ဖိုးထက္ - အရုပ္ဆိုးေသာ အရွံဳးမ်ား

ဖိုးထက္ - အရုပ္ဆိုးေသာ အရွံဳးမ်ား
မိုးမခ၊ စက္တင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၄

အသက္ရိွေနေသးေသာ ဒီမနက္ခင္းမွာ တစ္ေန႔စာအတြက္ လုပ္စရာ အလုပ္ေတြကို စဥ္းစားၾကည္႔လိုက္ေတာ႔ မျဖစ္မေန လုပ္ကို လုပ္ရမယ္လို႔ စိတ္ပိုင္းျဖတ္လိုက္ေသာ အလုပ္ ႏွစ္ခု ေပၚလာသည္။ မိတ္ေဆြ တစ္ဦး၏ ကေလးေလး ေနမေကာင္းျဖစ္လို႔ ရန္ကုန္ ကေလးေဆးရံုၾကီးမွာ တင္ထားေသာ ကိစၥမွာ သတင္းေမး ကူညီဖို႔။ ေနာက္တစ္ခုက ျပည္သူ႔ဥယ်ာဥ္ထဲက နကၡတာရာ ျပခန္းေဘးမွာ ရိွေသာ The Yangaon Gallery မွာ က်င္းပမည္႔ ရွားပါးစာအုပ္ျပပြဲႏွင္႔ စာေပေဟာေျပာပြဲကို သြားဖို႔။ ကဗ်ာဆရာမ်ား ျဖစ္ၾကသည္႔ ဆရာ မင္းထက္ေမာင္ ႏွင္႔ ဆရာ ကိုသိန္းေဇာ္ (၀ါ) K ေဇာ္ တို႔ ေဟာေျပာၾကမည္။ ကၽြန္ေတာ္က ဆရာ ကိုသိန္းေဇာ္၏ ၾကီးစြာေသာ အားေပးသူ ပရိတ္သတ္ဦးေရ ထဲက တစ္ေယာက္။ ဆရာ႔ ကဗ်ာေတြမွာ ဟိတ္ၾကီး ဟန္ၾကီးေတြ မပါ။ လူအထင္ၾကီး ေလးစားေစဖို႔ ဇြတ္ႏွစ္ထားေသာ ပညာခန္းေတြ မပါ။ ရိုးသား ျဖဴစင္သည္႔ ကဗ်ာမ်ား။ လူအမ်ားနားလည္ေအာင္၊ ေတြးစရာေတြ အမ်ားၾကီးပါေအာင္ အႏုပညာဂုဏ္ေျမာက္စြာ ေရးဖြဲ႔သည္႔ ဆရာ ကိုသိန္းေဇာ္၏ ကဗ်ာေတြကို ကၽြန္ေတာ္က ႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳလို႔ မဆံုး။

    ကေလးေဆးရံုေရာက္ေတာ႔ ေန႔လည္မြန္းတည္႔ခါနီးၿပီ။ စာေပေဟာေျပာပြဲက ေန႔လည္ တစ္နာရီတြင္ စမည္။ ဆရာ မင္းထက္ေမာင္ ေဟာေျပာတာေတြကို မွီဖို႔ သိပ္မေသခ်ာ။ သို႔ေသာ္ ဆရာ ကိုသိန္းေဇာ္ကေတာ႔ ႏွစ္နာရီခြဲမွ စမည္လို႔ အစီအစဥ္ထဲမွာ ေရးထားသည္။ ဆရာ မင္းထက္ေမာင္ကို မမီွရင္လဲ ရိွပါေစေတာ႔။ ဆရာ႔ ကဗ်ာေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္က အလွမ္းေ၀းသည္ဘဲ။ ဆရာ ကိုသိန္းေဇာ္ေဟာေျပာတာ မွီရင္ဘဲ ေက်နပ္ၿပီ။ ေနာက္ၿပီး မိတ္ေဆြ၏ စိတ္ဒုကၡေတြကို ကူညီညာ ၀ိုင္းကူၿပီး ေ၀မွ်ဖို႔ အခ်ိန္ပိုေပးခ်င္သည္။

