ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU) - အေကာင္းႀကီးမဟုတ္ေပမဲ့ အဆိုးႀကီးမဟုတ္ေသးပါ
(မိုးမခ) ႏို၀င္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၄
ေအာက္တိုဘာလ (၃၁) ေန႔က ထြက္ေပၚလာတဲ့ သတင္းေၾကာင့္ ျမန္မာအေရးကို စိတ္၀င္စားသူ တို႔အၾကား ရုတ္ရုတ္သဲသဲ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ထိုသတင္းက “ႀကီး ၄ႀကီး” သုိ႔မဟုတ္ “ႀကီး ၉ ႀကီး” သို႔မဟုတ္ “ထိပ္သီး ၁၄ ဦး” ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံခဲ့တယ္ဆိုတဲ့သတင္း။ ထိုသတင္းေၾကာင့္ ၀မ္းသာသူေတြရွိသလို ၀မ္းမသာႏုိင္သူေတြလည္း ရွိေနခဲ့တယ္။ ̏ျဖစ္ခ်င္တာ၊ ျဖစ္သင့္တာ၊ ျဖစ္ႏုိင္တာ̋ ဆိုတဲ့ သီအိုရီသုံးခုကို ျပည္သူ ေတြ ခြဲျခားနားလည္စြာ လက္မခံႏုိင္သေရြ႔ တိုင္းေရး၊ ျပည္ေရးအတြက္ ၀မ္းနည္းစရာေတြဆိုတာ ဆက္လက္ တည္ရွိေနမွာျဖစ္တယ္။
ေလာကသေဘာအရ အရာခပ္သိမ္း လူတိုင္းအျမင္တူဖို႔ဆိုတာ ျဖစ္မွမျဖစ္ႏုိင္တာ။ ဒီေတာ့ ေလာက ထဲမွာ ေနသူေတြဟာ ေပါ့ဆစ္တစ္ပ္ အက္တိက်ဳ (possitvie attitude) အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ စိတ္ေန စိတ္ထား၊ နက္ေဂတစ္ဗ္ အက္တိက်ဳ (negative attitude) ဆန္႔က်င္ဘက္သေဘာေဆာင္တဲ့ စိတ္ေန စိတ္ထားမ်ဳိးေတြဆိုတာ အျမင္မတူသူတို႔ရဲ့အၾကားမွာ အၿမဲတမ္း ရွင္သန္ေနမွာျဖစ္တယ္။
ဘ၀တစ္ခုမွာ ျဖစ္ခ်င္တာေတြက အမ်ားႀကီး။ ျဖစ္သင့္တာေတြ၊ ျဖစ္ႏုိင္တာေတြကို ေလ့လာသုံးသပ္ သူက အခ်ဳိးအစားအရ နည္းပါးေပလိမ့္မယ္။ ျဖစ္ခ်င္တာေတြက သိပ္မ်ားေနၿပီး၊ ျဖစ္သင့္တာေတြက သိပ္နည္း ေနမည္ဆုိရင္၊ သုိ႔မဟုတ္ ျဖစ္သင့္တာေတြရွိေနပါလွ်က္ ျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနေတြက သိပ္ကိုနည္းပါးေနတယ္ ဆိုလွ်င္ တြက္ေပၚလာတဲ့ ရင္တြင္းစကားေတြဟာ မသက္မသာ ျဖစ္ေနတတ္ၾကျခင္းပါ။ ျဖစ္သင့္ပါလွ်က္ ျဖစ္မလာႏိုင္ေကာင္းလားလို႔ အျပစ္တင္မိတတ္တာမ်ဳိးေတြလဲ စာေရးသူရဲ့ဘ၀မွာ ႀကဳံခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူမ်ားေတြ လည္း ဒီလိုပဲ ျဖစ္မွာပဲလို႔ သုံးသပ္ဆင္ျခင္မိတယ္။
ရႈပ္ေထြးလွတဲ့ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ ဒီဥပမာေလးကိုစံျပဳၿပီး ေျပာခ်င္တယ္။ သိပ္ကိုယုိယြင္းေနတဲ့ အေဆာက္အဦးႀကီးတစ္ခုကို အခြင့္အခါသင့္လို႔ ျပန္လည္ျပဳျပင္လိုၾကတဲ့အခါ အသစ္ေဆာက္တာေလာက္ မလြယ္ဘူးလို႔ အျမင္ရွိသူေတြ ရွိေနသလို၊ တန္းဖိုးႀကီးတဲ့ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အဦးႀကီးမို႔ ဒီအေဆာက္ အဦးႀကီးကို ေခတ္သစ္ယႏၱယားေတြကို အသုံးျပဳၿပီး ျပန္လည္ျပဳျပင္လိုတဲ့ စိတ္္ရွိသူေတြကလည္း ရွိေနျပန္ တယ္။ အကယ္၍သာ အေဆာက္အဦေဟာင္းႀကီးကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ႏုိင္ေအာင္ အတူတကြ ႀကိဳးစားၾကမယ္ ဆိုလွ်င္ေတာ့ ေဆ့ဖတီး ဖတ္စ္ (safety first) ̏ေဘးကင္းလုံၿခဳံဖို႔က ပထမ̋ ဆိုတဲ့သီအိုရီအတိုင္း ေဘးကင္း လုံၿခဳံေအာင္ စဥ္းစားၾကရမယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ႀကီးဟာ အႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ရွိ ေနၿပီျဖစ္တဲ့ အိမ္အိုႀကီးတစ္လုံးႏွင့္ အလားတူေနတယ္ … ။
ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ရုိက္ထုၿပီး ျပဳျပင္ၾကမယ္ဆိုရင္လည္း ဒီအိမ္အိုႀကီးက ၿပိဳက်သြားႏိုင္တယ္။ မျပင္ဘဲ ပစ္ထားၾကမယ္ဆိုျပန္ရင္လည္း ေလဒဏ္မိုးဒဏ္ေတြေၾကာင့္ ဒီအိမ္အိုႀကီးဟာ ၿပဳိက်သြားႏုိင္တဲ့ အေန အထားမ်ဳိးမွာ ရွိေနျပန္တယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ားရွိေနတာေၾကာင့္ ဒီအိမ္အိုႀကီးကို ျပဳျပင္လိုသူတို႔အတြက္ သတိႀကီးစြာထား၍ ဘယ္အပိုင္းက စျပင္ၾကမယ္၊ သို႔မဟုတ္ ဘယ္လိုနည္းႏွင့္ စျပင္ၾကမယ္ဆိုတာကို စဥ္းစားႏုိင္ဖို႔ လိုလာတယ္။
ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနဟာ စိန္ေခၚမႈေတြႏွင့္ ရႈပ္ေထြးေနဆဲျဖစ္တယ္။ “ႀကီး ၄ႀကီး” သို႔မဟုတ္ “ထိပ္သီး ၁၄ ဦး” ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံခဲ့တဲ့သတင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပတ္ဘလစ္ ဗြဳိင့္စ္ (Public Voice) ျပည္သူ႔အသံေတြ မ်ားစြာထြက္ေပၚလာခဲ့တယ္။ ဒီေတြ႔ဆုံမႈဟာ အေမရိကန္ သမၼတႀကီး အိုဘားမား ႏိုင္၀င္ဘာလမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာမွာမို႔ အဖာအေထးသေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ျပဳလုပ္ျပတာလို႔ အျမင္ရွိေနသူေတြ လည္းရွိတယ္။ အာဆီယံအစည္းအေ၀းႀကီး နီးလာလို႔ ႏုိင္ငံေရးထြက္ေပါက္ရွာတဲ့အေနႏွင့္ ေဖၚရႈိး (for show) လုပ္ျပတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေရးသူ၊ ေျပာသူေတြလည္း ရွိလာတယ္။
ႏုိင္ငံေရးသီအိုရီဆိုတာ ရႈပ္ေထြးလွတာမို႔ ဒီေနရာမွာ အိမ္ေဟာင္းျပင္သီအိုရီကို သတိရမိတယ္။ ဒီအိမ္ အိုႀကီးကို စုေပါင္းၿပီး ျပင္ၾကမလား၊ သို႔မဟုတ္ စုေပါင္းၿပီး ဖ်က္ၾကမလားလို႔ ေတြးမိတယ္။ အကယ္၍ အိမ္အိုႀကီးကို စုေပါင္းျပင္လိုသူတို႔ရဲ့ မဲဆႏၵက မ်ားေနမယ္ဆိုရင္ ေနာက္တစ္ဆင့္တက္ၿပီး စဥ္းစားသင့္တာက ျဖစ္ႏုိင္ေျခႏွင့္ ျဖစ္ႏိုင္တာကို သုံးသပ္ဆင္ျခင္ႏုိင္ၾကဖို႔လိုတယ္။ အကယ္၍ ဒီအိမ္အိုႀကီးကို မျပင္ပဲႏွင့္ စုေပါင္းၿပီး ဖ်က္မယ္ဆိုတဲ့ဖက္က မဲဆႏၵက မ်ားေနမယ္ဆိုရင္လည္း က်ေရာက္လာႏိုင္တဲ့ အခက္အခဲေတြ၊ သို႔မဟုတ္ အႏၱရာယ္ေတြကို ႀကိဳတင္တြက္ဆၿပီးမွ ဖ်က္္္ၾကဖို႔ လိုအပ္လာတယ္။ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ရႈပ္ေထြးတတ္တာမို႔ ျပည္သူေတြရဲ့ အသိတရားေတြ မရႈပ္ေထြးဖို႔ လိုအပ္တယ္။
