ေဆြဝင္း၊ Myanmar Now - "ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းကို ရပ္ဆိုင္းသင့္ၿပီ"
(MYANMAR NOW) မိုုးမခ၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၅
ရန္ကုန္ (Myanmar Now) - အသက္ ၆၅ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ ေခၚ ဦးခ်ဳိသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေက်ာက္စိမ္းထြက္ရွိရာ နာမည္ေက်ာ္ ဖားကန္႔ၿမဳိ႕တြင္ လူသိမ်ားေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ဦးျဖစ္သည္။ သူသည္ လြန္ခဲ့သည့္လ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အတိုက္အခံ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကုိ ကိုယ္စားျပဳ၍ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရာ ကခ်င္ျပည္နယ္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ ၉ မွ ေရြးခ်ယ္ခံရသည္။
ဖားကန္႔တြင္ မ်ားမၾကာေသးမီက ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ကြက္မ်ားအတြင္း ေျမျပဳိ၍ လူတစ္ရာေက်ာ္ ေသဆံုးျခင္း၊ လက္ရွိအစိုးရသက္တမ္းမကုန္ဆံုးမီ ကုမၸဏီမ်ားက ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း ပုိမို အရိွန္ျမွင့္ လုပ္ကိုင္ေနျခင္း၊ စက္ယႏၱရားမ်ားႏွင့္ ဖားကန္႔ေဒသ ေျပာင္းလဲမႈအေနအထား စသည့္ အေျခအေနတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ Myanmar Now က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားသည္မ်ားထဲမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ေမး - အခု ကုမၸဏီေတြက ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းကို အရွိန္ျမင့္ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ၾကားရပါတယ္။ ဒါေတြက ဘာ့ေၾကာင့္ျဖစ္ေနတာလဲ ခင္ဗ်။
ေျဖ - လက္ရွိအစိုးရ သက္တမ္းကလည္း ကုန္ေတာ့မွာဆိုေတာ့ ဒီဇင္ဘာလဆန္းေလာက္ကစၿပီး ကားႀကီးေတြ တက္လာတယ္။ အစိုးရသစ္တက္လာရင္ ကုမၺဏီေတြကို ေက်ာက္တူးခြင့္ ကန္႔သတ္ေတာ့မယ္လို႔ စိုးရိမ္ၿပီး ဒီရတဲ့အခ်ိန္ေလး ႏွစ္လသံုးလအတြင္းမွာ အႀကီးက်ယ္ကို တူးေနတယ္။ အဓိကတူးေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကေတာ့ “ဝ”တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ကုမၸဏီေတြေပါ့။ Ever Winner, ျမန္မာတေကာင္း၊ တစ္သံုးလုံး၊ ရာဇဌာနီ နာမည္မ်ဳိးစံုနဲ႔ “ဝ” နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကုမၸဏီီ ၃ဝ ေလာက္ ရွိမယ္။ အစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားတဲ့ ဦးမထုေနာ္တို႔ကခ်င္အဖြဲ႔ ရွိတယ္။ ပအိုးဝ္လြတ္ေျမာက္ေရး PLO အဖြဲ႔ပိုင္တဲ့ ကုမၸဏီေတြလည္း ပါတယ္။ ၂၄နာရီ အင္အားအျပည့္နဲ႔ တူးေနတယ္။
ေမး - ဖားကန္႔မွာရွိတဲ့ ေဒသခံေတြက ဒီလိုေက်ာက္တူးတဲ့လုပ္ငန္း အရွိန္ျမင့္လုပ္ေဆာင္တာကို စိုးရိမ္ၿပီး ကားေတြကို တားဆီးၾကတယ္လို႔ၾကားရပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြကေကာ ဒီအေျခအေနကို ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ေနသလဲ။
