U Ohm Kyaw - Articles

ေဒါင္းအဆင္ဆန္းေတြနဲ ့ပုဝါအလံလူ (တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား)

ဦးအုန္းေက်ာ္
ၾသဂုတ္ ၃၁၊ ၂၀၁၂

“ၿပီးခဲ့တဲ့လေတြတံုးက အေမစု ဥေရာပက ိုခရီးထြက္တံုး ႐ိုက္ထားတဲ့ဓါတ္ပုံေတြထဲမွာ - ခြပ္ေဒါင္းပံုရင္ထိုးကေလး တပ္ထားတာ က်ေနာ္ေတြ႕ လိုက္မိတယ္ ဦးေလးရ။ ဦးေလးေရာသတိထားမိလား။”
“ေအးကြ ... ဦးေလးလဲ ေတြ႕လိုက္တယ္။ ဓါတ္ပံုေတြကလဲ ခန္႔ခန္႔ျငားျငားနဲ႔ အရမ္းက်က္သေရရွိတာဘဲကြေနာ္”

“အဲဒီလို ခြပ္ေဒါင္း၊ ကေဒါင္းေလးေတြ ေတြ႕ရေတာ့ ဦးေလးရြတ္ရြတ္ျပေနတဲ့ ဆရာႀကီး အဘိုးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းရဲ႕ေလးခ်ိဳးႀကီးထဲက "ေကာင္းက်ဳိးေထြေထြနဲ ့ခ်န္ေစျမေစေသာ၊ ေဒါင္းအိုးေစ တြန္ေစကေစေသာ" ဆိုတဲ့အပိုဒ္ကေလးကို သြား,သြား သတိရမိတယ္ ဦးေလးေရ”
“အံမယ္ ... ငါ့တူက မဆိုးပါလားကြ။ ကဲ အဲဒီအပိုဒ္ကေလးရေနမွေတာ့ကြာ ေလးခ်ိဳးႀကီးတပုဒ္လံုးရသြားေအာင္ က်က္လိုက္ပါလား”

“ေျဖးေျဖးေတာ့က်က္ပါ့မယ္ ဦးေလးရာ။ ဒီေန႔ေတာ့ ေဒါင္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ တံဆိပ္ေခါင္းေတြအေၾကာင္းေျပာျပပါဦး”
“ေအးပါကြာ။ မင္းသိခ်င္တယ္ဆိုတာကိုၾကားရတာဘဲ ဝမ္းသာလွပါျပီ။ ေအး ... တံဆိပ္ေခါင္းအေၾကာင္းမေျပာခင္မွာ တို႔ဗမာေတြရဲ႕အသဲ ႏွလံုးၾကားမွာ ေဒါင္းငွက္ရဲ႕သေကၤတ၊ အမွတ္အသားေတြမွာ သမိုင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး စြဲဲျမဲေနတယ္ဆိုတာကို ငါ့တူ အရင္ဆံုးသိထားရမယ္ကြ။”

“ဟုတ္ကဲ့ဦးေလး”
“ေဒါင္းကို ေနမင္းရဲ႕သေကၤတအျဖစ္ ယူထားတယ္။ မင္းေတြ၊ ဘုရင္ေတြရဲ႕ တံဆိပ္အမွတ္အသားအျဖစ္ သံုးခဲ့ၾကတယ္။ မင္းလည္းသိသားဘဲ။ မင္းတုန္းမင္းႀကီးလက္ထဲမွာ ဒဂၤါျပားေတြ စပီးသြန္းလုပ္ေတာ့ ေဒါင္းပံုကိုထည့္ထားတာေလ။ အလံေတြ၊ တံဆိပ္ေတြမွာလည္း ေဒါင္းဟာ အျမဲတမ္း ဝင့္ဝင့္ႂကြားႂကြားပါခဲ့တယ္ကြ။ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးအလံ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢရဲ႕အလံ၊ နယ္ခ်ဲ႕ကိုတိုက္ခဲ့တဲ့ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ရဲ႕အလံေတြမွာက ေဒါင္းေတြ၊ ခြပ္ေဒါင္းေတြဟာ ေနရာယူခဲ့ၾကတယ္ကြ”

“ဦးေလးေျပာလို႔ က်ေနာ္သတိရျပန္ၿပီ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို ့အာဇာနည္ေတြ က်ဆုံးေတာ့ အဘိုးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းေရးတဲ့ ေလးခ်ဳိးႀကီးထဲမွာလဲ “ေဒါင္းလံပုဝါအုပ္ပါလို ့- က်ဳပ္ျဖင့္ သၿဂႋဳလ္ခ်င္” လုိထည့္ၿပီးေရးခဲ့ေသးတယ္ မဟုတ္လား။
“မင္း အေတာ္ဟုတ္ေတပါလးကြ။ ငါ့တူလို႔မေျပာရဘူး။ ဟဲ ... ဟဲ။ ေဒါင္းပံုပါတဲ့တံဆိပ္ေခါင္းေတြကို အဂၤလိပ္ေခတ္ ၁၉၃၈ ကစပီး သံုးခဲ့ၾက တာ ဂ်ပန္ေတြဝင္လာတဲ့ ၁၉၄၂ အထိပဲဆိုပါေတာ့ကြာ။ အဲဒီတံုးက ေဂ်ာ့ဘုရင္ပံုနဲ႔ေပါ့။ ဒီမွာၾကည့္”

