Maung Yin Nga Tay - Articles

ေရာက္တတ္ရာရာ အတိုအစမ်ား
ေမာင္ရင္ငေတ
ေမ ၂၄၊ ၂၀၁၃



● ပစ္ၾကမလား ၿပင္သစ္သံလံုး La pétanque
Le jeu provençal ေခၚ Jo de boulo  ေခၚ Le sport-boules ေခၚ Le boule lyonnaise ေခၚ Le jeu de boules ေခၚ La pétanque ဆိုတဲ့ သံလံုးပစ္ကစားနည္းဟာ ၿပင္သစ္ရဲ႕အေရွ႕ေတာင္ပိုင္း တခြင္နဲ႔ အီတလီေၿမာက္ပိုင္းေဒသေတြမွာ ေတြ႕ရတာမ်ားတဲ့ ကစားနည္းတခုပါ၊ ၿပင္သစ္ၿပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံတဝွန္းလံုး အတိုင္းအတာအရ ဒႆမေၿမာက္ အဖြဲ႔ဝင္အင္အား အမ်ားဆံုးေသာ ကစားနည္း တမ်ိဳးၿဖစ္ၿပီး အမည္စာရင္းေပါက္သူဦးေရ သံုးသိန္းခြဲေက်ာ္ရွိေနတဲ့ အဖြဲ႕ၿဖစ္ပါတယ္၊ အားကစားလို႔ ဆိုတဲ႔အတိုင္း အားမွကစားႀကသူေတြ မ်ားလြန္းလွတဲ့ ဒီကစားနည္းမ်ိဳးဟာ ၿပင္သစ္ၿပည္မွာေတာ့ အားအားယားယားရွိေနသူ အဖိုးႀကီးအိုေတြရယ္ နယ္ေဒသေတြမွာ ေနထိုင္သူေတြရယ္ ကစားေန ၾကတာကိုသာ အေတြ႕ရမ်ားတာပါ၊ ဒီ အားကစားနည္းကို မူလပထမ စတင္ၿပီး ကစားခဲ့ၾကတဲ့ Provence နယ္သားေတြက ကစားခဲ့ၾကလို႔ Le jeu provençal ေခၚၾကၿပီး သူတို႔ေဒသသံုး ဘာသာ စကား Provençal နဲ႔ဆိုရင္ Jo de boulo  လို႔ေခၚဆိုခဲ့ၾကတာပါ၊ Lyon နယ္သားေတြကေတာ့ Le boule lyonnaise ကစားနည္းလို႔ ေခၚဆိုၾက ၿပန္ပါတယ္၊ ဘယ္လိုဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ ဒီကစားနည္းကို သူတို႔ ေဒသ သူတို႔ အေခၚေတြနဲ႔ ေခၚခ်င္သလို ေခၚေနၾကေပမဲ့ ေမာင္ရင္ငေတ အၿမင္မွာေတာ့ ဟိုအရင္ ငယ္စဥ္က ႏွစ္ႏွစ္ခ်ိဳက္ခ်ိဳက္ အားေပးကစားခဲ့ၾကတဲ့ ေက်ာက္ဒိုးပစ္ကစားနည္းတို႔ ေဂၚလီလွိမ့္ ကစားနည္းေတြနဲ႔ ဘာမွသိပ္ၿပီးေတာ့ ကြာၿခားလွတယ္လို႔ မၿမင္ပါဘူး၊ သူတို႔ဆီမွာလည္း အေခၚ အေဝၚေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲၿပားေနသလို ကစားနည္းကစားဟန္ စည္းမ်ဥ္းေတြကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖံုဖံု ကြဲၿပားၿခားနားေနတဲ့ ကစားနည္း တမ်ိဳးပါ၊



