့ ေနရာ ေတြမွာ မတူကြဲျပားျခားနားတဲ့ အုပ္စုတစုကို မထိခိုက္ေစေအာင္ သံုးႏႈန္းတတ္ရပါမယ္။ ဥပမာ - လိင္တူျခင္း ကာမတိမ္းညြတ္သူေတြကို “အေျခာက္” လို႔ လူသိရွင္ၾကား မသံုးစြဲသင့္ပါ။ “လိင္တူခ်စ္သူမ်ား” လို႔သာ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း၊ လူတဦးခ်င္းရဲ႕ လြတ္လပ္တဲ့အခြင့္အေရး ကို စာနာနားလည္စိတ္ရွိရွိနဲ႔ သံုးစြဲရမွာပါ။
တရားဥပေဒ စိုးမိုးတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ အသားေရာင္ အညိဳ၊ အမည္း အေရျပားရွိတဲ့သူေတြကို “ငမည္း” (ဝါ) “ဘလက္ကီ”လို႔ လူသိရွင္ၾကား ေခၚမိလို႔၊ ကိုယ္ခႏၶာ အေလးခ်ိန္တိုးလြန္းေနသူေတြကို “လူဝႀကီး” လို႔ ေခၚမိလို႔ တရားစြဲခံရ၊ အျပစ္ေပးခံရတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
အထူးသျဖင့္ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံု၊ လူမ်ိဳးစံု ေဒြးေရာယွက္တင္ ေနထိုင္ဆက္ဆံလာေနတဲ့ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ေခတ္သစ္ကမၻာမွာ မတူညီတဲ့ လူမ်ိဳးစုအခ်င္းခ်င္း အထင္အျမင္လြဲမွားစရာ၊ ခြဲျခားမႈသေဘာေဆာင္တဲ့ အသံုးအႏႈန္း၊ အေျပာအဆို၊ အျပဳအမူေတြကို ေရွာင္ရပါမယ္။ ျမန္ မာေတြ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားျဖစ္သြားရင္ ျမန္မာ-အေမရိကန္ (Burmese-American) လို႔ပဲ ေခၚဆိုၾကပါတယ္။ အလားတူပဲ လက္ရွိ ဗမာ ႏိုင္ငံမွာမွီတင္းေနထိုင္ေနတဲ့ လူနည္းစု လူမ်ိဳးျခား၊ ဘာသာျခားေတြကို အဆင့္တန္းရွိရွိ ေခၚေဝၚေျပာဆိုသံုးႏႈန္းမွ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းျဖစ္လာမွာပါ။ ျမန္မာ-ခရစ္ယာန္၊ ျမန္မာ-မြတ္ဆလင္၊ ျမန္မာ-ဟိႏၵဴ၊ ျမန္မာ-တရုတ္ (တ႐ုတ္လူမ်ိဳးအႏြယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား)၊ ျမန္မာ-အိႏၵိယ (အိႏိၵယလူမ်ိဳးအႏြယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား) စသည္ျဖင့္ ယဥ္ေက်းစြာ တဦးခ်င္း စံနမူျပဳသံုးစြဲျခင္းျဖင့္ မတူကြဲျပားျခားနားမႈေတြရွိေနလို႔ အေတြးအေခၚ၊ ဓေလ့ထံုးစံ၊ အေနအထိုင္ တြဲကြဲျပားေနတဲ့၊ တနည္းအားျဖင့္ သဘာဝအပိုင္းအျခားေတြရွိေနလို႔ စိတ္ႏွလံုးခ်င္း နီးစပ္၊ ထိ စပ္ဖို႔ ခက္ခဲေနသေယာင္ရွိေနတဲ့ လူသားအခ်င္းခ်င္း တဦးအေပၚတဦး စာနာနားလည္စိတ္ပိုလာၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္လာႏိုင္ မွာျဖစ္ပါတယ္။ လူသားအားလံုးမွာ ဘံုအျဖစ္တည္ရွိေနတဲ့ လူသားအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ေလးစား စာနာေထာက္ထားမႈ၊ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ ေတြနဲ႔သာ ယဥ္ေက်းတဲ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကိုတည္ေထာင္ႏိုင္ၿပီး ႏိုင္ငံလည္း ကာယ၊ စိတၱသုခခ်မ္းသာ ရရွိႏို္င္မွာျဖစ္ပါတယ္။
အခုေဆာင္းပါးမွာတင္ျပခဲ့တဲ့ အစိုးရရဲ႕ လုပ္ၾကံအာ႐ုံလႊဲမႈ၊ ဒီေသြးထိုးလံႈေဆာ္မႈကို လူအမ်ားစုကပါ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးအေပၚအေျခခံတဲ့ စိတ ေတြ အနည္းအမ်ား ရွိတာအေပၚမူတည္ၿပီး မလိုလားအပ္တဲ့ တုန္႔ျပန္႕မႈေတြရဲ႕ အက်ဳိးဆက္၊ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ ရွိရမယ့္ လူ ယဥ္ေက်းေတြရဲ႕ အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆိုေတြကို စာဖတ္သူေတြအားလံုး နားလည္သေဘာေပါက္ လက္ခံႏိုင္မယ္လို႔ေမွ်ာ္လင့္တယ္။
လက္ရွိ ဗမာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡသေဘာေဆာင္ေနတဲ့ တင္းမာမႈေတြ၊ အမုန္းေတြ၊ သံသယေတြရဲ႕ ေနာက္ ခံသမိုင္း အရင္းအျမစ္အေၾကာင္းေတြျဖစ္တဲ့ စစ္အစိုးရ ပိတ္ဆို႔ဝါဒျဖန္႔မိႈင္းတိုက္ခဲ့တဲ့ အစြန္းေရာက္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ေတြ၊ ျပင္းထန္တဲ့ အမ်ိဳးသား ေရးဝါဒေတြ၊ လူမ်ိဳးႀကီး ဝါဒေတြ၊ ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲေနတဲ့ အေတြးအေခၚေတြအေၾကာင္းနဲ႔ လူနည္းစုနဲ႔ လူမ်ားစုမွာ လူနည္းစု ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးျခားက စီးပြားေရးအသာစီးရေနမႈ၊ ဓနအင္အားကြာျခားခ်က္ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႕ကို က်င့္ဝတ္ညီညီ၊ သိကၡာရွိရွိ၊ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးခြဲျခားတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ တရားဥပေဒ၊ စီးပြားေရးစနစ္၊ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းတို႔ရဲ႕ အေထာက္အပံ့နဲ႔ ၾကံေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ေနာင္ေဆာင္း ပါးေတြမွာ အလ်င္းသင့္သလို ဆက္လက္ေဆြးေႏြးပါမယ္။
Comments