စာေရးသူအျမင္ကေတာ့ ယခုလက္ရွိ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ဟာ အေကာင္းႀကီးမဟုတ္လွေပမဲ့ အဆိုးႀကီး မဟုတ္ေသးဘူးလို႔ ျမင္မိတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြဖက္မွာ ပါတီေအာင္ႏုိင္ေရးကို္ ႀကိဳးစားေနသူေတြရွိေနသလို၊ လက္ရွိႏိုင္ငံကို ဦးေဆာင္ေနတဲ့ ပါတီဖက္ကလည္း ၂၀၁၅-ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ေျပာဆိုထားၾကတယ္။ အျဖစ္ သင့္ဆုံးအရာကေတာ့ ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြဟာ ပါတီစြဲမထားပဲ နယ္ပယ္အသီးသီး၊ ေဒသအသီးသီးမွာ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးအတြက္ အရည္အခ်င္းရွိၿပီး၊ ေပးဆပ္ႏိုင္စြမ္း၊ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ အမတ္ေလာင္းမ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ႏုိင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးသလို၊ ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြ အတြက္လည္း အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခုျဖစ္တယ္။
ယခုလက္ရွိကမၻာကို လွမ္းေမွ်ာ္၍ ရႈျမင္သုံးသပ္ၾကည့္လွ်င္ တိုင္းျပည္တိုင္းရဲ့ လုံၿခဳံေရးဟာ မည္၍မည္မွ် အေရးႀကီးေနေၾကာင္း တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသူတိုင္း သိနားလည္ထားၾကတယ္။ ဒီအစ္ရႈးေတြ ရွိေနတာ ေၾကာင့္ ကိုယ့္တိုင္း၊ ကိုယ့္ျပည္ကိုလည္း ျပန္လည္သုံးသပ္ၾကည့္မိတယ္။ တိုင္းျပည္တြင္းမွာ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးစတဲ့ ၿမိဳ႔ႀကီးေတြမွာ တစ္စတစ္စ ႀကီးထြားလာေနတဲ့ လုယက္မႈအႏၱရာယ္ေတြ၊ တစ္ေန႔တစ္ျခား ဆိုး၀ါးလာတဲ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးအႏၱရာယ္ေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဂ်ီဟဒ္လုပ္မယ္လို႔ တရား၀င္ေၾကညာထား တာေၾကာင့္ မျမင္ႏုိင္ဘဲ အခ်ိန္မေရြး က်ေရာက္လာႏုိင္တဲ့ အယ္လ္ကိုက္ဒါ၊ အိုင္အက္စ္ (IS) စသည့္ အစြန္းေရာက္သမားမ်ားရဲ့ အႏၱရာယ္မ်ဳိးေတြ ဒါေတြကလည္း ရွိေနျပန္တယ္။ ျပည္သူေတြရဲ့ ခံယူခ်က္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြဟာ ထိမ္းမႏိုင္၊ သိမ္းမရ အေျခအေနမ်ိဳးေတြ တစ္ဖန္ ျပန္ျဖစ္လာခဲ့ရင္ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္ႏုိင္တဲ့ အႏၱရာယ္ေတြ၊ ဒီလိုစိန္ေခၚမႈမ်ဳိးေတြကလည္း တိုင္းျပည္တြင္းမွာ ရွိေနတယ္။
ဒါေတြ၊ ဒါမ်ဳိးေတြ၊ ဒီလိုအေၾကာင္းမ်ဳိးေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ တိုင္းျပည္တြင္းမွာရွိေနတဲ့ ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြဟာ အိမ္အိုႀကီးကို အတူပူေပါင္း၍ ျပဳျပင္လိုၾကတယ္ဆိုရင္ မိမိျပဳလုပ္လိုတဲ့ အရာခပ္သိမ္း အတြက္ ေဆ့ဖ္တီး ဖတ္စ္ (Safety First) ဆိုတဲ့ သီအိုရီေလးကို အၿမဲတမ္း အမွတ္ရေနသင့္တယ္။
