Maung Swan Yi - Burmese Prison Literature

ေထာင္စာေပသမိုင္း
ေမာင္စြမ္းရည္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄၊ ၂၀၁၃
          မ်က္ေမွာက္ေတ္ ဗမာစာေပေလာကမွာ ထြန္းကားေပၚလြင္တဲ့ စာအုပ္စာေပအမ်ဳိးအစားကို ေျပာပါဆုိရင္ "ေထာင္စာေပ" လို႔ ေျပာမလား စဥ္းစားေနမိပါတယ္။ ေစ့ေစ့ေတြးေတာ့ ေရးေရးေပၚ ဆိုသလို ဗမာစာေပအစ ေထာင္စာေပကလို႔ ေျပာရမလားလို႔လဲ ေအာက္ေမ့မိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ငယ္စဥ္ ေက်ာင္းသားဘ၀က ဗမာစာေပ၊ ဗမာကဗ်ာသင္လို႔ရွိရင္ အနႏၱသူရိယရဲ့ မ်က္ေျဖလကၤာဆိုတာက စ သင္ရပါတယ္။
          "သူတည္းတေယာက္ ေကာင္းဖို႔ေရာက္မႈ၊ သူတေယာက္မွာ ပ်က္လင့္ကာသာ ဓမၼတာတည္း။ ေရႊအိမ္နန္းႏွင့္ ၾကငွာန္းလည္း စံ၊ မတ္ေပါင္းရံလ်က္၊ ေပ်ာ္စံရိပ္ျငိမ္၊ စည္းစိမ္မကြာ၊ မင္းခ်မ္းသာကား၊ သမုဒၶရာေရထက္ ခဏတက္သည့္ ေရပြက္ပမာ တသက္လ်ာတည္း …" စသည္ျဖင့္ ေရးဖြဲ႔ထားတဲ့ကဗ်ာပါ။ ရွင္ဘုရာက အမ်က္ထြက္ျပီး ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ရုံမက ေတာင္စြယ္ေနကြယ္လ်င္ သတ္ေစလို႔ အမိန္႔ေတာ္ျမတ္ ခ်မွတ္ခံရတဲ့အခါ အသတ္ခံရခါနီး ေရးတဲ့ကဗ်ာလို႔ ဆိုစမွတ္ရွိပါတယ္။ ခုေခတ္ စာေပသုေတသီတခ်ဳိ႔ကေတာ့ ပုဂံေခတ္က မသုံးႏႈန္းတဲ့ စကားလုံးေတြနဲ႔ ေရးဖြဲ႔တာျဖစ္လို႔ ဒီကဗ်ာ ပုဂံေခတ္က အနႏၱသူရိယ ေရးဖြဲ႔တာ ဟုတ္ဟန္မတူဘူးလို႔ ေျကာၾကတာလဲ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ စိတ္ထဲမွာ စြဲေနခဲ့တာကေတာ့ ဗမာစာေပေခတ္ဦးကတည္းကပဲ ကဗ်ာဆရာ စာေရးဆရာမ်ားကို အုပ္စိုးသူမ်ားက ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ခဲ့ၾက၊ ႏွိပ္စက္သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကတာပါကလား လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေၾသာ္ … ႏွိပ္စက္သတ္ျဖတ္သူကိုလည္း စာဆိုေတြက ခြင့္လႊတ္ခဲ့ရျမဲပါတကားလို႔။
          ဒါေၾကာင့္ ဆိုပါစုိ႔ "ဗမာစာေပအစ ေထာင္စာေပက" လို ဒီကဗ်ာကို ပုဂံေခတ္ကလို႔ပဲ ထားလိုက္ပါေတာ့။ တကယ္လည္း ေခတ္တိုင္းမွာ မင္းမ်က္သင့္ခံရတဲ့ စာဆိုေတြ အမ်ားၾကီး ရွိမယ္ ထင္ပါတယ္။ မ်က္ေျဖလကၤာဆိုတာလည္း အမ်ားၾကီးရွိမွာပါပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ပညာရွိက၀ိစာဆိုမ်ားဟာ ေနရာတကာမွာ မင္းလိုလိုက္၊ မင္းၾကိဳက္ေဆာင္ရတာမ်ဳိး ကို ႏွစ္သက္ဟန္မတူေပဘူး။ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းဆိုတဲ့ ေခတ္ေရာက္ေတာ့ မင္းမ်က္သင့္စာဆိုေတြက ပိုမ်ားလာဟန္ရွိပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေခတ္ကထက္ေတာင္ ပိုဆိုးလာတယ္နဲ႔ တူပါတယ္။