    ေဆးရံုဆိုတာ ရဲစခန္း၊ တရားရံုး၊ စစ္ေၾကာေရးစခန္း ေတြလို သြားဖို႔ မသင္႔ေတာ္ေသာ ေနရာမ်ား လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္သည္။ စိတ္လက္ခ်မ္းသာ ျငိမ္းခ်မ္းမွဳရိွေစဖို႔ အကူအညီေပးႏိုင္ၾကေသာ ေနရာမ်ား မဟုတ္။ စိတ္အဆင္းရဲၾကီး ဆင္းရဲကာ လူ႔ဘ၀ ဒုကၡေတြကို အျပည္႔အ၀ေပးမည္႔ ေနရာမ်ားလို႔လဲ ကၽြန္ေတာ္ ထင္သည္။ အထူး သျဖင္႔ ျမန္မာျပည္မွ ျပည္သူ႔ ေဆးရံုမ်ား။ ျပည္သူလူထု အားကိုး အားထားျပဳရေသာ ေနရာ ဌာနၾကီးေတြမွာ မျပည္႔စံု မလံုမေလာက္ ရိွေနျခင္းမွာ ျပည္သူ႔ေဆးရံုၾကီးေတြလဲ အပါအ၀င္ဘဲ မို႔လား။

    ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မျပည္႔စံု၊ မလံုေလာက္၊ ဆင္းရဲတြင္းဆံုး က်ေနတာေတြကို အျပစ္ေတြခ်ည္းဘဲ လိုက္ျမင္မေနခ်င္ေတာ႔။ အျခားေသာ ဌာနေတြမွာ စည္းစနစ္မက်တာ။ မျဖစ္သင္႔ေသာ အရာမ်ား ျဖစ္ပ်က္ေနတာအတြက္ ကၽြန္ေတာ္က စိတ္ဒုကၡ လိုက္ၿပီး ခံစား မေနႏိုင္အား။ တစ္ခ်ိဳ႕ အရာမ်ားက ေန႔ခ်င္း ညခ်င္း ျပင္လို႔ ရတာ မဟုတ္။ မ်က္လွည္႔ဆရာ ဦးထုပ္ထဲက လိုခ်င္ေသာ အရာေတြကို ဆြဲထုတ္သလိုမ်ိဳး လုပ္လို႔ ရေသာ အရာမ်ား မဟုတ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ နားလည္ပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္းဘဲ ကေလးေဆးရံုၾကီးမွာေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္၏ နားလည္ သီးခံႏိုင္စြမ္းအားမ်ား အႏွဳတ္လကၡဏာျပလာသည္။
ဘယ္အေပါက္က ၀င္ေပါက္မွန္း မသိ။ ဘယ္အေပါက္က ထြက္ေပါက္မွန္းလဲ မသိ။ ကားေတြက ၀င္ခ်င္သည္႔ အေပါက္က ၀င္။ ထြက္ခ်င္သည္႔ အေပါက္က ထြက္ၾကသည္။ ေဆးရံု အေဆာင္တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု အၾကားမွာ လူနာတင္လွည္းေတြက ဟိုတစ္ခု ဒီတစ္ခု။ အမိွဳက္ေတြက ဟိုမွာ ဒီမွာ။ ေဆးရံုကို သူတုိ႔ မိဘပိုင္  (အေမလင္) ပိုင္ဆိုင္ေသာ ၀န္းျခံၾကီးလို႔ ထင္ၾကသည္လား မသိေသာ ကားသမားမ်ားက ကား ဟြန္းေတြကို တီးၾကသည္။ ေဆးရံုေပၚရိွ ေနမေကာင္း မက်န္းမာေသာ ကေလးေလးေတြ စိတ္အေႏွာင္႔ အယွက္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ ဟြန္းတီးၾကသည္။