သူ႔အျမင္၊ ကိုယ့္အျမင္ေတြဆိုတာ လူေတြရွိေနသ၍ ကြဲလြဲမႈေတြဟာလည္း ဆက္လက္တည္ရွိေနမွာ ျဖစ္တယ္။ အျမင္ကိုတင္ျပရမွာ ေျပာတတ္သူ၊ သို႔မဟုတ္ ေရးတတ္သူ၊ သို႔မဟုတ္ လက္ရွိအာဏာရွိေနသူ မ်ားဟာ သူ႔အျမင္၊ ကိုယ့္အျမင္ကို တင္ျပရာမွာ အမ်ားျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြထက္ ေျပာဖို႔အခြင့္အလမ္းက အၿမဲတမ္း အားသာေနတဲ့သေဘာမွာ ရွိေနတယ္။ ဒါကလည္း ေလာကဓမၼတာတစ္ခုလို႔ ေျပာရမွာပဲ။ မေျပာရဲလို႔ မေျပာတာ။ မေျပာတတ္လို႔ မေျပာတာ၊ ေျပာတတ္ပါလွ်က္ႏွင့္ မေျပာခ်င္တာ၊ ဒီလိုအေနအထားေလးေတြက လည္း ရွိေနတာေၾကာင့္ ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြရဲ့ဘ၀ဟာ ဆိတ္ဆိတ္ေနလိုတဲ့ ေတမိမင္းသားေလးလို ျဖစ္ေနတတ္ၾကျပန္တယ္။
ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ ေျပာပိုင္ခြင့္ဆိုတာ လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ ရွိတယ္လို႔ သီအိုရီေတြက ဆိုထားေပမ့ဲ ကိုယ္ေျပာခ်င္တာကို ေျပာခြင့္မရသူေတြ၊ ကိုယ္ေရးခ်င္တာကို ေရးခြင့္မရသူေတြ၊ မေျပာတတ္၊ မေရးတတ္လို႔ ေျပာခြင့္၊ ေရးခြင့္မရသူေတြ ျမန္မာျပည္မွာ မ်ားေနေသးတယ္။ ေျပာခြင့္သာသူေတြထဲက အခ်ဳိ႔ကလည္း မိမိေျပာႏုိင္တဲ့ ေဘာင္စည္းကို ေက်ာ္ၿပီး ေျပာေနသူေတြလည္း မ်ားစြာရွိေနျပန္တယ္။
လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ေျပာခ်င္ေနတဲ့ဆႏၵကို ေျပာခ်င္တိုင္းေျပာလို႔ ရႏိုင္တဲ့ေနရာ ဒီကမၻာမွာ ရွိမည္ မဟုတ္ပါ။ စကားကို ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းေတာ့ ေျပာၾကရမွာျဖစ္တယ္။ ဒါကို အက္သစ္စ္ (Ethics) ျပည္သူနီတိလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ယုတ္စြအဆုံး အရာအရာတိုင္းကို လြတ္လပ္ခြင့္ရွိရမယ္လို႔ အထင္ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ပုဂၢဳိလ္မ်ား၊ သတင္းသမားမ်ား၊ မီဒီယာသမားမ်ားဟာ မီဒီယာအက္သစ္ခ္ (media ethics) မီဒီယာက်င့္၀တ္ကိုေတာ့ ေလးစားလိုက္နာၾကရမွာျဖစ္တယ္။ အမ်ားျပည္သူေတြဖတ္တဲ့ သတင္းစာေတြ၊ ဂ်ာနယ္ေတြမွာ ရုိင္းျပတဲ့စကားလုံးေတြႏွင့္ ေရးသားျခင္းမ်ဳိးေတြ၊ တိုက္ခိုက္ျခင္းမ်ဳိးေတြ၊ ဂါရ၀ကင္းမဲ့တဲ့ စကားအသုံးအႏႈန္းေတြကို သုံးႏႈန္းေရးသားျခင္းမ်ဳိးေတြဟာ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ရိုးရာဓေလ့မ်ားကို ေစာ္ကားသလို ျဖစ္ေနတတ္တတ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ စာေပေရးသားရာမွာ အေရးအသားဟာ အေရးႀကီးသလို၊ စကားအသုံး အႏႈံးကို သုံးႏႈန္းရာမွာလည္း အေရးႀကီးတယ္။