          လူထုဦးလွ၊ လူထုေဒၚအမာ၊စတဲ့ လူထုမိသားစု၊ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၊ သခင္ျမသန္း၊ ျမသန္းတင့္၊ ေမာင္ေန၀င္း မွစလို႔ အမ်ားၾကီးပါပဲ။ စစ္အစုိးရေခတ္ေရာက္ေတာ့ ေရတြက္ရတာ ေတာင္ ခပ္ခက္ခက္ ျဖစ္လာတယ္။ ေထာင္မက်ဖူးတဲ့လူ ဆိုတာ ခပ္ရွားရွားကိုး။ ေထာင္က်ခံ၊ ႏွိပ္စက္ခံ၊ ကၽြန္းပို႔ခံ ျပည္သူေတြထဲမွာ စာေရးဆရာေတြကလည္း အမ်ားၾကီးပါ။ တႏိုင္ငံလုံးေထာင္ခ်ထားတဲ့ ေခတ္လို႔ အဆိုရွိေတာ့ ဗမာျပည္သားေတြ အားလုံးဟာ အက်ဥ္းသားေတြခ်ည္းပါပဲ။ ေထာင္စာေပေတြကလည္း ဖတ္လုိ႔ကို မဆုံးႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။
          ေထာင္ခ်ခံ၊ ႏွိပ္စက္ခံရသူေတြထဲမွာ ဘုနး္ေတာ္ၾကီးေတြလည္း မနည္းလွပါဘူး။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားကေတာ့ ေထာင္အေၾကာင္းကို မေရးခ်င္ေလာက္ေအာက္ နာက်ည္းခဲ့ၾကဟန္ တူပါတယ္။ ေထာင္ဆိုတာ ဦးဥတၱမ၊ ဦး၀ိစာရတို႔က စခဲ့ၾကတာပါ။ ဆရာေတာ္ၾကီးေတြကိုေတာင္ သကၤန္းခၽြတ္ျပီး ဆဲဆို ကန္ေက်ာက္ ရိုက္ႏွက္လုပ္ၾကေသးတာဆိုေတာ့ တခ်ဳိ႔က ကိုယ့္အေၾကာင္း ေရးရမွာေတာင္ ဗုဒၶဘာသာ စာဖတ္ပရိသတ္ကိုလည္း အားနာ၊ ႏိုင္ငံတကာကိုလည္း ေျပာရမွာ ရွက္ၾကဟန္ တူပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သမိုင္းဆိုတာ ေမာ္ကြန္းထုိးရမွာ မဟုတ္လား။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ေရာက္ရွိသီတင္းသုံး ေနထိုင္တဲ့ အရွင္ပညာနႏၵကေတာ့ သမိုင္းေပးတာ၀န္ကို ျဖစ္တဲ့နည္းနဲ႔ ထမ္းေဆာင္လိုက္တယ္ ဆိုရပါမယ္။ အက်ဥ္းခံသံဃာေတြ တဦးခ်င္းကို လိုက္ေမးျပီး မွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။ စာအုပ္ ၂ အုပ္ေတာင္ ထြက္ျပီး သြားပါျပီ။ ဒါေတာင္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေလးေတြပါ။ တခ်ဳီ႔သံဃာေတာ္ေတြဆိုရင္ သကၤန္းခၽြတ္ျပီး ရဲဘက္စခန္းေတြမွာ ေက်ာက္ထု ေက်ာက္ခြဲ လမ္းျပင္ စသည္ျဖင့္ ခိုင္းပါသတဲ့။ ခုိငး္ရင္လည္း လက္ထိတ္ ေျခထိတ္ မခၽြတ္ဘဲ ေနပူက်ဲက်ဲမွာ ရိုက္ႏွက္ဆဲဆို ကန္ေက်ာက္ပါေသးသတဲ့။ အဲဒီအက်ဥ္းသားသံဃာေတာ္ေတြအေၾကာင္း ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ ၂ အုပ္ကို သမၼတအၾကံေပးအဖြဲ႔ နယူးေယာက္လာတုန္းက လက္ေဆာင္ေပးလိုက္ပါတယ္။