    မိတ္ေဆြ၏ ကေလးေလး ရိွေနေသာ အေဆာင္ကို ေရာက္ဖုိ႔ မ်က္စိလည္ေနစဥ္မွာ ျပင္ပ လူနာ ဌာနသို႔ ေရာက္သြားသည္။ ေဖ်ာ႔ေတာ႔ အားနည္းေနေသာ မ်က္ႏွာမ်ားႏွင္႔ ကေလးေလးေတြ၊ ကေလးေလးေတြ။ မ်က္စိပ်က္ မ်က္ႏွာပ်က္ ျဖစ္ေနၾကေသာ မိဘေတြ၊ မိဘေတြ။ ဘယ္ကို သြားလို႔ သြားရမွန္း မသိ။ ဘယ္သူ႔အားကိုးလို႔ အားကိုးရမွန္း မသိ။ ဘယ္ေနရာမွာ သြားေမးလို႔ ေမးရမွန္း မသိျဖစ္ေနၾကေသာ လူမ်ား။ ေဆးရံုဆိုတာ ေပ်ာ္စရာကပြဲ တစ္ခု မဟုတ္တာ ကၽြန္ေတာ္ နားလည္ပါ၏။ သို႔ေသာ္ အရာရာမွာ စည္းစနစ္ မက်န မွဳေတြက သိသိသာသာ ရိွလြန္းေနတာ ေပၚလြင္ေနသည္။

    သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြက အေဆာင္ေအာက္ထိ ဆင္းေခၚမွ သူ႔ ကေလးေလး တက္ေနေသာ အေဆာင္၏ အခန္းကို ေရာက္ေတာ႔သည္။ ေပႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ပါတ္လည္ အက်ယ္အ၀န္းရိွသည္႔ အခန္းမွာ မက်န္းမာသည္႔ ကေလးေလးေတြ၏ လူနာကုတင္က ဆယ္႔ႏွစ္ခု ဆယ္႔သံုးခု။ ကေလး လူနာ ကုတင္ေတြၾကားမွာ မိဘ လူနာရွင္ေတြက ဖင္ခ်င္း ေပါက္ေနေအာင္ ဂဏန္းသြား သြားၾကရသည္။ တကယ္ဆို ကၽြန္ေတာ္႔ မိတ္ေဆြက အျပင္ အထူးကုေဆးခန္းသြားမယ္ဆို သြားႏိုင္သည္ဘဲ။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္ ကေလးေဆးရံုၾကီးမွာက ပစၥည္းကိရိယာ ပိုၿပီး စံုသည္တဲ႔။ စိတ္ခ်ရသည္တဲ႔။ အခန္းသပ္သပ္ လိုခ်င္လို႔ သူငယ္ခ်င္းက ၾကိဳးစားေတာ႔ အဲဒီ အခန္းေတြမွာလဲ ေနမေကာင္းသည္႔ ကေလးေလးေတြ ရိွၿပီး ၾကၿပီ။ ဒီလိုဆိုလွ်င္ျဖင္႔ မတတ္ႏိုင္ေသာ ကေလးမ်ား၊ အဆင္မေျပေသာ မိဘမ်ားအတြက္ ဒီလို ညပ္ သပ္ေနေသာ အခန္းမွာ ဒုကၡခံေပေတာ႔။