ယဥ္ေက်းၿပီးတဲ့ လူမ်ဳိးဟာ ယဥ္ေက်းတဲ့စကားကို ေျပာရမွာကို ၀န္မေလးတတ္ၾကပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုယဥ္ေက်းၿပီးတဲ့ လူမ်ဳိးမ်ားဟာ စကားေျပာရာမွာ သဘာ၀အားျဖင့္ ခ်ဳိသာျခင္း၊ ေလးစားထိုက္သူကို ေလးစားျခင္း၊ မေထမဲ့ျမင္ ျပဳတာကို ရွက္ႏုိးျခင္းစတဲ့ ဒီအရည္အေသြးမ်ားႏွင့္ ျပည့္၀ေနတတ္တယ္။ VOA အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုမွာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး ဒဲရစ္ မစ္ခ်ဲ (Derek Mitchell) ကို VOA သတင္းဌာနမွ ေဒၚခင္စုိးဝင္းက ေမးခြန္းတစ္ခုကို ေမးရာမွာ ျပန္ေျဖပုံေလးကို သတိျပဳမိျခင္းပါ။ ̏သံအမတ္ႀကီးရွင့္ ... သံအမတ္ႀကီးသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးအာဏာကုန္ လြဲအပ္ခံရတဲ့ သံအမတ္ႀကီးျဖစ္ေနေတာ့ သမၼတၾကီး အိုဘားမား ျမန္မာျပည္အလည္မေရာက္ခင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ အေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုအႀကံ ဥာဏ္မ်ား ေပးလိုပါသလဲလို႔ေမးတဲ့အခါ - ̏ ၀ဲလ္ … ကၽြန္ေတာ္အေနအထားႏွင့္ သမၼတႀကီးကို အႀကံေပးႏုိင္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိးနဲ႔ အႀကံေပးပုိင္ခြင့္မရွိပါဘူး။ သမၼတႀကီးက ေျပာစရာရွိတာ၊ ဆုံးျဖတ္စရာရွိတာကို သူကိုယ္ တိုင္ ႏုိင္ငံရဲ့အေျခအေနကို ေလ့လာၿပီး သူကိုယ္တိုင္ပဲ ဆုံးျဖတ္မွာပါ̋တဲ့။ (well, I don’t talk about whatever recommend to my president; my president would make his own decision.) သူ႔ႏိုင္ငံရဲ့ သမၼတႀကီးကို သူရဲ့ေလးစားပုံေလးက ျမတ္ႏိုးဖို႔ေကာင္းတယ္။
ယဥ္ေက်းမႈရွိတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ သူ႔ႏုိင္ငံ၊ သူ႔သမၼတကို မည္၍မည္မွ် ေလးစားမႈရွိေၾကာင္း သူစကား ျဖင့္ ထင္ဟပ္ေပၚလြင္ေစျခင္းပါ။ ယဥ္ေက်းတဲ့လူဆိုတာ သူ႔ရာထူး၊ သူ႔အဆင့္အတန္း၊ သူ႔အသက္အရြယ္ကုိ ေလးစားတတ္ၾကျခင္းပါ။ ဆဲေရးတာ၊ ညစ္ညမ္းတဲ့စကားေတြနဲ႔ ေရးသားေျပာဆိုျခင္းဟာ ကိုယ့္အဆင့္ အတန္းကို ကိုယ္တိုင္ ေဖၚျပေနသလို ျဖစ္ေနတတ္တယ္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံရဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး အားမလို၊ အားမရျဖစ္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်းအတြက္ VOA သတင္းဌာနမွ ေဒၚခင္စုိးဝင္း၏ ̏ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး တိုးတက္မႈ၊ ဆုတ္ယုတ္မႈ အေျခအေနမ်ားကို ေမးျမန္းတဲ့အခါ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး ေျဖၾကားသြားတာက - ̏(တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ဖို႔အတြက္) ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ကို စခဲ့တာ အေတာ္ေလးကို ၾကာပါၿပီ။ ၆၅-ႏွစ္ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ကို ညွိႏုိင္းေနရတာျဖစ္ေလေတာ့ လူတိုင္းစိတ္ရွည္ သည္းခံၾကဖို႔ေတာ့လုိပါတယ္။ တုန္႔ေႏွးတဲ့အေၾကာင္းရင္းက အမ်ားစုက ယုံၾကည္မႈ မရွိၾကလိုပါဘဲ။ ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းလုံးက ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေတာင္းတေနၾကတယ္။ သက္ဆိုင္သူေတြအားလုုံး စာပြဲ၀ုိင္းမွာ ထိုင္ၿပီးေတာ့ စုိးရိမ္းမကင္းျဖစ္တာေတြ၊ အထိ အခိုက္မခံႏုိင္တာေတြကို အျပန္အလွန္ နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္ ေဆြးေႏြးညွိႏုိင္း အေျဖရွာၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။̋
