ေမာင္၀ံသ - ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စာေပစိစစ္ေရး လက္ထက္ စာနယ္ဇင္း လုပ္ကုိင္ျခင္း (၁)


ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ - ၄၊ အမွတ္ - ၂၀၈ ဆရာေမာင္၀ံသ
စာတမ္းကို ဘာသာျပန္ဆိုထားျခင္း ...

 Photo: ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ - ၄၊ အမွတ္ - ၂၀၈ ဆရာေမာင္၀ံသ 
စာတမ္းကို ဘာသာျပန္ဆိုထားျခင္း ...

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္
စာေပစိစစ္ေရး လက္ထက္ စာနယ္ဇင္း လုပ္ကုိင္ျခင္း 
(ေဖာ္ျပပါ စာတမ္းသည္ ဆရာေမာင္၀ံသ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ
၁၀ ရက္ေန႔က အေမရိက ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕ရွိ  National Endowment for Democracy 
(NED) တြင္ ဖတ္ၾကားေသာ Writing Between the Lines: Practicing Journalism under 
Censorship in Burma စာတမ္းကို ဘာသာျပန္ဆုိထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ 
-အယ္ဒီတာ) 

စစ္တပ္ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္အတြင္းမွာ စာနယ္ဇင္း သမား တစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀အေၾကာင္း ဒီကေန႔ ေျပာခြင့္ရတာ ကၽြန္ေတာ့္အဖုိ႔ အခြင့္အေရးႀကီး  တစ္ရပ္ပါပဲ။ ပရိသတ္ စိတ္မပ်က္ရေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ႀကိဳးစား ပါမယ္။ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွစြာပဲ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာမယ့္ အေၾကာင္းအရာက ထိရွလြယ္တဲ့ အထိမခံ ေႂကြပန္းကန္လို အေၾကာင္းအရာမ်ဳိး ျဖစ္ေနေလေတာ့ အခုလို အၾကားအျမင္ ျပည့္၀တဲ့ ပရိသတ္ေရွ႕မွာမွပဲ ဒီအေၾကာင္းကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေျပာလုိ႔ရမွာပါ။ ဒါ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ အခြင့္အေရးျဖစ္မွာပါ။ ဒီေတာ့ ပရိသတ္ရဲ႕ ေ၀ဖန္စကားေတြ၊ ေမးခြန္းေတြကို ကၽြန္ေတာ္ အမ်ားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
 ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စာနယ္ဇင္းသမားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ဟာ လက္ေ၀ွ႔ ေလ့က်င့္ထုိးေနရတာနဲ႔ တူပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕ လြတ္လပ္မႈ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္ ေပးခ်င္တဲ့ သတင္း စကား ခုိင္မာမႈကို အေလွ်ာ့မေပးဘဲ ဆင္ဆာဘုတ္ (စာေပ စိစစ္ေရး)ကို အေရွာင္အတိမ္း လုပ္ဖို႔ အစဥ္အၿမဲ ႀကိဳးစား အားထုတ္ေနရတာပါ။ စာနယ္ဇင္းသမားအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ကာလ အတြင္း အဲဒီလုပ္ငန္းမွာ အေတြ႕အႀကံဳရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္လုိ႔ ဒီအေတြ႕အႀကံဳေတြကို ျမန္မာႏုိင္ငံက တျခား စာေရးဆရာေတြကိုေရာ၊ မီဒီယာကို အစိုးရက အျပင္းအထန္ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ တျခားႏုိင္ငံေတြက စာေရးဆရာေတြကိုပါ မွ်ေ၀ခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္လို လူသိမ်ား ထင္ရွားတဲ့ အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး စာနယ္ဇင္းသမားေတြကို စာေပ စိစစ္ေရးအဖြဲ႕က ဘယ္ပုံဘယ္နည္းနဲ႔ရယ္၊ ဘာေၾကာင့္ရယ္ ဆက္ၿပီး ေရးသား ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳေနသလဲ ဆုိတာကို နားလည္ သေဘာေပါက္ဖို႔ မၾကာခဏ ႀကိဳးစားေနရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူေတြအတြက္ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ေလ့လာ သုံးသပ္ခ်က္ေတြက လမ္းဩန္ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
 ဒါေၾကာင့္ စာေပစိစစ္ေရးဌာန၊ အေတြ႕အႀကံဳရင့္တဲ့ ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္မ်ားနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စာေရးဆရာေတြ ၾကားက အရွိန္အဟုန္ တြန္းအားကို ကၽြန္ေတာ္ ရွင္းျပပါရေစ။ စာေရးဆရာေတြ ဆုိတာလည္း သူတုိ႔ ေပးခ်င္တဲ့ သတင္း စကားကို လူထုဆီ ေရာက္ေအာင္ ပို႔တတ္ၾကတဲ့သူေတြပါ။ ဒီလုိ သုံးပြင့္ဆုိင္ အေျခအေနဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ သီးျခား ျဖစ္ေနေပမယ္လို႔ တျခား ပြင့္လင္းမႈမရွိ ပိတ္ေလွာင္ ေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြက စာနယ္ဇင္းသမားေတြ အတြက္လည္း ဒီအေျခအေနက သင္ခန္းစာေတြ ေပးႏုိင္မွာ ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက စာနယ္ဇင္း အေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ မိတ္ဆက္ေပးပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆင္ဆာ (စာေပစိစစ္ေရး)၊ စာဖတ္ပရိသတ္ေတြနဲ႔ စာေရးဆရာေတြ အေၾကာင္း ဆက္ေျပာပါမယ္။ အဲဒီေနာက္ နိဂုံးေကာက္ခ်က္ေတြနဲ႔ အႀကံၪဏ္ေတြ ေပးပါမယ္။ 
 ေနာက္ခံ သမုိင္းေလးနဲ႔ စပါရေစ။

နိဒါန္း
လူဦးေရ သန္း ၆၀ နီးပါးရွိတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး အိႏ္ၵိယႏုိင္ငံ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ထိုင္းႏုိင္ငံတုိ႔ ၀န္းရံထားတဲ့ ၾကားမွာ တည္ရွိပါတယ္။ ဒီႏုိင္ငံမွာ စြမ္းအင္သုိက္ေတြ ရွိပါတယ္။ မုိင္ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ ရွိတဲ့ ကမ္း႐ုိးတန္းနဲ႔ ရွည္လ်ားတဲ့ နယ္နိမိတ္မ်ဥ္း လည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မဟာဗ်ဴဟာ အရ (အနည္းဆုံး ေတာ့ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြ အတြက္) အေရးပါေနပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ကိုလုိနီျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကာလကလြဲရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ တည္ရွိခဲ့တာပါ။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ၿဗိတိသွ်အုပ္စိုးမႈ ခ်ဳပ္ၿငိမ္း သြားတဲ့အခါ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံ အရပ္သား အစိုးရအဖြဲ႕က ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုေလာက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္တို႔ရဲ႕ သားေကာင္ဘ၀ ေရာက္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေပၚေပါက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အကူးအေျပာင္းဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အရပ္သား ဒီမုိကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆီ ျပန္ၿပီး ဦးတည္မလား ဆုိတာေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ မွန္းၾကည့္လို႔ ရတဲ့ အနာဂတ္မွာေတာ့ စစ္တပ္က ပုံစံတစ္မ်ဳိးမဟုတ္ တစ္မ်ဳိးနဲ႔ အသာစီး ရယူ ႀကီးစုိးထားတဲ့ အစိုးရနဲ႔ ႏုိင္ငံအျဖစ္ ဆက္ရွိေနပါလိမ့္မယ္။
 ဆင္ဆာလုပ္ ပိတ္ဆုိ႔ ျဖတ္ေတာက္တာဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကစလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ အမွတ္ လက္ၡဏာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အမ်ားျပည္သူဆုိင္ရာ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ရယ္ စစ္ဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ကို ၀ါဒျဖန္႔ဖို႔ရယ္ ဒီလုိလုပ္တာပါ။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ ဟာ ေရဒီယုိ၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ တျခား မီဒီယာေတြကို လက္၀ါးႀကီး အုပ္ ခ်ဳပ္ကိုင္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ အျမင္ သေဘာထားေတြကို ခြင့္မျပဳပါဘူး။ ဘာသာေရး တရားပြဲေတြ ေတာင္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။
 တားျမစ္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ  - ဆင္းရဲမြဲေတတာ၊ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္တာနဲ႔ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပညာေရးတုိ႔ နိမ့္က်တဲ့အေၾကာင္း ေ၀ဖန္ ေရးသားတာ၊
- ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈ၊ ဒါမွမဟုတ္ အထက္ျမန္မာျပည္ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ တ႐ုတ္လူဦးေရ တုိးေနတာေတြကို ေ၀ဖန္ ေရးသားတာ၊
- အစိုးရကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ ဘယ္လုိ ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ဳိးကုိ မဆုိ ေရးသား ေဖာ္ျပတာ စတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါပါတယ္။
 အစိုးရ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ မီဒီယာအျပင္ ပုဂ္ၢလိကပုိင္ လစဥ္ မဂ္ၢဇင္းေတြနဲ႔ အပတ္စဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြထဲက တခ်ဳိ႕ဟာ အစိုးရကုိ ေထာက္ခံတဲ့ စာေစာင္ေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ားစုကေတာ့ လြတ္လပ္ အမွီခုိကင္းပါတယ္။ ပုဂ္ၢလိကပုိင္ အေပ်ာ္ဖတ္နဲ႔ အားကစား ဂ်ာနယ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ထုတ္ေ၀တဲ့ စာအုပ္စာေစာင္ မွန္သမွ်ေတာ့ အစိုးရရဲ႕ တင္းက်ပ္တဲ့ ဆင္ဆာ စစ္ေဆး ျဖတ္ေတာက္တာကို ခံၾကရတာခ်ည္းပါ။ ေဆာင္းပါးေတြ၊ ၀တ္ၳဳေတြ၊ ကာတြန္းေတြ၊ အဖုံးဒီဇုိင္း အျပင္အဆင္တုိ႔အျပင္ သ႐ုပ္ေဖာ္ပုံေတြေတာင္မွ ပုံမွန္ ပိတ္ဆုိ႔ ျဖတ္ေတာက္တာ ခံၾကရပါတယ္။ ဥပမာဆုိပါေတာ့၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဓာတ္ပုံကို မ်က္ႏွာဖုံးတင္မိလို႔ သတင္းဂ်ာနယ္တခ်ဳိ႕ တစ္ပတ္ ႏွစ္ပတ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ အပိတ္ခံရတာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။
 အဲဒီလို သဲႀကီးမဲႀကီး ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္ ပိတ္ဆုိ႔တဲ့ ၾကားကပဲ တခ်ဳိ႕ စာနယ္ဇင္းသမားေတြက ဆင္ဆာ အျဖတ္အေတာက္ လြတ္ေအာင္ ေက်ာ္လႊားႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတုိ႔က သူတုိ႔ ေျပာခ်င္တာကို လွည့္ပတ္သြယ္၀ုိက္ၿပီး ေဖာ္ထုတ္ၾကတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြကလည္း အဲဒီလို “မေရးဘဲ ေျပာထားတဲ့ စကား၀ွက္ေတြ” ကုိ နားလည္ သေဘာေပါက္လာၾကတယ္။ ဒီပညာတတ္လာၾကတယ္။ စာေရးဆရာေတြက ထပ္တူျပဳ ဥပမာေတြ၊ ေစာင္းပါးရိပ္ျခည္ ေရးတာေတြ၊ တင္စား ခုိင္းႏႈိင္း ေရးတာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ေရးဖို႔ အခြင့္အေရး ရလာၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ စာေပစိစစ္ေရး လက္က လြတ္မယ့္ တျခား ေရးနည္းေတြနဲ႔လည္း သူတုိ႔ တင္ျပခ်င္တာကို တင္ျပခြင့္ ရလာၾကတယ္။ ဒီလို ေရးတဲ့ ေရးနည္းက တစ္ခါတေလ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ သမုိင္းေရးရာ ေတြ အေတာ္ကေလး မွတ္မိေနဖို႔ လုိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တျခား ႏုိင္ငံေတြက အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အျဖစ္အပ်က္ေတြ တူညီတာကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ခုိင္းႏႈိင္း တင္ျပတတ္ဖုိ႔လည္း လိုပါတယ္။
 ဒီလို စကား၀ွက္ေဖာ္ေရးနည္း ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာ တစ္ခု ေပးရရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မၾကာေသးခင္က အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန လြတ္လာစဥ္ အေတာအတြင္း အားကစားဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ျဖစ္တဲ့ First Eleven က ေဘာလုံးပြဲရလဒ္သတင္းေတြ ေခါင္းစဥ္ တပ္ရာမွာ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ သတင္းကုိ အဓိပ္ၸာယ္ ေကာက္ယူႏုိင္ေအာင္ စကားလုံး ေရြးခ်ယ္ သုံးခဲ့တာကို ဥပမာ ေပးရမွာပါ။ 'Sunderland Freeze Chelsea', 'United Stunned by Villa', 'Arsenal Advance to Grab Their Hope' ဆုိၿပီး တပ္ထားတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေတြထဲက စာလုံးေတြ ေကာက္ၿပီး တြဲလုိက္ရင္ 'Su Free United & Advance to Grab The Hope.'  ဆုိၿပီး ထြက္လာတယ္။ ဒါကို အာဏာပိုင္ေတြ စကား၀ွက္ ေဖာ္လို႔ရသြားတဲ့အခါ ဂ်ာနယ္ကို ထုတ္ေ၀ခြင့္ ႏွစ္ပတ္ ရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါတယ္။