ေျဖ - ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ကြက္ေလွ်ာက္တဲ့အခါမွာ လိုင္စင္၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြ ရွိပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕လုပ္ကြက္ကို လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ျခင္းမျပဳရ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို မထိခိုက္ေအာင္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ရမယ္၊ တူးၿပီးသားေျမစာေတြကို ေျမျပန္ညွိၿပီး သစ္ပင္ျပန္စိုက္ရမယ္ စသည္ျဖင့္ ဒီစည္းမ်ဥ္းေတြကို ဘာလိုက္နာမွႈမွ မရွိဘူး၊ ဘာတာဝန္ခံမွႈ တာဝန္ယူမွႈမွမရွိဘူး။ ေျမစာေတြကို ဥရုေခ်ာင္းနားမွာပဲ လာပံုထားၾကတယ္။ မုိးရြာရင္ ေခ်ာင္းကပိတ္ေနၿပီ။ တစ္ခါတေလ ဆယ္ရက္ တစ္ပတ္ေလာက္ထိကို ေခ်ာင္းပိတ္ေနတယ္။ ေခ်ာင္းပိတ္လို႔ ေရႀကီးရင္ ေဒသခံေတာင္သူေတြရဲ႕ သီးႏွံေတြအားလံုး ပ်က္စီးၾကတယ္။ ခု ၂၄ နာရီ ေက်ာက္တူးတဲ့လုပ္ငန္းကို စက္ယႏၱယားေတြနဲ႔လုပ္ေတာ့ ပတ္ဝန္းက်င္ အင္မတန္ဆူညံၿပီး လူေတြက ေဒါသထြက္ေနၾကတယ္။ ကားႀကီးေတြကလည္း မိုင္ဝက္ေလာက္ထိ တန္းစီၿပီးေတာ့ ေမာင္းေနၾကေတာ့ ဆိုင္ကယ္တစ္စီးေတာင္ ၾကားထဲက ျဖတ္ဖို႔မလြယ္ဘူး။ ၂ဝ၁၄ ကေနၿပီး စတင္ၿပီး သံုးလာတဲ့ ဒီေျမတူး၊ ေျမသယ္ကားႀကီးေတြက ဘယ္ေလာက္ႀကီးသလဲဆို တန္ ၈၅ တန္ တင္ႏိုင္တယ္၊ ႏွစ္ထပ္တုိက္ေလာက္ကိုရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ကားေတြဆို တန္ ၁ဝဝ၊ ၂ဝဝ ေျမေကာ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ကို ႀကီးမားၾကတယ္။ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ေတာင္ေတြ ၿဖိဳလို႔ရတယ္၊ ဧရာမခ်ဳိင့္ႀကီးေတြ တူးလိုက္လို႔ရတယ္။ ေဆာင္းတြင္းမွာ သိပ္ကိစၥမရွိေပမယ့္၊ မိုးတြင္းမွာ ဆိုရင္ ဧက ၅ဝ ေလာက္ရွိတဲ့ အိုင္ႀကီးေတြျဖစ္ေပၚၿပီး ေဘးေျမသားေတြက မခိုင္တဲ့အေျခအေနမွာ ေရေတြေပါက္က်ၿပီး ဆူနာမီလိုလိႈင္းေတာင္ျဖစ္တယ္။
ေမး - မၾကာေသးခင္က ထြက္လာတဲ့ Global Witness အဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာအရ ၂ဝ၁၄ ေက်ာက္စိမ္းေရာင္းခ်ေငြဟာ ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၃ဝ ေက်ာ ္ရွိတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ တရားဝင္ေရာင္းရေငြဟာ ေဒၚလာသန္းဂဏန္းပဲရွိတယ္လို႔ေျပာတယ္။ ဆိုေတာ့ ေက်ာက္စိမ္းေမွာင္ခိုလုပ္ငန္းက ဘယ္ေလာက္ ႀကီးသလဲ။
ေျဖ - ေမွာင္ခိုကေတာ့ အကုန္လံုး ေပၚတင္လုပ္ေနတာပဲ။ ေက်ာက္စိမ္းေတြကို တရုတ္ျပည္နယ္စပ္နဲ႔ထိေနတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္က ကမ္ပိုင္တီ၊ နမ္ဆမ္ယန္ေဒသေတြကေန ကားေတြနဲ႔တိုက္ရိုက္ ေမွာင္ခိုတင္ပို႔ေနတာပဲ။ စစ္တပ္က ဗိုလ္မွဴးဆိုတာေတြလည္း ကုမၸဏီသူေဌးေတြရဲ႕လူေတြျဖစ္ေနတယ္။ ဒီကထြက္တဲ့ ေကာင္းတဲ့ ေက်ာက္ဆိုရင္ တရုတ္ျပည္ ေမွာင္ခိုေရာက္တာပဲ။ နည္းနည္းပါးပါးေလာက္ပဲ စာရင္းျပၿပီး ေနျပည္ေတာ္ ေက်ာက္မ်က္ျပပြဲတင္တာေလ။ တရုတ္ျပည္က ယင္က်န္း၊ ကြမ္းက်ိဳ႕ၿမဳိ႕တို႔ကို သြားၾကည့္ရင္ ဒါေတြက အေျဖေပၚတာပဲေလ။