    ကေလးေလးေတြကို ေသြးေဖာက္စစ္သည္႔ စားပြဲက ရြာဘုရားပြဲေစ်းေတြမွာ ယာယီ ေစ်းသည္ တစ္ဦး၏ စားပြဲလိုမ်ိဳးျဖင္႔ လူနာေတြ ၾကားထဲမွာ ေရာက္ေနသည္။ ကေလးေတြ၏ ေသြးနမူနာကို ေဖာက္စစ္ေနေသာ ဆရာ၀န္ကေတာ႔ ဒီပါတ္၀န္းက်င္မွာ အသားက်ၿပီးဟန္တူသည္။ အဘယ္ ဆရာ၀န္က ဒီလို လူနာေတြ ၾကားထဲမွာ၊ ဆူပြက္ညံေအာင္ ငိုေနၾကသည္႔ ကေလးေလးေတြ ၾကားထဲမွာ ေသြးေဖာက္၊ ေသြးစစ္ခ်င္မွာလဲ။ မတတ္သာသည္႔ အဆံုး အလုပ္ၿပီးေအာင္ လုပ္ၾကရသည္႔ ယဥ္ေက်းမွဳမွာ ဆရာ၀န္ခမ်ာလဲ အသားက်သြားဟန္တူ၏။ မိတ္ေဆြ၏ အမ်ိဳးသမီးကေတာ႔ သူ႔သမီးကေလး၏ ေခါင္းရင္းမွာ လြန္ခ႔ဲေသာ ႏွစ္နာရီခန္႔မွ ေရာက္လာသည္ဟု ဆိုေသာ အဆုပ္ေရာဂါ ကေလးေလးဆီမွ ေရာဂါပိုးမႊားမ်ား ကူးစက္လာမွာ စိုးရိမ္ေနသည္။

    လူနံ႔ သူနံ႔မ်ား၊ ကေလးငိုသံမ်ား၊ မိဘမ်ား၏ စိတ္ပူပင္ၾကီးမ်ားစြာျဖင္႔ စကားသံမ်ား ၾကားမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔လို ေသဖုိ႔ အသက္တစ္၀က္ေက်ာ္လာခဲ႔ၿပီး ခက္ခဲသည္႔ ဘ၀အေတြ႔အႀကံဳမ်ား၏ အထု အရိုက္ခံထားရသူေတြေတာင္မွ စိတ္ေတြ ရွဳပ္ေထြး ေနာက္က်ိလာသည္။ ေနမေကာင္း မက်န္းမာသည္႔ ႏုနယ္ေသာ ကေလးေတြဆိုလွ်င္ ဘယ္လိုမ်ား ရိွမလဲဆိုတာ ေတြးၾကည္႔ရံုႏွင္႔ ကၽြန္ေတာ္ စိတ္အအိုက္ၾကီး အိုက္သြားသည္။ မိတ္ေဆြ၏ သမီးေလးကေတာ႔ ငိုလို႔ မဆံုးေတာ႔။ ေခၽြးေစးေလးမ်ား ပ်ံေနေအာင္ စိတ္အိုက္ဟန္ တူသည္။ သူ႔ အေဖျဖစ္သူ ကၽြန္ေတာ္႔သူငယ္ခ်င္း သူ႔အသဲစြဲျဖစ္သူကိုေတာင္ အကပ္မခံေတာ႔။ ဆရာ၀န္၊ ဆရာ၀န္မ်ား ခမ်ာလဲ  လူေတြ အမ်ားၾကီး၏ အပူေတြ ကူးစက္ေနဟန္တူသည္။ စိတ္ရွည္မွဳမ်ား ေပ်ာက္ဆံုးေနၾကဟန္ရိွသည္။  စိတ္အလိုမက်မွဳမ်ား၊ ေရာဂါ ေ၀ဒနာဖိစီး မွဳမ်ားေၾကာင္႔ ငိုခ်င္တိုင္း ငိုေနရွာၾကေသာ ကေလးေလးမ်ား စိတ္သက္သာရာ ရေစဖို႔ မိဘမ်ားက အစြမ္းကုန္ ၾကိဳးစားေနၾကသည္။ မီးေတြ ေရာင္စံု လင္းေနသည္႔ ဓာတ္ခဲငါးစက္ရဳပ္ေလးကို လူနာရွင္ ကေလးေလး တစ္ဦးက စိတ္မ၀င္စားႏိုင္။ ေကာ္ရစ္ဒါမွာ ကေလး အငိုတိတ္ေစဖို႔ ရင္သားေဖာ္ၿပီး ႏို႔တိုက္ေနေသာ အေမျဖစ္သူကို ကေလးေလး တစ္ဦးက တြန္းကန္ၿပီး ရုန္းေန၏။ ဆန္ျပဳပ္ တစ္စြန္းတိုက္ရဖို႔ မ်က္ရည္ေတြ ၀ဲလာေအာင္ သနားျခင္း မက သနားမွဳမ်ားျဖင္႔ သူ႔ကေလးေလးကို ေခ်ာ႔ျမဴေနေသာ အေမျဖစ္သူကို ကေလးေလးက အသံျဗဲၾကီးျဖင္႔ ေအာ္ဟစ္ရုန္းကန္ေနသည္။