          ျပည္ပေရာက္မွ က်ေနာ္ဖတ္ဖူးတဲ့ ေထာင္စာအုပ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားေနျပီ။ ဦး၀င္းတင္ရဲ့ "ဘာလဲဟဲ့ လူ႔ငရဲ " ၊ ၀င္းတင့္ထြန္းရဲ့ " ေျခာက္တိုက္မွာ ေလာက္ကိုင္ခံဖူးသလား"၊ ျမေၾကးမုံရဲ့ "ႏိုင္ငံတခုသို႔ တမ္းခ်င္း"၊ မသီတာ (စမ္းေခ်ာင္း)ရဲ့ "စမ္းေခ်ာင္း၊ အင္းစိန္၊ ဟားဗတ္" စတဲ့ ေထာင္စာအုပ္ေတြေတာင္ လက္တကမ္းမွာပဲ ရွိေနပါတယ္။ လူထုဦးလွရဲ့ "ေထာင္နဲ႔လူသား" စာအုပ္ဟာ ခုေခတ္ေထာင္စာအုပ္ေတြနဲ႔စာရင္ အေတာ္ေခတ္ေနာက္က်သြားျပီလုိ႔ ဆိုရပါမယ္။ ခုေခတ္ေထာင္စာအုပ္ေတြမွာက ကမာၻေက်ာ္ယုတ္မာရက္စက္တဲ့ ႏွိပ္စက္နည္းေတြ မယုံႏိုင္စရာ ဆိုေလာက္ေအာင္ ေသြးေတြ ဗြက္ေပါက္ေနပါတယ္။ ႏွိပ္စက္ခံသူ မဆိုထားနဲ႔ စာဖတ္ရသူေတြေတာင္ နာက်ည္း နာက်င္စရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ လူခြဲျပီး အခန္းပိတ္ထားတယ္၊ ရိုက္တယ္၊ ႏွက္တယ္၊ လုတယ္၊ ယက္တယ္။ ခိုးတယ္၊ ၀ွက္တယ္။ အယုတၱ၊ အနတၱေတြ ဆိုဆဲတယ္။ သက္ၾကီးရြယ္အို၊ ဘုန္းၾကီး၊ လူၾကီး လူေကာင္း၊ ပညာရွိ၊ စာေရးဆရာ၊ ေက်ာင္းဆရာ၊ ေက်ာင္းသား စသည့္ အတန္းအစား၊ အရြယ္မေရြးဘဲ ရိုင္းရိုင္းစိုင္းစိုင္း ဆဲဆို ဆက္ဆံတယ္ ဆိုတာမ်ား မယုံႏိုင္စရာခ်ည္းပါပဲ။ ႏွိပ္စက္ပုံမ်ားကလည္း နာဇီထက္ေရာ၊ ဖက္ဆစ္ေတြထက္ေရာ သာလြန္လွပါတယ္။
          လူထုဦးလွတို႔လက္ထက္တုန္းက ႏိုင္ငံေရးသမားေတြအတြက္ ဘီကလပ္ဆိုတာ ရွိခဲ့တယ္။ နယ္ခ်ဲ့အေမြ၊ နယ္ခ်ဲ႔စနစ္က စစ္အစုိးရေခတ္ေတြထက္ "ေကာင္းတယ္" လို႔ ဆိုရပါမယ္။ ခုေခတ္က လူမဆန္ေလာက္ေအာင္ ရိုင္းစိုင္း ယုတ္မာေနပါျပီ။ လူေတြကို တိရစာၦန္ေတြေအာက္ အသူတရာေလာက္ ႏွိမ့္ခ်ျပီး ဆဲဆို ႏွိပ္္စက္ၾကတာဟာ မယုံႏိုင္စရာခ်ည္းပါပဲ။ ဗမာျပည္အက်ဥ္းေထာင္ေတြက စား၀တ္ေနေရး ဆက္ဆံေရးနဲ႔  ဆဲဆိုရိုက္ႏွက္ခန္းမ်ားကို သုေတသနျပဳျပီး ကမာၻကို တင္ျပ တိုင္တည္ဖို႔ ေကာင္းလွပါတယ္။ ဘာသာျပန္ၾကရမွာပါ။
          ေျပာရင္းဆိုရင္း သတိရလာတာက ဒီစာအုပ္ေတြ အမ်ားအျပားက ျပည္ပမွာ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့တာပါလား ဆိုတဲ့အခ်က္ပါ။ ဥပမာ ဦး၀င္းတင္ရဲ့ "ဘာလဲဟဲ့ လူ႔ငရဲ" ၊ ျမေၾကးမုံရဲ့ "ႏိုင္ငံတခုသို႔ တမ္းခ်င္း" ။ ဒီဘက္ေခတ္မွာ ေထာင္အေတြ႔အၾကဳံကို ျပည္တြင္းမွာ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ရတာ ဆိုရင္ မသီတာ (စမ္းေခ်ာင္း) ရဲ့ စာအုပ္တအုပ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ထိုင္း-ဗမာ နယ္စပ္မွာ ထုတ္ခဲ့ၾကတဲ့ စာနယ္ဇင္းေတြ၊ စာအုပ္ေတြဟာ အမ်ားၾကီးပါပဲ။ နယ္စပ္ကို ေရာက္သြားၾကတာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြ အမ်ားစုပါ။ သူတို႔ရဲ့ ဘ၀အေတြ႔အၾကဳံေတြဟာ အရြယ္နဲ႔ မမွ်ေအာင္ စုံလင္ေထြျပားျပီး ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းလွပါတယ္။ ေထာင္က်ျပီးမွ ေရာက္လာသူေတြလည္း အမ်ားအျပားပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ ပ်က္စီးမသြားေအာင္ ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးယုံၾကည္ခ်က္က သူတို႔ကို ထိန္းမတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အခ်င္းခ်င္းကလည္း ႏိုင္ငံေရးယုံၾကည္ခ်က္နဲ႔ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီၾကားထဲက သူတို႔ရဲ့အေတြ႔အၾကဳံေတြကို သူတို႔တတ္စြမ္းသမွ် ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႔က စာေပ၀ါသနာပါေတာ့ အေၾကာင္းအရာသာမက အေရးအသားကပါ ထူးျခားေပၚလြင္တာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဥပမာျပရရင္ ျမေၾကးမုံေရးတဲ့ ေထာင္ေနာက္ခံ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ဆိုလိုပါတယ္။
          ကဲ … ေထာင္စာအုပ္ေတြ ျပန္ထုတ္မယ္၊ ထပ္ထုတ္မယ္ ဆိုပါေတာ့၊ ဘာအက်ဳိးရွိသလဲ။ ပထမဆုံး ေျပာခ်င္တာကေတာ့ စာေပရႈေထာင့္ပါပဲ။ စကတည္းက "ဗမာသမိုင္းအစ ေထာင္စာေပက" လို႔ ေျခဆင္းေရးခဲ့တာ ဆိုေတာ့ စာေပရႈေထာင့္ကပဲ စ ေျပာရပါမယ္။ ေထာင္စာအုပ္ေတြဟာ မွတ္တမ္းသာမကဘဲ ၀ီရရသ၊ ၀ိဘစၦရသ၊ တဗၺဳတရသ စသည္ျဖင့္ ရသစုံေျမာက္တဲ့ အေရးအသားေတြ ျဖစ္ေနလို႔ စာေပဂုဏ္ေျမာက္တယ္လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။  ျမေၾကးမုံတို႔ မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)တို႔ ေရးထားတဲ့ စာအုပ္မ်ဳိးေတြဆိုရင္ စာေပဆုေတြေတာင္ ခ်ီးျမွင့္ထိုက္ပါတယ္။ ဆုေပးအဖြဲ႔က ရိုးသားရင္၊ သတၱိရွိရင္ေပါ့ေလ။ ဒါေၾကာင့္ စာေပရႈေထာင့္က ေျပာရရင္ အဖိုးတန္တဲ့ စာေပမွတ္တိုင္ေတြလို႔ ဆိုလိုက္ပါရေစ။
          ဒီလို ေထာင္စာအုပ္ေတြကို ျပည္သူလူထုက ဘာသာျပန္ထုတ္ရင္ ျပည္သူေတြေရာ ကမာၻကပါ ဗမာစစ္အစုိးရ အဆက္ဆက္ရဲ့ ရက္စက္ပုံေတြကို ပိုမိုသိရွိသြားၾကပါလိမ့္မယ္။ ႏွိပ္စက္ခဲ့၊ ယုတ္မာရိုင္းစိုင္းခဲ့သူေတြ၊ ငရဲသားေတြလို လူေတြကို လူသားအေပါင္းက ၀ိုင္း၀န္းရႈတ္ခ်ၾကေပလိမ့္မယ္။ အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူလူထုကိုလည္း ပိုမုိစာနာ ေထာက္ခံအားေပးၾကေပလိမ့္မယ္။
          ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ေထာင္စာအုပ္ေတြကုိ ဖတ္ရတဲ့အတြက္ ေထာင္ျပဳျပင္ေရးေတြကို ေနာက္တက္တဲ့ အစုိးရေတြက ျပဳျပင္လုပ္ေဆာင္သြားႏိုင္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ျပည္သူေတြကလည္း ျပဳျပင္ဖို႔ ေတာင္းဆိုသြားႏိုင္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ကမာၻမွာ ေထာင္၀တၳဳေတြထြက္မွ အစုိးရေတြက ေထာင္ထဲက အျဖစ္မွန္ေတြကို သိရွိရျပီး ေထာင္ျပဳျပင္ေရးေတြ လုပ္ျဖစ္ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေထာင္စာအုပ္ေတြ ဖတ္မွ ေထာင္အေၾကာင္း သိရတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ ေထာင္စာအုပ္ေတြ ဖတ္ျပီးမွ အစုိးရ မသိေယာင္ေဆာင္ခဲ့တာေတြ (သူတို႔လုပ္ခိုင္းခဲ့တာေတြ) လူသိကုန္ျပီလို႔ ဆိုရမလား၊ စဥ္းစားစရာပါပဲ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေထာင္ျပဳျပင္ေရးလုပ္ျဖစ္တယ္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။
          လူထုဦးလွရဲ့ "ေလွာင္ခ်ဳိင့္တြင္းမွ ငွက္ငယ္မ်ား" စာအုပ္ကို ကမာၻကုလသမဂၢရဲ့ ယူနက္စကိုအဖြဲ႔ၾကီးက ဆုေပးခဲ့ဖူးတယ္လို႔ က်ေနာ္ မွတ္သားမိဖူးပါတယ္။ ခုတခါ စစ္အစုိးရလက္ထက္မွာ ေတြ႔ၾကဳံခ့ဲၾကရတဲ့ ေထာင္စာအုပ္ေတြလည္း ဆုျခီးျမွင့္ခံထုိက္ပါေပတယ္။ အသိအမွတ္ျပဳ ထိုက္၊ ဂုဏ္ျပဳထိုက္ပါေပတယ္လို႔ ဆိုလိုျခင္းပါ။ ယူနက္စကိုနဲ႔ "ႏိုင္ငံေတာ္" က မေပးျဖစ္ေတာင္ "ေထာင္စာေပဆု" ဆိုျပီး တီထြင္ၾကတာေပါ့။ ဥပမာ လူထုဦးလွမိသားစု၊ ျမသန္းတင့္မိသားစု၊ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္မိသားစု၊ ဦး၀င္းတင္ (သူ႔မွာ အတူေန မိသားစု ရွိမွာပါ) ကိုမိုးသူ၊ ကိုသာဘန္း မိသားစု၊ စသည္ျဖင့္ေပါ့ဗ်ာ။ စုေပါင္းျပီး တီထြင္ၾကေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ေနာင္တေခတ္မွာ ေထာင္စာေပေတြ က ရိွခ်င္မွ ရွိေတာ့မွာ၊ စာေရးဆရာေတြကို ေထာင္မခ်ရင္ေပါ့။
          အခု အရပ္သားအစုိးရက ေဘာင္းဘီခၽြတ္ရုံပဲလား။ သူတုိ႔ရဲ့ "ရုဒ္မက္" ေျခ ၇ လွမ္း ျပည့္ေအာင္ ဆက္လုပ္မယ္ဆိုေတာ့ သိပ္ေျပာင္းပုံမရဘူး ထင္ပါတယ္။ ျပည္ပမွာ ထုတ္တဲ့ ေထာင္စာအုပ္ေတြေတာ့ သမၼတအၾကံေပးအဖြဲ႔ကို ေပးလိုက္တာပဲ။ အၾကံေပးအဖြ႔ဲက သမၼတၾကီးကို သို႔မဟုတ္ လႊတ္ေတာ္ကို အၾကံေပးျပီးျပီလား မသိ။ ဗမာျပည္ေထာင္ထဲမွာ ယုတ္မာ ညစ္ပတ္စြာ ဆဲေရး ရိုက္ႏွက္၊ ခိုး၀ွက္၊ လုယက္ ႏွိပ္စက္ စတဲ့ လူထက္နိမ့္တဲ့ ယုတ္မာမႈေတြကို ျပဳျပင္ဖို႔ အၾကံေပးသင့္ေၾကာင္းကို အၾကံေပးအဖြဲ႔မ်ားအတြက္ အၾကံေပးလိုက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
          က်ေနာ္ ေမာင္စြမ္းရည္ပါ။
          (ဗီအိုေအ အသံလႊင့္ေဆာင္းပါးကို ခ်ဲ့ထြင္ေရးသားပါတယ္။)
၂၀၁၃ ဇန္န၀ါရီလ ၂၅၊ နယူးေယာက္ (ေခတၱ)

Comments