ေမး - ေက်ာက္မ်က္ဦးစီးဌာန အရာရွိတစ္ဦး ေျပာၾကားခ်က္အရ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေနတဲ့ ကုမၸဏီီေတြဟာ တိုင္းရင္းသားလုပ္ငန္းရွင္ေတြခ်ည္းပဲလို႔ ေျပာတယ္၊ ႏိုင္ငံျခားပိုင္ဆိုင္မႈမပါဘူးလို႔ေျပာတယ္။ ဒါဟာ မွန္သလားခင္ဗ်။
ေျဖ - ႏိုင္ငံျခားသားေတာ့မပါဘူး၊ ႏိုင္ငံျခားေငြပါတာခ်ည္းကိုဗ်။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ မူးယစ္ေဆးဝါးက ရတဲ့ေငြေတြနဲ႔ ဒီမွာလာလုပ္ၿပီး ေငြမည္းကို ေငြျဖဴျဖစ္ေအာင္လုပ္တာေပါ့။ ေနာက္တစ္မ်ဳိးကေတာ့ တရုတ္ျပည္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းက သူတို႔သားသမီးေတြက Ever Winner ကုမၸဏီတို႔၊ ဝ ကုမၸဏီေတြဆီမွာ ရွယ္ယာေတြဝင္ၿပီး ဒီေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမွာ လုပ္ကိုင္ေနၾကတာပဲေလ။ ျမန္မာျပည္အတြက္ေတာ့ ရင္နာစရာေကာင္းတာေပါ့ေလ။ အစိုးရကေနၿပီး ကိုယ့္ျပည္သူေတြအတြက္ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထိုက္တာေတြကို ကာကြယ္ တားဆီးရမယ့္အစား တိုင္းျပည္ကိုဖ်က္ဆီးတဲ့သူေတြနဲ႔ ေပါင္းစားေနတယ္။
ေမး - ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမွာ ေျမစာပံုပိလို႔ ရာနဲ႔ခ်ီေသတာေတြ၊ ကားႀကီးေတြတိုက္လိုေသတာမ်ဳိး ဆက္တိုက္ဆိုသလိုပဲ ၾကားေနရတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီေလာက္ အႏၱရာယ္မ်ားေနရတာလဲ။
ေျဖ - လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ စက္ယႏၱယားေတြ အဆမတန္ သံုးစြဲေနတယ္၊ ေနာက္ၿပီး ေက်ာက္စိမ္းတံုး လိုက္ရွာေကာက္ေနတဲ့သူေတြဟာလည္း စားဝတ္ေနေရး အင္မတန္ၾကပ္တည္းေတာ့ ကားႀကီးလာလည္း ျမင္ခ်င္မွျမင္မယ္။ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ဖံုမထေအာင္ ေရဖ်န္းထားေတာ့ ေက်ာက္လာရွာတဲ့သူေတြ။ ဆိုင္ကယ္ေတြနဲ႔ ဥဒဟိုသြားလာေနတဲ့သူေတြဟာ အခန္႔မသင့္ရင္ ကားႀကီးေတြေအာက္ေရာက္ၿပီး အႀကိတ္ခံရေတာ့့တာပဲေလ။ တခ်ဳိ႕ ေက်ာက္ရွာတဲ့သူေတြကလည္း မူးယစ္ေဆးဝါးေတြ သံုးထားေတာ့ ရူးေၾကာင္မူးေၾကာင္နဲ႔ ေရွာက္သြားေနရင္း ကားတိုက္ေသတာေပါ့ေလ။ ကားႀကီးေတြက အနံက ၂၅ ေပရွိတယ္၊ ဆိုေတာ့ ကားေမာင္းတဲ့သူက ေဘးဆံုးထိ ျပည့္ျပည့္ဝဝ မျမင္ႏိုင္ဘူးေလ။ ကားဘီးေတြကလည္း အျမင့္ ၈ ေပေလာက္ ရွိေတာ့ လူတစ္ေယာက္ကို ႀကိတ္သြားၿပီဆိုရင္ အဝတ္စကိုေျမေပၚမွာခ်ထားသလို ျပားျပားဝပ္ဝပ္သြားတာပဲ။
ေမး - လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္သံုးဆယ္က ဖားကန္႔အေျခအေနနဲ႔ လက္ရွိအေနအထား ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ေတာေတာင္ေရေျမေျပာင္းလဲသြားၿပီလဲဗ်။