    သူငယ္ခ်င္း ဇနီးေမာင္ႏွံကို လိုအပ္တာေတြ ကူညီၿပီး ေဆးရံုကေန ကၽြန္ေတာ္ ျပန္ထြက္လာေတာ႔ အမွန္တကယ္သာဆိုလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္႔ စိတ္ေတြ လန္းဆန္းေပါ႔ပါးသြားရမွာ။ သို႔ေသာ္ စိတ္အေတြးေတြက ဆက္လက္ ေနာက္က်ိေနသည္။ သူမ်ား ႏိုင္ငံေတြမွာတံုးက သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူမ်ား ေဆးရံုတက္ျခင္းကိစၥမ်ားမွာ ကၽြန္ေတာ္ လိုက္လံ ကူညီေပးဖူးသည္။ အထူးကုေဆးရံုမ်ား မဟုတ္ၾက။ ျပည္သူ႔ ေဆးရံုမ်ားသာ။ အားလံုးက သက္ေတာင္႔သက္သာျဖင္႔ ေရာဂါေ၀ဒနာမ်ား အျမန္ေပ်ာက္ေစဖို႔ ကူညီႏိုင္ေသာ ေနရာေတြဆိုတာ အလြန္ေသခ်ာသည္႔ အျပင္အဆင္မ်ား။ စီမံခန္႔ခြဲမွဳမ်ား။ အခုလို အျပင္အဆင္မ်ား၊ စီမံခန္႔ခြဲမွဳမ်ားျဖင္႔ ေရာဂါေ၀ဒနာမ်ားေနၾကသည္႔ ကေလးေလးေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔လို အရြယ္ေရာက္ၿပီး မ်ိဳးဆက္ေတြက တာ၀န္မေက်သလိုမ်ိဳးၾကီး ကၽြန္ေတာ္ ခံစားရသည္။ သူငယ္ခ်င္း၏ အမ်ိဳးသမီး သူ႔သမီးေလးကို ေျပာေနသလိုမ်ိဳး “နင္မျဖစ္ဘဲ ငါသာ ျဖစ္ၿပီး ေသသြားလဲ ေအးတာပါဘဲဟယ္” ဟု ညည္းျငဴသလို ဒီကေလးေလးေတြ၏ မျပည္႔စံု မလံုေလာက္မွဳမ်ားအတြက္ ဟိုလူၾကီးသူခိုးမ်ားႏွင္႔ တကြ ကၽြန္ေတာ္ပါ ေသသြား ၿပီးတာဘဲလို႔ ေတြးမိလာသည္။