ဒီကစားနည္းကို ေရွး ၁၅ ရာစု ၁၆ ရာစု မတိုင္မီက စတင္ကစားခဲ့ၾကတယ္တို႔ ေၿပာၾကေပမဲ့  ယေန႔ ေခတ္သစ္ ကစားနည္းကိုေတာ့ ၁၉၀၇ ခုႏွစ္ကေန စတင္ၿပီး လီယြန္နယ္မွာ အသင္းေတြ အဖြဲ႕ေတြ ဖြဲ႕စည္းၿပီး စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္ကစားလာၾကတာပါတဲ့၊ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီကစားနည္းရဲ႕ မူလစတည္ရာ ၿပင္သစ္ႏိုင္ငံအေရွ႕ေတာင္အရပ္မွာသာ ဒီကစားနည္းကို ႏွစ္ႏွစ္ခ်ိဳက္ခ်ိဳက္ကစားသူ
မ်ားၿပားလွတာပါ၊ အခုအခါမွာေတာ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္ေလာက္မွာ အသင္းဝင္ထားသူေပါင္း ေၿခာက္သိန္းေက်ာ္ရွိေနၿပီး ၿပင္သစ္တႏိုင္ငံတည္းမွာေတာ့ ကစားသူေပါင္းသံုးသိန္းေက်ာ္ ရွိေနပါၿပီ၊ ေယာက်္ားေတြ အမ်ားစု ကစားၾကၿပီး မိန္းခေလးမ်ားကေတာ့ ၁၅ ရာႏႈန္းေလာက္သာ စာရင္းေပး ထားၾကပါတယ္၊ ၿပင္သစ္ႏိုင္ငံၿပီးရင္ ကမၻာေပၚမွာ အဓိကႏွစ္ခ်ိဳက္စြာ ကစားၾကတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ တခ်ိန္တုန္းက ၿပည္သစ္ၿပည္ရဲ႕ ကိုလိုနီေဟာင္း ႏိုင္ငံမ်ား ၿဖစ္ၾကတဲ့ အာဖရိကက ေမာ္ရိုကိုႏိုင္ငံနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွက ဗီယက္နမ္ လာအိုနဲ႔ ထိုင္း တို႔ဘဲ ၿဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ဘဲလို႔ ထင္ပါတယ္ ကမၻာ့ ေႏြရာသီအိုလံပစ္ ေဆာင္းရာသီအိုလံပစ္ ၿပိဳင္ပြဲႀကီးေတြမွာ တခါဖူးမွ် ထည့္သြင္း မကစားဖူး ေသးတဲ့ ဒီကစားနည္းကို အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားပြဲမွာ ထည့္သြင္းကစားလာခဲ့တာ ၂၀၀၁ မေလးရွား ကစားပြဲ ကတည္းကပါ၊ ဒီႏွစ္ ၂၀၁၃ ဒီဇင္ဘာ ေရႊၿပည္ေတာ္ႀကီးမွာ ၿပဳလုပ္မဲ့ပြဲမွာ မပါ မၿဖစ္ ပါရွိလာအံုးမယ့္ ကစားနည္းပါ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ တိုက္ဂါးႀကီးေတြရဲ႕ ေရႊရရွိေရးကစားနည္း တမ်ိဳးအၿဖစ္ ပါဝင္ေနတာၿဖစ္မွာပါ၊ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ရဲ႕ ေရႊၿပည္ေတာ္ႀကီးမွာေတာ့ဒီကစားနည္းကို ဘယ္လို လူတန္းစားေတြ ကစားေနၾကသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ သိခ်င္မိစမ္းပါတယ္၊ ဟိုး ေရွးေရွး ငယ္စဥ္က ေမာင္ရင္ငေတတို႔နဲ႔အတူ ေက်ာက္ဒိုးပစ္ကစားနည္းတို႔ ေဂၚလီလွိမ့္ကစားနည္းေတြမွာ ကစားေဖာ္ကစားဘက္ ၿဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့သူေတြကေတာ့ ဒီကစားနည္းကို ဘယ္သူမွ မကစားၾကဖူးဘူး ဆိုတာကေတာ့ ေသၿခာသေလာက္ ရွိေနပါတယ္၊


တေယာက္ခ်င္း ႏွစ္ေယာက္ခ်င္းစီကေန သံုးေယာက္ခ်င္းစီထိ ကစားလို႔ရတဲ့ ဒီကစားနည္းမွာ အသံုးၿပဳၾကတဲ့ သံလံုးကအခ်င္း ၈ မီလီမီတာထိရွိၿပီး ၈၀၀ ဂရမ္ေလာက္ထိ ေလးပါတယ္၊ ကစားသူ တဦးစီကို သံလံုးႏွစ္လံုး သို႔မဟုတ္ သံုးလံုးထိကိုင္ၿပီး ကစားၾကပါတယ္၊ ကစားဖို႔အတြက္ ေၿမေနရာ ကြက္လပ္ အက်ယ္ကေတာ့ ဆယ့္ငါးမီတာကေန မီတာႏွစ္ဆယ္ပတ္လည္ အက်ယ္ေလာက္ဆိုရင္ ကစားလို႔ရပါၿပီ၊ ကစားနည္းစနစ္ပံုစံ အေသးစိတ္ကို ေမာင္ရင္ငေတလည္း သိပ္ၿပီးစိတ္မဝင္စားလို႔ ေသခ်ာမေလ့လာမိပါဘူး၊  သိတာတခုကေတာ့ သံလံုးေတြပစ္ၿပီး အမွတ္မွတ္ ကစားရာက ၁၃ မွတ္ အရင္ရတဲ့သူ ရတဲ့အသင္းက အႏိုင္ရပါတယ္၊ တသင္းက ၁၃ မွတ္ရၿပီး ၿပိဳင္ဘက္အသင္းက သုည မွတ္သာ ရခဲ့ရင္ေတာ့ The ritual of losing 13-0: kiss Fanny ဆိုၿပီး ရယ္ရႊင္ဖြယ္ရာၿပစ္ဒဏ္ကို ရံႈးတဲ့အၿပစ္အၿဖစ္ အေပးခံရပါတယ္၊


ဒီလိုမ်ိဳး ၿပင္သစ္ေတာင္ပိုင္း ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ ရိုးရာဓေလ့ထံုးစံ အေပ်ာ္တမ္းကစားၾကတဲ့ ကစားနည္းကို ေန႔စဥ္အၿမဲလိုလို ကစားေနၾကသူေတြကေတာ့ အလုပ္မလုပ္ၾကေတာ့တဲ့ လုပ္စရာ မလိုေတာ့တဲ့ အဖိုးႀကီးအိုေတြသာ ကစားေနၾကတာကိုသာ အမ်ားအားၿဖင့္ ေတြ႔ၿမင္ေနၾကရတာ ၿဖစ္ေပမဲ့ ၄၄ ႏွစ္ ၾကာအၿပီးမွာ တေက်ာ့ၿပန္ က်င့္ပမယ့္ ေရႊၿပည္ေတာ္က အားကစားပြဲေတာ္ႀကီးမွာ ေရႊတံဆိပ္ဆု ၁၁ ခု အထိေပးမယ့္ ကစားနည္းအၿဖစ္ ပါဝင္လာမွာ ၿဖစ္တာရယ္ မူရင္းက ၿပင္သစ္ ကစားနည္း ဆိုတာေၾကာင့္ရယ္ သိထားသမွ် ေရးလိုက္မိပါတယ္၊


Les 27e SEA GAMES auront lieu du 11 au 22 décembre 2013 - 11 médailles d’Or pour la pétanque

Comments