သူဆက္ေျပာတာက - ̏ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းလုံးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလြန္အမင္း ေတာင္းတေနၾကတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ျပည္သူေတြ ဒုကၡေရာက္ေနၾကတဲ့အတြက္ အစိုးရႏွင့္ စစ္တပ္ကပါ ၿငိမ္းခ်မ္ေးရးကို လုိလား တယ္လို႔ သုံးသပ္မိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ ယုံၾကည္မႈ မရွိၾကတာေတြကိုလည္း ေတြေန႔ရပါတယ္။ တကယ္လက္ေတြ႔မွာေတာ့ မၿငိမ္းခ်မ္းႏုိင္ေသးပါဘူး။ ၁၉၉၄-ခုႏွစ္က လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ဖူးတဲ့ အျပစ္အခတ္ ၿငိမ္ခ်မ္းေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ေဖါက္ပ်က္ခဲ့တဲ့ သာဓကေတြေၾကာင့္လည္း ယုံၾကည္မႈကင္းမဲ့တဲ့ သေဘာ သက္ေရာက္ေနတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သက္ဆိုင္သူေတြအားလုံး (ႏွစ္ဖက္စလုံး) အျပန္အလွန္ နားလည္မႈႏွင့္ ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္̋လို႔ အေလးအနက္ထား၍ ေျပာၾကားသြားတယ္။ သူ႔သေဘာထားအျမင္ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာၾကားသြားတဲ့ သံအမတ္ႀကီးကို ေက်းဇူးတင္မိျခင္းပါ။
ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔ဆိုတာ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါ ေတြ႔ၾကရုံနဲ႔ေတာ့၊ စားပြဲ၀ုိင္းမွာ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါ အတူတကြ ထိုင္ၾကရုံနဲ႔ေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ့အတြင္းေရးေတြကို သူ႔ဖက္ကိုယ္ဖက္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဆိုႏိုင္ၾက ဦးမည္မဟုတ္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ … ။ သို႔ေသာ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ့ ေတြ႔ဆုံမႈသည္ ျပည္သူေတြ ေမွ်ာ္လင့္ထားသလို အေကာင္းႀကီးမဟုတ္ေပမဲ့ အဆိုးႀကီးမဟုတ္ေသးပါဟု ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားလိုျခင္းပါ။ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ သူတို႔တေတြ ထပ္မံေတြ႔ဆုံၾကတဲ့အခါ ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြ ေမွ်ာ္လင့္ထားသလို ̏ျဖစ္သင့္တာေတြ၊ ျဖစ္ႏိုင္တာေတြ၊ ျဖစ္ခ်င္တာေတြ̋ အားလုံးနီးနီး ျဖစ္ႏိုင္ၾကပါေစလို႔ ဆုမြန္မ်ားေခၽြလွ်က္ ျပည္သူမ်ားႏွင့္အတူ ေမွ်ာ္လင့္ေနလွ်က္ပါ။ ခ်မ္းသာစြာ အိပ္စက္ႏုိင္ၾကပါေစ။