ဖိုးသံ (လူထု) - ဆင္သြားလမ္းကိုေဖာက္ခဲ့ၾကတယ္
(အလင္းတန္းဂ်ာနယ္) ႏို၀င္ဘာ ၃၀၊ ၂၀၁၄
ဆရာႀကီး သခင္ ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ဈာပန သို႔ လြမ္းသူ႕ပန္းျခင္းႏွင ့္အတူ ေရာက္႐ွိ လာေသာ ေဒၚေမသန္းတင္, လူထုေဒၚအမာ, သခင္အုန္းေဖ, ဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္း ႏွင့္ ေမာင္ခ်စ္ခင္ (ရဲေဘာ္ ဖိုးသံေခ်ာင္း)။ ၾသဂုတ္ ၅၊ ၁၉၆၄
၁၉၆၅ ခုႏွစ္မွာ ထင္ပါတယ္။
အႏွစ္ငါးဆယ္တင္းတင္းျပည့္ၿပီေပါ့။
အထက္ ဗမာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာအသင္းက မႏၱေလး က်ံဳး အေနာက္ဘက္ ဓမၼ ဗိမာန္မွာ စာဆိုေတာ္ေန႔ စာေပေဟာေျပာ ပြဲလုပ္ေတာ့ “ဗမာစာ အေရးအသားသစ္” ဆိုတဲ့ စာတမ္း ကို ဖတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ စာတန္းရဲ႕ အဓိကဆိုလိုရင္း အဓိပၸာယ္ ကေတာ့ အဲဒီ အခါတုန္းက ဗမာစာ ကိုေရးသားၾကတာမွာ ေ႐ွးတုန္းကလိုပဲ ‘၏’၊ ‘သည္’ စတာေတြနဲ႔ ေရးေနၾက တာကို ေခတ္လူေတြ ေျပာဆို သံုးႏႈန္းေနၾကတဲ့ ‘တယ္’၊ ‘မယ္’ စတာေတြနဲ႔ ေျပာင္းေရးသင့္တယ္လို႔ တင္ျပလိုက္တာ ပါပဲ။
သိမီသူေတြ အားလံုး မွတ္မိၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒီစာတမ္းကို လူထု သတင္းစာထဲမွာလည္း ေဖာ္ျပလိုက္ေတာ့ ခ်က္ျခင္း ဆိုသလိုပဲ ဗမာ စာေပေလာက တခုလံုး အုတ္ေအာ္ေသာင္းတင္း ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ စာတမ္း ဖတ္ပြဲမွာ စာတမ္းကို ဖတ္ၾကား သူက (ဦး) ေမာင္သာႏိုးပါ။ သူက စာတမ္းဖတ္သူ ျဖစ္ေပမဲ့ တကယ္က အဲဒီစာတမ္းကို ကၽြန္ေတာ့္ မိဘမ်ား အပါအ၀င္ အထက္ ဗမာႏိုင္ငံစာေရး ဆရာအသင္းက အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္ေတြ အားလံုး ေဆြးေႏြးၾကၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစာတမ္းကို အဲဒီတုန္းက မႏၱေလး တကၠသိုလ္မွာ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ လုပ္ေနတဲ့ ဆရာဦးေက်ာ္ရင္က “ဆင္သြားရင္ လမ္းျဖစ္တယ္”ဆိုတဲ့ စကားပံုနဲ႔ ေထာက္ခံလိုက္ေတာ့ ဂယက္ဟာ ပိုေတာင္ႀကီးသြားပါတယ္။ သူ႔လိုပဲ အဲဒီတုန္းက ဒီစာတမ္းကို တက္တက္ ႂကြႂကြအားေပးေထာက္ခံသူ ေနာက္ တေယာက္ကေတာ့ သမိုင္း ပါေမာကၡ ဆရာ ေဒါက္တာသန္းထြန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက ဆရာဟာ ေဆာင္းပါးေတြ မျပတ္ေရးေနၿပီး သူ႔ေဆာင္းပါးေတြ ထဲမွာ ေျပာစကား အေရးအသားနဲ႔ခ်ည္း ေရးပါ ေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနာင္မွာ ဒီစာတမ္းပါ အယူအဆကို မႏွစ္သက္သူေတြက မႏၱေလးသား မဟုတ္သူေတြ ဝင္လုပ္တာ ဆိုတာမ်ိဳး ေရးၾက၊ ေျပာၾကတာ႐ွိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက ဒီအယူအဆကို ဆန္႔က်င္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေဒသစြဲေတြ ပါေနတာသတိျပဳမိပါတယ္။ အဲဒီေခတ္ က မီဒီယာ (၉၀) % ေက်ာ္ေလာက္ဟာ ရန္ကုန္မွာပဲ႐ွိေနတာ ဆိုေတာ့ အထက္ ဗမာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာအသင္းကိုေရာ၊ လူပုဂိၢဳလ္ေတြကိုပါ ေဆာင္းပါးေတြ၊ ကာတြန္းေတြနဲ႔ အျပတ္ဆန္႔က်င္ၾက (တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ေလွာင္ေျပာင္သေရာ္၊ အပုပ္ခ်ၾက) ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ အဲဒီစာတမ္းအပါ တခ်ိန္တည္း ဖတ္ၾကားခဲ့တဲ့ စာတမ္းေတြကိုစုၿပီး ဗမာ စာေပ အေရးအသားသစ္နဲ႔ အျခားစာတမ္းမ်ား ဆိုတဲ့စာအုပ္ (စာအုပ္ အမည္ နည္းနည္း လြဲခ်င္လြဲပါလိမ့္မယ္)ကို လူထုတိုက္က စုေပါင္း ၿပီး ႐ိုက္ထုတ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က စာအုပ္အဖံုးကို ဆြဲရပါတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အိမ္မွာ ၾကံဳေတြ႕ရတဲ့ လက္ေတြ႕ ျပႆနာက ကိုယ္တိုင္က ေန႔စဥ္ သတင္းစာ ထုတ္ေနရတာပါပဲ။ သတင္းစာထဲမွာ သတင္းေတြနဲ႔ ေရးေနက် ေဆာင္းပါးေတြကို ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ ေရးမလဲ ဆိုတာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သတင္း အေရးအသားနဲ႔ ေခါင္းႀကီးပိုင္းကို မူလအတိုင္းပဲ ေရးသားေဖာ္ျပပါတယ္။ အေဖက သူ႔ ေသာင္းေျပာင္းေထြလာ ေဆာင္းပါးေတြကို ‘တယ္’၊ ‘မယ္’နဲ႔ ေရးပါတယ္။ အေမကေတာ့ သူ႔ရဲ႕လႈပ္႐ွားေနေသာ ကမၻာ့ေရးရာ အခန္းကို ‘၏’၊ ‘သည္’ နဲ႔ပဲ ဆက္ေရးပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေျပာေတာ့ မလြတ္ပါဘူး။
ကၽြန္ေတာ္ မွတ္မိသေလာက္ဆိုရင္ အဲဒီတုန္းက ဗမာ စာေပေလာကမွာ အားလံုး အသိအမွတ္ ျပဳထားၾကတဲ့ ဆရာ့ ဆရာႀကီးေတြက ဒီကိစၥကို မွတ္ခ်က္မေပးၾကပါဘူး။ ေစာင့္ၾကည့္ လိုၾကတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ‘၏-သည္’ အေရးအသားနဲ႔ အဲဒီေနာက္ ကၽြန္ေတာ္ ေထာင္ထဲကို ေရာက္သြားေတာ့ အဲဒီကိစၥကို ကၽြန္ေတာ္ မ်က္ျခည္ ျပတ္သြားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔အခ်င္းခ်င္း တခါတေလ စကားစပ္မိရင္ေတာ့ ဒီဗမာစာ အေရးအသားသစ္ ဆိုတာကို အားလံုးလိုလိုကပဲ သေဘာတူ ေထာက္ခံၾကတာကို သတိထားမိပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ‘၏-သည္’ ေရးတာကိုလည္း မဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ၾကပါတယ္။
မႏၱေလး ေထာင္ထဲမွာ ေနတုန္းက အိမ္သာသံုးဖို႔ အတြက္ ေထာင္ဗူး၀က ဖတ္ၿပီးတဲ့ သတင္းစာေတြကို ကတ္ေၾကးနဲ႔ျဖတ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထိန္းသိမ္းခံေတြကို ဖတ္ဖို႔ေပးပါတယ္။ အဲဒီ သတင္းစာ အတိုအစေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ က ျပန္စဥ္ၿပီး ထမင္းလံုးနဲ႔ ကပ္လိုက္ေတာ့ သတင္းစာလို ဖတ္လို႔ရပါတယ္။ အဲဒီလိုဖတ္ရတဲ့ သတင္းစာေတြထဲမွာ တခါ တေလ ဒီကိစၥ အေၾကာင္း ေျပာၾကေရးၾကတုန္းပဲ ဆိုတာ သတိထားမိပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႔ (၁၉၆၇) ခုႏွစ္ထဲမွာ ထင္ပါရဲ႕၊ အိမ္က ပို႔ လာတဲ့ စာအုပ္ေတြ အထဲမွာ အေမ့ရဲ႕“ေအာင္ဗလ-ဖိုးစိန္-စိန္ကတံုး” စာအုပ္ႀကီး ပါလာပါတယ္။ အဲဒီ စာအုပ္မွာေတာ့ အေမက ‘တယ္’-‘မယ္’နဲ႔ပဲ အျပတ္ေရးေတာ့တာပါ။ ဒိ အရင္က ထုတ္တဲ့ အေမ့ရဲ႕ “ျပည္သူခ်စ္ေသာ အႏုပညာ သည္မ်ား” စာအုပ္မွာေတာ့ အေမက‘၏-သည္’နဲ႔ပဲ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို စကားေျပာ အေရးအသားနဲ႔ ေရးေတာ့ အေမ့ရဲ႕ အေရးအသား ေျပာင္ေျမာက္မႈနဲ႔ ျမန္မာဘာသာ စကားအသံုးအႏႈန္း ေပါႂကြယ္မႈတို႔ဟာ ကခုန္ၿပီးထြက္လာသလို ဖတ္ရ ပါတယ္။ မၾကာပါဘူး။ ဒီလို ေရးနည္းကို သေဘာ မက်ေၾကာင္း ေဖာ္ျပေလ့႐ွိတဲ့ ဦးႀကီးေမာင္ (အေဖနဲ႔ အေမတို႔က သူ႔ကို ကိုႀကီးေမာင္လို႔ ေခၚပါတယ္)ရဲ႕ စာေၾကးမံု အခန္းမွာ အေမ့ရဲ႕ ဒီစာအုပ္ကို ေဝဖန္ခ်က္ ေရးသားေတာ့ သူက “ဆင္မႀကီး တေကာင္ ေထာင္ေထာင္၊ ေထာင္ေထာင္နဲ႔ထြက္လာတယ္” လို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။ သူဘယ္လို အဓိပၸာယ္နဲ႔ ဒီလိုေရးတယ္ ဆိုတာကို အခုအထိ ကၽြန္ေတာ့္ ေခါင္းထဲမွာ မ႐ွင္းပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အသိအမွတ္ ျပဳရာေတာ့ ေရာက္တယ္လို႔ ထင္မိပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႔ ကိုကိုး ကၽြန္းေပၚကို ေရာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ အရင္ ေထာင္ထဲကို ေရာက္သူေတြ အထဲက စိတ္ဝင္စားသူေတြက ကၽြန္ေတာ့္ကို ဒီအယူအဆအေၾကာင္း ေမးၾကလို႔ ကၽြန္ေတာ္ နားလည္သမွ် ေျပာျပရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ပါသြားတဲ့ အေမ့ “ေအာင္ဗလ-ဖိုးစိန္-စိန္ကတံုး” စာအုပ္ကိုလည္း ေပးဖတ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ကၽြန္းေပၚမွာ မဂၢဇင္း ႏွစ္ႀကိမ္ ထုတ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ‘တယ္’- ‘မယ္’နဲ႔ ေဆာင္းပါးေရးပါတယ္။ မွတ္မွတ္ရရ ကိုအုန္းျမင့္လိႈင္နဲ႔ ကဗ်ာဆရာ ေမာင္ေလးမြန္၊ ကိုၾကည္ေမာင္ညြန္႔ တို႔က ကၽြန္ေတာ့္ ေဆာင္းပါးဖတ္ၿပီး ခင္ဗ်ားေရးတာ မႏၱေလးေလ အစစ္ပဲဗ်ာ လို႔ ေထာမနာ ျပဳပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ ရဲေဘာ္ေတြ ကလည္း ကိုယ့္ ေလာကထဲမွာ ပထမဆံုး ေတြ႔ရတဲ့ ‘တယ္’- ‘မယ္’ အေရးအသားရယ္လို႔ အသိ အမွတ္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။
(၂ဝ) ရာစု ႏွစ္ အကုန္ပိုင္းကို ေရာက္တဲ့အခါ က်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ တ႐ုတ္ျပည္ထဲကို ေရာက္ပါတယ္။ ေရာက္ၿပီး မၾကာခင္ဘဲ အင္တာနက္ ေပၚလာေတာ့ ဦးေလး ဦးေသာင္း (စာေရးဆရာ ေအာင္ဗလ) နဲ႔ အဆက္အသြယ္ ရပါတယ္။ သူနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အရင္က လံုး၀မသိပါဘူး။ အ႐ြယ္ခ်င္းကလည္း အလြန္ကြာပါတယ္။ သူက ကၽြန္ေတာ့ မိဘထက္ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ပဲ ငယ္ မွာပါ။ သူနဲ႔ သိတဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္စလံုးဟာ ကတုတ္က်င္း တခုထဲ ေရာက္ေနသလို ျဖစ္ေနၾက ပါၿပီ္။