ဆင္ဆာမ်ား (စာေပစိစစ္ေရး)
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆင္ဆာ စိစစ္ေရး လက္ေအာက္မွာ စာနယ္ဇင္းလုပ္ငန္း လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အဖြဲ႕သုံးဖြဲ႕ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားရပါတယ္။ ဒီသုံးဖြဲ႕က လိမ္ၼာပါးနပ္တဲ့ စာေရးဆရာေတြ၊ အေတြ႕အႀကံဳရင့္က်က္တဲ့ စာဖတ္ပရိသတ္ေတြနဲ႔ စာေပစိစစ္ေရး (ဆင္ဆာ)လုပ္သူေတြ ပါပဲ။ စာေပစိစစ္ေရးလုပ္သူေတြ ကို္ယ္တုိင္ကလည္း စာဖတ္ပရိသတ္ပါပဲ။ ဒီသုံးဖြဲ႕ကို ေနာက္ျပန္သြားတဲ့အေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ စာေပစိစစ္ေရးနဲ႔ မွတ္ပုံတင္ေရးဌာနက စေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဌာနကို ပထမက ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေအာက္က ဌာနခြဲတစ္ခုအျဖစ္နဲ႔ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ ေရာက္သြားပါၿပီ။ စာေပစိစစ္ေရး ဌာနကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ရယ္စရာအျဖစ္ ေနာက္ေျပာင္ၿပီး “စာေပကင္ေပတုိင္”လုိ႔ ေခၚၾကပါတယ္။ စာေပ လွ်ဳိ႕၀ွက္ ေထာက္လွမ္းေရးေပါ့။ ကင္ေပတုိင္ဆုိတဲ့ စကားလုံးက ဂ်ပန္စကားလုံးျဖစ္ၿပီး လွ်ဳိ႕၀ွက္ ပုလိပ္ကုိ ေခၚတာပါ။ ၁၉၄၂ ခုကေန ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ကာလ ဂ်ပန္ေခတ္မွာ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြ ေၾကာက္ခဲ့ရတဲ့ ပုလိပ္အဖြဲ႕ ေပါ့။ အခု စာေပစိစစ္ေရး႐ုံးဟာ ဟုိတုန္းက ဂ်ပန္ ကင္ေပ တုိင္႐ုံး ျဖစ္ေနတာလည္း ရယ္ရမလုိ ၿပံဳးရမလုိပါပဲ။
 ထုတ္ေ၀သမွ် စာအုပ္စာတမ္းေတြ အားလုံးကို ပုံမႏွိပ္မီမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္ရဖို႔ စာေပ စိစစ္ေရးကို တင္ျပ အစစ္ေဆးခံဖို႔ လိုပါတယ္။ စာေပစိစစ္ေရးက စာေရးဆရာ ေတြ၊ ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ သတင္းစာဆရာေတြကို အမ်ဳိးအစား သုံးမ်ဳိး ခြဲထားပါတယ္။ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ အထူး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရးက အစီရင္ခံစာေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး                       “အျဖဴ”၊ “အညိဳ”၊ “အနက္” ဆုိၿပီး ခြဲထားတာပါ။ “အျဖဴစာရင္း”မွာ ပါသူေတြကို စာေပစိစစ္ေရးက သိပ္ မစိစစ္ပါဘူး။ သူတုိ႔က အေတာ္ကေလး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးသား ႏုိင္ၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ သူတုိ႔ အဓိပ္ၸာယ္၀ွက္ လွည့္ပတ္ ေရးတာ လြန္သြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ သူတုိ႔ဟာ “အညိဳစာရင္း”အျဖစ္ အဆင့္ႏွိမ့္ သတ္မွတ္ခံၾကရပါတယ္။ “အညိဳစာရင္း”ထဲ ပါသူေတြဟာ ေရးသားထုတ္ေ၀ခြင့္ အပိတ္ခံရတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ ေရးသမွ် တစ္ပုိဒ္ခ်င္း တစ္ပုဒ္ ခ်င္းကို အေသအခ်ာ ဖတ္႐ႈ စိစစ္တာ ခံရပါတယ္။ အမည္း စာရင္း၀င္သူေတြကိုေတာ့ ေရးသားထုတ္ေ၀ခြင့္ လုံး၀မေပး ပါဘူး။ သူတုိ႔ ေထာင္မက်တာ ကံေကာင္းတယ္လို႔ မွတ္ရမွာပါ။
 ကၽြန္ေတာ္ရယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ ထုတ္ေ၀တဲ့ “အေတြးအျမင္” မဂ္ၢဇင္းနဲ႔ “ျပည္သူ႔ေခတ္” အပတ္စဥ္ ဂ်ာနယ္တုိ႔ရယ္ကို အညိဳေရာင္စာရင္းထဲ သြင္းထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာေပ စိစစ္ေရးမွဴးေတြက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေပၚ သံသယနဲ႔ ဆက္ဆံပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စာေတြထဲ ျမႇဳပ္ထားတဲ့ သတင္းစကားေတြ ရွိေလမလား ဆုိၿပီး အေသအခ်ာ ရွာပါတယ္။ “ျပည္သူ႔ေခတ္”ကို ကၽြန္ေတာ္ မႏွစ္ကမွစၿပီး “ဖြင့္လွစ္”ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္အေတာ္ၾကာ ထုတ္ေ၀လာခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္မဂ္ၢဇင္း “အေတြးအျမင္”မွာ အယ္ဒီတာအျဖစ္ ကၽြန္ေတာ့္နာမည္ မေဖာ္ျပေသးေပမယ့္ တျခား အညိဳေရာင္ စာေရးဆရာေတြနဲ႔အတူ မဂ္ၢဇင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ ပုံမွန္ ေရးလာခဲ့ပါတယ္                              

