ေန၀န္းနီ (မႏၱေလး) - ကြၽန္​​ေတာ္​နဲ႔ အမ်ဳိးသား​ေန႔


ေန၀န္းနီ (မႏၱေလး) - ကြၽန္​​ေတာ္​နဲ႔ အမ်ဳိးသား​ေန႔
ႏုိ၀င္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၄
 
 

၁၃၇၆ ခုႏွစ္​ တန္​​ေဆာင္​မုန္​းလဆုတ္​ (၁၀) ေန႔ဆိုလွ်င္​ (၉၄) ႏွစ္​​ေျမာက္​ အမ်ဳိးသား​ေန႔က်​ေရာက္​​ေတာ့မည္​။ ထိုအ​ေၾကာင္​းကို​ေတြး​ေတာ​ေနစဥ္​ ကြၽန္​​ေတာ္​့​စီသို႔ လူငယ္​​ေလးတစ္​ဦး​ေရာက္​လာသည္​။

"ဆရာ ကြၽန္​​ေတာ္​့ကို အမ်ဳိးသား​ေန႔အ​ေၾကာင္​း​ေလး ​နည္​းနည္​း​ေလာက္​​ေျပာျပပါလား"
"​ေက်ာင္​းမွာ အဲဒီ​ေန႔ ​ေဟာ​ေျပာပြဲရွိတယ္​ဆရာ။ ကြၽန္​​ေတာ္​​ေရာ​ေျပာရမွာ။ အဲဒါ​ေၾကာင္​့ အမ်ဳိးသား​ေန႔အ​ေၾကာင္​း​ေလး ဆရာ​ေျပာျပပါ​ေနာ္​"
                        
"​ေအး​.....​ေျပာျပရမွာ​ေပါ့ကြ။ နည္​းနည္​းမဟုတ္​ဘူး။ ငါသိသ​ေလာက္​ အမ်ဳိးသား​ေန႔အ​ေၾကာင္​း အကုန္​​ေျပာျပမယ္​"

ကြၽန္​​ေတာ္​့အ​ေနျဖင္​့ ထိုသို႔လာ​ေမး​ေသာလူငယ္​​ေလးမ်ားကို သူတို႔သိခ်င္​သည္​့အ​ေၾကာင္​းအရာမ်ားကို စိတ္​ရွည္​ရွည္​ထား၍​ ေျပာသည္​။ ထို႔ေၾကာင္​့ ဒီလူငယ္​​ေလးအား အမ်ဳိးသား​ေန႔အ​ေၾကာင္​းကို ကြၽန္​​ေတာ္​သိသ​ေလာက္​ အ​ေၾကာင္​းစံု​ေျပာျပျဖစ္​ခဲ့သည္​။
         
ငါ့တို႔ျမန္​မာႏိုင္​ကို အဂၤလိပ္​နယ္​ခ်ဲ႕က ၁၈၂၄ ခုႏွစ္​ ဘႀကီး​ေတာ္​လက္​ထက္​မွာ ပထမအႀကိမ္​ က်ဴး​ေက်ာ္​ၿပီး ၁၈၅၂ ခုႏွစ္​ ပုဂံမင္​းလက္​ထက္​မွာ ဒုတိယအႀကိမ္​က်ဴး​ေက်ာ္​တယ္​။ တိုင္​းရင္​းသားအ​ေပါင္​းတို႔ကလည္​း ရရာလက္​နက္​ဆြဲ ရွိသမွ်အင္​အား​ေလးနဲ႔ နယ္​ခ်ဲ႕​ေတြကို​ေတာ္​လွန္​ခဲ့တယ္​။ ဒီလိုနဲ႔ ၁၈၈၆ ခုႏွစ္​ ၊ ဇန္​နဝါရီလ (၁) ရက္​​ေန႔ကစၿပီး ျမန္​မာတစႏိုင္​ငံလံုး နယ္​ခ်ဲ႕လက္​​ေအာက္​က်​ေရာက္​ခဲ့တယ္​။ အဲဒီက​ေနစၿပီး ငါ့တို႔ ျမန္​မာႏုိင္​ငံဟာ အဂၤလိပ္​လက္​​ေအာက္​ခံ ကိုလိုနီႏိုင္​ငံ (ကြၽန္​ႏိုင္​ငံ) စာရင္​းဝင္​ အမွတ္​စဥ္​ (၆၄) မွာ ပါဝင္​သြားတယ္​။ ​