ေျဖ - လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ေပါင္းအစိတ္ေလာက္ကဆိုရင္ အားလံုးက လက္နဲ႔တူးၾကတယ္။ ခုေခတ္လို စက္ေတြ ေရာက္မလာေသးဘူး။ အဲဒီတုန္းကဆိုရင္ အားလံုး စိမ္းစိမ္းလန္းလန္းနဲ႔ ဒီဥရုေခ်ာင္းႀကီးမွာ ေရေသာက္ခဲ့ၾကတယ္၊ အဲဒီေခ်ာင္းေရနဲ႔ပဲ ထမင္းခ်က္စားခဲ့ၾကတယ္၊ ဖားကန္႔ၿမဳိ႕က အျပင္ နည္းနည္း ထြက္လိုက္တယ္ဆိုရင္ သဘာဝအေလ်ာက္ ေပါက္ေနတဲ့အပင္ေတြထဲကေနၿပီး စားဖို႔ေသာက္ဖို႔ အသီးအႏွံေတြ ခူးလို႔ရတယ္။ အခုေတာ့ ဘာမွမရွိေတာ့ဘူး။ ထင္းဆိုက္ဖို႔ေတာင္မွ သစ္၊ ဝါး မရွိေတာ့ဘူး။ ေတာေတာင္အလံုးေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ၿပီ။ ေျမစာပုံေတြဟာ ေတာင္ႀကီးေတြ ျပန္ျဖစ္သြားတယ္။ ဒီေတာင္ႀကီးေတြ မိုင္းခြဲေတာ့လည္း …ဥပမာ ေလာ္စစ္ဟန္သား ထြန္းျမင့္ႏိုင္ပိုင္တဲ့ ရတနာေတာင္တန္းကုမၸဏီဆိုရင္ ေတာင္ကိုထြင္းၿပီး မိုင္းထည့္ခြဲတယ္၊ ဒီလိုခြဲလိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေတာင္ႀကီးေတြဟာ ၉/၁၁ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးစင္တာႀကီး ၿပိဳက်သလို ၿပဳိက်တယ္။ ဖုန္လံုးႀကီးေတြ အႀကီးအက်ယ္ လႊြင့္စင္ထြက္လာတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ေတာင္ေတြဟာ ႏွစ္မိနစ္၊ သံုးမိနစ္အတြင္းမွာပဲ ၿပိဳက်ကုန္တယ္။ ၿပိဳက်လာတဲ့ ေျမစာေတြကို စက္ႀကီး၊ ကားႀကီးေတြနဲ႔ သယ္သြားလိုက္ၾကတာ ေပ ၅ဝဝ ၊ ေပ ၁,ဝဝဝ ျမင့္တဲ့ေတာင္ေတြဟာ သံုးေလးရက္ဆိုရင္ ေျပာင္သြားၿပီ။
ေနာက္ဆံုး တူးလိုက္တဲ့ ေျမစာေတြဟာ ဘာျဖစ္သြားလဲဆိုေတာ့ ခ်င္းတြင္းျမစ္ထဲ သြားတယ္။ မိုးတြင္းကာလမွာ ကေလးၿမဳိ႕နားတဝိုက္မွာဆိုရင္ ႏုန္းေျမေတြ ၁၄ ေပ၊ ၁၅ ေပ ခ်င္းတြင္းျမစ္မွာေသာင္ထြန္းေနတယ္။ ဒီႏုန္းေျမေတြဟာ လယ္ယာစပါးခင္းေတြကို အကုန္လႊမ္းမိုးသြားလို႔ ေက်ာက္စိမ္းတူးတာကရတဲ့ ပိုက္ဆံနဲ႔ ဒါရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ ရင္ဆိုင္ရတဲ့ သဘာဝေဘးဒဏ္ေတြ ျပန္ယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဘာမွ သိပ္အက်ဳိးမရွိတဲ့အတြက္ ဒီေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းကို ရပ္ဆိုင္းသင့္ၿပီလို႔ထင္တယ္။
ေမး - ဦးခင္ေမာင္ျမင့္က ဖားကန္႔ေဒသ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ အေရြးခံထားရၿပီဆိုေတာ့ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လႊတ္ေတာ္မွာ ဘယ္ဥပေဒေတြတင္သြင္းၿပီး အၾကံျပဳခ်င္လဲဗ်။
ေျဖ - အဓိကကေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမွႈရွိရမယ္။ လုပ္ကြက္ေတြဟာ တရားဝင္လိုင္စင္နဲ႔တူးေနတာလား၊ အငွားတူးေနတာလား၊ ေနာက္ ဒီမွာသံုးစြဲေနတဲ့ ေငြေတြဟာ ေငြျဖဴေတြလား၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းတာကေနရတဲ့ ေငြေတြလား ဆိုတာလည္း စစ္ေဆးရမယ္။ အားလံုးစည္းကမ္းနဲ႔အညီ ကိုင္တြယ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ အေျခအေနကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မယ္။ အကယ္၍ ပိတ္သင့္ရင္လည္း အကုန္လံုးပိတ္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီေက်ာက္စိမ္းဆိုတာလည္း တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ မထြက္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီက လိုခ်င္တဲ့အခ်ိန္ ထုတ္ေရာင္းရတာပဲ။ ႀကိဳက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ထေရာင္းလို႔ရတယ္။ အခုလို ကန္စြန္းရြက္ဟင္းရြက္လို ဗံုးေပါလေအာ ေရာင္းေတာ့ ေစ်းႏွိမ္ခံရတာေပါ့။ ။