တခ်ိန္တုန္း ကေတာ့ သူနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ေၾကးမံု သတင္းစာက ဒီ “ဗမာစာ အေရးအသားသစ္” စာတမ္းကို အေတာ္ ဆန္႔ က်င္ခဲ့ၾကဖူးတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ့္ ေခါင္းထဲမွာ စြဲေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီတုန္းက ထိုင္းကေန ထုတ္ေနတဲ့ ‘လြတ္ေျမာက္ ေရး’ အပတ္စဥ္ ဂ်ာနယ္ထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္ေရးတဲ့ “ယာေတာကသာေျဗာရဲ႕ အေဝးက ေဆာင္းပါ တေစာင္” ေဆာင္းပါး ေတြကိုဖတ္ၿပီး သူက မိဘေျခရာကို နင္းႏိုင္သူပါလို႔ ကၽြန္ေတာ့္ဆီကို အီးေမးလ္ပို႔ၿပီး ခ်ီးမြမ္းပါတယ္။ သူလို ပုဂၢိဳလ္ႀကီးက ဒီလို ေျပာတာ ခံရေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ၀မ္းသာလိုက္တာ မေျပာပါနဲ႔ေတာ့။
ဦးေလးဦးေသာင္းက (၂၀၀၈) ခုႏွစ္မွာ ဆံုးတာဆိုေတာ့ သူမဆံုးမီ တစ္ႏွစ္၊ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္က ထင္ပါတယ္၊ သူက သူ႔ေဆာင္းပါး တပုဒ္ထဲမွာ အဲဒီ အေရးအသားသစ္ အေၾကာင္းကို သူတို႔ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကဖူးေၾကာင္း၊ ဒါေပမဲ့ အခုေတာ့ လူေတြထဲမွာ ဒီအေရးအသားဟာ က်သြားၿပီ၊ တြင္က်ယ္သြားၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးခဲ့ပါတယ္။ စာသား အတိအက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ မမွတ္မိပါ။ သူ႔ရဲ႕ ျပည့္ဝမႈပဲလို႔ ေအာက္ေမ့ လိုက္ပါတယ္။
အခု ျပန္စဥ္းစား လိုက္ေတာ့ ဆရာဦးေက်ာ္ရင္၊ ေဒါက္တာသန္းထြန္း၊ ကၽြန္ေတာ့္မိဘမ်ား၊ ကိုေစာလြင္၊ ကိုၾကည္လင္ (ကဗ်ာဆရာ ၾကည္ေအာင္) စတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ မ႐ွိၾကေတာ့ပါဘူး။ ဒီစာတမ္း အေၾကာင္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေျပာႏိုင္သူဆိုလို႔ ကိုသာႏိုးနဲ႔ ကိုဝင္းေဖ (ေမာင္စြမ္းရည္) တို႔ ေလာက္က်န္မယ္ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ကုလားထိုင္သယ္၊ ကားေမာင္း လုပ္ ခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ္က ေရးတာဆိုေတာ့ ဟာကြက္ေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္မွာပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အထိမ္းအမွတ္ ျပဳရာေတာ့ ေရာက္ လိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။
ဖိုးသံ (လူထု)
ႏိုဝင္ဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၄
Than Joung Po Facebook:
(ဒီေဆာင္းပါးကို ကၽြန္ေတာ့္ အေမ ေမြးေန႔အတြက္ ရည္စူးေရးတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအပတ္ အလင္းတန္းဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။)
(အေမ လုထု ေဒၚအမာ (ႏိုဝင္ဘာ ၂၉၊ ၁၉၁၅ ဖြား - ဧၿပီ ၇၊ ၂၀၀၈ ဆံုး) ေမြးေန႔ အမွတ္တရ အျဖစ္ ဆရာ ဖိုးသံေခ်ာင္း ေဆာင္းပါး မိုးမခ က ကူးယူ ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ ဆရာ ဖိုးသံေခ်ာင္း ႏွင့္ မူရင္း ပံုႏွိပ္ခဲ့သည္ စာနယ္ဇင္း အား အထူးေက်းဇူးတင္ ရွိေၾကာင္း မွတ္တမ္းျပဳအပ္ပါသည္။)
Photo Credit: Ludu လူထုႀကီးပြားေရး Facebook Page
https://www.facebook.com/pages/Ludu-လူထုႀကီးပြားေရး/139936746064890