(ဆက္လက္ ေဖာ္ျပပါမည္)
 ေမာင္၀ံသ -  ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စာေပစိစစ္ေရး လက္ထက္ စာနယ္ဇင္း လုပ္ကုိင္ျခင္း (၁)
(ေဖာ္ျပပါ စာတမ္းသည္ ဆရာေမာင္၀ံသ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၀ ရက္ေန႔က အေမရိက ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕ရွိ National Endowment for Democracy  (NED) တြင္ ဖတ္ၾကားေသာ Writing Between the Lines: Practicing Journalism under  Censorship in Burma စာတမ္းကို ဘာသာျပန္ဆုိထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
-အယ္ဒီတာ၊ ျပည္သူ႔ေခတ္)


စစ္တပ္ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္အတြင္းမွာ စာနယ္ဇင္း သမား တစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀အေၾကာင္း ဒီကေန႔ ေျပာခြင့္ရတာ ကၽြန္ေတာ့္အဖုိ႔ အခြင့္အေရးႀကီး တစ္ရပ္ပါပဲ။ ပရိသတ္ စိတ္မပ်က္ရေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ႀကိဳးစား ပါမယ္။ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွစြာပဲ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာမယ့္ အေၾကာင္းအရာက ထိရွလြယ္တဲ့ အထိမခံ ေႂကြပန္းကန္လို အေၾကာင္းအရာမ်ဳိး ျဖစ္ေနေလေတာ့ အခုလို အၾကားအျမင္ ျပည့္၀တဲ့ ပရိသတ္ေရွ႕မွာမွပဲ ဒီအေၾကာင္းကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေျပာလုိ႔ရမွာပါ။ ဒါ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ အခြင့္အေရးျဖစ္မွာပါ။ ဒီေတာ့ ပရိသတ္ရဲ႕ ေ၀ဖန္စကားေတြ၊ ေမးခြန္းေတြကို ကၽြန္ေတာ္ အမ်ားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စာနယ္ဇင္းသမားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ဟာ လက္ေ၀ွ႔ ေလ့က်င့္ထုိးေနရတာနဲ႔ တူပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕ လြတ္လပ္မႈ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္ ေပးခ်င္တဲ့ သတင္း စကား ခုိင္မာမႈကို အေလွ်ာ့မေပးဘဲ ဆင္ဆာဘုတ္ (စာေပ စိစစ္ေရး)ကို အေရွာင္အတိမ္း လုပ္ဖို႔ အစဥ္အၿမဲ ႀကိဳးစား အားထုတ္ေနရတာပါ။ စာနယ္ဇင္းသမားအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ကာလ အတြင္း အဲဒီလုပ္ငန္းမွာ အေတြ႕အႀကံဳရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္လုိ႔ ဒီအေတြ႕အႀကံဳေတြကို ျမန္မာႏုိင္ငံက တျခား စာေရးဆရာေတြကိုေရာ၊ မီဒီယာကို အစိုးရက အျပင္းအထန္ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ တျခားႏုိင္ငံေတြက စာေရးဆရာေတြကိုပါ မွ်ေ၀ခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္လို လူသိမ်ား ထင္ရွားတဲ့ အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး စာနယ္ဇင္းသမားေတြကို စာေပ စိစစ္ေရးအဖြဲ႕က ဘယ္ပုံဘယ္နည္းနဲ႔ရယ္၊ ဘာေၾကာင့္ရယ္ ဆက္ၿပီး ေရးသား ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳေနသလဲ ဆုိတာကို နားလည္ သေဘာေပါက္ဖို႔ မၾကာခဏ ႀကိဳးစားေနရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူေတြအတြက္ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ေလ့လာ သုံးသပ္ခ်က္ေတြက လမ္းဩန္ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စာေပစိစစ္ေရးဌာန၊ အေတြ႕အႀကံဳရင့္တဲ့ ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္မ်ားနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စာေရးဆရာေတြ ၾကားက အရွိန္အဟုန္ တြန္းအားကို ကၽြန္ေတာ္ ရွင္းျပပါရေစ။ စာေရးဆရာေတြ ဆုိတာလည္း သူတုိ႔ ေပးခ်င္တဲ့ သတင္း စကားကို လူထုဆီ ေရာက္ေအာင္ ပို႔တတ္ၾကတဲ့သူေတြပါ။ ဒီလုိ သုံးပြင့္ဆုိင္ အေျခအေနဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ သီးျခား ျဖစ္ေနေပမယ္လို႔ တျခား ပြင့္လင္းမႈမရွိ ပိတ္ေလွာင္ ေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြက စာနယ္ဇင္းသမားေတြ အတြက္လည္း ဒီအေျခအေနက သင္ခန္းစာေတြ ေပးႏုိင္မွာ ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက စာနယ္ဇင္း အေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ မိတ္ဆက္ေပးပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆင္ဆာ (စာေပစိစစ္ေရး)၊ စာဖတ္ပရိသတ္ေတြနဲ႔ စာေရးဆရာေတြ အေၾကာင္း ဆက္ေျပာပါမယ္။ အဲဒီေနာက္ နိဂုံးေကာက္ခ်က္ေတြနဲ႔ အႀကံၪဏ္ေတြ ေပးပါမယ္။
ေနာက္ခံ သမုိင္းေလးနဲ႔ စပါရေစ။

နိဒါန္း
လူဦးေရ သန္း ၆၀ နီးပါးရွိတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး အိႏ္ၵိယႏုိင္ငံ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ထိုင္းႏုိင္ငံတုိ႔ ၀န္းရံထားတဲ့ ၾကားမွာ တည္ရွိပါတယ္။ ဒီႏုိင္ငံမွာ စြမ္းအင္သုိက္ေတြ ရွိပါတယ္။ မုိင္ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ ရွိတဲ့ ကမ္း႐ုိးတန္းနဲ႔ ရွည္လ်ားတဲ့ နယ္နိမိတ္မ်ဥ္း လည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မဟာဗ်ဴဟာ အရ (အနည္းဆုံး ေတာ့ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြ အတြက္) အေရးပါေနပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ကိုလုိနီျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကာလကလြဲရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ တည္ရွိခဲ့တာပါ။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ၿဗိတိသွ်အုပ္စိုးမႈ ခ်ဳပ္ၿငိမ္း သြားတဲ့အခါ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံ အရပ္သား အစိုးရအဖြဲ႕က ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုေလာက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္တို႔ရဲ႕ သားေကာင္ဘ၀ ေရာက္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေပၚေပါက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အကူးအေျပာင္းဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အရပ္သား ဒီမုိကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆီ ျပန္ၿပီး ဦးတည္မလား ဆုိတာေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ မွန္းၾကည့္လို႔ ရတဲ့ အနာဂတ္မွာေတာ့ စစ္တပ္က ပုံစံတစ္မ်ဳိးမဟုတ္ တစ္မ်ဳိးနဲ႔ အသာစီး ရယူ ႀကီးစုိးထားတဲ့ အစိုးရနဲ႔ ႏုိင္ငံအျဖစ္ ဆက္ရွိေနပါလိမ့္မယ္။
ဆင္ဆာလုပ္ ပိတ္ဆုိ႔ ျဖတ္ေတာက္တာဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကစလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ အမွတ္ လက္ၡဏာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အမ်ားျပည္သူဆုိင္ရာ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ရယ္ စစ္ဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ကို ၀ါဒျဖန္႔ဖို႔ရယ္ ဒီလုိလုပ္တာပါ။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ ဟာ ေရဒီယုိ၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ တျခား မီဒီယာေတြကို လက္၀ါးႀကီး အုပ္ ခ်ဳပ္ကိုင္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ အျမင္ သေဘာထားေတြကို ခြင့္မျပဳပါဘူး။ ဘာသာေရး တရားပြဲေတြ ေတာင္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။
တားျမစ္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ - ဆင္းရဲမြဲေတတာ၊ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္တာနဲ႔ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပညာေရးတုိ႔ နိမ့္က်တဲ့အေၾကာင္း ေ၀ဖန္ ေရးသားတာ၊
- ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈ၊ ဒါမွမဟုတ္ အထက္ျမန္မာျပည္ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ တ႐ုတ္လူဦးေရ တုိးေနတာေတြကို ေ၀ဖန္ ေရးသားတာ၊
- အစိုးရကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ ဘယ္လုိ ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ဳိးကုိ မဆုိ ေရးသား ေဖာ္ျပတာ စတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါပါတယ္။
အစိုးရ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ မီဒီယာအျပင္ ပုဂ္ၢလိကပုိင္ လစဥ္ မဂ္ၢဇင္းေတြနဲ႔ အပတ္စဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြထဲက တခ်ဳိ႕ဟာ အစိုးရကုိ ေထာက္ခံတဲ့ စာေစာင္ေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ားစုကေတာ့ လြတ္လပ္ အမွီခုိကင္းပါတယ္။ ပုဂ္ၢလိကပုိင္ အေပ်ာ္ဖတ္နဲ႔ အားကစား ဂ်ာနယ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ထုတ္ေ၀တဲ့ စာအုပ္စာေစာင္ မွန္သမွ်ေတာ့ အစိုးရရဲ႕ တင္းက်ပ္တဲ့ ဆင္ဆာ စစ္ေဆး ျဖတ္ေတာက္တာကို ခံၾကရတာခ်ည္းပါ။ ေဆာင္းပါးေတြ၊ ၀တ္ၳဳေတြ၊ ကာတြန္းေတြ၊ အဖုံးဒီဇုိင္း အျပင္အဆင္တုိ႔အျပင္ သ႐ုပ္ေဖာ္ပုံေတြေတာင္မွ ပုံမွန္ ပိတ္ဆုိ႔ ျဖတ္ေတာက္တာ ခံၾကရပါတယ္။ ဥပမာဆုိပါေတာ့၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဓာတ္ပုံကို မ်က္ႏွာဖုံးတင္မိလို႔ သတင္းဂ်ာနယ္တခ်ဳိ႕ တစ္ပတ္ ႏွစ္ပတ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ အပိတ္ခံရတာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။
အဲဒီလို သဲႀကီးမဲႀကီး ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္ ပိတ္ဆုိ႔တဲ့ ၾကားကပဲ တခ်ဳိ႕ စာနယ္ဇင္းသမားေတြက ဆင္ဆာ အျဖတ္အေတာက္ လြတ္ေအာင္ ေက်ာ္လႊားႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတုိ႔က သူတုိ႔ ေျပာခ်င္တာကို လွည့္ပတ္သြယ္၀ုိက္ၿပီး ေဖာ္ထုတ္ၾကတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြကလည္း အဲဒီလို “မေရးဘဲ ေျပာထားတဲ့ စကား၀ွက္ေတြ” ကုိ နားလည္ သေဘာေပါက္လာၾကတယ္။ ဒီပညာတတ္လာၾကတယ္။ စာေရးဆရာေတြက ထပ္တူျပဳ ဥပမာေတြ၊ ေစာင္းပါးရိပ္ျခည္ ေရးတာေတြ၊ တင္စား ခုိင္းႏႈိင္း ေရးတာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ေရးဖို႔ အခြင့္အေရး ရလာၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ စာေပစိစစ္ေရး လက္က လြတ္မယ့္ တျခား ေရးနည္းေတြနဲ႔လည္း သူတုိ႔ တင္ျပခ်င္တာကို တင္ျပခြင့္ ရလာၾကတယ္။ ဒီလို ေရးတဲ့ ေရးနည္းက တစ္ခါတေလ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ သမုိင္းေရးရာ ေတြ အေတာ္ကေလး မွတ္မိေနဖို႔ လုိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တျခား ႏုိင္ငံေတြက အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အျဖစ္အပ်က္ေတြ တူညီတာကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ခုိင္းႏႈိင္း တင္ျပတတ္ဖုိ႔လည္း လိုပါတယ္။
ဒီလို စကား၀ွက္ေဖာ္ေရးနည္း ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာ တစ္ခု ေပးရရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မၾကာေသးခင္က အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန လြတ္လာစဥ္ အေတာအတြင္း အားကစားဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ျဖစ္တဲ့ First Eleven က ေဘာလုံးပြဲရလဒ္သတင္းေတြ ေခါင္းစဥ္ တပ္ရာမွာ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ သတင္းကုိ အဓိပ္ၸာယ္ ေကာက္ယူႏုိင္ေအာင္ စကားလုံး ေရြးခ်ယ္ သုံးခဲ့တာကို ဥပမာ ေပးရမွာပါ။ 'Sunderland Freeze Chelsea', 'United Stunned by Villa', 'Arsenal Advance to Grab Their Hope' ဆုိၿပီး တပ္ထားတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေတြထဲက စာလုံးေတြ ေကာက္ၿပီး တြဲလုိက္ရင္ 'Su Free United & Advance to Grab The Hope.' ဆုိၿပီး ထြက္လာတယ္။ ဒါကို အာဏာပိုင္ေတြ စကား၀ွက္ ေဖာ္လို႔ရသြားတဲ့အခါ ဂ်ာနယ္ကို ထုတ္ေ၀ခြင့္ ႏွစ္ပတ္ ရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါတယ္။

ဆင္ဆာမ်ား (စာေပစိစစ္ေရး)