    The Yangon Gallery ကို ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ေတာ႔ ဆရာ ကိုသိန္းေဇာ္ မေဟာေျပာရေသး။ ကပ္ၿပီး မွီသည္။ ဆရာေဟာေျပာဖို႔ ေခါင္းစဥ္က “လတ္ဆတ္လမ္းသြယ္စိမ္း” တဲ႔။ ဆရာ႔ ေဟာေျပာခ်က္ေတြထဲက ကဗ်ာေတြကို စကၤာပူမွာ ဆရာလာၿပီး ေဟာေျပာစဥ္က ကၽြန္ေတာ္ ၾကားဘူးခဲ႔ၿပီးသား။ သို႔ေသာ္ ကဗ်ာဆိုတာ တကယ္ေကာင္းၿပီဆိုရင္ ဘယ္ႏွစ္ေခါက္ ျပန္ဖတ္၊ ျပန္ဖတ္၊ ဘယ္ႏွစ္ၾကိမ္ ခံစား ခံစား မၿပီးႏိုင္ မစီးႏိုင္ ခံစား၊ စံစားလို႔ အလြန္ေကာင္းေသာ အႏုပညာတစ္ရပ္မို႔လား။ ဆရာက သူ႔ကဗ်ာေတြ ျဖစ္သည္႔ ည၊ ေတာင္ကုန္း အေဟာင္းမ်ား၊ ရင္ထဲက ျပာလဲ႔လဲ႔ တိမ္တိုက္ေတြ မိုးရြာမခ်ခင္ စသည္႔ ကဗ်ာမ်ားကို ရင္ဘတ္ၾကီးနဲ႔ ရြတ္ျပ၊ ဖတ္ျပသြားသည္။ ပရိတ္သတ္က မမ်ားလွ။ အလြန္ဆံုး ရိွလွမွ သံုးဆယ္ေက်ာ္ေက်ာ္ခန္႔သာ။  ပြဲၿပီးေတာ႔ ေမးခြန္းေလးေတြ ေမးၾကသည္။ တစ္ဦးကေတာ႔ ဆရာမင္းထက္ေမာင္ကို လက္ရိွ စာေပေလာကမွာ ကေလးကဗ်ာေလးေတြ မရိွသေလာက္ျဖစ္ေနတဲ႔ အေပၚ ဆရာ႔ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကို ေမးသြားသည္။ ဆရာက ဆရာၾကီး မင္းသု၀ဏ္၊ ဆရာၾကီး ပ်ဥ္းမနား ေမာင္နီသင္းတို႔ ေခတ္ၿပီးကတည္းက ဒီဘက္ေခတ္မွာ ကေလးကဗ်ာေရးသူ မရိွသေလာက္ျဖစ္တာ ၀န္ခံပါတယ္တဲ႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားၾကရမယ္႔ ကိစၥ တစ္ခုပါလို႔လဲ ျဖည္႔စြက္ ေျဖၾကားသြားခဲ႔သည္။

    ေဟာေျပာပြဲၿပီးေတာ႔ စာအုပ္အေဟာင္းမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ခဏလိုက္ၾကည္႔ၿပီး ျပန္လာခဲ႔သည္။ ကားေတြ ပိတ္ၾကပ္ေနေသာ လမ္းေပၚမွာ ဆရာကိုသိန္းေဇာ္ေျပာသြားေသာ စကားတစ္ခြန္းကို ကၽြန္ေတာ္ သတိရလာသည္။ အေကာင္းဆံုး ျပင္ဆင္ၿပီး ရွံဳးနိမ္႔သူမ်ားဟာ လွပါတယ္တဲ႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က အေကာင္းဆံုး မျပင္ဆင္ဘဲနဲ႔ အရွံဳးၾကီး ရွံဳးနိမ္႔ေနၾကသည္။ ပစၥပၸန္ကို ကိုရွံဳးသည္။ အနာဂါတ္ကို ရွံဳးနိမ္႔သည္။ အလြန္ အရုပ္ဆိုး အက်ည္းတန္ေသာ ရွံဳးနိမ္႔ က်ဆံုးမွဳေတြ။

ဖိုးထက္

Photo Credit -

www.ft.com972 × 547Search by image

Nurses at the Yangon children's hospital walk through the corridors. Nurses at the hospital walk through the corridors. ©Charlie Bibby/FT