၁၉၃၈ (အစဥ္သုံး)

၁၉၃၉ (႐ုံးသုံး)

အဲဒီ တံဆိပ္ေခါင္းေတြကုိပဲ ၁၉၄၅ မွာ ဂ်ပန္ေျပးၿပီး အဂၤလိပ္ျပန္၀င္လာေတာ့ (အေရာင္ေျပာင္းၿပီး) ဆက္သုံးၾက တယ္။

၁၉၄၅ အဂၤလိပ္စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး

၁၉၄၆ (အစဥ္သုံး)

၁၉၄၆ (႐ုံးသုံး)

၁၉၄၇ (ၾကားျဖတ္အစုိးရ)

၁၉၄၇ (ၾကားျဖတ္အစုိးရ ႐ုံးသုံး)

“ဂ်ပန္ေခတ္မွာက်ေတာ့ေကာဟင္”
“အဲဒီဂ်ပန္ေခတ္ ၃ ႏွစ္အတြင္းမွာ (၁၉၄၂ ကေန ၁၉၄၅ အတြင္းမွာေပါ့ကြာ) ဂ်ပန္အစိုးရက အဂၤလိပ္ရဲ႕လက္က်န္တံဆိပ္ေခါင္းေတြေပၚမွာ ေဒါင္း႐ုပ္ကိုထပ္ႏွိပ္ၿပီး ဆက္သံုးခဲ့ၾကေသးတယ္။ ကေနတဲ့ ကေဒါင္းေပါ့ကြာ။”

"ဘာျဖစ္လုိ႔ ကေဒါင္းကုိသုံးတာလဲ ဦးေလး"
“ဟ ... ငါ့တူရ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးစီးၿပီး၀င္လာတဲ့- အဲဒီဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ရဲ႕အလံမွာက ေဒါင္းပံုပါတယ္ေလကြာ”
“ဟာ … ဟုတ္သားဘဲ”

“ေနာက္ပီးေတာ့ ငါ့တူစဥ္းစားၾကည့္။ အဲဒီနယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ကို ဂ်ပန္အကူအညီနဲ႔ အျပတ္ေဆာ္ပေလာ္တီးၿပီး သူတို႔ရဲ႕ေဂ်ာ့ဘုရင္ပံုပါတဲ့ လက္ က်န္တံဆိပ္ေခါင္းေတြကို ကေဒါင္းပံုပါတဲ့ တံဆိပ္တံုးနဲ႔ထုၿပီးဖ်က္ရတာ ဘယ္ေလာက္အရသာရိွလိုက္မလဲဆိုတာ။ အဲဒါေတြကိုတို႔ရဲ႕ တံ ဆိပ္ေခါင္းေလာကမွာ ေဒါင္း (peacock) တံဆိပ္ေခါင္းဆိုၿပီး သီးျခားေလ့လာၾကရတယ္။ အဲဒီေဒါင္းရဲ႕ ဒီဇိုင္းပံုကိုလိုက္ၿပီး ဟသာၤတေဒါင္း (၁) (၂)၊ ေျမာင္းျမေဒါင္း (၁) (၂) (၃)၊ ဖ်ာပံုေဒါင္းဆိုၿပီး ၆ မ်ဳိးျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒါအျပင္ အနီ၊ အျပာ၊ အနက္၊ နက္ျပာဆိုၿပီး အေရာင္ေတြလဲ ရွိျပန္ေသးတယ္။ ကဲ ဒီပံုေတြကိုၾကည့္ရင္ ငါတူသေဘာေပါက္သြားမယ္”

ဂ်ပန္ေခတ္ တံဆိပ္ေခါင္းအခ်ဳိ႕

ဟသၤာေဒါင္း (၁)

ဟသၤာေဒါင္း (၂)

ေျမာင္းျမ (၁)

ေျမာင္းျမေဒါင္း (၂)

ေျမာင္းျမ (၃)

ဖ်ာပုံ

႐ုံးသုံး

“လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေတာ့ေကာ ဦးေလး”
“၁၉၆၄ ျမန္မာႏွစ္ဆန္းတရက္ေန႔မွာ ငွက္ (၈) ေကာင္ပါတဲ့ တံဆိပ္ေခါင္း (၁၂) မ်ဳိးထုတ္ေတာ့ တန္ဘိုးအႀကီးဆံုး ၅ က်ပ္တန္မွာ ေဒါင္းပံုကို ထည့္ထားတယ္ကြ။ ၁၉၆၈ မွာလဲ အဲဒီ BIRD SERIES ကို အေရာင္ေျပာင္း၊ ဆိုက္ေျပာင္းပီး ထပ္ထုပ္ေသးတယ္။ ဒီမွာၾကည့္”