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆင္ဆာ စိစစ္ေရး လက္ေအာက္မွာ စာနယ္ဇင္းလုပ္ငန္း လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အဖြဲ႕သုံးဖြဲ႕ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားရပါတယ္။ ဒီသုံးဖြဲ႕က လိမ္ၼာပါးနပ္တဲ့ စာေရးဆရာေတြ၊ အေတြ႕အႀကံဳရင့္က်က္တဲ့ စာဖတ္ပရိသတ္ေတြနဲ႔ စာေပစိစစ္ေရး (ဆင္ဆာ)လုပ္သူေတြ ပါပဲ။ စာေပစိစစ္ေရးလုပ္သူေတြ ကို္ယ္တုိင္ကလည္း စာဖတ္ပရိသတ္ပါပဲ။ ဒီသုံးဖြဲ႕ကို ေနာက္ျပန္သြားတဲ့အေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ စာေပစိစစ္ေရးနဲ႔ မွတ္ပုံတင္ေရးဌာနက စေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဌာနကို ပထမက ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေအာက္က ဌာနခြဲတစ္ခုအျဖစ္နဲ႔ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ ေရာက္သြားပါၿပီ။ စာေပစိစစ္ေရး ဌာနကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ရယ္စရာအျဖစ္ ေနာက္ေျပာင္ၿပီး “စာေပကင္ေပတုိင္”လုိ႔ ေခၚၾကပါတယ္။ စာေပ လွ်ဳိ႕၀ွက္ ေထာက္လွမ္းေရးေပါ့။ ကင္ေပတုိင္ဆုိတဲ့ စကားလုံးက ဂ်ပန္စကားလုံးျဖစ္ၿပီး လွ်ဳိ႕၀ွက္ ပုလိပ္ကုိ ေခၚတာပါ။ ၁၉၄၂ ခုကေန ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ကာလ ဂ်ပန္ေခတ္မွာ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြ ေၾကာက္ခဲ့ရတဲ့ ပုလိပ္အဖြဲ႕ ေပါ့။ အခု စာေပစိစစ္ေရး႐ုံးဟာ ဟုိတုန္းက ဂ်ပန္ ကင္ေပ တုိင္႐ုံး ျဖစ္ေနတာလည္း ရယ္ရမလုိ ၿပံဳးရမလုိပါပဲ။
ထုတ္ေ၀သမွ် စာအုပ္စာတမ္းေတြ အားလုံးကို ပုံမႏွိပ္မီမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္ရဖို႔ စာေပ စိစစ္ေရးကို တင္ျပ အစစ္ေဆးခံဖို႔ လိုပါတယ္။ စာေပစိစစ္ေရးက စာေရးဆရာ ေတြ၊ ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ သတင္းစာဆရာေတြကို အမ်ဳိးအစား သုံးမ်ဳိး ခြဲထားပါတယ္။ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ အထူး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရးက အစီရင္ခံစာေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး “အျဖဴ”၊ “အညိဳ”၊ “အနက္” ဆုိၿပီး ခြဲထားတာပါ။ “အျဖဴစာရင္း”မွာ ပါသူေတြကို စာေပစိစစ္ေရးက သိပ္ မစိစစ္ပါဘူး။ သူတုိ႔က အေတာ္ကေလး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးသား ႏုိင္ၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ သူတုိ႔ အဓိပ္ၸာယ္၀ွက္ လွည့္ပတ္ ေရးတာ လြန္သြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ သူတုိ႔ဟာ “အညိဳစာရင္း”အျဖစ္ အဆင့္ႏွိမ့္ သတ္မွတ္ခံၾကရပါတယ္။ “အညိဳစာရင္း”ထဲ ပါသူေတြဟာ ေရးသားထုတ္ေ၀ခြင့္ အပိတ္ခံရတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ ေရးသမွ် တစ္ပုိဒ္ခ်င္း တစ္ပုဒ္ ခ်င္းကို အေသအခ်ာ ဖတ္႐ႈ စိစစ္တာ ခံရပါတယ္။ အမည္း စာရင္း၀င္သူေတြကိုေတာ့ ေရးသားထုတ္ေ၀ခြင့္ လုံး၀မေပး ပါဘူး။ သူတုိ႔ ေထာင္မက်တာ ကံေကာင္းတယ္လို႔ မွတ္ရမွာပါ။
ကၽြန္ေတာ္ရယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ ထုတ္ေ၀တဲ့ “အေတြးအျမင္” မဂ္ၢဇင္းနဲ႔ “ျပည္သူ႔ေခတ္” အပတ္စဥ္ ဂ်ာနယ္တုိ႔ရယ္ကို အညိဳေရာင္စာရင္းထဲ သြင္းထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာေပ စိစစ္ေရးမွဴးေတြက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေပၚ သံသယနဲ႔ ဆက္ဆံပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စာေတြထဲ ျမႇဳပ္ထားတဲ့ သတင္းစကားေတြ ရွိေလမလား ဆုိၿပီး အေသအခ်ာ ရွာပါတယ္။ “ျပည္သူ႔ေခတ္”ကို ကၽြန္ေတာ္ မႏွစ္ကမွစၿပီး “ဖြင့္လွစ္”ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္အေတာ္ၾကာ ထုတ္ေ၀လာခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္မဂ္ၢဇင္း “အေတြးအျမင္”မွာ အယ္ဒီတာအျဖစ္ ကၽြန္ေတာ့္နာမည္ မေဖာ္ျပေသးေပမယ့္ တျခား အညိဳေရာင္ စာေရးဆရာေတြနဲ႔အတူ မဂ္ၢဇင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ ပုံမွန္ ေရးလာခဲ့ပါတယ္

(ဆက္လက္ ေဖာ္ျပပါမည္)