ေနာက္​ ခံျပင္​းစရာတ​ခု​ကကြာ ငါ့တို႔ႏိုင္​ငံကို က်ပ္​မျပည္​့​ေသာႏိုင္​ငံလို႔ သမုတ္​​အ​ေခၚခံရတယ္​။ ၁၉၂၀ ျပည္​့ဝန္​းက်င္​ခန္​႔မွာ​ေတာ့ အမ်ဳိးသား ပညာ​ေရးစနစ္​ကို က်င္​့သံုးခြင္​့မ​ေပး​ေတာ့ပဲ ကိုလိုနီကြၽန္​ပညာ​ေရးကိုသာ က်င္​့သံုး​ေစတယ္​။ အဲဒီႏွစ္​မွာပဲ နယ္​ခ်ဲ႕အစိုးရက ျမန္​မာႏိုင္​ငံမွာ သီးျခားတကၠသိုလ္​တခုဖြင္​့လွစ္​ဖို႔ ယူနီဗာစီတီ အက္​ဥပ​ေဒကို​ေရးဆြဲခဲ့တယ္​။ အဲဒီဥပ​ေဒမွာ ​ေက်ာင္​းအိပ္​ ​ေက်ာင္​းစား ​ေဘာ္​ဒါမ​က ​ေက်ာင္း မ​ေနရလို႔​ ေရးထားတယ္​ကြ။​ ေအး... အဲဒီ ယူနီဗာစီတီအက္​ဥပ​ေဒက ငါ့တို႔ျမန္​မာလူမ်ိဳး​ေတြ တကၠသိုလ္​ပညာဆက္​သင္​ခြင္​့မရ​ေအာင္​ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ဟန္​႔တားပိတ္​ဆို႔ထားတယ္​။​ေက်ာင္​းစရိတ္​က​ေစ်းႀကီး စားဝတ္​​ေန​ေရးကက်ပ္​တည္​း​ေန​ေတာ့ ​ေက်ာင္​းမတက္​ႏိုင္​ၾက​ေတာ့ဘူး​ေလ။အရာရွိ၊ အရာခံ၊ ၿဗိတိသွ်တို႔ရဲ႕ သားသမီး​ေတြ၊ ​ေငြ​ေၾကးခ်မ္​းသာသူတို႔၏ သားသမီး​ေတြသာ ပညာသင္​ႏိုင္​​ေတာ့တယ္​။ ထိုဥပ​ေဒကို ဖ်က္​သိမ္​း​ေပးဖို႔ ​ေက်ာင္​းသားမိဘ​ေတြက ​ေတာင္​းဆိုတယ္​။

ဒါ​ေပမယ္​့ ၁၉၂၀ ဒီဇင္​ဘာလ ၁ ရက္​​ေန႔မွာ ထိုဥ​ပ​ေဒကို အဓမၼအတည္​ျပဳခဲ့ၾကတယ္​။ အဲဒီအခ်ိန္​မွာ ဂ်ီစီဘီ​ေအအသင္​းႀကီးနဲ႔ ဆရာ​ေတာ္​ ဦးဥတၲမတို႔ကျမန္​မာလူထုကို ႏိုင္​ငံ​ေရးမ်က္​စိ​ေတြဖြင္​့​ေပး​ေနတယ္​။ အဲဒီအခ်ိန္​မွာပဲ ျမန္​မာလူမ်ဳိးတို႔ရဲ႕မီးခဲ​ေပၚျပာဖံုး​ေနတဲ့ မ်ိဳးခ်စ္​စိတ္​ဓာတ္​​ေတြႏိုးၾကားလာတယ္​။ (၅ ၊ ၁၂ ၊ ၁၉၂၀) ၁၂၈၂ ခု ၊ တန္​​ေဆာင္​မုန္​းလဆုတ္​ (၁၀) ရက္​၊ တနလာၤ​ေန႔မွာ တကၠသိုလ္​​ေက်ာင္​းသားႀကီး​ေတြက နယ္​ခ်႕ဲ​ေတြကို သပိတ္​​ေမွာက္​ၿပီး​ ေတာ္​လွန္​ခဲ့ၾကတယ္​။ အဲဒီ​ေနာက္​​ေတာ့ ျမန္​မာႏိုင္​ငံမွာရွိတဲ့ အထက္​တန္​း​ေက်ာင္​း (၄၂) ​ေက်ာင္း က သပိတ္​​ေမွာက္​ၾကတယ္​။ သပိတ္​​ေမွာက္​​ေက်ာင္​းသား​ေတြကို ဗုဒၶကလ်ာဏယုဝအသင္​းက အကူညီ​ေပးတယ္​။ အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္​တည္​​ေထာင္​​ေရးဆိုၿပီး သပိတ္​​ေမွာက္​​ေက်ာင္​းသား​ေတြ အစည္​း​ေဝးထိုင္​ၿပီး ​ေကာ္​မတီတစ္​ခုဖြဲ႕ခဲ့တယ္​။ အဲဒီ​ေနာက္​ ကိုယ္​ထူ ကုိယ္​ထ အမ်ိဳး​ေက်ာင္​း​ေတြဖြင္​့လိုက္​တာ (၉၃) အထိရွိလာတယ္​။

၁၉၂၂ ခုႏွစ္​ ၊ ဇြန္​လ (၁၇) ရက္​​ေန႔ ရန္​ကုန္​ၿမိဳ႕မွာက်င္​းပတဲ့ ဂ်ီစီဘီ​ေအအသင္​းႀကီး၏ နဝမအႀကိမ္​​ေျမာက္​အစည္​းအ​ေဝးမွာ နယ္​ခ်႕ဲ​ေတြ ကုိ သပိတ္​​ေမွာက္​ခဲ့​တဲ့ ၁၂၈၂ ခု ၊ တန္​​ေဆာင္​မုန္​းလဆုတ္​ (၁၀}) ေန႔ကို အမ်ိဳးသား​ေန႔သတ္​မွတ္​ခဲ့တယ္​ကြ။

"ဟုတ္​ကဲ့ ဆရာ အခုလို စိတ္​ရွည္​ရွည္​နဲ႔​ေျပာ​ေပးလို႔​ ေက်းဇူပါ"
"​ေအးပါကြာ.......​ေအးပါ "

ထို႔​ေနာက္​လူငယ္​​ေလးက ကြၽန္​​ေတာ္​့ကို ႐ို​ေသစြာထိုင္​ကန္​႔​ေတာ့ၿပီး ႏႈတ္​ဆက္​၍ျပန္​သြား​ေလသည္​။