အေပၚ (၁၉၆၄) (ဂ်ပန္တြင္ပုံႏွိပ္သည္)

ေအာက္ (၁၉၆၈) (အေရွ႕ဂ်ာမနီတြင္ ပုံႏွိပ္သည္)

“ဒါဆိုရင္ ေဒါင္းကို အမ်ဳိးသားေရးအထိမ္းအမွတ္ (NATIONAL EMBLEM) အျဖစ္သံုးၾကတာကို ဆက္ၿပီးရွင္သန္ေနေအာင္လုပ္ဖို႔လိုတာ ေပါ့ေနာ္”
“ေအးေပါ့ကြ။ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ NATIONAL BIRD လို႔ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံဂုဏ္ေဆာင္ငွက္စာရင္းမွာ တို႔ႏိုင္ငံက BURMESE PEACOCK – PHEA SANT ဆိုတဲ့ ေဒါင္းတမ်ဳိးကို ေရြးထားတယ္။ အိႏၵိယကလည္းIndian peacock ဆိုတဲ့ ေဒါင္းငွက္ကို ေရြးထားတယ္။ ေဒါင္းအမ်ဳိးအစားေတြကလဲ အမ်ဳိးႀကီးရွိတာကိုးကြ။”

“ဟုတ္လား။ ငွက္အသင္းမွာပါတဲ့ ဦးေလးတေယာက္က က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းနဲ႔သိတယ္။ သူနဲ႔ေတြ႕မွ ေမးၾကည့္ရဦးမယ္။ ဒါနဲ႔ တျခားႏိုင္ငံေတြ ကေကာ ေဒါင္းပံုတံဆိပ္ေခါင္း မထုတ္ဘူးလား။”
“ဟာ အမ်ားႀကီးရွိတာေပါ့။ ဒို႔အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ ေဒါင္းပံုမထုတ္ဖူးတဲ့ႏိုင္ငံမရွိဘူး။ အာရွတင္မကပါဘူးကြာ။ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကလဲ ထုတ္ၾက ပါတယ္။ ေဟာဒီမွာၾကည့္ ဦးေလးလက္လွမ္းမွီသေလာက္စုထားတာေတြ”

၁၈၉၄ - ေျမာက္ေဘာ္နီယုိ (မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ပါ၀င္သည္)

၁၉၆၈ (ေတာင္ကုိရီးယား ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္)

၁၉၇၃ - အိႏၵိယ (ႏုိင္ငံတကာတံဆိပ္ေခါင္းျပပြဲအထိမ္းအမွတ္) (ဂရပ္ဖစ္ေဒါင္း)

၁၉၇၄ - ျပင္သစ္
ကမာၻ႕စာပုိ႔တုိက္သမဂၢ (UPU - Universal Postal Union)
(စာပုိ႔ေနေသာ ေဒါင္းငွက္မ်ား)

၁၉၇၆ - ပါကစၥတန္

၁၉၇၇ - ဟန္ေဂရီ

၂၀၀၄ - တ႐ုတ္

၂၀၀၈ - ယုိးဒယား

၁၉၃၄ - ျမန္မာ့အခြန္ေတာ္ တံဆိပ္ေခါင္း

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဟုိတယ္တခု၏ ဧည့္ခမ္းေဆာင္မႀကီးတြင္ေတြ႕ရေသာ မွန္စီေရႊခ်ေဒါင္း

"ဒီလုိဆုိေတာ့လည္း က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ေဒါင္းဟာ ကမာၻ႕အလယ္မွာ အေတာ္အေရးေပးခံရတာပဲေနာ္"
"ဟုတ္တာေပါ့ကြာ။ ေအာ္ ... ဒါနဲ႔ ေဟာဒီမွာ မင္းကုိျပရဦးမယ္။ USA ကထုတ္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးမဂၢဇင္းတေစာင္ျဖစ္တဲ့ မစ္ (Ms. Magazine) မဂၢဇင္းအဖုံးမွာ အခု ၂၀၁၂ ႏွစ္ဆန္းပုိင္းကပါလာတဲ့ ေဒၚစုရဲ႕ပုံကေလး။ ကံ့ေကာ္ပန္းနဲ႔ ေဒါင္းၿမီးကြက္အဆင္အက်ႌေလးနဲ႔။ ဦးေလးသိမ္းထားတာ ၾကည့္ပါဦး"

"က်က္သေရရွိလုိက္တာ ဦးေလးရာ။ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ေဒါင္းအဆင္ဆန္းေတြကုိ ကမာၻတ၀ွမ္းလႊင့္လုိက္သလုိ ဘဲေပါ့ေနာ္"